33Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-1505-1510
ONA+TARBIYACHI+ MTT HAMKORLIKDAGI HARAKATLAR -
KOMILLIKKA YETAKLAR
Surayyo Arziqulova
Qarshi davlat universitetining pedagogika instituti katta o'qituvchisi
ANNOTATSIYA
Maktabgacha ta'lim bolaning porloq kelajagi sari pog'ona bo'lishi mumkin. Mutaxassislarning fikriga ko'ra, maktabgacha ta'lim bolaga nafaqat yaxshi ijtimoiy ko'nikmalarga ega bo'lish, ko'proq moslashish va moslashishga yordam beradi, balki bolaning keyinchalik akademik jihatdan yaxshi ishlashiga yordam beradi. Shu o'rinda talimda ota-onalar bilan hamkorlikni yoTga qo'yishda pedagogic usullarning ham ahamiyati katta. Maqolada ham hamkorlikda shunday usullardan foydalanishning amaliy ahamiyati haqida soz yuritiladi.
Kalit so'zlar: Ota-ona, farzand, MTT, metod, taTim-tarbiya
MOTHER + TEACHER + PRESCHOOL EDUCATION ORGANIZATION COOPERATION ACTIONS - LEADERS TO PERFECTION
ABSTRACT
Preschool education can be a stepping stone to a child's bright future. According to experts, preschool education not only helps a child to have good social skills, be more adaptable and adaptable, but also helps the child to perform better academically later. In this regard, pedagogical methods also play an important role in establishing cooperation with parents in education. The article also discusses the practical importance of using such methods in collaboration.
Keywords: Parent, child, preschool education organization, method, education
KIRISH
Maktabgacha ta'lim tashkilotlari bolaning umumiy o'sishi va rivojlanishida asosiy rol o'ynashi mumkin. Maktabgacha ta'lim tashkilotlari bolalarning energiyasini konstruktiv tarzda yo'naltirishga yordam beradi, ularning tasavvurini faollashtiradi, qiziquvchan ongini qondirishi va ularni o'rganishning asosiy tushunchalari bilan tanishtirishi mumkin. Tadqiqotlar shuni ko'rsatadiki, maktabgacha ta'lim tashkilotlariga qabul qilingan bolalar keyinchalik tushunchalarni yaxshiroq
Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-1505-1510
tushunishgan va boshlang'ich maktabdagi baholarni yaxshilaganlar. Maktabgacha ta'lim - bu bolaning o'ziga xosligini topadigan, oilasidan tashqari odamlar bilan muloqot qilishni o'rganadigan, yangi do'stlar orttiradigan, bu jarayonda o'ziga ishonchni qozonadigan birinchi joy. Maktabgacha ta'lim tashkilotlari bolaning shaxsiyatini rivojlantirishda uning munosabati va qobiliyatini ijobiy shakllantirishda muhim rol o'ynaydi. Eng muhimi, u o'rganishi qiziqarli va qiziqarli bo'lishi mumkinligini ko'rsatish orqali bolaga o'rganish uchun to'g'ri motivatsiya beradi. Bu o'rganish joyi haqida birinchi taassurotni shakllantiradi. Bundan tashqari, maktabgacha ta'lim tashkilotlari ota-onalarga bolalari qiziqarli va foydali tarzda o'rganayotganda dam olish imkoniyatini ham berishi mumkin. Maktabgacha ta'lim tashkilotlarining asosiy maqsadi ota-onalarni farzandlarini tarbiyalash va yaxshilashda qo'llab-quvvatlashidir. Qolaversa, oilaviy hayot sifatini oshirish, shuningdek, ularning jismoniy va intellektual rivojlanishi uchun yaxshi sharoitlarni yaratishi kerak.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODOLOGIYASI
Ota-onalar nafaqat dasturlar va ularning farzandlari haqida ma'lumot olish huquqiga ega, balki bolalar bog'chasi va uning bo'limlarida hayot va mehnatni rejalashtirishda hamkorlik qilishi lozim. Bolalar bog'chasi, shuningdek, ota-onalarni huquq va majburiyatlari haqida tizimli ma'lumotlar bilan ta'minlashi kerak. Hamkorlik maktabgacha ta'lim sifatining muhim nuqtai nazari sifatida belgilanadi. Ta'lim tashkiloti tomonidan g'amxo'rlik munosabatlar ahamiyatli bo'lib mas'uliyat va vakolat hamkorlik uchun asosdir. Hatto pedagogik klassiklar ham bolalarning ota-onalari va professional o'rtasidagi munosabatlarni belgilab berishgan. O'qituvchilar oiladan tashqarida g'amxo'rlik va ta'lim imkoniyatlarining zaruriy sharti sifatida hayotni birgalikda yaratish kerakligini ta'kidlaydi. Bolalar bog'chasi - har bir ishtirokchining (bolalar, ota-onalar, professional o'qituvchilar) vazifasi. Farqlarni hurmat qilish, tanlash imkoniyatini ta'minlash, oila va uning qadriyatlarini hurmat qilish, ziddiyatli manfaatlarni hisobga olish lozim. Bugungi kunda ota-onalar hamkorligining ahamiyati ayniqsa, kichik (maktabgacha yoshdagi) bolalar bilan, muammolarga duch kelganlar bilan tanishishda muhim husoblanadi. Ma'lumki, bolalar bog'chalaridan maktabga ko'chiriladi. Hamkorlikni tashkil etish va qabul qilish uydan va bolalar bog'chasidan asosan an'ana va turli mamlakatlardagi hamkorlik maqsadlariga bog'liq va shuningdek, ijtimoiy kontekstdan, huquqiy asoslardan, mafkuraviy e'tiqodlardan va vaziyat ehtiyojlaridan kelib chiqadi.
Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-1505-1510
Maktabgacha ta'lim hamda ota-onalar orasidagi hamkorlik quyidagi metodlarda olib boriladi:
Ijtimoiy ko'nikmalarga ega bo'ling, bolaning maktabgacha ta'limdan olgan muhim narsalaridan biri bu ijtimoiy ko'nikmalardir. Maktabgacha ta'lim bolalarning boshqa bolalar va o'qituvchilar bilan mustaqil muloqot qilishlari uchun platformani taqdim etadi. Ular ko'plab guruh mashg'ulotlari orqali baham ko'rishni, sog'lom tarzda raqobatlashishni va o'z yoshdagi bolalar bilan aralashishni o'rganadilar. Ular samarali muloqot qilishni, ko'rsatmalarni tushunishni, buyruqlarni bajarishni va o'zlarini tartibli tutishni o'rganadilar. Maktabgacha ta'lim mo''tadil uyatchan bolalar uchun foydali bo'lishi mumkin, bu ularga o'zini tutishga yordam beradi va shu bilan ularning introvert bo'lib qolishining oldini oladi.
O'yin orqali o'rganishda maktabgacha ta'lim o'yin vositalari orqali o'rganish va bilim beradi, bu bilan bolalar uchun o'rganish qiziqarli bo'ladi. Turli tadbirlar bolalarga ranglar, shakllar, harflar, raqamlar kabi asoslarni qiziqarli va qiziqarli tarzda tanishtirish uchun maxsus rejalashtirilgan. Rasm chizish va barmoq bilan bo'yash, raqs va qo'shiq darslari, loydan modellashtirish, blok qurish va sanash, hikoya qilish darsi, tabiatda sayr qilish, mashg'ulot kitoblari kabi mashg'ulotlar bolalar uchun o'rganishni quvonchli tajribaga aylantirishga qaratilgan. Ijodkorlikni oshirish
Maktabgacha ta'lim muassasasida taklif etilayotgan turli ixtirochilik faoliyati bolalarda tasavvur va ijodkorlikni rivojlantirishga qaratilgan. Ular ijodiy vositalar orqali tushunchalarni o'rganish va o'rganish uchun keng imkoniyatlarga ega. Badiiy faoliyat orqali o'rganish nafaqat tushunishni osonlashtiradi, balki yaxshi eslab qolishga yordam beradi. 4. Dvigatel ko'nikmalarini targ'ib qilish
Maktabgacha ta'lim muassasasida ko'plab interaktiv va jismoniy mashg'ulotlar bolalarning motorli ko'nikmalarini rivojlantirish va rivojlantirishga yordam beradi. Koptokni ushlash va dumalash, munchoq iplarini o'rash, qurilish bloklari, oddiy qog'oz buklash usullari, rang berish, narsalarni elim bilan yopishtirish, bo'shliqlarga to'g'ri shakllar kiritish kabi o'yin mashg'ulotlari bolaning harakat qobiliyatini rivojlantirishda va qo'l-ko'zni muvofiqlashtirishda muhim rol o'ynaydi. . Har xil turdagi jumboqlar va yoshga mos o'yinchoqlar bilan o'ynash miyani faollashtirishga yordam beradi va bolalarning kognitiv rivojlanishiga yordam beradi. Bolani boshlang'ich maktabga tayyorlaydi
Academic Research in Educational Sciences VOLUME l \ ISSUE 12 \ 2021
ISSN: l181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-1505-1510
Maktabgacha ta'lim bolani kelgusi ta'lim va maktab hayotiga tayyorlaydi. Bu kichkintoylarga yangi narsalarni o'ynoqi va ijodiy tarzda o'rganishlari mumkin bo'lgan qulay muhitni ta'minlash orqali ularning uylaгi va ota-onalaгi qulayligi va xavfsizligidan tashqaгi hayot haqida xabardorlikni shakllantiгishning ajoyib usuli. Bolaning boshlang'ich maktab hayotiga o'tish jarayonini engillashtiгishga yoгdam beгadigan belgilangan tartibga o'гganib qoladi.
MULOHAZA VA TAKLIFLAR
Maktabgacha va bola paTvarishi o'гtasidagi faгq boг. Bolalar bog'chasi - bu ishlayotgan ota-onalar o'z faгzandlaгini ma'lum soatlaгda, masalan, ota-onalarning ish vaqti davomida enagalar yoki enagalarga qaгashlaгi uchun qoldirishlari mumkin bo'lgan tijoгat joyidiг. Ota-onalar ishda bo'lganda, ulaг asosan bolani nazorat qiladi yoki unga qarashadi. Maktabgacha ta'lim muassasasi 3 yoshdan 4 yoshgacha bo'lgan, hali boshlang'ich maktabni boshlash uchun yoshga etmagan bolalarga boshlang'ich bolalik ta'limini taklif qiladigan ta'lim muassasasidiг. Pгofessional malakali va o'qitilgan o'qituvchilar bolalaгga faoliyatga asoslangan, o'yin usullaгi oгqali dare beгishadi.
Maktabgacha ta'lim haqiqatan ham zarurmi?
Ko'plab ekspeгtlaгning fikriga ko'ra, maktabgacha ta'lim nafaqat katta tushuncha emas, balki bolaning akademik muvaffaqiyati uchun zaгuг. Bola ilmiy mahoratga ega bo'lgan, ammo bolaning keng ijtimoiy, hissiy, aqliy va shaxsiy rivojlanishida yordam beгadigan o'quv vositasi sifatida ko'rilmasligi keгak. Maktabgacha ta'lim yozish, gapirish va o'гganish asosini tashkil etadigan tuгli xil moto! va jismoniy ko'nikmalami takomillashtiгishga yordam beгadi. Bundan tashqaгi, aksaгiyat ota-onalar, hoziгgi kunlaг ishlamoqdalaг va o'z farzandlarini taгbiyalash uchun band bo'lgan jadvallardan sifatli vaqt ajгata olmasligi mumkin. Bolalar ko'pincha uyda mahsuldorliklar yoki yoгdamchi va ijobiy va ijobiy rahbarlik qila olmaydigan buvilar yoki yoгdamchilaгga paгvaгish qilishmoqda.
Bolangiz qachon maktabgacha bo'lgan?
Ko'plab maktabgacha ta'lim tashkilotlari ikki yarim yilgacha bo'lgan bolalami yosh deb yozadi, boshqalari esa bola uchtaga aylanganda faqat qabul qiladi. Qaror, agar ulaг bolani ulaгdan uzoqlashishga va bolalarini o'гganishga tayyoг bo'lsalaг, ular ishlaydigan juftlikmi yoki agar ular o'z bolalarini o'rganishga tayyor deb o'ylasalar, ota-onalar bilan bog'liq. Bolalar yarim kun yoki to'liq vaqtli dastur uchun ro'yxatdan
Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-1505-1510
o'tishlari mumkin. Ota-onalarga maktabgacha ta'lim tashkilotlari bilan hamkorlikning birinchisida quyidagi tavsiyalar beriladi: Joylashuv va jadvalni tanlang
1-qadam: Ota-onalar bolalarining fe'l-atvori, tayyorligi va yoshiga qarab bolalar uchun tegishli jadvalni hal qilishlari kerak. Shunga ko'ra, ular bir necha soat yoki bir necha soat davomida bir necha soat yoki bir necha soat davomida bir necha soat yoki to'liq vaqt davomida ro'yxatdan o'tishlari mumkin. Bundan tashqari, ular yashash joyiga yoki qulaylik uchun ish joyiga yaqin bo'lgan maktabgacha ta'lim olishni va bola uchun ko'chma vaqtni kamaytirishni istashlari mumkin.
2-qadam: Litsenziyani tasdiqlang
Maktabgacha ta'lim litsenziyasini tekshirish juda muhimdir. Bu taniqli organ tomonidan litsenziyalovchi vakolatga ega bo'lishi kerakki, maktabgacha ta'lim, o'quv dasturlari, xavfsizligi qoidalari, sog'liqni saqlash va tozalik standartlari va bolalarni parvarishlash standartlari va qulayliklarini qondirishi kerak.
3-qadam: O'qituvchi xodimlarning hisob ma'lumotlarini tekshiring Maktabgacha tarbiya bo'yicha professor-o'qituvchilar tarkibidagi ta'lim malakasini tekshirish juda muhimdir. Bunday yosh bolalarni boshqarishda katta tajribaga ega bo'lgan malakali va o'qitilgan mutaxassislar samarali va foyda ko'rish imkoniyatiga ega bo'ladilar.
4-qadam: o'quv dasturi haqida ma'lumot bering
Maktabgacha tarbiya talabalariga taklif qilishi kerak bo'lgan faoliyat va ob'ektlar haqida so'rashni yodda tuting. Ota-onalar, shuningdek, o'qituvchi tomonidan qabul qilingan o'qitish usullari va bir sinfda o'quvchilar nisbati haqida so'rashni ham yoqtirishlari mumkin. Agar nisbat kam bo'lsa, farzandingiz alohida e'tibordan o'qituvchiga unga taqdim etishiga ko'proq foyda keltiradi. Ajoyib o'quv rejimida turli yoshdagi va o'qitish usullaridan iborat.
5-qadam: Qayta aloqa va rejalashtirilgan tashriflar
Maktabgacha ta'lim jadvali ota-onalar va aloqa kanallari uchun ota-onalar va aloqa kanallari uchun ota-onalar va aloqa kanallari, ota-onalarga bolalarining taraqqiyotini tekshirishlariga yordam berish tavsiya etiladi. Ko'plab maktabgacha ta'lim tashkilotlarida ota-onalar sinf o'quvchilarini, maktabgacha tarbiyalash va maktabgacha tarbiyalash muhitini o'rgatadigan o'qituvchilarni kuzatishi mumkin. Xulosa
Shunday qilib bolalar har bir jamiyatning kelajagini tashkil qiladi. Ota-onalar bolalariga yaxshi maktabgacha ta'limni taqdim etish nafaqat bolaga, balki umuman
Academic Research in Educational Sciences VOLUME 2 | ISSUE 12 | 2021
ISSN: 2181-1385
Scientific Journal Impact Factor (SJIF) 2021: 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor 2020-21: 0.89
DOI: 10.24412/2181-1385-2021-12-1505-1510
jamiyat uchun ham katta xizmat qilishlari mumkin. Maktabgacha ta'lim bolalarga chek qo'yishi mumkin, ular shuni ko'rsatadiki, ular akademik jihatdan yaxshi va maktab hayotidan zavqlanishadi. Maktabgacha ta'limda innovatsion strategiya va usullarning ahamiyati maktabgacha ta'limda innovatsion strategiya va usullar kiritilsa, maktabgacha ta'limda joriy etiladi, uning ahamiyatini tan olish juda muhimdir, O'quv dasturlari va o'quv strategiyalari, o'quv-uslubiy usullar, jismoniy mashqlar, maktabdan tashqari mashg'ulotlar va akademik kontseptsiyalar bo'yicha innovatsion strategiya va usullar keltirilganda asosiy ahamiyatga ega. Ushbu strategiyalar va usullar nafaqat xabardorlikni keltirib chiqaradi, balki nafaqat talabalar, balki o'qituvchilar orasida qobiliyat va qobiliyatlarni ham yaxshilaydi. O'qituvchilar o'qitish o'quv jarayonlaridagi innovatsion strategiya va usullardan foydalanganda, ular nafaqat o'z bilimlarini oshiradilar va talabalarni rivojlanishiga va rivojlanishiga nisbatan samarali hissa qo'shadilar, balki ishdan qoniqishni kuchaytiradi. Ishdan qoniqish hissi o'qituvchilarni ularning vazifalariga nisbatan samarali ishlashni rag'batlantiradi. She'riyat bilan aytganda, maktabgacha ta'lim san'at turidan kam emas. Tasavvur qiling-a, o'zingizni qulaylik zonasidan birinchi marta chiqib ketayotgan bir guruh yosh bolalarga yo'l-yo'riq berib, ularga hayotning asosiy ko'nikmalarini o'rgatyapsiz. Har bir bola o'xshash emas, har bir bola bir xil darajada parvarish qilishni talab qilmaydi; bolaning ehtiyojlarini qondirish imkoniyatiga ega bo'lish va ularning o'z harakatlarida mustaqil bo'lishni boshlashiga imkon berish - bu maktabgacha ta'lim. Bu nafaqat bolalar uchun, balki farzandi bilan birga o'sishni boshlagan ota-onalar uchun ham o'rganish tajribasi. Shunday qilib, maktabgacha tarbiyachi bir guruh yoshlarga buyruq beradigan rassomdan kam emas.
REFERENCES
1. Ziyoyev H. O'zbek xalqining shakllanishi. /Guliston, № 4. 1990y.
2. Zunnunov A. O'rta Osiyoda pedagogik fikr taraqqiyotidan lavhalar. -T.:«Fan»,1996 y.
3. Zunnunov A. O'zbek pedagogikasi tarixi. -T.: O'qituvchi, 1997 y. -272 b.
4. www.ziyonet.uz
