Научная статья на тему 'ОМБОРХОНА ҲИСОБ-КИТОБ ИШИНИ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИНИ ЛОЙИҲАЛАШ УСЛУБИЯТИ'

ОМБОРХОНА ҲИСОБ-КИТОБ ИШИНИ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИНИ ЛОЙИҲАЛАШ УСЛУБИЯТИ Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
141
21
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Scientific progress
Область наук
Ключевые слова
Ахборот тизими / вагонлар оқими / автоматлаштирилган / омборхона / ҳисоб-китоб / самарали / фойдаланиш / ЭҲМ / депо / диаграмма / UML тили диаграммалари (use case diagram / class diagram). / Information system / wagon flow / automated / warehouse / billing / efficiency / usability / computer / depot / diagram / UML language diagrams (use case diagram / class diagram).

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Жавлон Нуруллаевич Гулямов, Шопулат Шомансур Угли Тайиров

Мақолада темир йўл транспортида автоматлаштирилган ахборот тизимларининг ҳозирги кундаги аҳамияти, “Ўзтемирйўлйўловчи” АЖ тасарруфидаги ВЧД-2 омборхонаси товар-моддий бойликлари ва бутловчи қисмлари ҳисоб ишини автоматлаштириш масалалари келтирилган. Темир йўл транспортида омборхона бошқаришнинг автоматлаштирилган тизими тузилмаси, таркиби, тамойиллари, ишлаб чиқиш ва татбиқ этиш босқичлари тўғрисида айтилган. Йўловчи ташишни бошқаришда ҳаракатдаги тартибни (вагонларни) тезкор жорий хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш учун омборхонага доир ҳисоб ишларини самарали автоматлаштириш масалаларига алоҳида эътибор қаратилган. Омборхона иши ҳисоб ишини юритувчи ахборот тизимини лойиҳалаш учун UML тили диаграммаларидан фойдаланилган. Ахборот тизими фойдаланувчилари ва тизим ўртасидаги ҳаракатлар кетма-кетлиги ишлаб чиқилган ҳамда класс диаграмма қурилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

METHODOLOGY OF DESIGNING AUTOMATED INFORMATION SYSTEM FOR WAREHOUSE ACCOUNTING

The article discusses the current importance of information systems, the issues of automation of accounting of the warehouse VCHD-2, owned by JSC "Uztemiryulyovchi". The structure, composition, principles, stages of development and implementation of the automated control system in railway transport are described. In the management of passenger traffic, special attention is paid to the issues of effective automation of accounting for the warehouse for the rapid maintenance and repair of the order (wagons). UML language diagrams were used to design the information system that keeps track of the warehouse work. A sequence of actions between users of the information system and the system has been developed and a class diagram has been created.

Текст научной работы на тему «ОМБОРХОНА ҲИСОБ-КИТОБ ИШИНИ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИНИ ЛОЙИҲАЛАШ УСЛУБИЯТИ»

ОМБОРХОНА ХИСОБ-КИТОБ ИШИНИ АВТОМАТЛАШТИРИЛГАН АХБОРОТ ТИЗИМИНИ ЛОЙИХДЛАШ УСЛУБИЯТИ

Жавлон Нуруллаевич Гулямов Шопулат Шомансур угли Тайиров

Тошкент давлат транспорт университети

АННОТАЦИЯ

Маколада темир йул транспортида автоматлаштирилган ахборот тизимларининг хозирги кундаги ахамияти, "Узтемирйулйуловчи" АЖ тасарруфидаги ВЧД-2 омборхонаси товар-моддий бойликлари ва бутловчи кисмлари хисоб ишини автоматлаштириш масалалари келтирилган. Темир йул транспортида омборхона бошкаришнинг автоматлаштирилган тизими тузилмаси, таркиби, тамойиллари, ишлаб чикиш ва татбик этиш боскичлари тугрисида айтилган. Йуловчи ташишни бошкаришда харакатдаги тартибни (вагонларни) тезкор жорий хизмат курсатиш ва таъмирлаш учун омборхонага доир хисоб ишларини самарали автоматлаштириш масалаларига алохида эътибор каратилган. Омборхона иши хисоб ишини юритувчи ахборот тизимини лойихалаш учун UML тили диаграммаларидан фойдаланилган. Ахборот тизими фойдаланувчилари ва тизим уртасидаги харакатлар кетма-кетлиги ишлаб чикилган хамда класс диаграмма курилган.

Таянч сузлар: Ахборот тизими, вагонлар окими, автоматлаштирилган, омборхона, хисоб-китоб, самарали, фойдаланиш, ЭХМ, депо, диаграмма, UML тили диаграммалари (use case diagram, class diagram).

METHODOLOGY OF DESIGNING AUTOMATED INFORMATION SYSTEM

FOR WAREHOUSE ACCOUNTING

Javlon Nurullaevich Gulyamov Shopulat Shomansur ugli Tayirov

Tashkent State Transport University

ABSTRACT

The article discusses the current importance of information systems, the issues of automation of accounting of the warehouse VCHD-2, owned by JSC "Uztemiryulyovchi". The structure, composition, principles, stages of development and implementation of the automated control system in railway transport are described. In the management of passenger traffic, special attention is paid to the issues of effective automation of accounting for the warehouse for the rapid maintenance and repair of the order (wagons). UML language diagrams were used to design the information system that keeps track of the warehouse work.

A sequence of actions between users of the information system and the system has been developed and a class diagram has been created.

Keywords: Information system, wagon flow, automated, warehouse, billing, efficiency, usability, computer, depot, diagram, UML language diagrams (use case diagram, class diagram).

КИРИШ

Узбекистан мустакиллика эришган кунидан бошлаб иктисодиётнинг кон томири хисобланадиган темир йул транспорти сохасида кенг куламли ишлар бошланиб кетди. Чегарадош давлатлар худудидан республикамизнинг темир йул харакат таркибини утказишда кузатилган кийинчиликлар ва бу холни темир йул сохасининг рахбарларини тугри тушиниб узимизнинг давлатимиз оркали поездларни харакатини ташкил килишга уйналтирилган ишларни бошлаб юборишларини айтиш мумкин. Бу муаммо тули; уз ечимини топди ва бугунги кунда респуликамизнинг шимолий, жанубий ва шаркий йуналишларида поездлар катнови йулга куйилди: Навои - Учкудук - Султанувайс -Нукус; Тошгузар -Бойсун - Кумкургон; Ангрен - Поп темир йулларини айтишимиз мумкин.

Шу билан биргаликда темир йул инфраструктурасини хам ривожлантиришга эътибор каратилди: янги темир йул вокзалари (Хива вокзали) хамда эскиларини замонавий таъмирдан чикарилди (Номонгон, Карши, Маргилон, Андижон, Тошкент-жанубий вокзаларни айтиш мумкин). Шу билан бирга замонавий темир йулда ташишларни такомилаштириш хамда хафсизликни таъминлаш максадида янги технологиялар ишлатила бошланди: шиша-толалини алока каналлари, тез юрар поездларни харакатини ташкил этиш, юкори тезликда харакатланадиган йуловчи поездларни катновини ташкил этиш (Афросиёб поезди), электртортувга утиши ва бошкаларни айтиш мумкин.

Республика худудида таркок булган темир йул инфратузилмасини самарали бошкаришда автоматлаштирилгаш бошкарув тизимларини урни бекиёс. Жумладан, темир йул транспортида автоматлаштирилган бошкарув тизимлари куйидаги имкониятларни очиб беради: ташиш жараёнларини бошкариш тезкорлигини ошириш, ахборотларни йигиш, саклаш ва кайта ишлаш, ахборотнинг самарали окимларини таъминлаш ва ахборотдан фойдаланиш даражасини орттириш натижасида бошкариш жараёнини самарадорлигини ошириш имкониятини беради. Ташишларни самарали ташкил этиш ва натижада вагонлар окимини, поездлар харакати графигини, локомотив ва вагонлардан фойдаланишни самарали ташкил этиш имконини яратади. Х,исоблаш техникасини темир йул транспортида куйидаги сохаларда кенг колланилмокда: бекатларда, участкаларда, йул полигонларида юк ташиш ишлари тезкор бошкаришни хамда технологик жараёнларни автоматлаштириш, юк вагонлари айланмасини

тезлаштириш, унинг хисобига кушимча ташиш воситаларини жалб этмай юк ташиш хажмини купайтиришга эришилмокда [1]. Ахборотни кайта ишлаш билан банд булган оммавий касб ходимлари иш жойларини автоматлаштириш уларнинг мехнат шароитларини яхшилайди ва иш унумдорлигини 30-35 фоизга оширади. Поездларда жойларни банд этиш ва чипта сотишнинг автоматлаштирилган тизимини жорий килиш кассирлар иш унумдорлигини 2 баробар ошириш ва йуловчиларнинг чипта сотиб олиш вактини камайтириш, поездлардаги жойлардан тулик фойдаланиш имконини беради. Бу эса йуловчилар ташишдан келадиган даромадларнинг 5-7 фоизга ошиши демакдир [2, 3]. Режалаштириш хисобининг ашёвий техникавий таъминотини, харакатдаги таркиб, йул устки курилмаси, энергия таъминот курилмаси, фойдаланиш ва таъмирнинг статистик хисоботини, бухгалтерия хисобининг кадрлар хисобининг автоматлаштирилган тизимларини яратиш ашёвий, молиявий ва мехнат ресурсларидан фойдаланишни яхшилаш, эксплуатацион чикимларни камайтириш имконини беради [4].

Хрзирги кунда ахборот технологияларини темир йул транспорти бошкарувини куллаб-кувватлаш воситаси эмас, балки темир йул таранспорти инфраструктурасининг асосий элементи деб айтиш мумкин [5, 6]. Вагон депоси омборхонаси хисоб-китоб ишини ташкиллаштиришни автоматлаштирилган ахборот тизими йуловчи вагонларни уз вактида ва самарали курикдан утказиш, вагонларни экипировкасини ташкиллаштириш, керак булган холларда бутловчи кисмлар билан таъминлаш хамда керак булган холарда таъмирдан чикариш натижада йуловчиларни уз вактида манзилга кулай етказиб боришга ва охир-окибатда поездлар харакатини бир меерда таъминлаб беради.

Йуловчи поездлар маршрутлардан кайтиб келганидан кейин улар экипировка пунктига куйилади ва йуловчи вагонларга доир жорий эксплуатация ишлари бажарилади. Бажариш вактида таъмир талаб булиб колган вагоннинг бутловчи кисмлари вагон депосининг омборхонасидан талабнома асосида олинади. Шу кунгача "Узбекистон темир йуллари" АЖ тасаруфидаги "Узтемирйулйуловчи" АЖ ВЧД-2 вагон депоси омборхонаси йуловчи вагонларнинг жорий эксплуатация ишига керакли булган товар-моддий бойликлар (ТМБ), эхтиёт кисмларни етказиб беради. Шу нуктаи назардан "Узтемирйулйуловчи" АЖ ВЧД-2 вагон депоси омборхонасида автоматлаштирилган бошкарув тизимини ишлаб чикиш вакт талаби ва долзарб хисобланади.

АСОСИЙ КИСМ

"Узтемирйулйуловчи" Акционер жамиятининг (АЖ) вагон депо омборхонаси хисоб-китоб иши автоматлаштирилган ахборот тизимининг асосий максади - бу омборхонадаги товар-моддий бойликлари харакати хакидаги

маълумотларни реал вакт режимида Интернет тармоги оркали корхона рахбариятига ва масъул ходимларига етказиб беришдан иборат [7]. Бу маълумотлар уз навбатида депо корхонасида ишлаб чикаришни узлуксизлиги таъминлашда, омборхона хисоб ишини самарадорлигини ошириш имкониятини беради.

Омборхона хисоб-китоб ишини автоматлаштиришда эришиладиган ижобий томонлар куйидагилар:

- корхона цехларига хизмат курсатиш сифати ошади, махсулотлар, эхтиёт кисмларни етказиб беришда узилишлар олди олинади;

- хатоликлар эхтимолини камайтиради. Инсон омилининг таъсирини минималлашади, моддий товар махсулотларининг йуколиши, бузилиши хавфи камаяди;

- логистика хизмати муаммосиз ишлай бошлайди. Автоматик бошкариш ва логистика вазифаларни бажаришда бошкарув карорларини кабул килиш имкони ошади;

- омборхонадаги моддий товар махсулотлари холатини реал вакт режимида назорат килиб бориш оркали омборхона хисоб-китоб иши оптималлашади.

Омборхона хисоби ишларини автоматлаштириш дастурий таъминотини яратиш куйидаги боскичлардан иборат:

- омборхона хисоби ишини автоматлаштиршда куланиладиган маълумотлар базасини (МБ) яратиш;

- омборхона хисоби иши дастурий таъминотини ишлаб чикиш.

Маълумотлар базаси - бирор сохага оид узаро богланган маълумотлар

йигиндисининг диск ташувчисидаги ташкилий жамланмасидир. Бошкача килиб айтганда, МБ - бу компьютер хотирасига ёзилган маълум бир структурали, узаро богланган ва тартибланган маълумотлар мажмуи булиб, у бирор бир объектнинг хусусиятини, холатини ёки объектлар уртасидаги муносабатни маълум маънода тавсифлайди [8].

Омборхона хисоби иши маълумотлар базасини яратишда куйидаги боскичлар бажарилади:

- омборхона хисоби иши учун маълумот сохасини урганиш ва маълумотлар базаси ER диаграммаси курилади;

- омборхона хисоби иши маълумотлар базаси физик моделини яратилади;

- омборхона хисоби иши маълумотлар базаси учун суровлар яратилади хамда маълумотлар устида амаллар бажарилади (INSERT, UPDATE, DELETE амаллари);

- маълумотлар устида амаллар бажарувчи функция ва процедуралар яратилади;

ВЧД-2 депоси омборхонаси учун эхтиёт кисмлар ва бошка махсулотларни хдсобга олувчи маълумотлар базаси ER диаграммаси яратилди (1-расм). ВЧД-2 депоси омборхонасида олиб бориладиган хисоб объектлари ва улар уртасидаги богланиш ва муносабатлар урганиб чикилди ва урнатилди хамда омборхонадаги ТМБ харакат айланмаси аникланди.

1-расм. "Узтемирйулйуловчи" АЖ ВЧД-2 вагон депоси омборхонасининг маълумотлар базаси ER диаграммаси тузилиши.

Депо омборхонасидаги хдсобот ишларини замонавий ташкиллаштиришда ахборот тизими лойихдсини ишлаб чикиш максадга мувофик ва UML (Unified Modeling Language) объектга йуналтирилган моделлаштириш тилидан фойдаланилди [9] ва унинг асосида диаграмма хамда жадваллар яратилди (2-расм).

2-расм. Депо омборхонаси ахборот тизимидан фойдаланишнинг диаграммаси.

Ушбу диаграмма асосида депо омборхонаси ахборот тизимидан фойдаланишнинг сценарийсини ишлаб чикишда ундан (омборхона ахборот

TH3HMHgaH) ^ofiganaHum gnarpaMMacHHH TyngnpHngn Ba umnam пpннцнпн ohus Sepungu. AxSopoT th3hmh KaTHamnunapu Ba ynapHuHr TrouMgaH ^ofiganaHum опеpaцнaпapн 1 - 3 ®:agBanapga KemupunraH.

1-^agBan

Acocufi KHCM

OoHga^aHHm eapiiaHTii OMÖopxoHa axöopoT TH3HMHgaH ^OHga^aHHm

AKTepnap (OofiganaHyBHunap) OMSopxoHa Mygupu, Mactyn xoguMnap, paxSapuaT

KucKana Tatpu^u OMSopxoHa Mygupu TOBap Moggufi SofinuKnapuHu yHra (oMÖopxoHara) KupuM Kunagu, pyfixarra onagu, TOBap Moggufi SofinuKnapuHu hukum Kunagu. AxSopoT tu3umu MatnyMoT Sa3acuga ToBap Moggufi SofinuKnapu xapaKaraapuHu Kafig KunuS Sopagu. OMSopxoHa Mygupu, Mactyn xoguMnap, paxSapu^T yHgaru (oMSopxoHagaru) ToBap-Moggufi SofinuKgapu afinaHMacu xaKugaru MatnyMoraapHu pean BaKT pe^RMuga onagu Ba xucoSoTnapuHu ropuram xaMga xucoS-kutos umanupuHu TaKoMunnamTupumga ^ofiganaHagu.

Oonga^aHHm eapiiaHTii OMÖopxoHa axöopoT TH3HMHgaH ^onga^aHHm

AKTepnap (OofiganaHyBHunap) OMSopxoHa Mygupu, Mactyn xoguMnap, paxSapu^T

Kuc^ana Tatpu^u OMSopxoHa Mygupu ToBap Moggufi SofinuKnapuHu yHra (oMSopxoHara) KupuM Kunagu, pyfixarra onagu, ToBap Moggufi SofinuKnapuHu hukum Ku^agu. AxSopoT TrouMu MatnyMoT Sa3acuga ToBap Moggufi SofinuKnapu xapaKaraapuHu Kafig ku^us Sopagu. OMSopxoHa Mygupu, Mactyn xoguMnap, paxSapu^T yHgaru (oMSopxoHagaru) ToBap-Moggufi SofinuKgapu afinaHMacu xaKugaru MatnyMoTnapHu pean BaKT pe^KMuga onagu

Ba xucoôoTnapHHH ropuram x,aMga xucoö-kutoö HmannpHHH TaKoMunnamTupumga ^ofiganaHagu.

2-^agBan

AxöopoT TH3HMHgaH ^ofiganaHum BO^eanap phbo^h

AKTëp (^OHga^aHyBHH)^ap xapaKaTH AxöopoT TH3HMHHHHr waeoôii

1. OofiganaHyBnu axöopoT TH3HMHra 6om caxu^acura Mypo^aaT Kunagu 2. AxöopoT TU3UMU ^ofiganaHyBHuHu TrouMra Kupum (aвтopнзaцнa) caxu^acura roöopagu

3. OofinagaHyBHH TrouMra Kupum ynyH noruH/napon Kupuragu. HCTHCHO xpnar OofiganaHyBnu HOTyrpu norHH/napont KupuTca axöopoT TH3HMH ^ofiganaHyBHHHH 2-KagaMra KafiTa ^yHaragu. 4. TU3UM ^ofiganaHyBHuHu TaHufigu, Ba ponura Kypa (oMÖopxoHa Mygupu, Mactyn xoguM, paxöapu^T), Tu3uMgaH ^ofiganaHum uMKoHutfraapuHu TaKnu^ Kunagu.

5. OMÖOpXOHa MygupH TH3HMHHHr TOBap-Moggufi ôofinHKnapuHH KupuM Kunum ^yH^uacugaH ^ofiganamgu. 6. TU3UM KupuM KunuHaëTraH TOBapnap xaKugaru MatnyMoraap ^opMacuHu TyngupumHu TaKnu^ Kunagu.

7. OMÖopxoHa Mygupu KupuM KunuHaëTraH TOBapnap xaKugaru MatnyMoraapHu TH3HM TaKnu^ KunraH ^opMara KupuTagu. 8. TU3UM MatnyMoTnapHu TyppunuruHu TeKmupagu. MafigoHnap Tyrpu lyngupunraH öynca, MatnyMoTnap 6a3acura MatnyMoraap Kupuranagu Ba 6y xaKga oMÖopxoHa Mygupura xaöap öepagu. KupuM (HaKnagHofi) önaHKacuHu maKnnaHTupagu Ba npuHTepga non этнm UMKOHU^TUHU TaKnu^ Ku^agu.

9. OMÖopxoHa Mygupu TH3UMHUHr ToBap Moggufi SofinuKnapuHH HHKHM Kunum ^yH^uacugaH ^ofiganamgu. lO.TrouM hukum KunuHaëTraH ToBap xaKugaru MatnyMoraapHu cypafigu.

11.OMSopxoHa Mygupu hukum Kнпннaётгaн TOBapnapHuHr QR Kogu Ba cohu xaKugaru MatnyMoTnapHu тнзнмгa roSopagu. 12.Тнзнм hukum кнпннaётгaн ToBapnap xaKugaru MatnyMoTnapHu KaSyn KunuS, MatnyMoTnap Sa3acuga KepaKnu yзгapтнpнmпapнн aManra omupagu.

13.OMSopxoHa Mygupu, Matcyn xoguM, paxSapu^T oMSopxoHagaru ToBap- Moggufi SofinuKnap xapaKaTu xaKugaru MatnyMoTnapHu axSopoT Tu3uMugaH cypafigu. 14.Тнзнм ^ofiganaHyBHunapra MatnyMoTnap Saзacнgaн MatnyMoTnapHu cypanraH ^opMaga TaKguM этagн. ^ukum (HaKnagHofi) SnaHKacuHu maK^naHTupagu Ba npuHTepga Hon этнm нмкoннaтннн TaKnu^ Ku^agu.

AxSopoT TrouMugaH ^ofiganaHum uctucho xonaraapu

AKTëp (Oonga^aHyBHH)^ap xapaKaTH AxöopoT TH3HMHHHHr waeoôii

1-HCTHCHO xo^aT. Oofiga^aHyBHH HOTyFpi ^orHH/napo^ KiipiiTiimii

3. OofiganaHyBHu тнзнмгa Kupum yHyH KafiTagaH noruH/napon KupuTagu 2. AxSopoT тнзнмн ^ofiganaHyBHura тнзнмгa Kupumga xaronuK xaKuga xaSap Sepagu. Тнзнмгa Kupumra pyxcaT SepMafigu. AxSopoT тнзнмн ^ofiganaHyBHuHu тнзнмгa Kupum (aвтopнзaцнa) caxu^acura wSopagu

2-HCTHCHO xo^aT. OMÖopxoHa Mygipi TOBap^apHH Knpnivi KH^aëTraHga TH3HMra HOTyFpi Mat^yMOT^ap KipiTHmi

7. OMSopxoHa Mygupu KupuM Kнпннaётгaн ToBap- Moggufi SofinuKnap xaKugaru MatnyMoTnapHu KafiTagaH ^opMara KupuTagu. 6. AxSopoT TrouMu KupuM кнпннaётгaн ToBap xaKugaru MatnyMoTnapHu Tyngupum ^opMacuHu TaKnu^ Kunagu.

3-HCTHCHO xo^aT. OMÖopxoHa Mygupu TOBap^apHH HHKHM KH^aëTraHga TH3HMra HOTyFpi Mat^yMOT^ap KipiTHmi

9. OMSopxoHa Mygupu hukum Kнпннaётгaн TOBapnapuHr QR 10. Тнзнм hukum кнпннaётгaн ToBap xaKugaru MatnyMoraapHu

сурайди.

коди ва сони хакидаги

маълумотларни тизимга кайтадан

юборади.

Келтирилган жадваллар асосида ахборот тизимининг UML тилидаги класс диаграммаси (class diagramm) яратилди (3-расм) ва у (класс диаграммаси) объектга йуналтирилган дастурлаш асоси хисобланган класслар архитектурасини хужжатлаштиришда ёрдам беради.

3-расм. ВЧД-2 омборхонаси класс диаграммаси.

ХУЛОСА

1. Узбекистон республикаси темир йул сохасида булиб утган ижобий узгаришлар тугрисида тахлилий маълумотлар берилди. Тахлилий маълумотлар асосида темир йул сохасини жумладан вагонлар депоси омборхона хисоб-китоб ишини самарали ташкил этишда автоматлаштирилган ахборот тизимидан фойдаланиш курсатиб утилди.

2. ВЧД-2 вагон депоси омборхонаси хисоб-китоб ишини автоматлаштирилган ахборот тизимида маълумотлар базаси асосида иш жараёнини ташкиллаштириш омборхонадаги мавжуд моддий товар бойликлар сони, холати хакидаги тезкор маълумотларни олиш, маълум вакт (квартал) мобайнида омборхонадаги моддий товар бойликларининг харакатланиши аниклаш, тахлил килиш хамда истикбол режаларини тузиш, ВЧД-2 корхонасида ишлаб чикариш учун зарур ТМБ булган эхтиёжни уз вактида кондириш хамда омборхонани зарур товар моддий махсулотлари билан тулдирилиш имкониятларини яратади.

3. "Узтемирйулйуловчи" АЖ ВЧД-2 депо омборхонаси хдсоб-китоб ишини ташкиллаштирувчи автоматлаштирилган ахборот тизимини лойих,алашда замонавий UML тилидан фойдаланишдан белгиланди.

4. Ахборот тизимдан фойдаланиш диаграммаси, унинг ишлаш сценарийлари х,амда объектга йуналтирилган дастурлаш асоси хдсобланган класслар ва улар уртасидаги богликликлар аникланди. Ушбу тузилган диаграммалар ахборот тизимининг асосини ташкил килиб, дастурлаш жараёнида техник топширик булиб хдзмат килади.

5. Илмий изланишлар асосида "Узтемирйулйуловчи" АЖ ва ВЧД-2 депоси рахбарияти таклиф этилётган маълумот базасидан, керакли ахборотларни олиш имкониятига эга булади. Бу уз вактида харакатдаги татрибни (вагонларни) тезкор таъмирлаш ишларини бажариш имконини яратади.

REFERENCES

1. Корпоративные информационные системы на железнодорожном транспорте: учеб.для бакалавров / под ред. Э. К. Лецкого, В. В. Яковлева. - М.: УМЦ ЖДТ, 2013. - 256 с.

2. Сидорова Е.Н. Автоматизированные системы управления в эксплуатационной работе: Учебник для техникумов и колледжей ж.-д. транспорта. — М.: Маршрут, 2005. — 560 с.

3. Системы автоматизации и информационные технологии управления перевозками на железных дорогах: Учебник для вузов ж. -д.транспорта / В.А.Гапанович, А.А.Грачев и др.; Под общей редакцией В. И. Ковалева, А. Т. Осьминина, Г.М.Грошева. -М.: Маршрут, 2006. -544с.

4. Управление и информационные технологии на железнодорожном транспорте. Под редакцией Л.П. Тулупова. -М: Издательство «Маршрут», 2005. -465 с.

5. Информационные технологии в перевозочном процессе: учебное пособие / Г.В. Санькова, Т.А. Одуденко. - Хабаровск: Изд-во ДВГУПС, 2012. - 111 с.

6. Биленко Г.М., Бородин А.Ф., Епрынцева Н.А., Хомов А.В. Информационные технологии на транспорте. -М: «РГОТУПС», 2006. -217 с.

7. Нурмухамедов Т.Р., Гулямов Ж.Н. Разработка базы данных учета складского инветаря вагонного депо. // Сборник научных статей по итогам одиннадцатой международной научной конференции: "Передовые инновационные разработки. Перспективы и опыт использования, проблемы внедрения в производство", часть 2. -Казань, 2019. -С.212-215.

8. Ш.Назиров, А. Неъматов, Р.Кобилов, М.Мардонова. Маълумотлар базаси. -Т.:Шарк, 2007. 7-бет

9. Леоненков А.В. Самоучитель UML. -СПб.: БХВ-Петербург, 2004. -432с. Uzbekistan www.scientificprogress.uz Page 1559

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.