Научная статья на тему 'O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQOBATNI RIVOJLANTIRISH VA ISTE’MOLCHILAR HUQUQLARINI HIMOYA QILISH QO‘MITASI KORXONALARNI BIRLASHISH VA QO`SHIB OLISH IQTISODIY TAXLILI.'

O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQOBATNI RIVOJLANTIRISH VA ISTE’MOLCHILAR HUQUQLARINI HIMOYA QILISH QO‘MITASI KORXONALARNI BIRLASHISH VA QO`SHIB OLISH IQTISODIY TAXLILI. Текст научной статьи по специальности «Социальная и экономическая география»

CC BY
67
16
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
raqobat / iste’mol / huqu / himoya / korxona / iqtisodiyot.

Аннотация научной статьи по социальной и экономической географии, автор научной работы — Z.R.Xusanova, O.O.Moydinov

O`zbekiston Respuplikasi qonunchiligida Davlat ishtirokidagi va xo‘jalik yurituvchi subyektlarning, shuningdek, ularning aksionerlari, kaffillangan shaxslarining va xo‘jalik faoliyatini amalga oshirish vakolatlari berilgan xo‘jalik yurituvchi subyektlar va davlat muassasalarining tashkil etilishiga (qayta tashkil etilishiga), sotib olish va birlashish bitimlarini tuzishda bir qator qonuniy meyorlarga amal qilish lozim. O‘zbekiston Respublikasi Raqobatni rivojlantirish va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish qo‘mitasi ushbu jarayonlarni o`z nazoratiga olib, oldindan xo‘jalik yurituvchi subyektlar va davlat muassasalarining tashkil etilishiga (qayta tashkil etilishiga), sotib olish va birlashish bitimlarini tuzish uchun rozilik so‘rayotgan jamiyat to‘g‘risida ma’lumotlarni o`rganadi. Bundan asosiy maqsad bozor faoliyatida raqobarni saqlash va monopolistik hukmronlikni oldini olish.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQOBATNI RIVOJLANTIRISH VA ISTE’MOLCHILAR HUQUQLARINI HIMOYA QILISH QO‘MITASI KORXONALARNI BIRLASHISH VA QO`SHIB OLISH IQTISODIY TAXLILI.»

YANGILANAYOTGAN O'ZBEKISTON TARAQQIYOTIDA IQTISODIY FANLARNI

O ' QITISHNING DOLZARB MASALALARI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI

O'ZBEKISTON RESPUBLIKASI RAQOBATNI RIVOJLANTIRISH VA ISTE'MOLCHILAR HUQUQLARINI HIMOYA QILISH QO'MITASI KORXONALARNI BIRLASHISH VA QOSHIB OLISH IQTISODIY TAXLILI.

1Z.R.Xusanova, 2O.O.Mo>dinov

1ADU, Iqtisodiyot kafedrasi katta o'qituvchisi (PhD) 2Andijon Davlat Universiteti iqtisodiyot kafedrasi o'qituvchisi https://doi.org/10.5281/zenodo.8051643

Annotatsiya. O'zbekiston Respuplikasi qonunchiligida Davlat ishtirokidagi va xo'jalik yurituvchi subyektlarning, shuningdek, ularning aksionerlari, kaffillangan shaxslarining va xo'jalik faoliyatini amalga oshirish vakolatlari berilgan xo'jalik yurituvchi subyektlar va davlat muassasalarining tashkil etilishiga (qayta tashkil etilishiga), sotib olish va birlashish bitimlarini tuzishda bir qator qonuniy meyorlarga amal qilish lozim. O 'zbekiston Respublikasi Raqobatni rivojlantirish va iste 'molchilar huquqlarini himoya qilish qo'mitasi ushbu jarayonlarni o z nazoratiga olib, oldindan xo'jalik yurituvchi subyektlar va davlat muassasalarining tashkil etilishiga (qayta tashkil etilishiga), sotib olish va birlashish bitimlarini tuzish uchun rozilik so'rayotgan jamiyat to'g'risida ma'lumotlarni organadi. Bundan asosiy maqsad bozor faoliyatida raqobarni saqlash va monopolistik hukmronlikni oldini olish.

Kalit so'zlar: raqobat, iste'mol, huqu, himoya, korxona, iqtisodiyot.

O'zbekiston Respublikasi yuridik va jismoniy shaxslari tomonidan dastlab Davlat xizmatlar agentligi orqali yoki Raqobatni rivojlantirish va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish qo'mitasiga xo'jalik yurituvchi sub'ektlarni qo'shib yuborish va qo'shib olish bo'yicha bitimlar bo'yicha murojaat qilinadi. Bu murojaatga asosan, Raqobatni rivojlantirish va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish qo'mitasi xududiy boshqarma tomonidan xo'jalik yurituvchi sub'ektlarni qo'shib yuborish va qo'shib olish bo'yicha bitimlar uchun monopoliyaga qarshi organning oldindan roziligini olish yuzasidan o'rganish ishlari o'tkaziladi.

Agarda ushbu so'rovlarsiz qayta tashkil etilish, sotib olish va birlashish bitimlari tuzilsa qonuniy tartibd chora ko'riladi.

Biz Raqobatni rivojlantirish va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish qo'mitasi" Andijon viloyat hududiy boshqarmasida 2G22-yil 6-mayda Raqobat va tabiiy monopoliyalar to'grisidagi qonun xujjatlarining buzilishi yuzasidan ishni ko'rib chiqamiz. Bunda "WBM TEXTILE GROUP" MCHJ tomonidan O'zbekiston Respublikasining qonuni O'RQ-319-son 2G12-yil 6-yanvar "Raqobat to'g'risida" gi qonuni 16-moddasi 2-qismi talablarini buzganlik alomatlari bo'yicha ish qo'zg'atishni ko'rib chiqqan.

2G21 -yil 2-noyabrda "WBM TEXTILE GROUP" MCHJ o'z tarkibiga "COTTONWORLDS" MCHJ ni qo'shib olish amaliyotini amalga oshirgan. Bu bo'yicha Davlat xizmatlar agentligi orqali yoki Raqobatni rivojlantirish va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish qo'mitasiga platforma yoki yozma ariza so'rovi kelib tushmaydi. Shunga ko'ra bitimda ishtirok etayotgan shaxslarning aktivlarining jami balans qiymati va oxirgi kalendar yilda tovarlarni realizatsiya qilishdan olgan jami tushumi amaldagi bazaviy hisoblash miqdorining 1GG GGG (bir yuz ming) baravari mikdoridan ortiq hamda mazkur jamiyatlar tovar yoki moliya bozorida ustun mavqeni egallab turgan xo'jalik yurituvchi sub'ekt bo'lsa monopoliyaga qarshi kurashish qo'mita roziligini olish zarur.

1. Jadval

YANGILANAYOTGAN O'ZBEKISTON TARAQQIYOTIDA IQTISODIY FANLARNI

O'QITISHNING DOLZARB MASALALARI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI _16-iyun, 2023- yil_

Korxonalarning nizom jamgarmasi.

№ Xo'jalik subyekt yurituvchi STIR Ustav fondi (so'mda) Ulushi foizda Ta'sischi

1. "WBM TEXTILE 301505840 34 180 409 835 100% Soliyav Xabibillo

GROUP"MChJ Adiljanovich

2. "COTTONWORLDS" 305927036 6 511 189 930 100% Usmonov Asilbek

MChJ Tolqinovich

3. JAMI Bazaviy hisoblash miqdorining 100 30 000 000,0 ming so'mdan yuqori ming baravari -

1. jadvaldan korinib turibdiki "WBM TEXTILE GROUP" MCHJning nizom jamg'armasi aktivlarining jami balans qiymati va oxirgi kalendar yilda tovarlarni realizatsiya qilishdan olgan jami tushumi amaldagi bazaviy hisoblash miqdorining 100 000 (bir yuz ming) baravari mikdoridan ortiq. 2022 -yil holatda aniqlanganda 30 000 000 000 (ottiz milliard) dan ortgan.

O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2005-yil 12-oktyabrdagi 225-sonli qarori bilan tasdiqlangan "Raqobat va tabiiy monopoliyalar, iste'molchilar huqularini himoya qilish va reklama to,grisida"gi qonun hujjatini buzganlik va ish qo'zgatish va ularni korib chiqish tartibi to'grisidagi nizomning 11 -bandiga asosan ajrim chiqardi. Unga ko'ra,

1. O'zbekiston Respublikasining qonuni O'RQ-319-son 2012-yil 6-yanvar "Raqobat to'g'risida" gi qonuni 16-moddasi 2-qismi talablarini buzganligi uchun "WBM TEXTILE GROUP" MCHJga nisbatan ish qozgatildi.

2. Ishni ko rib chiqishda qatnashchilar sifatida "WBM TEXTILE GROUP" MCHJ vakillari jalb qilinsin.

3. Ishni korib chiqish uchun 2022-yil 10-may tayinlansin.

4. "WBM TEXTILE GROUP" MCHJ rahbarlari passport bilan, ularning ishonchli vakillari (mehnat shartnomasi asosida ishlovchi korxona xodimi) passport va ishonchnoma bilan ishni korib chiqishda qatnashishlari shart.

5. Taraflar qonunda belgilangan tartibda advokat yoki ishonchli vakil hizmatidan foydalanish mumkin.

6. Ishni chiqishga "WBM TEXTILE GROUP" MCHJ rahbari va yo uning ishonchli vakili uzrli sabalarsiz kelmaslilari yoki ishni korib chiqishni boshqa kunga qoldirish to'grisidagi iltimosnoma berilmaganligi ishni ularning ishtirokisiz ko'rilishiga va tegishli qaror qabul qilinishi uchun asos boladi.

Qomita "WBM TEXTILE GROUP" MCHJ ning qo shib olish bo yicha hujjatlari o'rganilganda korxona Davlat xizmatlar agentligi orqali online ariza berganligi. Ushu so'rov yo llangan vaqtda O'zbekiston Respublikasi Raqobatni rivojlantirish va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish qo'mitasi ruxsat olish dasturi to liq ishga tushmaganligi sababli murojaat tahrirsiz qolgan. Shunga qaramay, qayta so'rov jonatib rozilik olinmaganligi uchun qaror o z kuchida qoladi. Qo mita tomonidan belgilangan jarima iste'molchilar huquqlarini himoya qilish nuqtai nazaridan sir tutiladi va uchinchi shaxslarga oshkor etilmaydi.

REFERENCES

1. O'zbekiston Respublikasi Prezidentining "O'zbekiston Respublikasi Investitsiyalar bo'yicha davlat qo'mitasini tashkil etish to'g'risida"gi 31.03.2017 yildagi PF-4996-son Farmoni.

YANGILANAYOTGAN O'ZBEKISTON TARAQQIYOTIDA IQTISODIY FANLARNI

O ' QITISHNING DOLZARB MASALALARI RESPUBLIKA ILMIY-AMALIY KONFERENSIYASI

2. Raqobat to'g'risida- O'zbekiston Respublikasining qonuni O'RQ-319-son 2012-yil 6-yanvar, Toshkent sh.

3. O'zbekiston Respublikasi vazirlar mahkamasining 2005-yil 12-oktabr 225-son "Raqobat, tabiiy monopoliyalar, iste'molchilarning huquqlarini himoya qilish va reklama to'g'risida"gi qonun

4. 1997 yil 24 aprelda O'zbekiston Respublikasi "Tabiiy monopoliyalar to'g'risida" qonuni qabul qilindi.

5. 2000 yil 21-sentyabrdagi «Tabiiy monopoliyalar to'g'risida»gi O'zbekiston Respublikasi qonunini amalga oshirish chora-tadbirlari to'g'risida»gi №364-sonli maxsus qarori

6. Н.С.Вербицкий. Антимонополная политика - диссертация - 2018г. Российской Федерации

7. Борисов Е.Ф. Экономическая теория М: ЮРИСТ, 2001 Воронеж: издателство Борисова, 2010 - 118 с.

8. Patrik A.Gaughan. "Mergers, acquisitions and corporate restructurings" John Wiley & Sons, Inc.TR. Перевод с английского. М.: Альпина Бизнес Букс, Москва-2004. — 8-25 с.

9. Зайнуллина М.Р. Слияния и поглощения. Учебник. Казань: Изд-во КГФЭИ, 2012. ISBN.

10. O'zbekiston Respublikasi Andijon viloyat Raqobatni rivojlantirish va iste'molchilar huquqlarini himoya qilish hududiy boshqarmasi ma'lumotlari asosida tayyorlandi

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.