CC BY
5INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Original paper
© M.S. Nimatova1^_
1Toshkent amaliy fanlar universiteti, Toshkent, O'zbekiston
Annotatsiya
KIRISH: maktabgacha ta'lim sohasida yoshlikdan mustaqillik va tanqidiy fikrlashni tarbiyalash muhim ahamiyatga ega. Mustaqil ta'lim vazifalari yosh bolalarda mustaqillikni, muammolarni hal qilish ko'nikmalarini va butun umr davomida o'rganishga bo'lgan muhabbatni rivojlantirishga undaydigan muhim vositadir. Ushbu maqolada maktabgacha ta'lim muassasalarida samarali mustaqil ta'lim vazifalarini yaratishning ilmiy-metodik asoslari o'rganiladi.
MAQSAD: ushbu tadqiqotning maqsadi maktabgacha ta'lim muassasalarida mustaqil o'quv vazifalarini loyihalashning ilmiy-uslubiy asoslarini takomillashtirishdan iborat. Tadqiqot yosh o'quvchilar uchun qiziqarli va rivojlanishga mos keladigan vazifalarni yaratish uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan asosiy tamoyillar, strategiyalar va asoslarni aniqlashga intiladi.
MATERIALLAR VA METODLAR: tadqiqotda sifatli tadqiqot usullari, jumladan, erta bolalik ta'limi bo'yicha mutaxassislar bilan suhbatlar va maktabgacha ta'lim muassasalaridagi kuzatuvlar bilan birgalikda keng qamrovli adabiyotlar tahlili qo'llaniladi. Ko'rib chiqilgan materiallar joriy pedagogik nazariyalarni, mavjud ta'lim vazifalarini va erta yoshdagi bolalar ta'limi o'quv dasturlaridagi ko'rsatmalarni o'z ichiga oladi. Usullar mustaqil o'quv vazifalarini yaratish uchun ilg'or tajriba va innovatsion yondashuvlarni aniqlash uchun ushbu materiallarni tahlil qilishni o'z ichiga oladi.
MUHOKAMA VA NATIJALAR: asosiy tamoyillarga yoshga moslik, rivojlanish bosqichlariga moslashish, avtonomiya va tanqidiy fikrlashni rag'batlantirish kiradi. Adabiyotlarni ko'rib chiqish va ekspert suhbatlari shuni ta'kidlaydiki, ushbu tamoyillarni hisobga olgan holda ishlab chiqilgan vazifalar maktabgacha yoshdagi bolalarda faollik va ko'nikmalarni rivojlantirishning yuqori darajalariga olib keladi.
XULOSA: tadqiqot shuni ko'rsatadiki, maktabgacha yoshdagi bolalarning har tomonlama rivojlanishi uchun mustaqil ta'lim vazifalarini yaratishning ilmiy-uslubiy asoslarini takomillashtirish hal qiluvchi ahamiyatga ega.
Kalit so'zlar: metodika, pedagogik xususiyatlar, oliy ta'lim, tashkil etish, o'qitish metodikasi, zamonaviy o'qitish talablari, o'quv topshiriqlari, nutqiy kompetensiya.
Iqtibos uchun: Nimatova M.S. Maktabgacha ta'lim yo'nalishida mustaqil ta'lim topshiriqlarini tuzishning ilmiy-metodik asoslarini takomillashtirish. // Inter education & global study. 2024. №4(2). B.319-327.
ISSN 2992-9024 (online) 2024, №4 (2)
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
СОВЕРШЕНСТВОВАНИЕ НАУЧНО-МЕТОДИЧЕСКОЙ ОСНОВЫ СОЗДАНИЯ САМОСТОЯТЕЛЬНЫХ УЧЕБНЫХ ЗАДАЧ В ДОШКОЛЬНОМ ОБРАЗОВАНИИ
© М.аНиматова1Н
Ташкентский университет прикладных наук, Ташкент, Узбекистан_
Аннотация
ВВЕДЕНИЕ: в сфере дошкольного образования важно с раннего возраста воспитывать самостоятельность и критическое мышление. Задачи самостоятельного обучения являются важным инструментом, способствующим развитию у маленьких детей независимости, навыков решения проблем и любви к учебе на всю жизнь. В данной статье рассматриваются научно-методические основы создания эффективных самостоятельных учебных заданий в дошкольных образовательных учреждениях.
ЦЕЛЬ: целью данного исследования является совершенствование научно-методической основы проектирования самостоятельных учебных задач в дошкольных образовательных учреждениях. Исследования направлены на определение ключевых принципов, стратегий и рамок, которые можно использовать для создания увлекательных и соответствующих развитию задач для юных учащихся.
МАТЕРИАЛЫ И МЕТОДЫ: в исследовании используются качественные методы исследования, включая интервью со специалистами в области дошкольного образования и обширный обзор литературы в сочетании с наблюдениями в дошкольных учреждениях. Рассмотренные материалы включают современные педагогические теории, существующие образовательные цели и обучение в учебных программах дошкольного образования. Методы включают анализ этих материалов для выявления лучших практик и инновационных подходов к созданию независимых учебных задач.
ОБСУЖДЕНИЕ И РЕЗУЛЬТАТЫ: основные принципы включают соответствие возрасту, адаптацию к этапам развития, поощрение самостоятельности и критического мышления. Обзор литературы и интервью с экспертами показывают, что задания, разработанные с учетом этих принципов, активны и стимулируют детей дошкольного возраста. развития навыков.
ЗАКЛЮЧЕНИЕ: исследование показывает, что совершенствование научной и методической базы создания самостоятельных учебных задач имеет решающее значение для всестороннего развития детей дошкольного возраста.
Ключевые слова: методика, педагогические особенности, высшее образование, организация, методика обучения, современные требования к обучению, учебные задачи, речевая компетентность.
© intereduglobalstudy.com
2024, ISSUE 4 (2)
ISSN 2992-9024 (online) 2024, №4 (2)
Ilmiy-nazariy va metodik jurnal Научно-теоретический и методический журнал Scientific theoretical and methodical journal
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Для цитирования: Ниматова М.С. Совершенствование научно-методической основы создания самостоятельных учебных задач в дошкольном образовании. // Inter education & global study. 2024. №4(2). C. 319-327.
IMPROVING THE SCIENTIFIC-METHODICAL BASIS OF CREATING INDEPENDENT EDUCATIONAL TASKS IN PRESCHOOL EDUCATION_
© Mohinur S. Nimatova1®
Tashkent University of Applied Sciences, Tashkent, Uzbekistan_
Annotation:
INTRODUCTION: it is important to educate independence and critical thinking from a young age in the field of preschool education. Independent learning tasks are an important tool in encouraging young children to develop independence, problem-solving skills, and a lifelong love of learning. This article examines the scientific and methodological basis of creating effective independent educational tasks in preschool educational institutions.
AIM: the purpose of this study is to improve the scientific and methodological basis of designing independent educational tasks in preschool educational institutions. Research seeks to identify key principles, strategies, and frameworks that can be used to create engaging and developmentally appropriate tasks for young learners.
MATERIALS AND METHODS: the study uses qualitative research methods, including interviews with early childhood education professionals and an extensive literature review combined with observations in preschool settings. Materials reviewed include current pedagogical theories, existing educational objectives, and instruction in early childhood education curricula. Methods include analyzing these materials to identify best practices and innovative approaches to creating independent learning tasks.
DISCUSSION AND RESULTS: the main principles include age-appropriateness, adaptation to developmental stages, encouragement of autonomy and critical thinking. Literature review and expert interviews indicate that tasks designed with these principles in mind are active and stimulating in preschool children. leading to higher levels of skill development.
CONCLUSION: the study shows that improving the scientific and methodological basis of creating independent educational tasks is crucial for the comprehensive development of preschool children.
Key words: methodology, pedagogical features, higher education, organization, teaching methodology, modern teaching requirements, educational tasks, speech competence.
For citation: Mohinur S.Nimatova (2024) 'Improving the scientific-methodical basis of creating independent educational tasks in preschool education', №(4(2)). pp. 319— 327. (In Uzbek)
© intereduglobalstudy.com
2024, ISSUE 4 (2)
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
Maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda mustaqil ta'limni tashkil etish va uni o'qitish ta'limida talabalarning mustaqil topshiriqlarini rivojlantirish, ta'limning kredit texnologiyasini joriy etish samaradorligi va sifatini ta'minlash uchun kredit texnologiyalari, standartlari, o'quv dasturlari, lavozim tavsiflari, o'quv kurslari mazmunini tanlash tamoyillari, o'qitish tamoyillari va usullari, o'quv jarayonini tashkil etish, talabalarning mustaqil ishi (TMT) kredit tizimi ostida. Rasmiy manbalarda "Kredit tushunchasi" talaba o'qituvchining o'quv ishlari miqdorining yagona o'lchov birligi sifatida talqin etiladi. Bitta kredit akademik davrda haftada bir akademik soatlik talabalar auditoriyada ishlashga teng. Ma'ruza, amaliy (seminar) va studiya mashg'ulotlarining har bir akademik soati talabaning (TMT) bakalavr darajasida ikki aloqa soati (100 daqiqa), to'rt aloqa soati (200 daqiqa) magistr talabasining (MMT) magistrda mustaqil ishi bilan birga bo'lishi shart darajasi. Maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda mustaqil ta'limni tashkil etish va uni o'qitish kredit tizimida nazariy bilimlarni oshiruvchi mustaqil ta'lim topshiriqlari tuzish usullari asosida kreditda o'qitish texnologiyasi - bu o'quv jarayonini tashkil etish usuli bo'lib, unda talabalar o'quv traektoriyasining ketma-ketligini alohida rejalashtirish imkoniyatiga ega. O'qitishning kredit texnologiyasining mohiyati shundaki, o'quv ishlarining mehnat intensivligi o'qitiladigan material hajmini tavsiflovchi kreditlarda hisobga olinadi. Ta'limning kredit texnologiyasining asosiy vazifalaridan biri talabalarning mustaqil ishlari rolini oshirishdir. O'zbekiston oliy ta'lim muassasalarining zamonaviy amaliyotida talabalarning mustaqil ishi samaradorligini oshirish uchun turli usul va usullardan foydalaniladi. Maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda ular orasida quyidagilarni ta'kidlash mumkin: talabalarga mustaqil ish usullarini o'rgatish; talabalarning bilim faoliyatini o'z-o'zini tartibga solishni shakllantirish; kelgusi o'quv va kasbiy faoliyat uchun o'quv materiallarini o'zlashtirish zarurligini namoyish etish orqali mustaqil ishni rag'batlantirish;
Oliy ta'lim muassasalarining o'quv jarayoniga kredit texnologiyasini joriy etishdan maqsad: - milliy ta'lim tizimining xalqaro ta'lim makoniga integratsiyalashuvi;- o'quv jarayoni sub'ektlarining akademik harakatchanligini ta'minlash. TMT ta'lim sifatini oshirish va bo'lajak mutaxassislarni tayyorlashning asosiy zaxiralaridan biridir. O'qitishning kredit tizimiga ko'ra, u o'rganilayotgan kursning umumiy mehnat intensivligining uchdan ikki qismini tashkil qiladi. Shu munosabat bilan ta'limning kredit tizimini joriy etish sharoitida talabalarning mustaqil ishlarini to'g'ri va samarali tashkil etish muammosi juda dolzarbdir. Shunday qilib, oliy o'quv yurtlarida kredit texnologiyasini joriy etish universitetda o'quv jarayonini tashkil etishni tubdan qayta ko'rib chiqishni, o'qitish texnologiyasidagi o'zgarishlarni va ularni uslubiy qo'llab-quvvatlashni talab qiladi, talabalarning mustaqil ishlarini (TMT) faollashtirishga e'tibor qaratishga imkon beradi. TMT - bu mustaqil o'rganish uchun ajratilgan, o'quv-uslubiy adabiyotlar va tavsiyalar bilan ta'minlangan, testlar, nazorat varaqalari, kollokviumlar, referatlar, insholar va hisobotlar shaklida nazorat qilinadigan mavzularning aniq ro'yxati bo'yicha ishlash. TMT -ning barcha doirasi
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
talabadan har kuni mustaqil ishlashni talab qiladigan vazifalar bilan tasdiqlanishi kerak. TMT soatlariga o'quv rejasining yeng qiyin masalalari bo'yicha konsultatsiyalar, uy vazifalari, hisobotlar va TMTning boshqa turdagi vazifalari kiradi. Talabaning mustaqil ishi (TMT) mazmuni, albatta, fanning ish dasturi va o'quv dasturida aks etadi. Talabalarning mustaqil ishi-bu jarayonda o'qituvchilarning bevosita ishtirokisiz talaba tomonidan yangi bilim va ko'nikmalarni faol, maqsadga muvofiq o'zlashtirish usuli. Talabaning mustaqil ish qobiliyatini rivojlantirish, ularning ijodiy faoliyati va tashabbusini tarbiyalash, shuningdek, umuman talabalarning mustaqil ishlarining normal ishlashini ta'minlaydigan tashkiliy chora-tadbirlar quyidagi shartlarga asoslanishi kerak:
- mustaqil ish o'zining mavzu yo'nalishiga xos bo'lishi kerak;
- mustaqil ish samarali, uzluksiz monitoring va uning natijalarini baholash bilan birga olib borilishi kerak.
Talabalarning mustaqil ta'limini samarali tashkil etish uchun oliy maktab o'qituvchisi bilishi kerak va uni tashkil etish tamoyillariga rioya qilish tavsiya etiladi: tizimlilik va izchillik prinsipi; faoliyat prinsipi; individual yondashuv prinsipi; mavjudlik prinsipi; ko'rinish prinsipi; ilmiy asoslangan vaqt hisoblash va uy vazifalarini dozalash. Maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda kredit tizimida nazariy bilimlarni oshiruvchi mustaqil ta'lim topshiriqlari tuzish usullari. Talabalarning mavzusi va mazmuni mustaqil ishi davlat ta'lim standarti, amaldagi o'quv dasturlari, fanlarning namunaviy va ishchi o'quv dasturlari, asosiy adabiyotlar: darsliklar, o'quv qo'llanmalari va uslubiy qo'llanmalar va qo'shimcha adabiyotlar bilan belgilanadi. Mustaqil ishni nazorat qilish va uning natijalarini baholash ikki shaklning birligi sifatida tashkil etiladi: talabaning o'z-o'zini nazorat qilishi va o'z-o'zini baholashi; o'qituvchilar, davlat imtihon va attestatsiya komissiyalari tomonidan monitoring va baholash va boshqalar. Oliy ta'limdagi mustaqil ish - bu o'quv jarayonida talabalarning mustaqil faoliyatini tashkil etish va boshqarishning o'ziga xos vositasi, kasbiy faoliyat usullarini o'zlashtirishda talabalarning o'zini o'zi tashkil etish va o'zini o'zi tarbiyalash vositasi. Mavjud ilmiy psixologik va pedagogik adabiyotlar tahlili turli xil yondashuvlarni va "talabalarning mustaqil ishi" tushunchasining noaniq ta'rifini ko'rsatadi. TMT o'quv va ilmiy bilish shakli sifatida, mustaqil ta'limni tashkil etish shakli sifatida, o'qitish usuli sifatida, ijodiy fikrlash usuli va o'qitish vositasi sifatida qaraladi. Turli mezonlarga asoslangan ko'plab tasniflar mavjud: didaktik maqsad bo'yicha (B.P. Yesipov); bilim manbalari bo'yicha (E. Ya. Golant, V. P. Strezikozin); vazifalar turi bo'yicha (M.Xarunov, I.Ya. Lerner P.
Pidkasissiy); mazmuni bo'yicha (I.E.Cnt); ko'p darajali tasnif (O. A. Nilson). Shunday qilib, mustaqil ish turlarini tasniflash pedagogik maqsadga, talaba faoliyatining xususiyatiga, mustaqil ish turiga, talabalarning mustaqil ish joyiga, mustaqillik darajasiga, shuningdek intizomning o'ziga xos xususiyatlariga bog'liq bo'lib, aniq maqsadlar va ta'lim mazmuni, o'qitish metodlari va usullarining xususiyatlari, aniq vazifalar.
Maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda kredit tizimida nazariy bilimlarni oshiruvchi mustaqil ta'lim topshiriqlari tuzish usullari. Mustaqil ishlarni bajarish uchun zarur shart-sharoit va sharoitlarni yaratadigan tadbirlar har bir
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
talabaning: axborot resurslari (ma'lumotnomalar, darsliklar, alohida vazifalar banklari, o'quv dasturlari, amaliy dasturlar paketlari va boshqalar.); uslubiy materiallar (ko'rsatmalar, qo'llanmalar, ustaxonalar, ish daftarlari va boshqalar.); nazorat materiallari (testlar, vaziyatli vazifalar); moddiy resurslar (laboratoriya, o'lchov asbob-uskunalari va boshqalar.); vaqt resurslari; konsultatsiyalar; individual ta'lim traektoriyasini tanlash imkoniyati (fakultativ fanlar orqali o'quv dasturlari); talaba tomonidan mustaqil ravishda olingan nazariy va/yoki amaliy natijalarni (konferensiyalar, olimpiadalar, musobaqalar) jamoatchilik muhokamasi imkoniyati. Mustaqil ta'lim jarayonida talaba: o'rganilayotgan fan bo'yicha nazariy materialni o'zlashtirish (TMI mavzulari, mavzularning individual masalalari, individual qoidalar va boshqalar); nazariy material bo'yicha bilimlarni amaliy usulda zarur vositalar yordamida mustahkamlash (vaziyatli vazifalarni yechish, nazorat ishlarini bajarish, o'z-o'zini test sinovlari); olingan bilim va amaliy ko'nikmalarni vaziyatni tahlil qilish va to'g'ri yechimni ishlab chiqish uchun qo'llang (guruh muhokamasiga tayyorgarlik, ishbilarmonlik o'yini doirasida tayyorlangan ish, "Amaliy ish", ma'lum bir vaziyatni yozma tahlil qilish, loyihani ishlab chiqish va boshqalar.); olingan bilim va ko'nikmalarni o'z pozitsiyasi, nazariyasi, modelini shakllantirish uchun qo'llash (tezis yozish, talabaning ilmiy-tadqiqot ishi va boshqalar). Talaba olgan topshiriqlar belgilangan muddatda va to'liq bajarilishi kerak. TMT auditoriyadan tashqari ish sifatida taqdim etiladi, tekshirish seminarlar, amaliy mashg'ulotlar va TMTlarda amalga oshirilishi mumkin. Vazifalarni bajarishda quyidagilar kerak: mavzuni mustaqil ravishda o'rganish, zarur hollarda o'qituvchi bilan maslahatlashish; talabalarning maqsadi majburiy va qo'shimcha adabiyotlarni, statistik ma'lumotlar materiallarini o'rganishlari, zarur strategiya va qarorlarni asoslash uchun ularni tahlil qila olishlari kerak; bijg'itish vazifalar yakka tartibda yoki guruxda tayyorlanadi.
TMI talaba faoliyatidagi ko'payish va ijodiy jarayonlarni o'z ichiga oladi va uch darajada amalga oshirilishi mumkin: reproduktiv faoliyat (o'quv materialini o'zlashtirish va ko'paytirish, namuna bo'yicha bajariladigan mustaqil ishlarni tayyorlash: muammolarni hal qilish, jadvallar, diagrammalarni to'ldirish; bunday ishning maqsadi bilimlarni mustahkamlash, ko'nikma, ko'nikmalarni shakllantirishdir); reproduktiv va amaliy faoliyat (o'z tajribasi asosida o'quv materialini o'zlashtirish, materialni amalda, faoliyatda, mustaqil ish paytida tekshirish, reja, referatlar, annotatsiya amalga oshiriladi); ijodiy faoliyat (talaba mustaqil ravishda bajarilgan ish vositalari va usullarini tanlashi, o'quv materialini tanqidiy baholashi va undan samarali fikrlash va faoliyat uchun foydalanishi kerak, muddatli ishlar va tezislar shu darajada bajariladi) [4].
TMT shakllari: Xulosa - A10 formatidagi 12-4 sahifada, TNR shriftida 14 ta mavzuni tanqidiy ko'rib chiqish yoki taqdim etish. Tuzilishi an'anaviy: sarlavha sahifasi, kirish, asosiy qism, xulosalar, foydalanilgan manbalar ro'yxati. Abstrakt guruhda muhokama uchun o'rtaga qo'yilishi mumkin. Hisobot 3-5 daqiqa davom yetadigan mavzuning asosiy qoidalarining qisqacha mazmuni.
Sinopsis - bu standart formatdagi ish kitobining 2-4 betida asosiy tushunchalarni ajratish bilan berilgan mavzuning qisqacha tavsifi. Glossariy - berilgan mavzu bo'yicha
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
tushuncha va atamalar lug'ati bo'lib, jadvalda joylashtirilgan. Keys - bu guruh tahlili paytida yechimni talab qiladigan vaziyat. Guruh 3-4 kishidan iborat bo'lib, ular muammoni mustaqil muhokama qiladilar va uni hal qilish yo'llarini ishlab chiqadilar. Qaror natijalari umumiy guruhda yakuniy hisobotning taqdimoti shaklida taqdim etiladi. Hisobot - bu o'rganish davomida olingan natijalar, asosiy muammolar va ishlab chiqish bo'yicha takliflarning yozma va og'zaki tavsifi. Taqdimot - bu turli xil texnik vositalar yordamida ham, ularsiz ham ma'lumotlarni taqdim etish shakli. Qoida tariqasida, yangi g'oyalar, loyihalar, xizmatlar va boshqalar. taqdim etiladi. Unda matn, unga illyustratsiyalar kiritilgan va yagona grafik uslubda yaratilgan.
Loyiha - bu shaxsan yoki guruhda amalga oshiriladigan kerakli ma'lumotlarni qidirish, yig'ish va tahlil qilishni o'z ichiga olgan mavzu bo'yicha tadqiqot. Bahs - bu mavzuning oldindan tayyorlangan masalalarini xulosa bilan muhokama qilish. Talabaning mustaqil ishi uchun vazifalar aniq shakllantirilishi, o'rganilayotgan fan mavzulari bo'yicha farqlanishi va ularning hajmi o'quv dasturida ajratilgan soatlar bilan belgilanishi kerak. Vazifalarning quyidagi turlari tavsiya etiladi: yeslatma olish; adabiyotlarni mavhumlashtirish; maqolalar, kitoblarga annotatsiya qilish; ilmiy va uslubiy adabiyotlarni chuqur tahlil qilish; ma'ruza xulosasi, xulosani tavsiya yetilgan adabiyotlar bilan qo'shish; mustaqil, nazorat va tezis ishlarini bajarishda TMT nazorat ishi; mavzu bo'yicha insho yozish berilgan muammo; hisoblash va grafik ishlarni bajarish (GIB); amaliyot davomida materiallarni kuzatish va yig'ish bo'yicha vazifalarni bajarish; o'qituvchi tomonidan oldindan belgilangan mavzu bo'yicha ilmiy nashrni analitik tahlil qilish; ma'lum bir mavzu bo'yicha statistik va faktik materiallarni tahlil qilish, hisob-kitoblar qilish, statistik materiallar asosida diagramma va modellarni tuzish. TMTni to'g'ri va samarali tashkil etish uchun quyidagi shartlar katta ahamiyatga ega: o'qituvchilarni o'qitishning kredit tizimi bo'yicha mustaqil ishlarni samarali tashkil etishga tayyorligi; har bir fan uchun o'quv-uslubiy majmuaning mavjudligi, shu jumladan kursning bosma va elektron shaklda tavsifi, talaba tomonidan TMTning mustaqil rivojlanish darajasini nazorat qilish shakllari va vositalari, ularning mazmuni va o'tkazish vaqti ko'rsatilgan, talaba uchun butun o'quv jarayoni uchun qo'llanma. o'qish davri, o'quv, didaktik va o'quv materiallarining mavjudligi, kutubxonani zarur adabiyotlar bilan ta'minlash, intizomning maqsad va vazifalariga, murakkablik darajasiga va amaliyotga bo'lgan talabga qarab TMT shaklini tanlash, TMT uchun vazifalarning asosiy maqsadlari talabalar uchun aniq bo'lishi kerak, o'quv vazifalari yangilik yelementlarini o'z ichiga olishi kerak, ularni amalga oshirish algoritmlarini o'z ichiga olishi kerak, kompyuter va telekommunikatsiya uskunalarining mavjudligi. TMT vazifalarni individualizatsiya qilishni hisobga olgan holda amalga oshirilishi kerak, shuningdek, har bir talabaning tayyorgarligi va qobiliyatini hisobga olish kerak. Innovatsion texnologiyalardan foydalanish (talabalarning turli xil axborot manbalaridan yerkin foydalanishlarini ta'minlaydigan va yelektron o'quv vositalaridan foydalanish uchun maqbul sharoitlar yaratadigan texnik vositalar to'plami); [3].
Xulosa sifatida shuni aytish lozimki maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda TMTni tashkil etishning turli shakllaridan foydalanish
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
talabalarning bilim faolligini yeng samarali rag'batlantirishga imkon beradi, talabalarning mustaqil ish bo'yicha optimal yuklamasi, TMT monitoring tizimi shaxsiy, rivojlantiruvchi yo'nalish va ijodiy xarakterga ega bo'lishi, o'z-o'zini nazorat qilish bilan bog'liq bo'lishi, birinchi navbatda talabaning o'ziga kerakli va foydali bo'lishi kerak, fanlararo mustaqil ish va loyihalarni amalga oshirish,ijtimoiy infratuzilmani rivojlantirish, talabalarning yashash va dam olish sharoitlarini yaxshilash va boshqa tashkiliy, subektiv omillar muhim ahamiyatga ega. TMT kompyuter va axborot texnologiyalari asosida tashkil etilishi va ularni amalga oshirish quyidagi usullarda amalga oshirilishi mumkin: elektron darslik, kompyuter o'quv dasturlari, nazorat dasturlari, namoyish dasturlari, kompyuter modellari va boshqalar. TMT uchun vazifalarni farqlash va individuallashtirish; barqaror ijobiy faoliyatni shakllantirish bilishga munosabat; TMTning uslubiy ta'minoti; TMT uchun turli xil vazifalar; TMT majburiy nazoratini tashkil etish; TMT natijalarini tabaqalashtirilgan baholash; didaktik imkoniyatlarga ega kompyuter texnologiyalaridan foydalanish, TMTning juft va kichik guruhli shakllari va usullarini joriy etish va boshqalar. Kredit texnologiyasi sharoitida talabalarning mustaqil ishlarini tashkil etish ayniqsa maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda talabalarning mustaqil ta'lm topshiriqlarini rivojlantirishda kredit-modul' tizimiga o'tishning amaldagi holati va istiqbollari, oliy ta'lim muassasalarini ilg'or jahon tajribalari asosida kredit-modul tizimining tamoyillari, ta'lim oluvchi, ta'lim natijalarini tan olinishi. Ta'lim traektoriyasini mustaqil shakllantirish imkoniyatini yaratilishi va akademik mobillik, baholarning to'planib borilishi, sohadagi professor-o'qituvchi, talabalarning maktabgacha ta'lim-tarbiya, maktabgacha pedagogika fanlarni o'qitishda tashkil etish va uni o'qitish faniga qiziqishi, hamda aniq belgilangan baholash tizimini joriy etilishi maqsadga muvofiq ekanligi muhim ahamiyatga ega.
ADABIYOTLAR RO'YXATI | СПИСОК ЛИТЕРАТУРЫ | REFERENCES
1. Usmonov B.Sh, Habibullaev R.A. Oliy o'quv yurtlarida o'quv jarayonini kredit-modul tizimida tashkil qilish. O'quv qo'llanma. T. "Tafakkur" nashriyoti, 2020 y. 120 bet.
2. Djon Dyui. Obщestvo i yego problembi John Dewey. The Public and its Problems. Denver,— Perevod s angliyskogo: I. I. Myurberg, A. B. Tolstov, Ye. N. Kosilova. — M., 2002.
3. Axmedova M.E. Modul-kredit tizimida mustaqil topshiriqlar tuzishning ilmiy-nazariy asoslari. Monografiya. "Tibbiyot nashriyoti matbaa uyi", MCHJ. Тошкент - 2022. 173 bet.
4. Axmedova M.E. Pedagogika. Darslik. "Tibbiyot nashriyoti matbaa uyi", MCHJ. Тошкент - 2022. 223 bet.
5. Axmedova M.E. Meliboyeva R.N. Bekmirov T.R.Nurmatov A.N.Kasbiy pedagogika. Darslik. "Tibbiyot nashriyoti matbaa uyi", MCHJ. Тошкент - 2022. 250 bet.
INTER EDUCATION & GLOBAL STUDY
6. Axmedova M.E. Mustaqil topshiriqlar bilan ishlash va ularni baholash metodikasi (modul-kredit tizimida tilshunoslik fanlari misolida). // Metodik qo'llanma, Tibbiyot nashriyoti matbaa uyi", MCHJ. Тошкент - 2022. 121 bet.
7. Axmedova M.E. Rasulova G.K. Kredit-modul tizimida o'zbek tili ta'limda mustaqil o'quv topshiriqlari tuzish va ulardan foydalanish metodikasi. Uslubiy ko'rsatma, "Tibbiyot nashriyoti matbaa uyi", MCHJ. Тошкент - 2022. 83 bet.
MUALLIF HAQIDA MA'LUMOT [ИНФОРМАЦИЯ ОБ АВТОРЕ] [AUTHORS INFO]
Nimatova Mohinur Sobit qizi, tadqiqotchi [Ниматова Мо^инур Собит цизи,,
исследователь], [ Sobitjon S. Teshayev, researcher]; manzil: O'zbekiston, Toshkent shahar, Chilonzor, Gavxar ko'chasi, 1-uy [адрес: Узбекистан, город Ташкент, Чиланзор, улица Гавхара, дом 1], [address: Uzbekistan, Tashkent city, Chilonzor, Gavkhar street, 1 house] E mail: [email protected]
