CC BY
13LOGISTIK MENEJMENT KONSEPSIYASI, UNING MAQSADI VA
PRINSIPLARI
Ergashev Jakhongir Baxodirovich
Samarqand iqtisodiyot va servís instituti "Marketing" kafedrasi assitent-stajyori j axongirergashev727@gmail .com Qo'ldosheva Fazilat Odilovna Samarqand iqtisodiyot va servis instituti talabasi
Annotatsiya. Kompaniyaning logistika menejmenti asosiy boshqaruv funktsiyalarining (tashkil etish, rejalashtirish, tartibga solish, muvofiqlashtirish, nazorat qilish, hisobga olish va tahlil qilish) tashkil etilayotgan mikro-logistika tizimining maqsadlariga erishish uchun elementar va murakkab logistika faoliyati bilan sinergiyasini ifodalaydi. Zamonaviy mikrologistika tizimlarini qurishda kompaniya boshqaruvining umumiy tuzilmasida logistika menejmentining o'rnini aniqlash va menejmentning boshqa sohalari bilan o'zaro hamkorlik yo'nalishlarini aniqlash katta ahamiyatga ega. Zamonaviy kompaniya boshqaruv tizimi - bu strategik, taktik va boshqa maqsadlar bilan birlashtirilgan, funktsional yo'naltirilgan faoliyat sohalariga (moliya, investitsiya, ishlab chiqarish, marketing va sotish, innovatsiyalar, kadrlar va boshqalar) ega bo'lgan tashkiliy boshqaruv tuzilmasining tarkibi.
Kalit so'zlar: menejment, logistika, prinsiplar, maqsad, samaradorlik, transport, kompaniya, faoliyat, LM.
Annotation: The company's logistics management represents the synergy of basic management functions (organization, planning, regulation, coordination, control, accounting and analysis) with elementary and complex logistics activities to achieve the goals of the organized micro-logistics system. In the construction of modern micrologistics systems, it is of great importance to determine the place of logistics management in the general structure of the company's management and to determine the directions of interaction with other areas of management. The management system of a modern company is the composition of an organizational management structure with functionally oriented areas of activity (finance, investment, production, marketing and sales, innovation, personnel, etc.) combined with strategic, tactical and other goals.
Key words: management, logistics, principles, goal, efficiency, transport, company, activity, LM.
Logistika menejmenti nima?. Logistika menejmenti - bu mahsulotlarni to'plash, saqlash va tashishni to'liq boshqarish jarayoni. Bu ta'minot zanjirini boshqarishning muhim jihati bo'lib, u ikki tomon o'rtasida tegishli ma'lumotlarni to'g'ri topshirishni ham o'z ichiga oladi. Logistika boshqaruvi faoliyatini keng qamrovli transportai boshqarish, saqlash, tovarlarga ishlov berish, parkni boshqarish, buyurtmalarni bajarish, inventarizatsiyani boshqarish, talab va taklifni boshqarish, uchinchi tomon xizmatlarini rejalashtirish/bajarishni o'z ichiga olgan holda batafsil
tavsiflash mumkin. Logistika menejmenti jamlash va manbalar, moslashtirilgan xizmat ko'rsatish, ishlab chiqarishni boshqarish va sozlash va qadoqlashni o'z ichiga oladi. U transportni to'liq rivojlantirishning barcha asosiy bosqichlarini, shuningdek, rejalashtirish, operatsion va strategik vazifalarni o'z ichiga oladi. Sotish, ishlab chiqarish, marketing, investitsiya va so'nggi yutuqlar kabi boshqa kasblar bilan to'g'ri logistika kombinatsiyasi bilan boshqa barcha vazifalarni birlashtirish. Logistika menejmentining asosiy faoliyati quyidagilardan iborat.
• Nazorat va rejalarni to'plash va tayinlash.
• Sotuvchi va mijozlar buyurtmalarini boshqarish.
• To'g'ri va xavfsiz qadoqlash, tashish va tashishni boshqarish.
• Ham kiruvchi, ham chiquvchi logistika faoliyati.
• Ta'minot zanjirini boshqarish va boshqa nisbiy harakatlarni aralashtirish.
• To'liq ta'minot zanjiri bo'ylab tovarlarning individual kuzatuvi.
• Turli sotuvchi havolalarini tanlash va boshqarish.
• Jarayonda olib boriladigan transport va mahsulotlarni tartibga solish va tekshirish.
Eng avvalo logistik menejmentni chuqur o'rganish uchun ushbu savolga javob berish kerak: Logistika boshqaruvining asosiy maqsadlari nimalardan iborat.
1. Kengaytirilgan samaradorlik. Kiruvchi va chiquvchi logistika samaradorligini oshirish har doim logistikani boshqarish xizmatining yuqori qismida qoladi. Ular har bir buyurtmani qayta ishlash uchun qo'shimcha xarajatlar, inventar va uning to'lovlarini kamaytirish bilan birga oqilona transport to'lovlarini berishni talab qiladi. Ular transport provayderiga biriktirilgan havolalar bilan ishlaganligi sababli, omborlarda turli xil saqlash funktsiyalari mazmunli ravishda yaxshilanishi mumkin.
2. Mijoz talablarini bajarish. Qoniqarli mijoz logistika boshqaruvining har tomonlama muvaffaqiyati uchun kalit hisoblanadi. Eng so'nggi texnologiyalar paydo bo'lishi bilan, hatto oxirgi daqiqada ham bir nechta logistika funktsiyalarini bajarish mumkin. Maqsad, an'anaviy ravishda mijozlar ehtiyojlarini qondirish uchun to'plangan har qanday ekstremal inventarlardan qochishdir. Logistika boshqaruv kompaniyasi mudofaa rejimidan ishlash qobiliyatini o'zgartirishi va etkazib berish ehtiyojlariga qarab mijozlarning ehtiyojlariga samarali javob berishga o'tish qobiliyatiga ega bo'lishi kerak.
3. Sifatni muntazam saqlash. Logistika xarajatlari tugallangandan keyin qaytarib bo'lmaydi. Agar sifatda nosozlik bo'lsa, funksionallik buyurtmani to'g'ri bajarish uchun takrorlash masalalarini talab qiladi. Bu mijozning buyurtmasini qayta bajarish narxini ikki baravar oshiradi. Buning sababi noto'g'ri jo'natish yoki etkazib berish paytida tovarlarning shikastlanishi bo'lishi mumkin. Shunday qilib, logistika menejmentining asosiy maqsadlaridan biri har doim optimal sifatni ta'minlashni o'z ichiga oladi.
4. Transport uchun chegirmali to'lovlar. Logistika boshqaruvining barcha turlari bilan bog'liq bo'lgan asosiy xarajatlardan biri bu transportdir. Tashish narxini pasaytirish uchun harakatni tartibga solish, mahsulotlarni tegishli muddatlarda aniq boshqarish kerak.
Logistika menejmenti prinsipi - buyurtmalarni o'z vaqtida etkazib berishni ta'minlash orqali mijozlar tajribasini yaxshilashda hal qiluvchi rol o'ynaydi. Bunga transport, omborxona va tarqatish kabi ta'minot zanjirida ishtirok etadigan barcha tadbirlarni puxta rejalashtirish va muvofiqlashtirish orqali erishish mumkin.Shuni ta'kidlash lozimki biznes samarali ishlashi uchun siz marketingni menejmentni to'g'ri qurishingiz kerak. Logistika menejmentning asosiy tamoyillari quyidagilardan iborat:Logistika zanjiri ajralmas ob'ekt sifatida qaraladi. Xarajatlar bir martalik. Umumiy xarajatlar kontseptsiyasi xarajatlarni kamaytirish yo'llarini topishga qaratilgan.Mahalliy suboptimizatsiyadan qochish, faqat bitta alohida qismni emas, balki barcha strukturaviy qismlarni optimallashtiradigan savdo usullarini topadi.Bir usulni boshqasi bilan almashtirish zanjirning bir bo'g'inida xarajatlarni oshiradi va boshqasida kamaytiradi. Moliyaviy birjalar umumiy salbiy oqibatlarni kamaytirish uchun mo'ljallangan.
Yuqorida ko'rsatilgan ta'moyillar orqali yangi biznesni tezroq yo'lga qo'yish mumkin xisoblanadi. Logistika menejmenti xar qanday sohadagi biznesning eng muhim va ajralmas qismidir, zero kichik kompaniyalardan tortib yirik brend darajasiga chiqqan kompaniyalar mahsulotlarini ko'p sotish maqsadida onlayn platformalar ishlab chiqishmoqda, shuning uchun ham logistika muhim bir qism sifatida qaralib, korxonalarda menejerlar logistika uchun alohida vaqt va intellektual bilimlarini ishga solishmoqda. Ammo shuni aytish joizki, logistikaga ehtiyojni istemolchilar tashkil etadi. Misol qilib, har qanday mijoz o'zi hohlagan brendning mahsulotini o'zi, ya'ni individual (bevosita) tarzda xarid qilishni istaydi va bu har qanday kompaniyani logistika yo'nalishiga chorlovchi asosiy sabab bo'lishi mumkin. Boshqa tarafdan esa logistikaning asosiy qismi sifatida B2B qaralishi mumkin. Agarda e'tibor bersak logistikadan asosan sotuvchidan ulgurji xarid qilib oladigan xaridorlarni ko'rishimiz mumkin. Chunki individual tarzda 1 yoki 3-4 mahsulotni sotib olish qimmatga tushishi mumkin, ayniqsa mahsulot horijga tegishli bo'lsa.
Logistika menejmenti resurslardan samarali foydalanish orqali tovarlarni muvofiqlashtirish, harakatlantirish va saqlashni o'z ichiga olgan muhim biznes operatsiyalari jarayonidir. U manbalarni aniqlash, rejalashtirish, kuzatish, saqlash, tashish, inventarizatsiyani nazorat qilish va mijozlarga xizmat ko'rsatish kabi faoliyatni o'z ichiga oladi.
Foydalanilgan adabiyotlar ro'yxati
1. Boboyev N. Logistika. O'quv qo'llanma. - Samarqand: SamISI, 2021. - 330 b. ISBN: 978-9943-7641-5-6
2. Boboyev N. Logistika asoslari. Darslik - Samarqand: SamISI, 2023. - 292 b. ISBN: 978-9943-9457-6-0.
3. Шумаев, В. А. Основы логистики : учеб. пособие / В. А. Шумаев. — М.: Юридический институт МИИТ, 2016. — 314 с.
4. Кучаров А.С. Введение в логистику. Учебник-Т.: «Инновацион ривожланиш нашриёт-матбаа уйи», 2021.-250 б .
5. M.Bixby Cooper Donald Bowersox, David Closs, 2023. ISE Supply Chain Logistics Management, ISBN: 9781266134951.
6. S.Sudalaimuthu, S.Anthony Raj, 18 aprel 2009. Logistics Management for International Business, ISBN:9788120337923, 8120337921.
