Научная статья на тему 'KONSTITUTSIYA HUQUQ VA ERKINLIKLARIMIZ KAFOLATI'

KONSTITUTSIYA HUQUQ VA ERKINLIKLARIMIZ KAFOLATI Текст научной статьи по специальности «Науки о Земле и смежные экологические науки»

CC BY
2413
89
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
konstitutsiya / qonun / ijro etuvchi hokimiyat / ma’muriyat / demokratiya / huquq va h.k. / constitution / law / executive power / administration / democracy / law / etc.

Аннотация научной статьи по наукам о Земле и смежным экологическим наукам, автор научной работы — N. Xushboqova

Konstitutsiya har bir mamlakatdagi qonunlar va tamoyillar to'plami sifatida xizmat qilishga yordam beradi. Konstitutsiya bu bizning huquq va erkinliklarimiz haqida bayon qiluvchi va barcha burchlarimizni aks ettiruvchi qonun hujjati hisoblanadi. Ushbu maqolada Milliy qomusimizning hayotimizda tutgan o’rni va ahamiyati haqida batafsil bayon qilinadi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE CONSTITUTION IS THE GUARANTEE OF OUR RIGHTS AND FREEDOMS

The constitution helps serve as a set of laws and principles in each country. The Constitution is a legal document that describes our rights and freedoms and reflects all of our duties. This article describes in detail the role and significance of our National Dictionary in our lives.

Текст научной работы на тему «KONSTITUTSIYA HUQUQ VA ERKINLIKLARIMIZ KAFOLATI»

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

KONSTITUTSIYA - HUQUQ VA ERKINLIKLARIMIZ KAFOLATI Xushboqova Nigora G'ayrat qizi

Termiz davlat universiteti Yuridik fakulteti Yurisprudensiya ta'lim yo'nalishi 3-bosqich talabasi

https://doi org/10.5281/zenodo. 7402869

Annotatsiya. Konstitutsiya har bir mamlakatdagi qonunlar va tamoyillar to'plami sifatida xizmat qilishga yordam beradi. Konstitutsiya bu bizning huquq va erkinliklarimiz haqida bayon qiluvchi va barcha burchlarimizni aks ettiruvchi qonun hujjati hisoblanadi. Ushbu maqolada Milliy qomusimizning hayotimizda tutgan o'rni va ahamiyati haqida batafsil bayon qilinadi.

Kalit so'zlar: konstitutsiya, qonun, ijro etuvchi hokimiyat, ma'muriyat, demokratiya, huquq va h.k.

КОНСТИТУЦИЯ - ГАРАНТИЯ НАШИХ ПРАВ И СВОБОД

Аннотация. Конституция помогает служить набором законов и принципов в каждой стране. Конституция является юридическим документом, в котором описаны наши права и свободы и отражены все наши обязанности. В данной статье подробно описывается роль и значение нашего Национального словаря в нашей жизни.

Ключевые слова: конституция, закон, исполнительная власть, администрация, демократия, право и др.

THE CONSTITUTION IS THE GUARANTEE OF OUR RIGHTS AND FREEDOMS

Abstract. The constitution helps serve as a set of laws and principles in each country. The Constitution is a legal document that describes our rights and freedoms and reflects all of our duties. This article describes in detail the role and significance of our National Dictionary in our lives.

Keywords: constitution, law, executive power, administration, democracy, law, etc.

Konstitutsiya davlat hokimiyatini fuqarolar qo'liga beradi. U davlat hokimiyatini cheklaydi va baholash va o'lchash tizimini o'rnatadi. Bu milliy konstitutsiya bo'lib, uchta ma'muriy tuzilmani, xususan, qonun chiqaruvchi, ma'muriyat va sud hokimiyatini anglatadi. U qonunchilik jarayonlarini sekinlashtiradigan va shaxsiy huquqlarning haqoratli buzilishini bloklaydigan nazorat va muvozanatni o'z ichiga olishi mumkin. Konstitutsiya markaziy hokimiyatni kuchaytirish zaruratidan kelib chiqqan. Inqilobiy urushdagi Konfederatsiya moddalari shtatlar o'rtasida ittifoq tuzgan bo'lsa-da, u ko'p vakolatlarni shtatlarga qoldirdi. Konstitutsiya, shuningdek, hokimiyatni milliy va shtat hukumatlari o'rtasida taqsimlaydi. Ushbu muhim tartibga solish federalizm deb ataladi, bu markaziy hukumat va shtatlar o'rtasidagi umumiy hokimiyat asosidir. Bundan tashqari, Konstitutsiya shaxs erkinliklarini hukumat tomonidan suiiste'mol qilinishidan himoya qiladi. Konstitutsiyani oddiygina "Davlatni qanday boshqarishi, vakolatlar qanday taqsimlanishi, nazorat qilinishi va fuqaro qanday huquqlarga ega bo'lishi to'g'risida ko'rsatmalar beruvchi qoidalar va tamoyillar to'plami" deb ta'riflash mumkin. Odatda, konstitutsiya bitta hujjat ko'rinishida mavjud va juda uzoq. Boshqacha qilib aytganda, shuni aytish mumkinki, konstitutsiya haqiqatda hokimiyatning vakolatlari va o'zaro ta'siri bo'yicha chegaralarni belgilaydi. U hukmron hukumatdagi tegishli organlarga tegishli vazifalarni yuklaydi va ularga davlat fuqarosiga qoidalar va qoidalarni qanday yuklash bo'yicha rahbarlik qiladi. Konstitutsiya konstitutsiyaning ahamiyatini yanada ta'kidlaydigan turli

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

masalalar bo'yicha tafsilotlar va ko'rsatmalarni tavsiflaydi. Ulardan ba'zilari quyida muhokama qilinadi:

• Saylovlar bo'yicha ko'rsatmalar: Konstitutsiyada saylovlar qancha vaqtdan keyin o'tkazilishi kerakligi aniqlangan. Shuningdek, saylovda kimlar ishtirok etishi mumkinligi, saylov tizimi qanday ishlashi va qanday tartib-qoidalarga rioya qilish kerakligi aniqlangan.

• Asosiy davlat institutlari va ular o'rtasidagi munosabatlar: Unda davlatning turli asosiy institutlari, jumladan, ijro etuvchi, qonun chiqaruvchi va sud hokimiyatlari ega bo'lgan o'ziga xos vakolatlar qayd etilgan. Shuningdek, ushbu muassasalarda xizmat qilayotgan shaxslar qanday qilib tekshirilishi yoki lavozimidan chetlatilishi mumkinligini ta'kidlaydi.

• Konstitutsiyaga o'zgartirishlar kiritish uchun zarur bo'lgan usullar: Konstitutsiya ham bir nuqtada o'zgartirishlarni talab qilishi mumkin. Shuning uchun uni o'zgartirish mumkin bo'lgan jarayonlarni aniq aytib o'tish kerak.

Konstitutsiyaning ahamiyatiga kelsak, u bir qancha sabablarga ko'ra muhim. Ushbu sabablarning ba'zilari quyida muhokama qilinadi:

• Konstitutsiya ramzdir: Konstitutsiya siyosiy va ijtimoiy tashkilotlarning ramz va qoidalarini ifodalash uchun yozilgan hujjatdir. Ushbu belgilangan qoidalar va tamoyillar davlat ishlarining hech qanday tortishuvsiz bajarilishini ta'minlash uchun millatda poydevor bo'lib xizmat qiladi.

• U hukumatning asosiy tuzilmasini ta'minlaydi: har qanday mamlakatda konstitutsiyaning mavjudligi muhim ahamiyatga ega, chunki u davlatni va davlat organlarini boshqarishda yordam beradigan huquqiy va madaniy jihatlarni ta'minlaydi. Davlat barqarorligi sud, ijro etuvchi va qonun chiqaruvchi hokimiyatni o'z ichiga olgan uchta manba orqali ta'minlanishi mumkin va ular konstitutsiya bilan belgilanadi.

• U hokimiyat taqsimotini tartibga soladi: Konstitutsiya davlatning turli organlariga aniq vakolatlarni ajratadi va aniqlaydi. Bu davlat va davlat institutlari o'rtasidagi munosabatlarni tartibga solishga yordam beradi.

• Konstitutsiya mamlakatda mavjud va amal qiladigan barcha qonunlardan ustundir. Davlatda qo'llaniladigan har qanday qonun konstitutsiyaning o'zi tomonidan qabul qilinishi kerak. Konstitutsiyani hurmat qilish va unga rioya qilish kerak. Agar u hurmat qilinmasa va qabul qilinmasa, u o'z kuchini va ishonchini yo'qotadi, bu esa keyinchalik millatning qulashiga olib keladi.

• U mamlakatning maqsadlarini belgilaydi: Davlat konstitutsiyasida davlatning milliy maqsadi aniq qayd etilgan va shuning uchun butun mamlakatning maqsadi aniqlangan. Har bir davlat o'z konstitutsiyasida aniq ko'rsatilgan maqsadga erishishga intiladi.

• Asosiy huquqlar: Unda mamlakatning barcha fuqarolarining huquqlari aniq qayd etilgan va shuning uchun uning xalqi farovonligini ta'minlashda, shuningdek, odamlar o'rtasida qoniqishni ta'minlashda katta rol o'ynaydi. Konstitutsiyada ta'minlangan ushbu asosiy huquqlardan ba'zilari yashash, erkinlik va mulk huquqi va boshqalarni o'z ichiga oladi.

• Favqulodda vaziyatlarda hokimiyatni uzatish: Konstitutsiyaning asosiy maqsadi favqulodda vaziyatlarda shtatga asos yaratishdir. Favqulodda vaziyatlar tabiiy ofatlar, shuningdek, siyosiy yoki milliy favqulodda vaziyatlarda tabiiy favqulodda vaziyatlarni o'z ichiga olishi mumkin. Shunday ekan, konstitutsiya millatning umurtqa pog'onasi sifatida muhim rol o'ynashi o'rinli. Konstitutsiyani hurmat qilish uning barcha fuqarolarining asosiy burchidir.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

Bugun Konstitutsiya to'g'risida, uning ma'no-mazmuni va ustuvor tamoyillari haqida so'z yuritar ekanmiz, Asosiy Qonunimizda birinchi navbatda shaxs manfaatining davlat manfaatidan ustun etib belgilangani, inson, uning huquq va erkinliklari hamda manfaatlari eng oliy qadriyat sifatida muhrlab qo'yilgan. Mustaqil demokratik yo'ldan dadil odimlayotgan O'zbekistonning eng ulug' maqsadi, avvalo, xalqimiz manfaatlari ko'zlangan islohotlarni amalga oshirishga qaratilgani bilan e'tiborlidir. Bu jihatlar Konstitutsiyamizda ham mustahkamlab qo'yilgan. Jumladan, Bosh Qomusimizning II bob 13 moddasida O'zbekiston Respublikasida demokratiya umuminsoniy prinsiplarga asoslanishi, ularga ko'ra inson, uning hayoti, erkinligi, sha'ni, qadr-qimmati va boshqa daxlsiz huquqlari oliy qadriyat hisoblanishi, demokratik huquq va erkinliklar Konstitutsiya va Qonunlar bilan himoya qilinishi belgilangan. Shuningdek, so'ngi yillarda konstitutsiyamizning qator moddalarida belgilab qo'yilgan barcha sohalarda bo'lgani kabi sud - huquq hamda, inson huquqlarini ta'minlash sohasida keng ko'lamli islohotlar amalga oshirilmoqda. Xususan, 2017 — 2021-yillarda O'zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo'nalishi bo'yicha "HARAKATLAR STRATEGIYASI" qabul qilindi. Shuningdek, mamlakatimizda jinoyat ishlarini tergov qilish faoliyatini xalqaro standartlar va ilg'or xorijiy tajribani inobatga olgan holda yaxshilash, qonun ustuvorligi va javobgarlikning muqarrarligi prinsiplarini ro'yobga chiqarish, jinoyat-protsessual qonunchiligini yana-da takomillashtirish, jinoyat protsessida shaxsning huquq va erkinliklarini himoya qilish kafolatlarini ta'minlash bo'yicha mexanizmlar to'liq ishga solish, shuningdek, qonunchilikda jinoyat ishlarini tergov qilish bo'yicha huquqni muhofaza qiluvchi organlarning vakolatlarini aniq belgilash shuningdek, 2017-2021-yillarda O'zbekiston Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yo'nalishi bo'yicha Harakatlar strategiyasida belgilangan vazifalarni izchil amalga oshirish maqsadida "Sud-tergov faoliyatida shaxsning huquq va erkinliklarini himoya qilish kafolatlarini yana-da kuchaytirish chora-tadbirlari to'g'risida" O'zbekiston Respublikasi Prezidentining Farmoni, Ozodlikdan mahrum etishga hukm qilingan shaxslarda qonunga itoatkor xulq-atvorni, shaxs va jamiyatga hurmat munosabatini shakllantirishga yo'naltirilgan axloqan tuzatish borasida amalga oshirilayotgan tadbirlar samaradorligini oshirish, davlatimizning xalqaro maydonda shaxsning huquq va erkinliklarini ta'minlash borasidagi ijobiy imidjini ilgari surish maqsadida: "Qoraqalpog'iston Respublikasi Ichki ishlar vazirligining 19-son ixtisoslashtirilgan jazoni ijro etish koloniyasini tugatish to'g'risida"gi qarori qabul qilinishi, mamlakatimizning xalqaro maydondagi imidjini oshirishga, hamda mamlakatimizning inson huquqlarini ta'minlashdagi xalqaro reytinglardagi o'rni ko'tarilishiga zamin yaratdi. Albatta bunday ishlarni amalga oshirish bir so'z bilan aytganda, konstitutsiyamizda asos bo'lmish insonparvarlik pritsipiga sodiqligini namoyish qilish, yurtimizda kechayotgan ulkan o'zgarishlar va yangilanishlar davrida avvalo inson huquqlarini himoya qilish va rag'batlantirish birlamchi vazifalardan biridir.

Har qaysi davrda ham va har bir davlatda bilamizki, iqtisodiy, siyosiy, ijtimoiy hayotdagi barcha holatlarni, jarayonlarni boshqaradigan va ular ustidan ularni qonun jihatidan tartibga solib turadigan oliy yuridik kuchga ega bo'lgan hujjatlar O'zbekiston Respublikasining konstitutsiyasi hisoblanadi. U 1992 yilning 8 dekabrida qabul qilingan hamda 6-bo'lim 26 bob 128 moddadan. Konstitutsiyamizning boshqa davlatlar konstitutsiyasidan alohida farqlar mavjud. Jumladan boshqa dunyoning hech bir davlatida uchramaydigan oilaga qaratilgan alohida moddalar oilaga ajratilgan alohida bob faqat O'zbekiston Respublikasining konstitutsiyasida mavjud. Konstitutsiyamizning 14-bobi oila deb nomlanadi va keltirilgan moddalarga ko'ra har bir farzand

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

ota-onasi haqida qayg'urishi kerakligi, ota-onalar esa voyaga yetmagan farzandlari haqida qayg'urishlari zarurligi qonun bilan belgilab qo'yilgan. Bundan tashqari konstitutsiyamiz asosida barcha qonun va qonun osti hujjatlari ham qabul qilinadi va davlatda eng muhim yuridik kuchga ega bo'lgan hujjat sifatida konstitutsiyaga asoslanadi. Xususan, Oliy Majlisning inson huquqlari bo'yicha vakili unga aloqador uning bajaradigan ishlari bo'yicha majburiyatlari va fuqarolarning huquqlarini qanday himoya qilishi kerakligi ham O'zbekiston Respublikasi konstitutsiyasida alohida ta'kidlanadi. Oliy Majlisning yordamchi instituti ijtimoiy manfaatlarning muvozanatiga inson huquqlarini himoya qilish bo'yicha qilinadigan ishlar ishlarga ko'maklashuvchi shaxs aynan olib qaraganda qonunda umumiy konsepsiyasi va jahon amaliyotining uygunlashgan shakli sifatida inson huquqlarini himoya qiluvchi shaxs. Fuqarolarning vakili sifatida qonun qonunlarga amal qilgan holda oshkora adolatparvarlik qanday insonparvarlik kabi jam etilishi zarur. Ombudsman fuqarolarning ariza va murojaatlarini ko'rib chiqishda, zarur axborotni talab qilib olishda mansabdor shaxslar va davlat organlari bilan hamkorlik qilmoqda. Konstitutsiyaning ahamiyati uning quyida muhokama qilinadigan turli xususiyatlariga ham bog'liq:

o Muqaddima: U davlatning asosiy qadriyatlari va maqsadlarini ta'kidlaydi. o Davlatning identifikatori: Shuningdek, u davlatning milliy tilini, davlat bayrog'ining xususiyatlari va rang sxemasini, shaxsning davlat fuqarosi bo'lish huquqini va davlatning dunyodagi boshqa mamlakatlar orasidagi mavqeini e'lon qilishi mumkin.

o Huquqlar: Konstitutsiya fuqarolarning huquqlarini ham aniq e'lon qiladi. Bundan tashqari, u ushbu huquqlarning cheklanishi yoki to'xtatilishi mumkin bo'lgan stsenariylarni ham tushuntiradi.

o Qonun ustuvorligiga sodiqlik: Konstitutsiyalarda qonun ustuvorligini ta'minlashga alohida e'tibor qaratilgan. Ular qonunlarning xolis ijro etilishini, davlat aholisi uchun ochiq va taqdim etilishini e'lon qiladilar.

o Qonun ijodkorligi organlarining roli va tarkibi: Konstitutsiyada qonun chiqaruvchi organni kim qilishi va tegishli a'zolarni qanday tanlash mumkinligi aniq tasvirlangan. U barcha davlat organlarining roli va mas'uliyatini belgilaydi.

o Prezident, Bosh vazir va vazirlarning roli va tarkibi: Konstitutsiyada ijro etuvchi organga kimlar kirishi va ularni saylash jarayoni qanday bo'lishi aniq ko'rsatilgan. Shuningdek, qaysi ijroiya organi qaysi vakolatlarga ega bo'lishi va ular o'z vakolatlaridan foydalanish uchun qanday javobgarlikka tortilishini tushuntiradi.

o Sud hokimiyatining tuzilishi: Shuningdek, u sudyalarni tanlash shartlarini tushuntiradi. Unda shtatda mavjud bo'lgan sudning barcha turlari va davlat yuridik maslahatchisi va prokurorlarni tayinlash to'g'risidagi zarur ma'lumotlar tasvirlangan.

o Saylovlar: Konstitutsiya saylovlarga oid turli talablarni ham tushuntiradi, masalan; ovoz berish tizimlari, saylovga nomzodlar va saylovlarni o'tkazish tartibi va boshqalar.

o Boshqa muhim organlar: Konstitutsiyaning ahamiyati shundaki, u davlatning boshqa muhim organlari, jumladan, saylov komissiyasi, inson huquqlari bo'yicha komissiya va boshqalarning asosini tashkil qiladi.

o Davlat tuzilishi: U milliy, mintaqaviy va mahalliy darajalarda hokimiyatning taqsimlanishini aniq belgilaydi.

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

o Iqtisodiyot va resurslarni taqsimlash: Ba'zida konstitutsiyada shtatda qaysi iqtisodiy tizimga rioya qilinishi haqida ham eslatib o'tiladi.

o Harbiy va politsiyaning roli: Shuningdek, u qurolli kuchlar va politsiyaning vazifalarini belgilaydi. Unda ularning nazorati, nazorati va javobgarligi to'g'risidagi qoidalar tushuntiriladi.

o Favqulodda vakolatlar: Shuningdek, u qanday vaziyatda shtatda favqulodda holat e'lon qilinishi mumkinligi va buni amalga oshirish vakolatiga ega ekanligini ko'rib chiqadi.

o O'zgartirishlar: Konstitutsiya, shuningdek, konstitutsiyaga o'zgartirishlar kiritish tartibini ham ilgari suradi.

Inson huquqlari bo'yicha vakil faoliyatini tahlili shuni ko'rsatadiki, O'zbekistonda huquqiy, insonparvarlik, demokratik va fuqarolik jamiyat qurilishi uchun mustahkam poydevor qo'yildi. Vatanimiz o'z taraqqiyoti yo'lida yangi ufqlar va yangi maqsadlarga intilayotgan bir paytda, jamiyatimizning barcha sohalarida amalga oshirilayotgan islohotlarini yangi bosqichga ko'tarish, ya'ni, hayotimizni erkinlashtirish va islohotlarni chuqurlashtirish davrida bu javobgarlik nihoyatda ortadi. Ijro etuvchi hokimiyat organlarida bog'liqlikni kuchaytirish maqsadida, viloyatlar hokimlari O'zbekiston Prezidenti tomonidan, tuman va shahar hokimlari viloyat hokimi tomonidan lavozimiga tayinlanishi va lavozimidan ozod qilinishi hamda bu masalalar tegishli xalq deputatlari Kengashlari tomonidan tasdiqlanishi tartiblari belgilandi. Partiya organlarining qaramligiga tushib qolgan ijro organlari-ijroiya komitetlari tugatildi. Hokimlarning huquqiy vakolatining asosi, avvalo, Konstitutsiyaning 99 va 102 moddalari va yuqorida tilga olingan qonunning 1- moddasida belgilangan. Konstitutsiya va qonun normalarini umumlashtirsak, hokim tegishli hududda vakillik hokimiyatiga ham, ijro hokimiyatiga ham boshchilik qiladi va ayni paytda shu yerdagi mansabdor shaxs hisoblanadi. Xususan, bizning bosh qomusimiz, konstitutsiyasimiz aslida davlatimiz mustaqilligining ulkan ramzi sanaladi. Oliy yuridik kuchga ega hujjatda o'z istiqlol va taraqqiyot yo'limiz, mustaqillik sari bosib zahmatli ul aks etadi. Konstitutsiyamizni yosh avlod erkinlik, mustaqillik, ozodlik va hurlik tantanasi sifatida e'zoz-hurmat bilan e'tirof etadi. Chindan ham u xalq xohish-irodasini ifoda qilib beruvchi, azaliy orzularning hujjatlar bilan tasdiqlangan varianti, shuningdek, adolatli davlat, ochiq jamiyat va erkin hayot qurish, shuningdek, uni rivojlantirishning istiqbollarini aniq lo'nda qilib belgilab tushuntirib beradi.

Shu bilan birga unda inson hayoti, uning sha'ni, qadr-qimmati, haq-huquqlari va manfaatlari oliy qadriyat sifatida tan olingan va qonun bilan himoya qilinib ham turadi. Oliy Majlis Qonunchilik palatasining Demokratik institutlar, nodavlat tashkilotlar va fuqarolarning o'zini o'zi boshqarish organlari qo'mitasi a'zolari tomonidan o'tkazilib turaladigan suhbatlar davomida Konstitutsiyamizning yaratilish tarixi, uning ahamiyati, konstitutsiyaviy qoidalarni hayotga tatbiq etish muammolari, shuningdek, amalga oshirilishi lozim bo'lgan vazifalar haqida fikr-mulohazalar va takliflar keltirilishi mumkin. O'zbekiston olib borayotgan siyosat o'ziga xos bo'lib konstitutsiyada belgilab qo'yilgan demokratik talablarga asosan davlat siyosati amalga oshiriladi. Jumladan saylovlar ochiq oshkora tartibda o'tkaziladi. Bunda barcha qonun hujjatlariga shuningdek O'zbekiston Respublikasi konstitutsiyasining 117-moddasiga asoslangan holatda amalga oshiriladi. Saylov jarayonida umumiy ochiq tarzda otkaziladi. Masalan, joriy yil o'tkazilgan O'zbekiston Respublikasi prezidentligi saylovi jarayonlar ham bunga misol bo'ladi. Bunda saylovlar ochiq oshkora tartibda har bir saylovchi faqat bir ovozga ega ekanligi bundan tashqari saylovchilarning yoshi 18 yoshga to'lgan bo'lishi talab etildi nomzodlar saylov

INTERNATIONAL SCIENTIFIC JOURNAL VOLUME 1 ISSUE 8 UIF-2022: 8.2 | ISSN: 2181-3337

qonunchiligida belgilangan. Xalqaro ekspertlarning fikricha ham ozbekistonda saylovlar to'laqonli demokratiya talablariga asosan o'tkazilganligi e'tirof etiladi. Ayniqsa, bu borada O'zbekiston Respublikasi konstitutsiyasida keltirilgan talablarning amalga oshirilishi umuman xalq saylagan rahbarning davlat hokimiyatiga kelishi ham bu demokratiyaning oliy bir shakli deb bemalol ayta olamiz. Shuningdek, o'tgan 29 yillik tarixiy davrda Konstitutsiyamiz mamlakatimiz, xalqimiz hayotining barcha sohalarini tartibga solayotgan milliy huquqiy tizimimizning asosiy manbai sifatida qo'llanilib kelinmoqda. Unga ko'ra, mazkur oliy yuridik kuchga ega bo'lgan hujjat inson huquqlari, erkinliklarini amalga oshirish va himoya qilish kafolatlarini takomillashtirishda muhim ahamiyatga ega bo'lganini eslatish zarur. Zero, tarixan oz fursat davomida inson huquqlarini ta'minlash borasida asrlarga tatigulik ulug'vor ishlarning guvohi bo'lib turibmiz.Shuni alohida ta'kidlash lozimki, bosh qomusimizning qabul qilinishida davlatimizning Birinchi Prezidenti Islom Karimovning beqiyos xizmatlari bor. U kishining tashabbuslari va tavsiyalari, maslahatlari bilan puxta o'ylab, juda ko'plab huquqshunos olimlar fikr-mulohazalariga tayanib ishlab chiqilgan Konstitutsiyamiz mana 29 yildirki, yurtimizni farovonlik sari boshlab bormoqda. Shuni ham alohida e'tirof etib ketishi joizki joriy yilgi saylovlarda ham prezidentimiz Shavkat Mirziyoyev ham aynan mamlakatimizda demokratiya yanada ustuvor bo'lishi uchun o'tgan besh yil mobaynida juda katta ishlarni amalga oshirdi. Natijada hayotimizga demokratiyaning haqiqiy ko'rinishlari kirib keldi deb bemalol ayta olamiz. Bu jarayon axborot bilan ishlaydigan insonlar hayoti, siyosiy jarayonlar, tadbirkorlik kabi sohalarda o'z e'tirofini topdi. Mustaqil O'zbekiston Konstitutsiyasi tufayli mamlakatimizda istiqlol yillarida ko'hna tariximiz, boy merosimiz, milliy davlatchiligimiz, muqaddas dinimiz, urf-odat va an'analarimiz qayta tiklandi. Bugungi kunda mehr-oqibat, bag'rikenglik, hamjihatlik kabi oliyjanob fazilatlar, milliy va umumbashariy qadriyatlarga hurmat, Vatan taqdiri va kelajagiga daxldorlik tuyg'ulari yuragimizning tub-tubidan o'rin oldi. Bugungi kunda davlatimiz xalqaro huquq normalariga mos, xorijiy mamlakatlarning ilg'or huquqiy tajribasiga, ajdodlarimizning boy ma'naviy merosiga va xalqimizning urf-odatlari, siyosiy va huquqiy tajribalariga asoslangan milliy huquq tizimiga ega bo'ldi. Eng muhimi, Konstitutsiyamiz yurtimizda barpo etilayotgan insonparvar, adolatli va demokratik huquqiy davlat va uning huquqiy tizimining nazariy hamda huquqiy asoslarini ishlab chiqishda muhim manba bo'lib xizmat qilmoqda.

REFERENCES

1. 08.12.1992. O'zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi. https://lex.uz/docs/-20596

2. 8-dekabr - O'zbekiston Konstitutsiyasi qabul qilingan kun | "Uzbekistan airways" AJ https://www.uzairways.com/uz/press-center/news/8-dekabr-ozbekiston-konstitutsiyasi-qabul-qilingan-kun

3. Mustaqilligimizning mustahkam huquqiy asosi. https://constitution.uz/oz/pages/Mustaqilligimizning_asosi

4. Bosh Qomusimiz — barcha yutuq va muvaffaqiyatlarimizning huquqiy asosi - Xalq so'zi. https://xs.uz/uz/post/bosh-qomusimiz-barcha-yutuq-va-muvaffaqiyatlarimizning-huquqij-asosi

5. uzsm.uz https://uzsm.uz/uz/press_center/uzb_news/konstitutsiya-va-qonun-ustuvorligi-huquqiy-demokratik-davlat-va-fuqarolik-jamiyatining-eng-muhim-mez/

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.