Научная статья на тему 'ҚИЗИЛҚУМ ФОСФОРИТЛАРИ АСОСИДА ТЕРМОФОСФАТЛИ ЎҒИТЛАР ОЛИШ ЖАРАЁНИНИНГ ТАДҚИҚИ'

ҚИЗИЛҚУМ ФОСФОРИТЛАРИ АСОСИДА ТЕРМОФОСФАТЛИ ЎҒИТЛАР ОЛИШ ЖАРАЁНИНИНГ ТАДҚИҚИ Текст научной статьи по специальности «Химические технологии»

CC BY
36
33
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
термофосфатлар / термо-ишқорий фаоллашув / фосфорит / минераллашган масса / карбонатсизланиш. / термофосфаты / термо-шелочная активация / фосфорит / минерализованная масса / декарбонизация.

Аннотация научной статьи по химическим технологиям, автор научной работы — Ахтамова М.З., Олжаев Д.Н., Зайниддинов Н.

Ушбу илмий ишнинг асоси термофосфатлар ишлаб чиқариш технологиясининг моҳиятидан иборат бўлиб, бунда ишқорий металларнинг тузлари билан ишлов бериш орқали кислоталардан воз кечиш ва чиқинди моддаларнинг ҳосил бўлишини олдини олиш илгари сурилган. Термофосфатларни ишлаб чиқариш технологияси қуйидаги босқичларни ўз ичига олади: фосфат хомашёсини 64 нм дан ортиқ бўлмаган заррача ҳажмига қадар майдалаш, ишқорий металл карбонатлари билан аралаштириш, ҳосил бўлган аралашмани 900-1250 0С ҳарорат оралиғида 30-120 дақиқа давомида куйдуриш ва совутиш.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по химическим технологиям , автор научной работы — Ахтамова М.З., Олжаев Д.Н., Зайниддинов Н.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОЦЕССА ПРОИЗВОДСТВА ТЕРМОФОСФАТНЫХ УДОБРЕНИЙ НА ОСНОВЕ КЫЗЫЛКУМСКИХ ФОСФОРИТОВ

В основе данной научной работы лежит разработка технологии производства термофосфатoв, обработанных солями щелочных металлов, ведущие к уменьшению отходов производства, без использования дорогостоящих кислот. Технология получения термофосфатов, включает в себя следующие этапы: измельчение фосфатного сырья до размера частиц не более 64 нм, смешивание с карбонатами щелочных металлов, обжиг полученной смеси от 30-120 минут при температуре 900-1250 0С.

Текст научной работы на тему «ҚИЗИЛҚУМ ФОСФОРИТЛАРИ АСОСИДА ТЕРМОФОСФАТЛИ ЎҒИТЛАР ОЛИШ ЖАРАЁНИНИНГ ТАДҚИҚИ»

DOI: 10.24412/2181-144X-2023-1-66-73

Ахтамова М.З., Олжаев Д.Н., Зайниддинов Н.

КИЗИЛ^УМ ФОСФОРИТЛАРИ АСОСИДА ТЕРМОФОСФАТЛИ УГИТЛАР ОЛИШ ЖАРАЁНИНИНГ

ТАДЦЩИ

Ахтамова Мафтуна Зайнитдин кизи - PhD., т.ф.ф.д. Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети,

Олжаев Дилшод Нурмуродович - PhD., т.ф.ф.д. Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети,

Зайниддинов Намоз - Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети талабаси.

Аннотация. Ушбу илмий ишнинг асоси термофосфатлар ишлаб чикариш технологиясининг мох,иятидан иборат булиб, бунда ишкорий металларнинг тузлари билан ишлов бериш оркали кислоталардан воз кечиш ва чикинди моддаларнинг х,осил булишини олдини олиш илгари сурилган. Термофосфатларни ишлаб чикариш технологияси куйидаги боскичларни уз ичига олади: фосфат хомашёсини 64 нм дан ортик булмаган заррача хджмига кадар майдалаш, ишкорий металл карбонатлари билан аралаштириш, х,осил булган аралашмани 900-1250 0С хдрорат оралигида 30-120 дакика давомида куйдуриш ва совутиш.

Калит сузлар: термофосфатлар, термо-ишкорий фаоллашув, фосфорит, минераллашган масса, карбонатсизланиш.

ИССЛЕДОВАНИЕ ПРОЦЕССА ПРОИЗВОДСТВА ТЕРМОФОСФАТНЫХ УДОБРЕНИЙ НА ОСНОВЕ КЫЗЫЛКУМСКИХ ФОСФОРИТОВ

Ахтамова Мафтуна Зайнитдин кизи - PhD., т.ф.ф.д. Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети,

Олжаев Дилшод Нурмуродович - PhD., т.ф.ф.д. Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети,

Зайниддинов Намоз - Навоий давлат кончилик ва технологиялар университети талабаси.

Аннотация. В основе данной научной работы лежит разработка технологии производства термофосфатов, обработанных солями щелочных металлов, ведущие к уменьшению отходов производства, без использования дорогостоящих кислот. Технология получения термофосфатов, включает в себя следующие этапы: измельчение фосфатного сырья до размера частиц не более 64 нм, смешивание с карбонатами щелочных металлов, обжиг полученной смеси от 30120 минут при температуре 900-1250 0С.

Ключевые слова: термофосфаты, термо-шелочная активация, фосфорит, минерализованная масса, декарбонизация.

INVESTIGATION OF THE PRODUCTION PROCESS OF THERMOPHOSPHATE FERTILIZERS BASED ON KYZYLKUM

PHOSPHORITES

© International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-----1 -1 KM»**W М1СГЮНИМ1 лР^Гч ^—^ZTT-Гтгр-^ CC

,.-, ь __Ш^г IM>i:xffci COPERNICUS Ошл-----> vO

Akhtamova Maftuna - PhD., senior teacher of the Department of Chemical

Technology of Navoi State University of Mines and Technologies.

Oljayev Dilshod - PhD., senior teacher in Navoi State University of Mines and

Technologies

Zayniddinov Namoz - student of The Navoi State University of Mines and Technologies

Abstract. The basis of this scientific work is the development of a technology for the production of thermophosphate without the use of expensive acids and to reduce waste.The problem is solved by the fact that in the method of obtaining thermophosphate, including mixing crushed phosphate raw materials with silvynite, burning the mixture at a temperature of 900-1250 0C and cooling the product containing potassium and sodium compounds, where the all raw materials are crushed to a particle size of no more than 64 nm, the mixture is sintered for 30-120 minutes. Key words: Thermophosphates, thermal-alkali activation, phosphorites, mineral mass, decarbonization.

Хозирда фосфорли угитлар ишлаб чикаришдаги маълум анъанавий усуллардан фойдаланиш бир катор экологик муаммолар юзага келади. Муаммо шундан иборатки, Марказий ^изилкум фосфат рудалар узининг минералогик тузилиши ва таркиби жихдтдан маълум ва машхур булган бойитилиш усулларига (флотация, ювиш, шламсизлантириш, термик ишлов бериш ва кетидан кальций оксидини ювиб кетказиш ва бошкалар) куллаб булмайди. Чунки бундай турдаги мураккаб ва сифатсиз булган фосфат хомашёси амалиётда деярли бойитиш учун кулланилмайди. Бундан ташкари, олинган концентрат стандарт угит олиш учун кислотали ишлов бериш жараёнида куп микдордаги суюк, каттик ва газсимон чикиндилар х,осил булиши билан боглик, масалан, фосфогипс, фторли газлар эмиссияси, бу эса кушимча экологик чораларни талаб килади. Шу билан бирга суперфосфат, аммофос ва бошкалар шаклидаги фосфорли концентрланган угитлар иктисодиёт нуктаи назаридан ташиш учун кулай, лекин тупрокга кулланилганда озука моддаларининг сувда эрийдиган шакллари куп булгани учун улар энг якин сув хдвзаларига осонгина кириб, сувни огир металлар билан х,ам захдрлаб, уларнинг лойкаланишига олиб келади. Натижада, бу угитларнинг самарадорлиги жиддий таъсир килади [1-12].

Марказий ^изилкум фосфорит комплексининг фосфорит рудасини бойитиш жараёнида минераллашган масса, шламли ва чангсимон фосфоритлар деб аталувси чикинди фосфоритлар х,осил булади. Х,озирди ушбу чикинди фосфоритларнинг умумий хджми 15 млн. тоннага етди. Фосфорли угитлар етишмаётган шароитда ушбу нокондицион фосфоритларни кишлок хужалиги эх,тиёжига жалб килиш долзарб муаммо х,исобланади[13-18].

Ушбу маълумотлардан келиб чикиб, мамлакатда агрокимёвий кимматли компонентларга эга булган фосфорли угитлар олиш учун анъанавий кислотали технологияни чеклаб утиб Марказий ^изилкум фосфоритларини термик фаоллаштириш оркали фосфатли угитлар олиш технологияларга суяниш масалани х,ал килишнинг х,ам ижобий, х,ам истикболли усулларидан бири х,исобланади.

Термик фаоллаштириш оркали фосфатли угитлар олиш жараёнини термик хдроратни пасайтириш максадида фосфат хомашёларига тузлар кушиб синтерлаш хдроратини пасайтириш буйича катор ишлар олиб борилган. Термофосфатли угитлар таркибидаги фосфат моддаси 2% лимон кислотасида яхши эрийдиган ренанит Nа20•2Cа0•P205 ёки Са№РО4, шунингдек, калций натрий фосфат билан каттик эритмалар берадиган калций ортосиликат билан ифодаланади. Фтор натрий фторид сифатида богланади [19-21].

Фосфатларнинг ишкорий парчаланиши технологик жараённинг соддалиги билан ажралиб туради ва фосфорли угитларни олишнинг бошка усуллари учун зарур булган © International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-——---, -1 KM»**w мспчинм лР^Гч ^—^ГГТГТГТ-^ С 7

,.-, _J k,__Ш^г IM>i:xffci COPERNICUS (Ш-*—vl

кислоталарни истеъмол килишдан воз кечиш, шунингдек таркибида нисбатан кам P2O5 ва R2O3 нинг мух,им аралашмалари тутган бойитилмаган х,олдаги паст сифатли хом ашёни ишлатиш имконини беради [22-24].

Юкорида келтирилган муаммолардан келиб чикиб, ишкорий тузлари иштирокида Марказий ^изилкум чикинди фосфорити минераллашган массанинг термо-ишкорий фаоллашуви асосида термофосфат угитлар олишнинг илмий тадкикотлари олиб борилди.

Тадкикот ишларини бошлашдан олдин фосфорит ва тавсия килинаётган ишкорий метал тузлари, яъни NaCl, KCl, Na2SO4, K2SO4, Na2CO3, K2CO3 хдмда кремнезем билан юкори хдроратда кечадиган реакциялар ва улар асосидаги термодинамик хусусиятлар тугрисида маълумотлар урганилди.

Тадкикот натижалари шуни курсатдики, минераллашган масса фосфоритлари натрийнинг хлоридли, сульфатли, карбонатли тузлари ва кварц куми иштирокида утказилган тажрибалардан куриниб турибдики, Р2О5 нинг узлашувчанлик микдорлари хдрорат ошган сари ортиб бормокда. Тадкикот натижалари 1-3 жадвалларда келтирилган. Бунда минераллашган масса натрий карбонати ва кварц куми иштирокида таъсирлашув вактининг 30 минутда хдрорат 900оС да умумий Р2О5 га нисбаттан узлашувчан шакли лимон кислотаси ва Р2О5узл. Трилон Б буйича 57,13 ва 36,63 % ташкил этган булса 1200 оС да эса мос равишда 77,81 ва 48,07 % гача кутарилганлиги аникланди. Шу билан бирган минераллашган масса фосфорити натрийнинг хлоридли ва кварц кумининг таъсирлашув вакти 30 минутда хдрорат 900оС да умумий Р2О5 га нисбатан узлашувчан шакли лимон кислотаси ва Р2О5узл. Трилон Б буйича 53,42 ва 34,29 % ташкил этган булса 1200 оС да эса мос равишда 73,27 ва 45,27 % гача ошганлигини курсатди.

1 - жадвал

ММ, Si02 ва Na2C03 иштирокида 100:4,42:15,19 OFирлик нисбатдаги намуналарнинг термик кайта ишлашда P2O5 нинг умумий х,амда узлашувчан шаклларининг узгаришини х,арорат ва вактга боFликлиги

№ Т, 0C T, мин P2O5yM , % P2O5^. 2% ли лим кис. да, % P2O5^. 0,2М Тр-Б да,% P2O5^2% ли лим кис. да,./Р2О5ум *100 % P2O5^0,2M Тр-Б да./Р2О5ум 100 %

1 900 30 15,26 8.72 5.59 57.13 36.63

2 900 60 15.38 9.01 5.97 58,57 38.81

3 900 90 15.44 9.19 6.17 59.52 39.96

4 900 120 15.52 9.61 6.27 61.90 40.39

5 1000 30 15.64 9.89 6.35 63.23 40,60

6 1000 60 15.74 10.22 6.34 64.91 40.27

7 1000 90 15.83 10.27 6.49 64.88 41.00

8 1000 120 15.90 10.37 6.80 65.22 42.76

9 1100 30 15.98 10.28 7.69 64.31 48.11

10 1100 60 16.06 10.25 7.91 63.83 49.26

11 1100 90 16.09 11.09 7.93 68.90 49.27

12 1100 120 16,14 12.06 7.80 74,74 48.34

13 1200 30 16.31 12.69 7.84 77,81 48.07

14 1200 60 16.34 13.12 8.05 80.30 49.27

15 1200 90 16.38 13.11 8.18 80.02 49.93

16 1200 120 16.43 13.21 8.24 80.38 50.14

© International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-----1 KM»*«* jm»ici»OMM«i ^—CQ

,.-, _J k,__W^T INIJl-XffOT COPERNICUS MHB> ———OO

Бундан ташкари Р2О5 нинг узлашувчанлик микдорлари таъсирлашув вакти ортган сари ортиб боришини курсатди. Масалан минераллашган масса натрий сульфати ва кварц куми иштирокида хдрорат 1000оС да таъсирлашув вакти 30 минутда умумий Р2О5 га нисбаттан узлашувчан шакли лимон кислотаси ва Р2О5узл. Трилон Б буйича 60,76 ва 38,69 % ташкил этган булса, таъсирлашув вакти 60 минутда эса мос равишда 62,41 ва 38,99 % гача кутарилганлиги урганилди.

2- жадвал

Турли х,арорат ва вактларда ММ, Si02 ва NaCl иштирокида 100:4,42:17,26 огирлик нисбатдаги намуналарнинг термик кайта ишлашда P2O5 нинг умумий х,амда узлашувчан шаклларининг узгаришини х,арорат ва вактга богликлиги

№ Т, °C T, мин Р205ум, % Р205узл. 2% ли лим кис. да, % Р205узл. 0,2М Тр-Б да,% Р205узл2% ли лим кис. да,./Р2О5ум *100 % Р205узл0,2М Тр-Б да./Р2О5ум 100 %

1 900 30 15.11 8.07 5.18 53.42 34,29

2 900 60 15,23 8.34 5.53 54.75 36.30

3 900 90 15.29 8.51 5.71 55.65 37,34

4 900 120 15.38 8.90 5.81 57.87 37.78

5 1000 30 15.57 9.24 5.93 59.34 38.08

6 1000 60 15.68 9.55 5.92 60,90 37.75

7 1000 90 15.77 9.60 6.07 60.86 38,48

8 1000 120 15.85 9.69 6.35 61.13 40.06

9 1100 30 16.01 9.70 7.25 60.58 45,28

10 1100 60 16.09 9.67 7.46 60.08 46.35

11 1100 90 16,13 10.46 7.48 64.83 46.36

12 1100 120 16,18 11.38 7.36 70.33 45,49

13 1200 30 16.50 12.09 7.47 73.27 45,27

14 1200 60 16.54 12.50 7.67 75.60 46.39

15 1200 90 16.59 12.49 7.79 75.30 46.96

16 1200 120 16.65 12.58 7.85 75.56 47.15

Урганишлар давомида фосфорит, натрийнинг хлоридли, сульфатли, карбонатли тузлари ва кварц куми иштирокида таъсирлашув жараёнида фосфорит таркибидаги карбонатли бирикмалар парчаланишни вактга ва хдроратга богликлиги аникланди [7-8]. Тадкикот натижаси шуни курсатдики, таъсирлашув вакти хдмда хдрорати ортиши билан карбонатсизланиш даражаси ортиб борганлиги аникланди. Мисол учун минераллашган масса натрий карбонати ва кварц куми иштирокида таъсирлашув вактининг 30 минутда хдрорат 900оС да карбонатсизланиш даражаси 68,54 %, 1000оС да 78,75 % ва 1200оС да 95,55 % ни ташкил этган булса, таъсирлашув вактининг 120 минутда мос равишда 75,64%, 85,49 % ва 98,67 % гача декорбанизацияга учрагани урганилди.

Энг ижобий натижани минераллашган масса натрий сульфати, кварц куми ва кумир асосида олинган термофосфатларда кузатилди. Ушбу термофосфатларда куйидагиларни кузатиш мумкин: Р2О5узл. лимон кислотаси ва Р2О5узл. Трилон Б буйича мос равишда 8,7213,11 ва 5,59-8,18% ораликларида усишни куриш мумкин. Мазкур ораликларда угитлардаги фосфорнинг Р2О5узл/Р2О5ум лимон кислота ва Р2О5узл/Р2О5ум Трилон Б буйича узлашувчан шакли мос равишда 61,43 дан 86,86 ва 39,38 дан 54,20 % гача, кабонатсизланиш даражаси эса 72,51 дан 99,97 % гача ортиб борганлиги аникланди.

3- жадвал

© International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-----1 -1 KM»*«* Micn-OHMM! ^—i^ZTT-rrrp-^ CQ

,.-, _J k,__W^r INIJl-XffOT COPERNICUS MHB> ———w3

Турли харорат ва вактларда ММ, Si02,Na2SO4 ва кумир иштирокида 100:4,42:20,95:0,89 OFирлик нисбатдаги намуналарнинг термик кайта ишлашда P2O5 нинг умумий хамда узлашувчан шаклларининг узгаришини харорат ва вактга

60F ЛиКЛиГи_

№ Т, 0C T, мин P2O5yM , % P2O5^. 2% ли лим кис. да, % P2O5^. 0,2М Тр-Б да,% P2O5^2% ли лим кис. да,./Р2О5ум *100 % P2O5^0,2M Тр-Б Да./Р2О5ум 100 %

1 900 30 14.81 8.07 5.18 54.47 34.96

2 900 60 14.92 8.34 5.53 55.89 37.06

3 900 90 14.97 8.51 5.71 56.84 38,14

4 900 120 15.05 8.90 5.81 59.15 38.62

5 1000 30 15,21 9.24 5.93 60.76 38.69

6 1000 60 15.30 9.55 5.92 62.41 38,99

7 1000 90 15.38 9.60 6.07 62.42 39,47

8 1000 120 15.44 9.69 6.35 62.75 41.12

9 1100 30 15.58 9.70 7.25 62.27 46.54

10 1100 60 15.65 9.67 7.46 61.80 47,68

11 1100 90 15.68 10.46 7.48 66,71 47.70

12 1100 120 15.72 11.38 7.36 72.40 46.82

13 1200 30 15.99 12.09 7.47 75.63 46.73

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

14 1200 60 16.01 12.50 7.67 78.06 47.90

15 1200 90 16.06 12.49 7.79 77,79 48,52

16 1200 120 16.11 12.58 7.85 78.10 48.74

120

1-расм. ММ, Si02 ва Nа2CОз иштирокида 100:4,42:15,19 OFирлик нисбатдаги намуналарнинг термик кайта ишлашда карбонатсизланиш даражасини харорат ва

вактга боFликлиги

© International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-——---, -1 ^^ jniKruMnw xP^N. ^—i^ZTT-rrrp-^ 70

,.-, _J W^T INIJl-XffOT COPERNICUS MHB> ———' U

2-расм. ММ, Si02 ва NаCl иштирокида 100:4,42:17,26 огирлик нисбатдаги намуналарнинг термик кайта ишлашда карбонатсизланиш даражасини х,арорат ва

вактга богликлиги

3-расм. ММ, Si02, Na2SO4 ва кумир иштирокида 100:4,42:20,95:0,89 огирлик нисбатдаги намуналарнинг термик кайта ишлашда карбонатсизланиш даражасини х,арорат ва

вактга богликлиги

Хулоса килиб айтганда, х,ар бир реакция учун изобарик-изотермик потенциал кийматлари аникланди ва куйдириш усулида омух,та аралашмасидаги компонентларнинг © International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-1 -1 ^^ к»1»км мкгчтм ^----—7 Л

,.-, _J k,__Ш^г IM>i:xffci COPERNICUS (Ш-*—■ I

узаро таъсирлашиш реакциялари фосфоритларни термоишкорий фаоллаш жараёнларига термодинамик кийматлари аникланди. Бунда фосфорит рудаси, натрийнинг хлоридли, сульфатли, карбонатли тузлари, кремний оксиди ва кумир асосида термофосфатлар олиш тадкикотларида таъсирлашув вакти ва хдрорат ортиши билан угитлардаги фосфорнинг Р2О5узл лимон кислота ва Р2О5узл Трилон Б буйича узлашувчан шакли хдмда кабонатсизланиш даражаси ортиб борганлиги аникланди.

Фойдаланилган адабиётлар руйхати:

1. World fertilizer trends and outlook to 2018 // Food and agriculture organization of the united nations. -Rome. -2015. -Р.78.

2. Кондратьев В.Б. Мировая химическая промышленность // Фонд исторической перспективы. 04.05.2011. -С.14.

3. Шапкин М.А., Зияна К., Дмитревский Б.А. Синтез термофосфатов из сирийских фосфоритов и карбонатов щелочных металлов. Известие Санкт-Петербурского технологического института. Выпуск 18 Мая, 2019. С.1-3.

4. Khurramov N.I., Akhtamova M.Z., Turdiyeva 0.D. Synthesis phosphorous-potassium containing products by thermal method. Journal of Integrated Education and Research. Volume 2, 2022. https://ojs.rmasav.com/index .php/oj s/arti cle/view/132

5. Akhtamova M.Z. Study of the solubility of fertilizers obtained from low-grade phosphorites by heat treatment. Journal NX-A Multidisciplinary Peer Reviewed Journal, Vol 8№3 (2022), 58-63. https://doi.org/10.17605/0SF.I0/AU8PG https://repo.journalnx.com/index.php/nx/article/view/3940

6. Huang R. Phosphate fertilizers facilitated the Cd contaminated soil remediation by sepiolite: Cd mobilization, plant toxicity, and soil microbial community // Ecotoxicology and Environmental Safety. 234 (2022). 113388. https://doi.org/10.1016/j.ecoenv.2022.113388.

7. Akhtamova M.Z. Thermal Activation of Phosphate Raw Materials in the Presence of Alkaline Salts. International journal on orange technology. Volume: 03 Issue: 9 Sep 2021. https://j ournals.researchparks.org/index.php/IJ0T

8. Nurmurodov T.I., Akhtamova M.Z., Karimov 0.A., Umarov S.S. Full Describing of Microstructural Analysis of Low Grade Central Kyzylkum Phosphorites. Solid State technology. USA. Vol. 63 No. 5 (2020) 10457 - 10461 pages. http://solidstatetechnology.us/index.php/JSST/article/view/9252

9. Ахтамова М.З., Шукуров А.Р. Результаты исследований термофосфатов, полученных из фосфоритов Центральных Кызылкумов. Universum: технические науки: электрон. научн. журн. 2022. 12(105) ООО«МЦНО» URL: https ://7universum. com/ru/tech/archive/item/14813.

10. Bozorov, I., Iskandarova, M., Mamataliyev, A., Usanbayev, N., & Temirov, U. (2022, June). Nitrogen-sulfur-containing fertilizers based on melt ammonium nitrate and natural gypsum. AIP Conference Proceedings (Vol. 2432, No. 1, p. 050062).

11. Rasulov, 0., Мamataliyev, A., Rasulova, D., Temirov, U., & Namazov, S. (2021). Physico-chemical properties lime-ammonium nitrate based on chalk, nitrate and ammonium sulphate. In E3S Web of Conferences (Vol. 264, p. 04012).

12. Azimova, D., Salikhanova, D., Eshmetov, I., Umirov, F., & Temirov, U. (2023, March). Wastewater treatment using heat-treated defectate and MAP solution. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 1142, No. 1, p. 012079).

13. Umirov F., Urunova K., Temirov U. Study on wastewater treatment based on local minerals //E3S Web of Conferences. - EDP Sciences, 2023. - Т. 377. - С. 03003.

14. Azimova D. et al. Treatment of waste water contaminated with iron ions on the basis of activated defecate //E3S Web of Conferences. - EDP Sciences, 2023. - Т. 377. - С. 03005.

15. Тагаев, И. А., Темиров, У. Ш., Хуррамов, Н. И., & Мажидов, Х. Б. (2022). Результаты анализов пластов фосфоритов на джерой-сардаринском месторождении КФК. International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences, 3(4), 4-14.

© International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-1 -1 ^^ к»1»км мкгчтм ^----—70

,.-, ь__Ш^г IM>i:xffci COPERNICUS (Ш-*—

16. Temirov, U. S., Suvanov, F. R., Azimova, D. A., & Usanboyev, N. Н. (2020). Nitrogen-phosphorus and humus-phosphorus fertilizers based on Central Kyzylkum phosphorites. In International scientific review of the technical sciences, mathematics and computer science (pp. 49-56).

17. Uktam, T., Ahmed, R., & Shafoat, N. (2016). Organ mineral fertilizer based on waste from livestock sector and low-grade Kyzylkum phosphorite. International scientific review, (5 (15)), 15-16.

18. Темиров, У. Ш., Реймов, А. М., Намазов, Ш. С., & Усанбаев, Н. Х. (2016). Органоминеральные удобрения на основе куриного помёта и шламовых фосфоритов Центральных Кызылкумов. Universum: технические науки, (10 (31)), 1-5.

19. Saydullayev, A., Namazov, S., Mirsalimova, S., Usanbaev, N., & Temirov, U. (2023, March). Influence of the amount and fineness of grinding of ammonium sulfate on the properties of sulfate-containing urea. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 1142, No. 1, p. 012091). IOP Publishing.

20. Хуррамов, Н. И., Нурмуродов, Т. И., & Эркаев, А. У. (2021). Исследование процесса получения экстракционной фосфорной кислоты из мытых высушенных фосфоритов. Universum: технические науки, (2-3 (83)), 71-76.

21. S. Sharipov (2020) Formation of amino acids in the process of bacterial oxidation of flotation concentrate and their effect on the extraction of precious metals. journal Reports of the Academy of Sciences of the Republic of Uzbekistan.-Tashkent, (5), 48-54.

22. Шарипов, С. Ш., & Шодикулов, Ж. М. (2019). РОЛЬ МИКРООРГАНИЗМОВ ПРИ БАКТЕРИАЛЬНОМ ВЫЩЕЛАЧИВАНИИ ЗОЛОТОСОДЕРЖАЩИХ СУЛЬФИДНЫХ РУД. In Российская наука в современном мире (pp. 122-123).

23. Akhtamova, M., Khurramov, N., & Turdiyeva, O. (2022). SYNTHESIS PHOSPHOROUS-POTASSIUM CONTAINING PRODUCTS BY THERMAL METHOD. Журнал интегрированного образования и исследований, 1(2), 17-24.

24. Nurmurodov, T. I., Erkaev, A. U., Khurramov, N. I., Akhtamova, M. Z., & Bozorova, N. N. (2018). Phosphor-calcium fertilizers on the basis of phosphate raw material of Central Kyzylkum. International journal of advanced research in science, engineering and technology, 5(5), 5841-5845.

© International Journal of Advanced Technology and Natural Sciences Vol.1(4) 2023 SJIF IF=4.023

-1 -1 KA*»**W Micr»<o»«*« ai^-x ^----—71

,.-, k,__W^r INIJl-XffOT COPERNICUS MHB> ———' ^

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.