Научная статья на тему 'Coleman Barks and the English translation of “Mathnawii ma’navi”'

Coleman Barks and the English translation of “Mathnawii ma’navi” Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
109
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
МАВЛЯНА / КОЛМАН БАРКС / АНГЛИЙСКИЕ ПЕРЕВОДЫ "МЕСНЕВИ МАЪНАВИ" / АМЕРИКА / ЕВРОПА / ХАСАН ЛОХУТИ / РОЗАЛИНА АЛИ / РЕЙНОЛЬД НИКОЛСОН / ПЕРЕВОД / MAWLANA / COLEMAN BARKS / ENGLISH TRANSLATIONS OF "MASNAWI MA 'NAWI " / AMERICA / EUROPE / REYNOLD NICHOLSON / TRANSLATION / МАВЛОНО / ТАРҷУМАҳОИ АНГЛИСИИ МАСНАВИИ МАЪНАВӣ / АМРИКО / АВРУПО / РЕЙНОЛД НИКОЛСОН / ТАРҷУМА

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Каримзода Шахнавози Толиб

Статья посвящена английскому переводу «Месневи Ма’нави» Мавляна Джалолуддина Руми. Путем сопоставления и выявления соответствия или расхождений в переводе Баркса, автор рассматривает особенности данного английского перевода и отмечает, что этот перевод в основном является дословным и переводчику не удалось полностью сохранить смысл Месневи. Автор указывает на упущение Барксом многих бейтов Месневи при переводе, что осложняет выявление в них суфийских и исламских терминов и, следовательно, суфийской интерпретации текста. По изучении материалов делается вывод, что при всех недостатках перевода роль Баркса в прославлении имени Руми в Америке достаточно велика, поскольку его переводы были куплены тиражом более миллиона экземпляров и на их основе был осуществлен перевод еще на 23 языка, подтверждающий его значимость.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Колман Баркс и его перевод “Месневимаънави”

The article under consideration dwells on the English translation of “The Poem about the Hidden Sense” by Mavlono Jaloluddin Rumi. By dint of comparing and identifying the correspondence or discrepancy of the translation done by Barks, the author of the article canvasses the peculiarities of the given English translation and underscores that the relevant translation is mainly considered to be as a word-to-word one and the translator did not manage to preserve the meaning of the Masnavi completely. In the course of translation, Barks missed a lot of Mesnavi bates, therefore it is difficult to find Sufi and Islamic terms in his translations and a Sufi interpretation of the text irrespectively.To sum it up, the author of the article comes to the conclusion that despite all the shortcomings of the translation, Barks's role in glorifying Rumi's name in Europe is extremely great, since his translated books were bought with a circulation of more than a million copies and designing on their premise, translation was carried out into 23 more languages, which confirms its significance, upon the whole.

Текст научной работы на тему «Coleman Barks and the English translation of “Mathnawii ma’navi”»

УДК 8Т1+82+82(0091) ББК 83.3(0)3

КОЛМАН БАРКС ВА Каримзода Ша;навози Толиб, аспиранти кафедраи

ТАРЦУМАИ АНГЛИСИИ адабиёти классикии тоцики МДТ "ДДХ ба номи акад.

"МАСНАВИИМАЪНАВЙ" Б.Гафуров" (Тоцикистон, Хуцанд)

КОЛМАН БАрКС И ЕГО Каримзода Шахнавози Толиб, аспирантка кафедры ПЕРЕВОД "МЕСНЕВИ таджикской классической литературы ГОУ «ХГУ МА'НАВИ" имени акад. Б. Гафурова» (Таджикистан, Худжанд)

COLEMAN BARKS Karimzoda Shahnavozi Tolib, a post - graduate of the

AND THE ENGLISH department of tajik classical literature under the SEI

TRANSLATION OF "KSUnamed after acad. B. Gafurov" (Tajikistan,

"MATHNA WllMA'NA VI" Khujand),E-mail: sh_karimzoda@list.ru

Вожа;ои калиди: Мавлоно, Колман Баркс, тарцумауои англисии Маснавии маънави, Амрико, Аврупо, Рейнолд Николсон, тарцума

Мацола ба тафрицу баррасии тарцумауои англисии "Маснавии маънави "-и Мавлоно Цалолуддин Руми бахшида шуда, дар меувари тауциц тарцумаи англисии мутарцими машуури Амрико Колман Баркс царор дорад. Муаллиф тарцумауои Колман Барксро бо матни асл мавриди муцоисаву тауциц царор дода, цайд мекунад, ки тарцумаи Баркс таутуллафзй буда, аз назари амонатнигоудории гояи матн заиф мебошад. Гуфта мешавад, ки Баркс байтуои зиёди маснавиро уазф кардааст ва аз ин лщоз, дар тарцумаи у истилоууои ирфониву исломи, санъатуои бадеии Маснави цариб дида намешаванд. Таъкид меравад, ки баъзе цисмат^ои тарцумауои Баркс воцеан хеле равону фаумо буда, муутавои матн дар ощо дуруст уифз шудааст. Муаллиф ба хулосае расидааст, ки уарчанд кори Баркс аз таурифу нуцс ори набошад уам, мутарцим дар кори шиносонидани Мавлоно ва маснавии у дар Амрико хидмати шоиста намудааст. Теъдоди хонандагон ва тарцумаи китобуояш ба 23 забони олам ин матлабро тасдиц мекунанд.

Ключевые слова: Мавляна, Колман Баркс, английские переводы «Месневи Маънави», Америка, Европа, Хасан Лохути, Розалина Али, Рейнольд Николсон, перевод.

Статья посвящена английскому переводу «Месневи Ма'нави» Мавляна Джалолуддина Руми. Путем сопоставления и выявления соответствия или расхождений в переводе Баркса, автор рассматривает особенности данного английского перевода и отмечает, что этот перевод в основном является дословным и переводчику не удалось полностью сохранить смысл Месневи. Автор указывает на упущение Барксом многих бейтов Месневи при переводе, что осложняет выявление в них суфийских и исламских терминов и, следовательно, суфийской интерпретации текста. По изучении материалов делается вывод, что при всех недостатках перевода роль Баркса в прославлении имени Руми в Америке достаточно велика, поскольку его переводы были куплены тиражом более миллиона экземпляров и на их основе был осуществлен перевод еще на 23 языка, подтверждающий его значимость.

Key words: Mawlana, Coleman Barks, English translations of "Masnawi Ma'nawi", America, Europe, Reynold Nicholson, translation.

The article under consideration dwells on the English translation of "The Poem about the Hidden Sense" by Mavlono Jaloluddin Rumi. By dint of comparing and identifying the correspondence or discrepancy of the translation done by Barks, the author of the article canvasses the peculiarities of the given English translation and underscores that the relevant translation is mainly considered to be as a word-to-word one and the translator did not manage to preserve the meaning of the Masnavi completely. In the course of translation, Barks missed a lot of Mesnavi bates, therefore it is difficult to find Sufi and Islamic terms in his translations and a Sufi interpretation of the text irrespectively. To sum it up, the author of the article comes to the conclusion that despite all the shortcomings of the translation, Barks's role in glorifying Rumi's name in Europe is extremely great, since his translated books were bought with a circulation of more than a million copies and designing on their premise, translation was carried out into 23 more languages, which confirms its significance, upon the whole.

Шохасари безаволи форсу точик "Маснавии маънавй" ба забони англисй борхо тарчума гардидааст. Редхаус, Винфилд, Вилсон, Арберри, Николсон, Гупта, Туркман, Мучаддидй, Иброхим

Хомард аз муваффа;тарин тарчумонхои он шинохта шудаанд, вале мутарчиме, ки шухрати Мавлоноро дар Fарб, ба хусус, дар Амрико дахчанд афзуд, Колман Баркс аст. Махз тарчумахои у ба Гулчини Нортонии шохкорихои адабиёти чахон дохил гардида, беш аз миллион нусха ба фуруш рафтаанд ва ба 23 забони олам тарчума шудаанд (1,6).

Колман Баркс аз шоирони маъруфи Амрико буда, дар таърихи 23 -уми апрели соли 1937 дар Чаттанугаи Тенессее чашм ба олами хастй кушодааст. Таълими ибтидоияшро дар мактаби Бэйлор гирифта, сипас донишгохи Каролинаи Шимолй ва донишгохи Калифорниёро хатм намудааст. Дар давоми 30 сол дар донишгохи Ч,еорчиё фанни шеърро таълим дода, махфилхои зиёди шеъру таронаро низ садрнишинй менамуд. Соли 1976 дар хаёти Колман Баркс тахаввулоти куллй ба ву;уъ пайваст, зеро махз дар хамон сол дуст ва хамкори у Роберт Блай, ки шоири машхури Амрико буда, хамчунин мутарчими чандин ашъори Мавлоност, барояш китоби Румиро эхдо кард ва афзуд: "Ин шеърхо бояд аз ;афас озод шаванд". Манзури у сода кардани шеърхои Румй буд, зеро то он дам Маснавй танхо бо забони англисии классикии кухан тарчума гардида, дарки он барои хонандагони муосири Амрико мушкилихо эчод менамуд. Ва;те ки Баркс китобро мутолиа кард, мачзуби хикмату танз, ум;и маънавии Маснавй гардида, чунон шефтаву асир гашт, ки дигар натавонист аз он рахой ёбад. Азбаски Баркс забони форсиро намедонист, эронишиноси машхур Ч,он Мойн Маснавиро аз забони форсй тарчумаи тахтуллафз намуд ва Баркс онро ба риштаи назм дароварад. Бахшида ба 800 -солагии Мавлоно мачмуаи 18 -чилдаи Колман Баркс ва китоби чадиди "Мавлоно. Пуле ба суйи чон" аз нашр баромад (17). Соли 2006 Баркс барои тарчумаи "Маснавии маънавй" аз тарафи Техрон сазовори унвони номзади дарачаи олй гардид.

Харчанд тарчумахои Баркс таваччухи миллионхоро чалб намудааст, вале, мутаассифона, кори у пур аз тахриф буда, мухак;ик;они зиёд онро накд кардаанд. Ну;си аввалин дар он зохир мешавад, ки Баркс забони аслро намедонист. Харчанд у дар асоси тарчумахои пешинаи Николсон, Арберри ва тарчумаи тахтуллафзии Ч,он Мойн нусхаи хешро омода намуд, вале надонистани забон уро ба мушкилхои зиёд дучор сохт. Аз ин лихоз, бархе аз пажухишгарон кори Барксро "баргардон" ё ки "тарчумаи дуввум" номида, уро ба унвони баланди "тарчумони Маснавй" сазовор надонистаанд(15,86). Масалан, дар мисоли тарчумаи як байти Мавлоно камбудии Баркс равшан намоён мешавад:

Камтарин кореш х,ар руз аст он, К -у се лашкарро кунад ин су равон(3, 94).

Тарчумаи Баркс:

Every day God sends forth three powerful energies:

Ин байти Мавлоноро Баркс бо 1 мисраъ ифода намудааст, ки маънояш ин аст: "Хар руз Худованд 3 энержии нерумандро мефиристад". Баркс, ки донандаи забони форсй нест, вожаи оддии "лашкар" - ро, ки ба забони англисй "army" аст, "powerful energies" тарчума намудааст. Агар варианти Николсонро бинем, байти мазкурро у "His least act, every day, is that He despatches three armies" тарчума намуда, калимаи лашкарро дуруст истифода бурдааст. Николсон дар шархи ин байт менависад, ки "Лашкар" тарчумаи вожаи ;уръонии "чунуд" аст ва мурод аз он анвои гуногуни махлу;оти Илохй аст, ки Ха; Таъоло аз бахри ичрои ма;суди худ онхоро лашкар ;арор медихад(12, 9).

Дувум ин ки Баркс бо фарханги исломиву ирфонй ноошност. Маълум аст, ки барои у истилоххои исломиву суфиёна комилан фахмрас нест. Хасан Лохутй - яке аз мавлавипажухони маъруф дар инти;оди Баркс чунин мегуяд: "Колман Баркс... чехраи амрикоие аз Мавлонои эронии мо дар зехни онхо мучассам месозад. Ва бо фарханги бе;айду банди амрикой бештар созгорй дорад, то бо маорифи исломй ва фарханги эронй. Мавлоно Ч,алолиддин, харчанд, ки мучиби афзунии фаровони шухрату овозаи Мавлоно ва номи Эрон дар Fарб шудааст, бо камоли таассуф, рангу буйи ирфониву исломй ва эронй надорад, ангор, ки Мавлонои амрикой буда, дар хамин авохири ;арни бистум дар дили Ню -Йорк ба дунё омада ва дар мактаби Колман Баркс ва Доктор Чопра ва амсолихим тарбият шудааст" (15,90).

Тарчумони осори адабй бояд бо эхсос, арзишхои фархангии шоир ошно бошад, дар бобати таъриху маданият, дин, давраи зиндагии он шоир маълумоти кофй дошта бошад. "Маснавии маънавй"-и Мавлоно китоби ирфониву осмонист ва, албатта, шахсе, ки фарханги исломиву ирфониро намедонад, оё метавонад, ки даст ба тарчума занад? Росс чунин менависад: "Холо тасаввур кунед, ки мутарчиме харчанд мусаллат ва корозмуда аз фарханги дигаре ва бо шохахои комилан мутафовити ичтимой ва фикрй ва торихй, бихохад мафохими комилан мучарради ирфонй ва суфиёнаи шеъри Мавлоноро аз ;олаби шеъри форсй истихроч кунад ва дар

зарфи забони дигар чой дихад. Албатта, сухан дар боби махдудиятхои забон дар интиколи мафохими олй ва маънавй бахси дароз ва доманадор дорад, ки файласуфон ва забоншиносон аз гузашта то кунун дар боби махдудиятхои он баррасихои муттааддид анчом додаанд" (14,166). Х,ар набиву хар валиро маслакест, Лек то Х,ац мебурад, цумла якест(3, 95).

Тарчумаи Баркс:

Every holy person seems to have a different doctrine and practice,

but there's really only one work

Яъне, "Ба назар мерасад, ки хар шахси мукаддас назария ва тачрибаи мутафовите дорад, вале дар асл факат як кор аст". Вале мурод аз байти Мавлоно дар он аст, ки "Хар набй ва валй рохи худро доранд, ки хамаи онхо ба суи як рох мераванд: суи Худованд". Николсон байти мазкурро дакик тарчума намудааст: "Every prophet and every saint hath a way (of religious doctrine and practice), but it leads to God: all (the ways) are (really) one".

Баркс вожахои "набй" ва "валй" -ро "шахси мукаддас" таъбир кардааст, хол он ки "набй" дар забони англисй "prophet" аст. Мисраи дувумро, ки "Лек то Хак мебурад, чумла якест", тамоман хазф намудааст, ки байти пурмухтавои Мавлоно дар тарчумаи у тамоми хусусиятхои ирфониву исломии хешро аз даст додааст.

Умдаи интикоди дигар аз тарчумахои Баркс ба даст додани тафсири модигароёна аз шеъри Мавлавй, арзадошти хониши шахвонй аз аносири иш;и маънавй дар шеъри Мавлавй ва фуру костани ин суруди осмонй аст.

Гуфт: "Макшуфу барахна гуй ин, Ошкоро бех, ки пинхон зикри дин. Парда бардору барахна гу, ки ман, Менахусбам бо санам бо пирахан" (3,19).

Тарчумаи Баркс:

No! I want this as naked and true as it can be. I don't wear a shirt when I lie down with my beloved.

"На! Ман инро ба хамон андоза барахна ва вокей мехохам. Вакте ки бо махбубаам мехобам, либосамро намепушам". Тарчумаи Николсон чунин аст: "He said: "Tell it forth openly and nakedly and without unfaithfulness: do not put me off, O trifler! Lift the veil and speak nakedly, for I do not wear a shirt when I sleep with the Adored One." (У гуфт: Онро возеху равшан ва бидуни хиёнат бозгу: нафрати маро наовар, эй нокас. Пардаро бардор ва барахна гуй, ончунон ки хангоме, ки ман бо махбубаам мехобам, либосамро намепушам".

Баркс дар ин чо байти аввалро тамоман хазф намудааст ва мусаллам аст, ки хонандагони англис маънии онро хамчун "хобидани дустдоштагон бидуни либос" хоханд фахмид. Аммо дар ин чо тарчумаи Николсон низ хонандаро ба хайрат мегузорад, зеро "do not put me off, O trifler" дар матни асли форсии "Маснавии маънавй" мавчуд нест. Шархи байти "Парда бардору барахна гу, ки ман, Менахусбам бо санам бо пирахан" - ро Абдулсамеъ Рафиъ Софй дар маколаи худ "Мавлоно дар Маснавй ба мо чиро меомузонад?" чунин овардааст: "Эй Мавлоно! Парда аз асрори ёр бардор ва бароям барахна ва ошкоро сухан бигу. Ман бо санаме, ки пирохан дар танаш бошад, намехобам, яъне махбубу маъшуки хакикатро пушида ва мухтачиб намехохам. Бароям аруси хакикатро барахна кун". Вале аз тарчумаи Баркс наметавон дарёфт, ки сухан дар бобати санами хакикат меравад, балки манзури у махбубаи урён аст.

Хамчунин, мучиби дигари накдхои зиёд он аст, ки Баркс хангоми бознависй истилоххои ирфониву исломиро хеле зиёд хазф кардааст. Дар ин бобат Розалина Алй дар мачаллаи бонуфузи "Ню Йорк", дар маколаи худ "The Erasure of Islam from the Poetry of Rumi" (Хазф гардидани ислом аз ашъори Румй) чунин менависад: " Барои он ки Маснавй осонфахм гардад, Колман Баркс ба худ якчанд озодихо додааст. Нахуст, у вожахои исломиро хеле зиёд ихтисор кардааст". Хамчунин, у суханхои нависанда ва мутарчими машхур Синон Антуанро иктибос овардааст: "Забон на танхо воситаи муошират аст, он хазинаи хотир, анъана ва мерос аст. Тарчумонхо дар баробари тарчума кардани чизе ба души худ вазифаи азимеро мегиранд, ки хосияти сиёсй хам дорад. Онхо бояд рохи чй гуна ба холу хавои амрикоии муосир муносиб намудани ашъори шоири асри XIII- ро донанд. Онхо дар назди матни асл чавобгу хастанд"(5, 4). Дар тарчумахои Баркс кариб, ки оёти куръонй, аходиси набавй, исмхои пайгамбарон дида намешавад, гарчанде, ки "Маснавии маънавй" саршор аз онхост:

Гуфт: "Маъшуцам ту будасти, на он, Лек кор аз кор хезад дар цщон. Эй маро ту Мустафо, ман чун Умар, Аз барои хидматат бандам камар (3,18). Тарчумаи Баркс:

The king said, "You are my beloved, not the girl!" He opened his arms and held the saintly doctor to him

(Подшох гуфт: Ту дустдоштаи ман хастй, на духтар! У дастхояшро кушод ва табиби гайбро огуш намуд). Дар ин чо байти "Эй маро ту Мустафо, ман чун Умар" комилан хазф шудааст. Масалан, ва;те ки ба тарчумаи Николсон ручуъ мекунем, мебинем, ки тарчумаи у бо нигохдошти амонатгузорй ва хисси масъулиятшиносй нисбат ба хифзи гояи матн анчом ёфтааст: "The king said, "Thou wert my Beloved (in reality), not she; but in this world deed issues from deed. O thou who art to me (as) Mustafa (Mohammed), while I am like unto 'Umar—I will gird my loins to do thee service.". Николсон барои шархи калимаи "Мустафо" дар ;авс "Мухаммад" -ро овардааст, то ки мардуми англисзабон сухан дар бобати Расули акрам (с) буданашро дарк намоянд.

Хдрчанд, ки Баркс ба бархе аз иштибохот рох додааст, аммо чун ба таамму; менигарем, ;исмате аз тарчумахои у ширину дилпазиру равонанд. Масалан, дар тарчумаи Николсон метавон калимахоеро дарёфт кард, ки душворфахманд ва барои дарки он ба якчанд лугат ручуъ намудан лозим аст. Вале баргардони Колман Баркс он гуна содаву осонфахм аст, ки хар як донандаи забони англисй метавонад бидуни душворй фахмида тавонад. Масалан, чанд абётеро аз "Киссаи подшохи оши; ва канизаки ранчур" дар зер бо тарчумаи англисии Николсону Баркс меорем, ки дар он нусхаи Баркс бехтар аст:

Бишнавед, эй дустон, ин достон, Худ ;ацицат нацди ;оли мост он. Буд шо;е дар замоне пеш аз ин, Мулки дунё будашу ;ам мулки дин. Иттифоцо, шо; рузе шуд савор, Бо хавоси хеш аз ба;ри шикор. Як канизак дид ша; бар шо;ро;, Шуд гуломи он канизак подшо;. Мурги цонаш дар цафас чун метапид, Дод молу он канизакро харид (3,17). Тарчумаи Рейнолд Николсон:

O my friends, hearken to this tale: in truth it is the very marrow of our inward state. In olden time there was a king to whom belonged the power temporal and also the power spiritual.

It chanced that one day he rode with his courtiers to the chase.

On the king's highway the king espied a handmaiden: the soul of the king was enthralled by her. Forasmuch as the bird, his soul, was fluttering in its cage, he gave money and bought the handmaiden(11,7).

Тарчума: 1) Эй дустони ман, ба ин афсона гуш диуед: дар воцеъ, он баёнгари моуияти уоли ботинии мост. 2) Дар даврауои цадим як Подшоуе буд, ки ицтидори уарду дунёро соуиб буд. 3)Рузе у бо дарбориёнаш озими шикор шуд. 4) Ва аз роуи Подшоу Канизаке баромад, ки дили уро рабуд. 5) Хамчун парандаи дар цафасбуда дилаш метапид ва подшоу бар ивази пул канизакро харид).

Тарчумаи Колман Баркс:

In the old days there was a king

who was powerful in both kingdoms, the visible

as well as the spirit world.

One day as he was riding

on the hunt, he saw a girl and was greatly taken

with her beauty. As was the custom, he paid her family

handsomely and asked that she come to be a servant

at the palace. He was in love with her.

The feelings

trembled and flapped in his chest like a bird

newly put in a cage(6, 112).

Тарчума: 1) Дар замощои цадим шоуе буд, ки дар уарду салтанат цисману рууан хеле пурщтидор буд. 2) Рузе ба шикор рафт ва духтареро дид, ки хеле зебо буд. 3) Шоу ба оилаи духтар пул дод ва хоуиш кард, ки канизи цасри у гардад. 4) Шоу ошици канизак шуда буд. 5) Эусоси у дар цафаси синааш меларзиду метапид мисли мурге, ки нав дар цафас асир шудааст.

Пас аз мукоисаи тарчумахои мазкурро метавон зикр кард, ки хардуи онхо маънии абётро комилан дуруст ба забони максад тарчума намудаанд. Дар ин чо калимахои hearken, marrow, inward, espied, enthralled, forasmuch, ки аз тарафи Николсон истифода бурда шудаанд, душворфахм буда, хонандаро водор месозад, ки хатман лугатхоро боз намояд. Тарчумаи Баркс содаву фахмо буда, хонандае, ки хамакнун бо забони англисй шиносой пайдо кардааст, кудрати маърифати онро дорад.

Гузашта аз ин шоири асри Х111 форсу точик Мавлоно алъон дар Амрико яке аз машхуртарин шоири муосир эътироф гардида, осораш аз хама бештар пурфуруш аст. Шумори харидории китобхояш хатто аз Виллиям Шекспир низ мукаддамтар карор гирифтааст, дар холе, ки шеърхои Шекспир дар барномахои мактабиву донишгохй дарч ёфта, хамаруза мардум онро харидорй мекунанд. Аммо бузургии Мавлоност, ки на танхо мардуми машрик, балки магрибиёнро низ шефтаву мачзуби худ намудааст. Чунин феномен дар назми англис такрибан 300 сол инчониб дида намешуд, ки ин гулувви эъчоз аст. Махз Колман Баркс мучиб шуд, ки Мавлоноро амрикоиён эътироф намоянд ва шабу руз ба мутолиаи ашъори Румй даст зананд. Аз руи тарчумахои Баркс либреттои 2 опера навишта шудааст, ки мусиккии яке аз онхоро бузургтарин охангсози Амрико Филип Гласс навиштааст (1,6). Баркс зикр мекунад: "Ман навиштани шеър ва тарчумаи ашъори Мавлоноро дуст медорам. Дар мавриди аввал - бо Мавлоно бояд нопадид шавам ва дар шеърам худро бо шахсият, кайфият ва нангу ори худ дарёбам. Бархе мегуянд, ки ман бо Румй робитаи хос дорам... шоире бо чунин микёс ва умки шигифтангез чун Мавлоно ниёз ба мутарчимон ва муфассирони зиёд дорад. Хамаруза дар олам беш аз 100 китоби Румй бо тарчумаи ман ба фуруш мераванд, дар холе, ки китобхои худам дар зарфи 1 мох танхо 5 нусха харидорй мегарданд. Ин боис мешавад, ки мо мутавозеъ бошем"(1,7).

Тахлилу натичахо нишон дод, ки Баркс гарчанде воситаи хонданитарин шоири Амрико карор гирифтани Румй гардида бошад хам, мутаассифона, тарчумахояш аз чандин чихат нукс доранд. Маълум гардид, ки у бидуни донистани забони асл даст ба тарчума зада, тамоми байтное, ки барояш душворфахм буданд, хазф кардааст. Тарчумаи Барксро метавон "тарчумаи озод" номид, зеро у гояи умумии достонро баён намуда, тафсилоти семантикй, истилоххои ирфониву исломй ва санъатхои бадеиро хазф карда, матлабро он гунае, ки худаш фахмидааст, тарчума кардааст. Яке аз вазифахои мухими тарчумон хифзи асолати матн ба хисоб меравад. Мутаассифона, Баркс ба худ ичозат додааст, ки мухтавои Маснавиро баъзан тахриф намояд, калимахои онро ончунон тагйир дихад, ки маънои шеър дигаргун гардад. Харчанд Баркс бо тарчумахои худ махбубияти хос пайдо намуд, аммо дар бознамоии дуруст ва вокеии Мавлоно ва ашъори у тавфики комил наёфт. Ин кори Баркс боис гардид, ки ин шохкории ирфонии адабиёти мо баробари достонхои маъмулие, ки хоси мардуми муосири Амрико асту мамлуъ аз хикояхои шахвониву андешахои бепирояи заминист, камарзиш гардад ва мухтавои гаронмояи ирфониву маънавии худро аз даст дихад. Зимнан, метавон ба натичае расид, ки хадафи Баркс бисёр накуву начиб ва мухаббаташ ба шахсияту хайсияти арчманди Мавлоно басе азиму фавкулхад буд, бинобар ин бо он ки у дар кори тарчумаи ин асар тавфики комил наёфт, барои шиносонидани маснавй ва муаллифи он ба мардуми Амрико талошхо варзид.

ПАЙНАВИШТ:

1. Баркс, Колман. Суть Руми. Сергей Сечив./Гаятри, 2007.- 672с.

2. Луис, Франклин. Чаро амрикоиён Мавлоноро дуст медоранд?//Адаб,2018.- №4 (48).-С.4-6

3. Мавлоно, Ч,алолуддин Мухаммади Балхй. Маснавии Маънавй (Бар асоси матни Р.Николсон ва мукобила бо нусхахои дигар) тахти назари Мухаммади Борй/ Ч,.М.Балхй-Техрон: Нашри замон 2001.-728с

4. Мастерство перевода. Сборник одиннадцаты. Москва 1977. Советский писатель. -560 с

5. Ali, Rozalina. The erasure of islam from the poetry of Rumi. New Yorker. January,5, 2017. www.newyorker.com

6. Barks, Coleman. Rumi: The Book of Love: Poems of Ecstasy and Longing HarperCollins publisher 2006.

7. Barks, Coleman. The Essential Rumi: New Expanded Edition.(Harper Collins publisher) 2004.

8. Karimnia. A., Jafari, Z. A Survey of Poetry Translation According to Antoine Berman's (1985) Text Deformation System: A Case Study of English Translation of Book II of Mathnavi Manavi. Journal of Applied Linguistics and Language Research Volume 2, Issue 2, 2015, pp. 54-65 Available online at www.jallr.ir

9. Ketab -e Mah - Adabiyat. (Book of the month: Literature). Specialized Informative Critical Monthly Review of Iranian Books. Vol.1 №6 (120)/0ct.2007. www.ketab.org.ir

10.Mewlana, Jalaluddin Rumi - poems - Publisher: www.poemhunter.com

11.Nicholson, R.A. The Mathnawi of Jalaluddin Rumi. Volume I & II.

12. t^nnlA I-^J^^a '^ijjn ^n^ | /Ij^jA ^JÜA jtxnil jl 4-A^J" J^ J*.'1 • ^"JJJ

7931 JI^J 'Jjl '¿jinn t^nAjjj _ ^nlc ^jlc j '¿J^^ib) An^j" j ¿)ljj *"4 A1 'X

13.326-317^,1379 ^jjjU5#ljWA>jjl j l*jj*l J^ iflj*

14. ^jj^j '^jl^läl JJA-^ .^Al J«^« Ji£j 'jj^jj ^-^JjA JjSj '(^jAlL JiA^A Jj£j .^jjjA ^lA ^n^jj ^jäJJ

'1392 jlj^jU J jl^J '8 äjlnn t^jl^^ Jl" .^IAJS jAlj JJ^n ^jlnjl ^j^a j sJ^^iib ) ^¿Ajjj u'"^"

202-166 www.sid.ir

15. /^^J^A AAlil^ä .^'j' ^«U^« 4-^a.jJ .(jjj ¿¡ajLuj j jSjjjJljl JjaI /1£jjaI jJ ^JjA jl ^lA 4-^a.jJ

.92- 86 ^.fjl^^jJ^n sjlnn /^jiAji^jj . mhoseini@basu.ac.ir

16.www.dar-al-masnavi.org

17.https://mavloiman.wordpress.com

REFERENCES:

1. Barks, Coleman. The Essence of Rumi. Sergey Sechiv/ Gayatri, 2007.- 672 p.

2. Lewis, Franklin. Why Americans Love Rumi? Adab, №4 (48),2018. -P.4-6

3. Mewlana Jalaluddin Muhammad Balkhi. The Mathnawii Ma'navi. (Based on R. Nicholson's text and the counterpart with other copies) supervised by Muhammad Bori: Time Edition: Tehran, 2001.-728 p.

4. Translation skills. Eleventh collection, 1977. Soviet writer. Moscow. -560p.

5. Ali, Rozalina. The erasure of islam from the poetry of Rumi. New Yorker. January,5, 2017. www.newyorker.com

6. Barks, Coleman. Rumi: The Book of Love: Poems of Ecstasy and Longing HarperCollins publisher 2006.

7. Barks, Coleman. The Essential Rumi: New Expanded Edition.(Harper Collins publisher) 2004.

8. Karimnia, A., Jafari, Z. A Survey of Poetry Translation According to Antoine Berman's (1985) Text Deformation System: A Case Study of English Translation of Book II of Mathnavi Manavi. Journal of Applied Linguistics and Language Research Volume 2, Issue 2, 2015, pp. 54-65 Available online at www.jallr.ir

9. Ketab -e Mah - Adabiyat. (Book of the month: Literature). Specialized Informative Critical Monthly Review of Iranian Books. Vol.1 №6 (120)/0ct.2007. www.ketab.org.ir

10.Mewlana, Jalaluddin Rumi - poems - Publisher: www.poemhunter.com

11.Nicholson R.A. The Mathnawi of Jalaluddin Rumi. Volume I & II.

12. Investigating the Sphere of Discourse in Bark's Translation of Mathnawi Poems by Rumi / Ahmad Sharifi, Mohammad Reza Hashemi, Mahmoud Fotouhi Rood Mojani / Journal of Language and Translation Studies (Faculty of Literature and Humanities), Scientific Issue 1, Spring 7931

13.Lahouti Hassan. Rumi in America and Europe // Bukhara # 15. Azadi 1379, pp. 317-326

14.Comparative Study of Masnavi Translations. Dr. Mohammad Zaheri, Dr. Morteza Razaghpour, Dr. Mohammad Ahi. Hamid Aghajani, Journal of Comparative Literature, Faculty of Literature and Human Sciences, Shahid Bahar University, Kerman. Year 4, Issue 8, Spring and Summer 2013, Page 166-202 www.sid.ir

15.Coleman, Barks' Translations of Rumi in the US / Omid Ozodibugar and Simon Patten. Translated by Mustafa Hosseini. Translator's Season / Twenty-seventh Year / Sixty-Fourth Issue 86-92. . mhoseini@basu.ac.ir

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

16. www.dar-al-masnavi.org

17. https://mavloiman.wordpress.com

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.