CC BY
38
mgr Jolanta KLIMIUK
Dzial Ksi^gowy i Planowania Centrum Naukowo-Badawczego Ochrony Przeciwpozarowej
DZIALALNOSC NAUKOWO - BADAWCZA I ROZWOJOWA
CNBOP W LATACH 2006-2007
Streszczenie
W materiale opisano zakres dzialalnosci CNBOP ze szczegolnym uwzgl^dnieniem prowadzonych prac naukowo-badawczych i rozwojowych w latach 2006-2007.
Summary
The article describes activity of Scientific and Research Center for Fire Protection especially It's scientific and research works in years 2006-2007
Wst^p
Zakres dzialalnosci i zadania, jakie lez^. w kompetencji CNBOP ukierunkowane s^. na prowadzenie i wykonywanie badan na potrzeby Panstwowej Strazy Pozarnej, ochrony przeciwpozarowej, ochrony ludnosci, jak rowniez skierowane na prowadzenie prac naukowo-badawczych, badawczo-rozwojowych i wspieraj^cych dzialalnosc badawczo-rozwojow^.. Strategia rozwoju CNBOP zaklada, ze podstawow^. sfer^. dzialalnosci naukowo-badawczej b^dzie ochrona przeciwpozarowa, ktora l^czy wszystkie specjalnosci badawcze sluz^ce rozwi^zywaniu zagadnien zwi^zanych z zagrozeniami dotycz^cymi ochrony zycia, zdrowia, mienia lub srodowiska przed pozarem.
Waznym elementem przyj^tej strategii jest uksztaltowanie optymalnych proporcji pomi^dzy poszczegolnymi obszarami dzialalnosci CNBOP. Problematyka prac badawczych, a w szczegolnosci bezpieczenstwo powszechne, ochrona zdrowia i zycia oraz mienia b^d^ nadal priorytetem badawczym, ktoremu poswi^cone jest najwi^cej uwagi.
Ponadto CNBOP, jako jednostka naukowo-badawcza prowadzi wielokierunkow^ dzialalnosc uslugow^. i doradcz^. w zakresie specjalistycznych badan rozwojowych, ktore s^. nierozl^cznym elementem prac wykonywanych w roku obecnym, jaki i w latach poprzednich. Tematyka prac naukowo-badawczych i badawczo-rozwojowych zwi^zana jest z zakresem dzialalnosci zakladow/laboratoriow, ktore specjalizuj^ si? w dziedzinach zwi^zanych
z sygnalizaj alarmu pozaru i automatyki pozarniczej, wyposazeniu strazy pozarnej i technicznych zabezpieczen przeciwpozarowych, srodkow gasniczych i sprz^tu podr^cznego oraz badan wlasciwosci pozarowych materialow.
Jak przedstawia si? dzialalnosc naukowo - badawcza, badawczo - rozwojowa i wspieraj^ca dzialalnosc badawczo - rozwojow^ w latach 2006-2007?
25
20
15
10
5
0
20
18
15
11
9
6
2006 2007
□ Prace naukowo-badawcze
□ Prace badawczo-rozwojowe
□ Prace wspiejce dzialalnosc badawczo-rozwojow^
Ryc. l.Zbiorcze zestawienie prac naukowo - badawczych, realizowanych w latach 2006-2007
Na wykresie przedstawiono podzial prac naukowo - badawczych, badawczo-rozwojowych i wspieraj^cych dzialalnosc badawczo - rozwojow^ realizowanych w latach 2006-2007. Zgodnie ze strategic rozwoju CNBOP wi?kszy nacisk w prowadzeniu prac w 2007r. polozony zostal na prace badawczo - rozwojowe, ktore znajdq, zastosowanie w praktyce. Jednoczesnie pozorny spadek prowadzonych prac naukowo - badawczych wynika z faktu, iz kazde z zakladow/laboratoriow CNBOP przygotowalo i jest w trakcie przygotowywania nowych wnioskow o finansowanie zewn?trzne, a takze zwi?kszona zostala aktywnosc w zakresie publikacji, organizowania i prowadzenia seminariow oraz udzialu
w konferencjach krajowych i zagranicznych. Tematyka badawcza zlozonych wnioskôw
0 finansowanie zewnçtrzne stanowi kontynuacjç prac badawczych. Prace realizowane s^. takze w obszarze zainteresowania Komendanta Glôwnego PSP, Ministra Spraw Zagranicznych
1 Administracji oraz innych jednostek dzialaj^cych na rzecz ochrony przeciwpozarowej.
Dzialalnosc naukowo - badawcza i rozwojowa w 2006 roku1
Prowadzenie badan naukowych, prac rozwojowych jest jednym z najwazniejszych obszarôw dzialalnosci CNBOP. W 2006r. realizowano zadania skladaj^ce siç na nastçpuj^ce obszary tematyczne:
1. Doskonalenie wyposazenia technicznego strazy pozarnych oraz zapewnienie bezpieczenstwa pracy strazakôw;
2. Zwiçkszenie poziomu bezpieczenstwa ludzi oraz zabezpieczenia przeciwpozarowego obiektôw;
3. Badania srodkôw gasniczych i podrçcznego sprzçtu gasniczego;
4. Badania wlasciwosci pozarowych materialôw budowlanych;
5. Badania i prace rozwojowe w zakresie doskonalenia PSP i systemu ochrony przeciwpozarowej ;
6. Wdrazanie wymogôw i dyrektyw Unii Europejskiej zwi^zanych z ochrony przeciwpozarowa ratownictwem i ochrony ludnosci.
Jednoczesnie w 2006r. CNBOP prowadzilo 44 zadania badawcze w tym 10 finansowanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyzszego, ktôrych wykaz przedstawia ponizsza tabela.
1. Plan prac naukowo badawczych, rozwojowych i wspieraj^cych dzialalnosc badawczo - rozwojow^ na 2006 rok.
Tabela l.
Tematy badawcze finansowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyzszego
Lp. Zadanie badawcze
1. 2.
1. Badania czujek gazu
2. Badania dzwiçkowych systemów ostrzegawczych
3. Badania srodków gasniczych pod k^tem ich przydatnosci podczas akcji gasniczych
4. Niezawodnosc i trwalosc podrçcznego sprzçtu gasniczego w aspekcie jego wykorzystania do zabezpieczenia przeciwpozarowego budynków i innych obiektów budowlanych
5. Badania wyrobów budowlanych w zakresie reakcji na ogien
б. Metody badania trwalosci i niezawodnosci armatury pozarniczej i sprzçtu gasniczego
7. Wplyw statycznych obci^zeñ na osie pojazdów ratowniczo-gasniczych, zwi^zanych z rozmieszczeniem sprzçtu i zbiorników na srodki gasnicze na bezpieczenstwo jazdy
в. Badania stalych urz^dzeñ gasniczych wodnych tryskaczowych, gazowych i alternatywnych do halonowych oraz hydrantów wewnçtrznych w aspekcie ich funkcjonalnosci i trwalosci
9. Zalozenie projektowe przewoznego stanowiska szkoleniowo-informacyjnego na bazie kontenera do prowadzenia zajçc na temat: „Bezpieczenstwo pozarowe oraz rola i zakres dzialania strazy pozarnej"
1G. Opracowanie matematycznego modelu prognozowania zdarzen katastroficznych na bazie danych statystycznych i meteorologicznych
CNBOP podjçlo takze realizacjç tematyki badawczej, zgloszonej przez komendy wojewódzkie i Komendç Glówn^. Panstwowej Strazy Pozarnej. Wymieniona problematyka byla rekomendowana przez Radç Naukowo-Techniczn^. Komendanta Glównego Panstwowej Strazy Pozarnej. W pierwszej kolejnosci podjçto realizacjç 13 tematów z 7G zgloszonych przez KG PSP.
Tabela 2.
Wykaz tematów rekomendowanych przez Radç Naukowo - Technicznq Komendanta
Glównego Paйstwowej Strazy Pozarnej
Lp. Tematy rekomendowane przez Radç Naukowo - Technicznq Komendanta Glównego Paйstwowej Strazy Pozarnej
1. 2.
1. Stosowanie nowoczesnych nap^dów w pojazdach (gaz ziemny, LPG napçd hybrydowy) oraz zwi^zane z tym niebezpieczenstwa dla uzytkowników iprowadz^cych dzialania ratowniczo-gasnicze
2. Zastosowanie nowoczesnych rozwi^zañ konstrukcyjnych w samochodach pozarniczych i wplyw na ich walory uzytkowe i prowadzenie dzialan ratowniczo-gasniczych
3. Wymagania techniczne i standardy wyposazenia samochodów specjalnych dla PSP
4. Opracowanie szczegölowych metod ochrony drewnianych elementöw konstrukcyjno-budowlanych, w kontekscie ochrony zabytköw i döbr dziedzictwa narodowego
5. Wplyw zanieczyszczen wody na trwalosc pian gasniczych
6. Wplyw scian warstwowych NRO i SRO lub nie posiadaj^cych parametru rozprzestrzeniania ognia na rozwöj pozaru w obiektach budowlanych
7. Wplyw chemicznych srodköw gasniczych i neutralizatoröw na organizmy zywe w srodowisku wodnym
8. Przebieg (jak powinna wygl^dac) konserwacja przeciwpozarowej zewn?trznej sieci hydrantowej i wodoci^gowej
9. Odbiory wybranych urz^dzen przeciwpozarowych - aspekty praktyczne zwi^zane z udzialem PSP w przekazywaniu przez inwestoröw obiektöw w uzytkowaniu
10. Wplyw dlugotrwalego statycznego obci^zenia resoröw pojazdöw ratowniczo-gasniczych na ich trwalosc
11. Projekt wyposazenia ci?zkich samochodöw ratownictwa technicznego w przednie lapy podporowe wspomagaj^ce prac? wci^garki
12. Oznaczenia samochodöw pozarniczych i konteneröw pozarniczych na podstawie obowi^zuj^cych przepisöw i norm
13. Nowe zasady certyfikacji urz^dzen przeciwpozarowych po wejsciu Polski do Unii Europejskiej - aspekty praktyczne dotycz^ce oznaczenia i certyfikacji urz^dzen
o
10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0
4
zakonczone w 2006r.
w trakcie realizacji
9
Ryc. 2 Tematy rekomendowane przez Rad? Naukowo -Techniczn^ Komendanta Glöwnego Panstwowej Strazy Pozarnej w 2006r.
Na powyzszym wykresie przedstawiono tematy rekomendowane przez Rad? Naukowo -Technicznq, Komendanta Glöwnego Panstwowej Strazy Pozarnej w 2006r., ktöre finansowane
s^. ze srodków wlasnych CNBOP. Realizacjç 4 tematów zakonczono w 2006r.,
9 przewidziano na realizacjç w latach 2GG7-2GGB.
Dzialalnosc naukowo - badawcza i rozwojowa w 2007 roku2
Na rok 2GG7 przewidziano realizacjç З5 tematów naukowo - badawczych, badawczo-rozwojowych i wspieraj^ca dzialalnosc badawczo - rozwojow^.. Zródla finansowania kazdego z tematów przedstawia „Plan prac naukowo-badawczych, rozwojowych i wspieraj^cych dzialalnosc badawczo - rozwojow^ oraz zamierzen z zakresu informacji naukowo-technicznej i szkoleniowej, a takze dzialan zwi^zanych z systemem oceny zgodnosci na rok 2GG7".
W Planie prac na 2GG7r. wyszczególniono:
1. Prace naukowo - badawcze;
Tabela З.
Prace naukowo - badawcze
Lp. Prace naukowo - badawcze
1. 2.
1. Badania czujek gazu
2. Ocena wlasciwosci reologicznych pianotwórczych srodków gasniczych
З. Efektywnosc srodków gasniczych stosowanych do cieczy polarnych
4. Wplyw statycznych obci^zeñ na osie pojazdów ratowniczo-gasniczych, zwi^zanych z rozmieszczeniem sprzçtu i zbiorników na srodki gasnicze na bezpieczenstwo jazdy
5. Wplyw dlugotrwalego statycznego obci^zenia resorów pojazdów ratowniczo-gasniczych na ich trwalosc
б. Opracowanie materialów do szkolenia strazaków z OSP
7. Opracowanie szczególowych metod ochrony drewnianych elementów konstrukcyjno-budowlanych, w kontekscie ochrony zabytków i dóbr dziedzictwa narodowego
в. Odbiory wybranych urz^dzeñ przeciwpozarowych - aspekty praktyczne zwi^zane z udzialem PSP w przekazywaniu przez inwestorów obiektów w uzytkowaniu
9. Wybrane zagadnienia dotycz^ce srodków gasniczych i sposobów hamowania procesów spalania w pracy zawodowej na przestrzeni 1965-2GG5
2. Prace badawczo - rozwoj owe; Tabela 4. Prace badawczo - rozwojowe
Lp. Prace badawczo - rozwojowe
1. 2.
1. Badania poziomu zaklócen emitowanych przez urz^dzenia sygnalizacji pozarowej
2. Badania dzwiçkowych systemów ostrzegawczych
З. Badanie zawiesi kablowych
4. Badania srodków gasniczych pod k^tem ich przydatnosci podczas akcji gasniczych
2. Plan prac naukowo-badawczych, rozwojowych i wspieraj^cych dzialalnosc badawczo - rozwojow^ oraz zamierzen z zakresu informacji naukowo-technicznej i szkoleniowej, a takze dzialan zwi^zanych z systemem oceny zgodnosci na rok 2GG7.
5. Niezawodnosc i trwalosc podrçcznego sprzçtu gasniczego w aspekcie jego wykorzystania do zabezpieczenia przeciwpozarowego budynkow i innych obiektow budowlanych
6. Wplyw zanieczyszczen wody na trwalosc pian gasniczych
7. Wplyw chemicznych srodkow gasniczych i neutralizatorow na organizmy zywe w srodowisku wodnym
8. Badania wyrobow budowlanych w zakresie reakcji na ogien z uwzglçdnieniem badania palnosci przewodow i kabli
9. Wplyw scian warstwowych NRO i SRO lub nie posiadaj^cych parametru rozprzestrzeniania ognia na rozwoj pozaru w obiektach budowlanych
10. Opracowanie i weryfikacja szczegolowych wymagan dla wybranych srodkow stosowanych do usuwania skutkow wyciekow substancji niebezpiecznych dla srodowiska naturalnego
11 Okreslenie granicznych warunkow uzytkowania smiglowcow w systemie operacji z wysokich budynkow
12. Metoda badania i aparatura testowa do badania hydraulicznych narzçdzi ratowniczych oraz poduszek pneumatycznych do podnoszenia i uszczelniania
13. Opracowanie metod badan oraz stanowisk i aparatury do badania niezawodnosci hydrantow zewnçtrznych i pomp pozarniczych oraz kontroli parametrow sieci hydrantowych
14. Opracowanie metod badan trwalosci hydraulicznych narzçdzi ratowniczych oraz budowa stanowiska do badan trwalosciowych z uwzglçdnieniem mozliwosci monitorowania parametrow pracy narzçdzi podczas badan
15. Projekt wyposazenia ciçzkich samochodow ratownictwa technicznego w przednie lapy podporowe wspomagaj^ce pracç wci^garki
16. Stosowanie nowoczesnych napçdow w pojazdach (gaz ziemny, LPG, napçd hybrydowy) oraz zwi^zane z tym niebezpieczenstwa dla uzytkownikow i prowadz^cych dzialania ratowniczo-gasnicze
17. Poszukiwanie nowej metodyki badawczej do wyznaczania wskaznika czasu zadzialania RTI tryskaczy zakrytych
18. Metody badania trwalosci i niezawodnosci armatury pozarniczej
19. Badania stalych urz^dzen gasniczych wodnych tryskaczowych, gazowych i alternatywnych do halonowych oraz hydrantow wewnçtrznych w aspekcie ich funkcjonalnosci, trwalosci i niezawodnosci
20. Opracowanie matematycznego modelu prognozowania zdarzen katastroficznych na bazie danych statystycznych i meteorologicznych
3. Prace wspieraj ^ce dzialalnosc badawczo - rozwoj ow^; Tabela 5. Prace wspieraj qce dzialalnosc badawczo - rozwojowq
Lp. Prace wspieraj ^ce dzialalnosc badawczo - rozwojow^
1. 2.
1. Utrzymanie i nadzor nad systemem jakosci w laboratorium wg PN ISO 17025
2. Utrzymanie i nadzor nad systemem
3. Utrzymanie i nadzor systemu jakosci w laboratorium. Spojnosc pomiarowa, sterowanie jakosci^ badan
4. Modernizacja i budowa stanowisk badawczych w celu dostosowania metod badan do
wymagan norm europejskich
5. Ekspertyzy i konsultacje dla jednostek PSP
6. Utrzymanie i nadzór nad systemem jakosci w laboratorium wg PN ISO 17025
Umieszczone w Planie na 2007 rok prace, majq, charakter wdrozeniowy oraz wyrazajq, dalszy rozwój w dziedzinie szeroko rozumianego bezpieczenstwa powszechnego.
Dodatkowo CNBOP jest w trakcie opracowywania wskazników efektywnosci wykonywanych prac badawczych. Wskazniki zostanq, obliczone na podstawie faktycznych danych wynikajqcych z Planów prac obowiqzujqcych w danym roku oraz liczbie pracowników naukowo - badawczych i inzynieryjno - technicznych biorqcych udziai w realizacji projektów badawczych.
Projekty zrealizowane i w toku realizacji, finansowane ze srodków zewnçtrznych i uzyskane w drodze konkursów
CNBOP zrealizowaio 3 projekty finansowane ze srodków zewnçtrznych i uzyskane w drodze konkursów, б projektów pozostaio w toku realizacji, w tym dwa wygrane w roku 2007.
Projekty realizowane sq, wspólnie z partnerami, którzy podpisali deklaracjç „Partnerstwo dla innowacyjnosci naukowo - technicznej w obszarze bezpieczenstwa", majqcej na celu identyfikacjç wspólnych obszarów prac badawczych oraz rozwijanie i wzmacnianie wspóipracy pomiçdzy jednostkami krajowymi i zagranicznymi w sferze ochrony przeciwpozarowej.
* л 4
ÏÏ a
to 3
= 2
11
2006
2007
6
5
3
1
0
□ zrealizowane Dw toku realizacji
Ryc. 3 Liczba projektów zrealizowanych ze srodków zewnçtrznych w 2006r. i w toku realizacji
Wykres przedstawia zrealizowane i realizowane projekty finansowane zewnçtrznie i uzyskane w drodze konkursów. Przedstawionych danych na wykresie nie nalezy przyjmowac jako ostateczne, poniewaz w chwili obecnej trwaj^. przygotowania do zlozenia nowych wniosków w 2007r. o finansowanie projektów badawczych.
Zakoúczenie
Efektywne prowadzenie prac badawczych zapewnia doswiadczona kadra pracowników naukowo-badawczych i inzynieryjno - technicznych, przed którymi stoj^. mozliwosci awansu naukowego. Maj^c na uwadze dalsze prowadzenie prac badawczych na najwyzszym poziomie i osi^ganie najlepszych wyników, CNBOP na biez^co stara siç podnosic poziom konkurencyjnosci i jakosci badañ na potrzeby PSP, ochrony przeciwpozarowej, ochrony ludnosci i ratownictwa. Ponadto wspólne podejmowanie realizacji projektów badawczych z czolowymi krajowymi jednostkami naukowo-badawczymi i edukacyjnymi pozwala zawi^zac dlugoletni^. wspólprac? oraz prowadzi do wdrozenia efektywniejszych wyników prac, przynosz^c tym samym wysokie dochody. Jednoczesnie rozszerzenie wspólpracy w zakresie prowadzenia badañ naukowych i prac badawczo-rozwojowych oraz oceny zgodnosci w dziedzinie ochrony przeciwpozarowej i ochrony ludnosci z krajowymi i zagranicznymi osrodkami badawczymi, uczelniami, organizacjami technicznymi, towarzystwami ubezpieczeniowymi i innymi organizacjami przyczynia siç do upowszechniania wyników dzialalnosci naukowej.
Nalezy pamiçtac, ze prowadzona dzialalnosc CNBOP sluzy nie tylko przedsiçbiorcom i producentom sprz^tów pozarniczych, ale zwi^zana jest równie z obszarem zainteresowania Komend Wojewódzkich, oraz w duzej mierze ukierunkowana jest na rozwi^zywanie problemów wynikaj^cych z potrzeb Komendy Glównej Pañstwowej Strazy Pozarnej oraz MSWiA.
Literatura:
1. Plan prac naukowo badawczych, rozwojowych i wspieraj^cych dzialalnosc badawczo -rozwojow^. na 2006 rok;
2. Plan prac naukowo-badawczych, rozwojowych i wspieraj^cych dzialalnosc badawczo -rozwojow^ oraz zamierzeñ z zakresu informacji naukowo-technicznej i szkoleniowej, a takze dzialañ zwi^zanych z systemem oceny zgodnosci na rok 2007;
3. Rozporz^dzenie Ministra Nauki i Informatyzacji z dnia 4 sierpnia 2005r. w sprawie kryteriów i trybu przyznawania i rozliczania srodków finansowych na naukç (Dz.U.05.161.1359);
4. Ustawa z dnia 08 pazdziernika 2004r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U.04.238.2390).
