Научная статья на тему 'CHET TILLARNI O‘QITISH METODIKASIDA INNOVATSION YONDASHUVLAR VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARINI QO‘LLASH MASALALARI.'

CHET TILLARNI O‘QITISH METODIKASIDA INNOVATSION YONDASHUVLAR VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARINI QO‘LLASH MASALALARI. Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

6
3
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
innovatsiya / kasbiy tayyorgarlik / qobiliyatlar / ko'nikmalar / ta’lim / o’qitish / axborot / metod / axborot texnologiyalari / o’rgatuvchidasturlar / ilg’or texnologiyalar / tillarni o’qitish

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Hasan Odil Ogli Usmonaliyev, Shirinoy Ortiqali Qizi Yusupova

Ushbu maqolada chet tillarini o`qitishga innovatsion yondoshuvlarni asoslash, axbarot texnologiyalaridan foydalanish bilan talaba, o`quvcholar orasida chet tilini bilish qobilyati, ko`nikma va malakasini oshirishda qanday materiallardan foydalaniash haqida so`z boradi. Oliy o‘quv yurtilarida mutaxassislarni kasbiy tayyorlash jarayonida bilim, ko‘nikma va malakalarni sifatli o‘zlashtirishga, talabalarning aqliy faoliyatini rivojlantirishga, malakasini aniqlashga qaratilgan o‘qitishning innovatsion shakl va usullarini qo‘llashga alohida e’tibor qaratish lozimligi, hamda o`quvchilarni o`qitish uchun tayyorlanadigan materiallarni qaysi dasturiy vositalar yordamida tayyorlash mumkinligi va samaradorligi belgilangan..

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «CHET TILLARNI O‘QITISH METODIKASIDA INNOVATSION YONDASHUVLAR VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARINI QO‘LLASH MASALALARI.»

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

CHET TILLARNI O'QITISH METODIKASIDA INNOVATSION YON-DASHUVLAR VA AXBOROT TEXNOLOGIYALARINI QO'LLASH

MASALALARI.

Hasan Odil o'gli Usmonaliyev

Chirchiq Davlat Pedagogika Universiteti Maktab menejmenti yonalishi 3-kurs

Shirinoy Ortiqali qizi Yusupova

Ilmiy rahbar, Chirchiq davlat pedagogika universitetining ingliz tili fan o'qituvchisi

ANNOTATSIYA:

Ushbu maqolada chet tillarini o' qitishga innovatsion yondoshuvlarni asoslash, ax-barot texnologiyalaridan foydalanish bilan talaba, oquvcholar orasida chet tilini bilish qobilyati, konikma va malakasini oshirishda qanday materiallardan foydalaniash haqida soz boradi. Oliy o'quv yurtilarida mutaxassislarni kasbiy tayyorlash jarayonida bilim, ko'nikma va malakalarni sifatli o'zlashtirishga, talabalarning aqliy faoliyatini rivojlanti-rishga, malakasini aniqlashga qaratilgan o'qitishning innovatsion shakl va usullarini qo'llashga alohida e'tibor qaratish lozimligi, hamda oquvchilarni o'qitish uchun tayyor-lanadigan materiallarni qaysi dasturiy vositalar yordamida tayyorlash mumkinligi va sa-maradorligi belgilangan..

Kalit so'zlar: innovatsiya, kasbiy tayyorgarlik, qobiliyatlar, ko'nikmalar, ta'lim, o'qitish, axborot, metod, axborot texnologiyalari, o'rgatuvchidasturlar, ilg'or texnolo-giyalar, tillarni o'qitish

KIRISH

Hozirgi kunda jamiyatda chet tillarini yuqori darajada bilishdan manfaatdor bo'lgan turli sohalardagi mutaxassislarni kasbiy tayyorlashning muhim tarkibiy qismiga aylanmoqda. Chunki muammolarni muvaffaqiyatli hal qilish va kasbiy o'sishga ta'sir qiladigan masalalar hozirgi kunda taraqiy etmoqda va ko'p sohalarda xorijiy hamkorlar bilan aloqalarni yo'lga qo'yish zarurati paydo bo'ldi. Maktab oliy o'quv yurtlarida, m a-laka oshirish kurslarida yoki mustaqil ravishda chet tilini o'rganishga yordam beradigan asosiy bilimlar to'plamini beradigan dasturlar ishlab chiqilmoqda. Shuningdek bugungi kunda turli darajadagi til bilimiga ega bo'lgan odamlar uchun katta o'quv materiallari to'plami ham mavjud. Ushbu dasturlar va to plamlarning muvaffaqiyati va yutug'i qo'llaydigan o'qituvchining malakasiga bog'liq. Bundan tashqari axborot texnologiyalar va zamonaviy o'qitish usullaridan foydalanish qobiliyati yangi materialni tez tushunishga

April 23-24, 2024

651

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

^hirchiq^avlat^edagogikaMliViilitili

yordam beradi. Bu esa jamiyatda kreativ, malakali va raqobatbardosh bitiruvchilarni tayyorlash, ularga chet tillarini sifatli o'qitish tufayli madaniyatlararo muloqot va ham-korlikda, til harakatchanligi ijtimoiy va iqtisodiy masalalarni yechishga qodir ekanligini ko'rishimiz mumkin. Asosiy qism

Oliy ta'lim muassasalarida Internet, audio-video komplekslar, multimediali o'quv kompyuter dasturlari kabi yangi axborot texnologiyalaridan keng foydalanilmoqda. Ush-bu texnologiyalarning barchasi o'quvchilarning ijodiy rivojlanishiga qo'shimcha imko-niyatlar yaratishga yordam beradi, ularning qiziqishini oshiradi va tadqiqot ishiga qiziqishini oshiradi. Bundan tashqari, ko'pgina didaktik vazifalarni samarali imkoniyat-larni beradi:

- o'qish qobiliyatini oshirish;

- zamonaviy xorijiy so'zlar bilan lug'atni kengaytirish:

- monologik va dialogik nutq malakalarini oshirish;

- internetdagi materiallarni muhokama qilish:

- hamma uchun qiziqarli bo'lgan muammolarni muhokama qilishda chet tili faoliyatiga barqaror motivatsiyani shakllantirish.

Kompyuterlar, internet-resurslar, maxsus o'quv multimedia dasturlari, shuningdek, zamonaviy texnik jihozlar kabi zamonaviy texnologiyalardan foydalanish o'quv jarayonini optimallashtirish imkonini bermoqda. Innovatsion texnologiyalardan foydala-nishning afzalliklari quyidagilardan iborat:

- jonli muloqot jarayonida faol ishtirok etish orqali talabalar va o'qituvchilarning ishtiyoqi va ishtiyoqini oshirish, tilni o'rganishdagi hamkorlik, o'zaro ta'sir va muloqot tufayli tilni o'zlashtirish imkoniyatlari ortib bormoqda;

- turli xil o' qitish usullari va ehtiyojlariga ko'ra o'qitish uchun katta imkoniyatlar kesh talabasi;

- ishdan qoniqish, natija har bir bo'limdan keyin ko'rinadi;

- o'quvchi shaxsini o'z-o'zini tarbiyalash, topish, qidirish, baholash va tahlil qilish ko'nikmalari orqali tegishli ma'lumotlar;

- o'quv jarayonini oqilona tashkil etish imkonini beruvchi o'quv jarayonini faollashtirish

- jarayon, ham darsda, ham talabalarning mustaqil ishi sharoitida

- o'quvchilar va o'qituvchilarning muloqot qobiliyatlarini kasbiy rivojlantirish. Shunday qilib, innovatsion texnologiyalar o'qitish jarayonini sezilarli darajada boyitadi va diversi-fikatsiya qiladi. Shuningdek biz quyidagi dasturlar orqali ingliz tilini o'qitish bo'yicha elektron darsliklarni ishlab chiqishimiz mumkin:

Adobe Flash (avvalgiMacromedia Flash yoki oddiy Flash) -Adobe Systems kom-paniyasidan veb-ilovalar yoki multimediali prezentatsiyalar yaratish uchun mo'ljallangan multimediali platforma, bannerlar, animatsiyalar, o'yinlar yaratish, veb-

April 23-24, 2024

652

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

Chirchiq davlat pedagogika universiteti Zamonaviy filologiya va lingvodidaktikaning dolzarb masalalari

sahifalarda video va audio ijro etish uchun ishlatiladi. 1986-yilda ushbu texnologiyadan foydalangan holda Fantavision dasturi chiqarildi. 1996-yilda FutureWave Macromedia tomonidan sotib olindi, uniFutureSplash Animatorni Flash deb o'zgartirdi. Bu nom 2005-yilda Macromedia Adobe tomonidan sotib olinganidan keyin, Macromedia Flash rasman Adobe Flash deb nomlangan.

Prezi - bu PowerPoint kabi an'anaviy slaydlar yaratish dasturlariga muqobil sifatida foydalanish mumkin bo'lgan taqdimot vositasi. Slaydlar o'rniga Prezi bitta katta qsim foydalanadi, bu bizga qsimlarning turli qismlarini siljitish va kattalashtirish hamda u erda keltirilgan g'oyalarni ta'kidlashga imkon beradi. Prezi matn, rasm va videolardan foydalanishni qo'llab-quvvatlaydi, shuningdek, yangi foydalanuvchilarning interfeysga ko'nikishiga yordam beradigan shablonlar to'plamini taqdim etadi. CourseLab - bu elektron kurslarni ishlab chiqish dasturi va keng ko'lamli o'quv vazifa-larini amalga oshirish vositasi.CourseLab dasturiy mahsuloti foydalanish qulayligiga qaratilgan. Kursni tez ishlab chiqish uchun ob'ektlar, "nima ko'rsangiz, o'sha olasiz" (WYSIWYG) tamoyili, har qanday interaktivlikni yaratish uchun tayyor echimlar.

ISpring - dastur o'quv materiallarini tizimlashtirish, ularni raqamli formatga o'tkazish, test topshiriqlarini yaratish, korporativ treninglar va xodimlarni o'qitish uchun mo'ljallangan. iSpring Suite sizga PowerPoint-da eLearning kurslarini yaratish va keyin ularni veb-formatda saqlash imkonini beradi. iSpring Suite-da ishlab chiqilgan materiall-arni har qanday qurilmada ko'rish mumkin: kompyuterlar, noutbuklar, planshetlar, iPad, iPhone, Android va Windows qurilmalari

AutoPlay Media Studio - dasturi yordamida tez dasturiy ta'minot ishlab chiqishni va'da qiladi. Bu menyular va avtomatik ijro etuvchi CD / DVD / USB utilitalaridan tortib o'yinlar va interaktiv multimedia ilovalarigacha-veb operatsiyalari, ma'lumotlar bazasi ulanishlari, video oqimlari va boshqalarni yaratish uchun juda mos keladi.

XULOSA

Ushbu maqolada keltirilgan dasturlar orqali biz samarali va innovatsion tarzda darslarni tashkil etrishimiz, talabalarning o'zlashtirish ko'nikmallarini, qobilyatlarini patensiallashtirishim mumkin. Shuningdek, biz bu o' quv dasturlar orqali bir necha peda-gogik maqsadlarni amalga oshirishimiz mumkin:

1. Oquv materiallarini korsatish: oquvchiga ma'lum shaklda tartiblangan matnli, grafik, audio va video materiallar havola qilinadi. Ushbu ko'rinishdagi dasturlar ko'rgazmali, shu bilan birga kompyuterlashtirilgan ma'ruza va elektron matnli qo'llanmalar deb yuritiladi;

2. Test va diagnostika qilish: o'quvchining xatti-xarakati aniqlanishi uchun tekshiruvdan o'tkaziladi. O'quvchi xatti-xarakati tushunchasi ostida uning joriy bilimining chuqurligi, malaka va ko'nikma hosil qilish darajasi tushinilishi lozim;

653

April 23-24, 2024

Chirchik State Pedagogical University Current Issues of Modern Philology and Linguodidactics

Staatliche Pädagogische Universität Chirchik Aktuelle Fragen der modernen Philologie und Linguodidaktik

Chirchiq davlat pedagogika universiteti Zamonaviy filologiya va lingvodidaktikaning dolzarb masalalari

3. Mashqlarni bajarish: o'quvchi biror ish bajarish jarayonida bilim, malaka va ko'nikma hosil qilinadi. Bu jarayonda o'quvchi chegaralangan vaqtda tekshiriladi va qo'yilgan maqsadga yetganligi darajasi aniqlanadi;

4. O'qitish: o'quvchi o'quv dasturi boshqaruvi ostida ma'lum fan sohasi bo'yicha bilim va ko'nikma hosil qiladi, shu asnoda dastur o'z zimmasiga o'quv materialini namoyish qilish, uni egallanish darajasini nazorat qilish va o'quvchi hatolarini diagnostika qilish. Biz bu maqsadlarga erishar ekanmiz talaba yoshlarda bilimni tez va samarali tarzda shakllanishini korishimiz mumkin. Natijada biz til darajamiz oshkani sari bizning bos-hqa ma'lumotlarni organishga bolgan qobilyatimiz, bilimimiz ortadi, shu asosida biz mamlakatimizning iqtisodiy va siyosiy rivojlanishiga, dunyo mamlakatlari orasida oz mavqeini yanada mustahkamlashinishiga hissamizni qosha olamioz desak mubolaga bolmaydi.

REFERENCES:

1. Rajaboyev Shahboz Shodi ogli. Xorijiy tillarni oqitishda axborot texnologiyalarni qo llash tendensiyasi. EURASIAN JOURNAL OF ENTREPRENEURSHIP AND PEDAGOGY, Page 64-68 .https://doi.org/10.5281/zenodo.10117635

2. Ahmadovich, R. A. ., Tulkinjonovna, T. N. ., & Shodiyevich, R. S. . (2023). Statistical Analysis of Word Formation by Affixation between Two Languages. Best Journal of Innovation in Science, Research and Development, 2(4), 213-218. Retrievedfromht-tps://www.bjisrd.com/index.php/bjisrd/article/view/1502.

3. Tursinxanov Nurlan Mustafaevich, & Rajaboev Shakhboz. (2022). SYSTEM FOR ANALYZING AND PROCESSING DATA ON UNIVERSITY STAFF BASED ON A FUZZY CONTROLLER WITH A FIXED KNOWLEDGE BASE. Open Access Repository, 8(03), 16-21. https://doi.org/10.17605/OSF.IO/9X7YF

4. Tursinxanov Nurlan Mustafaevich, & Rajaboev Shakhboz. (2022). SYSTEM FOR ANALYZING AND PROCESSING DATA ON UNIVERSITY STAFF BASED ON A FUZZY CONTROLLER WITH A FIXED KNOWLEDGE BASE. Open Access Repository, 8(03), 16-21. https://doi.org/10.17605/OSF.IO/9X7YF

5. Rajaboyev, S. (2023). Ta'limni axborotlashtirish sharoitida web-dizayn kursini flip-grid dasturining imkoniyatlaridan foydalanish.

6. Shodiyevich, Rajaboev Shahboz, Rajabboyev Shohzod Shodiyevich, and Usmonov Sunnatillo Berdiqul o'g'li. "ACCOUNTING ISSUES IN THE DIGITAL ECONOMY." CENTRAL ASIAN JOURNAL OF MATHEMATICAL THEORY AND COMPUTER SCIENCES 4.6 (2023): 80-84

7. Karimov I.A. The global financial-economic crisis, ways and measures to overcome it in the conditions of Uzbekistan. -T.: Uzbekistan, 2009. - 191p.

654

April 23-24, 2024

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.