Научная статья на тему 'Aspects of practical training in the scope of operating hand firefighting equipment'

Aspects of practical training in the scope of operating hand firefighting equipment Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
101
36
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Safety & Fire Technology
Область наук
Ключевые слова
ОГНЕТУШИТЕЛЬ / ПОДГОТОВКА / ОБСЛУЖИВАНИЕ ОГНЕТУШИТЕЛЕЙ / FIRE EXTINGUISHER / TRAINING / OPERATION OF FIRE EXTINGUISHERS

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Chmiel Michał

Наряду специализированных изделий применяемых во всевозможных спасательно-гасящих действиях, представляющих оборудование Государственной и Добровольной Пожарной Охраны, важную роль в системе уничтожения пожаров играет ручное гасящееоборудование, которое предназначено к пожаротушению в зародыше, ещё перед прибытием отрядов ГПО или ДПО. Правду говоря, ручное оборудование служит чаще лицам, ежедневно не связанным с противопожарной охраной, однако знания из области его обслуживания и применения должны быть (как общие пожарные знания) прежде всего известны пожарным, а также специалистам с области пожарной безопасности.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Except professional equipment used for performing all rescue and fire fighting actions constituting the equipment of National and Volunteer Fire Services, hand firefighting equipment which is assigned extinguishing early stage fires before PSP or OSP fire brigade arrival, plays on important role in the system of fighting fires admittedly the hand equipment more often serves people usually not connected with fire protection, nonetheless the knowledge in the scope of its service and applying (must be like all the firefighting knowledge) most of all known for fireman and for specialists of the scope of the fire safety

Текст научной работы на тему «Aspects of practical training in the scope of operating hand firefighting equipment»

mgr inz. Micha! CHMIEL

Jednostka Certyfikuj^ca CNBOP - PIB

ASPEKTY SZKOLENIA PRAKTYCZNEGO W ZAKRESIE STOSOWANIA PODR^CZNEGO SPRZ^TU GASNICZEGO1

Aspects of practical training in the scope of operating hand firefighting equipment

Streszczenie

Obok specjalistycznego sprz^tu do prowadzenia wszelkich dzialan ratowniczo-gasniczych, stanowi^cego wyposazenie Panstwowej i Ochotniczych Strazy Pozarnych, wazn^ rol^ w systemie zwalczania pozarow odgrywa podr^czny sprz^t gasniczy, ktory przeznaczony jest do gaszenia pozarow w zarodku przed przybyciem zast^pow PSP lub OSP. Wprawdzie sprz^t podr^czny sluzy cz^sciej osobom na co dzien nie zwi^zanym z ochron^ przeciwpozarow% niemniej wiedza z zakresu jego obslugi i stosowania musi bye (jak cala wiedza pozarnicza) przede wszystkim znana strazakom oraz specjalistom zakresu bezpieczenstwa pozarowego.

Summary

Except professional equipment used for performing all rescue and fire fighting actions constituting the equipment of National and Volunteer Fire Services, hand firefighting equipment which is assigned extinguishing early stage fires before PSP or OSP fire brigade arrival, plays on important role in the system of fighting fires admittedly the hand equipment more often serves people usually not connected with fire protection, nonetheless the knowledge in the scope of its service and applying (must be like all the firefighting knowledge) most of all known for fireman and for specialists of the scope of the fire safety

S!owa kluczowe: gasnica, szkolenie, obsluga gasnic.

Key words: fire extinguisher, training, operation of fire extinguishers.

1 Strony w druku: 151-158; pages in print: 151-158.

Wprowadzenie

Podrgczny sprzgt gasniczy, ze wzgl?du na niewielkie rozmiary i nieduz^. ilosc zawartego w nim srodka gasniczego, moze skutecznie zadzialac w zasadzie tylko w pierwszej fazie rozwoju pozaru, tylko wowczas, gdy spalanie odbywa si? na malej powierzchni. Moze zatem byc wykorzystany przez osob?, ktora zauwazy pozar i od razu przyst^pi do czynnosci gasniczych. Dlatego tez rozwi^zania konstrukcyjne tych urz^dzen gasniczych i sposob ich obslugi musz^ umozliwiac posluzenie si? nimi osobom doroslym, nie maj^cym przeszkolenia specjalistycznego. Sprz?tem podr?cznym powinni umiec posluzyc si? wszyscy dorosli obywatele. Aby tak byc moglo, wazne jest aby na etykiecie urz^dzenia powinien byc umieszczony opis sposobu oraz zakres uzycia. Podr?czny sprz?t gasniczy wykorzystywany przez jednostki ochrony przeciwpozarowej, jak rowniez osoby nie zwi^zane z tym bezposrednio, powinien charakteryzowac si? wysok^. skutecznosci^. i niezawodnosci^. dzialania. Zalezy od tego skuteczne powodzenie dzialan gasniczych w pocz^tkowym etapie rozwoju pozaru. Ponadto od niezawodnosci i skutecznosci urz^dzen do gaszenia pozarow zalezy bezpieczenstwo ratownikow.

W przypadku podr?cznego sprz?tu gasniczego szczegolnie wazna jest skutecznosc gasnicza i bezpieczenstwo obslugi, ze wzgl?du na fakt, ze sprz?t ten jest wykorzystywany cz?sto przez osoby nie posiadaj^ce doswiadczenia w zakresie gaszenia pozarow i obslugi sprz?tu gasniczego.

Podstawy prawne w obszarze wprowadzania do uzytkowania podrgcznego sprzgtu gasniczego

Uzytkownicy przy wyborze podr?cznego sprz?tu gasniczego oczekuj^ na spelnienie trzech podstawowych warunkow: bezpieczenstwo, ergonomia, funkcjonalnosc. Aby spelnic wszystkie oczekiwania w jednostkach ochrony przeciwpozarowej w Polsce wprowadzono system dopuszczen na zgodnosc z Rozporz^dzeniem Ministra Spraw Wewn?trznych i Administracji z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie wykazu wyrobow sluz^cych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobow do uzytkowania (Dz. U. Nr 85 poz. 553). System ten ma ogromne znaczenie dla bezpieczenstwa strazaka-ratownika, ratowanych i bezpieczenstwa przeciwpozarowego obiektow budowlanych. Uzytecznosc systemu dopuszczen dla jednostek ochrony przeciwpozarowej i pozostalych uzytkownikow jest znacz^ca. Zwrocic uwag? nalezy rowniez, iz system ten oparty jest na zasadach - scisle

okreslonych wymagan i dlatego bardzo waznym jest, aby wymagania techniczno-uzytkowe byly adekwatne do aktualnych potrzeb jednostek ochrony przeciwpozarowej. Konieczne jest w tym miejscu sformulowanie tezy, iz straz pozarna w obecnych czasach, jak rowniez sami strazacy s^. nowoczesn^, dobrze przygotowan^. formaj posiadaj^c^ bardzo wysoki i wlasciwy poziom wyksztalcenia i wyszkolenia, ktora potrafi samodzielnie definiowac swoje potrzeby. Tym samym, szczegolnie waznym jest, aby ta formacja maj^c okreslony sprz?t mogla czuc si? bezpiecznie podczas jego uzytkowania. Zapewnienie bezpieczenstwa uzytkownika, jak rowniez prawidlowa eksploatacja podr?cznego sprz?tu gasniczego to odzwierciedlenie wymagan techniczno - uzytkowych zawartych w zal^czniku ww. rozporz^dzenia. Z punktu widzenia strazaka nasuwa si? pytanie: po co system dopuszczen? po co swiadectwo dopuszczenia? Odpowiedz na to pytanie zostala okreslona nie tylko w samej tresci tego rozporz^dzenia, ale przede wszystkim w samych wymaganiach techniczno - uzytkowych w nim zawartych. To wlasnie one precyzuj^. najwazniejsze wymagania w zakresie bezpieczenstwa, ergonomii i funkcjonalnosci, aby sprz?t i wyposazenie moglo bezpiecznie sluzyc ratuj^cym i ratowanym. Podr?czny sprz?t gasniczy posiadaj^cy swiadectwo dopuszczenia jest sprawdzony pod k^tem spelnienia wymagan okreslonych dla niego w zal^czniku ww. rozporz^dzenia. System wydawania swiadectw dopuszczenia ma mi?dzy innymi na celu dostarczenie do jednostek ochrony przeciwpozarowej jak rowniez okreslonym grupom odbiorcow wyrobow spelniaj^cych ich wymagania pod wzgl?dem funkcjonalnym, ergonomicznym i przede wszystkim bezpiecznym dla uzytkownika. [2]

Szkolenia praktyczne z obslugi podrgcznego sprzgtu gasniczego

Eksploatacja podr?cznego sprz?tu gasniczego stanowi obecnie podmiot ksztalcenia w szkoleniach podstawowych strazaka jednostek ochrony przeciwpozarowej, w ksztalceniu technika pozarnictwa oraz na kursach inspektorow ochrony przeciwpozarowej. Kazde z nich posiada swoj^. specyfik?. Zarowno sluchacze kursu podstawowego, jak rowniez szeroko rozumiani specjalisci z zakresu ochrony przeciwpozarowej uzyskuj^. na tym etapie te same kompetencje. Inaczej jest z ksztalceniem na kurach inspektorow ochrony przeciwpozarowej, kursach w zakresie BHP czy innych szkoleniach specjalistycznych charakterystycznych dla roznych branz przemyslu. L^czy je ten sam rodzaj sprz?tu.[3]

Roznica polega na poziomie zaawansowania profesjonalnego. Strazacy bior^cy udzial w dzialaniach ratowniczo - gasniczych maj^ niewielkie mozliwosci na gaszenie pozaru

w pocz^tkowej fazie stanowi definicja podr?cznego sprz?tu gasniczego. Przybywaj^. na miejsce zdarzenia w bardziej zaawansowanych stadiach rozwoju pozaru. Podr?czny sprz?t najcz?sciej wtedy stanowi co najwyzej zabezpieczenie roty podczas rozpoznania. Do zwalczania samego pozaru stosowany jest sprz?t do podawania wody i innych srodkow gasniczych [3] .

Uczestnicy kursow podstawowych cz?sto trafiaj^. do szkol czy osrodkow szkolenia w wyniku rozwijania swoich zainteresowan i inspiracji nabytych w ochotniczych strazach pozarnych. Dzialalnosc w OSP umozliwia praktyczne dzialania ratownicze i kontakt z zagrozeniami. Osoby bior^ce udzial w szkoleniach reprezentuj^ bardzo zroznicowany poziom wiedzy i umiej?tnosci. Mimo, ze kontakt z podr?cznym sprz?tem gasniczym powinien obecnie miec juz uczen szkoly sredniej czy gimnazjum. Nierzadkie s^. przypadki, kiedy osoba od wielu lat zatrudniona w sluzbie BHP pierwszy raz uruchamia gasnic? na szkoleniu inspektorow ochrony przeciwpozarowej b^dz szkoleniu konserwatorow podr?cznego sprz?tu gasniczego. Wiele grup spolecznych, cz?sto pracownikow firm

o potencjalnie duzym zagrozeniu pozarowym, nie ma zadnego przeszkolenia z zakresu obslugi podr?cznego sprz?tu gasniczego. Kwestia ta dotyczy rowniez dziedzin z zycia codziennego. Znakomitym przykladem jest brak przeszkolenia i podstawowej wiedzy kieruj^cych roznego rodzaju pojazdami (samochody osobowe, ci?zarowe, maszyny rolnicze).[3]

O ile do przyj?cia jest argumentacja, iz wiedza na temat post?powania w przypadku pozaru jest sprawa prywatn^. kieruj^cego wlasnym pojazdem, o tyle zastanawiaj^cy jest fakt, ze tego typu tematyka nie jest w zupelnosci poruszana podczas przebywania na kursie kierowcow.

W mysl obowi^zuj^cych przepisow kazdy pojazd musi byc wyposazony w podr?czny sprz?t gasniczy i inne srodki do zwalczania potencjalnych zagrozen. Cz?sto zdarza si? jednak iz, uczestnicy czy sprawcy zdarzen nie udzielaj^. pomocy poszkodowanym. W tym miejscu warto zwrocic uwag? na pewne w^tpliwosci: W jaki sposob mozna udzielic pomocy podczas pozaru samochodu w jego pocz^tkowym etapie? jak rowniez w jaki sposob tej pomocy nalezy udzielic? I najwazniejsze czy fakt posiadania dokumentu jakim jest prawo jazdy swiadczy

o jakichkolwiek uprawnieniach i wiedzy w przedmiotowym zakresie?[4]

Jednak rzeczywistosc w tym zakresie pokazuje, ze szkolenia z zakresu obslugi podr?cznego sprz?tu gasniczego obejmuj^. niewielk^. liczb? osob. Taka informacja pojawia si? np. w podr?cznikach z przysposobienia obronnego w liceach, ktora jest niestety tylko teoretyczna i niekompletna. Szkolenia wst?pne z zakresu Bezpieczenstwa i Higieny Pracy dla

pracownikow w wi?kszosci przypadkow rowniez nie obejmuj^ cwiczen praktycznej eksploatacji w zakresie gasnic. O ile jasnym jest, ze wiedza z zakresu eksploatacji podr?cznego sprz?tu gasniczego osob na co dzien nie zwi^zanych z ochrony przeciwpozarow^. nigdy nie b?dzie porownywalna z osobami „spoza branzy” o tyle brak podstawowej wiedzy osob pracuj^cych w roznych instytucjach rowniez w niebezpiecznych srodowiskach jest bardzo niepokoj^ca i cz?sto prowadzi do tragicznych w skutkach zdarzeniach. Potrzeba przeprowadzania tego typu szkolen dla wszystkich obywateli wydaje si? byc logiczna i uzasadniona jednak istnieje szereg trudnosci w podj?ciu takowego przedsi?wzi?cia. Najbardziej znanym i powielanym jest fakt kosztow takiego szkolenia i kto mialby takowe koszty pokrywac. Tego rodzaju stwierdzenia mozna rownie latwo zakwestionowac przypadku wlasciwego zareagowania we wczesnej fazie pozaru czy innych zagrozen koszty takiego szkolenia s^. znacznie nizsze niz koszty akcji ratowniczej nie wspominaj^c juz o stratach i kosztach odbudowy takiego mienia. Poza wszelkimi granicami pozostaje wartosc zdrowia i zycia ludzkiego.[3]

Szkolenia z zakresu stosowania podr?cznego sprz?tu gasniczego organizowane przez rozne podmioty od tych „na papierku” poprzez wyspecjalizowane podmioty, w tym miejscu warto tutaj wskazac szkolenia organizowane w Centrum Naukowo - Badawczym Ochrony Przeciwpozarowej w Jozefowie pokazuj^, ze nalezy w sposob racjonalny uwzgl?dnic roznice w podejsciu do grup szkoleniowych. W ramach sytemu ksztalcenia strazakow szczegolny naciska kladzie si? na fakt, ze podstawowym narz?dziem do gaszenia pozarow b?dzie wyposazenie wodne i pianowe umieszczone na pojazdach ratowniczo - gasniczych. W przypadku pozostalych grup tj. sluzb z zakresu BHP, wlascicieli i pracownikow roznego rodzaju przedsi?biorstw stawia si? na poslugiwanie si? podr?cznym sprz?tem gasniczym w przypadku wyst^pienia zagrozenia pozarowego. Sluzby te nabywaj^. umiej?tnosc poslugiwania si? podr?cznym sprz?tem gasniczym natomiast w dalszym ich zawodowym zyciu umiej?tnosci te nie zostaj^. doskonalone i najcz?sciej z uplywem czasu w sposob znacz^cy obnizaj^. si?. W tym miejscu warto podkreslic, ze ci?zko oceniac jest poziom umiej?tnosci tych sluzb natomiast mozna zastanowic si? nad obecnie panuj^cym systemem szkolen i kursow.[4]

W szkoleniach organizowanych przez rozne podmioty podstawowym problem jest dysponowanie odpowiednim miejscem do przeprowadzania prob z uzyciem podr?cznego sprz?tu gasniczego. Organizatorzy takich szkolen s^. utwierdzeni w przekonaniu, ze do przedstawiania roznorodnosci srodkow gasniczych i prezentowania okreslonych grup pozarow wystarczy fragment firmowego podworka, b^dz kawalek dowolnie wydzielonego

miejsca mi?dzy garazami lub budynkami. Co wi?cej ku wielkiemu zdziwieniu, u niektorych organizatorow panuje pogl^d, ze tego typu pokazy w ramach organizowanych szkolen s^. niepotrzebne i zb?dne. Wi?kszosc organizatorow w ogole nie zdaje sobie sprawy lub o tym zapomina o koniecznosci zaprezentowania okreslonych grup pozarow w mozliwie zblizonych warunkach jego wyst?powania. Ci?zko jest mowic o okreslonej grupie pozaru nie mog^c jej w sposob praktyczny pokazac. Sytuacj? tak^ mozna porownac do nauki jazdy samochodem maj^c tylko podr?cznik, wykladowc? i ewentualnie nagrany film na prezentacji. Bez w^tpienia oczywiscie pozostaje, ze material teoretyczny ma istotne znaczenie, jednak nie obrazuje realnego zagrozenia i sposobu radzenia sobie z nim w we wczesnym stadium wyst?powania. Przeprowadzaj^c szkolenie praktyczne z zakresu roznych grup pozarow

i dzialania srodkow gasniczych, nalezy powstale w ten sposob zjawiska i efekty omawiac z odpowiednim komentarzem. Niekiedy jednak instruktorzy popelniaj^ znacz^ce bl?dy w interpretacji zjawisk pozarowych, a co za tym idzie udzielania niekompletnych i cz?sto nietrafnych wskazowek. Przyczyn tego jest kilka. Podstawowym problemem jest niedoskonaly system ksztalcenia przyszlych instruktorow wykladowcow. Niewiele jest rowniez na rynku specjalistycznej literatury czy dydaktycznych filmow z rzeczywiscie przeprowadzanych prob gasniczych. Obecne przedstawienie zasady dzialania podr?cznego sprz?tu gasniczego skupia si? na pokazywaniu przekrojow, rysunkow zlozeniowych etc., co nie przybliza uczestnikowi w stopniu wystarczaj^cym zasady dzialania tych urz^dzen w sposob jednoznacznie zrozumialy, jasny i czytelny. W szkoleniach takich powinno si? zwrocic szczegoln^. uwag? na bezposredni kontakt uczestnikow z okreslonymi grupami pozarow, co pozwoli na mozliwosc porownania powstaj^cych skutkow i wlasciwego podj?cia decyzji. Tym samym istotne jest odpowiednie dobranie ilosciowe podr?cznego sprz?tu gasniczego w okresie szkolenia. W okreslonych godzinach zaj?c praktycznych musi byc zapewniona taka ilosc sprz?tu, aby uczestnik mogl swobodnie wzi^c czynny udzial w gaszeniu okreslonego pozaru. Nie bez znaczenia pozostaje rowniez kwestia egzaminu koncowego, ktory powinien odbyc si? przede wszystkim w formie praktycznej.[4]

Praktyczny zakres stosowania podrgcznego sprzgtu gasniczego w odniesieniu do grup pozarow

Nawet najmniejszy plomien powoduje wzrost temperatury i wyzwalanie energii cieplnej, wskutek czego ogrzewaj^. si? materialy i przedmioty znajduj^ce si? w bezposrednim s^siedztwie i zaczynaj^. plon^c. Jednoczesnie zjawisko to narasta i staje si? trudne do opanowania. Wszystkie niemal pozary, z wyj^tkiem spowodowanych wybuchem lub awari^,

powstajq od malych ognisk, ktore mozna ugasic przy uzyciu gasnicy nie powodujq one przewaznie wi?kszych strat materialnych. Jezeli jednak w krytycznym momencie zabraknie podr?cznego sprz?tu i srodkow gasniczych lub osoby, ktora potrafi je prawidlowo wykorzystac, a takze jezeli pozar nie zostanie natychmiast zauwazony, w krotkim czasie przyjmie on faz? malego, a nast?pnie sredniego i duzego.[4]

W celu wyeliminowania opisanych sytuacji niezwykle istotne jest w ramach organizacji szkolen z zakresu obslugi podr?cznego sprz?tu gasniczego odpowiednie praktyczne przedstawienie jak zachowujq si? wybrane srodki gasnicze podczas gaszenia grup pozarow wymienionych w normie PN-EN 2:1998/A1:2006.[7] Dzielq si? one na:

A - Pozar cial stalych Stale materialy palne (np. drewno, papier, w?giel, tkaniny, sloma) mogq pod wplywem ciepla ulegac rozkladowi i wydzielac przy tym gazy palne i pary. Ich obecnosc powoduje, ze materialy te palq si? plomieniem. Jesli material nie ma tych wlasciwosci to spala si? przez zarzenie. Rozdrobnione materialy palne mogq byc szybko przemie szczane wskutek dzialania prqdow pozarowych i powietrza powoduj qcych rozprzestrzenianie si? pozaru. Natomiast pyl materialow stalych unoszqcy si? w powietrzu ma szybkosc palenia si? mieszaniny gazowej a dodatkowo moze dojsc do wybuchu. Wskazane jest aby pozary grupy A prezentowac uczestnikom szkolen w warunkach zblizonych do pozaru wewn?trznego (biura, magazyny, hale). Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy A pokazano na ryc. 1

Ryc. 1 Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy A[13] Zrodlo: Archiwum CNBOP

B - Pozar cieczy palnych i substancji topiqcych sig w wysokiej temperaturze

Ciecze palne i substancje topiqce si? pod wplywem wysokiej temperatury (np. benzyna, nafta

i jej pochodne, alkohol, aceton, eter, oleje, lakiery, tluszcze, parafina, stearyna, pak, naftalen, smola) ulegajq zapaleniu, gdy pod wplywem parowania utworzy si? nad gornq warstwq cieczy mieszanina par z powietrzem. Dalszy proces palenia przebiega juz samorzutnie, poniewaz mieszanina par z powietrzem, palqc si?, nagrzewa ciecz i powoduje jej parowanie. Pozar cieczy palnych w wyniku parowania i lqczenia si? z powietrzem moze spowodowac powstanie mieszanki wybuchowej. W kazdej chwili bowiem ogien moze go zapalic, powodujqc rozprzestrzenianie si? pozaru. Nalezy pami?tac, aby pozary grupy B prezentowac nie tylko w tacach czy wanienkach z roznymi cieczami palnymi, ale miec rowniez na uwadze pokazanie rozlanych cieczy w warunkach zblizonych do tych rzeczywistych np. rozlana benzyna na podlodze lub parkiecie. Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy B pokazano na ryc. 2

Ryc. 2 Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy B[13] Zrodlo: Archiwum CNBOP

C - Pozary gazow palnych Spalanie gazow (np. metanu, acetylenu, propanu, wodoru, gazu miejskiego) odbywa si? w warstwie stykania si? strumienia gazu z powietrzem. Mieszanina gazu palnego z powietrzem lub, w odpowiedniej proporcji, z innymi gazami, ulega latwemu zapaleniu od najmniejszego zrodla ciepla, nawet od iskry, lub zaru papierosa. Gazy palne stanowiq duze niebezpieczenstwo szczegolnie wtedy, gdy wymieszajq si?

z powietrzem i zostanq podpalone w pomieszczeniu zamkni?tym. Wybuch mieszaniny gazowo-powietrznej moze dokonac powaznych zniszczen w budynku, a nawet jego okolicach. W celu wlasciwego przygotowania takiej symulacji nalezy albo posiadac specjalny symulator takiego pozaru lub zbudowac wlasny fragment instalacji z gory zalozonymi nieszczelnosciami. Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy C pokazano na ryc. 3

Ryc. 3 Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy C [11]

Zrodlo: Archiwum CNBOP

D - Pozary metali Metale (np. lit, sod, potas, glin i ich stopy), w zaleznosci od skladu chemicznego, podczas palenia zuzywajq tlen z powietrza albo jako mieszaniny majqce w swym skladzie utleniacze spalajq si? bez dost?pu do powietrza (np. termit (pirotechnika), elektron (stop)). Metale te oraz mieszanki ciekle, przewaznie pochodne ropy naftowej (np. napalm, pirozel), sq trudne do ugaszenia. Z tego powodu armie stosujq je jako srodki zapalajqce, wywolujqce pozary punktowe lub przestrzenne. Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy D pokazano na ryc. 4

Ryc. 4 Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy D[13]

Zrodlo: Archiwum CNBOP

F - Pozary tluszczow Pozary tluszczow i olejow np. w urzqdzeniach kulinarnych. Wyroznienie tej klasy wyniklo z tego, ze tluszcze spozywcze w czasie ich uzytkowania (np. smazenie) majq wysokq temperatur?, co utrudnia ich gaszenie, gdy sq w wi?kszej ilosci (np. urzqdzenia kuchenne stosowane w restauracjach), poniewaz po ich ugaszeniu mogq znow zaczqc si? palic, gdy znow dotrze do nich tlen z powietrza. Przygotowanie szkolenia praktycznego dla tej grupy pozarow jest niezwykle pracochlonne, aby wlasciwie ukazac wlasciwosci rozgrzanego oleju. Nalezy bezwzgl?dnie pami?tac o tym aby pozarow tej grupy nie gasic wodq Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy F pokazano na ryc. 5

Ryc. 5 Przykladowy sposob gaszenia pozaru testowego grupy F [11]

Zrodlo: Archiwum CNBOP

Podsumowanie

Dzis oprocz niezawodnosci i skutecznosci gasniczej podr?cznego sprz?tu gasniczego w odniesieniu do wszystkich grup pozarow, zwrocic nalezy szczegolnq uwag? na wlasciwe jego wykorzystanie poprzez przejscie odpowiedniego szkolenia praktycznego w omawianym zakresie. Odpowiedzialnosc za prawidlowq realizacj? tego typu szkolen spoczywa na organizatorach i powinna byc przez nich rzetelnie wykonywana. Roznorodnosc grup pozarow wskazuje, ze nie jest mozliwe przeprowadzenie szkolenia praktycznego w aspekcie tylko

i wylqcznie jednego materialu palnego i jednego rodzaju srodka gasniczego, ale powinna byc scisle okreslona i zdefiniowana. Wlasciwie dobrany srodek gasniczy i umiej?tne jego zastosowanie we wczesnej fazie rozwoju pozaru przyczyni si? w sposob bezposredni do ochrony zdrowia, zycia oraz mienia, a tym samym pozwoli na ograniczenie lub calkowite wyeliminowanie ewentualnych strat powstalych w wyniku pozaru. Nie bez znaczenia pozostaje tutaj oczywiscie kwestia wlasciwie dobranego podr?cznego sprz?tu gasniczego

posiadajqcego swiadectwo dopuszczenia do uzytkowania. Daje to pewnosc co do niezawodnosci, skutecznosci wspomnianego sprz?tu, a przede wszystkim zapewnienie bezpieczenstwa jego uzytkowania. Polqczenie niezawodnosci sprz?tu i wlasciwej jego obslugi gwarantuje skutecznq walk? z pozarem we wst?pnej fazie rozwoju.

Literatura

1. Gil D., Sprzqt gasniczy, wydawnictwo SP PSP, Bydgoszcz 2004;

2. Materialy konferencyjne Podr^czny sprz^t gasniczy, Wydawnictwo SA PSP Krakow 2009;

3. Szkolenie strazakow ratownikow OSP Cz. I, Praca zbiorowa, Wydawnictwo CNBOP, Jozefow 2009;

4. Szkolenie Konserwatorow podrqcznego sprzqtu gasniczego - materialy szkoleniowe, Wydawnictwo CNBOP pazdziernik 2009;

5. Wolny A., Pisarek M., Gasnice wczoraj, dzis i jutro, Wydawnictwo KZWM 2004;

6. Rozporzqdzenie Ministra Spraw Wewn?trznych i Administracji z dnia 27 kwietnia 2010 r. w sprawie wykazu wyrobow sluzqcych zapewnieniu bezpieczenstwa publicznego lub ochronie zdrowia i zycia oraz mienia, a takze zasad wydawania dopuszczenia tych wyrobow do uzytkowania (Dz. U. Nr 85, poz. 553);

7. Rozporzqdzenie Ministra Spraw Wewn?trznych i Administracji z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie szczegolowych czynnosci wykonywanych podczas procesu dopuszczenia, zmiany i kontroli dopuszczenia wyrobow, oplat pobieranych przez jednostk? uprawnionq oraz sposobu ustalania wysokosci oplat za te czynnosci (Dz. U. Nr 143, poz. 1001);

8. PN-EN 2:1998/A1:2006 Podzial pozarow;

9. PN-EN 3-7+A1:2008 Gasnice przenosne Cz?sc 7: Charakterystyki, wymagania eksploatacyjne i metody badan;

10. PN-EN 1866:2006 Gasnice przewozne;

11. PN-EN 615:2009 Ochrona przeciwpozarowa - Srodki gasnicze - Wymagania techniczne dotyczqce proszkow (innych niz do gaszenia pozarow grupy D);

12. www.google.pl/grafika;

13. www.cnb op.pl/dzi aly/b c/ gal eria;

14. www.itb.pl;

15. www.kzwm.com.pl

Recenzenci:

dr inz. Waldemar Wnfk mgr inz. Jacek Jesionek

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.