79
тургыдан карап, екi уетарым бiреуiн тацдауга, саналы шешiм кабылдауга сабактарда YИрету максатында мына теменде-г модульдер кещнен колданылып отырылса, бул студенттердщ алдагы кэсiби iс-эрекетке шыцдала тYсулерiне ете мацызды болып та-былады:
- Окыту мен окудагы жаца тэсiлдер: «диалогпк окыту» жэне «калай окыту керек-тiгiн Yйрету» (дербес бiлiм алу);
- Сын тургысынан ойлауга YИрету;
- Окыту мен окуда АКТ колдану;
- Оку Yшiн багалау жэне окуды багалау.
Дорыта айтканда, ойлау мен бшм алуды
байланыстыра багыттайтын окыту технологи-ясы - сын тургысынан ойлауды дамыту екен-дiгiне кезiм жеттi. ЭИткенi, белгiлi такырып-тагы ойды сын тургысынан карай отырып,
= Вестник «Oрлеу»-kst ^^^^^^^^^^^^^^^^ бiр пшрдщ ой-толгау, суреттей алу, еске тYсiру, болжау
студенттi бiлiм алуга багыттайтын ете тиiмдi технология. Ал диалогпк окыту - ужымдык тYсiнудi калыптастыру максатында окушы-лардыц сындарлы карым-катынас жасауына ыкпал ететiн окыту. Жэне де диалогпк окыту
- студенттердщ ойлануына, ойын жYИеленуi-не, ойын жетюзуде тiлдiк дагдыларын калып-тастыруларына жэне бiлiм алуга зор Yлес ко-сатын езара ю-эрекеттщ тиiмдi тYрi.
Сондыктан эр мугал1м заман агымынан калмай езшщ педагогикалык тэжiрибесiн жетiлдiрiп отыру керек деп ойлаймын. Бшмнщ нэтижелi болуы трелей муFалiмге байланысты. Мрашмнщ шеберлiгi, кузырет-тiлiгi, инновациялык технологияларды игеруi
- сапалы бшмнщ кепiлi болмак.
ПАИДАЛАНЫЛГАН ЭДЕБИЕТТЕР:
1. Бабаев С.Б. Бастауыш мектеп педагогикасы: Оку куралы: Алматы: «Зац эдебиетi», 2007. - 413 бет.
2. Кушмурзина Д.Х. Карым-катынастык кузырлык педагогикалык мэселе ретiнде. //Ха-лыкаралык «Бшм берудег интеграциялык Yрдiстерi: мэселелерi жэне болашаFы» атты Fылы-ми-практикалык конференцияныц материалдары. Костанай мемлекетпк педагогикалык институты, 2012, 493-497 б.
3. Бшм туралы Казакстан Республикасыныц 2007 жылFы 27 шшдедег N 319 Зацы. «Еге-мен Казакстан» 2007 жылFы 15 тамыз N 254-256.
4. Студентке арналFан нускаулык, Бiрiншi басылым. - «Назарбаев Зияткерлш тектептерi» ДББ¥, 2015.,184б.
5. Элiмов А.К. Интербелсендi оку эдютемесш мектепте колдану. Оку куралы. - Астана: «Назарбаев Зияткерлш мектептерi» ДББ¥ Педагогикалык шеберлiк орталыFы, 2014.-188 бет.
ТЕХНИКАЛЬЩ ЖЭНЕ КЭС1ПТ1К Б1Л1М БЕРУДЕ ДУАЛДЫ О^ЫТУ ЖYЙЕСIН ЕНГ1ЗУДЕГ1 ПЕДАГОГТ1К Ц¥ЗЫРЕТТ1Л1КТ1 АРТТЫРУ МАЦЫЗДЫЛЫГЫ
МЕДЕТБЕКОВА М.А., «Орлеу» БА¥О АК,Ф ОКО бойынша ПКДАИ «Басцару мен бшм беру сапасы» кафедрасыныц мецгерушга, ф.г.к.
КР бшм берудi дамытудыц 2011-2020 жылдарFа арналFан мемлекеттiк баFдарлама-сыныц басты максаттарыныц бiрi - жацарту жYИесiнiц ТжКББ саласында сураныска сай экономиканыц индустриалды заманауи ер-кендеуi болып табылады.
Сондыктан да Елбасы Н.Назарбаевтыц 2012 жылдыц 10 шiлдесiнде жариялаетан
«Казакстанныц элеуметтiк жацFыртылуы: ЖалпыFа Ортак Ецбек КоFамына карай 20 кадам» атты Жолдауында бiлiм беру жYЙесiн жацFырту женiнде Yш басты кадам: бшм беру мекемелерш оцтайландыру; оку-тэрбие Yдерiсiн жацFырту; бiлiм беру кызметтершщ тиiмдiлiгi мен колжетiмдiлiгiн арттыру накты-ланып берiлдi. Осы орайда халыкты ецбекпен
и
^^^^^^^^^^^^^^^^ Вестник «Oрлеу»-kst камту мэселесш шешуде шаруашыльщтыц саясатыныц
кай саласын алсак та, оны eздерi тацдаган мамандьщтарын кэсiби тургыдан жан-жакты игерш, озык технология мен заманауи техника тшн мецгергендер гана дамыта алады, ал оныц бiр кершю болатын - дуалды окыту жYЙеdнде элеуметтiк серiктестiк жэне теория мен тэжiрибенщ YИлесiмдiлiгi жан-жакты ерютей алады - деген Елбасы сезш ескере отырып, жэне де «^азакстан - 2050. Бiр мак-сат, бiр мYДде, бiр болашак» атты 17.01.2014 жылгы ^азакстан халкына Жолдауындагы ТжКББ дамыту максатында ТжКББ уйымда-рында дуалды окыту жYИесiн ендiру тапсыр-масын басшылыкка ала келе, аталган жYИе казiргi заманныц ецбек нарыгындагы бэсеке-ге тетеп бере алатын, елiмiздщ экономикасын дамытуга Yлес коса алатын, кэсшорындардыц койган катац талаптарына жауап бере алатын, мемлекет сешм арта алатын жумысшы ма-мандарды даярлауга мYмкiндiк берiп, ^Р Пре-зидентi Н.Назарбаевтыц «^азакстан жолы-2050: «Нурлы жол - болашакка бастар жол» атты 2014 жылдыц 11 карашада жарияланган Жолдауында айкындалган максаттарды ше-шуге ^азакстан Республикасында бiлiм беру-дi дамытудыц 2011-2020 жылдарга арналган мемлекеттiк багдарламасы оц ыкпалын тигь зетiндiгiн айта отырып, кэсштш бiлiм беру-дiц непзп мэнi - бiлiм алушыныц даралыгын ашу жэне оку эрекетiн игеру секiлдi басым багыттарды айкындап бердь
Сонымен катар техникалык жэне кэсштш бiлiмге адами капиталдыц жYИесi, экономи-каныц барлык салаларындагы мамандардыц сапалы дайындыгын камтамасыз ету бары-сында индустриалды когам мен карапайым технологиялык операцияларда экономиканыц постиндустриалдык тYрiне ауысу кептеген мынадай мамандарды кажет етедг заманауи технологияныц iшкi езгерген шарттармен жу-мыс жасай алатын, ез бетшше жауапты шешiм кабылдай бшетш мамандар. Бул тургыда эсiресе арнайы пэн окытушылары кэсiптiк бiлiм беруде оку тэжiрибелерiн уйымдасты-ру гана емес, алынган акпараттарды eздiгiнен сараптау, тужырымдау бойынша кажеттi бiлiм мен бшктшк дагдылары жYИесiн, осы саты-дагы негiзгi к¥зыреттiлiктердiц калыптасуын камтамасыз етедь
Кэсiптiк бiлiм беруде заманауи бшм беру
негiзгi басымдылыктарыныц бiрi - кос жYИелi (дуалды) бшм беру жYЙесi, ягни оку орны мен жумыс берушiнiц элеумет-тш серiктестiгi болып табылады. Элеуметтiк серштеспк окыту максаттарын бiлiм берумен гана шектемей, бiлiм алушыларды кажеттi арнайы жэне кэаби кузреттермен каруландыра-ды.
Нарыктык экономика жагдайындагы жу-мыс берушiлермен тыгыз байланыста гана оку орны езшщ басты максатын - жогары кэсiби даярлыкка жэне ецбек нарыгындагы сураныска ие, бэсекеге кабшетп бiлiктi ма-манды дайындау максатын орындай алады.
Арнайы пэн окытушыларыныц оку-тэжiри-белерi мемлекеттiк стандарттарыныц жаца буыны к¥зыреттiлiк катынаска негiзделген, соган сэйкес казiргi замангы маман ецбек нарыгында жэне кэсiби салада элеуметпк коргалуды, икемдiлiктi, беИiмделгiштiктi, та-быстылыкты камтамасыз ететiн элеуметтiк жэне кэаби сапалардыц жиынтыгына ие бо-луы кажет.
Осы орайда ТжКББ арнайы пэн окытушыларыныц бшктшгш арттыруда институты-мызда жасалынган оку багдарламасы мемле-кеттiк жалпыга мiндеттi бшм беру стандарты талаптарына сэйкес кэаби кузыреттшп жогары арнайы пэндер окытушыларын даярлауда бiлiм беру дагдыларын калыптастырып кана коймай, жогарыда аталган зацнамалык ку-жаттардыц басым багыттарына негiзделген «ТжКББ мазмунын жацгырту жагдайында дуалды бiлiм беру жYИесiн ендiру» такы-рыбындагы оку багдарламасыныц мазмуны оныц eндiрiс кажеттiлiктерiне сэйкес бшкп маман, к¥зыреттi кэсiп иесiн даярлауына, дуалды бiлiм беру жYЙесш ендiру шарттары ту-ралы тыцдаушылардыц ез бiлiктiлiктерiн арт-тыруга жэне де казiргi кезец елiмiздегi бшм беру жYИесiнiц тYбегеИлi жацартылуымен сипатталатынын ескере отырып, елiмiздiц ин-новациялык тургыда дамуы Yшiн кажеттi ку-зыреттiлiктi калыптастыруга, жеке-тулгалык багдарлы окыту мен тэрбиелеудi камтамасыз етуге кабшетп заманауи педагогтi калыптас-тыруда дэстYрлi тэсiлдерден баска оку-тэрбие Yрдiсiн уйымдастырудыц куралдарын мецгер-ту басты максатымыз болып отыр.
Сонымен катар ез тэжiрибемiзден дуалды окыту жYИесiн ендiрудегi бiршама кездесетiн
Вестник «Oрлеу»-kst
И
киындыктар аясын аныктай келе, келешекте осы турFыда басым баFыттарды устану ка-жеттiлiгi туындап отыр. Мысалы:
- арнайы пэн окытушыларыныц дуал-ды жYИе ендiру бойынша ТжКББ эдiстемелiк жYИесi мазмуныныц жацару Yдерiсiнiц мэнiн толыкканды мецгермеуц
- дуалды окыту жYИесiн ТжКББ уйым-дарында енпзу Yшiн элеуметпк серштес-тiктерге тиiстi нормативтi-кукыктык кузырет-тiлiгiнiц элсiздiгi;
- арнайы пэн окытушыларыныц ен-дiрiс орындарымен юкерлш карым-катынас жYргiзуде корпоративтiк мэдениеттiлiгiнiц жепспеушшп;
- заман талабына сай дуалды жYЙе не-гiзiнде окытуда теориялык-эдютемелш непз-дерi мен практикалык Yлгiлерiн интеграция-лаудыц элсiздiгi;
- колледж бiтiрушi мамандарFа жу-мыспен камту баFыты бойынша бакылау,
зерттеу, талдау журпзудщ ез дэрежесiнде ди-агностикалау бшктшпнщ темендiгi;
- дуалды жуйе жагдайында окыту та-лаптарына сай сапалы бiлiм берудщ нэтижелi багыттарын карастыруда талдау жасай алма-уы.
Дорыта келе ^азакстан Республикасын-да бшм берудi дамытудьщ 2011-2020 жыл-дарга арналган мемлекеттiк багдарламасын юке асыруда ТжКББ мекемелершщ арнайы пэн окытушыларыньщ кэсiби шеберлiгiн, K¥зыреттiлiгiн, дуалды окыту жуйесшщ тео-риялык-эдiснамалык мазм¥нын жетiлдiрудi максат ете отырып, «^азакстан - 2050» стра-тегиялык багдарламасында бiлiм беру жуйе-сiн модернизациялаудагы дуалды жуйе рефор-масын енпзу шарттары туралы кэсiптiк бiлiм беру ¥йымдары педагог кызметкерлершщ ку-зыреттшктерш арттыру бYгiнгi ^ннщ басты талабы.
ПАИДАЛАНЫЛГАН ЭДЕБИЕТТЕР:
1. «^азакстан-2050» Стратегиясы: калыптаскан мемлекеттщ жаца саяси багыты. - Астана, 2012.
2. «^азакстан жолы-2050»: Нурлы жол - болашакка бастар жол» Жолдауындагы бiлiм берудщ басым багыттары. - Астана, 2014.
3. Н.Назарбаев 2012 жылдыц 10 шшдесшде жарияланган «^азакстанньщ элеуметпк жацгыртылуы: Жалпыга Ортак Ецбек ^огамына карай 20 кадам» атты Багдарламасы. - Астана. - 2012. - 10 шшде.
АКТУАЛЬНЫЕ ПРОБЛЕМЫ ПОВЫШЕНИЯ КВАЛИФИКАЦИИ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ КАДРОВ В СИСТЕМЕ НЕПРЕРЫВНОГО ОБРАЗОВАНИЯ
МОРОЗОВ А.В.,
д.п.н., профессор, ФГНУ «Институт управления образованием РАО», г. Москва
В западно-европейской и американской педагогике выделяется три этапа развития непрерывного образования: первоначально (50-е и начало 60-х г.г. прошлого века) непрерывное образование трактовалось как компенсаторное, ликвидирующее недостатки образования взрослых, связанных с недостатками, пробелами в школьной подготовке, либо с устареванием ранее полученных знаний [1].
В последующие годы рынок труда стал выдвигать новые требования к уровню ра-
ботников, и непрерывное образование понималось как проблема повышения квалификации. Вопросы функционального образования, организация различных форм повышения квалификации разрабатывались, главным образом, применительно к отрасли занятости, к профессиональной сфере деятельности обучаемого. Цель такого обучения была чисто практической - добиться более эффективного участия человека в производстве.
С середины 70-х годов ХХ-го столетия в