CC BY
9Вестник «Орлеу^-kst
97
Медетбекова М.А.,
«врлеу» БА¥О АКФ ОКР бойынша ПКБАИ «Басцару мен бшм беру сапасы» кафедрасыныц мецгерушгсг, ф.г.к.
Нег1зг1 свздер: техника-лыц жэне кэсттгк б1л1м, элеуметтгк сергктестт, арнайы пэн оцытушылары, кэсттгк бшм беру
Ключевые слова: техническое и профессиональное образование, социальное партнерство, преподва-таели специальных дисциплин, профессиональное образование
Keywords: technical and professional education, social partnership, prepodvatayel of special disciplines, professional education
ТЕХНИКАЛЬЩ ЖЭНЕ КЭС1ПТ1К Б1Л1М БЕРУДЕ ДУАЛДЫ ОЦЫТУ ЖYЙЕСIН ЕНПЗУДЕП ПЕДАГОГТ1К Ц¥ЗЫРЕТТ1Л1КТ1 АРТТЫРУ МАЦЫЗДЫЛЫГЫ
Ацдатпа
Макалада арнайы пэн окытушылардыц дуалды окыту ЖYЙ-есiнде к¥зыреттiлiктi арттыруды ц мацызы карастырылады
Аннотация
В статье рассматривается значение повышения компетентности преподаватели специальных дисциплин в системе дуального обучения.
Annotation
In article value of increase of competence teachers of special disciplines in system of dual training is considered.
КР бшм берущ дамытудьщ 2011-2020 жылдарга арналган мем-лекетпк багдарламасыныц басты максаттарыныц бiрi - жацарту жYЙесiнiц ТжКББ саласында сураныска сай экономиканыц инду-стриалды заманауи eркендеуi болып табылады.
Сондыктан да Елбасы Н.Назарбаевтыц 2012 жылдыц 10 шш-десiнде жарияланган «Казакстанныц элеуметтiк жацгыртылуы: Жалпыга Ортак Ецбек Когамына карай 20 кадам» атты Жолдауында бшм беру жYЙесiн жацгырту жeнiнде Yш басты кадам: бiлiм беру мекемелерш оцтайландыру; оку-тэрбие YДерiсiн жацгырту; бшм беру кызметтершщ тиiмдiлiгi мен колжеимдшпн арттыру накты-ланып берiлдi [1]. Осы орайда халыкты ецбекпен камту мэселесiн шешуде шаруашылыктыц кай саласын алсак та, оны eздерi тацдаган мамандыктарын кэсiби тургыдан жан-жакты игерш, озык технология мен заманауи техника тшн мецгергендер гана дамыта алады, ал оныц бiр керша болатын - дуалды окыту жYЙесiнде элеуметтiк серiктестiк жэне теория мен тэжiрибенщ YЙлесiмдiлiгi жан-жакты eрiстей алады - деген Елбасы сезш ескере отырып, жэне де «Ка-закстан - 2050. Бiр максат, бiр мYДде, бiр болашак» атты 17.01.2014 жылгы Кдзакстан халкына Жолдауындагы ТжКББ дамыту макса-тында ТжКББ уйымдарында дуалды окыту жYЙесiн ендiру тапсыр- к масын басшылыкка ала келе, аталган жYЙе казiрri заманныц ецбек <3 нарыгындагы бэсекеге тетеп бере алатын, елiмiздiц экономикасын о дамытуга Yлес коса алатын, кэсшорындардыц койган катац талап-тарына жауап бере алатын, мемлекет сешм арта алатын жумысшы § мамандарды даярлауга мYмкiндiк берiп, КР Президент Н.Назар- 3 баевтыц «Казахстан жолы-2050: «Нурлы жол - болашакка бастар о жол» атты 2014 жылдыц 11 карашада жарияланган Жолдауында & айкындалган максаттарды шешуге Казахстан Республикасында ^ бiлiм берудi дамытудыц 2011-2020 жылдарга арналган мемлекет- щ тж багдарламасы оц ыкпалын тигiзетiндiгiн айта отырып, кэсштж ^ бiлiм берудщ негiзгi мэнi - бiлiм алушыныц даралыгын ашу жэне К оку эрекетш игеру секiлдi басым багыттарды айкындап бердi [2]. К
Сонымен катар техникалык жэне кэсiптiк бшмге адами капи- ^ талдыц жYЙесi, экономиканыц барлык салаларындагы мамандар- О дыц сапалы дайындыгын камтамасыз ету барысында индустриалды д когам мен карапайым технологиялык операцияларда экономиканыц постиндустриалдык тYрiне ауысу кептеген мынадай мамандарды
Вестник «Oрлеу»-kst
т
о
Рч РЧ
О
О
о &
Й -а X X О
т
о
X
кажет етедi: заманауи технологияныц iшкi езгер-ген шарттармен жумыс жасай алатын, ез бетш-ше жауапты шешiм кабылдай бiлетiн мамандар. Бул тургыда эсiресе арнайы пэн окытушылары кэсштш бiлiм беруде оку тэжiрибелерiн уйымда-стыру гана емес, алынган акпараттарды ездiгiнен сараптау, тужырымдау бойынша кажетт бiлiм мен бiлiктiлiк дагдылары жYЙесiн, осы сатыдагы негiзгi кузыреттшктердщ калыптасуын камтама-сыз етедi.
Кэсiптiк бшм беруде заманауи бiлiм беру сая-сатыныц негiзгi басымдылыктарыныц бiрi - кос жYЙелi (дуалды) бiлiм беру жYЙесi, ягни оку орны мен жумыс берушшщ элеуметтiк серiктестiгi болып табылады. Элеуметтiк серiктестiк окыту максаттарын бiлiм берумен гана шектемей, бшм алушыларды кажеттi арнайы жэне кэшби кузрет-термен каруландырады.
Нарыктык экономика жагдайындагы жумыс берушiлермен тыгыз байланыста гана оку орны езшщ басты максатын - жогары кэсiби даяр-лыкка жэне ецбек нарыгындагы сураныска ие, бэсекеге кдбшетл бiлiктi маманды дайындау мак-сатын орындай алады.
Арнайы пэн окытушыларыныц оку-тэжiрибе-лерi мемлекеттiк стандарттарыныц жаца буыны кузыреттшк катынаска негiзделген, соган сэйкес казiргi замангы маман ецбек нарыгында жэне кэаби салада элеуметтiк коргалуды, икемдшк-тi, бейiмделгiштiктi, табыстылыкты камтамасыз ететш элеуметтiк жэне кэсiби сапалардыц жиын-тыгына ие болуы кажет.
Осы орайда ТжКББ арнайы пэн окытушыларыныц бiлiктiлiгiн арттыруда институтымызда жасалынган оку багдарламасы мемлекеттiк жал-пыга мiндеттi бiлiм беру стандарты талаптарына сэйкес кэсiби кузыреттшп жогары арнайы пэн-дер окытушыларын даярлауда бшм беру дагды-ларын калыптастырып кана коймай, жогарыда аталган зацнамалык кужаттардыц басым багыт-тарына негiзделген «ТжКББ мазмунын жацгырту жагдайында дуалды бшм беру жртесш ендiру» такырыбындагы оку багдарламасыныц мазму-ны оныц ендiрiс кажеттiлiктерiне сэйкес бiлiктi маман, кузыретт кэсiп иесiн даярлауына, дуалды бшм беру жртесш ендiру шарттары туралы тыцдаушылардыц ез бiлiктiлiктерiн арттыруга жэне де казiргi кезец елiмiздегi бiлiм беру жYЙ-есшщ тYбегейлi жацартылуымен сипатталаты-нын ескере отырып, елiмiздiц инновациялык тургыда дамуы Yшiн кажеттi кузыреттшкл ка-лыптастыруга, жеке-тулгалык багдарлы окыту мен тэрбиелеудi камтамасыз етуге кабiлеттi заманауи педагоги калыптастыруда дэстYрлi тэсшдер-
ден баска оку-тэрбие YPДiсiн уйымдастырудыц куралдарын мецгерту басты максатымыз болып отыр [3]. Сонымен катар ез тэжiрибемiзден дуалды окыту жYЙесiн ендiрудегi бiршама кездесетiн киындыктар аясын аныктай келе, келешекте осы тургыда басым багыттарды устану кажеттшп туындап отыр. Мысалы:
• арнайы пэн окытушыларыныц дуалды жYЙе ендiру бойынша ТжКББ эдiстемелiк жYЙесi мазмуныныц жацару YДерiсiнiц мэнiн толыккан-ды мецгермеуi;
• дуалды окыту жYЙесiн ТжКББ уйымда-рында енпзу Yшiн элеуметтiк серiктестiктерге тиiстi нормативтькукыктык кузыреттшгшщ эл-сiздiгi;
• арнайы пэн окытушыларыныц ендiрiс орындарымен юкерлк карым-катынас жYргiзуде корпоративтiк мэдениеттiлiгiнiц жетюпеушшп;
• заман талабына сай дуалды жрте непзш-де окытуда теориялык-эдiстемелiк негiздерi мен практикалык Yлгiлерiн интеграциялаудыц эл-сiздiгi;
• колледж бiтiрушi мамандарга жумыспен камту багыты бойынша бакылау, зерттеу, талдау жYргiзудiц ез дэрежесшде диагностикалау бшк-тiлiгiнiц темендт;
• дуалды жYЙе жагдайында окыту талаптарына сай сапалы бшм берудщ нэтижелi багытта-рын карастыруда талдау жасай алмауы.
Дорыта келе Казакстан Республикасында бiлiм берудi дамытудыц 2011-2020 жылдарга ар-налган мемлекеттк багдарламасын iске асыруда ТжКББ мекемелершщ арнайы пэн окытушыла-рыныц кэшби шеберлiгiн, кузыреттшгш, дуалды окыту жYЙесiнiц теориялык-эдiснамалык мазму-нын жетiлдiрудi максат ете отырып, «Казакстан - 2050» стратегиялык багдарламасында бiлiм беру жртесш модернизациялаудагы дуалды жYЙе реформасын енпзу шарттары туралы кэсштш бiлiм беру уйымдары педагог кызметкерлершщ кузыреттiлiктерiн арттыру бYгiнгi кYннiц басты талабы.
ЭДЕБИЕТ
1. «Казакстан-2050» Стратегиясы: калыпта-скан мемлекеттiц жаца саяси багыты. - Астана, 2012
2. «Казакстан жолы-2050»: Нурлы жол - бо-лашакка бастар жол» Жолдауындагы бiлiм беру-дщ басым багыттары.-Астана,2014
3. Н.Назарбаев 2012 жылдыц 10 шiлдесiнде жарияланган «Казакстанныц элеуметтiк жацгы-ртылуы: Жалпыга Ортак Ецбек Когамына карай 20 кадам» атты Багдарламасы. -Астана 10 шшде, 2012
