Научная статья на тему '“ТАНҚИДИЙ ТАФАККУР” ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИДАГИ POЛИ'

“ТАНҚИДИЙ ТАФАККУР” ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИДАГИ POЛИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

496
96
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
танқид / изолация / скептизм / далиллар / criticism / isolation / skepticism / evidence

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Жаҳонгир Худойқулов

Мақолада танқидий тафаккур тарихи маданияти ва унинг келиб чиқиши тўғрисидаги назариялар психологлар ва социологлар томонидан билдирилган фикрлар таҳлил этилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE CONCEPT OF "CRITICAL THINKING" AND ITS ROLE IN THE EDUCATIONAL PROCESS

The article analyzes the views expressed by psychologists and sociologists on the culture of the history of critical thinking and theories about its origins.

Текст научной работы на тему «“ТАНҚИДИЙ ТАФАККУР” ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ ТАЪЛИМ ЖАРАЁНИДАГИ POЛИ»

'ТАЩИДИИ ТАФАККУР" ТУШУНЧАСИ ВА УНИНГ ТАЪЛИМ

ЖАРАЁНИДАГИ РОЛИ

Жа^онгир Худойкулов

Мирзо Улугбек номидаги Узбекистон Миллий университети магистранти Илмий рахбар: Хуршид Илхомович Тошов Мирзо Улугбек номидаги Узбекистон Миллий университети катта укитувчиси

(PhD)

АННОТАЦИЯ

Маколада танкидий тафаккур тарихи маданияти ва унинг келиб чикиши тугрисидаги назариялар психологлар ва социологлар томонидан билдирилган фикрлар та^лил этилган.

Калит сузлар: танкид, изолация, скептизм, далиллар

THE CONCEPT OF "CRITICAL THINKING" AND ITS ROLE IN THE

EDUCATIONAL PROCESS

Jahongir Khudoykulov

Master of the National University of Uzbekistan named after Mirzo Ulugbek

Scientific adviser: Khurshid Ilkhomovich Toshov Senior Lecturer (PhD) of the National University of Uzbekistan named after

Mirzo Ulugbek

ABSTRACT

The article analyzes the views expressed by psychologists and sociologists on the culture of the history of critical thinking and theories about its origins. Key words: criticism, isolation, skepticism, evidence

КИРИШ

Юнон тилидан таржимада "танкид" сузи изоляция, ажралиш деган маънони англатади. Узбек тилида танкид тушунчаси бошка маъно касб этди ва куп улчовли. Танкид тушунчаси инсоннинг барча аклий фаолиятини уз ичига олади.

Танкидий тафаккур бир нечта ма'ноларга эга. Ушбу тушунчалар фикрлашнинг ривожланиш боскичларини, тахлил килиш кобилиятини, вокеликка муносабатини ифодалайди. Бу укитувчига, укувчиларнинг аклий фаолиятини рагбатлантириш учун танкидий тафаккурни ривожлантириш

технологиясида фойдаланадиган техникаси ва воситаларига боглик. Танкидий тафаккур "бахолаш" ва "уз-узини бахолаш", "танкидийлик" ва "уз-узини танкид килиш", "исботлаш" ва "рад этиш", "танкидий тахлил" каби тушунчаларни уз ичига олади.

Танкидий тафаккур маданияти амалда кулланиладиган ишончли далилларнинг усуллари ва усулларини уз ичига олади. Буларнинг барчаси шахсни ривожлантиришга, укувчилар дунёкарашини шакллантиришга ёрдам беради.

Жуди Бруз ва Девид Вуд Танкидий тафаккурни акс эттирувчи фикрлаш деб билишади. Фикрлаш уз "мен" ини англаш, объектив булиш, уз нуктаи назарини хисобга олган холда бошка нуктаи назарларни кабул кила олиш ва баъзан уз хурофотларидан воз кечиш оркали шаклланади. Муаммоларни эчишда янги гояларни илгари суриш ва уларни эчиш йулларини куриш имкониятига эга булиш керак.

АДАБИЁТЛАР ТАХДИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Танкидий тафаккур технологиясининг асосчилари С. Темпле, К. Мередикт ва Д. Стилубежден Танкидий тафаккурни урганиш мумкин, аммо сиз билимга кизикувчан булишингиз, узингизга саволлар беришингиз ва уларга жавоб топишингиз керак-деб таькидлашган.

«Танкидий тафаккур куп даражаларда ишлайди, фактлар билан кифояланмай, балки ушбу фактларнинг сабаблари ва окибатларини очиб беради. Танкидий тафаккур мулойим скептисизмни, умумий кабул килинган хакикатларга шубха килишни, маълум бир масала буйича нуктаи назарни ривожлантиришни, уни мантикий далиллар билан химоя килиш кобилиятини тахмин килади. Танкидий тафаккур белгиланган махорат эмас, балки куплаб куникмаларнинг бирлашмасидир. "

Психологлар К. Вейд ва К. Таврис Танкидий тафаккурни хар хил баёнотларни бахолаш ва яхши тупланган далиллар асосида объектив хукм чикариш, яъни объектив хакикатга эришиш кобилияти деб биладилар. Танкидий тафаккурга булган эхтиёж, берилган баёнотларни текширишда намоён булганлиги сабабли, яъни кимдир томонидан онгли равишда ёки онгсиз равишда йулдан озиш эхтимоли мавжудлигини англатади.

С.И.Заир-Бекнинг фикрича, танкидий тафаккур очик фикрлашдир. Бу янги гояларни ривожлантиришни уз ичига олади, баъзан хатто хаёт тажрибаси доирасидан ташкарига чикади. Уз эътикодларингизни тахлил килиш кобилияти. Уз гояларини тахлил килиш, уларни бошкаларнинг карашлари билан боглаш.

H.KaHT Kapamgapura acocgaHraH TaHKHgnfinHK, 6y xogga ygapHuHr ^aMuaT xasugaru KapamgapuHuHr HoMyKaMMagguru, HoMyKaMMagguru HyKTau Ha3apugaH Kapagagu.

TaHKugufi Ta^aKKyp - 6y ^aoguaT ugpoK этнm Ba ugpoK этнm gapa^acu MKppu ôygraH ogaM KuMgup TaHKugufi ^uKpgafi ogaguMu? ^aH nuareTHuHr ë3HmHna, 1416 ëmrana TaHKugufi Ta^aKKypHuHr энг KaTTa puBo^gaHumu ^apaëHu cogup ôygagu. Ammo myHra KapaMafi, ^uKpgam xaMMa ynyH ôup TeKuc puBo^gaHMafigu Ba Kyngaô Tagaôagap uHTeggeKTyag Ba3H$anapHH ôa^apa ogMafigugap. KepTuc MepeguT, ^apg3 TeMnge Ba ^hhhh CTugg TaHKugufi Ta^aKKyp Ha3apnacHHH aMagga Kyggagugap. KefiuH ygap y3 umgapuHu negaroruK TexHogoruara oguô Kegumgu. HaTH^aHH ôaxpgamHuHr ôocMu^gapu, ycgyôufi TexHuKacu Ba Me3oHgapu nuKapungu. ffly Ty^afigu xo3upru KyHga Kyngaô yKmyBHugap ymôy TexHogoruagaH ^ofigagaHMoKgagap. ^uaHa X,agnepH TaHKugufi Ta^aKKypHu yHuHr puBo^gaHum HyKTau Ha3apugaH ypraHagu Ba yHu maKggaHTupum ycgyôgapuHu TaBcua Kugagu. Ymôy TexHuKanap puBo^naHTupyBnu TatguM TexHogoruacura yxmamgup. Ymôy TexHogoruagap Ha^a^aT TamKu KypuHumu, ôagKu uhku тyзнgнmн ôugaH x,aM yxmamgup. YgapHuHr acocufi xycycuaTu - "KaHgafi Kuguô y^mum" MyaMMocu. Tagaôagapra oguHraH ôu^uMnapHu aMagga Ba xaëTga Kyggamra ypraram MyxuMgup. OaKaTruHa KuToôgapHu yKum, TaHKugufi Ta^aKKyp puBo^gaHMafigu, acocuficu yHu puBo^naHTupum ynyH MyafiaH Basu^agapHu Kyfiumgup. MaKTaôga TaHKugufi Ta^aKKypHu puBo^naHTupumra xap ôup gapcga эtтнôop ôepнgнmн Ba ygapHu aMagga KyggamHu ypraHumu KepaK. Ba Kena^aKga ymôy Ta^aKKypgaH ^ofigagaHugMaca Ba puBo^gaHMaca, yHu puBo^gaffrapum $ofigacu3 ôygagu. TaHKugufi Ta^aKKypHu puBo^garnupum Ba puBo^gaHum к;oôнgнaтgapннн puBo^naHTupum ynyH gouMufi ^uKpgam 3apyp. EyHra Ceapc Ba napcoH agoxuga эtтнôop ôepuô, yKyBHunap xap ôup gapcga caMapagu umgam ynyH Ma^caggapHu ôegrugam MyxuMguruHu TatKuggagugap.

HATH^AÏÏAP

Acocufi xaTogap yKyBnugapHuHr TaHKugufi Ta^aKKypra Tafiëp эмacgнгнgнp. Ceapc Ba napcoHc TaHKugufi Ta^aKKypHu puBo^naHTupumga maKggaHaguraH ^asugarnapHu aHuKgagugap, atHu pe^agamTupumra TafiëpguK, эгнgyвнaнgнк, KaTtuaTnunuK, xarogapuHu Ty3aramra TafiëpguK, y3 ^uKpgam ^apaëHu Ba y3apo KegumyB enuMgapuHu u3gamgaH uôopaT.

PuBo^gaHraH TaHKugufi Ta^aKKyp кoôнgнaтgapн KepaKgu HaTu^ara эpнmнmгa umkoh ôepagu. EyHuHr ynyH xap ôup ôocKunga TaHKugufi Ta^aKKypHuHr MatgyM

KOÔHHHtfraapH puBo^gaHuô ôopaguraH gapcHu ceMamuK KucMgapra a^param 3apyparu TyFugagu.

By, y3 HaBoarnga, gapcra (ofigagu Tatcup Kypcaragu, nyHKu yKHTyBHH xo3upru nafiTga KaHgafi KyHuKMagap Ba TexHuKagap ôugaH myFyggaHaëTraHuHu Kypagu. By ygapgaH MyHTa3aM (ofigagaHumHu Tagaô Kugagu.

^apcga oguHraH Marepuag, arap y gapcga TymyHugraH Ba umgaô nuKugraH ôygca, axmupoK эcga Kogagu Ba yKyBnugap ynyH x,aM MyxuMgup.

OuKpgamgaru acocufi MamK HyTKgup, HyTK эca y3 HaBÔaruga MypaKKaô ôuguM (aonuaTugup. HyTK nafiTuga ôu3 cy3gapHu TaHgafiMu3, ygapHu rpaMMaruK ^uxargaH TyFpu Taga((y3 Kugumra xapaKar KugaMu3. Ba, aKcuHna, TuHraoBnu cu(araga, Matpy3anu HyTKugaH TuHrgoBnu TOMOHugaH Kaôyg KuguHaguraH cy3gap a^parnô oguHagu Ba my TapuKa ogaM HuMa geô yfigaётгaнннн ôugagu.

OuKpgafi ogaguraH ogaM KaHgafi Kuguô caBog ôepumHu ôugagu. Ba 6y, y3 HaBÔarnga, ranupyBnura x,aM, TuHrgoBnura x,aM (ofigagu Tatcup Kypcaragu. nanuHcap Ba BpayH yKyBnugapra eTaKnu caBoggap ôepugraHga, ygap AHru MarepuaggapHu eTaKnu caBoggapcu3 oggufi Matpy3agapgaH Kypa AxmupoK cuHrgupumuHu aHuKgagugap. Cyxôar gaBoMuga KaHgafi Kuguô TyFpu caBoggap ôepumHu ypraHum, yKyBnugap TOMoHugaH MaTHHu TymyHumHu aHuKgam KepaK. Arap yKyBHugap y3gapu caBoggap ôepuô, ygapra y3gapu ^aBoô ôepumca, 6y MarepuagHu y3gamTupum Ba ëggamra (ofigagu Tatcup KypcaraguraH ôygca, 6y ^apaëH AHaga caMapagu ôygagu. ^oh Bapegon Kyfiugaru xycycutfraapHu TaBcu(gafigu:

- MyaMMogapHu enumra Kogup;

- MyaMMogapHu x,ag Kugumga TagaônaH;

- MyaMMogapHu ôomKagap ôugaH x,aMKopguKga x,ag Kugum;

- OomKagapHu эmнтнmгa Kogup;

- AHru MatgyMoTgapHu Kaôyg Kugumra Tafiëp;

- x,ap xug HyKTau Ha3apgaH MatgyMorau Kypum;

- xogucagap opacugaru agoKagapHu Kypum;

- xaKuKufi HyKTau Ha3apgaH (apK KugaguraH ôygca x,aM, Typgu xug KapamgapHu Kaôyg Kugum;

- MyaMMogapHu x,ag KugumHuHr ôup Hena BapuaHTgapuHu Kypum;

- MaHTuKufi xygocagap nuKapum;

- y3 xapaKaraapu Ba xucc^TgapuHu ôaxpgafi ogagu;

- AKyHufi Hara^aHu KaHgafi KypumHu Ba KefiuHru MaKcaggapHu ôegrugamHu ougagu;

- oguHraH KyHuKMa Ba OuguMgapHu aMagga Kyggam;

- кандай саволлар беришни билиш;

- фаол тингловчилар.

Р. Пол, Э. Бинкер, Э. Мартини ва К. Эдамсон куйидаги курсаткичларни аникладилар:

А) Аффектив:

1) ноанъанавий фикрлаш;

2) билимга катъийлик;

3) объектив хукмлар;

4) хис-туйгулар ва эътикодларнинг узаро таъсири принтсипи;

5) шошилинч карорлардан воз кечиш;

6) фикрлашнинг катъийлиги;

7) фикрлашнинг аниклиги;

8) интеллектуал муаммоларни хал килишда тиришкоклик;

9) мулохаза юритишда катъийлик. Б) Макрокогнитив:

10) хулоса чикариш кобилияти;

11) ухшаш вазиятларнинг узаро богликлиги, мавжуд билимларни янгиларига юклаш;

12) вазиятларни турли кирралардан, гипотезалардан тахлил килиш;

13) баёнотлар, хулосалар, эътикодларнинг равшанлиги;

14) уз фикрлари такдимотининг равшанлиги;

15) мезонларни ишлаб чикиш;

16) ахборотнинг ишончлилиги;

17) мухим масалаларни таъкидлаш кобилияти;

18) аник эчимларни ишлаб чикиш;

19) харакатларни тахлил килиш / хулк-атвор чизигини ривожлантириш;

20) укишга аналитик ёндошиш;

21) мавзулараро алокаларни ажратиб курсатиш;

22) диалог утказиш кобилияти;

23) хар хил карашларни, ёндашувларни, гипотезаларни тахлил килиш;

24) диалогик фикр юритиш кобилияти: карашларни, ёндашувларни, гипотезаларни бахолаш;

С) Микрокогнитив:

25) вокеликнинг мавхум тушунчаларини таккослаш;

26) баёнотларда конкретлик;

27) баёнотларни танкид килиш;

28) хулосаларнинг интроспективаси;

29) KepaKgu MatgyMoTgapHu a^paraô ogum KoôuguaTu;

30) xygocagap;

M.K.KgapuHuHr TatKuggamuna, A^fflga 80 fiuggapgaH, EBpona MaMgaKaTgapuga эca 90 fiuggapgaH ôomgaô TaHKugufi Ta(aKKypHu puBo^gaHTupum TatguMHuHr ycTyBop fiyHagumgapugaH ôupura afigaHraH.

TaHKugufi Ta(aKKyp MycTaKug Ba umuMoufi Ta(aKKypgup. ByHgafi (uKpgamHuHr ôomgaHFun HyKTacu 3apyp gaguggapHu Tonuô, caBoggap ôepumgaH Ba enugumu KepaK ôygraH Ba3u(agapHu Kypuô nuKumgaH aHru MatgyMoTgapHu ogumgup. ApryMeHT ynTa эgeмeнтнн y3 unura ogagu. Acocufi Me3oH - ôy acocufi Foa. TacguK apryMeHTgap ôugaH Kyggaô-KyBBaraaHagu. HcôoTgam HyKTau Ha3apugaH MaTHgaH napnagap, maxcufi Ta^puôa KyggaHugagu. BaxcHuHr ôapna HoMgaHraH эgeмeнтgapн ocraga - ôaëHoT, Mygoxa3a Ba gaguggap acoc ôyguô, nofigeBop ôapna ôaxcgapHuHr acocugup.

3aMoHaBufi gyHëga amam, axôopoT oKuMuga xapaKaT Kugum Ba MyBa((aKuaTgu ôygum umuMoufi TaHKugufi Ta(aKKypHu puBo^gaHTupumra ëpgaM beradi. Hm^Moufi TaHKugufi Ta(aKKyp - ôy uHcoHHuHr ^aMuaT ôugaH y3apo Tatcupu, umuMoufi BoKeguK xaKugaru Kapam Ba ^aMuaT FoacuHu KafiTa aHuKgamra TafiëpguKHu y3 unura ograH uimuMoufi BoKeguKHuHr groafiHu myHuHrgeK, umuMoufi TaHKugufi Ta(aKKyp - ôy umuMoufi xaKuKaTHu aHrgam KoôuguaTu Ba MaB^yg Ba3uaTgaH nuKum fiyguHu Kypum, MyxuM xaëTufi Macagagapga acocgu Kapopgap Kaôyg Kugum.

HmuMoufi Ba TaHKugufi Ta(aKKypHu puBo^gaHTupumra MaKTaôgaru umuMoufi (aHgap gapcgapu ëpgaM ôepagu. Ygap 3aMoHaBufi gyHëga TagaôagapHuHr maxcufi (asugaTgapuHu puBo^gaHTupumra ëpgaM ôepagu. ByHgafi (uKpgam ôyryHru TatguMHuHr TaMag Tomura afigaHuô ôopMoKga.

TatguMHuHr acocufi MaB3ycu - ôy ôoga Ba KanagapHuHr yHra ôygraH MyHocaôaTu. ffly MyHocaôaT ôugaH, ôyryHru KyHga TagaôagapHuHr xap ToMoHgaMa puBo^gaHumura, ygapHuHr u^ogufi кoôнgнaтgapннн puBo^gaHTupumra KapaTugraH maxcra fiyHagrapugraH TexHogoruagap ycTyBop Ba3u(a xucoôgaHagu. Ymôy TexHogoruagapgaH ôupu TaHKugufi puBo^gaHum TexHogoruacu:

repmyHcKufi "TaHKugufi Ta(aKKypHu puBo^garnupum" TexHogoruacuHuHr Kyfiugaru MaKcag Ba Basu^agapuHu a^parnô Typagu:

XycycuaTgapu:

- MatgyM KapopgapHu Kaôyg Kugumga onuKguK, MocgamyBnaHguKHu maKggaHTupum;

- maxcHH ^aBunaraapHu pHBO^naffrapHrn, ^uKpnam H^ogKopnnrH, TatnuM ^apaeHHHHHr SomKa HmTHpoKHHnapnra HucSaraH 6arpHKeHrnHK, Kapop KaSyn KHnnm ynyH ^aBoSrapnuK; - aHanrnuK ^uKpnamHu puBo^naHTupum; Ba3u$a:

- caSaSun MyHocaSaraapHu a^parnS Kypcarum;

- KepaKCH3 eKH HOTyrpn MatnyMorau pag этнm;

- $HKp ropuramga xaronapHu Tonum;

- MaTHga aKC этгaн co3naManap SyHuna xynocanap nuKapum;

- y3napHHHHr xyKMnapnga TypKyMnuKgaH Kpnum;

- HOTyrpn xynocanapra onuS Kenumu MyMKuH SynraH coxTa CTepeorannapHH aHHKgam;

- xaKHKaT, TaxMHHnap Ba maxcuH ^HKpnapHH a^para Sunum;

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

- onHHraH MatnyMOTHH cypoK Kunum; - acocungaH acocHHHH aHHKgam.

- yKum MagaHH^THHH, MaHSanap SunaH umnam Ko6unHaTHHH maKmaHTupum.

- MycTaKHn H^ogHH ^aonHATHH paFSaraaHTupum.

MYXOKAMA

fflyHgan kh^h6, 6h3 xynoca KunumuMro MyMKHHKH, TaHKuguH Ta^aKKyp TexHonoruacu 6y TH3HMga Ba 6yTyH TatnuM ^apaeHuga maKrnaHaguraH KyHHKMa Ba ManaKanapHHHr 6yTyH Ma^Myacugup. AMMO 6y KyHHKManap cuH^ga $aon yKHTum MeTognapugaH ^onganaHunca Ba yKyBHunap $aon THHraoBHunap Synca, atHH aHru MatnyMOTnapHH $aon KugupuS Toncanap, ypraHraHnapuHu y3napuHuHr aManun Ta^puSanapu SunaH y3apo Soraamca Te3poK maKmaHagu. YKyBnunap onraH x,ap KaHgan MatnyMoTnapuHu cypoK KunumHu, нmoннпнпнгннн TeKmupumHu ypraHumnapu KepaK Ba yKuTyBHuHuHr Basu^acu 6yHga ynapra epgaM Sepumgup. Ym6y TexHonoru^Hu MyHTa3aM paBumga Ky^^am yKyBnunapga ^uKpnam Ba Sunum ^aonuaTuHuHr Maxcyc ycnySuHu maKmaHTupumra epgaM Sepagu.

TaHKngun Ta^aKKyp - 6y Typnu ycyn Ba ycynnapHu oKunoHa Kynnamgup. X,ap

Sup TanaSa y3 ^uKpuHu puBo^naHTupumra ypraHagu.

TexHonoru^HuHr MaKcagu: yKyBnunapHu yKyB ^apaeHura $aon Kunum

opKanu TaHKuguH Ta^aKKypHu puBo^naHTupum.

TaHKuguH Ta^aKKypHu puBo^naHTupum TexHonoruacu MatnyM MeTognap, ycnySnap Ba cTpaTeruanapHu Ba ynapHu x,ap Sup gapcga SocKuHMa-SocKun aManra omнpнпнmннн Ha3apga Tyragu.

TaHKuguH Ta^aKKyp TexHonoruacuHuHr MatnyM ycynnapu Ba ycynnapuHu SupnamTupuS, gapcnapHu pe^anamTupum MyMKuH, my SunaH Supra yKyBHunapHuHr кoSнпнaтпapн, em xycycutfraapu, gapcra KynunraH MaKcagnapHu xucoSra onum ocoH, Sy yKuTyBnunap ynyH ^yga MyxuMgup.

Педагогик технологияларнинг узига хос хусусияти шундаки, улар болани ривожлантиришга ёрдам беради ва бола кандай булиши кераклигини курсатмайди. Шу муносабат билан дарсларда кулланиладиган техника ва усуллар махсус усулда ишлаб чикилмокда.

Айтилганларни умумлаштириб, педагогик технологиянинг куйидаги хусусиятларини ажратиш мумкин: максаднинг мавжудлиги, ташхис куйиш имконияти, тузилиши ва макбул шароитга булган эх,тиёж. Аммо шунга карамай, бу технология болаларнинг ривожланишига каратилган булиб, укитувчиларга метод ва услубларни танлашга имкон беради, уларнинг педагогик фаолият шартлари билан узаро богликдиги. Танкидий тафаккур технологияси жуда универсал ва назариядан амалиётга осонликча татбик этилиши мумкин.

ФОЙДАЛАНИЛГАН АДАБИЁТЛАР РУЙХАТИ:

1. Айсмонтас Б. Б. Общая психология. Схемы. М., 2002. - 288 с.

2. Белкова Е. А. Активные и инновационные методы обучения. Обучение взрослых Ярославль. Академия Пастухова, 2010. - 259 с.

3. Борытко Н.М, Соловцова И.А.,. Байбаков А.М Педагогические технологии. Волгоград: ВГИПК РО, 2006.- 369 с.

4. Богоявленская Д.Б. Пути к творчеству. М.: Знание, 1986.- 297 с.

5. Браус Дж., Вуд Д. Инвайронметральное образование в школах / пер. с англ. М.^ААЕБ, 1994. - 103 с.

6. Брушлинский А. В. Субъект: мышление, учение, воображение. М.: Издательство Московского психолого-социального института, 2008.- 348 с.

7. Бутенко А.В., Ходос Е.А. Критическое мышление: метод, теория, практика. Учеб.-метод. Пособие. М.: Мирос, 2002.- 407 с.

8. Глебова М. В. Основы проблемы развития продуктивного мышления // Психология, педагогика, социология.. М., 2001.- 272 с.

9. Дубровина И. В. Психология: учебник для студ. сред.мпед. учеб, заведений / под ред. И. В. Дубровина, Е. Е. Данилова, А. М. Прихожан. М.:

«Академия», 2004.- 179 с.

10. Варенников, Я. Воспитывать культуру критического мышления / Я. Варенников // Высш. образование в России № 6. - 141 с.

REFERENCES

1. Айсмонтас Б. Б. Общая психология. Схемы. М., 2002. - 288 с.

2. Белкова Е. А. Активные и инновационные методы обучения. Обучение взрослых Ярославль. Академия Пастухова, 2010. - 259 с.

3. Борытко Н.М, Соловцова И.А.,. Байбаков А.М Педагогические технологии. Волгоград: ВГИПК РО, 2006.- 369 с.

4. Богоявленская Д.Б. Пути к творчеству. М.: Знание, 1986.- 297 с.

5. Браус Дж., Вуд Д. Инвайронметральное образование в школах / пер. с англ. М.^ААЕБ, 1994. - 103 с.

6. Брушлинский А. В. Субъект: мышление, учение, воображение. М.: Издательство Московского психолого-социального института, 2008.- 348 с.

7. Бутенко А.В., Ходос Е.А. Критическое мышление: метод, теория, практика. Учеб.-метод. Пособие. М.: Мирос, 2002.- 407 с.

8. Глебова М. В. Основы проблемы развития продуктивного мышления // Психология, педагогика, социология.. М., 2001.- 272 с.

9. Дубровина И. В. Психология: учебник для студ. сред.мпед. учеб, заведений / под ред. И. В. Дубровина, Е. Е. Данилова, А. М. Прихожан. М.:

«Академия», 2004.- 179 с.

10. Варенников, Я. Воспитывать культуру критического мышления / Я. Варенников // Высш. образование в России № 6. - 141 с.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.