JffiTALQINVA
\-#TAD0IQOTLAR Nol 2022
№1 2022
ilmlyuslubly jurnali
miiif-iwuuif juiiian
1 fi L J S
TABIIY GAZLAR TARKIBIDAGI NOUGLEVODOROD QO'SHIMCHALAR
*
>
VA ULARNI GAZNING EKSPLUATATSION XOSSALARIGA TA'SIRI
cj i>*
Sharipov Baxtiyor Zaripovich
Buxoro muhandislik-texnologiya instituti G'aybullayev Saidjon Abdusalimovich
Buxoro muhandislik-texnologiya instituti https://doi.org/10.5281/zenodo.7217623
Annotatsiya: Maqolada tabiiy gaz tarkibidagi nouglevodorod qo'shimchalar va ulami gazning ekspluatatsion xossalariga ta'siri hamda gazlarni keraksiz qo'shimchalardan tozalash usullari haqida fikr yuritilgan.
Kalit so'zlar: tabiiy gaz, nordon komponentlar, namlik, mexanik qo'shimchalar,
gazlarni tozalash, chang cho'ktirish kameralari.
1 ]>■
NON-HYDROCARBON IMPURITIES OF NATURAL GASES AND THEIR INFLUENCE ON THE PERFORMANCE PROPERTIES OF GAS
ABSTRACT
Anotation: The article deals with non-hydrocarbon impurities of natural gases and their influence on the operational properties of gas, as well as methods for cleaning gases from unwanted impurities.
Key words: natural gas, acidic components, moisture, mechanical impurities, gas cleaning, dust settling chambers.
Kirish
Bugungi kunda mamlakatimizda iqtisodiy sohada tub islohotlar va o'zgarishlar
amalga oshirilib, ular xalqimizning xoxish irodasi bilan, qat'iy tanlab olingan milliy taraqqiyot yo'li asosida keng ko'lamda, izchil davom ettirilmoqda. Jahon moliyaviy -iqtisodiy inqiroziga qaramay, iqtisodiyotimizda o'sish sur'ati ta'minlanmoqda. Aholining tobora o'sayotgan hayot va farovonlik darajasi barqaror saqlanib J-jt
/~l n IX /1 n m I n lrn+1 rrz-in riokn s^t 1 I 111 /vn n m ■ I Ki m HnTrl r>+ Hn n+i l-rl r» r-w fir
*
kelinmoqda. Mamlakatimizda qabul qilingan muhim davlat dasturlari o'z samarasini
bermoqda.
Ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishni jadallashtirish, xalqning turmush darajasi va
J1 > ^^' ^^ i
daromadlarini oshirish uchun har bir hududning tabiiy, mineral-xomashyo, sanoat,
! K*
qishloq xojligi, turistik va mehnat salohiyatidan kompleks va samarali foydalanishni taminlash kabi masalalar energetik xomashyolardan oqilona foydalanshni taqazo etish bilan birga atrof-muhitga zarar keltirmaydigan muqobil
______• _______• • -,-u ,-J • _____,____________•
energiya manbalario topish va joriy qilish yo'nalishidagi amalga oshiriladigan asosiy
> ] ^I^TALOIN VA >
*ШГТ*ПЛ1ЛЛТ1 AIS
%/TADQIQOTLAR N01 2022
^^ ¡ImlyuHuOiy jumali
vazifalarning dolzarbligini oshiradi. Shu sababli ekologiyaga antrapogen ta'simi
♦1
kamaytirish va yuqori sifatli yoqilg'i ishlab chiqaгish hamda yuгtimizda tгanspoгt sohasi uchun tovaг yoqilg'ilaг tayyoгlashda ekologik toza ene^o^m-slami qo'llash borasidagi tadqiqotlar bugunning ustuvor masalalaridandir.
O'tgan besh yil, ya'ni 2017-2021 yillaгda Harakat^ stгatеgiyasi doirasida sanoatning yetakchi tarmoqlari (to'qimachilik, elektrotexnika, avtomobil sanoati, qurilish materiallari sanoati, kimyo va neft-kimyo sanoati, qishloq xo'jaligi mashinasozligi, energetika kabi tarmoqlar) ni rivojlantirish strategiyalari qabul qilindi. Bu borada "Besh yillik muvaffaqiyatli islohotlar — yangi taraqqiyotning boshlanishi" deyish o'rinli bo'ladi.
Bugungi kunda mazkur siyosatning huquqiy asoslari O'zbekiston Respublikasi Prezidentining 07.02.2017 yildagi PF-4947-sonli O'zbekiston Respublikasini rivojlantirish bo'yicha Harakatlar Strategiyasining III-ustuvor yo'nalishi "yuqori texnologiyali qayta ishlash tarmoqlarini, eng avvalo, mahalliy xomashyo resurslarini chuqur qayta ishlash asosida yuqori qo 'shimcha qiymatli tayyor mahsulot ishlab chiqarishni jadal rivojlantirishga qaratilgan sifat jihatdan yangi bosqichga o'tkazish orqali sanoatni yanada modernizatsiya va diversifikatsiya qilish" doirasida boshlangan islohotlarning uzviy davomi sifatida Yangi O'zbekistonni 2022-2026
»
yillarga mo'ljallangan taraqqiyot strategiyasining uchinchi yo'nalishi - milliy iqtisodiyotni, uning o'sish sur'atlarini zamon talablari darajasida rivojlantirish
iqtisodiy o tni, uning o sish sur a tlar ini zarrron talablar i darajasida riT oj lantir ish
bo'yicha belgilangan ustuvoг vazifalaгining Kimyo va gaz kimyosi sohalarini * U ' rivojlantirish va tabiiy gazni qayta ishlash darajasini oshiгish yo'nalishida o'z aksini topgan. O'z o'mida shuni ham aytish joizki, samaгali amalga oshirilgan islohotlaг navbatdagi muvaffaqiyat garovidir.
Adabiyotlar tahlili va metodologiya
Tabiiy va neftning yo'ldosh gazlaгi o'z ta^ibiga noгdon gazlaг (H2S va С02), suv bug'lari, mexanik qo'shimcha^ (qum, quvuгlaг okalini va sh.k.) oz miqdoгda mashina moyi, neft va uglevodorodli kondensat saqlaydi.
Tabiiy gaz ta^ibidagi keгaksiz kimyoviy qo'shimchakga - oltingugurt saqlovchi zaharli va korrozion tajovvuzkor birikmalar, ugleroq dioksidi shuningdek, uglevodorodli gazning yonish issiqligini pasaytiruvchi yonmaydigan inert gazlar mansub.
m
w-
Nordon gazlar (ayniqsa namlik ishtiгokida) yuqoгi koirozion ta'siг namoyon qilib, katalizatoгlaгni zahañaydi. Vodorad sul'fidi va uning yonish mahsulotlari
n
*i!)>
zahaгli sanalib, tevarak atrofga zaгaгli ta'siг o'tkazadi.
Gazda suv bug'larining bo'lishi muayyan sharerta^ (haгoгat pasayishi va
О О J J \ Г J
> bosim oshishida) gaz gidratlarini hosil bo'lishiga sabab bo'lib, quvrn; ventil va
boshqa jihozlarning berkilib qolishi (ayniqsa qishki mavsumda) oqibatida halokatli holatlar yuzaga keltiradi.
* »
-ч^-1^ »—I— 127
¡P4 , ^ ^
is* » J
JffiTALQINVA 1
\-#TADOIOOTLAR N01 2022
№1 2022
ilmlyuslubly jurnali
Miiiif-iwuuif juinan
Gazdagi suyuqlik tomchilari va mexanik qo'shimcha gaz komponentlarining
harakatchan qismiga zarbali ta'sir ko'rsatib, gazni kelgusi qayta ishlashni qiyinlashtiradi, quvur va jihozlarda tiqin hosil qilib, me'yoriy ishlashining buzilishiga sabab bo'ladi.
J > I > ;
Gaz quvuruzatkichlari, kompressorlar va gazni qayta ishlash qurilmalarning
me'yorda ishlashini taminlash uchun gazlarning tarkibidagi qo'shimchalar va
namlikdan tozalash talab etadi.
J»
!
Gaz tarkibida suv bug'lari, N2, CO2, H2S va mexanik zarralar kabi qo'shimchalarni tozalash GQIZ ga uzatishda bir qator salbiy holatlarga olib keladi. Chunki, gazlar sovutilganda yoki, bosimi oshirilganda bug'simon namlik kondensatsiyalanishi va ozod suv, muz yoki gidrat hosil qilishi mumkin.
Gazsimon yonilg'ilar siqilgan va suyultirilgan ko'rinishda ishlatiladi. Kritik harorati havo haroratidan yuqori bo'lgan uglevodorodlar past bosimda gaz holatidan suyuq holatga o'tadi. Bunday gazlar - suyultirilgan gazlar deyiladi (Masalan, 2 0 ° S haroratda propanni suyuq holatga o'tkazish uchun 0, 8 5 MP a, butan uchun 0 , 2 MP a bosim talab qilinadi).
Qayta ishlash va uaztishga yuborilayotgan tovar gazning sifat ko'rsatkichlariga
пг\^\тл\ъАл crr\r\ fol oV\1 ommrr VpcVinlocbicbi \лг\гхлЛъ rro-vli vaihq to т\гл 1л 1 ri о m ал
qo'yiladigan talablarning keskinlashishi hamda gazli xomashyo tarkibidagi nordon
komponentlar miqdorini xalqaro standartlar talablariga qadar kamaytirish zaruriyati, gazlarni tozalash tizimini takomillashtirsh hisobiga tayyorlanadigan tovar gaz tannarxini kamaytirish, gazlarni tozalash va quritish jarayonlarida qo'llaniladigan sorbentlar, ingibitorlar va boshqa turdagi reagentlarni mahalliylashtirishni ko'zlab, neft va gaz kimyosi sanoati tarmoqlarini tubdan isloh qilish va undagi uglevodorodli xom ashyoni samarali qayta ishlash texnologiyalarini joriy qilish maqsadida mavjud texnologiyalarning zamonaviy, energiya va resurs tejamkor hamda chiqindisiz texnika va texnologiyalar bilan bosqichma-bosqich almashtirishni talab qiladi.
Gazni qazib olish va uzatishda bosimning bosqichma-bosqich kamayishi
ШЛ 1>
namlikka to'yingan gazning haroratini pasayishiga olib keladi. Bunday sharoitlarda tabiiy gaz molekulasi suv bilan o'zaro ta'sirlashib qattiq kristal zarralarni hosil qiladi.
Bundan tashqari, tabiiy gazlardagi singari issiqlik ajralib, tizimdagi harorat ko'tariladi. Hajm doimiy qolgani bois, harorat oshishi bilan tizimda bosim o'sadi.
Gazlarni tashish, saqlash, qayta ishlash va foydalanish qurilmalari, jihozlari hamda quvuruzatkichli kommunikatsiyalarga korrozion tajovuzkor tavsifga ega, ekologiyaga salbiy ta'sir ko'rsatib inson hayotiga jiddiy xavf tug'diruvchi nordon gazlarni utillash bugunnning ustivor vazifalaridan biri sanaladi.
Nordon gazlar (ayniqsa namlik ishtirokida) yuqori korrozion ta'sir namoyon qilib, katalizatorlarni zaharlaydi. Vodorod sul'fidi va uning yonish mahsulotlari zaharli sanalib, tevarak atrofga zararli ta'sir o'tkazadi.
¡•>50-' -Л !>
»
JffiTALQINVA 1
%#TADQIQOTLAR N01 2022
^^ ¡ImlyuHuOiy jumali
' 1 J E" I -
Gazda suv bug'larining bo'lishi muayyan sharoitlarda (harorat pasayishi va
bosim oshishida) gaz gidratlarini hosil bo'lishiga sabab bo'lib, quvur, ventil va boshqa jihozlarning berkilib qolishi (ayniqsa qishki mavsumda) oqibatida halokatli holatlar yuzaga keltiradi.
Gazdagi suyuqlik tomchilari va mexanik qo'shimcha gaz komponentlarining harakatchan qismiga zarbali ta'sir ko'rsatib, gazni kelgusi qayta ishlashni qiyinlashtiradi, quvur va jihozlarda tiqin hosil qilib, me'yoriy ishlashining buzilishiga sabab bo'ladi.
Gaz quvuruzatkichlari, kompressorlar va gazni qayta ishlash qurilmalarning me'yorda ishlashini taminlash uchun gazlarning tarkibidagi qo'shimchalar va namlikdan tozalash talab etadi.
Qazib olinayotgan gaz (tabiiy va yöldosh neft' gazlari) tarkibidagi nordon komponentlarni - vodorod sul'fid va karbonat angidridi qatori oltingugurtning boshqa birikmalari: karbonil sul'fidi ( С OS), uglerod disul'fidi ( CS2), merkaptanlar ( CnH2n_± — SH), gaz kondensatidagi-sul'fidlar (R — S — R) va disul'fidlar (R — S — S — R) miqdori keng diapazonlarda kichik ulushlardan bir necha foizgacha özgarib turadi.
Natijater
Атя1Ня стят1яггп trwalach л/я ta r1<ri hi H я cri mpvaniV no'cbimrbalarni hartaraf nilicb
Amalda gazlarni tozalash va tarkibidagi mexanik qo'shimchalarni bartaraf qilish uchun turli usullar va apparatlar mavjud. Tozalash usulini taminlashda ifloslanishning ko'rinishi, uning kimyoviy va fizik-kimyoviy xossalari, ishlab chiqarish tavsifi, yutuvchi sifatida mos moddalarni qo'llash imkoniyati, ajratilgan qo'shinchalarni utillashning maqsadiga muvofiqligi, tozalash xarajarlari hisobga olinadi.
Gazlarni mexanik qo'shimchalardan tozalash asosan quruq va ho l usulda
1 U- -1 A-
amalga oshiriladi.
Gazlarni mexanik qo shimchalardan tozalash usullarining tasnifi 1-rasmda tasvirlangan.
Quruq tozalashda siklonlar, cho'ktirish apparatlari va elektrofiltrlar ishlatiladi. Siklonlarning ishlash prinsipi gazdagi mexanik qo'shimchalarning markazdan qochma kuch ta'sirida cho'kishiga asoslangan. Cho'ktirish apparatlari gazning harakat tezligi kamayishi hisobiga tarkibidagi qo'shimchalari cho'kuvchi, diametri , 0 ,5 — 1 ,5 m bo'lgan gorizontal silindrik sig'im hisoblanadi.
Gazlarni ho! usulda tozalash gazdagi mexanik qo'shimchalarni suyuqlik * (odatda, mineral moy) bilan ho'llab tutib qolishga asoslangan. Gazlarni mexanik
Ж
qo'shimchalardan tozalashning mazkur usulida ho'l siklonlar, skrubberlar va shu kabilar qo'llaniladi. Yanada samarali tozalash gazdagi muallaq zarralarni tutuvchi katta ko'pikli qatlam hosil qiladigan ko'pikli apparatlarda amalga oshiriladi. Gazdagi mexanik qo'shimchalarni birmuncha samarali cho'ktirish elektr toki ta'siri ostida tozalash amalga oshiriladigan elektrofiltrlarda olib boriladi.
Ы> 3 j> ::>
m >
is* » J
№
m fc
•.¿TALQ1N VA TADQIQOTLAR
ilmiy-uslubry jurnali
№1 2022
>3* >>
Pi )= i >p
i >j>
<
Gazlarni changlardan tozalash usullari
' ¡>-J:>
c
)
Quruq usullar
_i
^ Ho'l usullar
1
Elektrik usullar
J>
>
p>ß-
+H )>
! >i>
' J)>s*
] >j>
» j
< >>>
>
! >3>i
>>q > i>
t
)
> Chang kameralari
> Chang tutkichlar
> Siklonlar
> Fil'trlar
cho'ktirish
c
t
Gaz yuvgichlar
)
^ Quruq elektro fil'trlar > Ho'l elektro fil'trlar
Cn Ci
7] =
100 % =
Gn — Gi
100 % =
V0 • x0 — Vk • xk
V0 -x0
100 %
>
>
äN
M>
1-rasm. Gazlarni mexanik qo shimchalardan tozalash usullarining tasnifi
Tozalash usuli va apparat turi gazning changlanganlik darajasi, chang zarralarining olchamlari va gazni tozalash talablariga muvofiq tanlanadi.
Tozalash samaradorligi - og'irlik yoki tutib qolish koeffîsiyent samarasi bilan tavsiflanadi. Mazkur koeffîsiyent zarralar umumiy og'irligining tutib qolingan ulushini ifodalab, gazni tozalash qurilmasini ekspluatatsion sifatini namoyon etuvchi umumlashgan parametri hisoblanadi. Tutib qolish koeffisiyenti quyidagi formula bilan aniqlanadi:
j*H>
>
]m > q > >
wi >
) J
]+4> i:
G0 G0
Bu yerda:
G0, Gk - gazdagi changning tozalashdan oldingi va keyingi konsentratsiyalari;
G 0>Gk - tozalashdan oldingi va keyingi gazdagi qattiq zarrachalar massasi, kg/s o at;
V0, Vk - gazning tozalashdan oldingi va keyingi hajmiy sarflari, m3/ s oat;
x 0'x k - gazdagi qattiq zarralarning tozalashdan oldingi va keyingi konsentratsiyasi, / ;
Muhokama
Gazlarni mexanik qo'shimchalardan tozalashning gravitatsion cho'kishga asoslangan quruq usulida chang cho'ktiish kameralarida changli gaz kirish nayi orqali
j
\ J>y #
¥
i y >p >
iW
q
JffiTALQINVA 1
\-#TADOIOOTLAR N01 2022
№1 2022
ilmlyuslubly jurnali
»
Miiiif-iwuuif juiiian
1 —4. m /cpÎ7 tp^liVHn îTzatilaHi ТГятргяНя л/япяНя срИп1яЪ Ьягя1^я1"1 япял/л+аяп
1 — 4 m/ s ек tezlikda uzatiladi. Kamerada yanada sekinlab harakatlanayotgan
oqimdagi yWk zarralar og'irHk kuchi te'üuida cto'kft, yig'ish bunteriga kelib > tushadi. Tozalangan gaz oqimi chiqish nayi orqali chiqariladi.
Yig'ish bunkeri tushiriish lyuki orqali bo'shatiladi.
Ushbu usul gazlarni zarrasining diametri 5 0 — 1 00 mkm dan katta bo'lgan changlarni tozalashda qo'l keladi. Uning samaradorligi diametri <2 0 m km bo'lgan changlardan tozalashda 40 — 5 0 % ni, diametri 50 mkm bo'lgan changlardan
J»
!
tozalashda 8 0 — 9 0 %% ni tashkil etgani uchun, gazlarni dastlabki dag'al tozalashga
ГПГч'1 1 Q11 ОПГГОЛ
mo'ljallangan.
Gazlarni uzluksiz tozalash talab etilganda, bir seksiyasi ishlab, ikkinchisi esa bu vaqtda changdan tozalanadigan ikkita parallel seksiyadan iborat changcho'ktirish kameralari ishlatiladi.
Changcho'ktirish kameralari va kollektorlarining ishlatish davriy ravishda undagi cho'ktirilgan changni yo'qotish va uni o'rab turgan konstruksiyada ko'pincha yuqori haroratgacha qizdirilgan gazlarni tozalashda paydo bo'ladigan bo'shashishlarni bartaraf qilishdan iborat.
Tozalashda gazning tezligi:
> oddiy kamera va vertikal to 'siqli kameralarda 0 ,2 — 0 ,8 m/sек atrofida bo 'lishi maqsadga muvofiq;
> gorizontal yoki, qiya tokchali kameralarda 3 m/sек gacha bo 'lishi mumkin.
................. ...........
mumkm.
Kameraning o'lchamlarini kattaligini inobatga olib, aksariyat hollarda uni tayyorlash uchun g'isht, beton yoki, metal ishlatiladi.
Ular, asosan, ishlab chiqarish jarayoni shartlariga ko'ra, gazni yupqa changdan tozalash uchun mo'ljallangan qurilmalardan oldin birinchi bosqich sifatida gazdan tutilgan changni katta va kichik fraktsiyalarga ajratish zarur bo'lgan joyda qo'llaniladi.
mos
*
Ular, asosan, ishlab chiqarish jarayoni shartlariga ko'ra gazdan tutib qolingan changni yirik va mayin fraksiyaga ajratish zarur bo'lgan hollarda gazni kichik dispersli changlardan tozalashga mo'ljallangan apparatlardan oldin birinchi pog'ona sifatida qo'llaniladi.
*4 )> )><:>
References:
1. Гайбуллаев С. А., Тураев М. М. Октаноповышающие компоненты бензинов и их свойств //Молодой ученый. - 2016. - №. 3. - С. 349-351.
2. Urunov N. S. et al. Pirokondensat tarkibining kimyoviy tahlili //Science and Education. - 2021. - Т. 2. - №. 3. - С. 32-40.
3. G'aybullayev S. A. Membranali usulda tabiiy gazlardan geliy ajratib olish //Academic research in educational sciences. - 2021. - Т. 2. - №. 5. - С. 1594-1603.
>q ] -j )Й#
a j
JffiTALQINVA 1
\-/TADQIQOTLAR Nol 2022
¡ImlyuHuOiy jumali
M3
Miiiif-iwuuif juiiian
j Jm - , ^
4. Sadriddinovch S. M. et al. Influence of the quantity of benzene on the
performance characteristics of gasoline //Euro-Asia Conferences. - 2021. - T. 4. - №. 1. - C. 188-192.
5. Nilufar Saydyaxyayevna Maxmudova, Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev Tabiiy gazlarni vodorod sul'fididan tozalash usullarining tasnifi // Scientific progress. 2021. №5.
6.
Sharipov M. S., G'aybullayev S. A. Tashlama gazlarni noan'anaviy usullarda
*
tozalash //Science and Education. - 2021. - Т. 2. - №. 3.
7. Абдулазизов С. С. У., Шарипов М. С., Еайбуллаев С. А. Мой фракцияларининг кимёвий таркиби ва реологик хоссалари //Science and Education. - 2021. - Т. 2. - №. 3.
8. Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev. "Tabiiy gazlarni absorbsion quritish jarayoniga ta'sir qiluvchi omillar" Scientific progress, vol. 2, no. 4, 2021, pp. 659668.
4 J>
9. Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev. "Tabiiy gazlarni uzatish va qayta
*
ishlashda gidratlanishga qarshi kurash" Scientific progress, vol. 2, no. 4, 2021, pp. 675-681.
10. Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev. "Qurituvchi absorbentlarning
iw -
qiyosiy tahlili" Scientific progress, vol. 2, no. 4, 2021, pp. 649-658.
11. Zaripov, M. X. O. G. L., & G'Aybullayev, S. A. (2021). Piroliz
kinetikasining matematik modeli. Academic research in educational sciences, 2(9), 619-625.
12. Jumaev, A. V. O. G. L., & G'Aybullayev S. A. (2021). Adsorbentlarning turlari va tasnifi. Science and Education, 2 (9), 145-154.
13. G'Aybullayev, S. A. (2021). Membranali usulda tabiiy gazlardan geliy ajratib olish. Academic research in educational sciences, 2 (5), 1594-1603. doi: 10.24411/2181-1385-2021-01074
14. Raupov, B. K. O. G. L., Mavlonov, B. A., & G'Aybullayev S. A. (2021). Bitumlarning ekspluatatsion xossalari va ularni yaxshilash. Science and Education, 2 (9), 170-179.
15. Mizrobjon Xalim O'G'Li Zaripov, & Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev (2021). Uglevodorodlarning termik pirolizi mahsulotlari hosil bo'lishiga reaksiya sharoitining ta'siri. Academic research in educational sciences, 2 (11), 723-731.
16. Behruz To'Ymurodovich Salomatov, Murodillo Zoirovich Komilov, & Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev (2022). Uglevodorodli gazlar tarkibidagi nordon komponentlar va ularni gazning xossalariga ta'siri. Scientific progress, 3 (1), 71-78
71-78.
i >-;> ]>
* i >
и»-
J I'Ж
IK
sfrsî J >>
#<b>
Ы J> 1 >J>
/ j4i I }> M>i
и>
>3»
Ы >
ЩУ
Ы>
! >5>
! >>>
Ы )>
• >4>
Ы >
M
0>У
Ы p ] >i> Ы > i >i> +H >
л w> -
TALQIN VA TADQIQOTLAR
ilmiy-uslubry jumali
№1 2022
17. Yulduz Malikjon Qizi Murodova, & Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev (2022). Benzolning neftkimyoviy sintezda qo'llanilishi. Scientific progress, 3 (1), 7986.
18. Nodir Sirojiddinovich Hasanov, & Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev (2022). Neft mahsulotlarini gidrotozalashning nazariy asoslari. Science and Education, 3 (1), 229-237.
19. Nodir Sirojiddinovich Hasanov, & Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev (2022). Neft mahsulotlari tarkibidagi oltingugurtli birikmalar va ularning xossalari. Science and Education, 3 (1), 137-146.
20. Nodir Sirojiddinovich Hasanov, & Saidjon Abdusalimovich G'Aybullayev (2022). Neft mahsulotlarini gidrotozalash jarayoniga ta'sir etuvchi asosiy omillar. Scientific progress, 3 (1), 784-792.
>>
*: 15 Ы*
-^fV-liT }»--^SfV-^ï f.—
133
jW^ У
q ж**
ЩУ>
!> О
J
Ы >
щ > >
wi >
Л ) J
Ы:>
q
Ы >
Ш >
£ И >
i> * q
I > >
q ж** q
*4>