CC BY
0УДК 004.82
SUN'IY INTELLEKT VA UNING INSONIYAT FAOLIYATIDAGI AHAMIYATI
Ismanov Javlonbek No'monjon o'g'li Namangan muhandislik-qurilish instituti ismanovj avlonbek46@gmail. com
Komilov Sahob Rasuljonovich Namangan muhandislik-qurilish instituti sahob. ko milov@gmail.com
Annotatsiya. Ma'lumki, hozirgi kunda eng tez rivojlanib borayotgan sohalardan biri bu-"Sun'iy intellekt"dir. Ushbu maqolada sun'iy intellekt va uning insoniyat faoliyatidagi ahamiyati haqida so'z yuritilgan.
Аннотация. Известно, в настоящее время одно из быстро развивающихся направлений - это "Искусственный интеллект". В этой статье речь идёт об искусственном интеллекте и его значении в деятельности человека.
Annotation. It is known that one of the fastest developing fields at present is "Artificial Intelligence." This article discusses the importance of artificial intelligence and its role in human activity.
Ключевые слова. Искусственный интеллект, ИТ - технологии, компьютерные технологии, программное обеспечение, информационные технологии, бизнесные ресурсы, сохранение здоровья , экономика, транспорт
Kalit so'zlar. Sun'iy intellect, IT-texnologiyalar, kompyuter texnologiyalari, dasturiy ta'minot axborot texnologiyalari, kasb-hunar kollejlari, biznes resursi, sog'liqni saqlash, moliya, transport.
Key words. Artificial Intelligence, IT technologies, computer technologies, software provision, information technologies, vocational colleges, business resources, health care, finance, transportation.
Bugungi kunga kelib zamonaviy dunyoda o'z hayotingizni internetdan foydalanmasdan tasavvur qilish qiyin. Internet yordamida siz juda ko'p foydali ma'lumotlarni olishingiz mumkin. Bu har bir inson uchun hayotning ajralmas qismiga aylangan.
Umumjahon tarmog'i juda tezroq rivojlanishi mumkin bo'lgan ma'lumotlarni taqdim etadi. Shuning uchun, odam bilimdon va o'ziga yuklatilgan ko'plab vazifalarni hal qila oladi. Nogironlar uchun katta imkoniyatlar mavjud va ba'zilari Internet yordamida kerakli ma'lumotga , qo'shimcha kasb yoki ko'nikmaga ega bo'lishlari mumkin.
Bundan tashqari, Internet uzoq masofada aloqa qilish imkoniyatini beradi. Axir, oldin odam xatni va javobni kelishini kutishi kerak edi. Ammo bugun siz istalgan qit'aga kunning istalgan vaqtida qo'ng'iroq qilishingiz va hatto suhbatdoshingizni ko'rishingiz mumkin. Global veb shahar va mamlakatlar o'rtasidagi chegaralarni o'chirib tashladi - elektron pochta, ijtimoiy tarmoqlar, Skype qo'ng'iroqlari, dunyoning istalgan nuqtasida odamlar bilan aloqa o'rnatishga imkon beradi. va bu kamdan-kam ko'radigan va zerikadiganlar uchun juda qulaydir. Bugungi kunda bir qator rivojlangan mamlakatlarda ta'lim-tarbiya jarayonining samaradorligini kafolatlovchi zamonaviy pedagogik texnologiyalarni qo'llash borasida imkoniyat yaratilmoqda. Qadimda IT-texnologiyalar ham bor edi. Bilim pergament, papirus qog'ozda yozilgan. IT — ingliz tilidan olingan «Information Technology» so'zlarining qisqartmasi bo'lib, o'zbek tilida «Axborot texnologiyalari» deb yuritiladi. Shunday bo'lsa ham, biz bu so'zni IT ko'rinishida talaffuz qilamiz va ishlatamiz. Information Technology bu —axborotni hosil qilish, uni
yig'ish, tarqatish, saqlash, qayta ishlash, himoyalash kabi vazifalarni bajaruvchi hisoblash texnikasidir. Hozirgi kunda hisoblash texnikasi vazifasini kompyuter bajarmoqda, shunday ekan, IT so'zi ishlatilganda asosan kompyuter texnologiyasi tushuniladi. Xusussan XXI asr axborot texnologiyalar asri hisoblanadi.Yoshlarga yaratilgan imkoniyatlar bugungi kunda o'z zamonasining yetuk kadr bo'lib chiqishiga zamin yaratib bermoqda. Rivojlanish kundan-kun jadallashib bormoqda.Ayniqsa, IT sohasiga bo'lgan qiziqqan yoshlarning soni oshib bormoqda. Kompyuter tufayli ma'lumotlar uzatish: axborot almashish. elektr signallari orqali ma'lumotlarni uzatish uchun qobiliyati muhim yutuq AT texnologiyasi aylandi. Endi uyga chiqmasdan bir ta'lim olish mumkin. Tarmoq Internet asosan ilm an'anaviy manbalardan o'rniga. Qog'oz kitoblar, Solnomalar raqamlashtirilishi, hujjatlar qizg'in bormoqda. bebaho asarlar Raqamli nusxalari har bir kishi uchun mavjud qilingan. Misol uchun, 15 daqiqa zarur, kompyuteringiz musiqa yozishni yuklab olish uchun aloqa texnikasi takomillashtirish yanada ma'lumot almashishini yuzlab tezligini oshiradi. Bunday video konferentsiya, seminar, televidenie adabiyotlarini, IP-telefoniya onlayn ko'rish sifatida -bu yangi imkoniyatlar ochib berdi.
Hozirgi kunda dasturlash tillari ham juda tez rivojlanib bormoqda: Ulardan asosiylari C++, Python, JavaScript, Delphi va hokazo. Kichik -kichik dasturlarni yaratishda eng ma'qul dasturlash sifatida C++ dasturlash tilini o'rgansak afzalroq.Mobil ilovalarni yaratish ,murakkab dasturlashni o'rganish uchun Python dastulash tilini ,veb-saytlarni yaratish, tasvir orqasiga fon berish uchun javascript dan foydalaniladi. Qanday qilib IT-texnologiyalar sohasida kasb-hunar olish mumkin? Bu, birinchi navbatda, oliy o'quv yurtlari hisoblanadi. Hozir juda ko'p talab kompyuter texnologiyalari, dasturiy ta'minot, axborot texnologiyalari bilan bog'liq kasb-hunar kollejlari va oliy o'quv yurtlari, yangi idoralar.
Sun'iy intellekt texnologiyalaridan foydalanishni kengaytirish, raqamli ma'lumotlarni yig'ish, saqlash va qayta ishlash tizimini takomillashtirish maqsadida hozirda yurtimizda ushbu sohada malakali kadrlarni tayyorlash, mazkur yo'nalishdagi ilmiy-loyihalarni qo'llab-quvvatlash bo'yicha qator ishlar amalga oshirilmoqda. "Sun'iy intellekt" deganda ko'pchilik robotlarning turli sohalarga jalb qilinishini tushunadi. Ammo sun'iy intellekt atamasi robotlarning inson bilan o'rin almashishini anglatmaydi. Uning asosiy maqsadi inson qobiliyatlari va imkoniyatlarining chegaralarini kengaytirishdir. Shuning uchun bu kabi texnologiyalar qimmatli biznes resursi hisoblanadi. Sun'iy intellekt (AI) -kompyuter fanining bo'limi bo'lib, u odatda inson aql-zakovati talab qilinadigan vazifalarni bajara oladigan aqlli mashinalarni yaratishga qaratilgan. AI kompyuterlarga ma'lumotlardan o'rganish va qarorlar yoki ma'lumotlar asosida bashorat qilish imkonini beruvchi algoritmva modellarni ishlab chiqishni o'z ichiga oladi. U mashinani o'rganish, tabiiy tillarni qayta ishlash, kompyuterni ko'rish va robototexnika kabi turli kichik sohalarni o'z ichiga oladi.
Sun'iy intellekt sog'liqni saqlash, moliya, transport va o'yin-kulgi kabi sohalarda keng ko'lamli ilovalarga ega va yangi innovatsiyalar va texnologiyalar bilan tez rivojlanishda davom etmoqda. Avvallari "sun'iy intellekt" atamasi faqat odamlar bajarishi mumkin bo'lgan, masalan, mijozlarga xizmat ko'rsatish yoki shaxmat o'ynash vazifalarni bajarish uchun qo'llanilgan.
Shuningdek, kompyuter texnologiyalarini chuqur o'rganishga ham sun'iy intellekt sifatida qaralgan. Lekin mijozlarga xizmat ko'rsatish, turli onlayn o'yinlar va kompyuter texnologiyalarini chuqur o'rganish kabilar sun'iy intellekt texnologiyalarining kichik qismi hisoblanadi. To'g'ri, sun'iy intellekt texnologiyalari odamlar bajaradigan vazifalarni avtomatlashtirish orqali samaradorlikni oshirishga yordam beradi. Biroq endilikda uning qamrovi kengaymoqda, hozirdasun'iy intellekt bilan odamlarning xarakterini, o'quvchilarning qobiliyatlarini, xodimning ishga bo'lgan qarashlarini aniqlab olish mumkin.
Sun'iy intellekt infratuzilmani monitoring qilish, katta hajmdagi ma'lumotlarni to'plash va qayta ishlash, texnik hamda tibbiy diagnostika tizimlari, shaxsiy ta'lim traektoriyalarini yaratish, xulq-atvor tahlillari qilishga imkon beradi. Sun'iy intellekt bu changyutgichlardan kosmik stantsiyalarga qadar bo'lgan yechimlarning butun spektridir.
ADABIYOTLAR
1.Otaqulov, Gulxayo Azamjon qizi Po'latova https://cyberleninka.ru/article/n/sun'iy intellekt va uning insoniyat faoliyatida tutgan o'rni
2. https://multiurok.ru/files/internetning-salbiy-va-ijobiy-tomonlari.html
3.Zafar Xursanali o'g'li Maxmadaliyev
4.https://cyberleninka.ru/article/n/sun'iy intellektning amaliy sohalarda qo'llanishi 5.www.ziyonet.uz
