Научная статья на тему 'СУЛЬФАТ КИСЛОТА ИШЛАБ ЧИҚАРИШДА ЧИҚИНДИЛАРИНИ ҚАЙТА ИШЛАШ'

СУЛЬФАТ КИСЛОТА ИШЛАБ ЧИҚАРИШДА ЧИҚИНДИЛАРИНИ ҚАЙТА ИШЛАШ Текст научной статьи по специальности «Сельское хозяйство, лесное хозяйство, рыбное хозяйство»

CC BY
750
60
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
Сулфат кислотаси / чиқиндилар / экологик вазият / утилизация / олтингугурт кеки / Sulfuric acid / waste / environmental condition / disposal / sulfur cake

Аннотация научной статьи по сельскому хозяйству, лесному хозяйству, рыбному хозяйству, автор научной работы — Дониёр Бахтиёрович Холиқулов, Шохрух Дилшод Ўғли Рахимов

Контакт усулида сульфат кислотаси ишлаб чиқариш чиқиндиларининг таҳлилари ўтказилди. Аниқланишича, олтингугурт кеки ва ишлатилган ванадийли катализатор ишлаб чиқаришнинг асосий чиқиндилари ҳисобланиб унинг тўпланиши ва сақланиши атроф-муҳитга ва инсониятга зарарли таъсир қилади. Регенерациялаш йўллари ва чиқиндилардан техник маҳсулотлар олиш таклиф этилиб, унинг натижасида ташламалар ва уларнинг миқдорини камайтиришва олтингугурт заҳираларини иқтисод қилиш кўрсатиб берилди. Сульфат кислотаси ишлаб чиқаришнинг иккиламчи хом-ашъёларидан маҳсулотлар олиш услубиёти тақдим этилди. Тайёр маҳсулотларнинг синовларига шарҳ берилиб уларнинг техник нормалар ва қоидаларга мувофиқлиги баён этилди.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по сельскому хозяйству, лесному хозяйству, рыбному хозяйству , автор научной работы — Дониёр Бахтиёрович Холиқулов, Шохрух Дилшод Ўғли Рахимов

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

PROCESSING WASTE IN SULFURIC ACID PRODUCTION

The analysis of sulfuric acid production wastes was carried out by the contact method. It has been found that sulfur cake and used vanadium catalyst are the main wastes of production and its accumulation and storage has a detrimental effect on the environment and humanity. It was proposed to obtain technical products from regeneration routes and wastes, as a result of which it was shown to reduce emissions and their amount and to save sulfur reserves. A method of obtaining products from secondary raw materials for the production of sulfuric acid was presented. The tests of the finished products were commented on and their compliance with technical norms and regulations was stated.

Текст научной работы на тему «СУЛЬФАТ КИСЛОТА ИШЛАБ ЧИҚАРИШДА ЧИҚИНДИЛАРИНИ ҚАЙТА ИШЛАШ»

СУЛЬФАТ КИСЛОТА ИШЛАБ ЧЩАРИШДА ЧЩИНДИЛАРИНИ

КАЙТА ИШЛАШ

Дониёр Бахтиёрович Холикулов Шохрух Дилшод уFли Рахимов

Ислом Каримов номидаги Тошкент давлат техника университети Олмалик

филиали

АННОТАЦИЯ

Контакт усулида сульфат кислотаси ишлаб чикариш чикиндиларининг тахлилари утказилди. Аникланишича, олтингугурт кеки ва ишлатилган ванадийли катализатор ишлаб чикаришнинг асосий чикиндилари хисобланиб унинг тупланиши ва сакланиши атроф-мухитга ва инсониятга зарарли таъсир килади. Регенерациялаш йуллари ва чикиндилардан техник махсулотлар олиш таклиф этилиб, унинг натижасида ташламалар ва уларнинг микдорини камайтиришва олтингугурт захираларини иктисод килиш курсатиб берилди. Сульфат кислотаси ишлаб чикаришнинг иккиламчи хом-ашъёларидан махсулотлар олиш услубиёти такдим этилди. Тайёр махсулотларнинг синовларига шарх берилиб уларнинг техник нормалар ва коидаларга мувофиклиги баён этилди.

Калит сузлар: Сулфат кислотаси, чикиндилар,экологик вазият, утилизация, олтингугурт кеки

PROCESSING WASTE IN SULFURIC ACID PRODUCTION

Дониёр Бахтиёрович Холикулов Шохрух Дилшод уFли Рахимов

Almalyk branch of Tashkent State Technical University named after Islam Karimov

ABSTRACT

The analysis of sulfuric acid production wastes was carried out by the contact method. It has been found that sulfur cake and used vanadium catalyst are the main wastes of production and its accumulation and storage has a detrimental effect on the environment and humanity. It was proposed to obtain technical products from regeneration routes and wastes, as a result of which it was shown to reduce emissions and their amount and to save sulfur reserves. A method of obtaining products from secondary raw materials for the production of sulfuric acid was presented. The tests of the finished products were commented on and their compliance with technical norms and regulations was stated.

Keywords: Sulfuric acid, waste, environmental condition, disposal, sulfur cake

Чикиндиларни кайта ишлаш муаммоси кейинги йилларда тобора мухим ахамият касб этиб бормокда. Экологик вазият доимий равишда бузииб бораётган вазиятда техологик жараёнларнинг максимал даражада зарарсизлигини таъминлаш ва хавфсиз утилизаци килинишини зарурият талаб килмокда.

Маълумки чикиндилар назоратсиз равишда жойлаштирилиши табиат ландшафтини булгаб, атрофдаги табий мухитга зарарли кимёвий, биологик ва биокимёвий дориворлар кириб боришининг асосий манбаи булиб колмокда. Саноат чикиндиларини, хусусан сульфат кислотаси ишлаб чикариш чикиндилари утилизация килиш муаммоси уларни кайта ишлашнинг оптимал услубларини танлаш масаласини яна хам мухдм масалага айлантирмокда.

Сульфат кислотаси ишлаб чикаришнинг мавжуд технологияларини модеризациялаш ва реконструкция килиш сохасида россиянинг куплаб корхоналарида катта хажмдаги ишлар бажарилган.

Минерал угитлар сохасини техник модернизациялаш йуллари масаласида таъкидланишича, сульфат кислотаси ишлаб чикаришни модернизациялаш "икки каррали контаклашиш-икки каррали абсорбиция"(ДК-ДА) ва "бир марталик контаклашув"(ОК) россия технологияларига асосланган. Йирик куввати 500-1000 т/суткани ташкил килувчи агрегатлар истикбол хисобланади.

Россия корхоналаридагим деярли барча сульфат кислотаси тизимлари сезиларли даражадаги емириишга эга, бу эса хар йиллик капитал ва жорий таъмирларга сарф-харажатларни келтириб чикаради. Бундан ташкари мавжуд технологиялар маънавий жихатдан эскирган ва узгариб бораётган техник-иктисодий ва экологик талабларга жавоб бермайди.

Саноат ривожланишининг бугунги даражаси холатида алохида кисмлар ва амалда ишлаётган сульфат кислотаси тизимларининг булимларини боскичма-боскичликда реконструкция килиш ва модернизациялаш, бир вактнинг узида интенсификациялаш ва унча юкори блмаган инвестициялар эвазига ишлаб чикариш самарадорлигини ошириш амалда (максаддга мувофик) реал куринади.

Сульфат кислотаси ишлаб чикаришни реконструкция килишнинг асосий йуналишлари сифатида технологик жараёнларни ихчамлаштирган холда анча самарали хом-ашъёлардан фойдаланиш ва эксплуатацион сарф-харажатларни камайтириш, тизимларда олтингугурт икки оксидининг концентрациясини 11,512, хажм% га ошириб бориб сульфат кислотаси тизимларини интенсификациялаш, олтингугурт ёкилиши иссиклигидан фойдаланишни оптималлаштириш ва энергетик бух ишлаб чикарилишини ошириш эвазига олтингугурт икки оксиди конверсиясига эришиш, ишлаб чикариш чикиндиларидан кайта ишлаб чикаришга жалб этиш ёки улар асосида янги материаллар олинишига каралмокда [1-5].

Бугунги кунга келиб дунёда 80% га якин сульфат кислотаси контакт услубида олинмокда. У бир ёки икки боскичли катализмдан иборат буиб натижада 99,7% S02 олтингугурт S03 га утади.

S03 нинг ок туман куринишида чикиши 99% ни ташкил килади. Минорали абсорберда S03 концентратцияланган H2S04 сульфат кислотаси билан таъсирланиб H2S207 пирро олтингугур кислотасини хосил килади. Ушбу бирикмадан сувни назорат килиб кушиб бориш йули билан ёхуд тоза (рангсиз 100% ли) сульфат кислотаси ёхуд концентрацияланган H2S04 сувли эритмалари олинади. ОК услуби буйича чикувчи газларни мажбурий равишда тозалаш талаб килинади, айнан эса S02 ни чикувчи газлардан сульфит-бисульфат аммоний эритмалари билан тутиб колиш кейинги боскичда масса улуши 93% булган олтингугурт кислотасини таркиблаш, бу жараёнда сульфат аммоний эритмаси ва газсимон олтингугурт икки оксиди хосил булади. SO2 +2NH3 + Н2О =(NH4) SO3 (NH4) SO3 + S03+ Н2О =2(NH4) SO3 NH4H2SO3 +N H40H=(NH4)SO3 + Н2О NH4H2SO3+H2SO4=(NH4)S04 SO2+ Н2О 2(NH4)H2SO3+H2SO4=(NH4)2SO4+2SO2+ Н2О

Ускуналарни тозалаш ва таъмирлаш ва сульфат кислотаси ишлаб чикариш билан боглик бошка жараёнлар натижасида ишлатилган ванадий катализатори, олтингугурт кеки ва ишлатилган сульфат кислотаси каби ишлаб чикариш чикиндилари хосил булади. Сульфат кислотаси каби ишлаб чикаришининг чикиндиларидан фойдаланиш йулларини излаш барча саноати ривожланган мамлакатларда олиб орилади [6-11].

Кайта ишлашнинг услубини танлаш хосил булган чикиндиларнинг таркибларига боглик булади. Купинча бу экстракциялаш, окислаш, коагуляциялаш, адсорбициялаш, термок таркиблаш услублари билан кечадиган регенерацияга тайёрлаш ёки олдиндан тозалашларни талаб килади.

Сульфат кислотаси ишлаб чикариш чикиндиларини кайта ишлаш технологияларини куллай бориб, шуни эътиборга олиш керакки, улардан баъзилари токсик ёки портлашга хавфлидир, бу эса кайта ишлаш буйича цех ва участкаларни лойихалаштиришда махсус химоя чоралари эътиборга олинишини талаб килади [12-17]. Чунончи, ишлатилган ваннадий катализатори таркибига кирувчи 7-15 об.% ванадий пентаоксиди токсик хисобланиб, хавфлиликнинг II синфига мансуб. Олтингугурт кеки тартибига 35-40 хажм.мин дан кам булмаган микдорда кирувчи олтингугурт хавфлиликнинг III синфига мансуб. Бу каби моддаларнинг туплаб борилиши ва сакланиши атроф мухит ва инсоннинг хаётий фаолиятига жиддий таъсир килади.

1-^agBanga cynt^aT KucnoTacu umnaö HHKapumHUHr nuKUHgunapu MHKgopu KypcamnraH.

1-^agBan

Cy^b^aT KHC^OTacH iim.iaö HH^apumHHHr HHKHHgu^apu MHrçgopu

^HKHHguna ^aBpuHnuru

TarnnaHMaHHHr HOMnaHumu p MHKgopu, Kr/cyTKacH ra TamnaHManapHHHr xycycu^raapH

OH3HK ^HKHHguna

KypcaTKHHnap pHHHr

H, 3HHHHrH xaB^nnuK

Kr/M3 CHH^H

EyHKep- Xpcun Synumu ^aTTHK IV CHH$

эpнтyвннпap, 204,27 goHMHH, KaTaKcHMOH,

onTHHryrypTHH ycKyHanapHH ynyBnaH

TynnoBHH Ba T03anamga эмac,

onTHHryrypT gaBpufi эpнмaнgн,

^HnbTpnapHHH HHKapuö ëHyBHaH.

T03anamga öopunumu TyKHnyBHaH

HHKaguraH HHcÔHHHHrH

Maxcynoraap 1:500

OnTHHryrypT ra3H XpcHn Synumu KanHH,

yTum fiynnapu, goHMHH, nnacTHK

KHcnoTa ycKyHanapHH Macca,

TynnarunnapHH T03anamga 3ax,apnu,

T03anam Ba gaBpuö ëHyBHaH IV chh$

Koppo3HflgaH xocun 30,3 HHKapuö эмac,.Зннпнг

öynraH mnaM öopunumu H 2 000

8 cyTKa HHnura ^aTTHK

HmnaTHnraH BaHagHHHH KaTanroaTop (HK-1-6, CBA, CBC) 10 000 rana KanHTan TatMHp gaBpuga, Karanroarop anMamTupunu muga KOHTaKT MaccacH, ynyBHaH эмac, эpнмaнgн. 3uHnurH 800 II chh$

Окова сув, Доимий, 8760 ПДКа-500

таркибида сульфат- соат йилига мг/дм3 ПДК

монлар, кислоталар балик.хуж.-

тукилмалари булган 100мг/ дм3

30 гача Зичлиги 3500 -

12-18%да

Эксперементал кисми

Ишлатилган ванадийли катализаторини тахлилга тайёрлаш. Маълумки, контакт аппаратида олтингшугурт ангидридининг ванадийли катализатор иштирокида олитингугуртга окисланиши юз беради. (1). Ишлатилган ванадийли катализаторини чикариб ташлаш даврий равишда йилига 8 сутка муддатда янги катализаторга алмаштирилишли капитал таъмирлар давомида амалга оширилади. Ишлатилган ванадийли катализатор (ОВК) 10т/суткани ташкил килади (2).

Таркиби, % -ваннадий оксиди ^)-5,6 гача; -калий оксиди-12,10 гача; -сульфатлар-3,6; -альюминий оксиди-3,6; -кальций оксиди—4,20 гача; -кремний оксиди-71,7; -сув-2,3%.

Ишлатилган ванадийли катализатор-сульфат кислотаси ишлаб чикаришнинг чикиндиси хисобланади(2). Ташки куриниши-каттик контактли масса, учувчан эмас, эримайди. Одатда катаксимон ва донабай куринишга эга булади [18]. Намуналарни тайёрлдаш куйидаги тахлитда амалга оширилади: катализаторнинг бир нечта донабайлари у форфорли чашкага туширилди буш чашка олдиндан улчанган холда ва майдаланди.

Ишчи эритмасини тайёрлаш учун, у кейинчалик ишчи намунаси мифатида шакланади, оптимал пропорциядан фойдаланилди (тайёр намуна хисобида т=100г) (3).

-ИВК (ишлатилган ванадийли катализатор)-41,9н;

- К2SО4=128 г;

- сульфат кислотаси=98 мл.

Юкорида келтирилган эритманинг таркиби умумий хажмда 100 г тайёр махсулотни ташкил килди.

Олдиндан тобланган форфорли тигелга 2-3 г тахлил килинаётган эритма 0,0001 г аникликда улчаниб куйилди. Кейин осмали тигель "Тулячка-3А" муфель

печига жойлаштирилди ва 2200С хароратда доимий огирликга келгунга кадар 10 дакика давомида тоблаб борилди.

ИВК кукунидан фойдаланилган холда регенирацияланган катализатор тайёрланди: уни бисульфат калий эритмаси билан кориштириб ва пластификатор(стеарин кослотаси ёки графит) иштирокида шаклантириб борилди [19-22].

Бисульфа калий металли сигимда куйидаги реакцияга осон киришади:

K2SO4+ H2S04=2KHS04.

Катализаторнинг намуналари 1200С хароратда 20-22% намлик куринишини олгунча куритилди. Кейин катализатор 200 дан 5000С хароратгача 30 дакикка мобаннида тоблантирилиб пишириб борилди.

ИВК (ишлатилган ванадийли катализатор) эритмаси оптик нисбийлигини аниклаш (4-7). Аралашмаларга эга булган огирлиги 0,2 булган майдаланган ишлатилган ванадийли катализатор сигими 15 мл булган кварцли цилиндрга жойлаштирилди сув билан намлантирилиб 2 мл да 3,6Н сульфат кислотаси эритмаси куйилди, харорати 70-800С булган сувли баняга намуна тулик эригунча туширилди, хона хароратигача совутилди, сув билан 10 мл гача етказилди ва аралаштирилди.

Олинган эритмадан кварцли цилиндрга 2 мл аликвот олинди Рн=2.2,5 нисбий зичликдаги аммиак эритмасига куйилди, бромли калий нордон эритмаси 0,4 мл микдорида куйилди, уксус кислотаси билан 5 мл нуктагача етказилди, аралаштирилди 0,2 мл Аш кислотаси куйилди, аралаштирилди. Эритмали цилиндрлар харорати 50-520 С булган сувли хамомга туширилди ва 15 дакика мобайнида тутиб турилди, хона хароратига еткунга тезда совутилди. Синовлардан утказилган эритманинг оптик зичлиги фотоколориметрда улчанди(Ь=490 нм) такословчи эритма сифатида дистилланган сувдан фойдаланилди.

Олтингугурт кекининг синовга тайёрлаш. Бункер-эриткичлар, кабул туплагичлар, лтстойникларда шлам куринишидаги таркибида кунгир олтингугурт булган йирик ва огир коришмаларнинг чукиши амалга ошади. Ушбу аппаратлардан шламларни чикариб бориш улар тупланиб боришига караб даврий равишда амалга оширилади.

Олтингугурт кеки- сульфат кислотаси ишлаб чикаришнинг чикиндиси хисобланади. Ташки куриниши -турли шакл ва улчамлардаги каттик жинс. Олтингугурт кеки(шлам-битум, таркибида олтингугурт булган холатида 4,32 кг/т сульфат кислотасидани ташкил килади.

Таркиби, %

Элементар олтингугурт-56,34 гача;

Темир сульфати(Ш) -8,88 гача;

Альминий оксиди -108 гача;

Кальций оксиди -0,61 гача;

Кремний диоксиди -31,23 нача

Магний оксиди-1,5 гача;

Сув-0,36

Тахлил учун олтингугурт кекиинг бир нечта тошлари танлаб олинди, у форфорли чашкага туширилди ва майдаланди (буш чашка олдиндан улчанган холда). Шундай тахлитда 5,5-6 г синовга тахлил намунаси тайёрланди.

Олтингугурт кекининг гигроскопик намлик таркиби(масса улушларида) доимий огирикга етгунча тахлил намунаси куритилиши натижасида огирлик йукотилиши буйича аникланди. Тахлил учун аниклиги 0,0001 г ни ташкил этувчи тахлил тарозиларида улчанган 5 г олтингугурт кекидан фойдаланилди. Доимий массасигага олдиндан куритилган бюкс 5 г намунага жойлаштирилди, кейин куритиш жавонига 1000С хароратда куйилди ва бир соат мобайнида куритилди. Курсатилган вакт етиши билан бюкс куритиш жавонидан олинди, копкок билан ёпилиб сксикаторга жойлаштирилди. . Совутилганидан кейин бюкс тарозида улчанди ва куритиш жавонида яна 30 дакика мобайнида куритилди. Операция доимий огирликга еткунча давом этириб борилди.

Олтингугуртнин умумий таркибини аниклашнинг гравиметрик усули (3) унинг олтингугурт кекининг азот ва солян кислота (шох ароги)лари аралашмаларида таркибланиб эрувчан холатга утказилишига асосланган.. Бу холда сульфат ионлари хосил булиб, улар кейинги боскичда барий хлориди ёрдамида чуктирилди.

Олтингугурт кеки тахлил учун сигими 300 мл булган термик бардошли стаканга жойлаштирилди. Унга 15 мл концентирланган азот кислотаси ва 5 мл концентирланган солян кислотаси кушилди. Стакан соатли шиша билан ьеркитилди ва азот оксидлари чикариб юборилиши тухагунга кадар тортув остида колдирилди. Эритилган олтингугуртли стакан кумли баняга урнатилди ва доимий равишда аралаштириб бориб кайнаш даражасигача киздирилган барий хлориди эритмаси куйиб борилди. Сульфат ионлари чуктирилганидан кейин кумли баняда яна 30 дакикага колдирилди. Курсатилган вакт якунланиши билан стакандаги мавжуд модда золсиз фильтрда фильтрланди. Чукмали фильтр олдиндан пишитилган ва мувозанатлаштирилган тигелга утказилди ва муфель печида 20 дакика мобайнида тоблаб пишитилди. Кейин тигель эксикаторда совутилди ва тарзида улчанди.

Ишлатилган ванадийли катализаторни таткик килиш натижасида аникландики, пишитиш жараёнида хосил булган К^2О^2О5 2800С эриш хароратига эга ва пиросульфат калий ортик микдорда булганида эрийди. 2КНSО4=К2S2О7+Н2О

K2S2O7+ V205= K2S2O7 V2O5

Олинган таблеткасимон катализаторнинг намлиги 26-30% ни ташкил килди.

Назорат тажрибаси тоза ваннадий пентаоксиди буйича оптик нисбийлиги микдор белгиси синовдан утказилган эритманинг оптик нисбийлиги белгиси буйича хисоблаб чикилди ва олинган белгига асосан ванадийнинг массаи аниклаб олинди.

Ванадийнинг(Х) масса улуши фоизларда куйидаги тенгламага асосан хисоблаб чикилди.

Х= бунда m-намунадаги ванадийнинг массаси, мкг; тгтахлил килинаётган намунанинг масасси, г

2-Жадвал

Йул куйиладиган фаркланишларнинг белгиланиши

Ванадийнинг масса улуши, % Иул куйиладиган фарк, %

110-5 110-5

510-5 210-5

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

110-4 510-5

Иккита паралел аникликлар натижаларининг фаркланиши ва иккита тахлилларнинг натижалари 2-жадвалда курсатилган йул куйиладиган фаркланишлардан ортиб кетмаслиги керак. Аникланишича, ванадийнинг масса улуши намунада 4,810-5 ни ташкил килган.

REFERENCES

[1] Холикулов Д.Б., Хайдаралиев Х.Р., Кдршийев Х,.К. "Олмалик кмк" АЖ рух ишлаб чикариш заводи шароитида рух кекларини гидрометаллургик кайта ишлаш имкониятларини тахлил килиш. // © Journal of Advances in Engineering Technology Vol.2(2), Dec, 2020 DOI: 10.24412/2181-1431-2020-2-54-58 14.

[2] "Олмалик КМК" АЖ Мис эритиш заводи Сулфат кислота цехи "Сулфат кислот а ишлаб чикариш технологик йурикномаси", 0лмалик-2020 йил, - 55 бет.

[3] Загородняя А.Н., Абишева З.С., Агапова Л.Я. "Технологии получения перрената аммония, рениевой кислоты и изотопа осмий-187 из техногенных образований цветной металлургии, урановой отрасли и вторичного сырья, разработанные в институте металлургии и обогащения", АО «ИМиО», Алматы, 2018.

[4] Nosirov, N. (2021). TAKING SAMPLES OF STRAIGHT TAILS OF THE TAILS OF THE GOLD EXTRACTION FACTORY. Зб1рник наукових праць SCIENTIA.

[5] Носиров, Н. И., Косимова, М. Н., & Носирова, М. Х. (2021). Извлечение Ценных Компонентов Флотационным И Магнитным Методами Из Хвостов

Золотоизвлекательных Фабрик. CENTRAL ASIAN JOURNAL OF THEORETICAL & APPLIED SCIENCES, 2(4), 212-220.

[6] Самадов, А., & Носиров, Н. (2021). Способ извлечения ценных компонентов (золото, серебро) из хвостов ЗИФ. InterConf.

[7] Самадов, А., Носиров, Н., & Жалолов, Б. (2021). Изучение минералогический состав хвостов Чадакской зиф. InterConf.

[8] Носиров, Н. И. (2021). Рекомендуемая схема переработки хвостов чадакской золотоизвлекательных фабрик. Scientific progress, 1(6).

[9] Носиров, Н. И. (2021). ИССЛЕДОВАНИЙ СПОСОБОВ ИЗВЛЕЧЕНИЯ ЗОЛОТА И СЕРЕБРА ИЗ ХВОСТОВ ЗОЛОТОИЗВЛЕКАТЕЛЬНЫХ ФАБРИК. Scientific progress, 1(6).

[10] Носиров, Н. И. (2021). АНАЛИЗ ВЫПОЛНЕНЫХ ИССЛЕДОВАНИЙ СПОСОБОВ ИЗВЛЕЧЕНИЯ ЗОЛОТА И СЕРЕБРА ИЗ ХВОСТОВ ЗОЛОТОИЗВЛЕКАТЕЛЬНЫХ ФАБРИК. Scientific progress, 1(6).

[11] Strizhko, L. S., Normurotov, R. I., & Kholikulov, D. B. (2009). Investigations into extracting gold from gold-containing magnesium fraction by chlorination. Russian Journal of Non-Ferrous Metals, 50(4), 348-352.

[12] Kholikulov, D. B., Aripov, A. R., Khujakulov, N. B., Buronov, A. B., & Azimova, A. B. (2019). Extraction of metals by using ozone from residue solutions of metallurgical production. In International conference on «Integrated innovative development of Zarafshan region: achievements, challenges and prospects» Navoi, Uzb (pp. 65-68).

[13] Холикулов, Д. Б., Нормуротов, Р. И., & Ахтамов, Ф. Э. (2016). Исследования по извлечению цветных металлов ионной флотацией из сбросных растворов. Горный вестник Узбекистана, (2), 68-70.

[14] Kholikulov, D. B., Abdurahmonov, S., Boltaev, O. N., & Matkarimov, S. T. (2020). Separation of metals from technological solutions copper production. International Journal of Emerging Trends in Engineering Research, 8(7).

[15] Абдурахмонов, С. А., & Холикулов, Д. Б. (2005). Статистическая обработка показателей ионной флотации металлов из сернокислых растворов. MUNDARIJA/СОДЕРЖАНИЕ, 67.

[16] Kholikulov, D. B., Abdurahmonov, S., Boltaev, O. N., & Matkarimov, S. T. (2020). Separation of metals from technological solutions copper production. International Journal of Emerging Trends in Engineering Research, 8(7).

[17] Холикулов, Д. Б. (2018). ОБЖИГ ЦИНКОВОГО КОНЦЕНТРАТА В ПРИСУТСТВИИ ВОДЯНОГО ПАРА. In Молодой исследователь: вызовы и перспективы (pp. 83-86).

[18] Pirmatov, N. B., Abdiev, O. X., & Xoliqulov, D. B. (2018). TOPICAL CONVEYORS ARE MATHEMATICAL MODELSOF ASYNCHRONOUS MOTORS. European Science Review, (9-10-1), 228-230.

[19] Самадов, А. У., Холикулов, Д. Б., Абдуллаев, Ф. Р., & Ахмаджонов, У. М. (2018). ХИМИЗМ ОБЖИГА ЦИНКОВОГО КОНЦЕНТРАТА В ПРИСУТСТВИИ ВОДЯНОГО ПАРА. In EUROPEAN RESEARCH (pp. 165-167).

[20] Якубов, М. М., Холикулов, Д. Б., Болтаев, О. Н., & Абдукодиров, А. А. (2020). ВОЗМОЖНОСТИ ИЗВЛЕЧЕНИЕ ЦЕННЫХ КОМПОНЕНТОВ ИЗ МАТОЧНЫХ РАСТВОРОВ ОБРАЗОВАННЫХ ПРИ ПРОИЗВОДСТВЕ МЕДНОГО КУПОРОСА В УСЛОВИЯХ АО «АЛМАЛЫКСКОГО ГМК». Journal of Advances in Engineering Technology, (2).

[21] Холикулов, Д. Б., Нормуротов, Р. И., & Болтаев, О. Н. (2019). Новый подход к решению проблемы очистки сточных вод медного производства. Горный вестник Узбекистана, (3), 78.

[22] Холикулов, Д. Б., & Нормуротов, Р. И. (2020). Исследования по очистке сточных вод медного и цинкового производства озоном. Горный вестник Узбекистана, (1), 80.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.