Научная статья на тему 'Шуубитские мотивы в Шахнамэ Абулкасима Фирдоуси'

Шуубитские мотивы в Шахнамэ Абулкасима Фирдоуси Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
613
48
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
шуубия / "Шоњнома" / Аљам / Фирдавсї / достон / Эронзамин / Сосониён / Яздигурд / Ќодисия / шуубизм / «Шахнамэ» / аджам / Фирдоуси / поэма / шуубитские мотивы / возрождения Аджама / приверженцы шуубитского движения / Сасаниды / Кодисия / "Shahname" / ajam Firdousi / a poem / motives / revival of Adzham / adherents movements / Jazdigurd / Kodisija

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Раджабова Мархабо Тухтасуновна, Rajabova M. T.

Что такое шуубизм и какое значение имеет это понятие в литературных произведениях средневековых персидско-таджикских поэтов? В статье автор исследует отражение шуубитских мотивов в Шахнамэ Фирдоуси и оценивает её как величайшее произведение персидско таджикской литературы, в наилучшей форме выразившее цели шуубитского движения. Автор характеризует произведение Фирдоуси как итог патриотических усилий приверженцев шуубитского движения в деле возрождения Аджама. На основе цитат из поэмы автор обосновывает свою точку зрения на политические взгляды великого поэта.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

In this article the author investigates the reflection of shuubian motives in Firdausy`s Shahname and assesses it as a masterpiece of PersianTajik literature which in a best form expresses the purposes of shuubian movement. Firdausy`s work is characterized as a result of patriotic efforts of adherents of shuubian movement in revival of Adjam.

Текст научной работы на тему «Шуубитские мотивы в Шахнамэ Абулкасима Фирдоуси»

Mirzoeva D.D.

Grammar features of Tajik and Russian anthroponomy in comparative plan

The author of the article confirms that there is similarity in morphological ways of formation of Tajik and Russian anthroponomy, equally with lexical-semantic resemblance, under relatively-comparative analysis of the grammatical structure of Tajik personal names with Russian personal names there is observed the usage of analogical part of speech.

There are given number of nouns, adjectives, numeral lexical units as an analogy example that proves unanimity of the grammatical structure of anthroponomy formation in both languages.

Pafaa6oea Mapma6o TyxmacyHoeHa,-н.и.ф., дотсенти кафедраи забонпои толикї ва арабии ДД^БСТ.

ИНЪИКОСИ АФКОРИ ШУУБЇ ДАР «ШО&НОМА»-И АБУЛКОСИМ

ФИРДАВСЇ

Бузургтарин асаре, ки дар адабиёти Форсу толик аадоф ва омоли наазати шуубия - ааракати ватанхоаонаи мардуми эрониро бо беатарин шаклу мазмун ифода намудааст, «Шоанома»-и аакими донои Тус AбyлKосими ФирдавсЇ аст. Aгар аадафи асосии наазати шуубия аз огози зуаури он эаёи Aлам бошад, пас бо элоди «Шоанома»-и безавол ин аадаф таааккуки комил пайдо кард. Aз ин ру, асари ловидонаи Фирдавсиро метавон ламъбасти талошаои меаанпарастонаи пайравони наазати шуубия ва шоаасари ин наазат ба шумор овард. Он вокеан аам ба арабгароёни мутаассиб посухи дандоншикан ва дар раванди Aламгароии шуубия бахши барластатарин аст.

Fайрати миллЇ ва масъулияти маънавиву ахлокЇ Фирдавсиро бар он водошта буд, то бо мукаддас доштану лилвагар сохтани симои Эронзамини бостонЇ, равшану нуронЇ ва аасратангез намудор кардани давраи СосонЇ эасосоти ватанпарастии мардуми Aламро бедор кунад.

Фирдавсии бедордил фаро расидани мараилаи пурхатарро дар таърихи Aлам эасос намуда буд. У шоаасари худро замоне менавишт, ки каламрави давлати Сомониён аамвора дучори турктозиаои низомиву сиёс'1 гардида буд. Дар он рузаои душвор шоири ватанпараст ба ёрии Эронзамин бархост ва табъи равону андешаи офаринандаи хешро дар хидмати эаёи Aлам ва мардуми он ниаод. У тасмим гирифта буд, ки бо сурудани достонаои миллЇ ва таърихи бостонии саршор аз азамату гурур ва фарру шукуа ифтихороти фаромушшудаи рузгорони сарафрозиро ба ёди мардуми Эронзамин биёварад, руаи меаанпарастиро дар онао бедор созад, ишк ба ватан ва нафрат ба душманони ин сарзаминро дар калбаои онао барангезад.

Суханвари ТусЇ мехост ба Aламиён бирасонад, ки аувийяту асолати нажодЇ ва эътибори таърихиву бартарияти бостонии худро на дар торикии

замона, балки дар оинаи устурашову сирати кадимї бубинанд. Фирдавсї огошонаву бошуурона таърихи Эронро то сукути Сосониён ва катли Яздигурди севум навишта, аз идома додани он худдорї кард, ки ин амали у ду маъниро ифода мекунад: якум, шадафи аслии шоир тасвири шамосаи Эрони бостон аз огоз то анлом аст; дуюм, пас аз инкирози салтанати Сосониён у дигар шарфе барои гуфтан надорад. Барои Фирдавсї навиштани таърихи Эрони истилошуда хеле дарднок буда, у дар ин маврид сукутро авлотар донистааст.

Ба таъбири мушаккики эрош Машмудризои Ифтихорзода сукути шоир дар ин нуктаи таърихи Алам барои аъроб бештар ташкиромез аст. Фирдавсї дар 60 шазор байте, ки тули сї соли шаёташ иншо кардааст, марсияе ба гузаштаи миллату нажоди худ суруда, бо ин Аламро зиндаву ловидона кардааст (2; 97).

Фирдавсї тавонист шуълаи хомушгардидаи нашзати шуубияро аз нав фурузон намуда, Аламро зинда гардонад, ки ба фикри мазкур дар «Шошнома» ишора рафтааст:

Басе ранл бурдам бад-ин сол сї,

Алам зинда кардам бад-ин порсї.

Шоир дар зикри тафохури миллї ва варакгардон кардани сашифашои нусратомези Алам назари шуубї дошта, дар баробари ин ба ислом эштиром ва эътикоди комил нишон медишад. Аз ин лишат Фирдавсї, ба кавли донишманди эрош Лалолиддини йумої сиёдати эрониро бо диёнати арабї дар худ ламъ карда буд (6;124).

Фирдавсї бо элоди «Шошнома» ба киссаву ривоятшои кушани Алам умри дубора бахшид, таърихи Эронзаминро бо шама бурду бохт ва шебу фарозаш ловидонї гардонд. Агар нахустин шуарои шуубимазшаб аз кабили Исмоил ибни Ясор, Башшор ибни Бурд ва дигарон дар ашъори хеш таншо бо зикри номи бузургони тоисломии Алам тафохур карда бошанд, пас Фирдавсї корномашои таърихиву устуравии шар яке аз он бузургонро ба риштаи ташрир кашид ва оншоро чун шуллати барозандагии кавмшои эрош дар масири таърих ба лилва овард. Ангезаи мушимтарини ин кори шоир шамоно тамоюли Аламгарої ва андешаи миллии у буд. Фузун бар ин, умри худро вакфи назми «Шошнома» кардани Фирдавсї худ мазшаре аз мазошир, балки боризтарин мазшари Аламгарої ва мешандустї дар адабиёти форсу толик ба шумор меояд, зеро дар замони зиндагии шоир шунари шуаро сарфи дарёфти молу лош мешуд ва оншо побанди навиштани мадшияшо ба фармонравоёни давр ва гирифтани тушфаву силашо буданд. Бо ин рош шоирон зиндагии осудашолона ва мураффаши худро таъмин мекарданд. Чунончи, Фаррухї аз Сиистон дар лустулуи мамдушони сарватманду кушодадаст то ба Чагониёну Fазнин рафт. Ё худ Fазоирї аз Рай барои Машмуди Fазнавї мадшияшо мефиристод ва барои шар касида шазор динор мегирифт. Унсурї аз роши ситоишгарї чунон сарвате гирд овард, ки карншо забонзади шама буд. Аммо Фирдавсї табъу шунари худро дар роши шадафи олии хеш ба кор андохт. У на ба фикри

худ, балки ба фикри Эронзамин ва мардуми он буд.

йакими бедордил тангдастиву хориро дар раши бедор кардани мардуми Эронзамин ва элоди шамдиливу шамбастап миёни онон ташаммул кард ва шошкории ловидонае офарид, ки ганлинаи фаршанги форсу толик, пуштибони вашдату озодагии мардуми Эронзамин ва истиклоли ин кишвар буд. Бесабаб нест, ки шокимони хилофати аббосии Багдод ва дастнишондашои оншо ба шар чизе, ки ба Эронзамин иртибот дошт, кина мепарвариданд ва аз ин ру оншо «Шошнома»-ро ташаммул карда наметавонистанд. Ибни Асир шодисашои соли 420/1030-ро накл карда, мегуяд, ки чун Машмуди Fазнавi Райро гирифту Малдуддавлаи Дайламиро дастгир кард, дар бозпурс' аз у нахуст суол кард, ки ту оё «Шошнома» мехош, ки он таърихи фурс аст, бояд ту «Таърихи Табар'»-ро мехонд', ки он таърихи муслимин аст (1;9,371-372).

Донишманди эрон' Мушаммадамини Раёш' дар мавриди «Шошнома» чунин таъкид медорад: ««Шошнома» ганли бекароне аз одобу русум ва фаршанги эрониён аст. Он инъикоскунандаи табакоти мухталифи мардум, оини кишвардориву лашкаророии эрониён, суннатшои сиёсиву тартиботи сафир фиристонидан ва сафир пазируфтан, базму разм ва шунаршову лашншои эрон' ва садшо ланбашои гуногун мебошад, ки ин шама бо лутфи мазмун ва кудрати баён суруда шуда, ганитарин манбаъ барои пажушиши мушаккикон дар шинохти гузашташои ломеаи эрон' аст ва хошад буд» (5;1,21).

Ин ло бояд илова намуд, ки «Шошнома» шамчунин бештарин талассумгари андешаву акоиди мешанпарасп ва тамоюлоти Аламгароиву зиддихилофатии муаллифи он - Фирдавсии бузургвор аст. Таваллуши шоир ба афкори нашзати шуубия хоссатан дар он кисмати «Шошнома», ки ба истилои Эрон аз лониби аъроб бахшида шудааст, равшан ба назар мерасад.

Фирдавс' дар мавриди худ шодисаву вокеоти то давраи истилоро ба силки тасвир кашида, чешраи шош, ашрофияти эрон', рушониёни зардушт' ва низоми табакотиро лилвагар менамояд. Шоир ишора бар он дорад, ки авзоъи дохил' барои шулуми хорилиён ва ишголи Эрон бисёр мусоид гашта буд. Ба ин муносибат, дар подшошии Кубод киёми Маздакро тасвир мекунад, ки он вокеаи мушим дар таърихи давлатдории Сосониён буда, шуришшои милливу мардумии ин сарзаминро барои адолат талассум месозад. Шоири нуктасанл окибати дардноки ин шуришро бо дарду алам руи сафша меорад. Ба эштимоли голиб, манбаи Фирдавс' дар бораи Маздак тарлумаи «Китоби Маздак» бояд бошад, ки онро Абдуллош ибни Мукаффаъ аз пашлав' ба араб' интикол дода буд. Дар подшошии Хусрави Парвиз ва Шеруя вазъи Эрон нишоят муташаннил ба тасвир омадааст, ки Фирдавс' онро окибати зулму шиканлаи шошони замон донистааст:

Зи бечорагон хоста бистадг,

Зи нафрат ба руи ту омад бадг (5; 7, 2062).

Аз ин пас дар тасвироти Фирдавс' шошон яке аз паси дигар сарнагун

мешаванд ва навбат ба Яздигурди савум мерасад. Дар ашди салтанати у заъфи давлати Сосон' равшан шувайдо мегардад. Бино ба ахбори муаррихони кадим шулуми арабшо ба Эрон се маршиларо фаро гирифт, ки маршилаи аввал дар соли 634 мелод' бо ишголи йираи Ирок, ки ташти шимояи Эрон буд, огоз гардид (1; 128-131). Давраи дуюми даргиришои аъробу эрониён ба соли 636 рост омад, ки шарби чашоррузаи Кодисия (дешаи берунтар аз Куфа) нахустин ланги комилан расмии байни оншо буд. Фирдавс' набарди Кодисияро чунин ба калам додааст:

Умар Саъди Ваккосро бо сипоп,

Фиристод, то ланг луяд зи шоп.

Чу огоп шуд з-он сухан Яздигирд,

Зи пар су сипоп андар овард гирд (5; 7, 2274).

Ба мулиби гуфтори Фирдавс', Яздигурд дар ивази мусолишаи тарафайн ба Саъд ибни Ваккос пешнишод намуд, ки аз Кодисия то Фуротро ба оншо бубахшад, вале арабшо инро кабул накарданд:

Аз эшон фиристода омад ба ман,

Сухан рафт пар гуна бар анлуман.

Ки аз Кодисг то лаби Руди Бор Заминро бубахшем бо шаприёр (5; 7, 22 75).

Ланги Кодисия ва фарломи он дар «Шошнома» ба тарзи зайл бозгу шудааст:

Се руз андар он лойгап ланг буд,

Сари одамг суми аспон бисуд...

Ыазимат гирифтанд эрониён,

Басе номвар кушта шуд дар миён (5; 7, 2284).

Маршилаи севум ва шалкунандаи шарбшои тозиёну эрониён соли 643 дар Нашованд рух дод, ки дар он сарлашкари араб Нуъмон ибни Микрони Мозан' кушта гардиду аъроб дар остонаи шикаст карор доштанд, аммо бо роши шила оншо бар сипоши Эрон галаба карданд. Нишоят, соли 644 Озарбойлон, солшои 645-46 Исфашону Рай низ ба дасти арабшо афтод (4;2,319-320).

Чун Фирдавс' ба кисмати Эронро истило сохтани аъроб мерасад, хуни мешанпарастиаш ба луш омада, ба шарорати тамом сухан мекунад. Дар номаи сарлашкари Эрон Рустами Фаррухзод ба бародараш шоир шисси нафрату адоваташро ба линси араб ошкоро баён медорад, ки машаки асосии он акоиди шуубии ин суханвари нотакрор аст. Кисмате аз нома чунин аст:

Чу бо тахт минбар баробар шавад,

Ыама ном Бубакру Умар шавад.

Табап гардад ин ранлпои дароз,

Шавад носазо шопи гарданфароз.

На тахту на дайпим бинг, на шапр,

Зи ахтар пама тозиёнрост бапр.

Бипушанд аз эшон гурупе сиёп,

Зи дебо ниnанд аз бари сар кулоп.

На тахту на толу на заррина кафш,

На гавnар, на афсар, на бар сар дирафш.

Биранлад яке, дигаре бархурад,

Ба доду ба бахшиш касе нангарад...

Зи паймон бигарданду аз ростЇ,

ГиромЇшавад кажживу костЇ... (5; 7, 2277).

Фирдавсии Тусиро метавон аз аали тафзили Aлам бар Aраб хонд, зеро тавассути мукобалаву макоисаи арабу аламЇ шоир аамвора аъробро таакир ва эрониёнро ситоиш менамояд, ки ин тарлеадиаЇ хоси шуубиёни асраои VIII-IX буд. Чунин тарзи баён, ки дар ашъори шуубияи арабизабон маъмул буд, бо абёти ФирдавсЇ дар назми форсЇ зинда гашт. Шоир дар таакири арабао аамон маъниаоеро ба кор гирифтааст, ки онаоро Башшор ибни Бурд, Aбy Нувос ва дигар шуубигароёни эрош дар ашъори худ зикр карда буданд. Идомаи номаи Рустами Фаррухзод аамин маъниву мазоминро фаро мегирад:

Гар аз чекрашон баркушоям сухун,

Мамоно, ки nаргиз наёяд ба бун.

Ба дида чу хуну ба рух nамчy кор,

Ба лои бара-шон бувад сусмор.

Хуриш дуг доранду нони лавин,

Нахонанд як бар дигар офарин.

Сару по тиnивy шикам гурсина,

Зи лома тани хорашон барnана.

На афсар, на тавку на заррина кафш,

На nангоми пайкор кусу дирафш (5;7, 2280).

ФирдавсЇ аз забони Рустами Фаррухзод ояндаи кавмаоро пешгуЇ намуда, аз омезиши халкиятаои гуногун изаори таассуф мекунад, ки чунин тарзи баёни шоир низ як навъ эътироз ба истилои арабао аст. Aбёти мазкур чунин садо медиаанд:

Бадандеш гардад писар бар падар,

Падар nамчyнин бар писар чорагар.

Шавад бандаи бе^нар ша^жр,

Нажоду бузургЇнаёяд ба кор...

Зи Эрону в-аз турк в-аз тозиён,

Нажоде падид ояд андар миён.

На де^он, на турку на тозЇ бувад,

Сyxанnо ба кирдори бозЇ бувад.

Ыама ганлnо зери доман ниnанд,

Бимиранду кушиш ба душман диnанд.

Бувад донишуманду зопид ба ном,

Бикушад аз ин, то ки ояд ба дом (5;7, 22 78).

Бархе аз донишмандон номаи фавкуззикри сипаасолори эрош Рустами Фаррухзодро аз сохтааои худи ФирдавсЇ хонда, илова менамоянд,

ки афкори тунду тези шуубия дар баъзе кисматшои он ба хуб' ошкор аст ва гуё ин нома ё кисматшое аз он бар асари максадшои сиёс' падид омада бошад, дар шоле ки ин нома дар «Шошнома»-шои мансури кадим' мавлуд набудааст (2; 98).

Дар шар сурат, новобаста ба он ки ин нома аз сохташои Фирдавсист ё он дар матни «Шошномаи Абумансур'» вулуд дошта, шоир онро ба назм кашида ва дар ин кисмати асар таваллуши Фирдавс' ба шуубия баръало шувайдо аст, зеро у агар майле ба шуубият намедошт, метавонист ин кисматро шазф намояд.

Тасвири набарди миёни Рустами Фаррухзод ва Саъд ибни Ваккос низ аз акоиди шуубии шоир сарчашма гирифтааст. Сарлашкари бебоку диловари эрон' шангоми муролиат ба сипашсолори араб аз масолиби кавми у сухан мекунад, ки аз адовату нафрати гуянда башорат медишад:

Ба назди кг луг паме дастгоп,

Барапна сипапбад, барапна сипоп.

Ба ноне ту сериву пам гурсина,

На пилу на тахту на бору буна.

Ба Эрон туро зиндагонг бас аст,

Ки толу нигин бапри дигар кас аст (5;7, 2279).

Гуфтори Рустами Фаррухзод ончунон бо лушу хуруш садо медишад, ки фарёди пуркину адовати у дили шар хонандаро тасхир месозад. Чунин тарики ифодаи афкори шууб' таншо хоси сухансароёни бузурги лараёни шуубия дар асршои УШ-1Х буд. Аз байтшои зерин чунин натилагир' кардан мумкин аст:

Зи шири шутур хурдану сусмор,

Арабро ба лое расидаст кор.

Ки мулки Аламшон кунад орзу,

Туфу бод, бар чархи гардун, туфу.

Шуморо ба чашм андарун шарм нест,

Зи ропи хирад мепру озарм нест.

Бад-он чепру в-он зод в-он мепру хуй,

Чунин толу тахт омадат орзуй?! (5;7, 2280).

Нишоят ба яъсу ноумед' сухан кардани Фирдавс' дар боби забти Эрон аз лониби аъроб худ санади катъии эронгароии шоир аст, ки аз абёти зайл шамин маън' бармеояд:

Ки бахти Алам аз Араб тира шуд,

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Ыама фарри Сосониён хира шуд.

Баромад лапонро зи шопон кафиз,

Нипон гашт зарру баромад пашиз.

Дигаргуна шуд чархи гардонсипепр,

Аз озодагон пок бибрид мепр (5;7, 2283).

Дар ин замина бояд изофа намуд, ки Фирдавс' машз аз назари шуубии худ пайваста барои эмин доштани забони порс'-дар' аз олоишоти калимоти араб' саъй карда, бо ин хидмати бузургаш покизагии забони

модариашро таъмин намудааст. Дар саросари «Шоанома»-и безавол микдори ниаоят ками вожааои араб!, ки танао аз руи зарурат аангоми набудани муродифоти форсиашон ба кор рафтаанд, мушоаида мешавад.

йамин тарик, «Шоанома»-и Фирдавс! - кохи бегазанди назми форсу толик, олитарин мазаари аламгаро! ва меаанпараст! дар адабиёти халкаои эрон! буда, аадоф ва омоли ин наазати бузургро дар беатарин шаклу сига дар худ талассум намудааст.

Вожашои калидТ: шуубия, «Шоанома», Алам, Фирдавс!, достон, Эронзамин, Сосониён, Яздигурд, Кодисия.

Ключевые слова: шуубизм, «Шахнамэ», аджам, Фирдоуси, поэма, шуубитские мотивы, возрождения Аджама, приверженцы шуубитского движения, сасаниды, Яздигурд, Кодисия. Key words: “Shahname”, ajam Firdousi, a poem, motives, revival of Adzham, adherents

movements, Jazdigurd, Kodisija.

Пайнавишт:

. j^jll j 4^1±^1^л1^л11 jta .13-1 .^ .^dJ^J ^^l^ll .uJ-ill^c. jj^l ujl

.1386 1

.^-A^.^1 ^jl*_A j^j jj^ .^jljj l l^^j Л^а^а 6ол1^

.^ -.^rvf 2

(<АЛ) t4jjj*ll (_u£ll Jlл .T -^ .^.Ojuilxll 4-Xl^ll .J^^Vl ^ Ла^1 6ЦЛа13

4

jjl Aa^.jj T -t^ .^ jAj^Jl ^л1ла j (—lAlll ^jj-^ .UjL Uj 1^Л^>ии

.^^ ^TT -T .^ ^ -VA^ .^ .— .^TV^ ^lj^J t^^iAji j ^ljluml ^£j^

. ^91 ulj^J .7-1 .^ ^^1^!1^^1.^^^л ji5

.^^ WV -.^TfT c^l^i^l jI^jaI Ij .<jjjx^' .u^^ll 6^j/aa6

Раджабова Мархабо Тухтасуновна,-

кандидат филологических наук, доцент кафедры таджикского и арабского языков ТГУПБП.

Шуубитские мотивы в “ Шахнамэ “ Абулкасима Фирдоуси

Что такое шуубизм и какое значение имеет это понятие в литературных произведениях средневековых персидско-таджикских поэтов? В статье автор исследует отражение шуубитских мотивов в “Шахнамэ “ Фирдоуси и оценивает её как величайшее произведение персидско - таджикской литературы, в наилучшей форме выразившее цели шуубитского движения. Автор характеризует произведение Фирдоуси как итог патриотических усилий приверженцев шуубитского движения в деле возрождения Аджама. На основе цитат из поэмы автор обосновывает свою точку зрения на политические взгляды великого поэта.

Rajabova M. T.

Shuubian motives in A. Firdausy's “ Shahname “

In this article the author investigates the reflection of shuubian motives in Firdausy's “ Shahname “ and assesses it as a masterpiece of Persian- Tajik literature which in a best form expresses the purposes of shuubian movement. Firdausy's work is characterized as a result of patriotic efforts of adherents of shuubian movement in revival of Adjam.

Негматова Мухбира Мирзоходжаевна,-

соискатель кафедры русского языка ТГУПБП

О ПОСЛОВИЦАХ И ПОГОВОРКАХ

Язык является важнейшим средством человеческого общения, орудием передачи мыслей. Одновременно язык выступает в качестве зеркала национальной культуры и её хранителя.

В таджикском и русском языках, как и в любом другом, важна и интересна национально-культурная семантика, т.е. языковые значения, которые отражают, фиксируют и передают от поколения к поколению особенности природы, общественного устройства, фольклора, художественной литературы, искусства, науки, подробности быта и обычаев этих народов.

Национально-культурная семантика присутствует на всех уровнях языка: и в грамматике, и в синтаксисе, не исключая фонетики. Однако наиболее ярко она проявляется в строевых единицах языка. К числу строевых единиц языка относятся слова, фразеологизмы и языковые афоризмы (пословицы, поговорки и крылатые выражения)[10,3].

Поистине национально-культурная семантика языка - это продукт истории, и чем богаче история народа, тем ярче и содержательнее строевые единицы языка.

Целью моей научно-исследовательской работы является сопоставление и изучение национально-культурной семантики афоризмов в таджикском и русском языках. В первую очередь, нашей задачей является уточнение понятия «афоризм» и его основных компонентов.

Ряд учёных - лингвистов считают, что основными компонентами афоризма являются пословицы, поговорки, крылатые слова, призывы, девизы, лозунги, общественно-научные формулы и естественно-научные формулировки. Другие учёные считают, что афоризм - это изречение, законченная мысль одного, определенного автора.

В данной статье мы будем придерживаться первого мнения и рассматривать строевую единицу языка - языковой афоризм, точнее, её компоненты - пословицы и поговорки. Сравнительное изучение лексико-

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.