CC BY
49ШАКЛХ.О ВА УСУЛХ.ОИ ТАРБИЯИ ЭСТЕТИКИИ КУДАКОНИ СИННИ ХУРДИ МАКТАБЙ ДАР МУАССИСАИ ТАХСИЛОТИ ИБТИДОЙ
ВАЛИЗОДА ШОИРАХОН
Донишгох,и давлатии Хучанд ба номи академик Б.Гафуров, номзади илмх,ои педагогй, сармуаллимаи кафедраи педагогикаи ичтмой ва касбй
Анататсия Дар мацола бештар ба тарбияи эстетикии хонандагони синни хурди мактабй, мо^ияти тарбияи эстетики, ташаккул додани цобилияти дарккунии зебой, омузонидани намуд^ои санъат, х,аёт, омузиш рощои зебоипарастй, пайдо намудани рагбати хонандагона^мият до да шудааст. Вазифаи тарбияи эстетики натащо инкишоф додани цолащоибадей - эх,сосиикудакон, инчунин такмилдоданинеруимаънавй, фикрйй, цисмонй - тамомипацлу^ои санъатмебошад.
Калидвожацо: эстетика, тарбия, зебоипарастй, хонандагон, дониш, мщорат, санъат, маърифатва цобилият
ВАЛИЗОДА ШОИРАХОН
Худжандский государственный университет имени академика Б. Гафурова, преподаватель кафедры социальной и профессиональной педагогики
Анотация В статье большое внимание уделяется эстетическому воспитанию учащихся начальных классов, сущности эстетического воспитания, формированию умения воспринимать красоту, обучению видам искусства, жизни, познанию способов прекрасного, завоеванию интереса учащихся. Автором определена и раскрыта задача эстетического воспитания, которая состоит не только в развитии художественно-эмоциональных состояний детей, но и в совершенствовании духовных, интеллектуальных, физических сил -всех сторон искусства.
Ключевые слова: эстетика, воспитание, красота, учащиеся, знание, умение, искусство, знание и умение.
SHOIRAKHON VALIZODA
Khujand State University named after academician B. Gafurov, lecturer Department of Social
and Professional Pedagogy
Abstract The article pays more attention to the aesthetic education of primary school students, the essence of aesthetic education, the formation of the ability to perceive beauty, teaching the arts, life, learning the ways of beauty, winning the interest of students. The task of aesthetic education is not only to develop the artistic and emotional states of children, but also to improve the spiritual, intellectual, physical forces - all aspects of art.
Key words: aesthetics, education, beauty, students, knowledge, skill, art, knowledge and skill.
Синни ибтидоии мактабй дар инкишофи диккат тагироти назаррас ба амал омада дар х,ама хосиятх,ои он тагироти интенсивй ба дида мешавад. Доираи диккат махсусан босуръат меафзояд, устувории он зиёд гардида, кобилияти гузариш ва таксимот инкишоф меёбад. Дар синни 9-10-солагй, кудакон кодиранд муддати дароз диккатро чалб кунанд ва накшаи мух,иму озодона додашударо ичро мекунанд.
Дар вобастагии шаклх,ои ихтиёрй ва гайриихтиёрии диккат низ дар тасаввур мушохдда мешавад. Диккати кудакони синни ибтидой доимо заиф аст. Дар ин синну сол, бояд кудакон диккатро ба амалх,ои номусоид равона кунад, аммо диккати гайриихтиёр
дар онх,о х,ануз х,ам бартарй дорад. Аз ин чих,ат, тамоми раванди таълиму тарбияи хонандагони синфх,ои ибтидой ба рушди фарх,анги таваччух, тобеъ аст. Бидуни ташаккули кофии чунин функсияи равонй, ба монанди диктат, раванди таълим гайриимкон аст [2].
Бо огози фаъолияти таълимй, тафаккур ба маркази фаъолияти бошууронаи хонандаи хурдсол баланд мешавад. Рушди тафаккур дар кудакони синни хурди мактабй, аз эх,сосй-образнок то абстракт, дар чараёни фаъолияти маърифатй ба амал меояд, ки дар натичаи он дигар равандх,ои маърифатй, аз кабили диккат, хдссиёт ва идрок, хотира, хаёлот, сухан пайдо мешавад. Кудак дар шаклх,о, ранщо, садох,о, эх,сосх,о ва дар мачмуъ фикр мекунад. Ушинский пешних,од кардааст, ки дар фаъолияти таълимй ба ин хусусиятх,ои тафаккури кудакон такя кунем.
Дар синни хурди мактаб дар сох,аи х,авасмандгардонии рафтор тагирот ба амал меоянд, ки он дар фах,миши мачмуи мотивх,ои муносибати кудакон ба санъат, зебой, олами атроф ва таксимоти ин ангезах,о ба х,авасх,ои эх,сосй, яъне хох,ишх,о ва амалх,о пайдо мешавад .
Тибки гуфтаи Арасту, эстетика чузъи фалсафа буда, барои эчоди як нуктаи назари умумй ба чах,он хидмат намуда, ба мушкилоти зебоии табиат ва санъат вобаста аст. Афлотун боварй дошт, ки эстетика ба масъалах,ои назорати аз болои санъат ва накши эстетика дар тарбияи инсон хеле назаррас аст. Акидаи Сукрот дар мах,фуми эстетика ин бо ахлок робитаи зич дорад [9].
Кривцун Олег Александрович, х,амчун мутахассиси сох,аи эстетика, файласуф, мавзуи эстетикаро шаклх,ои возех,и офаридаи инсон ва табиат мешуморад. Вай аз сабаби он боварй дорад ки эстетика на танх,о зебо, балки зишт, фочиа, х,ачв ва гайраро меомузад. Он илмест,ки дарки х,исси шаклх,ои экспресси чах,они атроф ифода мекунад[5]. Хдмин тарик, эстетикаро х,амчун илми фалсафй муайян кардан мумкин аст, ки сох,аи зух,уроти эстетикии муносибати фарх,ангии инсонро ба чах,он ва сох,аи фаъолияти бадей меомузад, ки натичах,ои азхудкунии инсон аз руи конунх,ои зебой ташаккул ёфтааст, муттахдд ва идеал й аст [9].
Истилохд "эстетика" (аз калимаи юнонии "aisthetikos") дар асри XVIII аз чониби файласуфи немис А.Баумгартен муаррифй шуда, чунин мешуморад, ки эстетика ба омузиши хусусиятх,ои маърифати сенсории чах,он дар санъат таъсир мерасонад [4]. А.Баумгартен маърифати х,ассосй ва окилонаро фарк мекунад. Шинохти сенсорй мархдлаи пасттарин аст ва санъат ба он машгул аст.
Гарчанде ки эстетикаро аксар вакт илми санъат меноманд, ин таъриф ба кадри кофй дакик нест ва эстетикаро илми омухтани х,ама чиз номидан дурусттар хохдд буд. Боигарих,ои арзишх,ои эстетикй, ки инсон дар чах,они атроф кашф мекунад, дар фаъолияти мех,натии худ эчод мекунад ва дар олами инъикоскунандаи санъат тачассум ёфтааст. Ба ибораи дигар, эстетикаро илми азхудкунии эстетикии инсон ба вокеият ва санъат х,амчун шакли мухдмтарини чунин азхудкунй номидан мумкин аст. Дар раванди фарк ва азхудкунии дарки х,ассосии падидах,ои зиндагй, одамон муносибати эх,сосотиро нисбати онх,о ташаккул медих,анд.
Мутафаккирони гузашта кайд карданд, ки тачрибах,ои зиёд дар одамон бо зебой, зебой ва зиштй алокаманданд ва ин эх,сосоти махсуси эстетикй аз эх,сосоти мукаррарии аз ташвишх,ои хдрруза, гам ё шодмонй фаркшаванда аст. Сифатх,ои махсуси табиат, х,аёти моддй ё санъат, ки ба дарки мо таъсири мушаххас мерасонанд, он дар санъат ба таври возех, зохдр мешаванд, сифатх,ои эстетикй вобаста аст.Тах,силот як раванди максаднок ва х,амох,ангшудаи рушди инсон бо ёрии амалиёт ва таъсироти махсуси педагогии мутобики як идеали муайяни педагогии ичтимой мебошад. Тах,силот х,амчун мафх,уми педагогй се хусусияти мухдмро дар бар мегирад
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
> ма;саднокй, мавчудияти ягон хадаф, ва намуди идеал;
> мувофик;ати чараёни таълим ба идеалхои ахлок;й ва эстетикй, меъёрхо ва шакли рафтор, хамчун дастовардхои онтогенези таърихии инсоният;
> мавчудияти системаи муайяни ташаккулёфтаи таъсир ва ангезахои тарбиявй.
Раванди тарбия мачмуи ма;садхо, вазифахо, мундарича, шаклхо ва усулхоест, ки ба рушди хаматарафа ва хамачонибаи инсон нигаронида шудаанд [8].
Дар раванди мураккаби таълимй самти мухимро хамчун тарбияи эстетикй чудо кардан мумкин аст. Тахлили адабиёти фалсафй ва педагогй нишон дод, ки дар таърифи мафхуми тарбияи эстетикй равишхои гуногун мавчуданд. Пас, масалан, Э.Ф.Сивашинская тарбияи эстетикиро хамчун самти мухими таълим медонад коре, ки маънои он эчоди чорабинихои гуногуни эстетикй мебошад.
Хисси зебоии ташаккулёфта, ки ба дарачаи баланди рушд расидааст, ;обилияти фарк кардани зебо ва зиштро асосан рафтори инсонро дар мактаб, дар чои кор, хангоми истирохат бо оила муайян мекунад. Ба гуфтаи Г.М. Кождаспирова, тарбияи эстетикй хамчун рушд ва такмил додани ;обилияти шахс барои дуруст фахмидан, бахо додан ва эчоди зебой дар хаёт ва санъат, иштироки фаъолона менамояд [4]. Дар хама холатхо сухан дар бораи он меравад, ки тарбияи эстетикй бояд дар инсон ;обилияти хис кардани зебоии санъат ва хаёт, дуруст дарк ва арзёбй кардани он инкишоф ё такмил ёбад [9].
Тарбияи эстетикй танхо як чанбаи муайяни тамоми шаклхои дигари фаъолияти таълимй мебошад. Таълими эстетикй шакли муста;или тарбия нест, зеро он фанни махсуси худро надорад, арзишхои эстетикй як навъ сохаи мавзуии махаллиро ташкил намедиханд. Дар чараёни азхудкунии шахс ба тамоми олами хиссии мавчудбуда ба вучуд меоянд. Дар айни замон, ягон шакли фаъолияти таълимй ба анчом нарасидааст, ки он чузъи тарбияи эстетикиро дар бар нагирад ва натичахои баланд ба даст намеорад.
Дар чараёни рушди афкори эстетикии чахонй робитахои муста;ими тарбияи эстетикй бо педагогика ба таври равшан зохир мешаванд. Тарбияи эстетикй яке аз самтхои педагогика мебошад, ки дар он педагогика шаклу усулхои гуногуни хоси тарбияи эстетикиро меомузад ва эстетика дар навбати худ принсипхои умумии тарбияи эстетикиро дар мохияти фалсафа тахия менамояд. Ба ибораи дигар, эстетика стратегияи тарбияи эстетикиро пешбинй мекунад ва педагогика тактикаи онро дар хар як соха мушаххас, дар хаёти харруза, кор, варзиш, дарки санъат дар тахсилоти мактабй пешниход мекунад Хддафи асосии тарбияи эстетикй таълим додани кудак барои фахмидан ва ;адр кардани зебоии атроф, яъне ташаккули фарханги эстетикии кудак мебошад. Маданияти эстетикй ;исми асосии фарханги маънавии шахс мебошад, ки ;обилияти инсонро тавсиф мекунад. Дар раванди дарк намудан аз тарафи хонанда дониши эстетикй, дарки дурусти зебоихо, санъат ва во;еият, хохиш ва ;обилияти сохтани хаёти худро аз руи ;онунхои зебой ба даст меорад [9]. Маданияти эстетикй чузъхои зеринро дар бар мегирад:
1. дарки эстетикй, раванди ма;садноки ташаккули шуури эстетикй, сохаи табиат ва санъат зохир мешавад [11];
2. хисси эстетикй, тачрибаи эхсосоти инфиродй, ки бо муносибати арзёбии шахс ба падидахои сулх ва санъат мухити атроф ташаккул ёфтааст .
3. таваччухи эстетикй, ин тамоюли (мачмуи мотивхо, а;идахо, эъти;од, ниёзхо ва орзухои устувори) шахс ба ашё дар сохаи зебоии олами атроф мебошад [14]. Манфиатхои эстетикй талаботи эстетикиро ташаккул медиханд;
1. ниёзхои эстетикй, эхтиёчи доимии муошират бо арзишхои эстетикй, ки эхсосоти ами;ро ба вучуд меоранд [4];
2. завк;х,ои эстетикй, системаи меъёрхои арзёбй ва дарки падидахои аз чихати эстетикй мухими во;еият, ки дар зехни инсон ташаккул ёфтааст [3];
3. идеали эстетикй, дарки субъективии рушди эстетикй мебошад, хангоми ифодаи во;еан зебо, ахамияти эстетикии он шаъну эътибори зебоиро ба даст меорад [3]. ^ангоми муайян кардани сохтори тарбияи эстетикй роххои гуногун истифода мешаванд [5]:
• муайян кардани унсурхои шуури эстетикй, ки ба ташаккули ма;саднок дучор меоянд;
• равшан кардани чузъи тарбияи эстетикии кудак;
• инти;оли сифатхо ва ;обилиятхои эстетикии кудак.
Ю.С. Любимова чузъхои зерини сохтори тарбияи эстетикии кудакони синфхои ибтидоиро муайян мекунад. Маърифатй эстетикии кудакони синфхои ибтидой, аз чумла системахои дониш, мафхумхо, ниёзхо, афзалиятхоро аз чихати эмотсионалй хавасмандкунанда, инхоро дар бар мегирад:
1. ифодахои эстетикй (ифода тавассути забони хиссиёт, тачрибаи онхо);
2. дарки эстетикй, яъне хамдардй (;обилияти шинохтан, дарк кардани холати эмотсионалй, тарсу харос ва изтироби одамони дигар);
3. экспрессивии эхсосии санъат (таркиб, шакл ритм, оханг, шиддат);
4. эмотсионалй (инъикоси назари фардии кудак, баёни хиссиёти онхо бедор намудани малака ва махоратхои фаъолияти эстетикй, эчодй, нишондихандаи чалб шудан ба фаъолияти эстетикй рушди ;обилияти эчодии кудак мебошанд.
Сохаи маърифатй бо гирифтани дониш дар бораи гуногунрангии эстетикии чахон, асоснокй ва падидахои он ало;аманд аст. Он дониши эстетикй, мафхумхо, афзалиятхо, талаботи кудак ва сатхи зехнии тарбияи эстетикии кудак вобаста аст. Сохаи эмотсионалй ва хавасмандгардонии тарбияи эстетикии кудакони синфхои ибтидой бо ;обилияти эхсосотй хис кардан ва зебоии олами атроф ало;аманд аст. Дар эхсосот, хиссиёт, тачриба зохир мешавад. Кобилият барои фаъолияти эстетикии эчодй ба сохаи фаъолият тааллу; дорад.
^ама ;исмхои тарбияи эстетикии шахс, аз чумла манфиатхо ва ниёзхо, пеш аз хама, дар раванди фаъолияти эстетикй ташаккул меёбанд, ки ин замина зарурати ба он фаъолона шомил кардани кудакон ба миён меояд, синни ибтидоии мактабй мебошад [8]. Барои муайян кардани муваффа;ияти истифодаи баъзе воситахо дар тарбияи эстетикии мактаббачагони ибтидой (табиат, адабиёт, муси;й, санъати тасвирй, меъморй ва f.), Ю.С. Любимова меъёрхо ва нишондихандахои зерини ташаккули тарбияи эстетикии хонандагонро муайян кард:
• мавчудияти дониши эстетикй, хачми дониши эстетикй, шав; ба омухтани асархои бадей, ;обилияти эхсос кардани зебо ва зишт дар зиндагй ба санъат ва дарки забони санъат;
• дарки асархои бадей дар раванди фаъолияти эстетикй;
• ифода тавассути забони хиссиёт ва тачрибахо;
• истифодаи малакахои амалй, мундарича, ифодаи эстетикй, техникаи ичрои махсули кори эчодиёти кудакон, хохиши худшиносии инфиродй дар раванди фаъолияти эстетикй.
Хама вазифахои тарбияи эстетикй, ба а;идаи аксарияти педагогон, аз чумла Б.Т. Лихачёв, Н.И. Киященко, А.С. Макаренко ва дигаронро мувофи;и чузъхои сохторй ва мундарича ба гуруххо муттахид кардан мумкин аст, ки ба онхо равона карда шудааст [7]:
- ташаккули шуури эстетикй, хисси эстетикй;
- маърифати фаъолияти эстетикй;
- ташаккул ва рушди ;обилиятхои эстетикй.
ОФ "Международный научно-исследовательский центр "Endless Light in Science"
Мохияти вазифаи аввалини ташаккул ва инкишофи эхсосоти эстетикй ва хиссиёти кудакон ба амал меояд. Дар раванди вазифаи аввал, инчунин чамъшавии захираи гуногуни таассуроти садо ва ранг ба назар мерасад. Барои ташаккули дарки сенсорй-эмотсионалии чахон зарур аст, ки дониши муайян нисбати табиат, ва олами арзишхои эстетикй зарур аст. Гуногунрангй ва дониш ибтидой ташаккули манфиатхо, ниёзхо ва ;обилиятхои гуногун, тачрибаи бойест, ки хонанда тавассути асархои бадей, ки кудак зохир мегардад, дар тамоми равандхои хаёт худро хамчун як шахси аз чихати эстетикй рафтор мекунад.
Унсури хатмии тарбияи эстетикй инчунин тарбияи зав;и эстетикии кудакон мебошад. Мохияти вазифахо аз шиносоии кудакон бо фаъолияти эстетикй иборат аст [7]:
> ташаккул додани малака ва махорати ибтидоии шаклхои эчодии ифодаи худ дар фаъолияти эстетикй;
> ташаккули малакахо оид ба ;абул ва истифодаи воситахои гуногуни ифоданокии як намуди муайяни санъат;
> тарбияи малака ва махоратхо дар кудакон барои фаъолона дохил намудани унсурхои зебой ба тарзи хаёти харрузаи худ, табиат ва муносибати худ бо одамони атроф.
Тарбияи эстетикй чанбаи чудонашаванда ва бенихоят мухими тамоми дигар шаклхои таълим мегардад. Хамин тари;, он бо таълими бадей пайванди ногусастанй дорад [4].
Таълими бадеии ма;саднок раванди педагогии ташаккули чахонбинии кудак тавассути санъат, яъне ташаккул додани ;обилияти дарк кардан, хис кардан, ;адр кардани санъат, лаззат бурдан, инчунин инкишоф додани ;обилиятхои эчодии онхо дар раванди фаъолияти эчодии худ мебошад [6].
Аз як тараф, тарбияи эстетикй барои таълими мукаммали бадей зарур аст, он наметавонад санъатро бидуни дарки сифатхои эстетикии он ами; дарк кунад ва дуст дорад. Аз тарафи дигар, таълими бадей барои тарбияи эстетикй дастгирии ;авй мерасонад, дар ташаккул ва рушди муносибати эстетикии кудак ба чахон на;ши махсус мебозад. Тачрибаи табиии эхсосии хисси эстетикй як мачмуи ягона бо ;обилияти доварии эстетикй, яъне бо арзёбии эстетикии во;еият, а;ида дар бораи объекти эстетикии санъат ва хаёт мебошад.
Барои ташаккул додани ;обилияти кудак барои бахо додани ин ё он асари бадей ё ягон падидаи олами атроф бо ну;таи назари эстетикй дар онхо ;обилияти падидахоро хис кардан, ифода кардани ниёзхои равонй андеша ва тачриба кардани ашё мавчудият аст[4].
Мохияти гурухи сеюм вазифахои тарбияи эстетикй бо ташаккул ва рушди ;обилиятхои эчодй умумй ва махсус ало;аманд аст [7].
Кобилиятхои умумй ин инкишоф додан ва ташаккули гояхо дар бораи хусусиятхои берунии ашё, ;обилияти эмотсионалй, хаёлот, тачриба ва гайра мебошанд [3]. Кобилиятхои махсус, масалан, дар сохаи фаъолияти визуалй, фаъолияти махсуси тахайюлоти эчодй, хассосияти махсуси визуалй мебошад, ки сабукй ва пуррагии дарки муносибатхои хачмй ба ранг, чашм, хотира, малакахои махсуси дастй,хассосияти эмотсионалй, кайфияти эмотсионалй ва эчодкорй муваффа;ияти эчодиётро муайян мекунанд ва гайра [9].
Гуруххои вазифахои баррасишуда, аз ну;таи назари педагогй, асосхои тарбияи эстетикиро пурра инъикос намекунанд. Илова бар равишхои педагогй, равишхои равонй низ мавчуданд. Маънии онхо аз ташаккули шуури эстетикии кудак дар раванди эстетикй иборат аст.
Шуури эстетикй дар зери таъсири муносибатхои ичтимой ташаккул меёбад [4]. Педагогон ва равоншиносон шуури эстетикиро ба як ;атор категорияхо чудо мекунанд,
ки мохияти психологии тарбияи эстетикиро инъикос мекунанд ва имкон медиханд, ки сатх,и фарханги эстетикии инсон муайян карда шавад. Аксари мухаккикон, Б.Т. Лихачёв, профессор, доктори илмхои фалсафа Г.З. Апресян категориями зеринро фарк мекунад [2]:
• хисси эстетикй;
• завки эстетикй;
• идеали эстетикй;
• эх,тиёчоти эстетикй;
• доварии эстетикй;
• дарки эстетикй
Зебой ва санъат аз хам чудонашавандаанд, зеро санъат аз руи конунхои зебой мухимтарин сохаи эчодиёт ба шумор меравад ва тарбияи эстетикй тавассути миёнаравй ба амал меояд [4].
Тамоми тачрибах,ои минбаъдаи эстетикй, ташаккули идеалхо ва завкхои эстетикй аз пурра, равшанй, амики ошной бо санъат ва зебоии олами атроф вобастаанд. Ю.Б. Бореев - дарки эстетикй тасвир мекунад, ки чй гуна азхудкунии равонй ва фархангй аз чониби як чиз дар мачмуъ дар чахони вокей ахамияти инсонй дорад [9]. Дар навбати худ, Б.Т. Лихачёв дарки эстетикиро хамчун кобилияти чудосозии инсон дар падидахои олами атроф ва санъати равандхо, хосиятхо, сифатхое, ки хиссиёти эстетикй ба вучуд меоранд, мефахмад [5].
Дар тарбияи эстетикй як муассисаи тахсилоти умумй накши бузург мебозад, махз дар он таъсири падидахои эстетикй ва санъат амалй карда мешавад. Мо ба хулосае омадем, ки мавзуъхои сикли табий - илмй ва бадей - эстетикй, ки дар доираи онх,о тарбияи эстетикии хонандагони хурдсол амалй карда мешаванд, воситаи мухими тарбияи эстетикй мебошанд.
Дар мавзуъхои ин давра таваччухи маърифатии мактаббачагон меафзояд, маводи истифодашуда неруи бузурги эмотсионалй дорад.
Мо тахлил ва хулоса кардем, ки тарбияи эстетикии хонандагони хурдсол дар зери таъсири шароити педагогй, корхои тарбиявй ва беруназсинфй сурат мегирад. Шартхои мухими педагогии тарбияи эстетикии мактаббачагони хурдсол инхоянд, ин дониш, мехнат, табиат, санъат мебошад. Чустучуи хакикат, ки онро хонандагони хурдсол анчом медиханд, аз тачрибахои эхсосй ранг мегирад. Зебой яке аз меъёрхои хакикати дониш аст. Мехнат новобаста аз акл ва чисмонй барои тарбияи эстетикии хонандагони хурдсол зарур аст. Махз кори ташкилшуда хамеша бо хисси каноатмандй ва лаззат хамрохй мекунад. Муаллим дар вакти дарс ва экскурсия робитаро бо табиат ташкил мекунад. Алока бо табиат наздик мешавад, онхо асоси хиссиёти ватандустиро ташкил медиханд. Дар дарсхои давраи бадей-эстетикй завки бадей ташаккул меёбад. Тарбияи эстетикй дар корхои беруназсинфй гузаронида мешавад. Сухбатхо бо хонандагони хурдсол, тамошои филмхо ва гуш кардани мусикй барои бедор кардани завки эстетикии хондани хеле назаррас аст. Барои волидон низ бояд оид ба ташаккули тарбияи эстетикии хонандагони хурдсол тавсияхо дихем. Тарбияи эстетикии хонандагони хурдсол бо кушиши якчояи муаллим ва волидон ташаккул меёбад.
Омузгор ва падару модарон тарбияи пурраи эстетикии хонандагони синфхои ибтидоиро дарк намуда, ташаккули чунин шахсиятро таъмин мекунанд, ки сарвати маънавй, сифатхои эстетикй, ахлокй ва иктидори баланди зехниро бояд дар бар гирад.
АДАБИЁТХ,ОИ ИСТИФОДАШУДА
1. Энсиклопедияи бузурги шуравй [Захираи электронй]. - Холати дастрасй: http://bse.sci-lib.com/
2. Буткевич В.В., Любимова Ю.С. Методикаи ташкили тарбияи эстетикии мактаббачагони ибтидой: китоби дарсй - метод. дастур барои муаллимон барва;т. cl. / B. V. Буткевич, Ю. С.Любимова.- М .: Академия, 2008.-с. 144.
3. Котикова О. П. Тарбияи эстетикии мактаббачагони хурд: дастур барои муаллимон / О. П. Котикова. - М.: ВЛАДОС, 2001.-С.194.
4. Макаренко, А.С. Дар бораи тарбия дар оила / А.С Макаренко. - М 1 ..: ВЛАДОС, 2001.-С.312
5. Неменский, Б.М. Хикмати зебой / М. Б. Неменский. - М.: Маориф, 2010.- с. 169.
6. Педагогика: Китоби дарсй барои донишчуёни омузгор. донишгоххо / ed. П.И. Пидкасистого.- М.: Агентии педагогии Русия, 2009.-С.276.
7. Печко, ЛП Экспрессивии эстетикаи табиат ва фарханги шахсият / Л. Печко. - М .: УСТУ, 2008.-с. 146.
8. Рукавицын, ММ ба мардум тааллу; дорад / М. М. Рукавицын. - М.: Академия, 2008.-С.196.
9. Сластенин, V. A. Педагогика: Китоби дарсй. дастй барои чубкорй. баландтар. пед. омузиш. муассисахо / V. A. Slastenin. - М .: Академия, 2007.-С.5
10. Лугати эстетикй [Захираи электронй]. - Холати 2. дастрасй: http://esthetiks.ru/ Сухомлинский, В.А. Дар бораи таълим / В. А. Сухомлинский. - М.: Маориф, 2004.-С.243.
11. Тутолмин, A. V. Ахло;й - тарбияи эстетикй / A. V. Tutolmin.- М .: Рекомме, 2006.-С.132.
12. Ушинский, К.Д.Мард хамчун субъекти таълим / К.Д.Ушинский. - М .: Fair-Press, 2004.-С.287.
