Научная статья на тему 'SANOAT KORXONALARIDA INNOVATSION BOSHQARUV USULLARI'

SANOAT KORXONALARIDA INNOVATSION BOSHQARUV USULLARI Текст научной статьи по специальности «Экономика и бизнес»

CC BY
1042
136
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Science and innovation
Область наук
Ключевые слова
ierarxik darajalar / bozor iqtisodiyoti / innovatsion xizmat / kompleks funksiyalar / moddiy resurs. / hierarchical levels / market economy / innovative service / complex functions / material resource.

Аннотация научной статьи по экономике и бизнесу, автор научной работы — Sh. Otajonova, K. Komilova, M. Jumaniyazova, A. Axmadjonov

Ushbu maqolaning asosiy maqsadi innovatsiyalar rivojlanayotgan davrda sanoat korxonalarini innovatsion boshqarishda nazariy va amaliy jihatdan o’rganish va asosiy kamchiliklarini bartaraf etish.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

INNOVATIVE METHODS OF MANAGEMENT IN INDUSTRIAL ENTERPRISES

The main purpose of this article is a theoretical and practical study of innovative management of industrial enterprises during the development of innovations and the elimination of their main shortcomings.

Текст научной работы на тему «SANOAT KORXONALARIDA INNOVATSION BOSHQARUV USULLARI»

SANOAT KORXONALARIDA INNOVATSION BOSHQARUV USULLARI

Otajonova Shahrizoda Farxod qizi

Urganch davlat universiteti talabasi

Komilova Komila Olloyorboy qizi

Urganch davlat universiteti talabasi Jumaniyazova Mehribon Baxtiyorovna

Urganch davlat universiteti talabasi Axmadjonov Azimbek Xamrobek o'g'li

Urganch davlat universiteti talabasi https://doi. org/10.5281/zenodo. 699 7585

Annotatsiya. Ushbu maqolaning asosiy maqsadi innovatsiyalar rivojlanayotgan davrda sanoat korxonalarini innovatsion boshqarishda nazariy va amaliy jihatdan o'rganish va asosiy kamchiliklarini bartaraf etish.

Kalit so'zlar: ierarxik darajalar, bozor iqtisodiyoti, innovatsion xizmat, kompleks funksiyalar, moddiy resurs.

ИННОВАЦИОННЫЕ МЕТОДЫ УПРАВЛЕНИЯ НА ПРОМЫШЛЕННЫХ

ПРЕДПРИЯТИЯХ

Аннотация. Основной целью данной статьи является теоретическое и практическое исследование инновационного управления промышленными предприятиями в период освоения инноваций и устранение их основных недостатков.

Ключевые слова: иерархические уровни, рыночная экономика, инновационная услуга, сложные функции, материальный ресурс.

INNOVATIVE METHODS OF MANAGEMENT IN INDUSTRIAL ENTERPRISES

Abstract. The main purpose of this article is a theoretical and practical study of innovative management of industrial enterprises during the development of innovations and the elimination of their main shortcomings.

Keywords: hierarchical levels, market economy, innovative service, complex functions, material resource.

KIRISH

Innovatsiyalarni boshqarish tizimi korxonaning raqobatdosh ustunligini belgilovchi iqtisodiy, huquqiy va boshqa omillarning asosiy birikmasidir. Korxonaning raqobatbardoshligi uning bozordagi o'rnini belgilaydi. Raqobatbardosh korxona, birinchidan, strategik salohiyat elementlarining to'g'ri ishlab chiqilganligi; Ikkinchidan, korxona o'zining raqobatbardoshligini saqlab qolish va uni yuqori darajada ushlab turish uchun atrof-muhitdan qanday qilib yaxshiroq foydalanish kerakligi haqidagi bir qator savollarga javob berishi kerak. Shu sababli, bugungi kunda qayta ishlash korxonalarida boshqaruv tizimi qanday bo'lishi kerakligi haqida yetarli ma'lumot yo'q. Biroq, islohotlar yillarida agrosanoat majmuasining barcha tarmoqlarida chuqur inqiroz yuzaga kelishining sabablaridan biri boshqaruv tuzilmasini o'zgartirdi.

TADQIQOT MATERIALLARI VA METODOLOGIYASI

Shu bois, qayta ishlash sanoatini boshqarish tuzilmasining tarmoq prinsipi zamonaviy talablarga javob bermasligi ma'lum bo'ladi. Birinchidan, tarmoq jihati kengroq bo'linmalarning rivojlanishi va shakllanishi bo'lib, tor ixtisoslashtirilgan faoliyatda mehnat xarajatlari ilmiy

asoslangan ishlab chiqarishni kafolatlamaydi. Xodimlarning ishchi kuchi, ammo kombinatsiyalangan funksiyalar faqat korxona darajasida amalga oshiriladi. Ikkinchidan, turli sanoat tarmoqlarining har bir tarmog'i uchun kadrlar bilan ta'minlashni chuqurroq tayyorlash kerak. Biroq, aksariyat hollarda xodimlarning bilim darajasi belgilangan talablarga javob bermaydi; sanoat birligi shaklida qayta ishlash sanoatini boshqarish bo'yicha davlat organlarining monitoring faoliyatini aniqlaydigan boshqaruv darajasining pasayishiga olib keladigan; Uchinchidan, boshqaruvning haddan tashqari ierarxik darajalari, hokimiyatni taqsimlash, boshqaruv qarorlarini bajarish va buyruqlarni qabul qilish guruhlar sonining asossiz ko'payishiga olib keladi; To'rtinchidan, bo'limlarning nomutanosibligi har bir tarmoq kabi bir xil funksiyalarning takrorlanishiga olib keladi, bu esa ishchi kuchining umumiy funksionalligini sezilarli darajada oshirishga olib keladi, texnologik, tashkiliy, iqtisodiy va boshqa tadbirlarda ishtirok etadi, shuningdek, boshqaruv xarajatlarining oshishiga olib keladi va boshqaruv samaradorligining pasayishi. Shu bilan birga, bozor iqtisodiyoti sharoitida ishlab chiqarish faoliyatini amalga oshiruvchi har qanday kompaniyalar kompleks funksiyalarga, jumladan, bozorni har tomonlama o'rganish, sotishni tashkil etish, bojxona-huquqiy ish, reklama, tadqiqot va prognozlash, moliyaviy ta'minlash, moliyaviy va tijorat faoliyatini tashkil etish bilan birlashtirilgan bo'lishi kerak. hisob-kitoblar, pul muomalasini tashkil etish va nazorat qilish, kreditlash, soliqqa tortish, hisob-kitoblar va to'lovlarni tashkil etish, boshqa byudjetdan tashqari fondlarni rivojlantirish, yangi kompyuter texnologiyalarini samarali joriy etish zarur. Bunday funksiyalarni birlashtirish orqali ma'lum bir qism mintaqaviy darajada ob'ektiv ravishda amalga oshirilishi kerak.

TADQIQOT NATIJALARI

Shuning uchun kompaniya menejerlari uchun yaxshi mahsulot yetarli emas, ular yangi texnologiyalarning paydo bo'lishiga e'tibor qaratishlari va raqobatchilardan ortda qolmaslik uchun ularni o'z korxonalariga kiritishni rejalashtirishlari kerak. Bu yerda innovatsion menejmentni joriy etish quyidagilarni o'z ichiga oladi: innovatsion dastur va rejani tahlil qilish, yangi mahsulotni ishlab chiqish monitoringi va amalga oshirish; yangi mahsulotni yaratish loyihasini ko'rib chiqish; yagona innovatsion siyosatni olib borish, ushbu sohalardagi ishlab chiqarish bo'linmalari faoliyatini muvofiqlashtirish; innovatsion xizmat ko'rsatish dasturini moliyaviy va moddiy resurslar bilan ta'minlash; malakali kadrlar tomonidan innovatsion xizmatlar ko'rsatish. Murakkab innovatsion muammolarni hal qilish uchun g'oyadan tortib to mahsulot zanjirini ishlab chiqarishgacha bo'lgan vaqtinchalik ishchi guruhlar tashkil etilishi kerak. Bugungi kunda qayta ishlash korxonalarining bozordagi raqobatbardosh o'rni iste'molchining korxona va uning mahsulotlariga bo'lgan munosabatini belgilab beradi, bu esa bozorda sotish hajmiga ta'sir qiladi. Bunga innovatsion boshqaruv tizimi o'rnatilgan korxonalar erisha oladi. Ushbu tizim maqsadlarga erishishga qaratilgan; ishlab chiqarishga innovatsiyalarni joriy etishni rag'batlantirish; rejalashtirish; innovatsiyalarni joriy etish bo'yicha ishlarni tashkil etish; ishlab chiqarish muammolari, g'oyadan mahsulot zanjirlarini ishlab chiqarishgacha innovatsiyalarni joriy etish ustidan nazorat. Viloyatda agrosanoat majmuasining samarali faoliyat yuritishiga sezilarli ta'sir ko'rsatuvchi qayta ishlash sanoatini boshqarish tizimini takomillashtirish chora-tadbirlaridan biri: hududiy sanoat boshqaruvi organlari barcha zarur ma'lumotlarning doimiy ravishda qo'shilishi va yangilanishi to'g'risida to'liq statistik ma'lumotlar bankini yaratishi, shuningdek, amaldagi qonunchilik sohasidagi davlat manfaatlarini ifodalash uchun zarur bo'lgan ko'plab asosiy vazifalarni hal qilishi mumkin; Rivojlangan

mamlakatlar tarkibida o'z mahsulotlarini chuqur qayta ishlash ulushini oshirish va tovar bozori tuzilmasini yaqinlashtirish; ishlab chiqarish quvvatlaridan maksimal darajada foydalanish maqsadida viloyatda ishlab chiqarilayotgan qishloq xo'jaligi mahsulotlarini qayta ishlash, shuningdek, uni ishlab chiqarish hajmi va yangi texnologiya asosida xorijda amalga oshirish mumkin bo'lgan boshqa sohalarda texnika ishlab chiqarishning raqobatbardoshligini oshirish, jadal modernizatsiya qilishga ko'maklashish; Texnik tashkilotlarni hududiy va nomintaqa manbalardan xomashyo va materiallar bilan ta'minlash.

MUHOKAMA

Bundan tashqari, korxonalar innovatsion jarayonlarni boshqarishni takomillashtirish mexanizmini yaratishi mumkin bo'lgan tegishli tadbirlarni amalga oshirish uchun aniq javobgar bo'lgan tuzilma, muddatlar, resurslar bilan ta'minlash, harakat rejalari tizimiga ega bo'lishi kerak. Korxona tomonidan chiqarilgan me'yoriy hujjatlar tashkiliy tuzilmaning turli darajalarida, shuningdek, boshqaruv tuzilmasida, moliyalashtirishda aniq belgilanishi kerak. Korxonada innovatsion jarayonni tashkil etish va boshqarish bir qator omillarga, jumladan korxonada innovatsion salohiyatning rivojlanish darajasiga bog'liq. Korxonaning innovatsion potentsialining rivojlanish darajasi, unda ishchi savodxonlik, tadqiqot, vaziyatda ishlanmalar (barcha bo'limlarda innovatsiyalarni rag'batlantirishning kompleks funksiyasida tadqiqot va ishlanmalar), tizim barqarorligi, yangi mahsulotni joriy etish bo'yicha. innovatsion loyihalarni amalga oshirish uchun yetarli mablag' bilan tavsiflanadi. Innovatsion salohiyatni rivojlantirish jarayonida innovatsion rivojlanish bo'limi muhim rol o'ynashi kerak. Ushbu bo'linma o'ziga xos tashkiliy tuzilmaga va maxsus maqomga ega bo'lgan maxsus tayyorlangan xodimlarga ega bo'lishi kerak. Innovatsion bo'linmaning boshqaruv tuzilmasida tashkiliy rejani yangi imkoniyat sifatida qabul qilish imkonini beradigan maxsus tashkiliy bo'linmani yaratish kerak. Bo'limning innovatsion faoliyati innovatsiyalar haqidagi ma'lumotlarni tahlil qilish, strategik dasturlar va istiqbolli yechimlarni ishlab chiqish, yangi innovatsiyalarni rejalashtirish, ishlab chiqarish jarayonini yangi qoidalarga moslashtirishni o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, tashkilotdagi yuqori malakali ilmiy xodimlar tijorat sirlarini saqlashga, yakuniy foydalanuvchilarning ehtiyojlariga va ilmiy tadqiqotlar uchun dastlabki ishlab chiqarish imkoniyatlariga e'tibor qaratishga ishonch hosil qilishlari kerak. Chunki malakali kadrlarning ilmiy izlanishlarga yo'naltirilgan faoliyati ishlab chiqarish usullarini muttasil takomillashtirish va modernizatsiya qilishga xizmat qiladi. XULOSA

Shu sababli, qayta ishlash sanoatining tashkiliy tuzilmasida innovatsion rivojlanish bo'linmasini joriy etish korxona innovatsion faoliyatini yanada rivojlantirish uchun hal qiluvchi ahamiyatga ega. Innovatsion rivojlanish bo'limi tuzilmasi innovatsion rivojlanish bo'limi boshlig'i bilan innovatsion rivojlanish bo'yicha menejerning vazifalarini bajaradigan va maxsus tayyorgarlikning asosiy vazifalarini aniq belgilab beradigan mutaxassislarni o'z ichiga olishi kerak.

REFERENCES

1. Baykov, N. Ishlab chiqarishni boshqarishni tashkil etish va samaradorligi / N. Baikov, F. Rusinov. - M .: Moskva ishchisi, 1973 yil.

2. Berg, A.I. Kibernetika - optimal boshqarish fani / A.I.Berg. - M.: Energiya, 1964.

3. Bobrov, O.M. Ijtimoiy ishlab chiqarishni boshqarish funktsiyalari tasniflarini takomillashtirishning ayrim masalalari / Ishlab chiqarish samaradorligining iqtisodiy muammolari. - Kiev: KINH, 1975. - No 12.

4. Glazyev, S.Yu. Texnik taraqqiyotning iqtisodiy nazariyasi S.Yu.Glaziev.- M.: Nauka, 1990 y.

5. Kamenitser, S.E. Sanoat ishlab chiqarishini boshqarish asoslari / SE Kamenitser. - M.: Fikr, 1971 yil.

6. Rossiya Federatsiyasining 2001-2005 yillardagi davlat siyosati kontseptsiyasi // Innovatsiyalar. 2000.- № 3-4.

7. Ober - Krie, J. Korxonani boshqarish / Per. frantsuz tilidan Moskva: taraqqiyot, 8. Petrova, A.S. Sanoat ishlab chiqarishini boshqarishni tashkil etish asoslari / A.S. Petrova. - M.: Iqtisodiyot, 1969 yil.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.