Научная статья на тему 'Реанимация жағдайындағы науқастардың кеуде қуысының рентгенологиялық зерттеулері, рентгенограмманы сараптаудың ерекшеліктері'

Реанимация жағдайындағы науқастардың кеуде қуысының рентгенологиялық зерттеулері, рентгенограмманы сараптаудың ерекшеліктері Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
196
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
реанимация / стент / катетер / зонд / эндотрахеалды түтік.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — К.М. Нҧрымбетов

Реанимация бӛлімінде науқастың жағдайы және жедел медициналық жәрдем кӛрсету барысында енгізілген эндотрахеалды түтік, орталық кӛк тамырдағы катетер, асқазандағы зонд, кеудедегі ЭКГ ӛткізгіштері, электрокардиостимулятор, жүрек қан тамырындағы стенттер және жүректің жасалма қақпақшалары сәулелік зерттеу әдістерін ӛткізуде, рентгенограмманы сараптаудағы ерекшеліктерін білуді, ӛкпе ісінуі, веноздық тоқырау,респиратор-дистресс синдромы шок жағдайындағы ӛкпенің сәулелік белгілерін толық анықтауды талап етеді.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

FEATURES OF THE X-RAY EXAMINATIONS OF THE CHEST IN THE INTENSIVE CARE UNIT

Features of the X-ray examinations of the chest in the intensive care unit:tracheal intubation, gastric intubation, central venous catheterization, pacemakers, stents in blood vessels, artificial heart valves, and the interpretation of radiographs in case of emergency: pulmonary edema and venous congestion, shock lung and respiratory-distress syndrome.

Текст научной работы на тему «Реанимация жағдайындағы науқастардың кеуде қуысының рентгенологиялық зерттеулері, рентгенограмманы сараптаудың ерекшеліктері»

A.K.KOSSANOVA, E.Z.GABBASSOVA, A.A.NURKANOVA, Z.A.NURLANOVA, K.T.NURMANBETOVA, D.B.NURUMOVA, S.B.KARABAEV

FEATURES OF LEUKOPOIESIS IN REFRACTORY CYTOPENIAS

Resume: Refractory cytopenia in myelodysplastic syndrome (MDS) are characterized by partial loss of the ability to differentiate granulocytopoiesis cells, which leads to cellular abnormalities in all stages of hematopoiesis. The purpose of this study is to assess the qualitative and quantitative changes in leukocyte cell lines from patients with MDS according to the version. We examined 127 patients with different MDS-variants. Found that patients with "early" forms of MDS (RA, RARS, RCMD, RCMD-RS and 5q-syndrome) showed a reduction of granulocyte germ delayed maturation of granulocytes and their functional deficiency. In patients with N-MDS morphological abnormalities in granulocyte germs were observed only in two cases. In patients with "advanced" options (RAEB-1 and RAEB-2) reduction of granulocyte germ combined with disrupted differentiation of neutrophil components due to the predominance of proliferating pool, blastosis rise from 5% to 20%. Keywords: myelodysplastic syndrome, anemia, cytopenia, leucopoiesis.

УДК 615.099.083

К.М. Н¥РЫМБЕТОВ

С.Ж. Асфендияров атындагы ^аза; ¥лттын; Медицина Университетi визуалды диагностика кафедрасы

РЕАНИМАЦИЯ ЖАГДАЙЫНДАГЫ НАУКАСТАРДЫН КЕУДЕ КУЫСЫНЫН РЕНТГЕНОЛОГИЯЛЫК ЗЕРТТЕУЛЕР1, РЕНТГЕНОГРАММАНЫ САРАПТАУДЫН ЕРЕКШЕЛ1КТЕР1

Реанимация бел'т'шде нау;астыц жагдайы жэне жедел медициналы; жэрдем керсету барысында енг'з'лген эндотрахеалды т Yтiк, орталы; кек тамырдагы катетер, ас;азандагы зонд, кеудедег/' ЭКГ еткiзгiштерi, электрокардиостимулятор, жYрек ;ан тамырындагы стенттер жэне жYректiц жасалма ;а;па;шалары сэулелк зерттеу эдiстерiн етшзуде, рентгенограмманы сараптаудагы ерекшел'штер'ш б'1луд'1, екпе iсiнуi, венозды; то;ырау,респиратор-дистресс синдромы шок жагдайындагы екпенiц сэулелк белглерн толы; аны;тауды талап етед'1.

ТYйiндi свздер: реанимация, стент, катетер, зонд, эндотрахеалды тYтiк.

Реанимация жагдайындагы нау^астыц кеуде ^уысыныц рентгенологиялы^ зерттеулерЫщ жэне рентгенограмманы сараптаудыц ерекшелiктерi бар. Реанимация бeлiмiнде нау^ас^а екпенщ жасалма вентилляциясы кезЫде шал^асынан жат^ан куйдеп кеуденщ тура багыттагы рентгенограммасында зонд,катетер-ту™тердщ орналасуын ба^ылаумен бiрrе екпешц ^абынулары, инфузионды терапияда суйы^тыктыц ^алыптыдан кеп енпз^ жэне ауалануыныц бузылыстарымен екпе ^ан тамырларында ^анныц кеп болуын ерте аны^тау керек болады. Рентгенограмманы сараптауда кеп санды ЭКГ-етмзпштер^ жогарты ^уысты венага енriзiлrен тYтiктер (катетерлер), эндотрахеалды тутт, ас^азанга енriзiлrен зондтыц келецкелершен жш ^иындыщ туындауы мYмкiн. Зерттеу кезшде тYтiк, зондушыныц орналасу децгешн аны^тау ^ажет, себебi уштарыныц дурыс орналаспауы мYшелердiц эр тYрлi ас^ынган ауруларына алып келедi.

Реанимацияда нау^ас шал^асынан жат^ан кYйде,кассета жауырынга орналастырылып кеуденщ арт^ы тура багыттагы рентгенографиясы жасалады. Рентгенограммада жYрек келецкесшН eлшемдерi фокустыщ ^ашы^ты^ ^ыс^а

болганды^тан алдыцгы тура багытпен салыстырганда улкен, екпенщ жогаргы алацында екпе суретi молайган, екпе ушы ауданы кiшiрейrен жэне кекет кYмбезi жогары орналас^ан болады.

Тура багытта тiк турган кYйде плевра ^уысындагы 200-400мл.суйыктыкты аны^тау мYмкiн болса,ал жат^ан кYйде 500мл- ден жогары мeлшердеri, латерографияда 50-100 мл. суйы^гыкты аны^тау мYмкiн.

Пневмоторакс кезЫде горизонталды жасалган рентгенограммада плевра ^ысындагы бос ауаалдыцгы ^абырга-кекет синусында, жары^тану жола^ тYрiнде жYрек немесе кекет контурында аны^талады.Сурет-1,2. Жогаргы ^уысты венага енriзiлrен катетердН орналасуы Жогаргы ^уысты венадагы катетердН орналасуын жэне ушын аны^тау ма^сатында катетер енпзтген бойдан кеуденщ рентгенографиясы жасалады. КатетердН ушы жогаргы ^уысты венада, оц жYрекшеден 2-см. жогарыда болуы ^ажет. Рентгенограммада ол багдар кен^рдек бифуркациясы децгей есептеледi.

Катетер тYрлерi ^олданылуы

Орталыщ веналыщ ^ан тамыр катетерi Веналыщ ^ан тамыр ^абыртасына жэне жYрекке токсикалы^ эсерi бар препараттарды орталы^ кек тамырга енriзуrе арналган пластикалы^ катетер.

Хикман катетерi ¥за^ мерзiмrе енriзiлетiн катетер,балаларта химиотерапия етмзу Yшiн бугана асты немесе иы^ басы венасына рентгенологиялы^ ба^ылаумен енriзiледi, ушы жогаргы ^уысты венага ^ойылады.

Шелдон катетерi Жедел бYйрек жетiспеушiлiriнде шугыл тYPде гемодиализ eткiзу Yшiн 2-3-аптага ^ойылады

Демерс катетерi ¥за^ мерзiмrе ^ойылатын кец ^уысты катетер, бугана асты венасы ар^ылы оц жYрекшеrе дейiн енriзiледi

Tерi астына имплантация Бiрнеше айналымды химиотерапия етмзу Yшiн, жогарты |уысты венамен оц жYрекшеге дейiн

жасалатын резервуары бар енгiЗiледi.

катетер

Сурет-3,4,5.

Катетердi енгiзу кезiндегi ас|ынулар

1. КатетердН ушы оц журекшеде болып аритмия ша|ыруы мYмкiн.

2. Катетер ушы жогарты |уысты венада емес, бас|а венага, мысалы iшкi мойындыры| венасы, бугана асты венасына eтуi мYмкiн.

3. КатетердН жогарты белИнщ тYйiнделуi мYмкiн.

4. Бугана асты венасы ар|ылы енгiзiлгенде пневмоторакс болуы мYмкiн.

5. Сирек жагдайда перикард тампонадасы сия|ты ауыр ас|ынуы болуы мYмкiн.

6. 1^ан тамырдыц за|ымдалуы жэне тромбозы. 9кпе кYре тамыры катетеризациясы

9кпе кYре тамырын катетеризациялау ар|ылы гемодинамикалы| кeрсеткiштерi тура|ты емес нау|астарды ба|ылау жэне кiшi |ан айналу шецбершдеп |ан |ысымын аны|тау мYмкiн. Катетер жогарты |уысты венага, оц жYрекше жэне |арынша ар|ылы екпе артериясына енгiзiледi. ¥шыныц дурыс орналасуы- оц немесе сол екпе артериясыныц басталган орнынан 2-см дисталды болуы керек. Катетердi енгiзу кезшдеп ас|ынулар- орталы| венага eткiзiлген катетей жэне екпе ^ре тамырыныц жыртылуы, екпе инфаркты болуы мYмкiн. Электрокардиостимуляторлар

Электрокардиостимулятор терi астына кеуде ет артына орнатылады. Электродтары иы|-басывенасы

(v.brachюcefal¡s)ар|ылы оц жYрекше жэне оц |арыншага енгiзiледi. ЭКС- тYрлерi:

- оц |арыншада

- ДДД- оц жYрекше жэне |арыншада

- АА1- оц жYрекшеде

- УДД- оц |арыншада

- Бивентрикулярлы- электрод оц жYрекше, оц |арынша жэне тэждт венада.

Ас|ынулары- жYрек аритмиясы, перикард тампонадасы, тромбоз, |ан тамырдыц за|ымдалуы, пневмоторакс, инфекция. ^ол|а iшiлiк баллонды контрпульсация

ЖYрек жетiспеушiлiгiнiц ауыр сатысында отадан алдын жэне кардиогендi шок кезшде коронарлы| перфузияны Yдерлеу ма|сатында |ол|а iшiне енгiзiледi. Диастола кезецшде баллон кецейiп, |ол|адан |анныц агысына механикалы| кедергi жасайды, систола кезецшде баллон жНшкеред^ |анныц агысына кедерп туындамайды. Баллонныц ушында рентгенконтрасты маркерi бар, ол |алыпты жагдайда сол |олты| асты кYре тамыры сагасынан дисталды аны|талуы |ажет. Стенттер жэне жYректiц жасалма |а|па|шалары Стенттер- эндоваскулярлы имплантат |ол|а немесе тэждiк ^ре тамырдагы стенттердi рентгенограммада аны|тау мYмкiн. ^ол|ага орнатылган стенттердiц каркасы бYйiр багыттагы кеуденiц рентгенограммасында кеуде омырт|аларыныц кeлецкесiне |абаттасып кeрiнедi. Стенттiц келецкеа имплантат |урамындагы металга байланысты.

ЖYректiц жасалма |а|па|шаларыныц механикалы| жэне биологиялы| тYрлерi бар. Бiрiншi жасалма |а|па|шалар 1960-жылдары |олданылган. Олар металл |урсауга орнатылган |арапайым шарик, бiр жармалы |а|па|ша тYрiнде болган. 1^аз1рп тацда гемодинамикалы| кeрсеткiштерi жогары ем жармалы жасалма |а|па|шалар |олданылады. Рентгенограммадагы келецке |а|па|ша |урамындагы металлга байланысты. Ас|ынулары- тромбоз, эмболия, эндокардит, жYрек жетiспеушiлiгi. Эндотрахеалды TYтiк

Эндотрахеалды тYтiктiц орналасуын рентгенографиялы| зерттеуде аны|тау мYмкiн. TYтiк ушыныц |алыпты орналасуы -ке^рдек бифуркациясынан 2-3см. жогарыда болуы керек. TYтiк ушы оц бас бронх |уысында болса,ондай жагдайда тYтiк бифуркация децгейiнде сол бронх тестн бiтеп, сол eкпенiц толы| ателектазы болуы мYмкiн. Тыныс алу жолдарындагы бегде заттар

Бегде заттардыц аспирациясы кiшi жастагы балада, егде жастагы мYгедектерде жэне стоматологиялы| ем-дом кезшде жиi кездеседi. Кeлемi Yлкен рентгенконтрасты бегде заттарды кемей немесе ке^рдекте, ал кeлемi кiшi заттар оц бас бронхта жэне оц екпе теменп бeлiгiнде аны|талады. Бронх |абыргасыныц тiтiркенуiнен жэне стенозды| диселектаздан бронхит немесе |абынулы| инфильтрация болады. Бегде заттыц толы| орналас|ан орнын аны|тау Yшiн рентгенография |арама-|арсы екi багытта жасалуы тиiс. Рентгенонегативтi бегде заттарды жанама белгiлерi ар|ылы аны|тау мYмкiн. 75%- бронхтыц |а|па|ша тэрiздi бп"елушен-екпеде гипервентиляция; 15%- толы| бп"елушен-обструктивт ателектаз; 10%-да рентгенограммада белгi аны|талмайды. Бiр жа|ты |а|па|ша тэрiздi стенозда аралы|ыц ( медиастинум )кeлецкесi сау жа||а ыгысады. Аспирация кезiнде балада Yрей, тынышсыздану, демiкпе болады, сол себепт рентгенологиялы| зерттеу му|ият жасалуды талап етедi. Рентгенологиялы| зерттеуде диагноз толы| аны|талмаса бронхоскопия жасау |ажет.

9кпенiц iсiнуi жэне венозды| то|ырау

9кпенiц iсiнуi сол |арыншалы| жеткпеушттте парентералды енгiзiлген суйы|ты|пен бYйректен несеп ар|ылы шыгарылган суйы|ты| арасындагы баланстыц дурыс болмауынан екпеде гипертензия болады. Рентгенограммада екпе суретшщ молаюы, жYрек кeлецкесi келденец eлшемiнiц улгаюы жэне плевра |уысында суйы|ты| аны|талуы мYмкiн.

Венозды| то|ырау жYрек жетiспеушiлiгi, митралды |а|па|ша а|ауларында екпе венасынан |анныц агысыныц бузылуынан болады,венада |ысым жогарлаган, |ан тамыр |абыргасынан |анныц суйы| бeлiгi алдын интерстицияга, соцынан альвеолага шыгады. Интерстициалды iсiну eкпенiц теменп белттершде сызы|ты| ретикулярлы| интерстициалды келецкелену, |ан тамыр, жYрек, кекет келецкеа аны| емес. Альвеолярлы iсiнуде ацинустарга суйы|ты| толганды|тан 3-5мм-лiк оша|ты келецкелер пайда болады. Венозды то|ыраудыц белплерк Негiзгi ( 2-жа|та,симметриялы ):

- Экпе суретiнiц молаюы

- Оц теменп белт артериясы диаметрiнiц улгаюы

- Керлисызы|шалары

- ^ан тамыр жэне жYрек шетiнiц аны| еместiгi

- Кекет кYмбезiнiц аны| еместiгi

- Бeлiк аралы| |уыстардыц улгаюы

- Оша|ты келецкелер. ^осымша белгiлер:

- Кардиомегалия

- плевра |уысындагы суйы|ы|

- динамикада белгiлердiц жылдам езгерук Сурет-6,7.

Респиратор-дистресс синдромы

Респиратор-дистресс синдромы ересектерде ер тYрлi газды улармен уланганда, |ан |ысымыныц тeмендеуiмен ететш шоктарда, екпе жара|атынан 12-24сагат еткеннен кешн болады. Жаца туган сэбиде синдром шала, ^ж жетпей туганда eкпенiц

толы^ жетшкпеушен, екпешц жасалма вентиляциясында 1^ысым жогары болса жэне гиалиндiк мембрана синдромында болады Кесте 1 - Круг бойынша респиратор-дистресс синдромыныц сатылары жэне рентгенологиялы^ белгiлерi_

Сатысы Уа^ыт Себебi Рентгенологиялы^ семиотикасы

I Бiрiншi сагат Интерстициалды iсiну 9кпе сурет молайган, аны^ емес, бронхтар жэне тYбiр ^урылымы бузылган.

II 2-24 сагат Альвеолярлы iсiну Диффузды келецке

III 2-7^н Жасуша пролифера-циясы, гиалиндт мембраналар, альвеолярлы iсiну Сызы^ты^ жэне ретикулярлы келецкелер, оша^ты эркелк келецкелер.

IV 1-аптадан жогары Фиброздыщ езгер^ер Фиброзданудыц белплерк

Шок жагдайындагы екпе

Шок жагдайындагы екпе-жедел екпе жетiспеушiлiгi жэне гемодинамикалы^ бузылыстармен ^оса eтетiн екпе тшЫц эртYрлi экстремал жагдайларта жауап ретiндегi бузылыстары. Рентгенологиялыщ кeрiнiсi:

I- сатыда алгашында екпе суретшН бiркелкi молаюы жэне оныц уяшыщ тэрiздi бузылысымен алмасуы.

II- сатыда мeлдiрлiгi са^талган барльщ екпе алацында уяшыщ тэрiздi екпе сурет фонында шетi тегiс уса^ оша^ты келецкелер ( 1-3мм) аны^талады.

III- сатыда екпе алацы, екпе сурет мeлдiрлiгi темендеген, уса^ оша^тар азайып шетi аны^ емес орташа оша^ты келецкелер пайда болады.

IV- сатыда екпе алацыныц ^ою келецкеленук

V-сатыда екпе суретiнiц фиброзданып молаюы жэне сирек жагдайда эмфизематозды булла (2-4 см) болуы мYмкiн.

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Кишковский А.Н.Тютин Л.А.ЕсиновскаяГ.Н.Атлас укладок при рентгенологических исследованиях. - Ленинград: Медицина, 1987

2 Линденбратен Л.Д. Королюк И.П. Медицинская радиология ( основы лучевой диагностики и лучевой терапии ) 2-е переработанное и дополненное. - М.: Медицина, 2000г.

3 Терновой С. К. Васильев А. Ю. Лучевая диагностика и терапия.2-том. частная лучевая диагностика. - 2008.

4 Труфанов Г. Э.Лучевая диагностика. - В 2-х томах. - 2007.

5 Ищенко Б.И. Бисенков Л.Н. Тюрин И.Е. Лучевая диагностика для торакальных хирургов. - СПб.: 2000. - С.5.

6 Розенштраух Л.С. Рыбакова Н.И. Виннер М.Г. Рентгенодиагностика заболеваний органов дыхания. - М.: 1987. - С.17.

7 Рентгенологическое исследование грудной клетки. Матиас Хофер( редактор ) Мед.литература. - М.: 2007.

К. М. НУРУМБЕТОВ

ОСОБЕННОСТИ РЕНТГЕНОЛОГИЧЕСКИХ ИССЛЕДОВАНИИ ГРУДНОЙ КЛЕТКИ, ИНТЕРПРЕТАЦИИ РЕНТГЕНОГРАММРЕАНИМАЦИННЫХ БОЛЬНЫХ

Резюме: Особенности проведения рентгенологических исследований органов грудной клетки в реанимации: интубация трахеи (ИВЛ), зондирование желудка, катетеризация центральных вен, ЭКГ проводники в грудной клетке, электрокардиостимуляторы, стентысосудах и искуственные клапаны сердца, а также интерпретация рентгенограмм при неотложных состояниях: отек легких и его венозное полнокровие, респираторный дистресс-синдром, шоковое легкое.

K.M. NURUMBETOV

FEATURES OF THE X-RAY EXAMINATIONS OF THE CHEST IN THE INTENSIVE CARE UNIT

Resume: Features of the X-ray examinations of the chest in the intensive care unit:tracheal intubation, gastric intubation, central venous catheterization, pacemakers, stents in blood vessels, artificial heart valves, and the interpretation of radiographs in case of emergency: pulmonary edema and venous congestion, shock lung and respiratory-distress syndrome.

3 %

Сурет 1 - Реанимация бeлiмiнде нау^астыц кеуде ^уысына жасалган тура багыттагы рентгенограмма

Сурет 2 - Реанимация бeлiмiнде нау^астыц кеуде ^уысына дурыс емес жасалган рентгенограмма

Сурет 3 - Рентгенограммада ортальи^ веноздыщ катетер жэне ЭКГ етшзпштершН орналасуы

Сурет 4 - Рентгенограммада орталы^ веналы^ катетер ушыныц жогаргы ^уысты венада орналасуы

Сурет-5 - Рентгенограммада Tepi астына имплантация жасалатын резервуары бар орталы^ венальщ катетердщ орналасуы Сурет 6 - Рентгенограммада гидроторакс кезЫде сол плевра ^уысындагы дренажды^ тYтiктiц орналасуы

Сурет 7 - Рентгенограммада гидроторакс кезЫде оц плевра ^уысындагы дренажды^ тYTiктiц орналасуы

М.Д. МУСТАФИНА

кандидат медицинских наук главный специалист деканата послевузовского образования АО «Медицинский университет Астана»

ОЦЕНКА РЕПРОДУКТИВНОГО ЗДОРОВЬЯ ЖЕНЩИН В КАЗАХСТАНЕ

В данной статье проанализировано состояние репродуктивного здоровья женщин в Казахстане за 2000-2010 годы. Исследованы основные медико-демографические показатели здоровья женщин, такие как: коэффициент рождаемости, показатели смертности, естественный прирост, материнская и детская смертность, коэффициенты воспроизводства населения. Отмечается незначительное улучшение и стабилизация некоторых показателей в республике за данное десятилетие.

Ключевые слова: репродуктивное здоровье, общественное здравоохранение, коэффициент рождаемости, показатели смертности, естественный прирост

Здоровье является важной медицинской и социальной входит и репродуктивное здоровье [2]. Здоровье лиц

категорией, которая связана с развитием человеческих ресурсов фертильного возраста, способность их к воспроизводству,

в государстве [1]. В число основных составляющих здоровья

УДК 614 (075.8) ББК 51.1 Я73 М 91

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.