Научная статья на тему 'РАЗЛИЧИЯ ГЛАГОЛЬНОГО НАКЛОНЕНИЯ В ТАДЖИКСКОМ И АНГЛИЙСКОМ ЯЗЫКАХ'

РАЗЛИЧИЯ ГЛАГОЛЬНОГО НАКЛОНЕНИЯ В ТАДЖИКСКОМ И АНГЛИЙСКОМ ЯЗЫКАХ Текст научной статьи по специальности «Языкознание и литературоведение»

CC BY
195
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ИСЛЕДОВАНЫЕ / РАЗНИЦА / ГЛАГОЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ / МОДАЛЬНЫЕ ГЛАГОЛЫ / ВИДЬ НАКЛОНЕНИЕ / СООТВЕТСТВИЕ ВРЕМЁН / УСЛОВНОЕ НАКЛОНЕНИЕ / ВСПОМОГАТЕЛЬНЫЕ НАКЛОНЕНИЕ / ЧАСТИЦЫ / ПРИДАТОЧНОЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ / ЗНАЧЕНИЕ / СЛОЖНА ПОДЧИНЁННОЕ ПРЕДЛОЖЕНИЯ / ФУНКЦИЯ / СУФФИКС / АНАЛИТИЧЕСКОЕ ФОРМА / УКАЗАТЕЛЬНОЕ НАКЛОНЕНИЕ

Аннотация научной статьи по языкознанию и литературоведению, автор научной работы — Махсудинов Рамазон Исмоналиевич

В статье обсуждается глагольного наклонение английского и таджикского языков. Целью данной статьи является изучение специфики наклонения на двух языках. Многие таджикские и английские примеры также были изучены по этой теме. Следует отметить, что не было проведено сравнительного исследования сравнительного анализа наклонения на таджикском и английском языках, поэтому я решил провести исследование по этой теме. В этой статье мы стремимся исследовать английские наклонения на таджикском и английском языках и показать их лексические и грамматические особенности с точки зрения лексикологии, морфологии, фонетики, правописания, стиля выражения и культуры речи. Кроме того, цель реализации этих намерений состоит в том, чтобы придерживаться основных лингвистических методов исследования, которые соответствуют целям, задачам и специфике исследовательского материала. В данной статье использованы другие научно-исследовательские ресурсы из научной литературы Таджикского национального университета и Кулябского государственного университета.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE DIFFERENCES OF VERBAL MOOD IN TAJIK AND ENGLISH LANGUAGES

The article discusses the verbal mood of English and Tajik languages. The purpose of this article is to explore the specifics of the mood in two languages. Many Tajik and English examples have also been explored on the topic. It should be noted that no comparative study has been done on the comparative analysis of mood in Tajik and English, so I decided to do a research on the topic. In this article, we aim to investigate English moods in Tajik and English, and to show their lexical and grammatical peculiarities in terms of lexicology, morphology, phonetics, spelling, style of expression, and speech culture. In addition, the purpose of the implementation of these intentions is to adhere to the fundamental linguistic methods of research that align with the goals, objectives and specifics of the research material. In this article used other scientific and research resources from the scientific literature of the Tajik National University and the Kulyab State University.

Текст научной работы на тему «РАЗЛИЧИЯ ГЛАГОЛЬНОГО НАКЛОНЕНИЯ В ТАДЖИКСКОМ И АНГЛИЙСКОМ ЯЗЫКАХ»

About author:

Karamhudoyeva Latifa Tutiyoyeva - Assistant of the Department of Foreign Languages of Khorog State University named after M.Nazarshoyev, Phone:-(+992) 9383096-71,Street K. Khirgizbek-118

УДК: 802.0+809.155.0 ФАЩИЯТИ СИГАИ ФЕЪЛЙ ДАР ЗАБОЩОИ ТОЧИКЙ ВА АНГЛИСЙ

Мщсудинов Р.И.

Донишгоуи давлатии Кулоб ба номи А.Рудаки

Дар таърихи типологияи мукоисавй сита дар ин давру замон яке аз маърузахои аввалини тадкикоти ба шумор меравад. Омухтани адабиётхо бобати сита дар синтаксис ва морфология мукоисашавии чумлахо чи амалй ва чи назариявй дар забонхои точикй ва англисй аз хам фаркияте дида мешавад. Чунин мушкилот дар раванди омузиш ва тарчума кардани матнхо монеаи калон мекунад.

Дар мавзуъи сита чунин олимони точик аз кабили: Фарход Зикриёев, Шарофуддин Рустамов, Бахриддин Камолиддинов, Рахим Саидов, Нурали Саидов, Муродали Набиев, Самиддин Ч,аматов ва т. кор кардаанд.

Дар маколаи мазкур фаркияти сигаи феълии забони англисй аз сигаи феълии забони точикй мавриди баррасй карор дода шудааст. Х,ангоми дида баромадани сигаи феълии забони англисй ва точикй ба чунин хулосае омадем, ки дар забони англисй ва забони точикй вазифаи он дар чумла якхел аст, вале дар шаклхои сигаи феълии забони англисй бештар шакли синтетикй дида мешавад. Сита дар чумлахои сода ва чумлахои мураккаб ва чумлахои пайрави мубтадо, пуркунанда, холи шарт, ки хохиш, гузашт кардан, фармон маслихатро ифода мекунад. Сигаи феълй инчунин шакли аналитикй низ дорад. Он бештар дар чумлахои мураккаби тобеъ, тобеи мубтадо, пуркунанда, холи шарт ва гузашт кардан (уступка) истифода бурда мешавад. Аммо дар забони точикй бошад бештар бо ёрии калимахои мубтадо, харгиз, албатта ва чонишини «ту, шумо ва шумоён» дар шакли сигаи амрй ва аксар бе чонишин истифода мешавад.

Дар чумлаи забони англисй сигаи шартй - хохишмандй бо ёрии феъли ёридихандаи " should, would" сохта мешавад, аммо дар забони точикй бо ёрии пайвандаки ёридихандаи "агар" ё ин ки "хуб" сохта шудааст. Азбаски, сигаи шартй - хохишмандй 2 шакл дорад, сигаи феъли замони хозира ва сигаи феълии замони точикй низ ин 2 шакл дорад, ки аз замони гузаштаи хикоягй сохта мешавад.

In your place I should have bought the book yesterday. - Агар ман ба чои Шумо мебудам, ман китобро дируз мехаридам. Сигаи шартй - хохишманй дар чумлахои сода истифода бурда мешавад [1, c.39-46].

• You shoul help him - Шумо ба у ёрй медодед.

• Why didn't ask him? He would helped you. - Барои чй Шумо аз вай намепурсидед? Вай ба шумо ёрй медод.

Дар чумлаи пайрави мубтадо бо чонишини it имконпазирй, пешниход, шубха, маслихатро ифода мекунад.

• It was necessary that he should come.

• It was important that he should come.

• It was urgent that he should come.

Дар пайрави пуркунанда феъл фармон, талабот, пешниход, хохиш, мачбуриятро ифода мекунад; to insist, to demand, to order, to propose, to suggest.

• I suggest that he should play tennis.

• I demand that he should play tennis.

• I request that he should play tennis.

• I order that he should play tennis.

• I propose that he should play tennis.

Дар чумлаи пайрави холи максад пайвандаки" lest" истифода бурда мешавад.

• I am in a harry lest I should late for the lesson. - Аз дарс дер намонам гуфта, саросема шуда истодам[2, c.69-74].

Пайвандаки "lest" маънои манфиро ифода мекунад, бинобарин "should" infinitive дар шакли хикоягй истифода бурда мешавад.

Вакте ки аъзои пайрави максад бо пайвандаки that ва ибораи may\ might infinitive истифода

бурда мешавад. Let's hurry up so that we might not be late\ Дар чумлаи пайрави хол бо ёрии пайвандаки if, ки амал ба оянда, нигаронида мешавад, дар ин холат сигаи феълии хабарй ё ин ки сигаи амрй дар сараъзои чумла истифода бурда мешавад. Ask him to wait if he should come - Агар вай мабодо ояд, илтимос кун, ки вай интизор шавад.

Дар забони точикй дар аъзои пайрав агар... мубтадо бо if иваз мешавад.

If I were in Moscow now I should visit the Tretyakov - Агар ман дар Москва мешудам, галарияиТретьяковро зиёрат мекардам[3, с.23-30].

С^а ва намудаои сотаи феълй дар забони точикй

Сига яке аз хусусиятхои феъл аст. Гуянда вукуъ, чараён ва анчоми амалро баён карда, муносибати нисбат ба вокеъият доштаи онро муайян менамояд. Сигало бо шаклу таркибхои тасрифии замонхои феъл ифода меёбанд. Масдар ба худ сига надорад ва агар вай таркиби феълхо бошад, он таркибхо ба туфайли шаклхои тасрифии феълхои ёридиханда майлу тобиши сигавй пайдо мекунад:

хохам рафт, омадан гирифт, гуфтан гир ва гайра.

Дар забони точикй чор сига хаст ва хамаи шаклхои замонии феълхо ру ба суи маънй ва хусусияти вокеияташон ба ин сигахо мансуб мегардад: сигаи хабарй, сигаи шартй - хохишмандй, сигаи амрй, сигаи эхтимолй.

СиFаи хабарй дар забони точикй вокеъ шудан ва ё нашудан тасдик ё инкор ва кайд карда шудани факту амалро мефахмонад. Бо ин сига шухуди ва наклии феълхои замони гузашта, инчунин баъзе шаклхои замони хозира ва ояндаи феълхо мансубанд.

Замони гузаштаи наздик (гуфтам, сухбат кардам ба даст овардам, хондан гирифтам); гузаштам хикоягй (медидам, мебастам, гум меандохтам); гузаштаи давомдори хикоягй (рафта меистодам,омада меистод); гузаштаи наклй (кандаам, кандам, кандааст); гузаштаи наклии дур, (рафта будааст, зиндагй карда будааст); гузаштаи накли хикоягй (мебардоштааст, мефуровардааст).

Мисол: Рузи истирохат соатхои нух аз хоб бархостам [4, с.24-38].

Саид Амон ба назди Мунавваршох рафта истоданашро фаромуш карда буд.

Мунавварш.ох бо ин су каме меронд. (Мух,аммадиев).

Ба назари Ёдгор мулло шинос барин менамояд, аммо ба назараш намерасид, ки уро дар кучо ва кай дидааст. Контролёр дархол фахмид, ки ин одам тарикки ба касса пул мониро ва аз он пулгириро дуруст намедонист (Х,аким Карим).

Замони хозираи давомдор (рафтаистодаам, хондаистодааст);

Замони хозира - оянда (мечинам, тасдик мешавад) ояндаи дур (хохам рафт, хохи дид); Гулнор чанд гох боз Ёдгорро дуст медошт ва хаёл мекард, ки дар оянда ба як зиндагонии дустдорона барпо карда умри худро бо саодат ва шодкомй хохад гузаронд. (С.Айнй).

Асад Махсум гузаронида истодааст. (Икромй) Дар руи дунё чй пахлавон, ки бошад, хамааш машк мекунад. (Мух,аммадиев)

СиFаи шартй - хохишмандй феълхои сигаи шартй - хохишмандй амалро ифода мекунад, гуянда вокеъ гардидани онро раво имконпазир ва ё вобаста ба шарте медонед. Яке аз шаклхои асосй ва аломати сигавии феълхои шартй - хохишмандй буда, вобаста ба он ва сохти чузъи асосии феълхои таркиби тобишхои замонй ва маъной ифода меёбанд. Дар феълхои таркибй тобишхои замонй ва маъной ифода меёбад. Дар феълхои таркибии сигаи шартй - хохишмандй феъли ёридихандаи будан хамеша ба шакли аорист меояд. Ёвари: 1. Шакли аорист бошад дар чумла ба вазифаи пайвандаки хилофии ту кор фармуда мешавад: Бахор бошад ба ин суханхо гуш намедод: (С.Айнй). 2. Дар замони хозира аз феъли будан шакли кухнаи хохишмандй шахси сеюми танхо бод ва бо садоноки - о бодо, бокй мондааст, ки дар зарбулмасал, табрик ва тахрир кор фармуда мешавад [5, с.54-61].

Зинда бод! Хар чй бодо бод! Муборак бод! Мужда бодо!

Забони бадгуён бурида бод! Нест бодо хасми инсонхо фахмидам! (Рахимй).

Инак сигаи шартй - хохишмандй бо шакли аористи феъл равам, кор кунам, шакли замони гузашта бо аористи будам (хоида бошам, маслихат карда бошам) шакли гузаштаи хикоягй (мешунидам ва бо аористи будам - мерафта бошам) шакли хозираи давомдор хонда истода бошам, зиндагй карда истода бошам ифода мешавад.

Замон ва тобишхои маънои сигаи шартй - хохишмандй вобаста ба сатху робитахои синтаксис ва оханги гуфтор низ равшан мегардад.

Хамаи тобишхои маънои ин сига, ки бештаринашон ахамияти услубй доранд, ба ду маънии умумй ва асосй, яъне шарт ва майлу хохиш марбутанд. Дар забони хозираи точик ду тарзи баёни маънихои сигаи шартй- хохишмандй маълум аст.

Тобишхои маънии сига ва худи шаклхои феълй алокамандона бо сохти чумла, робитахои синтаксис ва оханг ифода меёбад. Калимахои махсуси ёридиханда кор фармуда мешаванд.

Мисол: Туйро бо чор кас маъкул карда гyзapонeм.(Рax,им M^mi)

Имруз Шумо намеомадед, пагох xyдaм чегзаданй бyдaм. Хангоме, ки аспи Одилов чавгонзанон ракси марги душманонро бозида, ба даруни xar^a, ки дар он пешчаккон уф нагуфта теги шамшерро истисмор менамуданд, даромадани шуда омад... он халка мисли занчир пора-пора гардид. Маро ба Алии шилпyx доданй шуда истодаанд (Xaким KapMM). Дари бaxти ту хам як кушода мешуд, ман ба муроду максадам мерасидам. (Ч,.Икромй)

Дар нутк фахмидан мexостaнд, чур кардан мexостaм, пушидан мexохaд барин таркибхо xyA ба xyд маънои майлу xохишpо ифода мекунанд. Аммо дар чумлахои мураккаб махз дорои чунин маънохо будани аорист бо феълхои дар сарчумла омадаи xостaн, тавонистан, ва хаммаънои онхо таъкид мeëбaд чунончи;

Дар бахор хар кас мexохaд, озодонатар нафас кашад аз xонaи тангу тор аз байни чор девор барояд. (Икромй) Усто Окил мexост хунари xyдpо ба писараш меърос гузорад. (Мyx,aммaдиев).

Аммо чаноби Шумо, оxиp метавонад, ки инро ба тарзи дигар нависед, ба ман хамчун яке аз муклисхои xyд назар кунед. (PaxflM M^mi).

Тобишхои маъноии шаклхои сигахои шартй - xохишмaндй, гайр аз œxra чумла ва оханг, бо калимахои ëpидихaндa, пайвандак ва хиссачахо равшантар таъкид мешавад [6, 89-96].

Хар як унсури математикй ва ë калимахои ëpидихaндa бо тобишхои мaxсyси маънои омада, маънои сига ва чумлаи услубии феълхоро, xyсyсaн шаклхои аористиро ошкор месозад. Ва кувват медихад. Масалан, дар сурате, ки маънои шарт дар нут; (Чумла) ба воситаи оханг низ ифода мегардад, пайвандаки агар дар назм (гар, -ар) ин маъниро равшантар ва оханги суканро равонтар мекунад. Монанди хамин бо пайвандаки то (бо шакли инкории феъл) маънои замонй ва бо хам маънои xилоф возеътар таъкид мешавад.

Агар дуг зада метавониста бошй, рафта ба шарикхои xyдaт ба хамкосахоят дуг зан, ки онхо мебардоранд. (Икромй). То модар аз сари девор гаштаву баргашта фаред накунад, аз пеши усто амакаш дур намешуд.

Калимахои модалй ва хиссачахои мон/ монед, биë/ биëeд, бигзор/ бигузор, бояд/ боядки, мебоист, акалан, майлаш, кошки/ кош, нaxод /нaxод ки, кани, даркор, (факатдар нутки гуфтугуи) чй ва монанди инхо барои ифодаи чилохои маънои xохишy орзу таъкиду супориш, зарурат ва лозимот катъият ва розигй, чиддият мулоимати xизмaт мекунад. Мон, ки бидонанд; аспбози асил як пояш ба лаби гур расад хам аз катор намебарояд. (Мyx,aммaдиев). Бдаед, ки омма дар хамин xapaк шинему аз рушноии офтоб, аз xyp - xypи шамол, аз буи ана ин гулхо, бахравар шавам, чигарам. Акалан боратро мемонди. (Мухаммадиев). Дар сохаи xочaгии кишлок хам, бояд корхои зиëдe анчом дода шаванд. Ман аз ахволи онхо xaбap гирам чй?

Феълхое, ки асосашон аз сифати феълии замони оянда буда, он су масдар ба иловаи суффикси - и соxтa мешавад; рафтанй, диданй, тафтиш карданй, аз назар гузарониданй, дида баромаданй [7, c.76-83].

Шaxсy шумораи чунин феълхо дар шакли гайритасрифи бевосита ва бо чонишинхои шaxсии (ман, ту, вай - xондaнй),; дар шаклхои тасрифи бо бандакхои xaбapй (xондaниaм/ ям, xондaнии, xондaнй аст.) бо бандакхои феълии бо аористи будан/ xондaнй бошам, xондaнй бошй, xондaнй бошад ифода мeëбaд. Феълхои бо чунин шаклу воситахои замони ояндаро далолат мекунанд.

Бо хамин маънй феъли ëpидихaндaи хаст ва шакли хозира ояндаи сига шартй -xохишмaндиpо мефахмонд: xондaнй мешавам, xондaнй мешавй, xондaнй мешавад ва гайра. Имруз ту хукуматро фиреб доданй мешавй. Мардак ба рубин хучум кардани мешавад. (X^mm Kapим).

Замони гузашта, чунин шаклхои xохишмaндй бо шакли замони гузаштаи наздики феълхои ëpидихaндaи будан ва шудан таркиб мeëбaд, ки ин таркибхо шакли накдй ва хикоягй низ доранд. Мaсaлaн: донистанй будам, гуфтанй будааст, диданй шудам, бусиданй шудаанд баромаданй ва гайра.

Ха писарам ман донистанй будам, ки ба пункти даъват кай меравй. Вай бо зану бачагонаш ба кадом гур кучида рафтанй будааст. Онро ба ягон дугонааш xонондaнй шуд, аммо изо кашид (Xaким KapMM).

Агар ин гуна таркибхои феълй дар чумла паи хам ба таври чида оянд, феълхои ëpидихaндa будан ва шудан хар дафъа такроран омада метавонанд ва мумкин аст, ки танхо дар феълхои оxиpин ояд. Дар таркиби ин xeл шаклхои сигахои шартй - xохишмaндй гайр аз будан ва шудан феълхои дигар низ бо тобишхои маъной омада метавонанд [8, с.53-61].

CHFan aMpFi

Сигаи амрй xохишy супориш фармону таъкид ва водор кардан ба амалеро, ки нисбат ба шaxси дуюм гуфта шудааст, мефахмонад. Харчанд, ки аз руи маъно ва оханги сyxaн баъзан аорист ва дигар шаклхои феълй бе сигаи амрй наздик мешаванд, дар забони точикй шакли

асосии сигаи амрй феъли фармоиш мебошад, ки бо майли замони оянда ба гурухи феълхои замони хозира - оянда дохил мешавад.

Феъли фармоишй факат як шахс, яъне шахси дуюми танхо ва чамъ доранд. Шахси дуюми танхои он бо асоси феъли замони хозира баробар аст; рав, бин, биёр, хон дамгир [9, с.44-52].

Шахси дуюми чамъ бо рохи ба асос хамрох кардани бандаки феълии - ёд, гохх,о - ятон ифода меёбад, ки он бо аористи шахси дуюми чамъ баробар меояд: Равед - раветон, бинед -бинетон, биёред - биёретон, гиред - гиретон ва гайра.

Ту худдорй карда аз роххои нихонй поёнтар фуро, агар диди, ки аз ясавул духтаратро дастгир карда бурданй аст, бо гелониданй санге ба мо хабар дех. (С.Айнй).

Ту худдорй карда аз роххои нихонй поёнтар фуро. Ту рафта аз пода хабар гиру ба ин тараф гирифта биёр. Акнун камтар арзи моро шунавед. То дарвозаи Имом мардумро аз рох дур кунед, шамъхоро кушед ва рохро катаган кунед - гуфта фармон дод. (Айнй) Иванцкий... Дар вакти ба мардикорй гузаронидан... мегиристу «далеру нотарс бошетон, писарам» мегуфт. (Рахим Чалил).

Шакли тасвирии сигаи амрй хам монанди аористй чй дар (пахлуи у бинишинед) назму чй дар наср пешванди - би - бу кабул мекунад [10, с.79-86].

Дар ин сурат маънои хохишу илтимос бо оханги нарму навозиш ифода меёбад. Хамшираи мехрубон, биё, одамон биёед дар пахлуи у бишинед, вай бишинед, вай накл кунад, шумо бишнавед! (Хаким Карим) Ма мехмон, чой нуш, бинуш мархамат бишин. Ана бирав аз мусафеди сарсоле бипурс, бигу, оё шунидаед, ки ягон марди бадахшонй ба хотири мол ё мулк ё чизи дигар касеро аз хаёт махрум карда бошад (Мухаммадиев) [11, с.22-29].

Шакли инкории сигаи амрй бо воситаи хамрох кардани пешванди - на (баъзе ма-) ба асли замони хозира сохта мешавад. Пешванди ма - асосан дар хоси назм ва зарбулмасалу макол мебошад. Шакли инкории сигаи амрй низ вобаста ба матн хохишу таъкиди нарму навозишкорона ва ё баръакс чиддият, сарзанишу эътироз ва маънии кору холеро ифода мекунад [12, с.47-53].

Боз маъзарат мехохам, хафа нашавед (Ч.Икромй) ту гам махур додар (Р.Чалил).

Зебй Зебичон гиря накун. Ба болои сухта намакоб мапош. (Х.Карим). Ором бош, дод мазан, Даша, ман ба Исфара меравам (Р.Чалил). Шумо, Махсум-чон аз ман шубха накунед, ман хеч кори ганда накардаам... бехтар, ки аз худатон шубха кунед. (Ч.Икромй) Худашро дусти ману ту вонамуд карда, хазор касам хурад хам бовар накун (Р.Чалил) [13, с.223-225].

Шакли сигаи амрии феъл баъзан бо чонишинхои шахсии (ту, шумо, шумоён) ва аксар бе чонишин истеъмол мешавад. Тобишхои маънои ва услубии вай монанди аорист алокамандони бо шаклу тарзи ифодаи мазмуни матн бо оханги гуфтор зохир мегарданд. Масалан: бо префекси ме - омадани шахси дуюми танхо (мебош, мерав, мегуй) факат бо услуби назм хос аст [14, с.254-258].

Бо ёрии калимахои модалии мабодо, харгиз, албатта маънии лозима махсус таъкид карда мешавад. Шакли амрии феъли омадан (биё- биёед- биёетон) низ ба махни модали омад, хамин гуна тобиш меоварад.. Хрссачаи «чй» хам чило услубии гуфтугуи пайдо мекунад. Мабодо ин гапхоро аз дахонатон бароред! Биёед суруди модари озод таронаи модари хушбахтии моро бишнавед! (Хаким Карим). Шакли амрй шакли бавосита хам дорад, ки он ба монанди хамаи феълхои бавосита тавассути фоили дигар шудан ё нашудани амалро мефахмонад; хон - хонон, хонед - хононед, навис - нависон, нависед [15, с. 333-337].

Аммо шаклхои кашон - кашонед, гирон гиронед, дар гирон - дар гиронед ва гайра аслан бавосита мебошанд хам, дар мавридаш аз сабаби суст шудани чунин маъно хамчун феъли бевосита истеъмол мешавад.

АДАБИЁТ

1. Кузнецова Ф.М. //Семантико-синтаксическая характеристика - ly в новом английском языке/ (adverbsofrespect). Ф.М. Кузнецова Москва 1981. 525 с.

2. Романова Т.А. //Лексическая сочетаемость наречий с глаголами в современном английском языке/: Автореф. дис. .канд. филол. наук. Т.А.Романова- Одесса, Москва 1990. 449 с.

3. Смирницкий А.И. //Морфология английского языка/ А.И Смирницкий- Москва 1959. 535 с.

4. Туранский И.И. //Семантическая категория интенсивности в английском языке/ И.И Туранский Москва 1990. 564 с.

5. Удовиченко 1.В. //Экспресивна функция адвербиальних интенсификаторв Вноземни мови та методика их викладання/ 1.В. Удовиченко Харкив, 2001. 243 с.

6. Фролов А.С. //Значение наречий и реализация их валентных свойств (на материале английского языка) Лексическая семантика и фразеология/А.С. Фролов Москва 1987.150 с.

7. Blokh M.Y. A //Course in Theoretical English Grammar/ M.Y. A Blokh Mosrow, 1983. 489 с.

8. Bolinger D.L.M. //Degree words/ The Hague - Paris, D.L.M. Bolinger 1972 432 с.

9. Bybee J. //Morphology Amsterdam/ John Benjamins, J. Bybee London 1985 343 с.

10. Collins COBUILD //English Grammar/ COBUILD Collins London 1992 456 с.

11. Fedorenko O.I. Sukhorolska S. M. //English Grammar of theory/ O.I. Fedorenko S. M. Sukhorolska Lviv 2008 369 c.

12. Gordon E.M., Krylova I.P. A //Grammar of Present-Day English (Parts of Speech)/ E.M Gordon I.P. A Krylova Moscow 1980 526 c.

13. Greenbaum S. //Studies in English Adverbial Usage/ S.Greenbaum London 1989 373 c.

14. Greenbaum S.//Verb-Intensifier Collocations in English/ The Hague - Paris, 1970 423 c.

15. Hewings M. //Advanced Grammar in Use/ Cambridge: M Hewings Cambridge University Press, 2005 375 c.

РАЗЛИЧИЯ ГЛАГОЛЬНОГО НАКЛОНЕНИЯ В ТАДЖИКСКОМ И АНГЛИЙСКОМ

ЯЗЫКАХ

В статье обсуждается глагольного наклонение английского и таджикского языков. Целью данной статьи является изучение специфики наклонения на двух языках. Многие таджикские и английские примеры также были изучены по этой теме. Следует отметить, что не было проведено сравнительного исследования сравнительного анализа наклонения на таджикском и английском языках, поэтому я решил провести исследование по этой теме.

В этой статье мы стремимся исследовать английские наклонения на таджикском и английском языках и показать их лексические и грамматические особенности с точки зрения лексикологии, морфологии, фонетики, правописания, стиля выражения и культуры речи.

Кроме того, цель реализации этих намерений состоит в том, чтобы придерживаться основных лингвистических методов исследования, которые соответствуют целям, задачам и специфике исследовательского материала. В данной статье использованы другие научно-исследовательские ресурсы из научной литературы Таджикского национального университета и Кулябского государственного университета.

Ключевые слова: иследованые, разница, глагольное наклонение, модальные глаголы, видь наклонение, соответствие времён, условное наклонение, вспомогательные наклонение, частицы, придаточное предложения, значение, сложна подчинённое предложения, функция, суффикс, аналитическое форма, указательное наклонение

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

THE DIFFERENCES OF VERBAL MOOD IN TAJIK AND ENGLISH LANGUAGES

The article discusses the verbal mood of English and Tajik languages. The purpose of this article is to explore the specifics of the mood in two languages. Many Tajik and English examples have also been explored on the topic. It should be noted that no comparative study has been done on the comparative analysis of mood in Tajik and English, so I decided to do a research on the topic.

In this article, we aim to investigate English moods in Tajik and English, and to show their lexical and grammatical peculiarities in terms of lexicology, morphology, phonetics, spelling, style of expression, and speech culture.

In addition, the purpose of the implementation of these intentions is to adhere to the fundamental linguistic methods of research that align with the goals, objectives and specifics of the research material. In this article used other scientific and research resources from the scientific literature of the Tajik National University and the Kulyab State University.

Key words: research, difference, verbal mood, modal verbs, sequences of tenses, types of mood, conditional mood, auxiliary verbs, conjunction, complex sentence, meaning, complex sentences, function, analyticalform, indicative mood.

Сведения об авторе:

Махсудинов Рамазон Исмоналиевич - аспирант кафедры иностранных языков и методики преподавания Кулябского Государственного Университета имени Абуабдуллох Рудаки. Адрес: 735360, РТ, г.Куляб, ул. С.Сафарова 16. Тел: (+992) 985577117

About the author:

Mahsudinov Ramazon Ismonalievich - the postgraduate of the chair of foreign languages and teaching methodology of Kulob State University named after Abuabdulloh Rudaki. Address: 735360, RT, Kulob, andS.Safarov St.-16. Phone: (+992) 985577117

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.