Научная статья на тему 'PYTHON DASTURLASH TILIDA SHART OPERATORIGA DOIR MASALALAR'

PYTHON DASTURLASH TILIDA SHART OPERATORIGA DOIR MASALALAR Текст научной статьи по специальности «Компьютерные и информационные науки»

CC BY
1797
769
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
if / butun son / haqiqiy son / elif / else / int / float / print.

Аннотация научной статьи по компьютерным и информационным наукам, автор научной работы — Alimova Rayhon Abdug‘Afforovna

Ushbu maqolada shart operatoriga oid bir nechta masalalarning pythonda dasturi tuzildi va natijasi olindi. Masalada keltirilgan har bir shart bo‘yicha olingan natija ko‘rsatildi.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «PYTHON DASTURLASH TILIDA SHART OPERATORIGA DOIR MASALALAR»

#<b> J >j>

1

;>q >

fcp

11>j

* >

! >S> )

! >>>

] >j>

J^) J

>

!'

1 J >: VT

>i> i >j>

* - i>

PYTHON DASTURLASH TILIDA SHART OPERATORIGA DOIR

MASALALAR

Alimova Rayhon Abdug'afforovna

Termiz davlat universiteti Axborot texnologiyalari fakulteti talabasi https://doi.org/10.5281/zenodo.6783714

Annotatsiya: Ushbu maqolada shart operatoriga oid bir nechta masalalarning pythonda dasturi tuzildi va natijasi olindi. Masalada keltirilgan har bir shart bo'yicha olingan natija ko'rsatildi.

Kalit so'zlar: if, butun son, haqiqiy son, elif, else, int, float, print.

1-misol. Butun son berilgan. Agar, berilgan son musbat bo'lsa, 1 ga oshirilsin, aks holda o'zgartirilmasin. Hosil bo'lgan sonni ekranga chiqaruvchi programma tuzilsin.

Dasturi: a = int(input("Butun sonni kiriting = "))

if (a>0):

b = a+1

print(b)

else:

print(a)

Butun sonni kiriting 16

Butun sonni kiriting = -A

2-misol. Butun son berilgan. Agar, berilgan son musbat bo'lsa, 1 ga oshirilsin, manfiy bo'lsa, 2 ga kamaytiring, agar 0 ga teng bo'lsa, 10 ni o'zlashtirsin. Hosil bo'lgan sonni ekranga chiqaruvchi programma tuzilsin. Dasturi:

a = int(input("Butun sonni kiriting = "))

if (a>0):

b = a+1

print(b)

elif (a<0):

c = a-2

print(c)

elif (a==0):

q

Mt<\')>

«äs

I>3*:

cJ

-^fV-liT --^SfV-^Y f.—

105

3 Ml i >>

i >;* % j>4:>;

s

3*1 >

3>3*

q

I M>

q >3*

q

#<b>

J>

;>q >

i ]>■ y.

>

>31

! >S>

! >>> <:>q )>

< >4>

>

\ j>1:>

J^) J

3^*

*q)> >>>

i >4>

>i>

< >j>

*s> »q i>

print("a=10")

Butun sonni kiriting

Butun sonni kiriting =

Butun sonni kiriting

3-misol. Uchta butun son berilgan. Shu sonlar orasidan nechta musbat son borligini aniqlovchi programma tuzilsin. Dasturi:

a = int(input(" a butun sonni kiriting = ")) b = int(input(" b butun sonni kiriting = ")) c = int(input(" c butun sonni kiriting = "))

if ((a>0 and b<0 and c<0) or (b>0 and a<0 and c<0) or (c>0 and a<0 and b<0)): print(" 1 ta musbat son bor")

elif ((a>0 and b>0 and c<0) or (a>0 and c>0 and b<0) or (b>0 and c>0 and a<0)): print("2 ta musbat son bor") elif (a>0 and b>0 and c>0): print("3 ta musbat son bor") else:

print("Musbat son yo'q")

q >j*

Mt<\')>

«äs

I>3*:

IKj )>

M *

cJ

>

a butun sonni kiriting =

b butun sonni kiriting =

c butun sonni kiriting 1 ta musbat son bor

a butun soinni kiriting b butun sonni kiriting c butun sonni kiriting 2 ta musbat son bor

a butun sonni kiriting b butun sonni kiriting o butun sonni kiriting 3 ta musbat son bor

a butun sonni kiriting b butun sonni kiriting c butun sonni kiriting Musbat son yo1q

4-misol. Ikkita butun son berilgan. Shu sonlarning kattasini aniqlovchi dastur tuzilsin.

Dasturi:

a = int(input(" a butun sonni kiriting = ")) b = int(input(" b butun sonni kiriting = ")) if a>b:

print("(a>b), a = ", a) elif b>a:

-^fV-iir j---^SfV-^Y f.—

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

106

q >j* slH >

v>^

i>j*

q >j*

i*4> q ;>>!>•

i*4> >

3>3* )>j*

q >j*

q >s*

q >j* q >j*

q >j*

>J* >>

#<b> J >j>

1> >

>>>

>3»

til'

>3*

>31 +H )>

>3*

! >5>

! >>>

] >j:>

\ j>1:>

m>

m

j

i >4* >

1 J>:iWi

£>q>

>4»

* - i> J>3*

print("(b>a), b = ", b) else:

print("Ular teng")

a butuin sonni kiriting =

b butuin sonni kiriting =

Ca>b }, a = 6 1

a butun son ni kiriting =

b butun son ni kiriting =

(b>a) , b = 13

>

5-misol. a va b butun sonlari berilgan. Agar o'zgaruvchilar o'zaro teng bo'lmasa, a va b o'zgaruvchilar 1 taga oshsin, agar teng bo'lsa, 0 ni o'zlashtirsin. a va b ning qiymati ekranga chiqarilsin. Dasturi:

a = int(input(" a butun sonni kiriting = ")) b = int(input(" b butun sonni kiriting = ")) if a!=b: a = a+1 b = b+1

print(f" a = {a}, b = {b}") elif a==b:

print(f" a = 0, b = 0")

>

♦ v )>

liBt

<\ j>

a butun sonni kiriting b butun sonni kiriting a = 0, b = 0

6-misol. Uchta son berilgan. Shu sonlarni kichigini aniqlovchi programma tuzilsin.

Dasturi:

a = int(input(" a sonni kiriting = ")) b = int(input(" b sonni kiriting = ")) c = int(input(" c sonni kiriting = ")) if (a>b and b>c) or (b>a and a>c): print("Eng kichik son = ",c) elif (a>c and c>b) or (c>a and a>b): print("Eng kichik son = ",b) elif (b>c and c>a) or (c>b and b>a): print("Eng kichik son =", a)

107

S1 >:<>

)>3*

HM>

]>3*:

i >3*

3 >1*

J>

3*1 > >

i y >p

|:H>

P4 >

q

3*1 >

#<b>

J >j> ] >}>

p4 ]>

<H >

:>q ■

>4> % )H#

a sonni kiriting = b sonni kiriting = c sonni kiriting = Eng kichik son = 1

a sonni kiriting = b sonni kiriting = c sonni kiriting = Eng kichik son = 2

a sonni kiriting = b sonni kiriting = c sonni kiriting = Eng kichik son = 5

7-misol. a, b, c haqiqiy sonlari berilgan. Agar berilgan sonlar o'sish tartibida joylashgan bo'lsa, sonlarni ikkilantiring, aks holda sonlarning ishorasi almashtirilsin. a, b, c ning qiymati ekranga chiqarilsin.

Dasturi:

a = float(input(" a haqiqiy sonni kiriting = ")) b = float(input(" b haqiqiy sonni kiriting = ")) c = float(input(" c haqiqiy sonni kiriting = ")) if a<b and b<c:

print(f'a={2*a}, b={2*b}, c={2*c}") else:

print(f'a={-a}, b={-b}, c={-c}")

a haqiqiy son ni kiritingi - a haqiqiy sonni kiriting =

b haqiqiy sonni kiritingi = b haqiqiy sonni kiriting =

c haqiqiy son ni kiritingi = c haqiqiy sonni kiriting

28, o = 10.32 a= 2.01, b=- 2.153, c -D . ¿558

jtt-d ¡>

8-misol. x haqiqiy soni berilgan. Quyidagi funksiya aniqlansin.

[2 • x, agar x < —2 yoki x > 2; —3 ■ x aks holda; Dasturi:

x = float(input(" x haqiqiy sonni kiriting = "))

if x<-2 or x>2:

print(2*x)

else:

print(-3*x)

x haqiqiy sonni kiriting = -8.3

«•q > *:

108

q >3*

Mt<\')>

M >

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

q >>

q >>; q >;* q

£H >

Hi

>

HM >

q

q >: > q >3*

q

>>

* : > >>

#<b> ' ^Sv J M

>3»

M >

r-5 J?

Talqin va tadqiqotlar respublika ilmiy-uslubiy jurnali №6

>

3 )H#

x haqiqiy sonni kiriting -3.Î41

9-misol. x haqiqiy soni berilgan. Quyidagi funksiya aniqlansin. / (x) f —x, agar x < 0; x2, agar 0 < x < 2 ; Dasturi: 4, agar x > 2;

x = float(input(" x haqiqiy sonni kiriting = "))

if x<=0:

print(-x)

elif x>0 and x<2: print(x**2) elif x>=2: print(4)

x haqiqiy sonrii kiriting =

0.54

x haqiqiy sonni kiriting =

l.M

x haqiqiy soinni kiriting =

4

q

m >

q

4:H i>

q > >

wi >

lös

Xulosa qiladigan bo'lsam, python dasturlash tilini o'rganish oson va qulay. Shuning uchun pythonda shart operatoriga doir masalalarning tahlili ushbu maqolada keltirib o'tildi. Bu esa mustaqil o'rganuvchilar, talabalar uchun tushunarlidir. Maqolada keltirib o'tilganlar barchamizning bilim - zakovatimizni oshirishga xizmat qiladi, deb ishonaman.

Foydalanilgan adabiyotlar:

1. Python asoslari. Abbosbek. Ibragimov qo'llanma

2. http://dastur.uz

3. www.python.org

4. Sh. A. Mengliyev, O. A. Abdug'aniev, S. Q. Shonazarov, D. Sh. To'rayev: Python dasturlash tili. Termiz-2021

5. Anvar Narzullayev: "Python" da dasturlash asoslari

q

>

*

J>

5M>

UM >

q

j

! >)> i >j>

*q i>

q

M

j

-^fV-lrr --f.—

109

q q

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.