Научная статья на тему 'Pharmacoeconomic evaluation of medicines in patients with age-associated diseases'

Pharmacoeconomic evaluation of medicines in patients with age-associated diseases Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
75
13
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ФАРМАКОЭКОНОМИКА / АРТЕРИАЛЬНАЯ ГИПЕРТЕНЗИЯ / өКПЕНің СОЗЫЛМАЛЫ ОБСТРУКТИВТі АУРУЫ / МЕДИЦИНАЛЫқ ШЫғЫНДАР / ХРОНИЧЕСКАЯ ОБСТРУКТИВНАЯ БОЛЕЗНЬ ЛЕГКИХ / МЕДИЦИНСКИЕ ЗАТРАТЫ / PHARMACOECONOMIC ANALYSIS / ARTERIAL HYPERTENSION / CHRONIC OBSTRUCTIVE PULMONARY DISEASE / DIRECT COSTS

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Сердалиева Д.М., Сатбаева Э.М., Ананьева Л.В., Сейталиева А.М., Амиркулова М.К.

В статье представлен фармакоэкономический анализ лечения больных с артериальной гипертензией и хронической обструктивной болезнью легких методом «стоимость болезни». Учитывались прямые медицинские затратыв соответствии с тяжестью и течением заболевания.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Фармакоэкономическая оценка лекарственных средств у больных с возраст-ассоцированными болезнями

In this article, a pharmacoeconomic analysis was made using the "cost of illness" method for patients with arterial hypertension and chronic obstructive pulmonary disease. Direct medical costs are determined. The costs were calculated in accordance with the severity and course of the disease.

Текст научной работы на тему «Pharmacoeconomic evaluation of medicines in patients with age-associated diseases»

О.Е.Гринцова

ГЕРМАНИЯДМЫ КЛИНИКАЛЫК ФАРМАЦИЯ

ТYЙiн. Клиникалы; фармация бойынша Еуропалы; ;ауымныц аны^гамасында клиникальщ фармация дэрШк заттарды ти1мд1 ;олдану ма;сатында гылым мен тэж1ребен1 б1р1кт1ред1. Каза;стан Республикасында медициналы; гылымныц бул саласы салыстырмалы турде енд дамып жат;анд^1;тан, клиникалы; фармация бурыннан жэне табысты дамыган шетел елдердщ тэж1ребей улкен ;^1зыгушылык; тудырады. Бул ма;алада Германияныц медициналы; тэж1ребес1не клиникалы; фармацияны енпзу жайлы мэл1меттер кел^ршген.

TyWh свздер: клиникалы; фармация, ауруханалы; сектор, фармацевтикалы; бШм

O.E.Grincova

CLINICAL PHARMACY IN GERMANY

Resume. Clinical pharmacy according to the definition of European Association of clinical pharmacy, brings together science and practice for the rational use of medicines. In the Republic of Kazakhstan, this area of medical science started to develop only recently, in this connection, of great interest is the experience of foreign countries, where clinical pharmacy has long and successfully develops. This article provides information about the implementation of clinical pharmacy practice in Germany. Keywords: clinical pharmacy, Good pharmacy practice, hospital sector, pharmaceutical education.

ЭОЖ: 615.7-014.1-056.24-053

Д.М. Сердалиева, Э.М. Сатбаева, Л.В. Ананьева, А.М.Сейталиева, М.К. Амиркулова

С.ЖАсфендияров атындагы Казац ¥лттъщмедициналъщуниверситетi, фармакология кафедрасы, Алматы цаласы

ЖАСКА БАЙЛАНЫСТЫ ТУЫНДАЙТЫН АУРУЛАРДА КОЛДАНЫЛАТЫН ДЭР1Л1К ЗАТТАРДЫ ФАРМАКОЭКОНОМИКАЛЬЩ

БАFАЛАУ

Бул мацалада артериалдыц гипертензия жэне екпешц созылмалы обструктивтi ауруы бар науцастарга «ауру багасы» тэсШмен фармакоэкономикалыц зерттеу жасалган. Tiкелей медициналыц шыгындар керсетлген. Шыгындар аурудыц агымы мен ауырлыц дэрежеснде сай есептелген.

Tyttmdi свздер: фармакоэкономика, артериальная гипертензия, екпешц созылмалы обструктивтi ауруы, медициналыц шыгындар.

взектиМ. 0кпенщ созылмалы обструктивт ауруы(0СОА) мен артериалды; гипертензия(АГ)- жу;палы емес аурулардыц ¡шшде ец жш таралган аурулардыц б!р1. Осылай, эдебиет кездер1 бойынша, АГ халы; арасында 15-50%-га дешн [1,2], 0СОА 2,1-26,1%-га дешн кездесед [3]. Кептеген авторлар айтуынша АГ мен 0СОА медикалы;-элеуметтш заманауи мэселелердщ ¡шшде мацыздылардыц б!р! болып табылады. 0СОА-на шалдывдан нау;астарда АГ-ныц кездесу жиШп эр турл1 ( 6,8%-дан 76,3%-га дешн), орташа есеппен 34,3%-ды ;урайды [4]. Бас;а жагынан

;араганда, АГ-сы бар нау;астардыц 25-пен 64 жас;а дешн эрб1р 4-ш1 нау;аста 0СОА кездесед [5]. АГ мен 0СОА ;осарласып кездескен нау;астар саныныц артуы аталган аурулардыц кездесу жтлтнщ артуымен гана емес, сонымен б1рге осы аурулар кец таралган нау;астар арасындагы гериатриялы; популяцияныц артуымен де тусшд1рше,щ [6]. Тагы ец жш ;олданылатын тэйлдердщ б1р1-«ауру багасы». АГ багасын есептегендеп Еуропа елдершщ керсетгаштер1 1 кестеде керсетшген [7]:

1 кесте - АГ багасын есептегендеп Еуропа елдершщ керсеткiштерi

Мемлекет Шыгын TYрi Багасы

Италия Дэршщ багасы €2,742,255,835

Госпитализация €3,620,779,881

Германия Дэрiнiц багасы €5,170,373,174

Госпитализация €8,655,031,870

Испания Дэршщ багасы €7,046,160,689

Госпитализация €2,835,536,728

Франция Дэршщ багасы €2,389,411,133

Госпитализация €3,335,583,078

Англия Дэршщ багасы €240,983,754

Госпитализация €2,509,894,368

Барлыгы Дэршщ багасы €10,543,023,896

Госпитализация €18,121,289,197

РФ-да 0СОА-на кететiн экономикалы; шыгын (медикаментозды емге кететш шыгындарды есепке алмагандагы тшелей шыгындар) 2007 жылгы статистикалы; мэлiметке суйенгенде 54,6 миллиард рубль болып, 2012 жылы бул керсеткiш 61,6 миллиард рубль болды.РФ-да мемлекеттiц 0СОА-на кететiн тiкелей шыгындар - госпитализацияга кететiн шыгындардыц 77%-ын курады, 21% шыгын амбулаторлы емханалы; ;ызметке, жедел жэрдем кемекке 2% шыгын кеткен [8].

Осыдан жас;а байланысты туындайтын стационарлы; нау;астардыц медикаментозды емдеудщ комплекстi фармакоэкономикалы; зерттеу ЖYргiзу керек. Бул санат ушш дэлелдi медицина непзшде стационарлы емде фармакотерапияны оцтайландыру ма;сатында

медикаментозды терапияныц эр TYрлi ЖYЙелерiне фармакоэкономикалы; бага беру мацызды. Зерттеу ма^саты. Жас;а байланысты туындайтын аурулары бар нау;астарга дэрiлiк заттар ;олдануына «ауру багасы» тэсШмен фармакоэкономикалы; бага беру .

Зерттеу материалдары мен тэсiлдерi.

Фармакоэкономикалык зерттеулер «Артериалдык гипертензия» мен «Созылмалы екпенщ обструктивт! ауруы» диагнозы бар Алматы каласыныц кардиология мен 1шк1 аурулар Fылыми Зерттеу Институтында (F3H) 2011-2015 жылдардагы медикаментозды терапия алган 201 наукастыц ауру тарихыныц ретроспективт! сараптамасына нег!зделген. Крсарланган АГ мен 9СОА-ныц агымына байланысты 5 топ бел!нд1:

1-АГ 3 дэрежел!, 0СОА агымы орташа-69 наукас;

2-АГ 2 дэрежел!, 0СОА агымы орташа-38 наукас;

3-АГ 3 дэрежел!, ХОБЛ агымы ауыр агымдагы-39 наукас;

4-АГ 2 дэрежел!, 0СОА агымы ауыр агымдагы-19 наукас;

5-АГ 3 дэрежел!, 0СОА агымы жец!л -36 наукас. Барлыгы-201 наукас.

Фармакоэкономикалык сараптаманыц нег!зг! тэс!л рет!нде аурудыц жалпы багасы есептелед! (COI-cost of illness). АГ мен 0СОА-ныц косарласуы кез!ндег! ауру багасы сараптамасына зерттеуге енген кардиология мен 1шк1 аурулар FЗИ-да АГ мен 0СОА-на шалдыккан наукастар ем!не кеткен каражат шыгындары к!рд1. Осы сараптаманы жург!зу кез!нде ем нэтижелер! есепке алынбады, тек т!келей шыгындармен коса шынайы терапия багасы багаланды. Шыгындар багасы мына формуламен есептелд![9]: COI = DC + IC, осында:

COI -ауру багасы керсетк!ш1; DC -т!келей медициналык шыгындар;

1С - тшелей медициналык емес шыгындар.

Тшелей медициналык шыгындар (денсаулык сактау жуйеа

жогалткан барлык шыгындарды камтиды):

■ медициналык кызметтщ диагностикалык емдш (медициналык кызметкерлердщ жумыс уакытыныц телем1 гаредЦ манипуляция мен эркилы рэймдерге кететш шыгындар;

■ дэрШк препараттарга кететш шыгындар (дэршерге кететш шыгындар к¥рылымына бага беру ушш);

■ емдш мекемеде наукасты кутуге кететш шыгындар;

■ медициналык аспап, алац мен заттарды колдану ушш кететш телемакы.

Тшелей медициналык шыгындар сэйкес жылдарга сай Алматы каласыныц кардиология мен ¡шга аурулардыц FЗИ-ныц медициналык кызметтщ тарифы бойынша есептелдъ Зерттеу нэтижелерi мен оларды талдау. Б1здщ зерттеу1м1зде б1з тек тшелей медициналык шыгындарды есепке алдык жанама шыгындар есептелмедь себеб1 олар стационар жагдайындагы науастарга кететш жалпы шыгындар келемше эсер етпейдь Тшелей шыгындарга дэрШк заттарга, зертханалык-диагностикалык шараларга, наукасты стационарда кутуше кететш шыгындар-тамактану, дэр1ге мен медициналык, техникалык уйымныц телемакысы, коммуналдык жэне келштш кызметтер, белме мен курал-саймандарды устау, баска да шыгындар жатады. 2-ш1 кестеде 1 наукаска кететш эр турл1 агым мен дэрежедеп АГ мен 0СОА-ы бар наукастар емше кететш жалпы шыгындар керсетшген.

2-ш1 кесте - АГ мен 0СОА-ныц эр турл!

агымдагы «ауру багасы» керсетк!ш! (1 наукаска шаккандагы)

Диагноз Орташа Т1келей медициналык шыFындарDC, тенге «Ауру багасы»

наукас-кун Дэр1л1к заттарга Зертханалык- Наукас-кун! COI, тенге

саны кеткен шыгындар диагностикалык шаралар

АГ 3 дэрежел!, 9,88±3,3 7759,03 9890 59 280 76 929,03

0СОА-ныц

агымы орташа

АГ 2 дэрежел!, 9,4±3,4 4728,21 8790 56 400 69 918,21

0СОА-ныц

агымы орташа

АГ 3 дэрежел!, 10,81±3,6 16727,51 11290 64 860 92 877,51

0СОА-ныц

агымы ауыр

АГ 2 дэрежел!, 10,0±3,0 15277,5 10790 60 000 86 067,5

0СОА-ныц

агымы ауыр

АГ 3 дэрежел!, 9,43±3,2 4915,94 9890 56 580 71 385,94

0СОА-ныц

агымы жец1л

Орташа 9881,58 10130 59 424 79435,64

магынасы

АГ-ныц 0СОА-мен косарласкан кездег! «ауру багасы» орташа керсетк!ш! 79 435,64 тенгеге тец болды. Шыгындардыц кеп бел!г! стационардагы пациенттщ наукас-кун1не кетт! -59 424 тенге немесе 74,81 %, ал аз бел!г! дэр!л!к заттарга -

9881,58 тенге немесе 12,44% кетед!. Зертханалык-диагностикалык шараларга - 10130 тенге немесе 12,75% жумсалды (1-ш1 сурет).

1-ш1 сурет - Т1келей медициналык шыгындардыц катынасы

2-ш1 суретте АГ-ныц 0СОА-мен косарласкан ауруы бар наукастар емше кететш шыгындар курылымы керсетшген. Барлык АГ дэрежес мен 0СОА агымында шыгынныц басым белМн наукас-кунге кететш шыгындар алды. Осы шыгындарга медициналык уйымныц телемакысы, белме

мен курал-саймандарды устауга, тагамга, коммуналдык жэне баска да кызметтерге кететш шыгындаржатады. Осы санаттагы шыгындар бар шыгындардыц 74,81%-ын курайды. Шыгындардыц аз белш фармакотерапияга кететш шыгындар 6,76%-дан 19%-га деинп болып табылады.

АГ 3 дэреже.ш. С60А-нын агымы жешл

АГ 2 дэреже.ш. СвОА-нын агымы ауыр

АГ 3 дэреже.ш. С60А-нын агымы ауыр

АГ 2 дэреже.ш. С60А-нын агымы орташа

.АГ 3 дэреже.ш. СвОА-нын агымы орташа

6,89 13,85 79,26

16,8 11,87 68,17

19 12,83 71,33

6,7612,57 80,67

10,09 13,1 ? 77,06

0% „ 20% 40% 60% 80% 100% ДЗ-га шыгындар 3ертхана-диагностикалык шара ■ Наукас-кун

2-ш1 сурет - АГ-мен 0СОА-ныц косарласкан патологиясы бар наукастар ем1 шыгындарыныц курылымы

Эр1 карай б1з дэртк заттарга кететш шыгындарды деп жштелдъ 0з кезепнде непзп ауруга кететш шыгындар

талдадык (3-ш1 кесте). Осында шыгындар непзп ауруга антигипертензивт терапияга жэне 0СОА-на кеткен

жэне косарласкан соматикалык ауруга кеткен шыгындар шыгындар деп белшдъ

3-ш1 кесте -1 наукас фармакотерапиясына кеткен шыгын (орташа ем курсына)

Диагноз Негiзгi ауруга кететш шыгындар Косарласкан ауруга ДЗ-га кеткен

АГ емше 0СОА емше Барлык шыгын, кеткен шыгын, тенге барлык шыгын,

кететш кететш тенге тенге

шыгындар, шыгындар,

тенге тенге

АГ 3 дэрежель 2109,91 2293,25 4403,16 3355,87 7759,03

0СОА-ныц агымы

орташа

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

АГ 2 дэрежель 1135,89 2239,01 3374,9 1353,31 4728,21

0СОА-ныц агымы

орташа

АГ 3 дэрежель 2055,45 9142,65 11198,1 5529,41 16727,51

0СОА-ныц агымы

ауыр

АГ 2 дэрежель 804,41 9137,51 9941,92 5335,58 15277,5

0СОА-ныц агымы

ауыр

АГ 3 дэрежел^ 2055,45 1760,49 3815,94 1100 4915,94

0СОА-ныц

агымы жецш

Орташа магынасы 1632,22 4914,58 6546,8 3334,83 9881,58

АГ мен 0СОА емше кететш шыгындарды салыстырганда ец кеп шыгын 0СОА-на кетть Ец улкен керсетюш АГ 3 дэрежел^ 0СОА-ныц агымы ауыр диагнозында 9142,65 тенге, ец аз керсетюш АГ 3 дэрежел^ 0СОА-ныц агымы жецш диагнозында 1760,49 тенге кетть АГ дэрежесше карамастан, 0СОА-ы дэрежес ескен сайын шыгын да арта тускен. Одан кешн косарланган ауруга шыгындар кеп

жумсалган. Yшiншi орында АГ ем1 алады. Шыгын кепшШп АГ 3 дэрежесше, ал АГ 2 дэрежесше аздау кеткен. Корытынды.Фармакоэкономикальщ талдау стационар жагдайында АГ мен 0СОА-ы косарласкан ауруы бар наукастарга кеткен шыгын аурудыц агымына, ауырлык дэрежесше байланысты екенiн керсеттi. 1 наукаска кететiн кеп шыгын АГ 3 дэрежель 0СОА-ныц ауыр агымдагы наукастар (90 927,5 тенге), ец аз шыгын АГ 2 дэрежел^

0СОА-ныц агымы орташа наукастар (69 918,21 тенге). жумсалды. Каражат саны 0СОА-ныц дэрежес! арткан сайын

Шыгындардыц кеп бел!г! стационардагы пациентт!ц артып отырды.

наукас-кун!не кетт! (74,81 %), ал аз бел!г! дэр!л!к заттарга (12,44%), зертханалык-диагностикалык шараларга (12,75%)

ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1

1 Kearney P., WheltonM., Reynolds К., et al. Worldwide prevalence of hypertension: a systematic review. //J. of Hypertens, 2004- Vol. 22. -P. 11-19.

2 АгаджанянН.А., Толмачева H.B., Маслова Ж. В. и соавт. Физиологическое обоснование причиноследственных связей артериальной гипертонии с эколого-биогеохимическими факторами. //Медициские Науки. 2010. - № 11- С.17-21.

3 Buist A.S., McBurnieMA, Vollmer W.M. et al. International variation in the prevalence of COPD (the BOLD Study): a population-based prevalence study. Lancet 2007- 370: 741-750.

4 Задионченко В. С., Адашева Т. В., Шилова Е. В. и соавт. Клинико-функциональные особенности артериальной гипертонии у больных хроническими обструктивными болезнями легких // РМЖ. - 2003. - № 9. - C. 535-538.

5 Rabahi MF, Pereira SA, Silva Júnior JL, de Rezende AP, Castro da Costa A, de Sousa Correa K et al. Prevalence of chronic obstructive pulmonary disease among patients with systemic arterial hypertension without respiratory symptoms. Int J ChronObstructPulmonDis. 2015;10:1525-9.

6 Чесникова А.И., Батюшин M.M.,. Терентьев В.П. Артериальная гипертензия и коморбидность: современное состояние проблемы.// Артериальная гипертензия. -2016.- №5.-Том22. - С.432-440

7 Крысанов И.С. Анализ стоимости хронической обструктивной болезни лёгких в Российской Федерации/Качественная клиническая практика. - 2014. - №2. - С.51-56.

Д.М. Сердалиева, Э.М. Сатбаева, Л.В. Ананьева, А.М.Сейталиева, М.К. Амиркулова

ФАРМАКОЭКОНОМИЧЕСКАЯ ОЦЕНКА ЛЕКАРСТВЕННЫХ СРЕДСТВ У БОЛЬНЫХ С ВОЗРАСТ-АССОЦИРОВАННЫМИ БОЛЕЗНЯМИ

Резюме. В статье представлен фармакоэкономический анализ лечения больных с артериальной гипертензией и хронической обструктивной болезнью легких методом «стоимость болезни». Учитывались прямые медицинские затратыв соответствии с тяжестью и течением заболевания.

Ключевые слова: фармакоэкономика, артериальная гипертензия, хроническая обструктивная болезнь легких, медицинские затраты.

D.M.Serdaliyeva, E.M.Satbayeva., L.V.Ananiyeva, A.M.Seitaliyeva., M.K.Amirkulova

PHARMACOECONOMIC EVALUATION OF MEDICINES IN PATIENTS WITH AGE-ASSOCIATED DISEASES

Resume. In this article, a pharmacoeconomic analysis was made using the "cost of illness" method for patients with arterial hypertension and chronic obstructive pulmonary disease. Direct medical costs are determined. The costs were calculated in accordance with the severity and course of the disease.

Keywords: pharmacoeconomic analysis, arterial hypertension, chronic obstructive pulmonary disease, direct costs.

УДК615.1: 35.078.3(574)

С.Б. Сыдыков, А.Р. Шопабаева, С.К. Муханова

Казахский национальный медицинский университет им. С.Д. Асфендиярова, г. Алматы, Республика Казахстан

СОВРЕМЕННОЕ СОСТОЯНИЕ ФАРМАКОНАДЗОРА В РЕСПУБЛИКЕ КАЗАХСТАН

В статье освещены основные этапы развития системы фармаконадзора в Республике Казахстан (РК). Функционирования системы мониторинга безопасности лекарственных средств на современном этапе: регуляторные процедуры в сфере фармаконадзора в РК. Ключевые слова: фармаконадзор, мониторинг безопасности лекарственных средств, мониторинг побочных действий, ЕАЭС,вУР.

Фармаконадзор (ФН) играет ключевую роль в системе здравоохранения путем оценки, мониторинга и обнаружения взаимодействия между лекарственными средствами и их влияниями на человека. Фармацевтические и биотехнологические лекарства предназначены дляпрофилактики или лечения заболевания при их приеме существуют риски, в виде неблагоприятных реакций, которые могут нанести серьезный вред пациентам. Таким образом, для обеспечения безопасности лекарственных средств, мониторинг побочных реакций необходимо для каждого лекарства на протяжении всего его жизненного цикла, начиная с разработки лекарственного средства, включая клинические испытания и постмаркетинговое наблюдение.

Первые упоминания о ФН было официально представлено в декабре 1961 года в публикации (описание клинического случая) в специализируемом медицинском издании Lancet W. McBride, австралийского врача, который впервые провел причинную связь между серьезными деформациями плода (фокомелия) и Талидомидом, препарат, используемыйво

время беременности: Талидомид использовался в качестве противорвотного и успокаивающего средства у беременных женщин [1]. В 1968 году Всемирная организация здравоохранения (ВОЗ) начала работу по программе «международного мониторинга лекарств»,

экспериментальный проект, направленный на централизацию мировых данных о неблагоприятных реакциях на лекарства. В частности, основной целью данной программы было выявление ранних возможных сигналов. Термин Фармаконадзор был предложен в середине 70-х годов французской группой фармакологов и токсикологов для определения мероприятий, способствующих «оценке рисков побочных эффектов, потенциально связанных с применением ЛС» [2]. Фармаконадзор (сокращенно ФН) этимологические корни: рИагтакоигреч. «лекарство» и угдг/агелат. «наблюдать, следить» - это научные исследования и виды деятельности, связанные с выявлением, оценкой, пониманием и предотвращением нежелательных реакций или любых других проблем, связанных с лекарственным препаратом. [3].

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.