CC BY
22The problems ofschool mathematics are a means of teaching, and their solution lies in the study, application of knowledge and the development ofskills, goals and methods of teaching. Simple tasks are used in various classes to communicate problems and create a problem situation, present new information, develop practical skills, test knowledge, analyze and consolidate knowledge, and generalize knowledge. However, solving simple problems is an integralpart of the elementary mathematics course.
In the practice of teaching mathematics in primary school, the following forms of solving simple problems are most common: involves solutions; b) one of the students reads out the condition and the analysis and discussion of the problem is carried out under the guidance of the teacher with the active participation ofthe students in the class, then the student infront of the board continues to solve it; c) at the direction of the teacher, primary school students solve the problem on their own, that is, in this case, the teacher monitors the work of each student and helps them; d) Primary school students, ifthey wish, willformulate a problem and offer a solution.
One of the key steps in solving simple problems is the exploratory skills of solving simple problems. Sometimes the problems in the text are not real. The mathematical model is also applicable to a number of simple problems. Therefore, they need to develop these skills.
It helps to be ready for solving simple problems, for solving a number of simple problems. A series of simple problems is a group of selectedproblems, each of which is a continuation ofthefirstproblem. Learning addition and subtraction explores a series of simple problems that are a good preparation tool for solving two-dimensional problems, but in a series of simple problems, each of them is given ready-made.......
Therefore, primary school teachers should take advantage of this opportunity.
Key words: formation, imagination, education, education, upbringing, knowledge, skills, abilities, interests, primary school mathematics, primary school teacher, problem, problem type, simple problems, problem solving, educational institutions.
Сведения об авторе:
Буриев Фирдавс Комиджонович - старший преподаватель кафедры методика начального образования Таджикский государственный педагогический университет имени Садриддина Айни. г Душанбе, Проспект Рудаки. Телефон: (+992) 904132606.
About the authors:
Buriev Firdavs Komildjonovich - Senior Lecturer of the Department ofPrimary Education Methods, Tajik State Pedagogical University named after Sadriddin Aini. Dushanbe, Rudaki Avenue. Phone: (+992)904132606.
ТАШКИЛИ БОЗЩОИ ГРАММАТИКИ ДАР МАР^ИЛАИ АВВАЛИ ОМУЗИШИ ЗАБОНИ АНГЛИСИ
Сухроби Р. С
Донишгоуи давлатии омузгории Тоцикистон ба номи С. Айни
Имрузхо масъалаи омузиши забощои хоричй, махсусан русй ва англисй дар хамбастагй бо забони модарй аз синфхои ибтидой ofo3 меёбад. Махсусан кайд кардан заруру аст, ки донистани забощои хоричй дар муаррифии кишвар дар арсаи чахонй накши барчаста дорад. Хуумати Чумхурии Точикистон барои фаро гирифтани наврасону чавонон ба забощои хоричй барномаи давлатй кабул намудааст. Бозщои грамматикй аз намудхои мухими бозщое ба хисоб меравад, ки тавассути ощо омухтани маводи грамматикй барои ба нутки фаъол
гузаштани хонандагон замина фарохам меорад.
Маълум аст, ки машки сохтори грамматикй аз чониби хонандагон, ки такрори зиёдро такозо менамояд, бо якрангии худ хонандагонро хаста намуда, кувваи сарфшуда бошад, каноатмандие намебахшад. Бо сабаби он ки забони маводи грамматикй хусусияти анъанавй дорад, забонзада шудани он дар хонандагон муносибати манфиро хосил менамояд. Грамматика, аз он чумла, назарияи он, бояд шавковар бошад, он бояд ба шахсияти хонанда нигаронида шуда бошад, ин бешак таълими забони хоричиро самарабахш мегардонад. Барои он ки таълими забони англисй, минчумла омузиши грамматика, шавковар бо шавку завки хонандагон зиёд гардад, тафаккури эчодиашон инкишоф ёбад, усулхои гуногун, бахусус бозихоро, истифода бурдан аз манфиат холй нест. Аз нуктаи назари мо, бозй яке аз воситахои самараноки ташаккули кобилиятхои коммуникативй мебошад. Адиби рус Аникеев Н.П. кайд кардааст: [1, с.223]
«Бозй - рохи кудакон ба суйи дарки олам аст, ки дар он умр ба сар мебаранд ва онро тагйир додан номумкин аст».
Бозй шавкмандии кудаконро афзуда, фаъолияти гуфтугуии онхоро ба меъёри табий наздик менамояд, барои рушди малакахои муошират хамачихата кумак мерасонад, барои сайкалдодани маводи забон мусоидат мекунад ва равияи амалии таълимро месозад.
« Бозихо кумак мерасонанд, ки фаъолияти дилгир завковар бошад. Бозй тавре ки маъмул аст, шакли пешбарандаи фаъолияти кудак дар синни хурди мактабй мебошад." Педагоги маъруф Ахметова Н [2, с.170]
Ба истифодаи самараноки бозй дар раванди таълим таваччух зохир кардаанд. Дар бозй бештар вакт кобилиятхои кудак зохир мешаванд. Мавзуи мазкур барои омузиши амики он ва алалхусус, истифодаи амалии он дар мактабхо зарур аст. Мубрам будани мавзуи мазкур дар мархалаи муосир аён аст. Фаъолияти таълимии мактаббачагон, хусусиятхои муоширати онхоро бо хамдигар, бо омузгор, бо сохибони забон тахлил намуда, гуфтан мумкин аст, ки кобилиятхои муошираткунй, махорати ибстеъмоли маводи забон дар вазъияти гуфтугуй ба таври кофи рушд наёфтааст.
Тавассути бозй талаффуз такмил ёфта, маводи лексикй ва грамматикй ганй мегарданд, малакахои шунидан, нутки шифохй инкишоф меёбанд. Хангоми бозй кобилиятхои эчодй ва интикодии кудак ташаккул меёбанд, чунки чунин бозихо аз у лаёкати зеринро металабанд: чй тавр бояд рафтор кард, чиро бояд гуфт, чй гуна бояд бурд кард.
Э^соси баробарй, фазои шавкмандй ва чолиб ба кудак имкон медиханд, ки эхсоси шарму хичолатмандиро бартараф намояд, монеаи забониро бархам дихад, хасташавиро хис нанамояд. Усулхои бозиро метавон ба хар гуна максад ва вазифа мутобик кард. Онхо вазифахои зиёдеро дар чараёни инкишофи кудак ичро менамоянд, барои аз худ кардани маводи сол ба сол афзуншаванда кумак мерасонанд ва салохиятх,ои муоширатро дар сиришти шахс бедор мекунанд.
Барои амали гардидани максади мазкур баъзе масъалах,ои мантикан ба^ам алокамандро бояд ^ал намуд:
- муайян кардани талаботи муосир барои таълими забони хоричй;
- омухтани адабиёт доир ба мушкилоти истифодаи бозих,о х,амчун воситаи х,авасмандгардонии фаъолияти маърифатии наврасон дар дарсх,ои забони англис;
- тачлили муносибагх,ои гуногун оид ба таснифоти усулх,ои бозй;
- мукаррар кардани хусусиятх,ои истифодаи усулх,ои бозй дар таълими забони англисй;
- бо ёрии тахикоти озмоишй исбот кардани самаранокии усули бозй дар таълими грамматика ва ташаккули салохиятхои муошират дар шароити мактаби ибтидой;
- хулосахои мушаххас баровардан ва пешниход намудани тавсияхо оид ба истифодаи бозй бар асоси тачрибаи худ ва корхои амали.
Ба сифати нуктаи назар чунин акида пешниход мешавад: «Истифодаи усули бозй дар таълими грамматикии нутк; барои ташаккули малакаххои грамматики мусоидат менамояд. Азимов Э.Г. [ 3, с.200].
Ба андешаи олим С. А. Лисиче «бози усули анъанавии пазируфтаи таълим ва тарбия ба шумор меравад". Ин яке аз воситахои хуби таълим бе зуроварй ва гайримачбур аст^>. Бозй ба хохишхо ва талаботи табиии кудак мутобик буда, тавассути он бо каноатмандй меомузад. Бештари омузгорон имкониятхои зиёди бозиро хамчун воситаи таълимй забони англисй кайд мекунанд. Ба шарофати бозихо хамаи равандхои маърифатии хонандагон фаъол мегарданд: хотира, диккат, тафаккур, кобилиятхои эчодй инкишоф меёбанд. Бозихои таълимй барои рафъи хастагй ёрй медиханд, монеахои забонй ва психологиро бартараф менамоянд. Истифодаи онхо натичахои хуб дода, шавкро ба фан афзуда, диккатро барои максади асосй - аз худ кардани малакахои нуткй дар раванди муошират хангоми бозй равона месозанд Алтуфъева А. А. [4, с.215] .
Ба акидаи равоншинос А.А. Леонтев мотиватсия ки бо рохи бозй ба вучуд меояд, дар як катор бо мотиватсияхои муоширатй, маърифатй ва эстетикй тавсиф дода шавад. Хамаи ин мотиватсияхо дар мачмуъ вачхиёт, ё ин ки мотиватсияи таълимро ташкил менамоянд.
Дарси забони хоричй хамчун зухуроти ичтимой баррасй мегардад, ки дар он ахли синф ин мухити ичтимоии муайянест, ки дар он омузгор ва хонандагон ба муносибатхои муайяни ичтимой ворид мешаванд ва раванди таълим бошад ин хамкории хозирин ба хамдигар аст. Дар баробари ин комёбй дар таълим натичаи истифодаи муштараки хамаи имкониятхо барои омузиш аст. Имконоти васеъ барои фаъолгардонии раванди таълим истифодаи накшбозихо ва бозихои нуткиро пешбини менамояд.
Бозихои нутки барои фаъолгардонии хонандагон дар машгулиятхо мусоидат карда, ташаббусхои нуткии онхоро ташаккул медиханд. Шаклхои бозй имкон медиханд, ки вохидхои лугавии азхудкарда ва иборахо такрор мустахкам карда шаванд, дарс рангоранг гузарад ва таваччухи хонандагон ба дарс зиёд шавад.М.Ф. Стронин, муаллифи як катор асархое, ки ба бозихои таълимй бахшида шудаанд ва дар таълими забонхои хоричй истифода мешаванд, ду намуди ин гуна бозихоро чудо кардааст:
1) бозихои омодакунанда, ки барои ташаккули малакахои нуткй мусоидат мекунанд;
2) бозихои эчодй, ки максадашон дар инкишофи минбаъдаи малака ва махорати нуткй аст.
Бозихо хамчунин аз руйи намуди фаъолият чудо мешаванд:
- чисмонй (харакатй);
- интeллeктyялй (яклонй);
- мсхняш;
- ичтимай;
- пcиxалагй.
Аз pyrn xycycияти paвaнди пeдaгогй lypyxxoH зфини бази xopo твениф кapдaaнд:
1) тяълимй, мamккyнaндa, нaзapaтй, xyлacaкyнaндa;
2) мaъpифaтй, тapбиявй, инкишофдихяндя
3) peпpoдyктивй, мяxcyлнoк, эчодй;
4) коммуникятивй, тяшxиcй, интикаб, пcиxагexникй.
Аз pyrn xycyc^ra мeтодикa базиса бa чунин нявъхо чудо мeшaвaнд:
-пpeдмeтй;
-cюжeтй;
-нaкшофapй;
-pacмй;
-тaк;щдй;
Бa фикpи Бфмш И.Ы. дap дяpеxoи зaбaни xopw^ «бозихои зябони», «базиса мувофики нaкшa» - po иcгифaдa бypдaн мумкин яст. Акидяи ин aлимpa ин чо дидa мeбapоeм. [5, c.87]
1). ,3ap бозихои нуткй бя cифaти мявод зaбaнpa иcгифaдa мeбapaнд. Бemгap ин гуня 6obhxopo бapои мяшки xaт, лугат вя ё mmmc^ кap мeбapaнд. Aгap ин ня201въи бозиро бapaи яз ёд ^дши тaъpифy коидяхо вя coxiop^o коp фapмyдa шaвaнд, он гох ин бозиро xycycияти xyдpо nyppa чун бозй гум мeкymaнд вя хямчун мяшкхо дoниcгa мeшaвaнд.
Чунин хотят дap cypaie бя вукуъ мспяйвяндяд, ки мухокимяи дидaктикй ё acocнoкии мoтивaтcияи тяълим мявчуд нябошяд. Пушидя будяни бозй вя чудо ^дши някши a^rap ин 6obhxopo 6üpoh мyamиpaт дap дяpеxoи зябони amглиcй номувофик мeкymaнд.
2). ,3ap бозихо мувофики някшя вязифяхо муяйян будя, пopчaхoи он бя ^pH во^й псшниход мeшaвaнд. Дap ин бозихо rncbanaxoe пeшкam мeгapдaнд, ки бoзингapoн бояд дap acocH, шapIхoи муяйяни он ямял нямоянд. Хoнaндaгoн ин ^^a^opo бя эътибop мeгиpaнд. ^ap бapoбapи ин xoнaндaгaн тян^и xyдpo бя paфти бозй мepacoнaнд.
3) „nHrap нaвъи бозй ин нaкmaфapй яст. Хэнгоми бяхям тaъcиppacoнии шapикoн бя вучуд мeoяд. Чунин бозй бя кудякон хэловят мeбaxшaд вя онхо тaйëpянд бe ягон омодягй бозй кунянд.
Meтодиcтон Бopoдyлинa M. К. вя Кяpлин A. A. чунин шяклхои дpямявии някш aфяpиpo чудо мeкymянд: [6, c.140]
бозгуйи мятн яз номи rnaxco™ ямялкуняндя; -диялог;
- имpoвизятcия; -rna^rncK^apa
Meтодиcги дигapи мяшxyp Бoчяpeвя Л.П. " някmaфяpиpo шякли ялохидяи бозй мemyмopяд". [7, c. 190] Нямудхои бoзиpo y чунин тaвзex додяяст -някшoфяpй;
- дpямятизятcия;
- шмулятсия.
Чойи бозй дяp дяpc вя вякги бяpoи он чудошудя бя омилхои гуногун вобястя яст омодягии xoняндягaн, мяводи oмyxтamявяндя, мякеядхои wymaxxac вя шяртхои мяшгулият вя дигap. Mяcяляm, ягap бозй хямчун мяшк бяpoи мycгaxкям кяpдяmи мявод истифодя шявяд, бяpoи он 15- 20 дя кикяи дяpc чудо ^дя мeшявяд. Ыинбяъд хямон бозй дap муддяти 3-5дякик& гyзяpoнидя шудя, хямчун тaкpopи мяводи гузяштя xизмят мeкymaд. Чи тaвpe ки дяp боло кяйд гapдид, 60зихои гpяммятики бapoи тяшяккули мялякяхои нутк муеоидят мeкymaнд.
Бозихои гpяммятикй мявддхои зepинpo дap бяp мeгиpянд:
- тяъмини мaxopaти xoнaндaгoн бapoи тaчpибa кapдaни донишхои гpaммaтикй;
- oмyзoндяmи xoнaндaгoн бapoи иcгeъмoли нaмymaxoи нутк; ки мушкилихои муяйяни гpяммятики дopянд;
- oфapидamи вязъияти тябии бяpoи иcгeъмoли нямуняи нуткк вя фяъол гapдoнидяmи фяъолияги фикppoнии онхо, ки бaиcгифoдaи coxropxoH гpaммaтикa дap шapoиIxoи тябиии мусш^я! pявoня шудяянд;
- инкишоф додяни фяъолияти эчодии нутккии xoняндягoн. ,3ap поён мо миcaлxopo оид бя ин мявзуъ мeopeм. Ma^c^ яз xyд кяpдяmи фeълxoи модялй дяp нутки шифохй.
Рявиши бозй: Ду lypyx тamкил кяpдя мeшявяд. Як lypyx чумляс фикp мeкymяд, ки фсъли модялй доштя бошяд, дигap lypyx бояд он чyмляpo ёбяд. Бо ин мякеяд cявoлxoи. типии «Оё шумо ... .мeтявoнeд?, «Оё шумо бояд..?». Сипяе fypyxH дуюм хямин вязифяpo ичpo мскуняд вя бозй идомя мeëбяд.
2. Феъли «to be» Н. Туйунов, Ф.Сангинов [8, с.29]
"Аз нуктаи назари мо, агар дар дарсхо грамматикаро чунин шарх дихем, хонандагон онро хубтар аз худ менамоянд. Онхо дарси ояндаро бесаброна мунтазир хоханд шуд, то афсонаи наве дар бораи Шохигарии Грамматика шунаванд. Албатта, агар омузгоре тахайюли худро кор фармояд, афсонаи наве барои кудакон эчод карда метавонад, ки барои фахмиши дурусти грамматикаи забони англисй кумак хохад кард".
Шархи афсонавии коидахои грамматикй, истифодаи тасвиру симохо барои мафхумхои абстрактиро ба хонандагон фахмонидан хамчун аёният махсуб мешаванд, беш аз ин хисси идрок меафзояд, хотира бехтар мегардад. Усули бозй дар таълим бар тафаккури мачозй (образнокй) асос ёфтааст. Хонандагонро ба олами афсонахо рахнамой кардан лозим аст, то омухтани забони хоричй натанхо манфиатбахш, балки шавкангез бошад.
В. Шеъру кофиябандй барои ташаккули малакахои грамматики.
Истифодаи шеъру кофиясозй мавкеи мухимро дар байни воситахои раFбатовар ва самаранок намудани раванди омузиши грамматика ишгол менамояд. Ин гуна рохи омузиш имкон медихад, ки коидахои нави грамматика баён гардида, дар шакли дастрасу сабук мавзуи омухташуда мустахкам карда шавад. Аксаран коидахои грамматика дар хар мисраъ такрор мешаванд. Масалан, I'm learning to speak, I'm learning to spell, I'm learning to read, And I'm learning to tell This is Jack and this is Jill, This is Ann and this is Bill, This is Ted and this is Dot,
This is Rex and this is Spot. Бородулина М.К. [9, с.50] се мархиларо дар кофиябандии грамматика чудо мекунад. Мархилаи аввал - муаррифй ва такмили маводи шеър. Ин супоришхои гуногунро ба кор бурдан мумкин аст: ба чойхои холй калимаи заруриро гузоред (анчома, феъли ёридиханда, чонишин) ; феълхои нодуруст ро дар шакли Past Simple нишон дихед, хамаи феълхои шахси сеюми танхо ро дар Present Simple, исмхо бо падежх,оро ишора намоед; калима таркибро, ки аз дигар воситахои грамматика фарк мекунанд, нишон дихед. Фаъолияти хонандагон инфиродй, дунафарй, гурухй буда метавонад. Сипас, хам басту хулосаи дарс дар бораи коидаи мазкури грамматика шуда метавонанд.
Мархилаи дуюм - "шаклгирй", ки барои тайири сохти чумла пешбинй шудааст ва аз чумлахо матн тартиб дода шудааст: чумлахои тасдикй ва инкорй ё саволй гардонда мешаванд ё баръакс; шумораи танхо ба шумораи чамъ табдил меёбад ва Fайра.
Марилаи сеюм - фаъол гардонии донишхои мавчуда, малакахову махорат. Инхо ба хонандагон маводи офиясозиро дар нутки муколамавй ва монологй дар вазъияти супорида шуда пешниход кардан мумкин аст ё аз руйи намуна кофиясозанд.
Хулоса, ташкили бОзихои грамматикй дар мархилаи аввали омузиши забони англисй, хотираи забономузии хонандагонро инкишоф дода, малакаю махорати суханронии онхоро баланд мебардорад.Ин ба он оварда мерасонад, ки чараёни маърифатй, бахусус диккат, мушохидакорй, идрок, хотир, тафаккур ва нутки хонандагон инкишоф ёбанд.
АДАБИЁТ
1. Аникеев Н. П. Психологический климат в коллективе. - М. Просвещение, 1989 - 223 с.
2. Ахметова Н. Грамматические игры // Английский язык. Приложение к газете « 1 сентября».--2004 -170 с.
3. Азимов Э. Г. Материалы Интернета на уроках английского языка Иностранные языки в школе - 2001, .№1 М.,- 200 с.
4. Алтуфьева А. А. Некаторые основные проблемы создание общего языка общения в системе Интернет М.., 1961- 215 с.
5. Берман И. М. Методика обучения английскому языку.- М. Высшая школа, 1970 - 87 с.
6. Бородулина М. К., Карлин А. А., Лурье А. С. Обучение иностранному языку как специальности. - М. Высшая школа, 1982 - 140 с.
7. Бочарева Л. П. Игры на уроках на уроках английского языка на начальной и средней ступени обучения// Иностранные языки в школе.- 1996 - 190 с.
8. Н. Тужунов. Ф. Сангинов. Граматикаи забони англисй .English grammar .( маводи таълимй). Душанбе -2013 - 29 с.
9. Бородулина М. К. Обучение иностранному языку как специалъности - М.., Высшая школа,1975 - 50 с.
ОРГАНИЗАЦИЯ ГРАММАТИЧЕСКИХ ИГР ЯВЛЯЕТСЯ ГЛАВНЫМ МЕТОДОМ В ИЗУЧЕНИИ АНГЛИЙСКОГО ЯЗЫКА
В данной статье расмотриваются грамматические игры, которые способствуют развитию навыков устонойречи в начальном этапе обучения.
Игры увеличивают интерес учащихся к иностранному языку, развивает навыки разговорной речи, что облегчает их общение между ними. Методику использования игр можно использовать по разному,
потому что они могут способствовать лучше усваивать предоставленный грамматический материал, развитию речи учащихся, воспитанию самостоятельности и отвественности.
Ключевые слова: игры, организация, анализ, сравнение, первый шаг, изучение, интересный, сопоставление, мотивация, учебный, коммуникативность, воспитанию, ответственности, независимость.
ORGANIZATION OF GRAMMAR GAMES IS THE MAIN METHOD IN LEARNING OF ENGLISH LANGUAGE
In this article are considering grammar games which can develop oral speech at the beginning of learning. Games increase interest of participants in learning for languages for develops oral speech then can do easy their talk between them. We can use methods of games in different ways because they can better get grammar materials, breeding independence and responsibility.
Key words: games, organization, analysis, comparison, first step, learning, interesting, compare, motivation, educational, communicative, breeding, independence, responsibility.
Сведения об авторе:
Сухроб Раджабализода Саиди - докторант (Phd) первого курса кафедры методики преподавания английского языка, Таджикского государственного педагогического университета им. С. Айни, тел: (+992) 988838624. E-mail: SRajabalizoda @gmail.ru, Тел: (+992) 988838624.
About the author:
Suhrob Rajabali-oda Saidi - PhD, of the first course, in the Department of English teaching methodology Tajik State Pedagogical University named after Sadriddin Aini. E-mail: SRajabalizoda @ mail. ru, phone: (+992) 988838624.
МОДЕЛИРОНЙ ХДМУН ВОСИТАИ САМАРАНОКИИ ХАЛЛИ МАСЪАЛАХ,О ДАР КУРСИ ИБТИДОИИ МАТЕМАТИКА
Султанов Р.Н.
Донишгощ давлатии Худчрнд ба номи академик Б. Fафуров
Математика яке аз фанхои асосии мактаби ибтидой буда, кариб тамоми сохахои фаъолияти инсонро фаро мегирад, ки ба суръати рушди пешрафти илм ва техника таъсири мусбй мерасонад. Бинобар он, такмили таълими математика барои насли нав яке аз масълахои хаётан мухим гардидааст.
Яке аз роххои баланд бардоштани дониши математикии хонан- дагони хурдсол дар халли масъалахо ин моделиронй ба хисоб меравад.
Асоси методологии моделиронй чунин аст. Хар чизе, ки фаъолияти инсон ба он равона карда шудааст, объект (лот. objectum - предмет) номида мешавад. Тахияи методология барои ба тартиб даровардани ах-борот, коркарди маълумот дар бораи объектхое, ки берун аз тафаккури мо вучуд доранду дар байни худ ва мухити беруна робитаи мутакобила мекунанд, нигаронида шудааст [6, с. 20].
Фарзияхо ва аналогияхое, ки чахони вокей ва олами вокеан мав- чудбударо инъикос мекунанд, бояд возехият ё ба накшахои мантикии барои тахкикот мувофик овардашавандаро доро бошанд. Чунин схемахои мантикй, ки сохторхо ва мулохизаронихои мантикиро содда мекунанд ё барои гузаронидани тахкикот оид ба равшан кардани табиати падидахо имкон медиханд, модел номида мешаванд. Ба ибораи дигар, модел (лот. modulus - ченак, меъёр) ин ивазкунандаи объекти аслй буда, омузиши баъзе хусусиятхои аслиро таъмин мекунад.
Моделиронй ивазкунии як Объект бо дигараш бо максади гирифтани маълумот дар бораи хусусиятхои мухимтарини объекти аслй бо истифода аз объект - модел мебошад.
Хамшн тарик, моделирониро хамчун нишон додани як объект бо модел барои гирифтани ахборот дар бораи ин объект тавассути гузаронидани тачрибахо бо модели он муайян кардан мумкин аст. Назарияи иваз кардани баъзе объектхо (аслй) ба дигар объектхо (моделхо) ва омузиши хосиятхои объектхо дар моделхои онхо назарияи моделиронй номида мешавад.
Раванди моделиронй мавчудияти зайлро пешбинй мекунад:
• Объекти тахкикот.
• Мухакик, ки дар назди у масъалаи мушаххас гузошта шудааст.
• Моделе, ки барои гирифтани маълумот дар бораи объект сохта мешавад, барои халли масъалаи гузошташуда зарур аст.
Хамин тарик, модел пешниходи аёнии предмети тадкикот мебошад.
Дар таълими хонандагони синфхои ибтидой принсипи аёнй яке аз принсипхои асосии таълим мебошад, ки мувофики он таълим ба об- разхои мушаххаси бевосита ба хиссиёти хонандагон таъсиркунанда асос ёфтааст. Ин ба он вобаста аст, ки дар чараёни таълим се навъи тафаккур дар бачагон
