Научная статья на тему 'ОНКОМАРКЕРЛАРНИНГ ТУХУМДОН ЎСМАЛАРИНИ ҚИЁСИЙ ТАШХИСЛАШДА АҲАМИЯТИ'

ОНКОМАРКЕРЛАРНИНГ ТУХУМДОН ЎСМАЛАРИНИ ҚИЁСИЙ ТАШХИСЛАШДА АҲАМИЯТИ Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
79
15
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
онкомаркерлар / тухумдонлар хавфли ўсмаси / эрта аниқлаш. / Key words: oncomarkers / malignant ovarian tumor / early detection.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — Д.З. Мамарасулова, Д.М. Турсунов, С.Т. Зияева, О.К. Жалолов, И.И. Назирбеков

Замонавий онкологияда барча онкологик касалликларнинг асосий даво негизида эрта ва тўғри ташхислаш муҳим аҳамият касб этади. Шу қаторда тухумдон ўсмалари таснифида унинг мураккаб структураси сабабли турли гуруҳларга ажратилади. Ташрихгача бўлган даврда ушбу ўсмалар ҳусусиятини аниқлаш натижасида даво тактикасини тўғри танлаш ва касалликни эрта аниқлашда замонавий онкотестлар муҳим аҳамият касб этади. Тадқиқотимиз мобайнида филиал шароитида ушбу тестлар аҳамияти ўрганилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

THE SIGNIFICANCE OF ONCOMARKERS IN THE COMPARATIVE DIAGNOSIS OF MALIGNANT AND BENIGN TUMORS OF THE OVARY DURING THE PREOPERATIVE PERIOD

Currently, malignant tumor of the ovaries remains an urgent problem not only in oncogynecology, but also among general oncopathologies. This nosology takes the leading place among indicators of death, morbidity and survival in the epidemiology of malignant tumors. Below, the importance of oncomarkers in the diagnosis of ovarian cancer, which was performed in outpatient and inpatient examinations in the conditions of the center, was studied.

Текст научной работы на тему «ОНКОМАРКЕРЛАРНИНГ ТУХУМДОН ЎСМАЛАРИНИ ҚИЁСИЙ ТАШХИСЛАШДА АҲАМИЯТИ»

УУК 618.11-006-036-076

ОНКОМАРКЕРЛАРНИНГ ТУХУМДОН УСМАЛАРИНИ КИЁСИЙ ТАШХИСЛАШДА АХДМИЯТИ

Д.З. Мамарасулова1, Д.М. Турсунов2, С.Т. Зияева2, О.К. Жалолов1, И.И.

Назирбеков1

Андижон Давлат тиббиёт институти1 Республика ихтисослаштирилган онкология ва радиология илмий амалий тиббиёт маркази Андижон вилоят филиали2

Аннотация

Замонавий онкологияда барча онкологик касалликларнинг асосий даво негизида эрта ва т^ри ташхислаш мух,им ах,амият касб этади. Шу каторда тухумдон усмалари таснифида унинг мураккаб структураси сабабли турли гурух,ларга ажратилади. Ташрихгача булган даврда ушбу усмалар х,усусиятини аниклаш натижасида даво тактикасини туfри танлаш ва касалликни эрта аниклашда замонавий онкотестлар мух,им ах,амият касб этади. Тадкикотимиз мобайнида филиал шароитида ушбу тестлар ах,амияти урганилган.

Калит сузлар: онкомаркерлар, тухумдонлар хавфли усмаси, эрта аниклаш.

THE SIGNIFICANCE OF ONCOMARKERS IN THE COMPARATIVE DIAGNOSIS OF MALIGNANT AND BENIGN TUMORS OF THE OVARY DURING THE PREOPERATIVE PERIOD

D.Z. Mamarasulova1, D.M. Tursunov2, S.T. Ziyaeva2, O.K. Jalolov1, I.I.

Nazirbekov1

Andijan State Medical Institute1 National center of oncology and radiology Andijan branch2

Annotation

Currently, malignant tumor of the ovaries remains an urgent problem not only in oncogynecology, but also among general oncopathologies. This nosology takes the leading place among indicators of death, morbidity and survival in the epidemiology of malignant tumors. Below, the importance of oncomarkers in the diagnosis of ovarian cancer, which was performed in outpatient and inpatient examinations in the conditions of the center, was studied.

Key words: oncomarkers, malignant ovarian tumor, early detection.

ЗНАЧЕНИЕ ОНКОМАРКЕРОВ В ДИФФЕРЕНЦИАЛЬНОЙ ДИАГНОСТИКЕ ОПУХОЛЕЙ

ЯИЧНИКОВ

Д.З. Мамарасулова1, Д.М. Турсунов2, С.Т. Зияева2, О.К. Жалолов1, И.И.

Назирбеков1

Андижанский государственный медицинский институт Республиканский специализированный научно-практический медицинский центр онкологии и радиологии Андижанский филиал

Аннотация

В современной онкологии на основе эффективности лечения важна ранняя и правильная диагностика. Из-за своей сложной структуры яичниковони подразделяются на разные группы. Современные онкотесты имеют первостепенное значение в выявлении этих опухолей в дооперационном периоде для правильного выбора тактики лечения и раннего выявления заболевания. В ходе нашего исследования была изучена важность этих тестов в условиях филиала.

Ключевые слова: онкомаркеры, злокачественная опухоль яичников, раннее выявление.

Кириш. Урта ва кекса ёшдаги аёлларда учрайдиган энг куп онкологик касалликлар орасида тухмдон усмалари хам етакчи нозология саналади. Тухумдон саратони хавфли усмалар структурасида эрта боскичда аниклаш кийин булган касалликлар туркумига киради. Бунга сабаб бу касалликнинг эрта боскичда клиник белгилари намоён булмаслигидадир. 2021 йилда Узбекистон Республикаси ахолисининг умумий сони 34 558 891 нафарни ташкил килган, ушбу хисобот йилида бирламчи 25578 (2020 й. - 21 976) нафар, улардан 10499 (41,0%) эркак ва 15079 (59,0%) аёл кишидан иборат. Хавфли усмалар билан касалланган беморлар контингентида тухумдонлар саратони 6-уринни (4,0%) эгаллаган (Тилляшайхов М.Н. 2021).

Ташрихдан олдинги даврда тухумдон усмаси характерига (хавфли ёки хавфсиз) эканлигига аниклик киритиш мурожаат килинган гинеколог ёки онкогинеколог шифокор олдида турган принципиал масала булиб, келгусида беморнинг даволаш тактикаси бир-биридан тубдан фарк килгани сабабли ечим топиш лозим.

TyxyMflOH ycManapi/i xapaKTepi/i Kieci/iP Tamx/cuamfla oraT/P KyuuiaHi/iuiyBHi/i MapKep CA-125 x,i/ico6naHa,qi/i, uieKi/iH 6y yrueBor ce3yBHaH.ni/1ri/1 capaTOHHi/iHr эpтa 6ocK/Huap/fla gyra nacT (Dodge J.E., Covens A.L., Lacchetti C.). T/66/eTfla i/iuik Kyu-naHi/mi/imi/i 6omnaHraHi/ira 30 Pi/rnraH opTraH 6y MapKep Kyu-naHi/rnraH gyra Kynua6 Ta,K/KOTuap MaBgyr, 6yHi/iHr opT/raH 6/p KaTop TaBci/mnap Ba neKuaHMauap irnua6 H/K/uraH. CA-125 o,aTra TyxyM,oH capaToHi/i KenKi/i 6ocK/Huap/fla lOKopi/i rapagarana KyTapi/mafli/i. ym6y oHKoMapKep 3ap,o6ra Kacaumi/iKHi/iHr эpтa 6ocK/Huap/fla 50% ,aH KaM xouuaprar/Ha opTa,/ Ba Myoi/iHo3 (32%), энfloмeтpмoмfl (30-60%) Ba epK/H xygaPpaui (40%) areHoKapo/HoMauapra re^pui y3rapi/iwci/i3 Kouari/i (Hi/iKoroc^H C.O., Karari/ifl3e 3.r., LLIeuienoBa B.M., Ky3HeooB B.B.). ByHraH TamKapi, KaTop xaBHui/i Ba xaBHc/3 ycMauap, neKi/im, xoM/uaflopu/KHMHr 1-Tpi/iMecTpi/i, ceM/3u/K, em, этнмк Ba rl/lcтepэктoмl/m Ka6i/i oM/uuap xaM CA-125 KypcaTKi/ini/iHi/iHr omi/imi/ira ca6a6 6y.ni/imi/i MyMK/H. ByHflaP HaTi/igauiapraH эca ym6y ci/iHaMaHi/iHr y3/ra xocu/K xycyci/mTi/i nacT экaнuмrмнм xyuoca K/u/6 aPTi/imi/iMi/13 MyMK/H.

TyxyMroH ycMauap/H/Hr Kieci/iP Tamxi/ici/iHi/i yTKa3imra cyHri/i P/uuapfla HE4(human epididymis protein 4), CA-125 Ba HE4 TeKm/pyBi HaT/gauap/Hi MeHonay3au cTaTycHi/i /Ho6aTra ouraH xoura x/co6ua6 Hi/iKyBHi/i /HreKc ROMA (Risk of Ovarian Malignancy Algorithm) Ka6i KypcaTK/nuapflaH HoPflauaH/nMoKfla (Huhtinen K., Suvitie P., Hiissa J. et al.).

TaflK/KoT MaK,caflM. Tamp/xraH our/Hri raBpra TyxyMroH xaB^ui Ba xaBHc/3 ycMauap/Hi Kieci/iP Tamx/cuamra CA-125, HE4 Ba ROMA i/iHfleKci/i TeKm/pyBuap/H/Hr ce3yBHaH.ni/1ri/1 Ba y3/ra xoc.ni/iri/iHi/i Taxui/rn K/u/m.

MaTep/auuap Ba ycyuuap. Pecny6u/Ka MXTicocuamTipiuraH oHKouiori/m Ba pafli/ionori/m i/iuimi/ip aMa.ni/iP T/66/eT MapKa3i/i AHfli/igoH bmuo^t H/u/aui mapo/T/ra yTKa3/uraH npocneKT/B TarK/KoTra TyxyMroH ycMaci ca6a6ui MypogaaT K/uraH 143 HaHap 6eMop TeKimii/ipyB Ba raBo HaT/gauap/raH HoPflauiaHi/mfli/i, yuapH/Hr 92 Taci/i penporyKT/B Ba 51 HaHapi/i nocTMeHonay3au raBpra. BeMopuap em/ 19-73, ypTana 42,8 emHi/i TawKi/m k/u,/. BeMopuiapHi/iHr 6apnaci/i Y36eKi/icToH Pecny6.ni/iKaci/i oHKouor/K Kacauu/Kuap Tamxicuam Ba raBouam cTaHrapT/ra moc Tap3ra ou/6 6op/uraH. ROMA i/iHfleKci/i 6eMopuapH/Hr koh 3apflo6i/iflari/i HE4 Ba CA-125 oHKoMapKepuapi, xaMra, MeHonay3au cTaTyc acoc/ra x/co6ua6 H/Kiuri. TarK/KoTra TeKmi/ipi/mraH TyxyMroH ycMauapi 6/uaH TeKm/p/uraH 6eMopuapH/Hr TyFi/im emira 6yuraH aeuuapra ROMA i/iHfleKci/i 12,8% ra TeHr eKi/i yHraH lOKopi/i 6yuraH xouaTra xaB^ui ycMa hi/ikiw

эxтммo.пм opTraHuii/iri/iHi/i, yHraH nacT 6yuraH ku/h/k xouaTnapra эca xaBHcM3 ycMa экaн.пмгмнм KypcaTfl/. nocTMeHonay3au raBprari xyflflu wyHraP xouaT /HreKcH/Hr 28,1 % hi TawKi/m K/nflM.

TaflKiKoTiM/3 Mo6aPH/fla yTKa3/uraH KoMnueKc raBo Ba ou/HraH MaTep/auHi naToMopHouor/K Tew/p/nraHflaH cyHri HaT/gauapH/Hr 6apnaci SPSS Version 20 KoMnb^Tep racTyp/ epraM/ra ctot/ct/k /wuoBraH yTKa3/uflM.

HaT/gauap Ba MyxoKaMauap. TyxyMroH ycMauap/ aH/KuaHraH KyH Ba gappoxu/K aMau/eT/ yTKa3/uraH raBp /HTepBau/ 1,5 oPraH 19 P/nrana 6yuraH MyrraTH/ TawK/u K/u/6, ypTana 5,5 oph/i KypcaTfl/. 128 HaHap 6eMop tm66mp Kyp/K ynyH cy6teKT/B w/Ko^Tuap 6/uaH MypogaaT K/uraH, penporyKT/B ewrar/ 6 Ta 6eMopra TeKw/pyBuap Mo6aPHMfla 6anafloH opT/F/ ycMac/, ^Ha 6 HaHap/ra 6anafloH aHoMau koh KeT/w/ aH/KuaHr/. TaKKocua6 Kyp/uraHra TyF/w ewrar/ 6eMopuap wmkohtm nocTMeHonay3au ewrar/uapra H/c6aTaH ce3/uapuM rapagara KynpoK 6yufl/ (moc paB/wra 74,5% Ba 51,9%; p = 0,022). YuapH/Hr acoc/P w/koatm (106 HaHap 6eMopra) r/noracTp/K Ba eH6ow coxauapra Typu/ xapaKTep Ba /HTeHc/Bu/KAar/ oFp/iK.K.a экaнuмгм aH/^uaHraH. By c/MnToMraH TawKap/, 37 HaHap/ra Kop/H KaTTauaw/w/ Ba Kop/iH 6ywuMFM Ba Tocra 6eroHa g/cMH/Hr ce3MuMWM 6e3oBTa K/uraH (ycMauapH/Hr ypTana yunaM/ 128 ±81 mm). Tawp/x yTKa3/uraHflaH Ba mcmnor/K xyuoca ou/HraH/raH cyHr, yuapraH Ha^aT 2 Tac/ra xaB^u/ ycMa KaPr этм.пflм, ycMa yunaMuap/ эca 200 mm raH KDKop/. 46 HaHap 6eMop MyHTa3aM r/HeKouor/K TeKw/pyBuap Ba toc at3ouap/HMHr YTT Ba^T/fla "Tacor/HaH" TyxyM.qoH.nap xoc/uac/ aH/KuaHraH, yw6y 6eMopuapra Haou w/ikoat KaPr эmпмaгaн.

YTT xyuocauap/ra Kypa ycMa yunaMuap/ 12mm raH 310 mm rana, ypTana - 58 mm h/ TawK/u K/nflM. Ou/HraH npenapaT n/icmnon/iK Taxu/u/ HaT/gac/ra Kypa 117 HaHap 6eMopra xaBHc/3, 26 Tac/ra xaBHu/ ycMa Tawx/cuaHraH.

TyxyMroH xaBHc/3 ycMauap/ yunaMuap/ 6 raH 200 mm rana (ypTana-42 mm), xaB^u/ ycMauapH/Hr yunaM/ эca 50 raH 300 mm rana ( ypTana-137,5 mm). XaB^u/ ycMauap yunaM/ xaBHc/3 ycMauap yunaM/ra H/c6aTaH ce3/uapuM qapagaqa KaTTa (p< 0.001).

TyxyMroH xaBHc/3 ycMauap/ opac/ra энг Kyn эnмтeuмau ycMauap (n = 72), cepo3 o/cTareHoMa (n = 31), Myo/Ho3 o/cTareHoMa (n = 4) Ba энfloмeтpмoмfl K/cTauap (n = 36) aH/KuaHfl/. ET/uraH TepaToMa 9 Ta, Houu/Kyu^p K/cTa 7 Ta Ba cap/K TaHa K/cTac/ 1 HaHap 6eMopra KaPr

этилди. 3 та фиброматоз, 3 та стромал гипертекоз ва 1 та тухумдон стромал гиперплазияси аник,ланди.

Хавфли усмалар 100 % холатда эпителиал тук,имадан ривожланган ва к,уйидаги гистологик вариантлар тасвирланган: сероз карцинома (1-расм) (n = 12), муциноз карцинома (2-расм) (n = 11), ёрк,ин хужайрали карцинома (n = 3). Тухумдон хавфли усмаси аник,ланган беморларнинг 15 (57,7 %) нафари постменопаузал ёшда.

Расм 1. Чап тухумдон хавфли усмаси (муциноз карцинома). Олинган материал.

Расм 2. Чап тухумдон хавфли усмаси (сероз карцинома). Олинган материал. Ташрихдан олдинги даврда НЕ4 онкомаркери курсаткичи 8 нафар

aeuqa Ba ROMA i/HfleKci - 11 HaHap aeuqa HopMaraH 6auaHr экaнuмгм aH/KuaHfl/ Ba cyHri/i BaKTuapra non этмuгaн ara6i/iéT.napfla xaB^ui/i ycMauapra ce3yBnaH.ni/iK Ba y3i/ira xoc.ni/iK KypcaTKMnuapM 6auaHr 6ynraH.ni/in/i ca6a6u/ oHKouiori/iK Kacauu/KKa ryMoH Kiui/iHfli/i. CA-125 oHKoMapKep/ - 33 aéura HopMaHi/iHr H3Kopi/i nerapaci/iraH opTraH.ni/iri/i ca6a6ui yw6y aéuuapra TyxyMroH xaB^ui ycMauapi éKi/i энfloмeтpмoмfl xoc/uauap 6op.ni/iri/ira ryMoH K/u/wra acoc 6yufli.

Расм 5. Тухумдон хавфсиз усмаси (сероз киста). Олинган материал.

Тухумдон хавфсиз усмалари булган аёлларда СА-125 онкомаркерининг кон зардобидаги натижалари (нормада 0-35 Бир./мл) 0,9 дан 253 бир./мл гача ортгани кузатилган булса, хавфли усмалар аникланган беморларда ушбу маркер натижаси минимал 4 баробарга ортган (1-жадвал).

Жадвал 1.

Тухумдон хавфли ва хавфсиз усмаларида СА-125, НЕ4 ва ROMAиндекси микдори чегаралари.

Усма характери СА-125 (Ед/мл) НЕ4* (пмоль/л) НЕ4# (пмоль/л) ROMA* (%) ROMA#(%)

Хавфсиз усма 0,9-253 8,6-90,4 32,1-99,3 0,1-27,3 2,3-23,1

Хавфли усма 31-547 51,8-903,9 35,2-242,8 6,4-97 13-81,3

Тафовутлар микдори (р) <0,01 0,013 0,01 0,02 0,01

Эслатма: CA-125-углевод антигени (тухумдон хавфли усмаси онкомаркери); НЕ4-одам эпидидимисининг 4 о^сили (тухумдон хавфли усмаси маркери); ROMA индекси -тухумдон хавфли усмаси хавфини бах,олаш алгоритми;* - репродуктив даврдаги беморларда диагностик текширувлар натижалари; # - менопаузадан кейинги беморларда диагностик текширув натижалари.

Тугиш ёшидаги ва менопаузадан кейинги даврдаги аёлларда кон зардобидаги НЕ4 онкомаркери натижаси мос тарзда 8,6-90,4 пмол/л гача (нормада 70 пмол/л гача) ва 32,1-99,3 пмол/л гача (нормада 140 пмол/л гача) ташкил килган булса, хавфли усмаларда мос тарзда 51,8-903,9 пмол/л гача ва 35,2-242,8 пмол /л гача ортган.

KOKop/fla TatKi/iflnaHraH em Me30HuapMra Hi/ic6aTaH ROMA i/iHfleKCM HaTMgauapM TyxyMflOH xaBHc/3 ycManap/fla «.yP/flan/Na Kyp/H/wfla 6ynfli: 0,2% ,aH 26,5% rana Ba 2,3% ,aH 23,1% rana; xaB^n/ ycManap ynyH - moc Tap3,a 6,4% ,aH 97% rana Ba 13% ,aH 81,3% rana, ROMA /HreKc/H/Hr k,oh 3apflo6iflari HopMan KypcaTK/Hi MeH0nay3araH onr/H 13,1% rana Ba MeH0nay3a,aH KeP/Hr/ raBpra 27,7% ,aH KaM x/co6naHafl/.

1-gaflBanraH xynoca k/u/6 aPT/m MyMK/HK/, CA-125 Ba ROMA i/iHfleKc/i TyxyM,0H xaBHn/ Ba xaBHc/3 ycManap/ra ce3iuapui HapK 6/naH agpan/6 Typ,/ (p< 0,05).

K,oh 3apro6ifla CA-125 M/K,flop/ 35 HaHap 6eM0p,a peHepeHc M/Kflop (35 B/p./Mn) ,aH 6anaH, экaн.пмrм aH/KuaH,/, ynapraH 10 Tac/ra xaB^ni ycMa aH/KnaHraH 6ynca, 25 HaHap/ra xaBHc/3 ycMa Tacr/KuaH,/.

TyxyMflOH xaB^n/ ycMac/H/Hr epK/H xygaPpan/ r/crnnor/K Typ/ra koh 3apflo6/flarM 6apna OHKOMapKepnap (CA-125, HE4, ROMA) peHepeHc M/iKflopra KonraHu/r/HM Ky3aTfl/K. Barbati et al. yTKa3raH TaflK/KOTfla xaM my Ka6/ HaT/ganap K,aPfl эт/uraн Ba Myann/HH/Hr TatK/flnam/Ha, 6y Typrar/ TyxyMflOH xaB^nn/i ycManap/ra MapKepnap kom^oh-kom xonnapra opTar/.

Tamp/xraH KeP/Hr/ raBpra TyxyMflOH xaB^nn/i ycMac/ Tamx/c/ naTOMopHonor/K Tacr/KnaHraH 6eM0pnflapraH TamKap/, Myo/H03 O/cTareHOMa Ba TapKanraH reH/Tan энfloмeтp/oз 6/pran/Kflar/ 6ynraH 6eM0pra ^Kop/fla TeKm/p/nraH MapKepnapH/Hr 6apnac/ HopMan KypcaTK/nflaH opTraH/ Ky3aT/nraH.

TarK/KOT Mo6aPH/ra CA-125 MapKep/ TyF/m em/ra 6ynraH 22 HaHap 6eM0pra Myc6aT HaT/ga KypcaTfl/, ynapraH 14 Tac/ra энfloмeтp/o/fl K/cTa (CA-125 rapagac/ 45 raH 272 6/p./Mn rana y3rapraH), 2 Tac/ra cep03 O/cTareHOMa (CA-125 - 38,3 6/pn/K/Mn), 3 HaHap/ra TepaTOMa (3-pacM) (CA-125 K/PMaTnap/ moc paB/mra 69 Ba 82,3 6/pn/K/Mn) Ba 3 HaHap/ra TyxyMflOH capaTOH/ aH/KnaHfl/. Bast et al. ra Kypa 6y MapKepH/Hr xottok/ xaP3, xoM/naflopn/K, энfloмeтp/oз Ba 6anafl0H M/OMac/ra xaM opT/m/ Ky3aT/nraHn/r/ 6o/c, arap Kym/Mna 6yHraP xonaTnap K,aPfl эт/uca «nerapa xyryr» rea 35-65 B/p./Mn rea KypcaT/nraH.

TaflK/K0T/M/3fla on/HraH HaT/ganapra Kypa, CA-125 OHKOMapKep/ ceзyвнaнu/к KypcaTK/n/ 82,3% Ba y3/ra xocn/K 81,7% h/ KypcaTfl/. 19992009 P/nnapra Dodge et al. TOMOH/raH yTKa3/nraH TarK/KOTra эca TyxyMflOH xaB^n/ ycMac/ra H/c6aTaH CA - 125 ceзyвнaнu/r/ Ba y3/ra xocn/K KypcaTK/n/ 78% h/ KypcaTraH.

8 Ha^ap 6eMopqa HE4 MapKep/ M/Kqop/ WKop/ nerapaqaH 6auaHq экaнn/г/ aH/KuaHq/, yuapqaH 5 Tac/qa TyxyMqoH capaTOH/, 3 Tac/qa TyxyMqoH xaBHc/3 ycMac/ aH/KuaHraH (90,8 nMou/u). 2 HaHap Myo/HO3 Kapo/HOMa 6/uaH 6eMopuapqa (ycMa yunaM/ 150, 300 mm) WKop/qa TatK/quaHraH MapKep coxTa MaH^/P HaT/ga ou/Hq/ Ba ^Ha 1 HaHap epK/H xygaPpau/ Kapo/HoMa (ycMa yunaM/ 216x159 mm), xaMqa 1 HaHap cepo3 Kapo/HoMa (ycMa yunaM/ 125 mm) 6/uaH LuyHqaP xouaT Ky3aT/uq/. Энqoмeтp/o/q Ba epK/H xygaPpau/ aqeHoKapo/HoMauapqa HE4 oHKoMapKep/ экcпpecc/flc/н/нг nacT Ba qo/M/P 6yuMacu/r/, Myo/Ho3 aqeHoKapo/HoMauapqa эca yMyMaH 6yuMacu/r/ aqa6/eTuapqa KeuT/p/uraH MatuyMoTuapra moc экaн/ /c6oTuaHq/. Park et al. y3 TaqK/KoTuap/qa CA-125 (ce3yBnaHu/K 95 %, y3/ra xocu/K 55,2%) Ba HE4 (ce3yBnaHu/K 95 %, y3/ra xocu/K 44,8%) HaT/gauap/H/ K/ec/P Taxu/u/qa CA-125 oHKoMapKep/ TyxyMqoH xaB^u/ ycMac/H/ Tarnx/cuarnqa H/6aTaH caMapau/ экaнn/г/ xaK/qa xyuoca K/uraH. Macedo et al. 2008-2013 P/uuapqa Harnp эт/nгaн, yMyM/P x/co6qa 10671 Ta qoHop Ba 3946 Ta TyxyMqoH xaB^u/ ycMac/H/ y3 /n/ra ouraH 45 Ta TaqK/KoT MeTaTaxu/u/H/ yTKa3raH. TaqK/KoTqa TyxyMqoH capaToH/H/ aH/Kuawqa HE4 axaM/^T/ ypraH/uraH. HE4 oHKoMapKep/ ce3yBnaHu/r/ 78%, y3/ra xocu/K KypcaTK/n/ эca 86,4 % H/ TaPK/u K/uraH.

Kynua6 Taxu/u/P TaqK/KoTuapqa HE4 MapKep/ ce3yBnaHu/r/ Ba y3/ra xocu/r/ 6opac/qa ce3/uapu/ TaHoByTuap MaBgyq. Ou/MuapH/Hr TatK/quarn/na 6yHqaP KaTTa HapKuap TeKP/pyB ycyu/ (ELISA eK/ /MMyHoxeM/uwM/HecoeHT Taxu/u), Typu/ q/cKpaM/Hao/oH qapaga Ba TaqK/KoT q/3aPH/ 6/uaH 6ofu/k.

YTKa3/uraH TaqK/KoTqa 3 HaHap (2 Ta TyxyMqoH Ho-nn/Kyump K/cTac/ cap/K TaHa K/cTac/ 6/uaH Ba 1 Ta Myo/Ho3 o/cTaqeHoMa, TapKauraH TaPK/ reH/Tau энqoмeтp/oз 6/uaH) penpoqyKT/B epqar/ 6eMopqa HE4 MapKep/ coxTa Myc6aT HaT/ga KypcaTq/. TyxyMqoH xaBHc/3 ycMauap/ ca6a6u/ HE4 MapKep/H/Hr axaM/^T/ra 6aF/puaHraH TaqK/KoTuap 6yryHr/ KyHqa yHnau/K xaM Kyn эмac. AMep/Ka KyPMa PTaTuap/qa yTKa3/uraH TaqK/KoTuapH/Hr 6/p/qa TyxyMqoH xaBHc/3 ycMauap/ (xaBHc/3 cepo3 Ba Myo/Ho3 o/cTaqeHoMauap, энqoмeтp/oз) qa HE4 экcпpecc/^c/ ypraH/uraH. Myo/Ho3 14/cTaqeHoMa 6/uaH 18 TaqaH 16 Tac/qa, TyxyMqoH K/cTac/ 6/uaH xaM 18 TaqaH 16 Tac/qa HE4 6y^u/m /HTeHc/Bu/r/ ypTa Ba WKop/ 6yuraH xouaTuap aH/KuaHq/. Yp6y okc/u экcпpecc/^c/ энqoмeтp/oз ynoKuap/H/Hr 6apna HaMyHauap/qa xaM Ky3aT/uraH. 5/poK,

TyxyMflOH xaB^n/ ycManap/ Ba orr/P K/cTanapH/ K/ec/P Tawx/cnawfla CA-125 fOKop/ 6ynraH xonaTra HE4 okc/u/h/ aH/Knam aH3an X/c06naHM0Kra. CA-125 nna3Marar/ M/Kflop/ 6anaHr 6ynraH 22 HaHap 6eM0pra Tamp/xraH KeP/Hr/ raBpra энfloмeтp/o/fl K/cTa n/KKaH 6eMopnapH/Hr HaKaTr/Ha 5 Tac/ra HE4 KOHoeHTpao/ac/ r/cKpaM/Hao/OH rapagaraH omraHn/r/ aH/KnaHfl/ (p< 0,05). Huhtinen et al. koh 3apro6/flar/ HE4 Ba CA-125 M/Kflop/H/ TyxyMflOHH/Hr Typnu/i xapaKTeprar/ Kacann/Knap/fla (TyxyMflOH xaB^n/ ycMac/, энfloмeтp/oз, энfloмeтp/P xaB^n/ ycMac/) Ba cofuom aennapra (Ha30paT rypyx/) ypraHraH. Koh 3apro6/flar/ CA-125 OHKOMapKep/H/Hr M/Kflop/ TyxyMflOH xaB^n/ ycMac/, TyxyMflOH энfloмeтp/o/fl K/cTac/ Ba энfloмeтp/oзfla xaM ce3/napn/ opT/m/ Ky3aT/nfl/. CA-125 OHKOMapKep/H/Hr opT/m/ Ky3aT/nraH 6eM0pnapra HE4 okc/u/h/ Tem/p/m Kynna6 neT ara6/eTnapfla xaM TatK/rna6 yT/nraH.

XaflBan 2.

MapKepnapH/Hr ceзyвнaнu/к Ba y3/ra xocn/K KypcaTK/n/

MapKep Typ/ Ceзyвнaнu/к(SE) Y3/ra xocn/K (SP)

CA-125 86,3 % 84,2%

HE4 46,8% 96,5%

ROMA 68,3 % 96,5 %

2-gaflBanra KenT/p/nraH MatnyMOTnapra acocnaHraH xonra HE4 okc/u/h/hb TyxyMflOH xaB^n/ ycMac/ra ceзyвнaнu/к KypcaTK/n/ 46,8% h/, y3/ra xocu/r/эca 96,5 % h/ TamK/n этfl/. TarK/KOTra Taxn/n K/n/HraH OHKOMapKepnap opac/ra ceзyвнaнu/к KypcaTK/n/ энr nacT 6ynraH/ HE4 okc/u/ 6ynfl/. ByHraP KypcaTK/n 6omKa 6/p KaTop MflX, Ba xop/g/P raBnaTnapra yTKa3/nraH /um/p MaKonanapra xaM TatK/rna6 yT/nraH.

TaflK/K0T/M/3fla 7 HaHap 6eMopra ROMA /HreKc/ MetepraH 6anaHr экaнu/r/ KaPr эт/u/6, Tamp/xraH KeP/Hr/ raBpra 6eMopnapH/Hr 5 Tac/ TyxyMflOH K/cTac/, 2 HaHap/ra эca TyxyMflOH xaBHc/3 ycManap/ aH/KnaHfl/ (Myo/H03 o/cTareHOMa TapKanraH TamK/ reH/Tan энfloмeтp/oз 6/naH, ROMA - 27,3%; TyxyMflOH Honn/Kynap K/cTac/ cap/K TaHa K/cTac/ 6/naH, ROMA - 24%). ROMA /HreKc/H/ x/co6namfla HE4 Ba

CA-125 OHKOMapKepnap/ ceзyвнaнu/r/ nacT 6ynraH TyxyMflOH epK/H xygaPpan/ capaTOH/ra /HreKcH/Hr coxTa MaHH/P HaT/gac/ ou/h,/. LLly 6/naHe 6/pra penporyKT/B emrar/ Myo/H03 Kapo/HOMa aH/KnaHraH 6eM0pra xaM KOH/Kapn/ HaT/gara эp/р/uмafl/. TyxyMflOH Myo/H03

Kapo/HoMac/qa ROMA /HqeKc/H/Hr MaH^/P HaT/ga n/K/P/ra HE4 oKc/u/H/Hr nacT M/Kqopqa 6yu/p/ ca6a6 6yu/p/ MyMK/H, 6y xaK/qa 6at3/ aqa6/eTuapqa MatuyM K/u/HraH. APHaH yp6y 6eMopqa CA-125 oHKoMapKep/ HopMaqaH qe^pu/ 11 6apo6apra opTraH, 6y эca y3 HaB6aT/qa yp6y yrueBoqH/Hr ce3yBHaHu/K KypcaTK/n/ KoH/Kapu/ экaнn/г/qaн qauouaT 6epaq/. Molina et al. y3 TaqK/oKT/qa HE4, CA-125, Ba ROMA/HqeKc/H/ K/ec/P Taxu/u/H/ yткaзгaн Ba pyHqaP xyuoca 6epгaн: HE4 Metep/P M/Kqopqa 6yu/6, CA-125 opтгaн 6eMopuapqa TyxyMqoH xaB^u/ ycMac/H/ aH/Kuarnqa ROMA/HqeKc/ 91% xouaTuapqa Kyu Keuaq/. 5/poK, 6/зн/нг TaqK/KoT/M/3qa TyxyMqoH Myo/Ho3 Kapo/HoMac/ 6ynгaн 6eMopqa 6yHqaP HaT/ga KaPq эт/nмaq/.

TyxyMqoH Houu/Kyu^p K/cTac/, cap/K TaHa K/cTac/ 6/uaH 36 emu/ 6eMopqa Ba Myo/Ho3 14/cTaqeHoMa TapKauTaH TamK/ гeн/тan энqoмeтp/oз 6/uaH 35 emu/ 6eMopqa ROMA /HqeKc/, HE4 oHKoMapKep/ Ka6/ coxTa Myc6aT HaT/ga aн/кnaнгaн, 6yнгa ca6a6 CA-125 Ba HE4 HaT/gauap/H/HT KoH/Kapc/3 экaнn/г/н/ aPT/m MyMK/H. TaqK/KoTqa ROMA /нqeкc/н/нг ce3yBHaHu/K KypcaTK/n/ (SE) 68,3 % Ba yз/гa xocu/K (SP) 96,5% 6/uaH /HoqauaHraH, 6y anгop/тм мyann/Hnap/ ToMoH/qaH TaKq/M эт/nгaн MatuyMoTuapqaH (ROMA /нqeкc/н/нг yMyM/P ce3yBHaHu/K KypcaTK/n/ 93,8%, y3/ra xocn/г/ 74%) HapK K/uq/ [19]. Typu/ TaqK/KoTn/uap 6y MaB3yqa xap x/u H/Kp 6/uq/p/maq/, 6at3/uap/ мapкepnapн/нг KoM6/Hao/^ K/u/6 ^uaH/m/ caмapaqopn/г/ WKop/ qe6 aPTca, 6at3/uap/ TyxyMqoH xaB^u/ ycMac/ cKp/H/Hmqa /go6/P тoмoнгa y3rapT/pMaPq/ qe^ 6axouaPq/. 5yHqaP xyuocauap кapaмa-кapр/n/г/ TaqK/KoTqa aн/кnaнгaн MeTacTaT/K ycMauap, TyxyMqoH Myo/Ho3 Ba epK/H xygaPpau/ Kapo/HoMauap/ ca6a6u/ 6yuaq/ Ba ym6y coxaqa xaHy3 eTpu/na TaqK/KoTuap 3apyp/^T/H/ KeuT/p/6 n/Kapaq/ [32].

CA-125, HE4, Ba ROMA/нqeкc/н/нг HaT/gauap/ Ba TaxyMqoH ycMauap/ г/cтonoг/к Bap/aHTuap/ opac/qa y3apo 6oFn/кn/к PyK (p> 0,05).

Xyuoca. CA-125 yгneвoq/н/нг TyxyMqoH xaB^u/ ycMauap/H/ Tamp/x^ Kaqap Tamx/cuamqa yз/гa xocu/K KypcaTK/n/ nacT 6ynгaнn/г/ ca6a6u/ ym6y aeuuap reH/Tau at3ouap/ xaB^u/ Ba xaBHc/3 ycMauap/H/ K/ec/P Tamx/cuamqa ^Haqa aH/K xyuoca ynyH Kym/Mna TecTuapH/ yp^H/rn 3apyp. TaqK/KoTqa CA-125, HE4Ba ROMA/нqeкc/н/нг TyxyMqoH xaB^u/ ycMauap/qa ce3yBHaHu/K KypcaTK/n/ moc paB/mqa 86,3%, 46,8% Ba 68,3%, yз/гa xocu/K - 84,2%, 96,5%, 96,5% H/ TamK/u этq/.

TaqK/KoT/M/3qa кУnnaн/nгaн мapкepnapн/нг TyxyMqoH xaB^u/ Ba

хавфсиз усмаларини ташрихдан олдинги даврда киёсий ташхислашда энг ахамиятли маркер сифатида СА-125 булган булса, зам ахамиятлиси -НЕ4 оксили эканлиги аникланди. СА-125 юкори булган тухумдон эндометриоид кистаси аникланган беморларда хавфли ва хавфсиз усмаларни киёсий ташхислашда НЕ4 онкомаркери сезиларли даражада самарали хисобланади. Шу билан бирга таркалган ташки генитал эндометриоз билан касалланган беморларда СА-125, НЕ4ва ROMA тестларининг сохта мусбат натижалари хам аникланди. Тадкикотимиз мобайнида кулланилган барча онкомаркерлар сезувчанлик курсаткичи ва узига хослиги тухумдон ёркин хужайрали карциномаларида паст эканлиги кайд этилди.

Фойдаланилган адабиётлар руйхати:

1. А.Д. Каприна, В.В. Старинского, Г.В. Петровой. М.: МНИОИ им. П.А. Герцена. Злокачественные новообразования в России в 2014 году (заболеваемость и смертность) ФГБУ «НМИРЦ» МЗ РФ. 2016: 250 с.;

2. Аксель Е.М. Заболеваемость и смертность от злокачественных новообразований органов женской репродуктивной системы в России. Онкогинекология. 2015; 1: 6-15.;

3. Кадагидзе З.Г., Никогосян С.О., Кузнецов В.В. Шелепова В.М., Современные методы иммунодиагностики злокачественных новообразований яичников. 0нкогинекология.2014; 3: 49-54.;

4. Узбекистон Республикасининг соFликни саклаш вазирининг 20.11.2021 «Даволаш-профилактика муассасалари учун клиник баённомалар хамда касалликларни ташхислаш ва даволаш стандартларини тасдиклаш ту^рисида» ги №273 сонли буйруFи;

5. Asciutto C., Kalapotharakos G., Henic E. et al. High preoperative blood levels of HE4 predicts poor prognosis in patients with ovarian cancer. J Ovarian Res.2012; 5 (1): 20.;

6. Brown A.K., Moore R.G., Miller M.C. et al. Utility of a novel serum tumor biomarker HE4 in patients with endometrioid adenocarcinoma of the uterus. Gynecol Oncol.2008; 110 (2): 196-201.;

7. Carvalho F.M., Anton C., Oliveira E.I. et al. A comparison of CA125, HE4, risk ovarian malignancy algorithm (ROMA), and risk malignancy index (RMI) for the classification of ovarian masses. Clinics(Sao Paulo). 2012; 67 (5): 437-41.;

8.

10.

11.

Dodge J.E., Covens A.L., Lacchetti C. et al. Preoperative identification of a suspicious adnexal mass: a systematic review and meta-analysis. Gynecol Oncol. 2012; 126 (1): 157-66.;

Escudero J.M., Molina R., Auge J.M. et al. HE4 a novel tumour marker for ovarian cancer:comparison with CA 125 and ROMA algorithm in patients with gynecological diseases. Tumour Biol. 2011; 32 (6): 87-95.; Huhtinen K., Suvitie P., Hiissa J. et al. Serum HE4 concentration differentiates malignant ovarian tumours from ovarian endometriotic cysts. Br J Cancer. 2009; 100 (8): 1315-19.;

Kessel B., Johnson C.C., Riley T.L. et al. The epidemiology of CA-125 in women without evidence of ovarian cancer in the Prostate, Lung, Colorectal and Ovarian Cancer (PLCO) Screening Trial. Gynecol Oncol.2008; 110 (3): 383-9.;

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.