CC BY
1OLIY TA'LIMDAN KEYINGI TA'LIM MAGISTRATURADA AXBOROT
TEXNOLOGIYALARINI QOLLASH
Arabbayev Arobidin Xusnidinovich
ADU, Informatika kafedrasi katta o'qituvchisi arobij on@mail .ru
Annotatsiya: Ta'lim jarayonida axborot texnologiyalari qo'llash, talabalarga interaktivlik va amaliyot imkoniyatlarini taklif qiladi, ularni o'rganish jarayonini yanada qiziqarli va samarali qiladi. Bundan tashqari, tadqiqot va proyekt ishlari uchun axborot texnologiyalari juda muhimdir, chunki ularning yordamida talabalar ilmiy materiallarga kirish, ma'lumotlar tahlili va natijalarni taqdim etishga imkoniyat yaratishadi.
Kalit so'zlar: integratsiya, proyekt, internet, innovatsiya, Python, Java, IT, virtual.
Oliy ta'limdan keyingi ta'limda axborot texnologiyalarini o'rganish yaxshi harakatdir. Bu, birinchi bosqichdagi ta'limni amalga oshirish uchun zarur bo'lgan klassik fanlarni yaxshilash, amalga oshirish va mustaqil ish bajarishga qaratilgan jarayonlarga texnologiyalarni qo'llashni ta'minlashga yordam beradi. Bu, o'qituvchilar va talabalar uchun yangiliklar va innovatsiyalarni qabul qilish, amaliyotga asoslangan, muammolarni yechish va xalqaro integratsiyani kengaytirish imkonini yaratadi.
Agar siz axborot texnologiyalarini o'rganishda magistratura darajasiga qadar o'tgan bo'lsangiz, unda sizning ma'lumot va tajribangiz yuqoriroq bo'lishi mumkin. Sizda dasturlash, ma'lumotlar bazalari, tarmoq texnologiyalari, axborot-analitika, ishlab chiqarish texnologiyalari va boshqalar kabi yo'nalishlarda ko'plab to'plangan tajribalar mavjud bo'lishi kerak bo'ladi.
Magistratura darslarida, siz o'z ta'lim yo'nalishingizni (masalan, axborot texnologiyalari bo'yicha yo'nalishni) o'rganishga imkoniyatlar topasiz. Bu bosqichda, siz muhim fanlarni ko'rib chiqib, ularni axborot texnologiyalari bilan qanday bog'lab o'rganishni o'rganasiz. Sizga innovatsion loyihalar ustida ishlash, texnologiyalarni amaliyotda qo'llash va soha bo'yicha tadqiqotlar olib borish imkoniyati beriladi. Bu, soha bo'yicha mutaxassislikni yuksaltirish, kasbga ko'nikish va istiqbollarni o'rganish uchun yaxshi bir imkoniyatdir.
Oliy ta'limdan keyingi ta'limda axborot texnologiyalari, ayni paytda ta'limning muhim qismiga aylangan bo'lib, talabalarga o'qitish, o'quv materiallarini taqdim etish, ma'lumotlar almashish va tajribani oshirish uchun juda katta ahamiyatga ega.
Magistratura ta'limida esa axborot texnologiyalari ko'proq chuqur o'rganiladi va o'qitish, tadqiqot va proyekt ishlari uchun juda qo'llaniladi.
Magistratura darslarida axborot texnologiyalari qo'llanishining bir qismi, kompyuter grafikasi va dizayni, ma'lumotlar tahlili, taqdimotlar va prezintatsiyalar tayyorlash, ma'lumotlar bazasini boshqarish, va boshqa dasturlar tajribani oshirishni o'z ichiga oladi. Ta'lim jarayonida axborot texnologiyalari qo'llash, talabalarga interaktivlik va amaliyot imkoniyatlarini taklif qiladi, ularni o'rganish jarayonini yanada qiziqarli va samarali qiladi. Bundan tashqari, tadqiqot va proyekt ishlari uchun axborot texnologiyalari juda muhimdir, chunki ularning yordamida talabalar ilmiy materiallarga kirish, ma'lumotlar tahlili va natijalarni taqdim etishga imkoniyat yaratishadi.
Magistratura ta'limida axborot texnologiyalari qo'llash, talabalarga so'nggi texnologiyalardan foydalanish, ularni professional saviyaga oshirish va o'zlarini rivojlantirish imkoniyatini beradi. Oliy ta'limdan keyingi ta'limda axborot texnologiyalari, aynan jamiyatimizning ilg'or sohasida eng muhim o'zgarishlardan biri hisoblanadi. Magistratura ta'limida axborot texnologiyalari fanni o'rganish, ularni qo'llash va ularni o'rganishga yo'l qo'ymoqda.
Magistratura darslarida axborot texnologiyalari fanni o'rganish uchun ko'p qat'iy bilimlarga ega bo'lish kerak. Bu, ma'lumotlar bazalari, dasturlash tillari, asosiy axborot texnologiyalari va ularning amaliyotni qo'llab-quvvatlashni o'z ichiga oladi. Dasturlash tillari, masalan, Python, Java, yoki C++, dasturlashni o'rganish uchun kerakli bo'lgan asosiy vositalardan ba'zilaridir. Buning o'zida, algoritmlarni tuzish, dasturlarni yozish va ularga testlar yozish, dasturlar tizimlarini ishga tushirish va boshqa texnik muammolarni hal qilishni o'rganishni o'z ichiga oladi.
Ma'lumotlar bazalari, masalan, SQL yoki MYSQL, ma'lumotlar bazalarini boshqarish va ulardan ma'lumotlar olish, o'zgartirish va o'chirishni o'rganishga yo'l qo'yadi. Bu, iste'molchilarning ma'lumotlarni to'plab, saqlab, ularga murojaat qilishga mo'ljallangan mukammal yondashuvni o'rganishni o'z ichiga oladi. Shuningdek, axborot texnologiyalari sohasidagi so'nggi rivojlanishlarni kuzatib borish, masalan, sun'iy unintellekt, ma'lumotlar tahlili, ma'lumotlar vizualizatsiyasi, kiber-xavfsizlik va boshqa muhim sohalarda ham bilimlarga ega bo'lish muhimdir.
Barcha qo'llaniladigan bilimlarni o'rganish va ularni amaliyotda qo'llash orqali, magistrantlar axborot texnologiyalari sohasidagi yangiliklar va muammolarni o'rganish uchun tayyorlashadi. Bu, ularning soha bo'yicha mutaxassisliklarini rivojlantirish va yangi texnologiyalardan foydalanishlari uchun zamin tuzishga yordam beradi.
Oliy ta'limdan keyingi ta'limda axborot texnologiyalarini qo'llash o'qituvchilar va talabalar uchun juda muhimdir. Bu dasturlar, o'quv jarayonini qulaylashtirish, o'quv materiallarini oson tushuntirish, amaliy mashg'ulotlarni o'rganish va o'qitish
jarayonini mukammallashtirish uchun yaxshi vositadir. Misol uchun, dars materiallarini taqdim etishda PowerPoint, Prezi yoki Keynote kabi slayd dasturlaridan foydalanish o'qituvchilar uchun foydali bo'ladi. Bu dasturlar yordamida matn, rasmlar, grafikalar va videolar qo'shish mumkinligi mavjud, shuningdek, o'quvchilarga ko'rsatish, yangi materialni o'rganishda yordam beradi.
Talaba - boshqaruvchilar o'rniga, dars va mashg'ulotlar uchun online platformalardan foydalanish maqsadga muvofiq bo'ladi. Moodle, Google Classroom yoki Microsoft Teams kabi platformalar talabalar bilan bog'lanish, vazifalarni topshirish va baholash uchun qulay imkoniyatlarni taklif qiladi. Shuningdek, video darslar, web-konferensiyalar, va interaktiv darsliklar ham axborot texnologiyalaridan foydalanishning boshqa misollaridir. Bu usullar talabalarga o'rganishni yanada qiziqarli qilish va o'quv jarayonini osonlashtirish uchun juda samarali bo'lishi mumkin. Oliy ta'limdan keyingi ta'lim jarayonida axborot texnologiyalari ahamiyat kasbi bo'lib, ularga ilgari foydalanish, ma'lumotlarni tahlil qilish va o'rganish, kompyuter dasturlarini ishlatish kabi qulayliklar kiritiladi.
Agar birorta yo'nalishda magistratura o'qishni xohlaysiz, unda axborot texnologiyalari tushunchalarini o'rganish juda muhimdir. Masalan, ma'lumotlar analizi, masofaviy o'qish va yozish, axborotlar tahlili, shifrlash va xavfsizlik kabi texnologiyalarning asosiy tushunchalari kerak bo'ladi. Buning uchun, ma'lumotlar o qilishi, ma'lumotlar analizi va boshqalar kabi sohalar bo'yicha texnologiyalarning amaliy qo'llanilishi va teorik tushunchalarni o'rganishning ahamiyati bor. Bundan tashqari, mahsulotni yaratish jarayonida dasturiy ta'minotni tushunish va unga tajribani qo'llash juda muhimdir.
Shuningdek, magistratura o'qish davrida so'nggi texnologiyalardan foydalanish uchun yuqori saviyadagi ta'lim olish va o'zlashtirish imkoniyatlari mavjud bo'lishi kerak. Bu esa, IT sohasidagi texnologiyalardan foydalanib, amaliyotda o'rganish va o'zlashtirishni ta'minlaydi.
Oliy ta'limdan keyingi ta'lim jarayonida axborot texnologiyalari o'rganish, jiddiy qadam bo'lib hisoblanadi. Bu, ayni paytda mavzu bo'yicha ta'lim berishni kuchaytirish, ma'lumotlarni oson tushuntirish, va o'quvchilarga interaktiv o'rganish imkoniyatlarini kengaytirishga yordam beradi. Axborot texnologiyalarini qo'llash orqali, talabalar o'zlarining ta'limning har qanday bosqichida eng yaxshi foyda olishlari va o'zlarining o'zlashtirilgan o'rganish yo'nalishlarini rivojlantirishlari mumkin.
Masalan, darsliklarni interaktiv formatda taqdim etish, onlayn video darslarni taqdim etish, veb-saytlar va ilova asosida o'qitish, virtual laboratoriyalar va simulatsiyalar orqali amaliyotni o'rgatish, ta'lim ma'lumotlarini o'rganish uchun gamifikatsiyani qo'llash va ko'p qo'llaniladigan dastur paketlari yaratish mumkin. Bundan tashqari, veb-dasturlar, ijodiy dasturlar, maqola va videolar orqali o'qituvchi
va talabalar o'rtasida aloqa va ta'limga qo'shimcha qo'llanmalarni rivojlantirish ham muhimdir. Bunda, ta'lim jarayonida hamkorlik va boshqaruvning yangi shakllarini rivojlantirish uchun tekshirilgan va ishlab chiqilgan axborot texnologiyalari yordamida o'qitish samaraliroq va samarador bo'ladi.
Oliy ta'limdan keyingi ta'limning bir bosqichi sifatida magistratura ta'limi o'rganishni tanlaganingizga xursandman! Axborot texnologiyalari bu paytda har bir sohada ahamiyatga ega. Magistraturada tibbiyot, yoki yuridik fanlar ustida o'qiyotgan bo'lsangiz ham, axborot texnologiyalari sizning ko'nikmalarizni o'stirish va tadqiqotlaringizni oshirishda juda foydali bo'lishi mumkin.
Masalan, ma'lumotlar tahlili va ma'lumotlar bazalari sohasida o'rganish qo'llanmalarini o'rganish, dasturlash tillarini o'rganish, va tarmoq texnologiyalari haqida tushunchalar oshirish, bu birinchi darajadagi mavzular bo'lishi mumkin. Agar siz matematika bo'ylab o'qiyotgan bo'lsangiz, axborot analitikasi va ma'lumotlar tahlili bilan integratsiyani qo'llashni o'rganish juda foydali bo'ladi. Agar sizni iqtisodiyot, boshqaruv, yoki inson resurslari boshqaruvga qiziqqan bo'lsa, axborot texnologiyalari shu sohalarda ham juda katta imkoniyatlar yaratadi.
Magistratura darslarida axborot texnologiyalari o'rganish orqali, sizning sohangizga mos keladigan texnologiyalardan foydalanishni o'rganishingiz mumkin. Masalan, dasturlash tillarini o'rganib, ma'lumotlar tahlili usullarini amalga oshirish, va mahsulotni ishlab chiqish vaqtini qisqartirish uchun avtomatlashtirishni o'rganishni kiritishingiz mumkin.
Barcha bu ko'nikmalarni amaliyotga o'tkazish uchun magistratura darslari, laboratoriyalari va tadqiqotlardan foydalanishingizning imkoniyatlari mavjud. Asosan, sizning tanlagan ta'lim yo'nalishingiz va kariyeringizga qaratilgan maqsadlaringizga qarab, axborot texnologiyalari sohasida qaysi ko'nikmalar bilan ta'minlashni istasangiz, uni o'rganishda foydalanishingiz mumkin.
Oliy ta'limdan so'ng magistratura ta'limida axborot texnologiyalari fokusni olib borish juda aqlli qaror bo'lishi mumkin. Axborot texnologiyalari hayotimizning har sohada ahamiyatga ega bo'lgani uchun, ularni o'rganish va ularga boy etilish yuqori sifatli malakalar olish sizni keng qamrovli kasbdorliklarga olib keladi.
Magistratura darslarida, siz ko'p qiyinroq, texnikaviy va nazariy bilimlarni o'rganasiz. Masalan, dasturlash tillari (Python, Java, C++ kabi), axborot tizimlari va bazalari, ma'lumotlar tahlili, shifrlash va xavfsizlik, axborotlar bazasi boshqarish va boshqalar kabi muhim mavzular ustida darslar o'tkaziladi.
Axborot texnologiyalari sohasida magistratura o'qituvchilari va tadqiqotchilari o'z sohalarida mashxur va aylanib borayotgan sohalardan o'zlarini olamiz, shuning uchun, ulardan o'rganganingiz ham muhim bo'ladi. O'qituvchilarning amaliy tajribalari va so'nggi rivojlanishlarini kuzatib borish, magistrantlar uchun juda foydali bo'ladi.
83
Oliy ta'limdan keyingi ta'limda axborot texnologiyalarini qo'llash, yuqori darajadagi ta'limni yanada rivojlantirish va o'rganishning muhim qismlaridan biri hisoblanadi. Magistratura bosqichida axborot texnologiyalari foydalanish, tadqiqotlar olib borish, va so'zlashgan ma'lumotlarni tahlil qilishda yordam beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. T. X. Xolmatov, N. I. Taylaqov, U. A. Nazarov «Informatika va hisoblash texnikasi» T. - «O'zb.M.E.» - 2001 yil.
2. T. X.Xolmatov. Amaliy matematika, dasturlash va kompyuterning dasturiy ta'minoti. - T.: 2000.
3. A. X. Arabbayev. Proceedings of International Conference on Scientific Research in Natural and Social Sciences, Hosted online from Toronto, Canada. Date: 5th January, 2024 ISSN: 2835-5326.
