CC BY
0LOYIHA JAMOASINI RAG'BATLANTIRISH VA BOSHQARISH: MUVAFFAQIYATNING MUHIM OMILLARI Ikramova Mashkura Tursunbayevna
Bank Moliya Akademiyasi 2-bosqich Magistranti https://doi.org/10.5281/zenodo.11096957
Annotatsiya. Ushbu maqolada muallif loyihalarning muvaffaqiyati uchun muhim bo'lgan loyiha jamoalarida motivatsiya va boshqaruvning asosiy jihatlarini ko'rib chiqadi. Jamoa samaradorligi omillari, shu jumladan etakchilik uslublari, aloqa, motivatsiyava boshqaruvning psixologik jihatlari. Muvaffaqiyatda strategik iste'dodlarni boshqarish, etakchilik va hissiy intellekt muhim rol o'ynashi aniqlandi. Loyiha jamoalarida motivatsiya va boshqaruvni yaxshilash, shu jumladan motivatsion dasturlarni ishlab chiqish va etakchilik ko'nikmalarini o'rgatish bo'yicha ko'rsatmalar mavjud. Ushbu topilmalar loyiha menejerlari va HR mutaxassislariga jamoalarni boshqarish samaradorligini oshirishda yordam berishi mumkin.
Kalit so'zlar: motivatsiya, loyiha guruhlarini boshqarish, samaradorlik.
Açiklama. Bu makalede yazar, proje topluluklarinda projelerin baçarisi için onemli olan motivasyon ve yonetimin ana yonlerini incelemektedir. Liderlik stilleri, ileti§im, motivasyon ve yonetimin psikolojik yonleri dahil olmak uzere takim etkinligi faktorleri. Stratejik yetenek yonetimi, liderlik ve duygusal zekanin baçarida onemli bir rol oynadigi bulunmuçtur. Motivasyon programlari geliçtirmek ve liderlik becerilerini ogretmek de dahil olmak uzere proje topluluklarinda motivasyonu ve yonetimi geliçtirmeye yonelik yonergeler vardir. Bu bulgular, proje yoneticilerinin ve iK profesyonellerinin ekip yonetimi verimliligini artirmasina yardimci olabilir.
Anahtar kelimeler: motivasyon, Proje Grubu yonetimi, verimlilik.
Аннотация. В данной статье автор рассматривает ключевые аспекты мотивации и управления в проектных командах, важных для успеха проектов. Обсуждаются факторы эффективности команды, включая стили лидерства, коммуникацию, мотивацию, и психологические аспекты управления. Выявлено, что стратегическое управление талантами, лидерство и эмоциональный интеллект играют ключевую роль в успехе. Предложены рекомендации для улучшения мотивации и управления в проектных командах, включая разработку мотивационных программ и обучение лидерских навыков. Эти выводы могут помочь руководителям проектов и HR-специалистам в повышении эффективности управления командами.
Ключевые слова: мотивация, управление проектными командами, эффективность.
Abstract. In this article, the author examines the key aspects of motivation and management in project teams that are important for the success of projects. Factors in team effectiveness are discussed, including leadership styles, communication, motivation, and psychological aspects of management. Strategic talent management, leadership and emotional intelligence are found to play a key role in success. Recommendations are offered for improving motivation and management in project teams, including the development of motivational programs and training in leadership skills. These findings can help project managers and HR professionals manage teams more effectively.
Keywords: motivation, project team management, efficiency.
Kirish. Loyiha faoliyati asosiy rol o'ynaydigan zamonaviy dunyoda loyiha guruhlarini rag'batlantirish va boshqarish omillari muhim ahamiyat kasb etmoqda. Jamoalarni muvaffaqiyatli
boshqarish loyihalarni boshqarish vositalarini, etakchilikni qo'llab-quvvatlashni, hissiy intellektni va zamonaviy aloqa texnologiyalarini qo'llashni talab qiladi.
Loyihalarni muvaffaqiyatli amalga oshirish uchun motivatsiya jamoaning ishiga qanday ta'sir qilishini tushunish kerak. Ishonch muhitini yaratish, qiyin vazifalarni taqdim etish va jamoani rag'batlantiradigan va demotivatsiya qiladigan omillarni hisobga olish muhim ahamiyatga ega.
Tadqiqotlar [8, 10, 13] jamoani rag'batlantirish va loyihalar muvaffaqiyati uchun aloqa va boshqaruv uslubining ahamiyatini qo'llab-quvvatlaydi. Motivatsiya va samaradorlikni oshirish uchun an'anaviy boshqaruv usullarini takomillashtirish mumkin [6].
Loyiha menejerlarining motivatsiyasiga ta'sir qiluvchi omillarning integratsiyalashgan modeli shaxslararo o'zaro ta'sir va shaxsiy rivojlanish imkoniyatlarining rolini ta'kidlaydi. Tadqiqotlar [12, 1, 4] shuni ko'rsatadiki, bilimga yo'naltirilgan etakchilik jamoalar ichida bilim almashishga yordam beradi.
Ushbu tadqiqotlar asosida motivatsiya va samarali etakchilikni tushunish loyiha guruhlarini boshqarish va loyiha maqsadlariga erishishda muhim rol o'ynaydi. Ushbu tadqiqot loyihalarni boshqarishga kompleks yondashuvni ishlab chiqishga, shu jumladan strategik va biznes jihatlari bilan ishlashga, vizyonni shakllantirishga va boshqaruv uslubini ma'lum bir loyihaga moslashtirishga qaratilgan.
Dizayn guruhlarini rag'batlantirish va boshqarish sohasida [9, 5, 3] adabiy manbalarni ko'rib chiqish bir nechta asosiy jihatlarni ochib beradi. Ulardan biri aloqa va etakchilik uslublarining motivatsiyaga va natijada loyihaning muvaffaqiyatiga ta'siri. Virtual jamoalarda axloqiy etakchilik, ayniqsa axloqiy nazariyalar va virtual boshqaruv kontekstida muhim rol o'ynaydi.
Tadqiqotlar [11] shuningdek, aloqa va o'qitish kabi zamonaviy inson resurslarini boshqarish amaliyotlarining ishchi kuchini rag'batlantirishdagi rolini qo'llab-quvvatlaydi. Samarali ish muhitini yaratishda loyiha menejerining roli ham ajralib turadi.
Boshqa tadqiqotlar [14] qurilish kabi turli sohalarda motivatsiya va demotivatsiya omillariga e'tibor qaratadi va o'ziga xos motivatsion dasturlarni taklif qiladi. Ko'p buyruqli tizimlarning samaradorligi modellarini ishlab chiqish ham muhim yo'nalishdir.
Loyihalarni boshqarish bo'yicha tadqiqotlar [2] Herzbergning ikki omil nazariyasi kabi turli xil nazariy yondashuvlarga asoslangan. Loyiha jamoalarining ishlashiga motivatsiyaning ta'siri, shuningdek, loyihani boshqarish xatarlari kontekstida qo'llab-quvvatlanadi.
Boshqa tadqiqot yo'nalishlari [7] Agil texnikasi kabi loyiha guruhlarini boshqarish amaliyotiga va ularning jamoaviy ishlash va ishonchga ta'siriga murojaat qiladi. Psixologik xavfsizlik va Agil amaliyoti, shuningdek, aloqa va ishlashni yaxshilash uchun muhim omillar sifatida baholanadi.
Adabiyotlarni ko'rib chiqishning umumiy xulosasi shundaki, motivatsiya loyihalar muvaffaqiyatida asosiy rol o'ynaydi. Jamoalarni muvaffaqiyatli boshqarish individual motivatsiyani ham, jamoadagi umumiy iqlimni ham tushunishni talab qiladi. Qo'llab-quvvatlovchi muhitni yaratish va zamonaviy resurslarni boshqarish amaliyotlaridan samarali foydalanish jamoaning samaradorligini oshirishga va loyihalarni muvaffaqiyatli yakunlashga yordam beradi.
Xulosa. Loyiha jamoalarida motivatsiya va boshqaruvni o'rganish metodologiyasi miqdoriy va sifat usullarini o'z ichiga olgan kompleks yondashuvdan foydalanishni o'z ichiga oladi. Yarim tuzilgan intervyular va tarkibni tahlil qilish, jamoaning motivatsiyasi va samaradorligiga ta'sir qiluvchi omillarni har tomonlama tushunish uchun tadqiqot ishtirokchilarining, shu jumladan loyiha menejerlari va jamoa a'zolarining fikrlari va tajribalariga
sho'ng'ish imkonini beradi. Jamoalarning motivatsiyasi va ishlashi to'g'risida ma'lumot to'plash uchun tuzilgan so'rovnomalar va so'rovnomalardan foydalanish o'zgaruvchilar o'rtasidagi aloqalarni o'rganish va ularning loyiha guruhlari natijalariga ta'sirini baholash imkonini beradi. Muayyan holatlarni tahlil qilish dizayn guruhlari ishining o'ziga xos holatlari va kontekstlarini o'rganishga imkon beradi, motivatsiya va samaradorlikni oshirish uchun o'ziga xos qiyinchiliklar va imkoniyatlarni ochib beradi.
Loyiha jamoalarida motivatsiya va boshqaruvning rolini o'rganish quyidagi asosiy topilmalarni aniqladi:
Motivatsiya loyihalarda muvaffaqiyatga erishishda hal qiluvchi rol o'ynaydi, motivatsiyani samarali boshqarish jamoaning samaradorligini oshirishga, ish sifatini oshirishga va loyiha maqsadlariga muvaffaqiyatli erishishga yordam beradi;
Etakchilik uslubi va aloqa sifati jamoaning motivatsiyasiga sezilarli ta'sir ko'rsatadi, bu erda yuqori darajadagi hissiy intellekt va samarali muloqot qobiliyatiga ega bo'lgan rahbarlar qulay psixologik iqlimni yaratishga qodir, bu esa motivatsiyalangan jamoalarning rivojlanishiga yordam beradi;
Motivatsiya yondashuvlari jamoa a'zolarining individual maqsadlari va motivatsiyasini, shuningdek, jamoaning umumiy maqsadlari va dinamikasini hisobga olishi kerak, chunki bu omillar o'rtasidagi muvozanatni saqlash jamoaning muvaffaqiyatli ishlashining asosiy jihati hisoblanadi;
Tashkiliy madaniyat va tuzilma loyiha jamoalarida motivatsiya va boshqaruvga sezilarli ta'sir ko'rsatadi chunki jamoaning motivatsiyasi va rivojlanishiga hissa qo'shadigan madaniyatni yaratish loyihalar muvaffaqiyatining muhim omilidir.
Ushbu xulosalar va tavsiyalar individual va jamoaviy jihatlarni qamrab oluvchi loyiha jamoalarida boshqaruv va motivatsiyaga integratsiyalashgan yondashuvning muhimligini ta'kidlaydi. Shuningdek, ular dinamik loyihalarni boshqarish muhitida doimiy rivojlanish va moslashish zarurligini ta'kidlaydilar. Tadqiqot loyiha menejerlari, kadrlar bo'yicha mutaxassislar va tashkiliy rahbarlar uchun loyiha guruhlarini boshqarish samaradorligini oshirish va ularni yuqori natijalarga erishish uchun rag'batlantirishga qaratilgan amaliy ko'rsatmalar beradi.
REFERENCES
1. Abbud, R., Grander, G., & Silva, L. (2021). MOTIVATION AND ENGAGEMENT OF PEOPLE IN PROJECTS: A CLUSTER ANALYSIS. Journal on Innovation and Sustainability RISUS. https://doi.org/10.23925/2179-3565.2021V12I2P75-82.
2. Akpan, J. (2015). Motivational Influences on Project Risk Management and Team Performance. , 4, 34-48. https://doi.org/10.4018/IJRCM.2015070103.
3. Anantatmula, V. (2010). Project Manager Leadership Role in Improving Project Performance. Engineering Management Journal, 22, 13 - 22. https://doi.org/10.1080/10429247.2010.11431849.
4. Ballesteros-Rodríguez, J., Saá-Pérez, P., García-Carbonell, N., Martín-Alcázar, F., & Sánchez-Gardey, G. (2020). The influence of team members' motivation and leaders' behaviour on scientific knowledge sharing in universities. International Review of Administrative Sciences, 88, 320 - 336. https://doi.org/10.1177/0020852320921220.
5. Bowers, D., & Akhlaghi, F. (1999). Integration of modern HRM practices across contractor boundaries in FM. Facilities, 17, 253-263. https://doi.org/10.1108/02632779910270212.
6. Guleva, V., Shikov, E., & Bochenina, K. (2022). Modelling Influence of Motivation on Efficient Tasks Distribution for Given Team-project Correspondence. 185-192. https://doi.org/10.5220/0010839400003117.
7. Henriksen, A., & Pedersen, S. (2017). A qualitative case study on agile practices and project success in agile software projects. The Journal of Modern Project Management, 5. https://doi.org/10.19255/JMPM01306.
8. Jitpaiboon, T., Smith, S., & Gu, Q. (2019). Critical Success Factors Affecting Project Performance: An Analysis of Tools, Practices, and Managerial Support. Project Management Journal, 50, 271 - 287. https://doi.org/10.1177/8756972819833545.
9. Lee, M. (2009). E-ethical leadership for virtual project teams. International Journal of Project Management, 27, 456-463. https://doi.org/10.1016/J.IJPR0MAN.2008.05.012.
10. Mahjoub, M., Atashsokhan, S., Khalilzadeh, M., Aghajanloo, A., & Zohrehvandi, S. (2018). Linking "Project Success" and "Strategic Talent Management": satisfaction/motivation and organizational commitment as mediators. , 764-774. https://doi.org/10.1016J.PROCS.2018.10.100.
11. Momade, M., & Hainin, M. (2019). Identifying Motivational and Demotivational Productivity Factors in Qatar Construction Projects. Engineering, Technology & Applied Science Research. https://doi.org/10.48084/ETASR.2577.
12. Seiler, S., Lent, B., Pinkowska, M., & Pinazza, M. (2012). An integrated model of factors influencing project managers' motivation — Findings from a Swiss Survey. International Journal of Project Management, 30, 60-72. https://doi.org/10.1Q16/J.IJPROMAN.2011.03.002.
13. Syed, F., Rafiq, A., Ahsan, B., & NadeemMajeed, M. (2013). An Efficient Framework based on Emotional Intelligence to Improve Team Performance in Developing Countries. International Journal of Modern Education and Computer Science, 5, 16-23. https://doi.org/10.5815/IJMECS.2013.12.03.
14. Turner, J., Baker, R., Ali, Z., & Thurlow, N. (2020). A New Multiteam System (MTS) Effectiveness Model. Syst., 8, 12. https://doi.org/10.3390/systems8020012.
