CC BY
17Удалить Водяной Знак
Wondershare PDFelement
UO'T: 53+551.502.4(076.5)
TADQIQOT
KUMUSHLI KOLLOIDNING AHAMIYATI
Chori TOSHPOLATOV,
fizika-matematika fanlari nomzodi, dotsent,
Bobur ALLAYAROV, bosh muhandis, Saodat MUSAYEVA,
Samarqandshahar 181-o'rta umumtalim maktabi o'qituvchisi,
Nafisa NURMURODOVA, Abdulla SHAROPOV,
katta o'qituvchilar,
Samarqand veterinariya meditsinasi instituti Toshkent filiali.
Аннотация. Коллоидный раствор, живой организм, натуральный и искусственный антибиотик, недостаток серебра в организме, иммунная система.
Ключевые слова: серебро, раствор, природный антибиотик, микроэлементы, лейкоциты, наночастицы. Abstract. Colloidal solution, living organism, natural and artificial antibii'cs, lack of silver in the body, immune system. Keywords: silver, solution, natural antibiotic, micronutrients, leukocyte, nanoparticles.
Inson organizmi normal o'sishi va sog'lom hayot kechirishi uchun zarur bo'lgan oziq moddalar mikronutrienlar deb atala-di. Organizmda mikronutrientlar ishlab chiqarilmaydi, inson ularni ovqatdan tayyor holda olishi hamda ularni organizm kunlik ehtiyoj sifatida qabul qilishi kerak. Chunki, orgarizi.da
suyuq holatda bo'lib, zarrachalari o'ta mayda (1-100) nm bo'ladi. Har bir kolloid zarracha manfiy zaryadlangan bo'lib, ichakning shilliq qavatlari esa musbat zaryadlidir, shuning uchu. ular orasida elektromagnit maydon hosil bo'ladi hamda u m:nerallarning ichaklardagi so'rilish jarayonini kuchaytiradi.
ularni zahiraga g'amlab qo'yishning imkoniyati yo'q. Mikronut- Kolloidli minerallar hosil bo'lishida o'simliklarning o'rni
a. beqiyosdir. Ular o'z tanasida metallik minerallarni kolloidli
rienlar organizmda juda oz miqdorda bo'ladi. Mikio'utrie.ila. organizmdagi biokimyoviy jarayonlarning biologik katalizatori rolini bajaradi va hayotiy muhim faoliyatlarni tartibga solish vazifasini bajaradi. Mikronutrien organizmning o'sishi va normal rivojlanishi uchun zarur bo'lgan, o'rnini boshqa narsa bosa olmaydigan ovqatning tarkibiy qismi bo'lib hisoblanadi. Ular organzmdagi barcha fiziologik va biokimyoviy jarayon-larda ishtirok etishi aniqlangan. Organizm uchun zarur mikroelementlar yo'qligida yoki yetarli darajada bo'lmaganda, organizm o'sishdan va rivojlanishdan, ya'ni modda almashi-nuvlari, urug'lanish jarayonlari, nafas olish, immunogeniz, qon hosil bo'lishi, hujayralarning bo'linish jarayonlari to'xtaydi. Dunyoning ko'pchilik olimlarining fikricha, salomatlikni saqlashning hamda yigirma yoshdagidek chiroyli va jozibador bo'lib yurishning birdan bir yo'li mikronutrientlarni doimiy istemol qilishdir. Shuningdek, qishloq xo'jaligida oltmishinchi yillardan boshlab, minerallarni ikkinchi turi xelatlar ishlatilishi boshlangan bo'lib, xelatlar aminokislotalar, protein, enzim, vitamin D bilan o'ralgan metallik atomlardir. Minerallarning bu shakli organizmga qirq foiz o'zlashtirilishi aniqlangan.
Kolloid eritmalar barcha tirik organizmlarning asosiy qis-mini tashkil etadi. Bizning organizmimiz ham kolloidli tizim-lardan iborat bo'lib, kolloid minerallarni, "mineral tashuvchi zarrachalar" deb aytish mumkin. Ular eng kuchli absorbsiyaga ega bo'lib, tirik organizmlar uchun aynan absorbsiya, ya'ni so'rilish va o'zlashtirilishning ahamiyati yuqori bo'lib, kolloidli eritmalar 98% so'rilishi aniqlangan. Kolloidli minerallar faqat
minerallarga aylantiradi. Biz bu o'simlik mahsulotlarini iste'mol qilganimizda, o'simlik tarkibidagi minerallarni or-ganizmimizga o'zlashtirgan bo'lamiz. Biroq, hozirgi vaqtda, tuproqda yetarli darajada metallik minerallar yo'qligi tufayli, o'simlik mahsulotlarida ham minerallar yetarli darajada emas. Vitaminlar va minerallar o'simliklarda, meva va sab-zavotlarda kamayib bormoqda, shu sababli, nanotexnologiya aosida mikroelementlarning kolloidli eritmalarini tayyorlash hamda ularni ommaga taqdim etish uchun harakat qilin-moqda. Kolloid eritmalarni zarrachalari (eritrotsitlardan 7000 barobar kichchik) xujayralarning membranasidan oson o'tib, yadroga va DNK ga ta'sir qilishi aniqlangan. Kolloid eritmalar hujayra darajasida butun organizmni tiklaydi va qonni tozalaydi.
Endi, kumushning kolloidli eritmasi haqida fikr yuritamiz. Qadimda juda ko'p mamlakatlarda yangi qazilgan quduqlarga albatta, kumushli tanga tashlashgan. Bundan ikki ming yil oldin Eron shohi Kayxisrav ichimlik suvini kumush idishlarda olib yurgan, chunki kumush idishlardagi suv uzoq vaqt aynimasdan saqlanib, o'sha davrlarda keng tarqalgan yuqimli kasalliklardan himoya qilgan. Kumushli tangalardan yasalgan taqinchoq ba-danga yopishgan holda, turg'un yuqori arterial bosimni pasay-tirishi hamda tunda sinchaloqqa taqilgan kumush uzuk yurak faoliyatini normallashtirishi aniqlangan. Qadimgi tibbiyotda kumush turli xil kasalliklardan asrovchi va davolovchi vosita sifatida yuqori baholangan. Malikalar ham suvga kumush
AGRO INFORM MAXSUS SON [1] 2021
68
Удалить Водяной Знак
Wondershare PDFelement
solib, suvdan go'zalligini saqlash uchun ichib, yuvinib yurgan-lar. Qadimgi Misrliklar esa yara-chaqalarni tez bitishi uchun yupqa kumushli plastinka bilan qoplaganlar. Kumushning organizmda yetarli miqdorda bo'lmasligi turli xil kasalliklarni keltirib chiqaradi va organizmning immun tizimini pasayishiga olib keladi. Bugungi kunda, kumushli suvni antibakterial ta'siri penitsillindan 90 barobar kuchli, bakterialarni o'ldirish qo-bilyati karbol kislotadan 1750 marotaba, surmadan 3,5 baro-bar kuchliroq ekanligi isbotlangan. XX asrgacha kumushli suv xalq va ananaviy tabobatda keng qo'llanilgan bo'lib, penitsillin kashf etilgach, keng qo'llanilayotgan sintetik antibiotiklar, kumushli suvni, ya'ni tabiiy antibiotikni qo'llashni unitilishiga olib keldi. Kumush tabiat tomonidan insonga in'om qilingan tabiiy antibiotik hisoblanib, hech qanday turdagi sun'iy anti-biotik u bilan bellasha olmasligi aniqlangan.
Organizmning himoya vositasi bo'lmish leykotsitlar ku-mushni aynan xastalangan a'zoga tashib keltirib, shu azoda to'playdi. Natijada, kumush kasallik qo'zg'atuvchi mikrob, bakteriya, zamburug' va viruslarni asosiy o'chog'idan tozalay boshlaydi. Organizmda 100 gr quruq moddaga 20 mkg kumush miqdori to'g'ri kelishi aniqlangan. Kumush organizmda
bosh miya, ichki sekretsiya bezlarida, jigar, buyrak va skelet suyaklari tarkibida saqlanadi. Kumush ionlari barcha kasallik qo'zg'atuvchi bakteriya, virus, zamburug'larni o'ldiradi, lekin organizmdagi foydali bakteriyalar uchun zararsizdir.
Kumush immunitetni oshiradi, modda almashinuvini va yaralarni bitish jarayonini tezlashtiradi. Kumushning mayda tarkibiy qismlari patogen mikroorganizmlarni nafas ferment-larini blokatori sifatida harakat qiladi. Shu yo'l bilan patogen mikroorganizmlarning hayot faoliyati va qayta rivojlanishi susaytiriladi. Kolloid shunday muhit yaratadikki, bu muhit-da bakteriyalar ko'paya olishmaydi, kumushning potinsiali bu jarayonda kamaymaydi va o'z faoliyatini ko'p marotaba namoyish etadi.
Xulosa. Biz bu o'rinda kumushning kolloid eritmasini inson organizmining normal o'sishi va sog'lom hayot kechirishdagi ahamiyati haqida hamda kolloidli kumushni hujayraga so'rilish darajasini yuqoriligi haqida qisqacha to'xtaldik Kumushning organizmda yetarli miqdorda bo'lmasligi turli xil kasalliklarni keltirib chiqishiga sabab bo'ladi. Aynan kolloidli kumush or-ganizmga nojo'ya ta'sirsiz, infeksiya bilan kurashishga yordam beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1. Muxammadiyev N.Q Kolloid kimyo fanidan. O'quv qo'llanma. Toshkent. Cho'lpon nashriyoti 2016 y.
2. "Fizikaning qishloq xo'jaligidagi ahamiyati" SamDU Ilmiy axborotnomasi - 2019 yil N.N.Nurmurodova., L.T.Jo'rayeva., A.U.Beknayev.
3. www.chemistry.ru
OZON QATLAMI HAQIDA
Chori TOSHPOLATOV,
fizika-matematika fanlari nomzodi, dotsent, Shuxrat SHODMONQULOV, o'quv-uslubiy bo'lim inspektori, Nafisa NURMURODOVA, katta o'qituvchi, Shahnoza TURAQOLOVA, talaba,
Samarqand veterinariya meditsinasi instituti Toshkent filiali.
Аннотация: В данной статье идёт речь о роли озона в растительном и животном мире, а также о его значении для медицины, и о полезных свойствах для человека.
Abstract: This article discusses the role of ozone in the plant and animal world, as well as its significance fof medicine and itsbeneficial properties for humans.
Stratosferada quyosh nurlarining energiyasi ta'sirida, elektrokimyoviy jarayonlar natijasida, kisloroddan ozon hosil bo'ladi va ozon ekranini hosil qiladi. Ozon qatlami dengiz sathidan 15-25 km balandlikda joylashgan bo'lib, qutublarda esa 8 km balandlikdan boshlanishi aniqlangan.
20-25 km oralig'idagi 5 km da ozon eng zich joylashgan bo'lib, juda katta qatlamni tashkil etadi. U agar yer yuzidagi havoga qadar zichlashtirilsa 3,5 mm li yupqa plyonka hosil bo'ladi. Ozonning o'zi juda zaharli modda bo'lib, shu bilan bir qatorda, yer sharining o'ziga xos himoya qatlamidir.
MAXSUS SON [1] 2021 AGRO INFORM
