ИСТИФОДАИ ВИДЕО ҲАМЧУН МАВОДИ МУЛТИМЕДИЯВӢ ДАР ТАЪЛИМИ ЗАБОНИ АНГЛИСӢ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

ТДУ 372.8:802.0 (575.3)

D01:10.51844-2077-4990-2022-2-217-222

ИСТИФОДАИ ВИДЕО ХАМЧУН М А ВОДИ МУЛТИМЕДИЯВИ ДАР ТАЪЛИМИЗАБОНИ АНГЛИСИ ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ВИДЕО В КАЧЕСТВЕ МУЛЬТИМЕДИЙНОГО СРЕДСТВА ОБУЧЕНИЯ АНГЛИЙСКОМУ ЯЗЫКУ

Розицов Барром Ма^масолщович, унвонцуи кафедраи курси амалии забони англисии Донишгоуи давлатии Бохтар ба номи Носири Хусрав (Тоцикистон, Бохтар)

Розиков Бахром Махмасолихович, соискатель кафедры практического курса английского языка Бохтарского государственного университета имени Носира Хусрава (Таджикистан,Бохтар)

USING VIDEO Rozikov Bahrom Makhmasolikhovich, claimant for AS MULTIMEDIA MATERIAL candidate degree of the department ofpractical English IN TEACHING OF ENGLISH course under Bokhtar State University named after

Nosir Khusrav (Tajikistan,Bokhtar), E-mail: [email protected] Вожа^ои калиди: маводи видеои, мултимедия, забони англиси, таълим, донишцу, машццо, инкишоф, принсип, методика, малакаю майорат, муошират

Мацола пайгири таццицу баррасии истифодаи видео ва навщои гуногуни маводи видеои цамчун воситаи таълим ва маводи мултимедияви дар рафти таълими забони англиси мебошад. Цайд карда мешавад, ки дар солцои охир мафцуми "мултимедия" мацоми хоса касб намуда, дар самти таълими забощои хорици васеъ истифода шуда истодааст. Видео ва маводи видеои щмчун воситаи таълим ва маводи мултимедияви дар азхудкунии цанбацои гуногуни забони англиси нацши муцим мебозад. Махсусан барои татбици мацсади асосии омузиши забони англиси, рушди малакацои муоширати мусоидат менамояд. Муаллиф мацола назарияи муцаццицонро доир ба мавзуъ мавриди тацциц баён намуда, мушкилоту муваффациятцои мавзуи таццицро масъалагузори намудааст. Мисолцо вобаста ба истифодаи навщои гуногуни видео пешнщод шуда, тавсищои зарури оварда шудаанд. Муаллиф фикру ацидацои худро цамъбаст намуда, хулосаи худро пешнщод сохтааст. Муаллиф таъкид месозад, ки риояи як цатор талабот оид ба истифодаи маводи видеои шарт ва зарур мебошанд.Мацола ба яке аз масъалацои муцими методикаи таълими забони англиси, истифодаи маводи видеои бахшида шуда, ба таври мухтасар аз мушкилоту муваффациятцои масъала маълумот медицад.

Ключевые слова: видео, мультимедиа, английский язык, обучение, студенты, задачи, приоритеты, упражнения, требования, развитие, принципы, методы, навыки, общение

В статье рассматривается проблема использования различных видеоматериалов в качестве учебного средства и мультимедийных материалов в процессе обучения английскому языку. Отмечается, что в последние годы понятие «мультимедиа» приобрело особое значение и широко используется в обучении иностранным языкам. Видеоматериалы как средство обучения играют важную роль в овладении различными аспектами английского языка. В частности, способствуют достижению основной цели изучения английского языка - развитию коммуникативных навыков. Обосновываются идеи автора, рассматриваются проблемы и успехи предмета исследования, приведодятся примеры использования различных видеоматериалов и даются необходимые рекомендации. Автор обобщает свои идеи и представляет выводы по теме исследования. В заключении подчеркивает, что при использовании видеоматериалов следует соблюдать ряд требований. Статья посвящена одному из важнейших вопросов методики преподавания английскому языку - использованию видеоматериалов, также представлен краткий обзор проблем и успехов предмета исследования.

Key words: video, multimedia, English, learning, students, tasks, priorities, exercises, requirements, development, principles, methods, skills, communication

The article dwells on the issue concerned with using various video materials as a teaching tool and multimedia materials in the process of English teaching. It is underscored that in recent years the concept of "multimedia" has acquired a special meaning and is widely used in teaching foreign languages. Video materials as a learning tool play an important role in mastering various aspects of the English language. In particular, they contribute to the achievement of the main goal of learning English - the development of communication skills. The ideas of the author are substantiated, the problems and successes of the subject of research are considered, examples of the use of various video materials are given and the necessary

recommendations are given. The ideas are summarized and conclusions are presented on the research topic. In the end, he emphasizes that a number of requirements must be met when using video materials. The article is devoted to one of the most important issues in the methodology of teaching English - the use of video materials, and a brief overview of the problems and successes of the subject of research is presented.

Хднгоми тадриси забони англисй дар шароити тахсилоти олии касбй мо бо мавчуд набудани мухити зиндаи забонй, муошират карда натавонистан бо сохибзабонон, хачми ками соатхои таълимй аз фанни "Забони англисй" ва амсоли инхо барин мушкилот ру ба ру мешавем,ки ин албатта ба сатхи забономузии донишчуён таъсири худро мерасонад.Ташаккули салохияти коммуникатсионй, ки хадафи асосй ва пешбари таълими забони англисй мебошад, бо таъсири омилхои зикршуда ба таври зарурй татбик намегардад. Муошират бо забони англисй, бе рушди малакаи хуб инкишофёфтаи нут;и шифохй гайриимкон аст.Барои муоширати озоду бегалат бо забони англисй донистани коидахои грамматикаю имло, пайваста ганй гардонидани захираи лугавй, донистани хусусиятхои фонетикии забон, дарки анъана ва фарханги забони омухташаванда ва албатта, инкишофи малакаю махоратхои гуфторро талаб менамояд.

Ноил шудан ба хддафи зикршуда бе истифодаи технологияхои муосир ва воситаю маводи мултимедиявии таълим, аз кабили айёният, маводи иловагии таксимшаванда, сабтхои аудиой, маводи видеой ва видеофилмхо гайриимкон аст. Бо вучуди мучаххаз будани донишкадаю донишгоххои кишвар бо технологияхои гуногуни иттилоотй омузгорон дар рафти дарс аксар ва;т аз онхо самаранок истифода намебаранд. Яке аз сабабхои асосй дар он аст, ки китобхои дарсй ва мачмуахои таълимию методии ватанй аз забони англисй маводи аудиоию видеой надоранд. Барои самарабахш истифода бурдани технологияхои иттилоотй омузгоронро зарур меояд, ки аз шабакаи интернетй маводи аудиой ва видеоиро хамчун маводи иловагй интихоб ва истифода намоянд. Хдрчанд истифодаи филмхо ва маводи видеой дар дарси забони англисй яке аз намудхои фаъоли таълим мебошад, барои фарохам овардани шароити зарурии муошират мусоидат мекунанд.Максади маколаи мазкур тахки; ва муайян намудани таъсири истифодаи маводи видеой хамчун яке аз намудхои маводи мултимедиявй дар дарсхои забони англисй муайян гардидааст. Тахкики истифодаи амалии маводи видеой бо максади рушди махорати суханронии донишчуён, инчунин кушиши дарку фахмиши нутки шунидашуда муайян шудааст. Илова бар ин, мушкилоти чойдошта муайян гардида, роху усул ва методхои рафъи мушкилот пешниход гардидааст.Дар тадкикоти мазкур маводи видеой хамчун яке аз намудхои маводи мултимедиявй фахмида мешаванд, ки вазифаи интиколи иттилоот ва кабули фикру мулохизаро дар раванди дарк ва азхудкунии он бо максади рушди минбаъдаи малакахои муайяни донишчуён дар дарси забони англисй таъмин мекунанд. Маводи видеоие, ки дар дарсхои забони англисй истифода мешаванд, бояд аслй (аутентй) бошанд. Яъне, аз чониби сохибзабонон тахия гашта бошанд. Бо вучуди он, ки баъзе маводи видеоии дар рафти дарсхо истифодашванда хусусияти таълимй надоранд, аммо аз сабаби оне, ки онхо аз чониби сохибзабонон омода шудаанд, метавонанд ба баъзе чанбахои раванди таълим таъсири мусбат расонанд.

Ба суоле, ки то кадом андоза маводи видеой, порчахои худру калонхачм, филмхои таълимй, видеохои хусусияти таълимидошта метавонанд ба раванди таълим, азхудкунии маводи таълим, мавзуи дарс, рушди малакахои муошират таъсири мусбат расонанд, посух пайдо намоем.

Ба андешаи методистони ватанию хоричй, маводи видеой ва видеофилмхо «... дар мукоиса бо матнхои чопй ва садой дорои афзалияти бештари лингвометодй буда, раванди муоширати фархангй ва байнифархангиро равшан нишон медиханд» [14]. Хднгоми истифодаи амалии видео «... принсипи воридшавй ба мухити забонй, ичтимоию фархангии забони хоричии омухташаванда амалй гардада, тасаввуроти мухассилинро бо мухити табиии забон, моделсозии вазъи коммуникативй ворид сохтан ба вучуд меояд» [4, с. 78].

Истифодаи сабтхои видеой дар дарси забони англисй ба фардикунонии омузиш ва рушди хавасмандии донишчуён ба фаъолияти нутк мусоидат мекунад. Хусусияти маводи видеой хамчун воситаи таълими забони англисй дар мактаби олй иртиботро бо объектхои вокей таъмин намуда, муоширатро дар мухити вокеии забони англисй таъмин мекунад: донишчуён, чун, иштирокчиёни сахнахои видео, накш мебозанд, холатхои гуногунро аз сар гузаронида, тавассути накшофаринй ба мушкилот, проблемахо ва муваффакиятхои навор ворид мешаванд. Илова бар ин, донишчуён дар бисёр сахнахои маводи видеой шохиди хаёти харрузаи кишвархои англисзабон шуда, бо урфу одат, анъанахои халкй, хаёти иктисодию ичтимой ва фархангию мадании мардуми англисзабон ошно хоханд шуд. Тамошои маводи видеой ва видеофилмхо на

танхо ба омузиши забони табиию, зинда мусоидат мекунад, балки хамчун як ангезаи пуркуввате б арои баланд бардоштани хавасмандии донишчуён хизмат мекунад.

Хднгоми истифодаи видеофилмхо дар дарси забони англисй ду намуди хавасмандкунй инкишо ф меёб ад: хавасмандии аввал, он аст, ки филм худ чолиб буда, диккати тамошобинро чалб месозад ва хавасмандии дувум, он аст, донишчу хини тамошои филм пай мебарад, ки ба мазмуну мундаричаи филм сарфахм меравад, маълумоти шунидаашро дарк менамояд. Яъне, дарки нутки шунидашуда шавку хаваси донишчуёнро дучанд меафзояд ва барои худомузии минбаъда заминаи устувор мегузорад.Бартарии дигари видео ин кудрати таассурот ва таъсири хисси ба холати рухию равонии донишчуён мебошад. Аз ин ру, диккати асосй бояд ба ташаккули муносибати шахсии донишчуён ба чизхои дидаашон равона карда шавад. Бомуваффакият ноил шудан ба ин максад танхо дар сурати мунтазам намоиш додани видеофилмхо, порчахои видеоии таълимй ва намудхои гуногуни маводи видеой бо назардошти риояи талаботи методй ташкил кардан мумкин аст.

Принсипи рушддихандаи таълимро татбик намуда, видео барои таълими хамаи чор намуди фаъолияти нутк (хондан, гуфтор, тафохум ва навиштан), ташаккули кобилиятхои лингвистй (тавассути машкхои забонй ва нутк), эчоди холатхои муошират ва омузиши мустаким кумак расонида, дарку фахмиши фархангу таърихи кишвари забони омухташавандаро таъмин месозад [5,с.18]. Кабл аз он, ки видеоро дар шаклхои гуногунаш хамчун воситаи таълим ва маводи мултимедиявй кабул намоем, мебояд шархи «Воситаи таълим»-ро аз нуктаи назари методикаи таълими забони хоричй пешниход созем. Кобили зикр аст, ки мафхуми мазкурро мухаккикон ва методистон гуногун шарх додаанд.Воситахои таълим ашёи аз чониби инсон омодашуда, инчунин объектхои табиие мебошанд, ки дар раванди таълим хамчун интиколдихандаи иттилооти таълимй ва воситаи фаъолияти омузгору мухассилин барои ноил шудан ба хадафхои таълим, тарбия ва инкишоф истифода мешаванд [16]. Маводи видеой низ хамчун воситаи таълим ба сохаи тахсилот ворид шуда ва он имрузхо метавон хамчун маводи мултимедиявй ном бурд. Барои татбики максадхои гузошташудаи таълим истифодаи видео дар дарси забони англисй бояд бештар аз тамошои намоиши телевизионй ва филмхои мукаррарй бошад. Дар акси хол самаранокии тамошои маводи видеой коста гардида, хусусияти таълимии он аз байн меравад. Пас, метавон ба хулосае омад, ки тавре дар боло кайд гардид, тамошои видеофилмхо ва маводи видеой бо методхои махсуси таълим ба рох монда шаванд. Роху усул ва методхои гуногун ва зиёди истифодаи самараноки видеофилмхо ва маводи видеой аз чониби методистони маъруфи ватанию хорича пешниход шудааст. Вобаста ба пешниходи видео хамчун воситаи таълим корхои илмию тадкикотй низ анчом ёфта, натичаи онхо дар чараёни таълим истифода мешаванд. Назарияи тахкики мо ба асархои илмй, монография ва натичаи тадкикоти олимону мухаккикони маъруф ба монанди Галскова Н.Д., Гез Н.И., Каменетская Н.П., Ефременко В.А., Мятова М.И., Леонович Е.О., Смирнов И.Б., Ким Н.А., Ливенес М.А., Малишева С.В., Перкова В.Г., Рожкина Е.В., Саприкин Э.Э., Шеглов Ю.А., Кириллова Е.П., Лазарева Б.Т., Эрнарестен Н., Петрушин С.И., Китайгородская Г.А., Устинова Е.С., Еналиева Т.М., Колкова М.К., Краевский В.В., Хуторской А.В., Будко А.Ф., Петрова С.И., Соколова Е.Н., Рогова Г.В., Верешагина И.Н., Филатов В.М., Белогрудова В.П., Исаева Т.Е., Шукин А.Н. асос ёфтааст. Мухаккикони точик, аз кабили С.Н.Алиев, П.Ч,амшедов, К.Усмонов, А.Бойматов, И.Эмомов, А.Ч,. Каюмов ва дигарон дар хусуси истифодаи маводи видеой ва видеофилмхо хамчун маводи мултимедиявй ва воситаи таълимй фикру акидахои худро иброз дошта, дар тадкикоти худ ахамияти методии видеоро дарч намудаанд. Истифодаи натичабахши видео дар рафти таълими забони англисй аз омузгор малакаю махорати махсусро талаб менамояд. Зарур аст, ки мавсуф навъхои гуногуни маводи видеой ва методхои кор бо онхоро хуб донад ва принсипхои махсуси таълимро риоя намояд. Муаллим хангоми пешниходи навори видеой баъзе нуктахои онро шарх дода, машку супоришхои вобаста ба видеоро пеш аз тамошо ва баъд аз тамошо ба донишчуён мефахмонад. Баъди тамошои видео донишчуён таассуроти худро аз видео баён мекунанд. Дар сурати пешниход шудани машку супоришхо ба ичрои онхо мепардозанд. Хднгоми истифодаи маводи видеой ва видеофилмхо метавон аз жанрхои гуногун аз кабили филмхои кишваршиносй, фархангшиносй, филмхои хуччатй, видеохои таълимй интихоб намуд. Мутобиксозии филмхои бадей ба раванди таълим ва интихоби видеохои мутобик ба сатхи забондонии донишчуён барои ташкили мубохисахо имкони васеъ фарохам оварда, барои рушди малакаю махорати нуткии онхо мусоидат менамояд. Хусусиятхои равонии таъсири видеохои таълимй ба донишчуён

(;обилияти назорат кардани ди;;ати хар як донишчу ва ахли гурух, таъсир ба хачми хотираи дарозмуддат ва баланд бардоштани ;обилияти хотира, таъсири хисси ба онхо, боло бурдани хавасмандй ба омузиш) ва интенсификатсияи раванди таълим мусоидат намуда, барои ташаккули салохияти коммуникатсионии (лингвистй, ичтимой ва ичтимой-фархангй) донишчуён шароити мусоид фарохам меорад. Дар методикаи таълими забонхои хоричй хангоми кор бо матн методистхо се мархилаи асосиро чудо мекунанд:

• мархилаи пешазматнй (pre-viewing);

• мархилаи матнй (while viewing);

• мархилаи баъдиматнй ((post) after-viewing) [3, с.137].

Хдр як мархила дорои хусусиятхои хоси худ буда, риояи талаботи хар як мархила зарур аст. Аз ин ру,мо низ донистем, ки хар як мархиларо дар алохидагй баррасй намоем.

Методистон ду хадафи асосиро барои мархилаи пешазматнй муайян карданд:

1. Донишчуёнро хавасманд гардонда, онхоро барои ичрои маш;у супоришхо ва вазифа омода намуда, ба иштирокчиёни фаъоли раванди таълим табдил додан;

2. Мушкилоти имконпазирро дар дарки матн бартараф намуда, донишчуёнро барои бомуваффа;ият ичро намудани супоришхо омода намудан.

Вазифахое, ки метавонанд дар ин мархила истифода шаванд:

- чамъбасти донишхои ;аблан андухташуда оид ба мавзуъ;

- тамошои бесадои як ;исми филм (ба таври умумй);

- бо руйхати калимахои нав, бо тарчума ё таърифхои пеш аз матн овардашуда мебояд кор кард [2, с.28]. радами навбатй - мархилаи матнй ё худ кор бо матн мебошад. Ма;сади асосии ин мархила таъмини рушди минбаъдаи салохиятхои забонй, нут;й ё ичтимоию фархангии донишчуён бо назардошти имкониятхои во;еии умумигардонии забони хоричй мебошад.

Намудхои кор дар мархилаи мазкур:

1. Пайдо кардан / интихоб намудан / хондан / пайвастан / гузоштан:

- чавобхо ба саволхои пешниходшуда;

- тасди;и дуруст / нодуруст будани изхорот;

- сарлавхаи мувофи; барои хар як банд;

2.Тахмин кардан:

-дар бораи маънои калима, ибора ё калимахои дохили матн;

-кадоме аз тарчумахои пешниходшуда/кадом таърифи калима маънои онро дар ин замина дурусттар инъикос мекунад;

- чй гуна руйдодхо дар боби дуюм/;исми минбаъдаи матн [12] инкишоф меёбанд.

Мархилаи сеюм-мархилаи баъд аз матн аст.Ма;сади ин мархаларо низ методистон чунин

чудо мекунанд: истифодаи матни аслй хамчун асос ва дастгирии рушди малакахои истехсолй дар нут;и шифохй ё хаттй. Дар ин мархила, метавон истифода бурд: корхои лоихавй, ки бо омода кардани видеохои шабех дар ихтиёри худ (сабти видеоии сафархо ва саёхатхо ба шахр / коллеч ва f., хикоя дар бораи оилаи худ ва f.; бозихои на;шофаранда, ки дар асоси сюжет ё холатхои филми видеой омода шудаанд) [13].

Баъд аз тах;и;и назариявй, омузишу тахлили адабиёти илмию методй ва муайян кардани мушкилоти чойдошта мо як мачмуи хурди маш;хоро барои корхои амалй бо маводи видеой тахия кардем. Шояд маш;хои овардашуда пештар мавриди истифода ;арор гирифта бошанд, аммо мо кушиш кардем, ки бо такя ба тачрибаи пешин ва баррасии масъалаи тад;и;от маш;хои наву муосир пешниход намоем. Мисол: 1.Кор бо муколамахои видеой(10 - 15 да;и;а)

Муаллим порчаеро аз филме, ки 3-5 да;и;а давом дорад, дар он суханхо равшану возех гуфта шуда бошад, аз чихати шакл ва мазмун сода бошад, интихоб мекунадДар як эродро дар вара;аи алохида менависад. Донишчуёнро ба якчанд гурух та;сим мекунад ва ба хар гурух мачмуи пурраи кортхои дорои муколама медихад. Гурух бояд ба сатрхои матнй нигох кунад, аммо ба кортхо назар накунад ва баъд сатрхои матниро бо тартиби дар сабт пайдошуда гузорад. Пас аз ин, бояд донишчу дубора ба порча нигарад ва тартиби дурусти гуфторро тафтиш кунад.

2. Five W's and H (15-20 да;и;а)

Муаллим аз барномаи ахбори телевизионй порчаи видеоиеро интихоб мекунад, ки онро натто; мехонад ва барои додани хама гуна саволхои махсус маводи кофй дорад. У минбаъд ба донишчуён мефахмонад, ки онхо акнун хабари во;еиро хоханд дид, ки дорои маълумот барои посух ба саволхои зерин мебошанд:

Who is about? (Дар бораи кист?)

What is about? (Дар бораи чист?)

When did it happen? (Кай ин вокеа рух додааст?)

Where d id it h app en? (Дар кучо ин вокеа рух додааст?)

Why did it happen? (Барои чй ин вокеа рух додааст?)

How did it happen? (Чигуна ин вокеа рух додааст?)

Муаллим дар тахтаи синф ин шаш саволро менависад ва донишчуёнро аз он огох мекунад, ки дар порчаи матнй чй кадар навигарй мавчуд аст. Вазифаи мухим ин аст, ки шунидану кушиш, дарку фахмидани видео кардан аст. Вазифаи пеш аз тамошои дуюмин бор тамошои видео -шунидан ва кайд кардан дар пахлуи хар як савол аст. Пас аз тамошои дуюм донишчуён ба ин шаш савол чавоб медиханд.

3. Мубохиса.

Муаллим порчаеро интихоб мекунад, ки дорои баъзе фикру акидаест ва метавонад боиси ихтилофот ва бахсу мунозира шавад. Ин изхорот дар тахтаи синф навишта мешавад. Сипас, донишчуён ба порчае назар мекунанд, ки ин идеяро дар бар мегирад. Пас аз тамошои навори видео донишчуён ба ду гурухи "тарафдор" ва "мукобил" чудо шуда, хар як даста рохбар интихоб мекунад. Рохбар дар аввал фикри умумии коллективро баён карда, дар охир фикри чамъбастиро пешниход месозад. Илова ба машкхо, мо накшаи дарсеро дар мавзуи «Британияи кабир» тартиб додем. Максад ва вазифахои дарси мазкур: такмили махорати нутк; рушди малакахои гуфтор ва тафохум; бедор намудани шавку рагбати донишчуён ба омузиши забони англисй ва пайдо намудани маълумоти фархангию маданй дар бораи кишвари англисзабон.

Дар мархилаи санчиши дониш ва малакахо ба донишчуён чунин вазифа пешниход карда мешавад:

1) Калимахоро дар сутунхо мувофик гузоред (мувофики матни каблан омухташуда).

2) Ч,ойхои холии чумлахоро пур кунед.

3) Аз калимахои додашуда чумла созед [11 ,с.85].

Дар мархилаи омузиши маводи нав пешниход карда мешавад, ки видеороликхоро дар бораи мавзеъхои чолибу тамошобоби Британияи кабир барои дарки аввал тамошо кунанд «Greenwich Katarinch's Dock» (Бандари Гринвич Катаринч), «Westminster abbey» (Аббистони Вестминстер), («Buckingham Palace» (касри Букингем), «Tower Bridge» (пули Тавер), «Trafalgar Square» (майдони Трафалгар).Дар мархилаи мустахкамкунии маводи омухташуда барои азхудкунии сужахои тамошошуда корхои таълимй ба ичро расонида мешаванд. Хдр як сужа бори дуюм ба намоиш гузошта шуда, инчунин барои санчиши дарки мавод супоришхо пешниход карда мешаванд.Барои хар як сужаи видео мубохисахои гурухй барпо карда мешавад. Дар рафти ин мубохиса калимаю иборахои нав ва истилохоти сохавй мавриди истифодаи васеъ карор гирифта, коидахои азхудкардаи грамматикию фонетикй ва лексикй дуруст истифода мешаванд.

Хдмин тавр, дар ин мархилахои дарс дидан мумкин аст, ки чи тавр истифодабарии видео барои бехтар аз худ намудани мавод мусоидат мекунад, шавку завки донишчуёнро ба омузиш бедор месозад. Тамошои маводи видеой метавонанд ба рушди малакахои тафохум ва гуфтор низ мусоидат кунад. Бо ёрии видеохо, метавон на танхо маводи навро аз худ кард, балки сатхи азхудкунии маводи омухташударо санчид, нутки шифохиро инкишоф дод ва тавассути гуш кардан нутки хоричиро метавон дуруст дарк намуд. Дар охир метавон хулоса кард, ки самаранокии истифодаи маводи видеой ва видеофилмхо хамчун маводи мултимедиявй дар он аст, ки онхо хам аз лихози дидан ва хам шунидан маълумоти заруриро дар хотираи донишчуён кавй нигох медоранд. Дар баробари тамошо кардани маводи видеой, пешниходи машку супоришхо ва истифодаи амалии маводи омухташуда ба рушди салохияти лингвистй, касбй, ичтимоию ва ичтимой-фархангй мусоидат хохад кард.Барои ноил шудан ба хадафхои гузошташуда интихоб ва истифодаи маводи видеой басанда набуда, методи махсуси кор бо видеоро талаб менамояд. Хусусиятхои педагогию равонй ва методии маводи видеой хатман ба инобат гирифта шуда, коркарди методии видеой ва дар заминаи он пешниход гаштани машку супоришхо талаботхои кор бо маводи видеой ба шумор меравад. Бо вучуди мавчуд набудани дастурамалу рохнамохои махсуси истифодаи маводи видеой, омузгорро зарур аст, ки ба илми методика такя намуда, аз интихоби маводи видеой то ба истифода шудани он меъёрхо ва талаботхои алохидаро риоя намояд.

ПАЙНАВИШТ:

1. Ашрапов, Б.П. Эффективность видеоматериалов для обучения иностранному языку / Б.П. Ашрапов // Международный журнал гуманитарных и естественных наук. - 2022. - № 4-1(67). - С. 74-76. - DOI 10.24412/2500-1000-2022-4-1-74-76.

2. Верисокин,Ю.И.Видеофильм как средство мотивации школьников при обучении иностранному языку/Ю.И.Верисокин//Иностранные языки в школе.-2011.-№ 5.

3. Гальскова, Н.Д. Современная методика обучения иностранным языкам: Пособие для учителя / Н.Д. Гальскова. - 2-е изд., перераб. и доп. М.: АРКТИ, 2013.

4. Гальскова,Н.Д.Теория обучения иностранным языкам/Н.Д.Гальскова.-Москва:Академия, 2012.

5. Зимняя И.А. Психология обучения иностранным языкам в школе / И.А. Зимняя.-М.: Просвещение, 2011.

6. Каменецкая, Н.П. Применение информационных технологий на уроках иностранного языка//Н.П. Каменецкая, В.А. Ефременко / Иностранные языки в школе.-2007.-№8. - С. 18-22.

7. Малычева, М.Ю. Использование видеофильмов при обучении иностранному языку в средней общеобразовательной школе / М.Ю. Малычева // Иностранные языки в школе. 2011. №4.

8. Пассов, Е.И. Урок иностранного языка в средней школе: учебное пособие / Е.И. Пассов. М.: Книга, 2009. 212 с.

9. Рогова Г.В. Методика обучения английскому языку на начальном этапе в средней школе/Г.В.Рогова,И.Н.Верещагина. - М.: English Publication, 1986. - 224с.

10.Соколова,Е.Н.Методика обучения иностранным языкам:Продвинутый курс:Пособие для студентов педагогических вузов и учителей/Е.Н.Соколова.-М.:АСТ Издательство,2008.-271 с.

11.Щукин, А.Н. Современные интенсивные методы и технологии обучения иностранным языкам/А.Н.Щукин. - М.: Филоматис, 2008. - 188 с.

12.http://www.ucheba.com/met_rus/k_inostrannyi/engl_play.htm

13.http://www.vevivi.ru/best/Razvitie-kommunikativnoi-kompetentsiiref197594.html

14.https://didaktica.ru/osnovy-obshhej-didaktiki/172-organizacionnye-formy-obucheniya.html

15.http://www.moluch.ru/conf/ped/archive/22/2161

16.http://dic.academic.ru

REFERENCES:

1. Ashrapov, B.P. Effectiveness of video materials for foreign language teaching / B.P. Ashrapov // International Journal of Humanities and Natural Sciences. - 2022. - No 4-1(67). - P. 74-76. - DOI 10.24412/2500-1000-2022-4-1-74-76.

2. Verisokin, Yu.I. Video as a means of motivating schoolchildren in teaching a foreign language / Yu.I. Verisokin // Foreign languages at school. 2011. No. 5.

3. Galskova, N.D. Modern methodology for teaching foreign languages: a manual for a teacher / N.D. Galskov. -2nd ed., Refined. and add. - M.: Arcti, 2013.

4. Galskova, N.D. Theory of teaching foreign languages / N.D. Galskova, N.I. Ges. Moscow: Academy, 2012.

5. Zimnaya,I.A.Psychology of teaching foreign languages at school/I.A.Zimnaya.-M.:Education, 2011.

6. Kamenetskaya N.P., Efremenko V.A. The use of information technologies in foreign language lessons // Foreign languages at school, 2007. No. 8. - P. 18-22.

7. Malycheva, M.Yu. Using videos in teaching a foreign language in a secondary school / M.Yu. Malycheva // Foreign languages at school. 2011. No. 4.

8. Passov E.A foreign language lesson in secondary school: Textbook/E.I.Passes.M.:Book,2009.212 p.

9. Rogova G.V., Vereshagina I.N. Methods of teaching English at the initial stage in high school. - M.: English publication, 1986. - 224 p.

10.Sokolova E.N. Methods of teaching foreign languages: an advanced course: a manual for students of pedagogical universities and teachers. - M.: ACT Publishing House, 2008. - 271 p.

11. Shukin A.N. Modern intensive methods and technologies for teaching foreign languages. - M.: Filomatis, 2008. - 188 p.

12. http://www.ucheba.com/met_rus/k_inostrannyi/engl_play.htm

13.http://www.vevivi.ru/best/Razvitie-kommunikativnoi-kompetentsiiref197594.html

14. https://didaktica.ru/osnovv-obshhcj-didaktiki/] 72-organizacionnvc-formv-obuchcniya.html

15.http://www.moluch.ru/conf/ped/archive/22/2161

16.http://dic.academic.ru