Научная статья на тему 'ИСЛОҲОТЛАР ДАВРИДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ СОҲАСИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ'

ИСЛОҲОТЛАР ДАВРИДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ СОҲАСИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
148
17
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЭКОНОМИЧЕСКИЕ И СОЦИАЛЬНЫЕ РЕФОРМЫ / УПРАВЛЕНИЕ СПОРТОМ / ПОДГОТОВКА СПОРТСМЕНОВ / ПРАВОВЫЕ ОСНОВЫ

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Турсуналиев И.А.

Ушбу мақолада Ўзбекистонда жисмоний тарбия ва спорт фаолиятини ривожлантиришга доир ҳуқуқий асосларнинг моҳияти ва иқтисодий чора-тадбирларнинг аҳамияти ѐритилган. Шунингдек, мамлакатимизда жисмоний тарбия ва спорт фаолиятига қизиққан иқтидорли ѐшларни саралаб олиш, бу борада селекция ишларини жадаллаштириш масалалари, сараланган иқтидорли спортчиларни мақсадли тайѐрлаш ишларини тизимли равишда ташкил этиш ва вилоятлар спорт бошқармалари назорати остида спорт ишларини янада такомиллаштириш, жисмоний тарбия ва спортга ихтисослашган таълим муассасаларини ролини ошириш масалалари келтирилган.В статье рассматривается, значение экономических мер и правовых основ в развитии деятельности физического воспитания и спорта в Узбекистане. Также, приведены данные отбора талантливой молодежи, интересующейся в спортивной деятельностью, работы по интенсификации селекции в этой сфере, организации систематической работы целевой подготовки одаренных спортсменов, дальнейшего совершенствования спортивных работ под контролем областных управлений по спорту; задачи повышения значимости роли организаций образования, специализирующихся в спорте и физическом воспитании.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ИСЛОҲОТЛАР ДАВРИДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ СОҲАСИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ИСТИҚБОЛЛАРИ»

Хулоса. Машгулотнинг юкори зичлиги, дам олиш танаффусларининг турли хил шиддат билан алмашиниши х,ар хил мушак гурух,ларига ишлов беришга ёрдам берди, вазнни камайтириш ва жисмоний х,олатни оддий машгулотга нисбатан анча тезрок яхшилашга имкон яратди. Биз томонимиздан ишлаб чикилган дастур асосида мунтазам машгулотллар хотин-кизларнинг жисмоний ривож-ланишига ижобий таъсир курсатганлиги аникланди: тажриба гурух,ида: гавда огирлиги - уртача 4,12 кг., сон айланаси

4,3 см. , тос айланаси 4,8 см га камайди; назорат гурух,ида: гавда огирлиги - уртача 2,1 кг., сон айланаси 2,1 см, тос айланаси 0,7 см га камайди.

Умуман олганда, натижалар базавий, ракс аэробика ва кучга йуналтирилган хдмда анъанавий машгулот тизимларини узига мужассам этган комплекс дастур 2530 ёшдаги хотин-кизларнинг жисмоний ривожланиши, жисмоний тайёргарлигини яхшилашга, хдракат фаоллигини оширишга имкон яратди.

Адабиётлар:

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 3 июндаги "Жисмоний тарбия ва оммавий сопртни янада ривожлантириш тугрисида"ги П^-3031-сонли ^арори.

2. Адамова И.В. Технология комплексных занятий оздоровительными видами гимнастики и плавания с женщинами 35-45 лет. Дисс. ... кан.пед.наук. М., 2000.

3. Лисицкая Т.С. Аэробика на все вкусы. - М, "Просвещение" - Владос, 1994.

4. Лисицкая Т.С. Принципы оздоровительной аэробики. Теория и практика физической культуры, 2002. №8.

Л.Н. Шахриддинова

Маколада урта ёшдаги хотин-кизлар билан олиб бориладиган согломлаштирувчи аэробика машгулотлари мазмуни, тузилиши, уларни ташкил этиш ва утказиш методикаси масалалари ёритилган булиб, бундай машгулотларнинг хотин-кизлар саломатлигини тиклашга ижобий таъсир этиши асослаб берилган.

The article reveals the content, structure, methods of organization and carrying out health-improving aerobics classes conducted with middle-aged women and substantiates their positive impact on women's health.

СПОРТ ФАНИ: МУАММОЛАРИ ВА ИСТЩБОЛЛР/ НАУКА О СПОРТЕ:

ПРОБЛЕМЫ И ПРЕСПЕКТИВЫ

И.А.ТУРСУНАЛИЕВ, УЗБЕКИСТОН ДАВЛАТ ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ИНСТИТУТИ

ХУЗУРИДАГИ ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ БУЙИЧА МУТАХАССИСЛАРНИ ИЛМИЙ-МЕТОДИК ТАЪМИНЛАШ, ^АЙТА ТАЙЁРЛАШ ВА УЛАРНИНГ

МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ МАРКАЗИ ДИРЕКТОРИ

ИСЛО^ОТЛАР ДАВРИДА ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ СО^АСИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ ИСТЩБОЛЛАРИ

Аннотация. В статье рассматривается, значение экономических мер и правовых основ в развитии деятельности физического воспитания и спорта в Узбекистане. Также, приведены данные отбора талантливой молодежи, интересующейся в спортивной деятельностью, работы по интенсификации селекции в этой сфере, организации систематической работы целевой подготовки одаренных спортсменов, дальнейшего совершенствования спортивных работ под контролем областных управлений по спорту; задачи повышения значимости роли организаций образования, специализирующихся в спорте и физическом воспитании.

Ключевые слова: экономические и социальные реформы, управление спортом, подготовка спортсменов, правовые основы.

Мамлакатимизда ахолининг айникса, келажак ворислари булган ёш авлоднинг жисмоний тарбия ва оммавий спорт билан мунтазам шугулланиши учун бугунги замон талабларига мос шарт-шароитлар яратиб берилмокда. Шу билан бирга, спорт мусобакалари оркали ёшларимиз уз иродаси, кучи ва имкониятларига булган ишончини мустахкамлаш, мардлик ва ватанпарварлик, она Ватанга садокат туйгуларини камол топтириш, улар орасидан иктидорли спортчиларни саралаб олиш ва максадли тайёрлаш ишларини тизимли ташкил этиш борасида хам кенг куламли ишлар амалга оширилмокда.

Жисмоний тарбия ва спорт сохасида олиб борилаётган кенг куламли ислохотлар ёш авлод саломатлигини мухофаза килиш ва мустахкамлаш, таълим жараёнининг барча йуналишларида согломлаштириш дастурларни таъминлашга каратилмокда. Шу боис, таълим муасассаларида болалик ва усмирлик давридан бошлаб жисмоний тарбия ва спортга жалб этиш борасида мухим пойдевор куйилган.

Узбекистон Республикаси

Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий Мажлисга такдим этилган Мурожаат-номасида жисмоний тарбия ва спорт сохасининг моддий-техник базасини мустахкамлаш буйича келгуси йилда кенг куламдаги ишлар кузда тутилган. Жумладан, Нукус шахрида олимпия ва миллий спорт турларига ихтисослаш-тирилган олий спорт махорати мактаби, Урганчда "Ёшлик" спорт мажмуаси, Тошкент, Андижон, Самарканд, Бухоро шахарларида универсал спорт

мажмуалари, ^арши шахрида спорт-согломлаштириш мажмуаси, куп тармокли ёпик сузиш хавзаси барпо этиш масалалари белгилаб берилган [1].

Бугунги кунда жисмоний тарбия ва спорт сохасини тубдан ривожлантириш, юртимизнинг барча худудларида бунёд этилган спорт иншоотларининг мавжуд салохиятидан самарали ва оптимал даражада фойдаланиш хисобига ёшларнинг жисмоний тарбия ва спорт билан бандлигини таъминлаш хамда халкаро турнирлар ва жахон микиёсидаги мусобакаларда совринли уринларга эга

булиш масалаларини бугунги куннинг устувор масалалардан бири сифатида эътироф этиш жоиздир.2017 йилда Узбекистонлик спортчилар бокс, дзюдо, таэквондо, огир атлетика, эркин кураш, самбо буйича утказилган турли халкаро мусобакаларда салмокли ютукларга эришдилар. Айникса узбек миллий кураши тарихида ёркин сахифа очилди. Сентябрь ойида Туркманистонда булиб утган Осиё олимпия кенгаши Бош ассамблеяси йигилишида ушбу миллий спорт турини Осиё уйинлари дастурига киритиш хакида карор кабул килинди. Яъни 2018 йил Индонезияда булиб утадиган XVШ-Осиё уйинларида китъамиз спортчилари узбек миллий кураши буйича хам узаро беллашадилар. Энди жахон спорт майдонларида"х,алол", '^ирром","чала", "ёнбош" деган сузлар жаранглаб, узбек номини, Узбекистон номини дунёга тараннум этади [1].

Узбекистон Республикаси

Президенти Шавкат Мирзиёев

рахбарлигида жисмоний тарбия ва спорт сохасидаги амалга оширилаётган ислохот-лар натижасида сохада сифат узгаришлари сезилди. Утган 2017 йил даврида махаллий ва халкаро спорт мусобакаларида спортчиларимиз томонидан 483 та олтин, 394 та кумуш, 536 та бронза, жами 1413 та медал кулга киритилди. Мамлакатимизда халкаро микёсдаги мусобакалар муваффа-киятли утказилди. Май ойида Тошкентда булиб утган бокс буйича Осиё чемпионатида спортчиларимиз унта вазн тоифасидан туккизтасида олтин медалга сазовор булди [2].

Узбекистон Республикаси

Президентининг "Маданият ва спорт сохасида бошкарув тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари

тугрисида" Фармонига биноан (2017 йил 15 февраль) Узбекистон Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт давлат кумитаси ташкил килинди. Ахоли кенг катламини спорт билан шугулланишга жалб этиш, жисмонан соглом авлодни тарбиялаш, спорт индустрияси ва инфратузилмасини ривожлантириш, шахар ва туманларда оммавий спорт тадбирлари ва мусобакалар утказиш, Миллий олимпия

кумитаси, спорт турлари буйича федерациялар ва ассоциациялар билан биргаликда истеъдодли спортчиларни танлаш, тайёрлаш ва махоратини ошириш, кадрлар тайёрлаш, сохага замонавий технологияларни жорий этиш ва халкаро алокаларни кенгайтириш унинг асосий вазифалари этиб белгиланди[4].

Мазкур Фармонини бажариш юзасидан хамда Жисмоний тарбия ва спорт давлат кумитасининг самарали фаолият юритишини таъминлаш максадида Узбекистон Республикаси Халк таълими вазирлиги хамда Олий ва урта махсус таълим вазирлигининг Узбекистон Республикаси Халк таълими вазирлиги хузуридаги Болалар-усмирлар спорт мактаблари ходимларини кайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш марказини Узбекистон давлат жисмоний тарбия институти хузуридаги Жисмоний тарбия ва спорт буйича мутахассисларни илмий-методик таъминлаш, кайта тайёрлаш ва уларнинг малакасини ошириш марказига бирлаштириш йули билан уни кайта ташкил этиш, шунингдек, мазкур марказларнинг штатлар сонини оптимал-лаштириш хамда уларга бириктириб куйилган бинолар, иншоотлар ва бошка мол-мулкларни тасарруф этиш ва улардан фойдаланиш борасидаги мухим масалалар хам таъкидлаб утилган[5].

Узбекистон Республикаси

Президентининг 2017 йил 7 февралдаги ПФ-4947-сонли Фармони билан тасдик-ланган "2017-2021 йилларда Узбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йуналиши буйича Х,аракатлар стратегияси"да ахолининг спорт билан мунтазам шугулланишини таъминлаш, ёшликдан спортга булган муносабатни янада такомиллаштиришда "ёш авлоднинг ижодий ва интеллектуал салохиятини куллаб-кувватлаш ва руёбга чикариш, болалар ва ёшлар уртасида соглом турмуш тарзини шакллантириш, уларни жисмоний тарбия ва спортга кенг жалб этиш" ишларини амалга ошириш таъкидлаб утилган [6].

Мамлакатимизда мактаб, лицей ва коллеж укувчи-ёшлари хдмда олий таълим тизимидаги таълим муассасаларининг

талаба-ёшлари уртасида жисмоний тарбия ва спорт тобора оммалашиб бораётганлиги таълим муассасаларида тахсил олаётган навкирон йигит-кизларимиз учун чинакам жисмоний чиникиш ва махорат мактабига, шунингдек, спорт уларнинг хаёт йулида парвоз майдончасига айланиб улгурган. Ёш авлоднинг спортга булган интилиш-ларини рагбатлантириш максадида "Умид нихоллари", "Баркамол авлод",

"Универсиада" спорт мусобакаларини узида мужассам этган уч боскичдан иборат яхлит тизимнинг мавжудлиги ва унга булган кизикишнинг ортаётганлиги фикримизнинг ёркин далилидир. Уч боскичли тизим оркали бугунги кунда нуфузли халкаро майдонларда Ватанимиз байрогини баланд кутариб келаётган машхур спортчилар етишиб чикмокда. Энг мухими шуки, ушбу мусобакалар ёшларимизни оммавий тарзда спортга, соглом турмуш тарзига ошно килиш воситасига айланди.

Юртимизда усиб келаётган ёш авлоднинг жисмоний ва маънавий саломатлигини шакллантириш асосида уларда соглом турмуш тарзига интилиш ва спортга мехр-мухаббатни сингдиришнинг гоят мухим шарти сифатида болалар оммавий спортини ривожлантиришни таъминлаш максадида 2002 йил 24 октябрда "Узбекистон Болалар спортини ривожлантириш жамгармасини тузиш тугрисида"ги ПФ-3154-сонли Фармони кабул килинган эди. Ушбу Фармонга асосан Республикамизда Болалар спортини ривожлантириш жамгармасининг асосий вазифалари белгилаб берилди.

Болалар спортини ривожлантириш маблаглари 2017 йил мобайнида 85,6 млрд. сум маблаг айнан молиялаштиришга йуналтирилган булиб, шундан 48,2 фоизи давлат маблаглари, 27,6 фоизи нодавлат маблаглари хисобидан молиялаштирилган (1-жадвал).

1-жадвал маълумотларидан куриниб турибдики, республикамизнинг айнан Самарканд, Тошкент, ^оракалогистон Республикаси, Андижон, Бухоро, Фаргона вилоятларида курилаётган ва реконструкция килиниши хамда капитал

таъмирланиши режалаштирилаётган спорт объектлари сони юкорилиги билан ажралиб туради. Ушбу ракамлар юкоридаги вилоятларнинг спорт объектлари салохиятидан самарали фойдаланиш хамда худудларда ёшларимиз учун катта имкониятлар яратилаётган-лигидан далолат беради.

Узбекистон Республикаси

Президентининг 2017 йил 3 июндаги "Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари тугрисида"ги карори сохадаги яна бир мухим хужжат булди. Ушбу карор ижроси сифатида Узбекистон Республикасида жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш буйича дастур кабул килинди. 2017-2021 йилларда

жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш борасидаги Дастурда спорт мактабларининг моддий-техник базасини мустахкамлаш максадида 167 та спорт иншооти, жумладан, 90 та спорт мажмуаси ва 77 та сузиш хавзасини куриш, реконструкция килиш, капитал таъмирлаш, жихозлаш ва кайта жихозлаш максадида 995,2 миллиард сумдан зиёд маблаг сарфланиши назарда тутилган. Дастур доирасида 2017 йил узида 153 та болалар майдончаси таъмирланган, 232 та замонавий майдонча, Нукус шахрида спортнинг олимпия ва миллий турларига ихтисослаштирилган спорт мажмуаси фойдаланишга топширилган.

1-жадвал

2016-2020 йилларда болалар ва усмирлар спорт мактаблари ва ихтисослаштирилган болалар ва усмирлар спорт мактабларини куриш, реконструкция килиш ва капитал таъмирлаш

параметрлари (йиллар буйича)

Т/р Худудлар номи Янгидан куриладиган, реконструкция килинадиган, капитал таъмирланадиган БУСМ ва ИБУСМларнинг умумий сони шу жумладан:

2016 йил 2017 йил 2018 йил 2019 йил 2020 йил

1 Коракалогистон Республикаси 13 2 2 3 3 3

2 Андижон вилояти 13 3 2 3 3 2

3 Бухоро вилояти 13 2 3 3 2 3

4 Жиззах вилояти 10 2 2 3 2 1

5 Кашкадарё вилояти 11 2 2 2 2 3

6 Навоий вилояти 5 1 1 1 1 1

7 Наманган вилояти 10 3 2 2 2 1

8 Самарканд вилояти 16 3 3 3 3 4

9 Сурхондарё вилояти 11 2 3 2 2 2

10 Сирдарё вилояти 8 1 2 1 2 2

11 Тошкент вилояти 15 3 3 3 3 3

12 Фаргона вилояти 15 3 2 4 3 3

13 Хоразм вилояти 4 1 1 1 1

14 Тошкент шахри 8 2 2 1 2 1

Жами: 152 30 30 32 31 29

--0-------

Манба: Узбекистон Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт давлат кумитаси маълумотлари.

Хусусан, Болалар спортини ривожлантириш жамгармаси маблаглари хисобидан 39 та спорт иншоотини куриш ва реконструкция килиш ишлари жадвалдан ортда колгани, сузиш

хавзаларини замонавий анжомлар билан жихозлаш кечиктирилгани танкидий таъкидлаб утилган. Спорт мажмуаларидан фойдаланиш самарадорлигини ошириш,

ёшларни уларга янада кенг жалб этиш зарурлиги кайд этилди.

Шунингдек, Президентимизнинг Токио шахрида (Япония) булиб утадиган XXXII ёзги Олимпия ва XVI Паралимпия уйинларига тайёрлашга оид карори ижроси доирасида Узбекистон Жисмоний тарбия ва спорт давлат кумитаси, Миллий олимпия кумитаси хамда спорт ташкилотлари хамкорлигида иктидорли спортчиларни саралаш ва терма жамоаларни шакллантириш, спортчилар-нинг махаллий ва хорижий укув-машгулот йигинларини ташкил этиш, уларнинг

нуфузли мусобакалардаги муносиб иштирокини таъминлаш борасида катор ишлар амалга оширилиши белгилаб берилди.

2017-2020 йилларда Тошкент шахри ва Узбекистон Республикаси худудларида спорт турлари буйича ихтисослашувига караб Олий махорат спорт мактаблари курилиш ва реконструкция ишларини амалга ошириш даври келтирилган ва бу чора-тадбирлар бугунги кунда амалга ошириб келинмокда (2-жадвал).

2-жадвал

Узбекистон Республикаси худудларида 2016-2020 йилларда ташкил этиладиган _олий махорат спорт мактаблари таркиби_

Т/р

Олий махорат спорт мактаблари номи

Спорт турлари

буйича ихтисослашуви

Курилиш ва реконструкция ишларини амалга ошириш даври

Спорт мактаблари билан ташкилий-кадр, укув-услубий ва моддий техник базаларини мустахкамлаш масалаларида хамкорлик киладиган спорт турлари буйича федерациялар ва уюшмалар

Нукус олий махорат спорт мактаби_

Спорт курашлари

2018-2019 йиллар

Узбекистон спорт курашлари _уюшмаси_

Андижон олий махорат спорт мактаби

Бокс

2016-2017 йиллар

Узбекистон бокс федерацияси

Бухоро олий махорат спорт мактаби_

Гимнастика

2017-2018 йиллар

Узбекистон гимнастика _федерацияси_

Жиззах олий махорат спорт мактаби_

Бокс

2018-2019 йиллар

Узбекистон бокс федерацияси

Карши олий махорат спорт мактаби_

Дзюдо

2017-2018 йиллар

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Узбекистон дзюдо федерацияси

Навоий олий махорат спорт мактаби_

Сув спорти турлари

2018-2019 йиллар

Узбекистон сузиш федерацияси

Наманган олий махорат спорт мактаби

Велоспорт (шоссе, трек)

2018-2020 йиллар

Узбекистон велоспорт _федерацияси

Самарканд олий махорат спорт мактаби

Енгил атлетика

2016-2017 йиллар

Узбекистон енгил атлетика _федерацияси_

Термиз олий махорат спорт мактаби_

Спорт якка курашлари

2019-2020 йиллар

Узбекистон дзюдо федерацияси, _Кураш федерацияси_

10

Гулистон олий махорат спорт мактаби

Теннис, стол тенниси

2017-2018 йиллар

Узбекистон теннис федерацияси, Стол тенниси федерацияси

11

Тошкент вилояти олий махорат спорт мактаби

Ук отиш спорти

2017-2019 йиллар

Узбекистон ук отиш федерацияси

12

Фаргона олий махорат спорт мактаби_

Таэквондо WTF

2019-2020 йиллар

Узбекистон таэквондо WTF _федерацияси_

13

Урганч олий махорат спорт мактаби_

Огир атлетика

2019-2020 йиллар

Узбекистон огир атлетика _федерацияси_

14

Тошкент шахри олий махорат спорт мактаби

Спортнинг уйин турлари

2016-2018 йиллар

Узбекистон баскетбол федерацияси, Волейбол федерацияси, Гандбол федерацияси, Теннис федерацияси, Стол тенниси федерацияси, Чим

устида хоккей федерацияси, Бадминтон федерацияси, Шахмат _федерацияси_

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Манба: Узбекистон Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт давлат кумитаси маълумотлари.

2018-2021 йилларда

Республикамизда жисмоний тарбия ва спорт сохасини баркарор ривожлантириш борасида куйидаги чора-тадбирларни амалга ошириш максадга мувофик, яъни:

- мамлакатимизда оммавий, олимпия ва миллий спорт турларини, шу жумладан жамоавий спорт турларини ривожлан-тириш оркали ахолининг саломатлигини мустахкамлаш ва жисмоний тарбия маданиятини ошириш, мамлакатнинг жахон спорти майдонидаги урнини мустахкамлаш;

- худудларда утказиладиган барча даражадаги футбол мусобакаларини ташкил этиш ва утказишнинг мавжуд тизимини илгор хорижий тажрибадан келиб чиккан холда такомиллаштириш, сохадаги жиддий муаммоларни хал килиш ва халкаро мусобакаларда юкори натижалар кайд этилишига оид чора-тадбирларни ишлаб чикиш;

- жисмоний тарбия ва спорт сохасида хусусий сектор ва тадбиркорликни ривожлантириш, спорт муассасалари, айникса, хусусий спорт ташкилотларида ахолига сифатли жисмоний тарбия-согломлаштириш ва спорт хизматлари курсатилишини таъминлашга оид чора-тадбирларни ишлаб чикиш;

- болалар ва ёшларнинг мактабдан ташкари спорт таълими тизимини янада такомиллаштириш, сузиш спорт турларини ривожлантириш;

-Узбекистонда спорт таълими сохасини янада ривожлантириш, малакали спортчи кадрларни тайёрлашда замонавий фан ютукларидан фойдаланган холда спорт таълими тизимини ислох килиш.

Хулоса килиб айтганда,

мамлакатимизда жисмоний тарбия ва спортга булган иктидорли ёшларни

саралаб олиш, бу борада селекция ишларини жадаллаштириш, сараланган иктидорли спортчиларни максадли тайёрлаш ишларини тизимли равишда ташкил этиш ва назорат килиш буйича Республика ва худудий кенгашлар фаолиятининг ташкил этилишини такомиллаштириш, жисмоний тарбия ва спортга ихтисослашган таълим

муассасалари ва спорт клубларига иктидорли спортчиларни саралаб олиш ва кабул килиш жараёнида шаффофлик ва холисликни таъминлаш чораларининг амалга оширилишини доимий назорат килиш асосида пировардида халкаро мусобакаларда спортчиларимиз ютуклари салмогини оширишга эришиш. Жамоавий уйинлар хусусан (футбол, волейбол, баскебол, гандбол ва бошкалар)ни ривожлантириш борасида Давлат дастурларини ишлаб чикиш ва спорт Федерацияларининг бу борадаги ишларини такомиллаштириш, жамоавий уйинларни ривожлантиришда уйинчи-ларни доимий равишда техник ва тактик харакатларини аниклаш максадида Федерациялар томонидан махсус тестлар ишлаб чикиш ва утказиш, жисмоний тарбия ва оммавий спортнинг жамиятимиз хаётидаги ролини янада кучайтириш, ахолининг барча катламлари орасида соглом турмуш тарзини шакллантириш, ёшларга уз кобилият ва истеъдодларини руёбга чикаришлари учун барча шарт-шароитларни яратиш оркали уларни оммавий тарзда спортга, соглом турмуш тарзига ошно килиш, колаверса, нуфузли халкаро майдонларда Ватанимиз байрогини баланд кутариб келаётган машхур спортчиларимиз сафларини тобора кенгайтиришга хизмат килади.

Адабиётлар:

1. Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Олий Мажлисга Мурожаатномаси. // Халк сузи, 23 декабрь, 2017 йил.

2. Спортни янада оммалаштириш, махоратли мураббий ва спортчиларни тайёрлаш масалалари мухокама килинди. «Халк сузи» Г.// 01.11.2017.

3. Узбекистон Республикаси Президентининг Фармони "Маданият ва спорт сохасида бошкарув тизимини янада такомиллаштириш чора-тадбирлари тугрисида" 2017 йил 15 феврал, ПФ-4956-сон.«Халк сузи» Г.// 17.02.2017. №35 (6729).

4. Узбекистан Республикаси Президентининг "Узбекистан Республикаси Жисмоний тарбия ва спорт давлат кумитаси фаолиятини ташкил этиш тугрисида" ^арори. 2017 йил 15 феврал, П^-2779-сон. (Узбекистон Республикаси конун хужжатлари туплами, 2017 й., 8-сон, 115-модда).

5. Узбекистон Республикаси Президентининг Фармони "Узбекистон Республикасини янада ривожлантириш буйича харакатлар стратегияси тугрисида" ^арори. 2017 йил 7 феврал, ПФ-4947-сон

И.А.Турсуналиев

Ушбу маколада Узбекистонда жисмоний тарбия ва спорт фаолиятини ривожлантиришга доир хукукий асосларнинг мохияти ва иктисодий чора-тадбирларнинг ахамияти ёритилган. Шунингдек, мамлакатимизда жисмоний тарбия ва спорт фаолиятига кизиккан иктидорли ёшларни саралаб олиш, бу борада селекция ишларини жадаллаштириш масалалари, сараланган иктидорли спортчиларни максадли тайёрлаш ишларини тизимли равишда ташкил этиш ва вилоятлар спорт бошкармалари назорати остида спорт ишларини янада такомиллаштириш, жисмоний тарбия ва спортга ихтисослашган таълим муассасаларини ролини ошириш масалалари келтирилган.

The article deals with the importance of economic measures and legal bases in the development of physical education and sport in Uzbekistan. Furthermore, it involves the classification of talented young people interested in sports activities, work on intensification of selection in this area, organization of systematic work of targeted training of gifted athletes, further improvement of sports work under the control of regional sports administrations; tasks of increasing the importance of the role of educational organizations specializing in sports and physical education.

Ш.К. ПАВЛОВ, ДОЦЕНТ, УЗДЖТИ, ЧИРЧЩ А.Ш. МУМИНОВ, УЗДЖТИ, ЧИРЧЩ

МУСОБАЦА ДАВРИДА МАРКАЗИЙУЙИНЧИ АМПЛУАСИДАГИ ГАНДБОЛЧИЛАРНИНГ ^УЖУМ ТЕХНИК - ТАКТИК ^АРАКАТЛАРИ САМАРАДОРЛИГИНИ ОШИРИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ

Аннотация. В результате исследования было выявлено, что эффективность технико-тактических действий центральных игроков ниже, чем у высококвалифицированных гандболистов. Были приведены рекомендации точного и эффективного выполнения технико-тактических действий центральных игроков для специалистов по гандболу.

Ключевые слова: педагогический контроль, учебная тренировка, центральный игрок, технико-тактические действия игры.

Ишнинг долзарблиги. Жамияти-мизда соглом турмуш тарзини шакллантириш, ахолининг, айникса, ёш авлоднинг жисмоний тарбия ва оммавий спорт билан мунтазам шугулланиши учун замон талабларига мос шарт-шароитлар яратиш, спорт мусобакалари оркали ёшларда уз иродаси, кучи ва имкониятларига булган ишончни мустахкамлаш, мардлик ва ватанпарварлик, Ватанга садокат

туйгуларини камол топтириш, шунингдек, ёшлар орасидан иктидорли спортчиларни

саралаб олиш ишларини тизимли ташкиллаштириш хамда жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантиришга йуналтирилган кенг куламли ишлар амалга оширилмокда.

Узбекистон Республикасининг

"Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари тугрисида"ги 2017 йил 3 июндаги П^-3031-сонли карорида мамлакатимизда оммавий спортни ва олимпия харакатини ривожлантириш, олимпизм гояларини кенг

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.