CC BY
1ФИЗИКАНЫ ОЦЫТУ САПАСЫН ДИДАКТИКАЛЫЦ ТАПСЫРМАЛАР АРЦЫЛЫ АРТТЫРУ:ЭД1СТЕМЕЛ1К НЕГ1ЗДЕР МЕН ЦОЛДАНУ ТИ1МД1Л1Г1
Аннотация. Бул мацалада физиканы оцытуда дидактикалыц тапсырмаларды цолдану арцылы оцыту сапасын арттыру эд1стер1 талданады. Дидактикалыц тапсырмалардыц мазмуны мен цурылымы, олардыц оцу Yдерiсiне ыцпалы, оцушылардыц танымдыц белсендглггг мен цызыгушылыгын дамытудагы рвлг царастырылады. Сонымен цатар, мугалгмдердгц дидактикалыц тапсырмаларды дурыс уйымдастыруы мен цолдану тэж1рибес1 де талцыланады.
Клт свздер: Физиканы оцытуда дидактикалыц тапсырмаларды цолдану арцылы оцыту сапасын арттыру здгстерг
Аннотация. В этой статье анализируются методы повышения качества обучения с использованием дидактических заданий в обучении физике. Рассматриваются содержание и структура дидактических заданий, их влияние на учебный процесс, роль в развитии познавательной активности и интереса учащихся. Кроме того, обсуждается практика правильной организации и использования учителями дидактических заданий
Annotation. This article analyzes methods for improving the quality of teaching using didactic tasks in teaching physics. The content and structure of didactic tasks, their impact on the educational process, their role in the development of cognitive activity and interest of students are considered. In addition, the practice of proper organization and use of didactic tasks by teachers is discussed.
Физика пэш кYPделi теориялык жэне тэжiрибелiк бiлiмдердi талап ететш гылым. Бул пэндi оцытуда ок;ушылардьщ пэнге деген цызыгушылыгын оятып, танымдыц белсендшпн арттыру мацызды рел аткарады. Осы максатка жету Yшiн, окытушылар дидактикалыц тапсырмаларды тиiмдi колдануы кажет. Дидактикалыц тапсырмалар окыту YPДiсiнщ ажырамас белш болып табылады жэне окушылардыц оку материалын тYсiнуiн, угымдарды мецгеруш, теориялык бiлiмдi тэж1рибеде колдану кабшеттерш дамытады.
Непзп бел1м
1. Дидактикалыц тапсырмалардыц турлер1
Дидактикалык тапсырмалар эртYрлi тYPде колданылады: мэселелi, iзденiмдiк, зерттеушiлiк жэне шыгармашылык тапсырмалар. Эр тапсырма тYрi окушылардыц пэнге деген кызыгушылыгын арттыруга жэне бшмдерш кецейтуге багытталган. Мысалы, зерттеу тапсырмалары окушылардыц тэжiрибе жасау жэне гылыми кезкарас калыптастыру кабiлетiн дамытады.
Мэселелш тапсырмалар аркылы окушылардыц физикалык кубылыстарды ездiгiнен зерттеп, логикалык корытынды жасау кабiлеттерi дамиды. Бул тапсырмалар оку материалын жацаша кезкараспен карауга, оныц гылыми зацдылыктары мен теориялык непздерш тYсiнуге багытталган. Мэселелiк тапсырмаларды шешу барысында окушылар ез бiлiмдерiн колданып, гылыми гипотезаларды дэлелдеу аркылы бшмдерш кецейтедь
2. Физика пэшнде дидактикалыц тапсырмаларды цолдану эдктемес1
Эрбiр тапсырманы сабактыц максатына жэне окушылардыц дайындык децгейiне сэйкес тацдау кажет. Окыту процесшде проблемалык тапсырмалар окушылардыц ездшнен шешiм
БЕРДИГАЛИЕВА БИБИГУЛЬ МАКСУТОВНА
М.Утемисов атындагы Б^У 2 курс магистранты МФиз-21 Батыс ^азакстан, Орал к
Гылыми жетекшiсi: ф-м. т.к., доцент КУШЕККАЛИЕВ А.Н.
К1р1спе
iздеу дагдысын калыптастыруга кемектеседь Дидактикалык тапсырмалар аркылы жаца такырыпты игеру, кайталау жэне беюту барысында окушыларды кызыктыру, шыгармашылык тургыдан дамытуды максат ету керек.
3. Окушылардыц танымдык белсенд1л1г1н арттыру
Дидактикалык тапсырмалар окушылардыц шыгармашылык элеуетiн дамытып, пэнге деген кызыгушылыгын арттырады. Физика сабактарында эртYрлi типтегi тапсырмалар (мысалы, тэжiрибелiк, есептеу, зерттеу) окушылардыц бшмш белсендi мецгеруше ыкпал етедi. Белсендi жэне кызыгушылыкпен катысу оку нэтижелершщ сапасын жогарылатады.
4. Физика пэш бойынша дидактикалык тапсырмаларды К¥РУ каFидалары
ТYсiнiктiлiк кагидасы - тапсырмалар окушылардыц бшм децгейiне сай жэне тYсiнiктi
болуы кажет.
• Орындалу мYмкiндiгi - тапсырмалар окушылардыц орындау мYмкiндiгiне сай, накты максатка багытталган болуы керек.
• Шыгармашылык тургыдан дамыту - тапсырмалар окушылардыц ойлау кабшетш дамытуга, мэселелердi шешудiц жаца тэсiлдерiн iздеуге тYрткi болуы кажет.
5. Дидактикалык тапсырмаларды колдану нэтижелерi
Дидактикалык тапсырмалармен жумыс iстеу аркылы окушылардыц логикалык ойлау кабшеп артады, гылыми угымдарды терец тYсiнiп, оку материалын мецгеру сапасы артады. Бул окушылардыц пэнге деген кызыгушылыгы мен мотивациясын кYшейтiп, оку нэтижелершщ жогары болуына ыкпал етедь
Зерттеу-1зденуш1л1к тапсырмалар
Зерттеу-iзденушiлiк тапсырмалар окушыларды гылыми-зерттеу эдiстерiне бейiмдеуге, эксперименттiк ж^мысты ездiгiнен орындауга багытталган. Мундай тапсырмалардыц мазмуны кебiнесе накты бiр тэж1рибелерге CYЙенiп, физикалык зацдылыктарды iс жYзiнде тексеруге багытталады. Зерттеу ж^мыстарын жYргiзу окушылардыц сыни ойлауын калыптастырып, накты гылымдарды окып-бiлуге ынталандырады.
Пэнаралык байланыска нег1зделген тапсырмалар
Физика сабагында пэнаралык байланыска негiзделген тапсырмаларды колдану аркылы окушылардыц бшм аукымын кецейтуге болады. Пэнаралык тапсырмалар тYрлi пэндер арасындагы байланысты угынуга, физиканыц баска гылымдармен езара эсерiн керуге мYмкiндiк береди Бул окушылардыц жалпы бiлiм децгешн кетерiп, физика гылымыныц емiрдегi мацыздылыгын тYсiнуiне жагдай жасайды.
ШыFармашылык сипатта^ы тапсырмалар
Шыгармашылык тапсырмалар окушылардыц жаца идеяларды усынуына, к^былыстар мен зацдыльщтарга жеке кезкараспен карауына мYмкiндiк береди Бул типтегi тапсырмалар аркылы окушылар ездерiнiц зерттеу тэсiлдерiн iздеп табады, физика саласындагы инновацияларды тYсiнуге тырысады.
1. Жеке тYЛFаFа баFытталFан окыту тэсш1
Физика сабагында дидактикалык тапсырмаларды колдануда жеке тулгага багытталган эдют колдану ете мацызды. Эрбiр окушыныц танымдык децгейiн, кабiлеттерiн жэне жеке кажеттшктерш ескере отырып, тапсырмаларды ж1ктеу аркылы олардыц танымдык белсендiлiгiн арттыруга болады. Бул тэсiл тапсырмаларды орындау барысындагы эрбiр окушыныц езiндiк ерекшелшн айкындауга мYмкiндiк бередi.
2. ^узыреттшж тэсш1
Окушылардыц теориялык бiлiмдерiн тэжiрибеде колдану кузыреттшктерш дамыту Yшiн дидактикалык тапсырмаларды кузыреттшкке багытталган тYPде кдоастыру кажет. ^узыреттшк тэсiлi аркылы окушылар физикалык зацдылыктарды накты емiрлiк жагдайларда колданып, шыгармашылык ойлау кабiлеттерiн жетiлдiредi. Бул олардыц ездiгiнен шешiм кабылдауга, зерттеушiлiк жумыстарды жYргiзуге кабiлеттiлiгiн дамытады.
3. Рефлексия жэне кер1 байланыс
Дидактикалык тапсырмаларды орындау барысында рефлексия мен Kepi байланыс мацызды рол аткарады. Бул процесс аркылы окушылар ез эpeкeттepiн саралап, кателштерш аныктап, бiлiмдepiн жаксарта тYсeдi. МуFалiм тарапынан бepiлeтiн кepi байланыс окушылардыц езшдш талдауFа кабiлeтiн арттырады жэне болашак тапсырмаларды оpындауFа кажетп тэжipибeнi жинактайды.
Дидактикалык тапсырмаларды колданудыц оку нэтижелерше эсер1
Физика сабактарында дидактикалык тапсырмаларды жYЙeлi жэне максатты тYPдe колдану окушылардыц оку жетютштерше оц эсер eтeдi. Дидактикалык тапсырмалар аркылы окушылардыц пэнге деген кызь^ушыль^ы артады, олардыц танымдык жэне шыгармашылык белсендшп кYшeйeдi. Оку пpоцeсiндe тапсырмалардыц тYpлi формаларын колдану оку материалын тepeцipeк игеруге, оны тэжipибeдe пайдалануFа мYмкiндiк бepeдi. Осылайша, дидактикалык тапсырмаларды колдану окушылардыц пэндш бiлiм децгешн кетepiп кана коймай, олардыц болашак кэаби кызметте кажет болатын даFдылаpын калыптастырады.
Корытынды
Физиканы окытуда дидактикалык тапсырмаларды жYЙeлi тYPдe колдану окыту сапасын арттырудыц тиiмдi эдiстepiнiц бipi болып табылады. Дидактикалык тапсырмаларды сабакта дурыс уйымдастыра отырып, окушылардыц танымдык белсендшпн, пэнге деген KызыFушылыFын жэне шыгармашылык элeуeтiн дамытуFа болады. Бул болашакта олардыц физика саласында терец бшм алып, табысты жeтiстiктepгe жетуше нeгiз болады.
