Научная статья на тему 'Болашақ кәсіби мамандарды даярлау барысындағы өз бетінше әрекет,өзін-өзі басқаруды оқу үрдісінде жүйелі қолдану жолдары'

Болашақ кәсіби мамандарды даярлау барысындағы өз бетінше әрекет,өзін-өзі басқаруды оқу үрдісінде жүйелі қолдану жолдары Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
139
15
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
САМОУПРАВЛЕНИЕ / SELF-GOVERNMENT / САМОСТОЯТЕЛЬНО / INDEPENDENTLY / ДЕЯТЕЛЬНОСТЬ / ACTIVITY / ДОШКОЛЬНОЕ ВОСПИТАНИЕ И ОБУЧЕНИЕ / PRESCHOOL EDUCATION / НАПРАВЛЕНИЕ / DIRECTION / ӨЗіН-өЗі БАСЦА-РУ / өЗ БЕТіНИіЕ / іС-әРЕКЕТ / МЕКТЕПКЕ ДЕЙіНГі ТәРБИЕ ЖәНЕ ОЦЫТУ / БАГЫТ-БАГДАР

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Абдиханова К.О.

В этой статье говорится о том, какие условия необходимо создать в процессе обучения студентов специальности «Дошкольное воспитание и обучение» для развития навыков самоуправления, качеств будущего менеджера современной дошкольной организации. В содержании представлены наиболее эффективные формы работы со студентами в процессе учебного занятия и производственной практики.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «Болашақ кәсіби мамандарды даярлау барысындағы өз бетінше әрекет,өзін-өзі басқаруды оқу үрдісінде жүйелі қолдану жолдары»

— Вестник «Qp.fiey»-kst -

ТЕОРИЯ И ТЕХНОЛОГИЯ ОБРАЗОВАНИЯ

К. О. Абдиханова,

К^останай педагогика колледж1нщ мектепке deîiimi педагогика пэм оцытушысы

He?i)?i свздер: Qïui-on басца-ру, вз беппнше, ic-эрекет, мектепке дешнгi тэрбие жэне оцыту, багыт-багдар.

Ключевые слова: Самоуправление, самостоятельно, деятельность, дошкольное воспитание и обучение, направление.

Keywords: self-government, independently, activity, pre-school ^ education, direction. X

БОЛАШАК; КЭС1БИ МАМАНДАРДЫ

ДАЯРЛАУ БАРЫСЫНДАГЫ ЭЗ БЕТ1НШЕ

эРЕКЕт,в31н-в31 басе;аруды сщу

УРД1С1НДЕ ЖУЙЕЛ1 КОЛДАНУ ЖОЛДАРЫ

Ацдатпа

Бул макалада мектепке дешнп мамандьщ сту-денттерше педагогика пэнш окыту урдюшде озш-оз1 баскаруды жузеге асыру-болашак; тьщ niKip,ineiniM кабылдайтын, кэс1би бш1кп заманауи мамандар да-ярлайтын мектепке дешнп уйымдардыц менджер1 болуга жагдай жасайтыны туралы айтылган. Со-нымен катар, мазмунында педагогиканы окыту ба-рысында озш-оз1 баскаруды жетшд1ру ушш, тшмд1 эдю-тэсшдер колдану жолдары керсетшген.

Аннотация

В этой статье говорится о том, какие условия необходимо создать в процессе обучения студентов специальности «Дошкольное воспитание и обучение» для развития навыков самоуправления, качеств будущего менеджера современной дошкольной организации. В содержании представлены наиболее эффективные формы работы со студентами в процессе учебного занятия и производственной практики.

Annotation

The content identifies the most effective forms and methods of work with students in the course of lectures and practice.

The author gives information about what conditions are necessary to create for educational process of students of speciality «Preschool education» in a modern preschool organization.

Елбасы H. Э. Назарбаев езшщ еткен жылгы Жолда-уында алдагы он жылдыц мшдеттерш саралап корсетш, соныц ¡шшде осы замангы бшм беру мен кэсттш к;ай-та даярлауга, жаца технологияларды, идеялар мен кезк;а-растарды пайдалануга катысты ойларын айткдн. Адам-ныц жеке басыныц элеуметпк касиеп, оныц ©Mipre деген куштарлыгы мамандьщ бшпрлшне байланысты болмак;. Б1здщ ел1м1з дамудыц жаца этапынан ©Tin жатыр. Зият-керлш капитал, адам ецбеп, жаца инновацияльщ ойлау Казакстаннын басты кундылыгы болып саналмак;. Мектепке дешнп балальщ шак; адам ом1ршщ елеуш кезещ [1].

Вестник «Орлеу»-!^

Ш.

Сондьщтан да мектепке дешнп бшм беру Ка-закстан Республикасыньщ мемлекетпк саясат-тагы басты багыттарыньщ 61 р1. Педашгикальщ процес бала мен ата-ана суранысын ескеруге багытталуда. Мектепке дешнп бшм берущ н алдагы дамуы мектепке дешнп мекеме маман-дарыньщ кэаби бшктштнде болмак. Бшм беруд1 жанарту болашак мамандарды даярлау урдюше жана кезкараспен карауга итермелей-д1 [2]. Бугшгт педагоггарды тулгальщ калып-тастыру жолдарыньщ кекейтесп мэселелерш шешу уиин, колледж ем1рш демократияланды-руга кецш белген жен. «Кай жерде когамдык ем1р бар. Сол жерде езш-ез1 баскару мумкш-д1п мен кажеттш п туындайды. Кай жерде ол жок, езш-ез1 баскару ойынга айналмак» (С. И. Гессен). Ойшылдар пшрше токталып, ез1мнщ тэж1рпбеме коз салсам, б1рнеше осы такырып-та калам тарткдндардьщ тужырымдамаларына токталсак:

Спгудеаттердщ опа-оп басцаруы мэсе-лесшдегг тыц тэстдердщ бгрг томеадег'и)ей педагогикальщ туашктертде болып табыл-мац:

• студенттердщ езш-ез1 баскару нускауды - орындаушылар пирамидасыньщ б!р белшеп емес, карым-катынас еркшдтн жеке тэж1рпбе-лерше жина ктауш ылар.

• езш-ез1 баскару-студенттерд1 н арнайы ¡с-эрекеп емес, б1рлескен, ез бетшше студенттердщ ем1рлш ¡с-эрекеп.

• элеуметпк ортадагы еркш карым-каты-настар динамикасын камтамасыз етедг Азамат-тьщ жэне тулгалык шынайы мумющцктерш ез беттершше аньщтай алады.

• ез-езш баскаруы-окушылардын ужым-дьщ, шыгармашыльщ накты ¡стерш жузеге асы-руга даярлайды.

Колледжаральщ езш-ез1 баскару жуйесшщ пайда болуы-узак та, курдел1 окытушьшар мен студенттердщ б1рлескен жумысы, Студенттердщ езш-ез1 баскаруын кагаз жузшде ¡ске асыру мумкш емес. Оны ¡с-эрекет процесшде гана «еаруге» болады [3].

Кез-келген топта езш-ез1 баскаруды уйымда-стыру ушш, студенттердщ кызугышылыгын, кажеттштн, журю-турыс туртюсш бшген жен. Бундай тэсш колледжде студенттердщ бел-сендшпн калыптастырады. Бундай жагдайда эрб!р студент эр турл1 ¿с-эрекет барысында ез-дершщ мумкшшшктерш байкап кередк

Студенттердщ езш-ез1 баскаруы окытушы-лар мен окушьшар арасындагы катып калган есю зандылыктарды бузады. Эз бетшше ю-эре-кет - студенттердщ ездер1мен бетпе - бет келу1 болып табылады [4].

Студенттердщ езш-ез1 баскаруын уйымда-стыруга дайындьщтьщ басты факторы-уйымда-стырушыльщ ¡с-эрекеттерш калыптастыру.

Опа-оп басцарудыц мацсаты-6 аскару-дьщ элеуметпк дагдыларын дамыту, шыгармашыльщ, кэабп, уйымдастырушыльщ шебер-л1ктерш, ез бетшше есу жагдайларын тугызу, студенттерд1 н академияльщ кукьщтарын жузеге асыру;

Опа-оп басцаруды тиыШ жузеге асыру жагдайлары:

• психологияльщ ахуал;

• оку процесш белсещц ету жэне оку мазмунын жетшд1ру;

• баскарудьщ формальды жэне формальды емес курылымы кайшылыктарын жою;

• жеке даму, шыгармашыльщ дамытула-рын, студенттерд1 курметтеу ахуалын тугызу;

• бшм беру процесшщ кер1 байланыс кыз-метш жасау;

• алдарына койган мшдеттерш есепке алу;

• элеуметпк баскару барысында тузету жу-мыстарын менгеру.

Сщденттердщ опа-оп басцару меха-низли:

• накты мэселеш тус1нуц

• белеенд1 топты калыптастыру;

• курылган жобаны жузеге асыру;

• жобаны жузеге асыру, корытынды жасау.

Бул дайыадъщта басты уш цурылым ком-

поаеаттер'т атауга болады:

1-компоаеат-ацпараттьщ

Студенттердщ уйымдастырушыльщ мшдеттерш шешу уиин, эр турл1 формада акпа-раттандыру кажет. Студенттердщ уйымдасты-рушьшьщ кызмепн менгеру1 уиин факультатив курстардьщ, пэнаральщ байланыстардьщ, сы-ныптан тыс жумыстардьщ алатын орны ерек-ше.

2-компоаеат-опрациялыц

Баскару жагдаяттарын моделдеу тэж1рпбе барысында баскарушыльщ каб1леттер1н пайда-лану. Бул эр турл1 ¥ОЭ талдау барыстарында жузеге аспак.

3-компоаеат-тэж1рибелт.

Тэж1рпбе барысында ез беттершше эр турл1

в; К

■х

<

т

о

СП

я

ш О в; х

и

О §

X X ш Е-

к

в; X Рч

о

ш Е-

Вестник «Орлеу»-!^

в; х х

т

о

СП

я

ш О в; х

1-ч

о ч о

X X ш Е-

к

в; К

Рч

о

ш Е-

¡с-эрекеттер барысында жузеге асырады. Сту-денттердщ езш-ез1 бас кару урдюш педагогика пэш сабагын окыгу барысында эр топ ерек-шелтн карастырамын. Мысалы: «1-кун жарты-сынагы режимдш урдютер» такырыбын еткен кезде топты шагын топтарга белш тапсырма бе-ремш.

¥сынылатын тапсырмалар:

1-топ. Танертенп кабьшдау кезшдеп ойын-дар жазбасын куру

2-топ. ¥. О. К арасындагы ойындар жазбасын куру

3-топ. Серуен кезшдеп ойындар жазбасын куру

Топ жетекшшер1 баяндайды. Келеа такырып 3 курста окылады. Бул уипнип курс студенттер1 уиинжещл такырып. Сондыктан тагы да, шагын топтарга болемш; ¥сынылатын тапсырмалар:

1-топ:

Ойынньщ езшдш ерекшел1ктер1, ойын-ба-лаларды тэрбиелеу жэне дамыту куралы (жеке ойлану, жуппен талдау, ауызша сипаттау)модель куру. Топ ездершщ осы такырып бойынша ту-саукесерлерш жасайды. Эз пшрлерш гылыми тургыда коргауга тырысады.

2-топ

Бал ал ар ем1рш уйымдастырудагы ойынньщ релг

Жеке ойлану, жуппен талдау, ауызша сипат-тау)модель куру.

3-топ

Мектеп жасына дешнп балалар ойыныньщ турлерг

Жеке ойлану, жуппен талдау, ауызша сипат-тау) модель куру.

Топ жетекшшер1 баяндайды.

1-топ. Ойыншьщтьщ шыгу тарихы. оньщ бала ем1ршдеп мэш. (баяндама оку)

2-топ. Ойыншьщтардьщ жч ктелу1 (сызба жа-сау)

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

3-топ. Ойыншьщтарга койылатын талаптар. Эр топтарга ойыншьщ тандау. (тэжтрибе туршде корсету)

Бундай тапсырмалар топ жетекшшершщ шагын топ мумкшшштн ескере огырып, уй тапсырмасын орындауга жагдай жасайды. Бундай тапсырмаларды 1-курстан бастап беруге болады. Шагын топты бастапкы кезде окы-тушы ез1 белш, топ жетекипсш тагайындай-ды. Студенттер бундай жумыс турше уйренген сон оз бетшше тандау га мумкшдш беру керек.

Б1рак унем' езш-ез1 баскарудьщ осын турше коп уакыт белуге болмайды. Бундай жумыстар студенттерд1 н салгырттьщ танытып, озгеге арка суйеп кету1 тэр1здес эрекеттершщ окыгушы алдын-алып отыруы оте кажет. Студенттердш ¡с-тэжтрибе барысында езш-ез1 баскаруы оте кажет-ак. Сонымен ойымызды корыгындылай келе, болашак тэрбиеип езшщ кэаби куз1рет-тшпн жетшд1ре отырып, езшщ мектепке дешн-п бшм беру тэрбие урД'с'н'н менджер1 екешш есте устаган жен. Бупнп студент ертенп маман олай болса, ескелен урпакты даярлау барысында студенттердщ тьщ шеиим кабылдай алула-рына жол ашудьщ б1рьезш-ез1 баскару. 0зш-ез1 баскару- сапалы бшм беру кезг Студенттерд1 н езш-ез1 баскаруы ез бетшше шеиим кабылдай 61 луге, кез-келген жумыска жауапкершшкпен карауга, кэаби шеберл1ктерш уштайды. Бшм жуйесшдеп жана багыт-багдар езгеру1 баскарудьщ сын-тэжтрибесшен еткен жас мамандар-дьщ замануи талаптарга жауап берепн мектепке дешнп уйымдардьщ менеджер! болу га жагдай жасайды [5].

Элемдеп болып жаткан езгерютер бшм жуйесше ез эсерш, ьщпалын типзш отыр. Сондыктан орта бшм беретш оку орындарына ул-кен жауапкершшк жуктеледг Жастарга гылым жепспкрепн терен менгерш, ез мамандыгын игере алатындай тэрбиелеу, окыту б1здщ басты парызымыз болып кала бермек.

ЭДЕБИЕТ

1. Жумабекова Ф. Мектепке дешнп педагогика [Мэтш] /Ф. Жумабекова. Астана. -2008. -2256.

2. Трошихин В. В. Развитие личности [Мэтш]/В. В. Трошихин. -Алматы Наука. 1990. -300с.

3. Абсаттаров, Р. Б., Байлярова, Б. К. Идейно-политическое воспитание в студенческом коллективе [Мэтш] /Р. Б. Абсатаров, Б. К. Байлярова -Алма-Ата, КазГУ 1989. - 366 б.

4. Белоус, О. Н. Ахметов, К. Г. Формирование политической культуры у студенческой молодежи. [Мэтш]/0. Н. Белоус, К. Г. Ахметов -Алма-Ата. -1987. - 3506.

5. Назарбаев Н. Э. Казакстан экономикальщ элеуметпк жэне саяси жедел жанару жолында. КР-нын Президент! Нурсултан Эб1шулы На-зарбаевтьщ Казакстан халкына жолдауы-Аста-на: Елорда [Мэтш] 2005. - 476.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.