Научная статья на тему 'БАЛАЛАР ЦЕРЕБРАЛДЫ САЛ АУРУЫ ЖәНЕ ОНЫң ТүРЛЕРі'

БАЛАЛАР ЦЕРЕБРАЛДЫ САЛ АУРУЫ ЖәНЕ ОНЫң ТүРЛЕРі Текст научной статьи по специальности «Ветеринарные науки»

CC BY
20896
1837
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по ветеринарным наукам, автор научной работы — Кененбаева Б.С.

Балалар церебралды салдануы (БЦС) құрсақта даму кезінде, туу кезінде және туған сәтте байқалатын бас ми ауруы. Бұл ауру көп жылдар ағымында, көбінесе бүкіл өмір бойында жалғасады. Балалар церебралды салдануы әртүрлі экономикалық зияндықтардан, эмбрион тұқымға немесе жаңа туған нәрестеге әсер етуінен пайда болады. Қимыл-қозғалыс бұзылулары салдану, парез, еріксіз қимылдар, атаксия т.б.; сөйлеу қабілеті мен психикалық бұзылулары БЦС клиникалық суреттемесіне жатады. БЦС-ның клиникалық көрсетілімдері полиморфты, олар мидың патологиялық даму кезендегі өзгерістеріне байланысты.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Детский церебральный паралич и его формы

Балалар церебралды салдануы (БЦС) құрсақта даму кезінде, туу кезінде және туған сәтте байқалатын бас ми ауруы. Бұл ауру көп жылдар ағымында, көбінесе бүкіл өмір бойында жалғасады. Балалар церебралды салдануы әртүрлі экономикалық зияндықтардан, эмбрион тұқымға немесе жаңа туған нәрестеге әсер етуінен пайда болады. Қимыл-қозғалыс бұзылулары салдану, парез, еріксіз қимылдар, атаксия т.б.; сөйлеу қабілеті мен психикалық бұзылулары БЦС клиникалық суреттемесіне жатады. БЦС-ның клиникалық көрсетілімдері полиморфты, олар мидың патологиялық даму кезендегі өзгерістеріне байланысты.

Текст научной работы на тему «БАЛАЛАР ЦЕРЕБРАЛДЫ САЛ АУРУЫ ЖәНЕ ОНЫң ТүРЛЕРі»

Vitex agnus castus // J. of Women's Health.— 2000.— Vol. 9, No.3.— P. 315-320.

12. The Premenstrual syndrome in different age groups / T.F. Ta-tarchuk, J.P. Solsky, T.V. Shevchuk et al. // Climact. J. of the Intern. Menopause Soc.— 1999.— Vol. 2 (suppl. 1).— P. 163.

13. V.P.Smetnik, V.G. Tumilovich. Non-operative gynecology: Guidelines for doctors - M.: MIA, 1998-p.592

14. Freeman E. Treatment of severe PMS // JAMA.— 1995.— No. 51.— P. 54.

15. Frank R.T. The hormonal causes of premenstrual tension // Arch. Neurol. Psychiatry.— 1931.— № 26.— P. 1052-1057.

16. Studd J., Cronje W. Transdermal estrogens for the treatment of PMS // Adv. In Gyn. Endocrin.— 2000.— No. 4.— P. 83-89.

Material Received by the Editors 12.08.2012.

УДК: 616.831-009.11-053.2 Б.С. Кененбаева

«Республикалык, балалар оцалту орталыгы» АК, Астана каласы, Казакстан

БАЛАЛАР ЦЕРЕБРАЛДЫ САЛ АУРУЫ ЖЭНЕ ОНЬЩ ТYРЛЕРI

Балалар церебралды салдануы (БЦС) -курсанта даму кезшде, туу кезшде жэне туган сэтте байкалатын бас ми ауруы. Бул ауру кеп жылдар агымында, кебшесе бYкiл емiр бойында жалгасады.

Балалар церебралды салдануы 8ртYрлi экономикалык зияндыктардан, эмбрион тукымга немесе жача туган н8рестеге 8сер етуiнен пайда болады. ^имыл-козгалыс бузылулары - салда-ну, парез, ершаз кимылдар, атаксия т.б.; сейлеу кабiлетi мен психикалык бузылулары БЦС клиникалык суреттемесiне жатады. БЦС-ныч клиникалык керсетiлiмдерi полиморфты, олар мидыч патологиялык даму кезендегi езгерiстерiне байланысты.

Моториканыч толык дамымауы мен патологиялык даму уштастьнында 8сiресе мачызды ж8не киын болатыны булшык ет тону-сы регуляциясыныч бузылысы: ол спастикалык, ригидтiк, дистониялык, гипотониялык тYPде кездеседi. Булшык ет тонусы регуляциясыныч бузылуы, 8сiресе аурудыч алгашкы с8ттерiнде, тоникалык ж8не нускаулык рефлекстердiч патологиялык дамыумен, осы непзде патологиялык синергияныч калыптасуымен байланысты.

Аурудыч аскыну барысында осы бузылулардыч непзшде булшык еттер, CYйектер, буындар кайта езгерiстерге ушырайды: сiресулер, ыдырау, сколиоз бен кифосколиоз пайда болады ж8не патологиялык козгалыстар стереотипi калыптасады.

Мидыч даму патологиясы мен тежелуi психикалык дамудыч бузылуына 8сер етедi. ЭртYрлi авторлардыч м8лiметтерiне караганда, психикалык дамудыч тежелуi БЦС-пен ауыратын балалардыч 40-50 % курайды, олигофрениямен

ауратын балаларда 20-25 % курайды, тек кана 20-25 % балаларда интеллект калыпты дамуы байкалады, ал 75 % балаларда сейлеу кабтеп 8ртYрлi формада бузылган.

БЦС-ныч сауыктыру терапиясыныч кYPделi комплексiне: д8рiлiк терапия, сейлеу кабтеп мен танып бiлудi калыптасты жумыстары, емдiк дене шыныктыру, массаж, ортопедиялык режим, ортездеу, протездеу, педагогикалык коррекция жумыстары: логопед, дефектолог, психолог, ойын, ечбек, 8н-кYй терапия ж8не жача инновациялык технологиялык 8дiстер: роботталган кинезотера-пия, биологиялык керi байланыс (БКБ) кимыл-^рек, психо-эмоционалды, логопедия тренингтерi, кажет болса хирургиялык емдеу ж8не физиотерапиялык емдеу мен жергiлiктi булшык ет релаксанты: «А» типт ботулотоксин мредк

Бул емдеу тYрлерiнiч барлыны сауыктыру терапиясыныч мачызды элементтерi болып та-былады, бiрак олардыч м8нi ею шартты сактауга байланысты.

Бiрiншiден: мидыч дамуын жуйелеуге багытталган д8рiгерлiк терапия жасау, жуйке талшыктарын миелинизациялау процессiн жуйелеу. Д8рiгерлiк терапия 8р жаедайда 8ртYрлi болуы керек; аурудыч тYрiне, кезечше, баланыч соматикалык жаедайына байланысты.

Екшшщен: козгалыс функцияларын, психикалык ж8не сейлеуд калыптастыру жумыстарын 8р уакытта туракты ж8не жYйелi тYPде еткiзу керек.

I. ^аз1рп уакытта БЦС-ныч бiртутас клас-сификациясы жок. Кеп жылдар бойы козгалыс бузылулары БЦС-ныч еч орталык звеносы болып каралды, оныч жеке тYрлерi классификациясы топографиялык принцип бойынша каланды: те-

трапарез, гемипарез, монопарез, трипарез. Бул классификация мидьщ перинаталдi ауруынан пай-да болатын психикалык жэне сейлеу кабтетЫщ бузылулары суреттемесiн дурыс бере алмады.

II. Шарананыщ толык калыптаспатан миы генерализациялык реакция зияндыктарына эркашан да жауап беруге тэуелдк Бул кимыл-козталыс жуйелершщ бузылуына эсер етпейдк Топографиялык принциптщ жYЙесi кимыл-козталыс бузылуыныщ мiнездемесiн керсетедi.

III. Баланыщ психикалык сейлеу кабiлетiнiн жаедайын жэне козталыс бузылуыныщ мiнездемесiн бiлмей турып, топографиялык принцип жуйеа ауы-ру атымын болжай алмаймыз.

2012 жылдыщ ею ауысымныщ анализiне карай барлык жуйке жуйеанщ нозологиялык тYрлерiмен салыстыру бойынша бiрiншi орында: балалар церебралдi салдану ауыруы 68,2 % курайды бiрiншi ауысымда, ал екiншi ауысымда 80,0 % курайды.

Балалар церебральды салдану ауруы жiктелуiне карай салыстырсак БЦС спастикалык диплегия еч кеп мелшерiнде байкалады - 53,5 % курайды бiрiншi ауысымда, 46,8 % екiншi ауысымда, ею жакты гемиплегия жэне аралас тYрлерi екi ауысымда бiр калпында болды 6,25-9,3 %. Ал гиперкинетикалык тYрi сирек кездеседi.

1) Спастикалык диплегия (тетрапарез). ^олдыщ аякка каратанда ез мелшерде закымдануы кимыл-козталыс бузылуында таралуы жатынан онша кеп болмайды. Бул форма Литтл ауруы де-ген атпен белгiлi. Бул аурумен ауыратын бала езiне-езi кызмет керсете алады, жаза алады, баска да е^бек тYрлерiн жасай алуы мYмкiн. Мундай ба-лаларда психикалык даму тежел1ушщ кайталануы байкалады.

Осы аурумен ауратын балалардыщ 70 % дизартрия формасында сейлеу кабiлетiнiн бузылуы, ез мелшерде булшык ет жумысыныщ нашарлауы байкалады.

2) Гемипаретикалык тYрi 17,8 % курайды бiрiншi ауысымда; 15,6 % ^^i ауысымда.

Гемипаретикалык тYрi - дененщ бiр жатыныщ сал болуы. БЦС-ныщ дененщ бiр жатыныщ сал бо-лып калу формасыныщ 80 % туылтан сэттен бастап дамуы. Осы уакытта пирамидалык жолдарыныщ ете жылдам дамуы басталады да биологиялык зач бойынша эрбiр зиянды заттар белсендi кызмет жYйелерiн бузады. ^имыл-козталыс бузылуыныщ ете жылдам дамуына байланысты гемиплегия мен гемипарез пайда болады. Гемиплегия кебiнесе ете кшкентай балаларда байкалады, сосын мидыщ даму кезе^не байланысты жэне кимыл-козталыс бузылуын емдеу ыкпалыныщ аркасында ете аз келемде болады, эаресе аяк жактарда жэне дененщ жотары жатыныщ проксималдi белiгiнде, сондыктан муны гемипарез деп баталаута бо-

лады. Дорыта айтканда БЦС-ныщ диагнозын аныктатанда, тек кимыл козталыс бузылуларын тана санамай, сонымен бiрге баланыщ акыл-еа мен сез сейлеу кабшетш де тексеру кажет.

3) Атонико-астатикалык тYрi 14,2 % курайды бiрiншi ауысымда, ал 12,5 % - екiншi ауысымда. БЦС-ньщ атоникалык-астатикалык тYрi баска тYрлерге каратанда булшык еттердщ темен сертмдтИмен, нускаушы рефлекстердщ толык дамымауымен айкындалады.

3-5 жас мелшерЫде жYйелi жэне батытталтан емдеу эсерЫен балалар еркiн кимылдау мYмкiншiлiгiне ие болады, бiрак осы ауырута сэйкес белгiлерi (атаксия, гиперметрия, интенци-онный тремор) сол кYйiнде калады.

Еч туракты болып калатын дене атаксиясы. Сейлеу кабшетшщ бузылуы мишык дизартриясы тYрiнде 60-75 % балаларда байкалады.

Ми толык дамыматан жатдайда жэне патологиялык процесс негiзiнен оныщ алдыщты белiмдерiнде таралтанда, макаулык (олигофрения) накурыстык пайда болады. 55 % жатдайда, ауыр козталыс бузылуларымен баска, осындай формада ауыртан балаларда накурыстык орын алады.

IV. Гиперкинетикалык тYрi еч сирек кездесетiн тYрi, жалпы баска тYрлерге карай ауыр болады. Бул атзадаты аурудыч тYрi мен урыктыч резус-фактор бойынша немесе колыныч, табанныч сэйкес келмеуiмен немесе кабыршак ядро айматында кан куйылуынан айкындалады. Булшык еттщ эртYрлi гиперкинездерi (хореоатетоз, атетоидный гиперкинез, баллизм, торсионная дистония) байкалады.

2-3 жаска дешн тонустык жэне нускаушы рефлекстердщ, ятни калпына келтiрушi рефлекстердщ тежелуi байкалады; содан кейiн нускаушы рефлекст^мен еркiн козтаушы реф-лекстер, гиперкинездер (атетоз бен торсиондык дистония), т.б. барлык тYрлерiнде канататтанарлык жатдайда дами бастайды. Булшык еттщ гиперкинездерi артикуляциялык жэне качка булшык еттерЫде 4-6 ай кезеч^де аныктала бастайды. 90 % ауруларда сейлеу кабтетшщ бузылуы кебЫесе гиперкинетикалык дизартрия тYрiнде байкалады. Сана сезiм кебiнесе канататтанарлык жатдайда дамиды.

V. Екi жакты гемиплегия жэне аралас тYрлерi екi ауысымда бiр калпында болды 6,25-9,3 %. Екi жакты гемиплегия (тетрапарез) - бул колдыч аяк сиякты немесе одан да ауыр бузылуы. Мунда булшык еттердщ арест, касарысуыныч басымдылыты байкалады, отан эсер ететiн кеп жылдар бойындаты булшык еттщ кыскару рефлексi.

Булшык еттщ кыскарып-жиырылуы сау ба-лада туылтаннан кейiн алташкы аптада жоталып кетедi. Баланыч орныкты тYзелу рефлексi денеыч

SCIENTIFIC-PRACTICAL MEDICAL JOURNAL

125

сал болуында еш^андай дамымаган. Балалар отырмайды, турмайды жэне жYре алмайды.

Эдебиет:

1. Семенова К.А. Восстановительное лечение больных с резидуальной стадией детского церебрального паралича. - Москва, 1999 г.-С.25-28

2. Булекбаева Ш.А. Современные методы в комплексной реабилитации детского церебрального паралича. Руководство для врачей. - Астана, 2009 г. 42 б.

К,олжазба редакцияга 28.09.2012 ж. тYстi

УДК 616.43;616-008.9;616,39

Е.А.Тайгулов, О.Г.Цой, Е.Б.Султангереев, Н.М.Мусин, Р.С.Бекенов, Н.К.Жаров, А.А.Донбай АО «Медицинский университет Астана», Казахстан

ПРОБИОТИКИ В АБДОМИНАЛЬНОЙ ХИРУРГИИ ПРИ СИНДРОМЕ ЭНТЕРАЛЬНОЙ НЕДОСТАТОЧНОСТИ

Одним из ведущих патогенетических сим-дромов неотложных хирургических заболеваний органов брюшной полости является синдром эн-теральной недостаточности (ЭН), характеризующийся выраженным дисбактериозом кишечника, в результате которого возникает бактериальная транслокация [1-4]. Именно ей отводится основная роль в развитии эндотоксемии не только при перитоните [5-8], деструктивном панкреатите [9], острой кишечной непроходимости [10], но и сепсисе [11], при обширных ожогах [12], длительном парентеральном питании [13,14] и других патологических состояниях.

Большинство авторов при ЭН различают четыре фазы дисбактериоза кишечника [15,16].

В первой фазе наблюдается значительное снижение количества симбиотических микроорганизмов в естественных местах их обитания.

Для второй фазы дисбиоза кишечника характерно нарастание числа определенных штаммов микроорганизмов: Esherichia, Klebsiella, Protei, лактобацилл, энтерококков, стафилококков, кишечной палочки, палочки сине-зеленого гноя.

Третья фаза сопровождается изменением локализации аутохтонной микрофлоры с перемещением её в проксимальные отделы кишечника, где в норме она отсутствует. Так, в тонкой кишке нарастает число условно-патогенных бактерий с преобладанием грамотрицательной и анаэробной спорообразующей флоры [17].

В четвертой фазе у микробных ассоциаций, транслоцированных по пищеварительному каналу в новые биотопы, формируются не характерные для них патогенные свойства [18-20].

Результатом вышеописанного патологического процесса является избыточная микробная колонизация в тонкой кишке. Среднее число ми-

кроорганизмов в тощей кишке достигает такового, характерного для толстой кишки [21-25].

Следует отметить, что параллельно с нарушением стабильности микробиоценоза, развиваются метаболические, функциональные и структурные повреждения кишечника и его иммунных структур [26-31].

Усиленная колонизация аллохтонной (чужеродной) микрофлоры вызывает супрессию местных защитных иммунологических механизмов, угнетает функцию лимфатической и ретику-ло-эндотелиальной систем, способствует утрате антагонистических свойств индигенной флоры в отношении патогенных и гнилостных микроорганизмов, снижению их витаминосинтетической и ферментативной функций [32].

В последние десятилетия в лечебной практике все большее внимание стало уделяться применению пробиотиков (эубиотиков) [33].

Лечебное действие пробиотиков и пробио-тических продуктов было известно уже в начале XX в., когда И.И. Мечников создал простоквашу с живыми ацидофильными бактериями. В 1907 году он писал о том, что: «многочисленные ассоциации микробов, населяющих кишечник человека, в значительной мере определяют его духовное и физическое здоровье». И.И.Мечников доказал, что кожа и слизистые оболочки человека покрыты в виде перчатки биопленкой, состоящей из сотен видов микробов. В 1918 г. Alfred NISSLE предложил использовать препарат из кишечной палочки для лечения диарей [34]. В Советском Союзе пробиотики, содержащие эше-рихии, стали применяться с середины прошлого века. Затем в 70-80-х гг. были сконструированы и внедрены в практику бифидумбактерин и лакто-бактерин, нашедшие широкое применение для

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.