16Samarkand branch of Volume 3 | SB TSAU Conference | 2022 Tashkent State Agrarian University Theoretical and Practical Principles of Innovative Google Scholar indexed_Development of the Agricultural Sector in Uzbekistan
AGRAR SOHA RIVOJIDA BIOIQTISODIYOTNING O'RNI
Sitora Berdinazarovna Janonova
Toshkent davlat agrar universitet Samarqand filiali assistenti
ANNOTASIYA
Maqola qishloq xo'jaligi sohasini rivojlantirishning yangi yo'nalishi bo'lgan bioiqtisodiyotni joriy etish konsepsiyasi, asoslanishi va tajribasi keltirilgan bo'lib, u yangilangan biologik resurslarni ishlab chiqarish, birlamchi biologik mahsulotlarni, shuningdek biochiqindilarni qo'shimcha qiymatli mahsulotlarga aylantirishni o'z ichiga oladi. Bioiqtisodiyotning mohiyati bu ehtiyojlarni yopiq siklda (biologik chiqindilardan maksimal darajada foydalanish va qayta ishlashni hisobga olgan holda) bioxom ashyo va birlamchi mahsulotlar bilan ta'minlashdan iborat. Bioiqtisodiyotni agrar sohada yangi yo'nalish bo'lib rivojlantirish asosiy o'rin tutadi.
Kalit so'zlar: bioiqtisodiyot, qishloq xo'jaligi, aylanma iqtisodiyot, innovatsiyalar, bioresurslar.
THE ROLE OF BIOECONOMY IN AGRICULTURAL SECTOR
DEVELOPMENT
ABSTRACT
The article presents the concept, justification and experience of the introduction of bioeconomy, a new direction in the development of the agricultural sector, which includes the production of renewed biological resources, the transformation of primary biological products, as well as biowaste into value-added products. takes The essence of the bioeconomy is to provide these needs with bio-raw materials and primary products in a closed cycle (taking into account the maximum use and recycling of biological waste). The development of bioeconomy as a new direction in the agricultural sector is of key importance. Directing the bioeconomy to balanced development using the most modern techniques and technologies of using natural resources is an important task for modern civilization.
Keywords: bioeconomy, agriculture, circular economy, innovation, bioresources.
Kirish. Bioiqtisodiyot yangi mahsulotlar yaratish uchun qayta tiklanadigan biologik resurslardan foydalanishga asoslangan sanoatdir. Bioiqtisodiyot kontseptsiyasi iqtisodiyotning barcha tarmoqlarini, shu jumladan qayta tiklanadigan resurslar: o'simliklar, hayvonlar, mikroorganizmlar va ularning mahsulotlarini yetkazib beruvchi qishloq xo'jaligini qamrab
October 5-6
118
Samarkand branch of Volume 3 | SB TSAU Conference | 2022 Tashkent State Agrarian University Theoretical and Practical Principles of Innovative Google Scholar indexed_Development of the Agricultural Sector in Uzbekistan
oladi. Qishloq, o'rmon xo'jaligi, baliqchilik va suv xo'jaligi, shuningdek, biotexnologik biomassa konversiyasi va biogen chiqindilar ko'p qirrali yangi qiymat zanjirining markaziy boshlang'ich nuqtasidir(Absalamova, 2022). Qayta ishlash sanoati qayta tiklanadigan resurslarni qisman biotexnologik va mikrobiologik jarayonlarni sanoatda, ayniqsa kimyo sanoatida qo'llash orqali turli mahsulotlarni qayta ishlaydi. Shuningdek oziq-ovqat, yog'ochga ishlov berish, qog'oz, qurilish, charm va to'qimachilik sanoati, shuningdek, farmatsevtika va energetika sanoatining bir qismini o'z ichiga oladi. Bugungi kunda olib borilyotgn tadqiqotlarning maqsadi qishloq xo'jaligida yangi biotexnologiyalarni rivojlantirish bo'yicha davlat dasturlarining xorijiy tajribasini o'rganishdan va amalda tatbiq qilishdan iboratdir.
Mavzuga oid adabiyotlar tahlili: Birlashgan Millatlar Tashkiloti 2012-yil iyun oyida Rio-de-Janeyroda xalqaro miqyosda hamjihatlikda Bioiqtisodiyotni barqaror rivojlantirish bo'yicha konferensiyasini o'tkazdi. Bioiqtisodiyot iqlim o'zgarishi, resurslar samaradorligi, biologik xilma-xillikni saqlashda shu qadar muhim rol o'ynashi mumkinki, AQSh, Kanada, Xitoy, Janubiy Afrika, Rossiya va Braziliyada bioiqtisodiy strategiyalar doirasida qabul qilingan qarorlarida buni isbotini kuzatishimiz rnurnkin^eMKOB, Кондрашкин, & Журавлева, 2019).
Tahlil va natijalar. Barqaror bioiqtisodiyotning asosiy tamoyillariga to'xtalib o'tadigaan bo'lsak:
1. Bugungi kunda oziq-ovqat xavfsizligi, sanoat va energetika uchun xom ashyo ishlab chiqarishdan ko'ra ustuvor ahamiyat kasb etmoqda. Shu bilan birga, oziq-ovqat ishlab chiqarish, energiya manbalari va sanoat uchun xom ashyo bilan ta'minlash uchun sinergik effektlardan foydalanish zarur.
2. Biomassadan potentsial foydalanishni, uning o'zaro ta'siri va o'zaro bog'liqligini ko'rib chiqish
3. Bioiqtisodiyotning asosiy shartlarini yanada rivojlantirish, undan yuqori potentsial bilan foydalanishning keyingi usullarini izlash, xususan, qoldiq va keraksiz materiallardan maksimal darajada foydalanish
4. Dunyo bozorlarida bioiqtisodiyotning raqobatbardoshligini va xalqaro bozorlarda o'sish potentsialini ta'minlash va mustahkamlash
5. Bioiqtisodiyotning raqobatbardoshligi uchun yuqori malakali va ma'lumotli mutaxassislar tayyorlash
6. Xususan, kichik va o'rta kompaniyalarda innovatsion mahsulotlarni moliyalashtirish, rivojlantirish g'oyalrini ko'rib chiqish
7. Bioiqtisodiyot bevosita ishlab chiqarish jarayoniga o'sib borayotgan ijtimoiy talablarni talab qiladi. Bu atrof-muhitni, tabiatni va hayvonlarni muhofaza qilish, shuningdek, ijtimoiy standartlarga rioya qilishni anglatadi. Ishlab chiqarish standartlarini ishlab chiqish ushbu
October 5-6
Samarkand branch of Tashkent State Agrarian University Google Scholar indexed
Volume 3 | SB TSAU Conference | 2022 Theoretical and Practical Principles of Innovative Development of the Agricultural Sector in Uzbekistan
mahsulotlarning iste'molchilar tomonidan himoyalanishi va qabul qilinishini ta'minlaydi. Bioiqtisodiyotni rivojlantirishda siyosiy, iqtisodiy, ilmiy, ekologik va ijtimoiy sub'ektlarning yaqin o'zaro ta'siri. Bu bioiqtisodiyotning xalqaro raqobatbardoshligiga ham ta'sir qiladi, manfaatdor tomonlarning ishtiroki va hamkorligi talab qilinadi(CaB4yK, 2011).
Yirik qishloq xo'jalik xo'jaliklari jahon tajribasidan kelib chiqib, hayvonlar va qushlarni yetishtirish uchun o'z ozuqa biotexnologiyalarini ishlab chiqmoqda. Bu biologik qimmatli xomashyoga (ozuqa aminokislotalari, oqsillar, fermentlar va vitaminlar) importga qaramlikni bartaraf etishga yordam beradi(Яздонов, 2020). Bugungi kunda Rossiya, Germaniya, Kanada va boshqa rivojlangan davlatlar yaqqol misol bo'la oladi. Tabiiy resurslardan foydalanishning eng zamonaviy texnika va texnologiyalaridan foydalangan holda bioiqtisodiyotni mutanosib rivojlanishga yo'naltirish zamonaviy sivilizatsiya uchun muhim vazifadir.
Xulosalar. Xulosa o'rnida shuni aytish kerakki, biotexnologiyalarni rivojlantirish nuqtai nazaridan agrosanoat majmuasini davlat tomonidan qo'llab-quvvatlash zarur. Bu borada biz o'rgangan va o'rganayotgan xorijiy tajribalar juda foydali bo'lishi mumkin.Yuqorida sanab o'tilgn rivojlangan davlatlar bilan hamkorliklarni yanada jadallashtirishimiz zarur.
REFERENCES
1. Absalamova, G. S. (2022). VIEWS OF FRENCH RENAISSANCE THINKERS ON CHILD UPBRINGING. Academic research in educational sciences, 3(Speical Issue 1),
2. Жемков, А., Кондрашкин, М., & Журавлева, Н. (2019). Биоэкономика как направление развития сельского хозяйства (изучение зарубежного опыта). Научное обозрение. Педагогические науки(2-4), 48-50.
3. Савчук, В. (2011). Биоэкономика как императив инновационного развития АПК.
Сборник научных трудов Санкт-Петербургского государственного аграрного университета, 384-386.
4. Яздонов, У. Т. (2020). ВЗАИМОСВЯЗЬ НАУКИ, ИСКУССТВА И РЕЛИГИИ С ОБЩЕСТВЕННЫМ МНЕНИЕМ PUBLIC OPINION-MULTIDISCIPLINARY INTERACTION WITH THE PHENOMENON OF SCIENCE, ART AND RELIGION. BBK 91, 1033.
12-17.
October 5-6
