CC BY
33Oriental Renaissance: Innovative, R VOLUME 1 | ISSUE 4
educational, natural and social sciences О ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
AFROSIYOB (TALGO-250) ELEKTROPOEZDINI AKKUMLYATOR BATERAYALARNI ISHLASH JARAYONI BILAN TANISHISH
Jamilov Shuhrat Farmon o'g'li, Toshkent davlat transport universiteti
shuhratjamilov@mail.ru Shoimqulov Asror Abdunabiyevich Toshkent davlat transport universiteti Abdulatipov Ulug'bekIslomjon o'g'li Toshkent davlat transport universiteti ulugbek69719497@gmail.com
Annotatsiya: Bu maqolada Afrosiyob (Talgo-250) elektropezdni akkumlyator batareyasini kuchlanish zanjir sxemasi, taqsimlash tamoyillari, ta'minlash tizimi tahlil qilingan.
Kalit so'zlar: Akkumlyator batareya, nikel-kadmiy, zanjir, kuchlanish, kontaktor.
Аннотация: В статье анализируются принципиальная схема напряжения, принципы распределения, система питания аккумуляторной батареи электропоезда Афросиаб (Тальго-250).
Ключевые слова: аккумуляторная батарея, никель-кадмиевый, цепь, напряжение, контактор.
Abstract: The article analyzes the voltage schematic diagram, distribution principles, power supply system of the battery of the Afrosiab electric train (Talgo-250).
Keywords: Accumulator battery, nickel-cadmium, circuit, voltage, contactor.
KIRISH
Elektr transportida bu yordamchi energiya manbai emas, balki asosiy hisoblanadi. Bunday batareyalar odatda tortish akkumlyator batareyalari deb ataladi. Biz bu maqolada Afrosiyob (Talgo-250) elektr poezdini akkumlyator batareyalarini ishlash jarayoni, kuchlanish zanjiri, taqsimlash tamoyillari va favqulotda elektr bilan ta'minlash tizimi bilan yaqindan tanishib olamiz. Bundan tashqari akkumlyator batareyalarni foydalanishdagi kamchiliklari va ularni bartaraf qilish usullari haqida haqida bir nechta takliflar berib o'tamiz.
ADABIYOTLAR TAHLILI VA METODLAR
Akkumlyator batareya ramka ostidagi korpusga o'rnatiladi. U nikel-kadmiy turiga kiradi va energiya zaxiralari miqdorini ko'paytirish uchun 86 ta elementga ega. Uning quvvati 105 Ah.
Scientific Journal Impact Factor
O
Akkumlyator batareya zaryadlash moslamasi 3 x 400 V quvvatga ega. Diotlarning parallel ulanishi orqali kuchlanish to'g'irlanadi. Taxminan 600 V bo'lgan doimiy oqim kuchlanishi konvertori yordamida 125 V ga aylanadi. Yuqori funksional chastotasi 12 kHz bo'lganligi sababli, zaryadlovchi juda engil bo'lib, quvvati taxminiy atrofida 13 kVt ga teng.
Akkumlyator batareyani zaryadlovchi qurilma yashik ko'rinishida bo'lib, relsdan tepa qismida va BAC kamerasida joylashadi. Qo'shimcha o'rnatilgan ventilyator kerak bo'lganda yo'lda yoqiladi. Akkumlyator batareyani zaryadlovchining boshqaruv elektronikasi to'g'ridan-to'g'ri MVB ga ulangan.
Quyidagi rasmda kuchlanish zanjirini ko'rsatilgan. Iste'mol qiluvchi qurilmalarga chiqishi bilan ketma-ket diot batareyaning boshqa manbadan nazoratsiz quvvat manbai bo'lishiga yo'l qo'ymaydi.
1-rasm - Akkumlyator batareyaning kuchlanish zanjiri sxemasi Filtro EMC - Filtr EMC + Bateria - Batareya + Red 110 V - manba 110 V - Ubat - Kuchlanish batareyasi
Akkumlyator batareya zaryadlash moslamasining boshqaruv elektronikasi, odatda batareyaning o'zi tomonidan quvvat oladigan bo'lsa, to'liq zaryadsizlangan batareya bilan ishlashni boshlash uchun favqulodda holatlarda 3 x 400 V tarmoqdan (avtomatik ravishda) quvvat olish mumkin.
Quyidagi rasmlarda tarqatish jarayoni ham, tarqatish kanalining ishlash jarayoni ham ko'rsatilgan. Energiya iste'mol qiladigan qurilmalar ikkita asosiy guruhga bo'linadi: har doim quvvatga muhtoj bo'lganlar (pozitsiya va ichki lampalar, boshqaruv elektron ulanish zanjiri, sirpanishga qarshi uskunalar, radio ...) va poezdning ishlashi uchun quvvat kerak. Birinchisi, batareyaga alohida o'chirish to'xtatuvchisi orqali ulangan, boshqalari esa poezd uzilib qolsa, batareyani ortiqcha yuklamaslik uchun elektron boshqaruvli kontaktorlar orqali quvvat bilan ta'minlangan.
Scientific Journal Impact Factor
O
2-rasm - 110 V taqsimlanish tamoyillari Deteccion derivacion masa - ommaviy tarmoqlarni aniqlash Armario cargador de bateria - batareyani o'rnatish shkafi Controlado por electronica central - markaziy elektronika tomonidan boshqariladi
Cargas no controladas por electronica central - kuchlanish, markaziy elektronika tomonidan boshqarilmaydigan: yoritish, sirpanishga qarshi uskuna
Bus 110 Vcc, lateral izq. - kanal 110 V (doimiy) yon tomondan chapga Bus 110 Vcc, lateral dcho - Kanal 110 V (doimiy) yon tomondan o'ngga Armario - javon Bus de tren - poezd kanali
MUHOKAMA VA NATIJALAR Ushbu jihoz quyidagi rasmda ko'rsatilgandek, yon devorlar bo'ylab joylashgan akkumulyator kanali orqali energiya bilan ta'minlanadi. Ushbu iste'mol qiluvchi qurilmalarda o'zlariga o'rnatilgan termomagnitlar mavjud. Barcha termomagnitlar
1405
Oriental Renaissance: Innovative, R VOLUME 1 | ISSUE 4
educational, natural and social sciences 0 ISSN 2181-1784
Scientific Journal Impact Factor SJIF 2021: 5.423
yordamchi kontaktlar yordamida nazorat qilinadi va ularning holati raqamli kirish modullari orqali boshqaruv elektronikasiga uzatiladi.
3-rasm - 110 V li kanali orqali shkafni elektr bilan ta'minlash jarayoni
Boshidagi uzatma zaryadlovchi qurilmasi ishlamay qolganda, u avtomatik ravishda aytilgan boshning 110 V tarmog'i orqali 110 V li poezd liniyasiga {} kontaktori orqali qo'shni vagonga ulanadi.
4-rasm - 110 V li poezd kanali orqali bosh uzatmaning favqulotda elektr
ta'minoti
Cab. Motriz - bosh uzatma
Coche - vagon
Bat. - akkumlyator batareya
Carg. - zaryadlash moslamasi
XULOSA
Shuni ta'kidlash kerakki, buning teskarisi qo'llanilmaydi: qo'shni vagondagi zaryadlovchisiga zarar yetganda, barcha vagonlar akkumlyator batareyalar orqali zaryad oladi, eng tashqi vagonda joylashgan zaryadlash moslamasi kuchlanishni oladi. Boshidagi uzatma yordam bermaydi.
Nikel-kadmiyli akkumlyator batareyalari afzalliklari:
- keng ishlaydigan harorat oralig'i;
- chiqarilgan holatda uzoq muddatli saqlash imkoniyati;
- bo'shatish va zaryadlash davrlarining ko'pligi;
- Sovuqda barqaror ish, salbiy haroratlarda quvvatni pasaytirmaydi (ma'lum chegaralarga qadar);
Scientific Journal Impact Factor
О
Nikel-kadmiyli akkumlyator batareyalarini ishlatganda, har qanday holatda, xususiyatlarga salbiy ta'sir ko'rsatadigan o'zgarishlar yuz beradi. Ushbu o'zgarishlarga quyidagilar kiradi:
- suv va kislorodni yo'qotish;
- elektrodlarning foydali maydonini kamaytirish;
- elektrolit hajmi va tarkibidagi o'zgarishlar;
- elektr energiya oqimini yo'qolishi.
Bu o'zgarishlarga hech narsa qilish mumkin emas, ammo to'g'ri ishlash bilan ushbu jarayonlar sezilarli darajada sekinlashadi. Xususan, ular to'liq zaryadsizlanishi va qayta quvvatlanishi kerak va ishlab chiqaruvchining barcha tavsiyalariga amal qilish kerak.
Noto'g'ri ishlatish va keyinchalik quvvatni yo'qotish holatlarida nikel-kadmiyli akkumlyator batareyalarini tiklash mumkin. Buning uchun turli usullar mavjud. Eng sodda - odatdagi rejimda to'liq quvvatlanishi va quvvat, bu bir necha marta takrorlanishi mumkin. Bu "xotira effekti" ni olib tashlashga yordam beradi, ammo imkoniyatlarni to'liq tiklamaydi.
Ko'rib turganingizdek, haqiqiy va xavfsiz qayta tiklash usuli, ya'ni to'liq quvvatlanishi va quvvat davrlari hisoblanadi. Boshqalar samarasiz va xavfli bo'lishi mumkin.
1. Д.А. Хрусталаев Аккумуляторы. Год издания: Москва, 2003
2. В.С. Лаврус Батареи и аккумуляторы. Год издания: Москва, 2005
3. В.И. Болотовский, Вайсгант З.И. Эксплуатация, обслуживание и ремонт свинцовых аккумуляторов. Год издания: Ленинград, 1988
ADABIYOTLAR RO'YXATI (REFERENCES)
