Научная статья на тему 'ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА МАРКЕТИНГ ХИЗМАТЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ САМАРАДОРЛИГИ'

ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА МАРКЕТИНГ ХИЗМАТЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ САМАРАДОРЛИГИ Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
41
5
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
МАРКЕТИНГ ХИЗМАТЛАРИ / ОММАВИЙ СПОРТ / АҲОЛИ САЛОМАТЛИГИ

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Бобожонов Б.Р.

Мазкур мақола жисмоний тарбия ва спорт таълим муссасаларида маркетинг хизматлари орқали, оммавий спортни ривожлантириш ҳамда аҳоли саломатлигини мустаҳкамлашга қаратилган.Данная статья направлена на развитие массового спорта и укрепление здоровья населения через маркетинговые услуги в учреждениях физкультурно-спортивного образования.This article is aimed at developing mass sports and strengthening the health of the population through marketing services in physical culture and sports education institutions.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА МАРКЕТИНГ ХИЗМАТЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ САМАРАДОРЛИГИ»

Таълим иктисодиёти ва менежмент

Экономика и менежмент образования

УУД (УДК, UDC): 796.01:336

-

ш А

1 É

Муаллиф билан ботланиш учун:

bbobojonov77@mail.ru

Мустакил изланувчи Б.Р. БОБОЖОНОВ1

Узбекистан давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, Чирчик шадри, Узбекистон

ЖИСМОНИЙ ТАРБИЯ ВА СПОРТ ТАЪЛИМ МУАССАСАЛАРИДА МАРКЕТИНГ ХИЗМАТЛАРИНИ РИВОЖЛАНТИРИШ САМАРАДОРЛИГИ

Аннотация

Annotation

Данная статья направлена на развитие массового спорта и укрепление здоровья населения через маркетинговые услуги в учреждениях физкультурно-спортивного образования.

Ключевые слова: маркетинговые услуги, массовый спорт, Warkout, общественное здоровье.

Мавзунинг долзарблиги. Тадлилларга кура, жисмоний тарбия ва спорт таълим муассасаларида маркетинг хизматлари самарадорлиги буйича илмий изланишлар олиб борилган булсада, Чирчик шадар адолисининг маркетинг хизматлари талабини тадлил килиб урганишимизда шунга амин булдикки, адоли саломатлигини яхшилашда бепул шугулланиш учун спорт базалари мавжуд эмаслиги аникланди. Эътироф этиш жоизки, жисмоний тарбия ва спорт таълим му-ассасаларида маркетинг хизматлари самарадорлиги юзасидан илмий тадкикот ишлари куп булишига ка-рамай, дозирги кунга кадар жисмоний тарбия ва спорт таълим муассасаларида маркетинг хизматларини ри-вожлантирувчи воситалар буйича илмий асосланган тавсиялар тулик ёритиб берилмаган. Мазкур долат мавзунинг долзарблигини белгилаб беради.

Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 30 октябрдаги "Соглом турмуш тарзини кенг татбик этиш ва оммавий спортни янада ривожланти-риш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПФ-6099 сонли Фармонида дар бир оила, мадалла ва туман (шахар)да, мактабгача, умумий урта, урта махсус, профессионал ва олий таълим муассасаларида дамда бошка ташки-лотларда жисмоний тарбия ва оммавий спорт билан шугулланишга шарт-шароитлар яратиш, максадида катор ишлар олиб борилмокда [1,2].

Маркетинг фаолиятини иктисодиётнинг тур-ли тармоклари ва содаларини урганишга хо-рижлик олимлар Б.Бергман, П.Диксон, Ф.Питер Друкер, Ф.Котлер, Л.Кохис ва бошкалар, дамдуст-лик мамлакатлари олимларидан С.Н.Андреева, А.А.Браверман, Е.П.Голубков, В.А.Гончаров, А.М.Моисеева, Л.Н.Мельниченко ва бошкалар-нинг илмий ишлари шулар жумласидандир. Узбе-кистонда дам маркетингнинг умумий йуналиши, унинг турли тармоклар буйича кулланилиши, назарий ва амалий жидатлари иктисодчи-олимлар А.Бекмуродов, М.Болтабоев, М.Косимова, Г.Охунова, Д.Мудитдинов, М.Насритдинова, А.Фаттахов,

Мазкур макола жисмоний тарбия ва спорт таълим муссасаларида маркетинг хизматлари орка-ли, оммавий спортни ривожлантириш хамда ахоли саломатлигини мустахкамлашга каратилган. Калит сузлар: маркетинг хизматлари, оммавий спорт, workout, ацоли саломатлиги. This article is aimed at developing mass sports and strengthening the health of the population through marketing services in physical culture and sports education institutions. Key words: marketing services, mass sports, workout, public health.

F. Косимов, М.Икрамов, И.Ахмедов, И.Ирисбекова, К.Зиядуллаев ва бошкаларнинг илмий ишларида баён этилган.

Тадкикотнинг максади. Соглом турмуш тарзини таргиб килиш дамда оммавий спортни ривожлан-тиришда маркетинг хизматлари самарадорлигини ошириш.

Тадкикот вазифалари. Жисмоний тарбия ва спорт таълим муассасаларида маркетинг хизматла-рига булган эхтиёжни аниклаш ва умумлаштириш;

- Спорт турлари базаларида шугулланувчиларга жисмоний машклар ва юкламалар дажми адолининг жисмоний саломатлигига таъсирини аниклаш;

- адоли саломатлигини яхшилашда маркетинг хизматлар самарадорлигини аниклаш.

Тадкикот усуллари. Илмий-услубий адабиётлар тадлили, педагогик кузатув, педагогик назорат.

Тадкикотни ташкиллаштириш. Тажриба 2020 йил октябр, ноябр, декабр ойларида Узбекистон давлат жисмоний тарбия ва спорт университети про-фессор-укитувчилари дамда талабалар шунингдек Чирчик адолиси (Спортчилар кучасида истикомат килувчи) уртасида олиб борилди.

Тадкикот натижалари ва унинг мудокамаси. Маркетинг бу - вакт утиши билан узгарадиган сода ди-собланади. Илмий атамаларсиз, содда услубда айтганда, маркетинг бу - бирор бир товар, мадсулот, хизматни сотишгина эмас, шу билан бирга, хизмат ва товарлардан фойдаланиб турган шахслар билан дар доим мулокотда булиб туришдир. Маркетинг - жуда мураккаб ва кенг, факат мадсулот ва хизмат сотиш эмас, хатто сиёсий партияларнинг дам маркетинг хизматларидан фойдала-ниши маркетинг тадкикотлари ва маркетинг содасининг канчалар кенг микёсини курсатиб турибди.

Кичик-кичик фирма ва компанияларда маркетолог вазифаларини асосан фирма радбарининг узи бажа-ради, унда гарчи бу содада мутахассислик дипломи булмаса-да, уз компанияси учун шу ишларни килади. Университетимизда мадаллий адоли учун универ-

68

e-mail: fan_sportga@uzdjtsu.uz

№3-2021

Жисмоний тарбия муаммолари

Проблемы физической культуры

ситет талабаларини буш вактларини мазмунли ташкил этиш максадида дамда университет профессор-уки-тувчилари учун ташкил этилган ягона "Workout" майдончаси, бадминтон майдончаси, стол тенниси спорт турларида шугулланиш учун шарт-шароитлар яратилди. Бундан ташкари кураш залига кураш гилами, гимнастика зали учун спорт инвертарлари, таэквандо залига даянг (гилам) дамда футбол майдонида, бокс зали кайта таъмирланди ва сув спорти турлари учун ихтисослашган майдончаларда бир канча кулайликлар яратилди. Бу эса уз навбатида маркетинг содасидаги хизматларнинг ривожланишига хам сабаб булди.

1-жадвал

Спорт турлари 2020-2021 йиллар Иштирокчилар сони

Июль Август Октябр Ноябр Феврал Март

Бадминтон майдончаси 25 78 101 123 130 150

Wоrkout майдончаси 350 395 426 491 563 598

Гимнастка 35 66 89 105 121 132

Кураш 60 86 136 188 225 350

Сузиш 40 90 100 115 130 150

2020-2021 укув йили давомида спорт турлари базалари жахон стандартлари доирасида таъмирланди. Натижада 1-жадвалга асосан спорт турлари буйича шугулланувчилар сони кундан-кунга ошиб, маркетинг хизматлари хам ривожланиб университет балансига хам кирим килинган. Талаба-ёшлар учун кулай шароитлар, уларни укиш ва билим олишлари учун кулайликлар яратиш максадида 5 та ташаббус доирасида университет худудида очик спорт майдончаси ташкил килиниб жами 195,0 млн сумлик спорт инвентар (тренажёр)лар урнатилди.

Университетда маркетинг хизмат турларига алохида эътибор каратилиб келинмокда. Жумладан иктисодий юксалишга йуналтирилган хизмат турлари асосида хар бир спорт турлари базаларидаги спорт инвентар-

лари жадон стандартлари талаби доирасида янгиланди, мавжуд оъбект турлари кайта реканструккия килинди. Яратилган шарт-шароитлардан унумли фойдаланган адоли вакиллари соглом турмуш, соглом даёт шиори остида яшаш мудитида сезиларли узгаришлар юз бер-ганликларини таъкидлашимиз мумкин. Бундан ташкари университет талаба ёшларимиз "Униврсиада -2020" укувчи талаба ёшлар уртасида утказиладиган Республика спорт мусобакасида 12 спорт тури буйича фахрли I-уринни кулга киритдилар. Энг кувонарлиси оммавий спорт турларидан, бадминтон, баскетбол (эркаклар), гандбол (эркаклар), гандбол (аёллар) дзюдо, белбогли кураш, енгил атлетика спорт турларидан умумжамоа дисобида 168 очко билан I-уринни эгалладилар.

Хулоса урнида шуни айтиб утиш жоизки, санаб утилган меркетинг объектлари хилма-хил булишига карамай, жисмоний тарбия ва спорт - 70% дан ортик хизмат курсатиш содасидир.

Жисмоний тарбия ва спортнинг хизмат курсатиш содаси сифатидаги асосий субъектлар, яъни маркетинг муносабатлари иштирокчилари - жисмоний тарбия ва спортнинг охирги истеъмолчилари си-фатида жисмоний машклар ва спорт турлари билан шугулланувчилар дисобланади.

Адабиётлар:

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 24 январдаги ПФ-5924-сон "Узбекистон Республикасида жисмоний тарбия ва спортни янада такомиллаштириш ва оммалаштириш чора-тадбирлари т^рисида"ги Фармони. Lex.uz.

2. Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил 30 октябрдаги ПФ-6099-сон "СоFлом турмуш тарзини кенг татби^ этиш ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари т^рисида"ги Фармони. Lex.uz.

3. "The Future of Services Marketing: Forecasts From Ten Services Experts," with Steve Grove and Joby John, Journal of Services Marketing, Vol. 17, No. 2, 2003, 107-121.

4. Степанова О.Н. Маркетинг и маркетинговые коммуникации в деятельности физкультурно-спортивных организаций. Учебное пособие Часть I-II. М.:2013.167-174-с.

5. Ярашев К.Д. Жисмоний тарбия ва спортни бош^ариш. Дарслик Тошкент-2002й.183-193-б.

УУД (УДК, UDC): 796.015.132:8

Информация для связи с автором:

bayazitov79@mail.ru

Кандидат педагогических наук, доцент К.Ф. БАЯЗИТОВ1

Узбекский государственный университет физической культуры и спорта город Чирчик, Узбекистан

ПРОБЛЕМЫ УПРАВЛЕНИЯ ПОДГОТОВКОЙ ТЯЖЕЛОАТЛЕТОВ В МНОГОЛЕТНЕМ ПРОЦЕССЕ СТАНОВЛЕНИЯ СПОРТИВНОГО МАСТЕРСТВА

Аннотация

Annotation

В статье поднимается вопрос актуализации и необходимости разработки системного подхода в многолетней подготовке тяжелоатлетов. Предложена система управления многолетней подготовкой тяжелоатлетов, с учетом особенностей тяжелой атлетики и определены закономерности, которые необходимо принять во внимание при структурировании многолетней тренировки тяжелоатлетов.

Ключевые слова: тяжелоатлеты, многолетняя спортивная подготовка тяжелоатлетов, становление спортивного мастерства, учебно-тренировочный процесс.

Маколада огир атлетикачиларни куп йиллик тайёргарлигининг долзарблиги ва тизимли ёндашувни ишлаб чикиш зарурлиги масаласи кутарилган. Огир атлетиканинг узига хос хусуси-ятларини хисобга олган хрлда огир атлетикачиларни куп йиллик тайёргарлиги буйича бошкарув тизими таклиф этилади ва огир атлетикачиларни куп йиллик тайёргарлик тизимлашда хисобга олиш керак булган конуниятлар аникланган.

Калит сузлар: огир атлетикачилар, огир атлетикачиларнинг куп йиллик спорт тайёргарлиги, спорт мацоратини шакллантириш, уцув-машгулот жараёни.

The article raises the issue of actualization and the need to develop a systematic approach in the long-term training of weightlifters. A system for managing long-term training of weightlifters is proposed, taking into account the peculiarities of weightlifting, and the regularities that need to be taken into account when structuring long-term training of weightlifters are determined.

Key words: weightHfters, long-term sports training of weightlifters, formation of sports skills, training process.

О

CO

m ^

t

0 a.

CO

1

с m

№3-2021 e-mail: fan_sportga@uzdjtsu.uz 69

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.