Научная статья на тему 'Жедел бронхиті бар балалардың вегетативті бұзылыстарын бағалаудағы жүректің синустық ырғағының cтатистикалық анализі'

Жедел бронхиті бар балалардың вегетативті бұзылыстарын бағалаудағы жүректің синустық ырғағының cтатистикалық анализі Текст научной статьи по специальности «Клиническая медицина»

CC BY
84
8
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Аннотация научной статьи по клинической медицине, автор научной работы — В. Б. Ташкенбаева

Heart rhythm mathematical analysis indexes examination allowed to find predomination of central contur above autonomic in children with acute bronchitis on the height of clinical development mechanisms strain characterizing with activation of vegetative nerve system sympatic part. Sinus heart rhythm statistic characteristic indexes analysis in children with bronchitis after treatment showed positive dynamics, that is it was expressed in organisms compensator mechanism strain degree decreasing.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

SINUS HEART RHYTHM STATISTIC ANALYSIS IN ESTIMATION OF VEGETATIVE ВREACHES IN CHILDREN WITH ACUTE BRONCHITIS

Изучение показателей математического анализа сердечного ритма позволило выявить у детей с острым бронхитом на высоте клинических проявлений напряжение механизмов адаптации, характеризующееся активацией симпатического отдела вегетативной нервной системы, преобладание центрального контура над автономным. Анализ показателей статистической характеристики синусового сердечного ритма у детей с острым бронхитом после лечения показал положительную динамику, что выразилось в уменьшении степени напряжения компенсаторных механизмов организма.

Текст научной работы на тему «Жедел бронхиті бар балалардың вегетативті бұзылыстарын бағалаудағы жүректің синустық ырғағының cтатистикалық анализі»

Р. 47. the Management of Hypertension //J. Hypertens. -

16. WHO-OSH Hypertension Guidelines 1999. - V. 17. - P. 151 - 183.

Committee. 1999 World Health Organization -

International Society of Hypertension Guidelines for Поступила 23.01.07

R. Zh. Karabayeva

TYPES OF LEFT VENTRICULAR GEOMETRY IN MINERS WITH HYPERTENSION

The types of left ventricular geometry at miners with hypertension have been studied. It has been demonstrated that the majority of subjects present with normal left ventricular geometry, 13,1% - with concentric remodelling, 12,7% - with concentric left ventricular hypertrophy, 16,8% - with eccentric left ventricular hypertrophy. The highest left ventricular mass was characteristic for concentric left ventricular hypertrophy. The number of subjects with abnormal cardiac geometry tends to increase with duration of employment with occupational hazards.

Р. Ж. Карабаева

КЕНШ1ЛЕРДЕГ1 АРТЕРИАЛДЫ ГИПЕРТОНИЯ КЕЗ1НДЕГ1 ЖУРЕКТЩ СОЛ ЖАК КАРЫНШАСЫНЬЩ ГЕОМЕТРИЯЛЫК ТИПТЕР1

Кеншшердеп артериалды гипертония кезшдеп жYректiч сол жак карыншасыныч геометриялык ™nTepi зерттелдк Тексершгендердщ басым бвлiгiнде жYректiч сол жак карыншасыныч геометриясы калып-ты, 13,1% - концентриялык ремоделдену, 12,7% - сол жак карыншаныч концентриялык гипертрофиясы, 16,8% - сол жак карыншаныч эксцентриялык гипертрофиясы. Сол жак карыншаныч концентрациялык гипертрофиясына миокардтыч сол жак карыншасыныч салмарыныч ауырлыры тэн. Зиянды жумыс стажы жорарларан сайын жYректiч патологиялык геометриясы бар адам саны да жорарлайды.

В. Б. Ташкенбаева

ЖЕДЕЛ БРОНХИТ1 БАР БАЛАЛАРДЬЩ ВЕГЕТАТИВТ1 Б¥ЗЫЛЫСТАРЫН БАРАЛАУДАРЫ ЖУРЕКТ1Ц СИНУСТЫК ЫРРАРЫНЬЩ СТАТИСТИКАЛЫК АНАЛИЗ1

КИМА № 1 Балалар аурулары кафедрасы

Арзаныч эртYрлi жардайлардары бiр калып-ты кызмет аткаруын энергетикалык камтамасыз ететiн журек жумысы болып табылады. Сондык-тан да журек ыррары арзаныч тYбегейлi жардайын мiнездейдi. Математикалык анализда журек ыррарын тереч жэне жан-жакты зерттеушде кол-дану, оран жYректiч жиырылу жиiлiгi рана емес, интервалдарыныч уакытша салыстырмалы узактырыныч ерекшелiгi, катар кезеч^ч куры-луыныч калпы, арзаныч коршаран ортара адапта-циясын сипаттаура мYмкiндiк бередi жэне компен-саторлы адаптационды механизмдердiч тырызды-рын аныктайды [1, 2, 3]. Зерттеудiч максаты: жедел бронхитке шалдыккан балалардыч вегета-тивт гомеостазыныч ерекшелiктерiн аныктау.

Жедел бронхитпен сыркаттанран 118 ба-лара зерттеу жYргiзiлдi.Ауру балалар екi клиника-лык топка бел^дк жедел жай бронхит (ЖЖБ) -71 бала, жедел обструктивт бронхит (ЖОБ) - 47 бала. Бакылау тобын 32 бала курады. Непзп жэне бакылау топтары балалар жынысына жэне жасына сэйкес салрастырылран. Диагноз анамнез, клиникалык жэне зертханалык-аспаптык зерттеулердiч мэлiметтерiне непзделдк

Зерттеуде кардиоинтервалография (КИГ) эдiсi колданды [1]. Математикалык анализ негiзiнде керсеткiштердiч есебi жатыр: М - R-R кардиоциклдардыч орташа узактыры, М0 (мода) -

еч жиi кездесетiн R-R мелшерi, АМ0-еч жиi кез-десе™ R-R аралыры, ДХ - осы кардиоциклдары максималды жэне минималды R-R аралыктардыч айырмашылыры, ШИ - ширыру индексi. ЖYректiч синустык ыррарыныч статистикалык анализi, жедел бронхитi бар балалардыч бYкiл организмiнiч реттеушi механизмдер^ч ширыру дэрежесiн аныктаура мYмкiндiк бердi (1 кесте).

ЖYрек ыррарыныч гуморалды езегi мен жYЙе кызметiнiч дечгейш сипаттайтын, М жэне М0 керсетюштер^ бакылау тобымен салыстырран-да, ею клиникалык топта да темен екен дэлел-дендi (р<0,05). Мундары аталран керсеткiш-тер жедел жай бронхит жэне жедел обструктивт бронхитi бар наукастардыч арасында да айырмашылыры болды (р<0,05).

Вегетативтi нерв жYЙесiнiч парасимпати-калык белiмiнiч белсендiлiк дэрежесiн сипаттайтын, ДХ керсеткш, бакылау тобымен салытыр-ранда темендеуi, адаптация механизмдерiнiч ши-рыруын керсетедi. Сонымен катар, ДХ керсеткш жедел жай бронхит (0,24 сек) жэне жедел об-структивт бронхит (0,2 сек) кезiнде эр тYрлi бол-ды (р<0,05).

R-R аралык кыскара бергенде, АМ0 улрая бередi. Осылайша, жYрек ыррарын реттейтiн веге-тативт жYЙке жYЙесiнiч парасимпатикалык белiмiнiч белсендтИ мен жYрек ыррарын баска-руда орталыктандыру дэрежесiн сипаттайтын керсеткiш, жедел бронхит бар балаларда, бакылау тобымен салыстырранда, элдекайда жорары болды. Жедел обструктивт бронхит бар балаларда бул керсетюш жедел жай бронхит бар бала-лармен салыстырранда жорары болып, сэйкесш-ше 52,6% жэне 42,4% курайды. Баскаша айткан-да, обструктивтi бронхит кезiнде гипоксияныч Yдей беруi вегетативтi жYЙке жYЙесiнiч симпатии-

1 кесте.

Жедел бронхит бар балалардыч емдеуге дейш жэне сау балалардыч кардиоинтервалографиясыныч

статистикалык кврсеткiштерi

Кврсетюштер Бакылау тобы Жедел жай бронхит Жедел обструктивтi бронхит

М (сек) 0,64±0,02 0,57±0,01* 0,53±0,01*

Мо(сек) 0,74±0,03 0,60±0,02* 0,55±0,01*

ДХ (сек) 0,33±0,04 0,24±0,01* 0,20±0,01*

АМ0% 34,2±3,1 42,4±2,6* 52,6±2,8*

АМ0/ДХ 103,6±19,1 176,6±20,2* 24,7±19,4*

ШИ (шарт. бiрл) 112,5±12,1 196,2±18,2* 264,7±20,2*

ЫВК 6,1±1,1 11,2±1,7* 17,6±2,1*

* аныктау тобымен салыстыррандары Стьюдент критериi бойынша айырмашылыктар дэлдИ

* жедел жай жэне обструктивт бронхиттердiч арасындары айырмашылыктар дэлдiгi (р<0,05)

калык бвлiмiнiк белсендiрiлуiмен косарланады.

Синустык тYЙiнге парасимпатикалык жэне симпатикалык эсерлер тепе-течдИн сипаттай-тын, АМ0 жэне ДХ катынас кврсеткiшi, бакылау тобымен салыстырранда, алынран клиникалык топтарда жорары болды (жедел жай бронхит -176,6%, жедел обструктивт бронхит - 247%) р<0,05.

Арзаныч кYЙзелу жардайларра (соныч шн-де сыркатка) бешмделу жYЙелершiч ширыру дэрежесiн, баскару YPДiстерiнiч орталыктанды-рылу дэрежесiн сипаттайтын, интегральдi кврсет-кiш - ширыру индекс (ШИ) де бакылау тобымен салыстырранда жорары болды. Ширыру индексi (ШИ) ею клиникалык топта эр тYрлi болды, жедел жай бронхит кезшде 196,2 шартты бiрлiк бо-лып, ал жедел обструктивтi бронхит кезшде 264,7 шартты бiрлiктi курады (р<0,05).

Жедел бронхитпен ауырран балаларда ыррактыч вегетативтi кврсеткiшiнiч жорарлауы аныкталран.

Осылайша, клиникалык кврiнiстерiнiч ша-рыктауы кезiндегi жедел бронхитi бар балаларда жYрек ыррарыныч математикалык анализiнiч кврсетюштерш зерттеу адаптация механизм-дерiнiч ширыруын аныктаура мYмкiндiк бердi. Бул вегетативт жYЙке жYЙесiнiч симпатикалык бвлiмiнiч белсендiрiлуiмен, орталык баскарудыч автономды контурдан басым болуымен кврiнiс бердi - М, М0 жэне ДХ кврсеткiштерiнiч твмен-деуi, АМ0, ШИ, ЫВК кврсетюштер^ч жорарлауы.

Жедел бронхитi бар балалардары емдеуден кейiнгi жYректiч синустык ыррарыныч кврсетюш-

терiнiч анализi оч козралыс кврсеттi (2 кесте), бул арзаныч течгеру механизмдерiнiч ширыру дэреже-аыч твмендеуiмен, ширыру индексi мен ыррактыч вегетативт кврсеткiштерiнiч бакылау топтары дечгейге сай твмендеуiмен дэлелденген, журек ыррарыныч орталыктан баскару дэрежесiнiч твмендеуiмен квршк бердi. ЖYрек ыррарын ретт-ейтш вегетативтi жуйке жYЙесiнiч жардайын сипаттайтын кврсетюштер (АМ0 жэне ДХ) жак-сарды. Жедел бронхитi бар балалардары парасимпатикалык бвлiмнiч белсендтИн сипаттайтын кврсеткiш (ДХ), емдеуден кейш, жедел жай бронхит кезшде 0,28±0,01 жэне жедел обструктивтi бронхит кезшде 0,25±0,02 дейiн жорарлап, ал мода амплитудасы (АМ0) - вегетативт жYЙке жуй-есiнiч симпатикалык бвлiмiнiч белсендiлiгiн кврсе-тетiн жедел жай бронхит - 36,5±2,1 дейiн, ал жедел обструктивт бронхит кезiнде 39,4±2,1 дейiн твмен-деп парасимпатикалык эсерлердiч жорарлауы мен симпатикалык-парасимпатикалык тепетечдiгiнiч орныруын кврсетп.

Арзадары вегетативтi тепе-течдiктi сипаттайтын АМ0 жэне ДХ катынасы, ею клиникалык топтары бастапкы кврсеткiштерiмен салыстырранда, айтарлыктай азайды.

Айтылран журек^ч синустык ыррарыныч статистикалык анализ кврсетюштер^ч жарымды взгерiстерi, баланыч бYкiл арзасыныч реактивтi жэне адаптациялык-бейiмделiс мYмкiншiлiктер жардайын кврсетедг

Осылайша, жедел бронхиттiч клиникалык квршоерУч шарыктауы кезiндегi бейiмделу механизмдер^ч ширыруы, жYрек ыррарыныч ор-

2 кесте.

Жедел бронхит наукастарыныч емдеуден кейiнгi кардиоинтервалографияныч статистикалык кврсеткiштерi

Емдеуге дейiн Емдеуден кейiн

Кврсеткiштер Жедел жай бронхит Жедел обструктивтi Жедел жай Жедел обструктивтi

бронхит бронхит бронхит

М (сек) 0,57±0,01 0,53±0,01 0,60±0,02 0,57±0,02

Мо(сек) 0,60±0,02 0,55±0,01 0,66±0,02 0,64±0,04

ДХ (сек) 0,24±0,01 0,20±0,01 0,28±0,01* 0,25±0,02

АМо (%) 42,4±2,6 52,6±2,8 36,5±2,1 39,4±3,8*

АМ0/ДХ 176,6±20,2 24,7±19,4 130,4±17,3* 159,2±21,2*

ШИ (шарт. бiрл) 196,2±18,2 264,7±20,2 129,3±14,1* 157,9±20,6*

ЫВК 11,2±1,7 17,6±2,1 8,7±1,4 10,6±1,9*

* емдеуге дейшп жэне емдеуден кейiнгi кврсеткiштерiнiч Стьюдент критери бойынша айырмашылыктар дэлдiгi (р<0,05)

Емдеу алдында

■ Ба^ылаутобы

Жай бронхит

Обструктивтi бронхит

зоо -■

250 -200 1 50 -

1 оо

50 -О

1 ео

1 40 "1 20 -1 оо -во -60 -40

20 н о

0,8 1 0,6 -0,4 -0,2 -0

М (сек).

М о (сек).

ЛХ (сек).

АМо %

АМо/ДХ

ШИ (ш. б.)

ЫВК

1Ш4

1-5 .а

^ ^ ^ г—1 ы т

АМо % АМО/ДХ ШИ (ш. б.) ЫВК

Ба^ылау тоб ы

Обст руктивтi бронхит

Мф

М Ссек). Емделуден кейiн

М о Ссек). АХ Ссек).

Сурет 1. Жедел бронхит бар балаларда КИГ статистикалык анализi

талыктан баскарылу дэрежесш кврететiн, АМ0, ШИ, ЫВК кврсетюштершщ жорарлауымен дэлел-денедi, сонымен катар, максималды взгерiстер ЖОБ кезiнде байкалады. Емдеуден кейiнгi кардио -интервалография кврсетюштершщ оч козра-лысы адаптациялык- бешмделк механизмдер ширыруыныч азаюын кврсетiп, аурудыч колайлы сочын болжамдаура мYмкiндiк турызады (сурет 1).

ЖYректiч синустык ыррарыныч статистика-лык кврсетюштер^ч козралысы, жедел бронхит кезшде балаларда адаптациялык-бейiмделiс механизмдер жардайына орнына келтiру шаралар эсер^ч тиiмдiлiгiн жэне болжамын аныктауда колданылуы мYмкiн.

ЭДЕБИЕТ

1. Баевский Р. М. Математический анализ изменений сердечного ритма при стрессе /Р. М. Баевский, О. И. Кириллов, С. З. Клецкин. - М.: Медицина, 1984. - 365 с.

2. Василенко В. В. Кардиоинтервалография у детей раннего возраста с судорожными состояниями /В. В. Василенко, Д. Ч. Ширеторова, А. Е. Суздальцев //Вопр. охраны материнства и детства. - 1991. - №3. - С. 36 - 38.

3. Въяскова М. Г. Диагностическое значение некоторых показателей кардиоинтервалограммы у недоношенных детей в раннем неонатальном периоде /М. Г. Въяскова, А. В. Логвиненко, И. Н. Черезова //Вопр. охраны материнства и детства.

- 1991. - №3. - С. 15 - 19.

4. Косов В. Математический анализ сердечного ритма в оценке психовегетативных нарушений у кардиохирургических больных /В. Косов, Ю. Замотаева, Ю. Мандрыкин //Врач. - 1996. - №11.

- С. 17-18.

5. Логвиненко А. В. Значение вероятностно-статистического и математического анализа кар-диоинтервалов плода в оценке его состояния /А. В. Логвиненко, В. Н. Демидов //Вопр. охраны материнства и детства. - 1984. - №3. - С. 3.

6. Соболева Е. А. Структура синусового сердечного ритма у здоровых детей /Е. А. Соболева, В. Б. Ляликова, Г. Г. Осокина //Вопросы охраны материнства и детства. - 1994. - №3. - С. 10 - 13.

Поступила 23.01.07

V. B. Tashkenbayeva

SINUS HEART RHYTHM STATISTIC ANALYSIS IN ESTIMATION OF VEGETATIVE ВREACHES IN CHILDREN WITH ACUTE BRONCHITIS

Heart rhythm mathematical analysis indexes examination allowed to find predomination of central contur above autonomic in children with acute bronchitis on the height of clinical development mechanisms strain characterizing with activation of vegetative nerve system sympatic part. Sinus heart rhythm statistic characteristic indexes analysis in children with bronchitis after treatment showed positive dynamics, that is it was expressed in organisms compensator mechanism strain degree decreasing.

В. Б. Ташкенбаева

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

СТАТИСТИЧЕСКИЙ АНАЛИЗ СИНУСОВОГО СЕРДЕЧНОГО РИТМА В ОЦЕНКЕ ВЕГЕТАТИВНЫХ НАРУШЕНИЙ У ДЕТЕЙ С ОСТРЫМ БРОНХИТОМ

Изучение показателей математического анализа сердечного ритма позволило выявить у детей с острым бронхитом на высоте клинических проявлений напряжение механизмов адаптации, характеризующееся активацией симпатического отдела вегетативной нервной системы, преобладание центрального контура над автономным. Анализ показателей статистической характеристики синусового сердечного ритма у детей с острым бронхитом после лечения показал положительную динамику, что выразилось в уменьшении степени напряжения компенсаторных механизмов организма.

Ф. К. Бекенова

РИСКИ СОМАТИЧЕСКИХ ЗАБОЛЕВАНИЙ У РАБОЧИХ УРАНОПЕРЕРАБАТЫВАЮЩЕГО ПРЕДПРИЯТИЯ

Кафедра внутренних болезней №1 Казахской государственной медицинской академии (Астана)

Интенсивное развитие мировой экономики не позволяет в обозримом будущем отказаться от использования энергии атомного ядра. В связи с этим задача по оценке влияния низкоуровневого облучения на здоровье «профессионалов» и населения приобретает особую остроту [4]. Медико-биологические эффекты хронического облучения в малых дозах (МД) в настоящее время полно-

стью не ясны, хотя известно, что экстраполяция данных, полученных для больших доз ионизирующего излучения (ИИ) для МД неправомерна [2, 9]. На данном этапе все эффекты мД рассматриваются как стохастические, реализующиеся в виде онкологических заболеваний или генетических нарушений. Однако, как свидетельствуют данные литературы, это далеко не все проявления низко-уровневного радиационного воздействия. К их числу также можно отнести эффекты раннего старения, различные метаболические нарушения, заболевания дыхательной системы - плутониевый пневмофиброз, бронхит и др. [3, 7] По мнению ряда авторов, ИИ в МД может способствовать развитию ряда хронических неинфекционных заболеваний. При этом радиационный фактор может и не играть определяющей роли, а высту-

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.