CC BY
11
KongaHbinagM. KnHHHKanbiK T9®ipu6ege Tepi acra ®9He cyfteK apanbiK ocTeocuHTe3 Typnepi KenmeH KongaHbiCTa. ATanMbim 9gicrepgin ^arbrngbi ^aKTapbi ®9He KeMminiK-Tepi 6ap. CHHHKTapgHR KypgeniniriHe ®9He genreHiHe Kapaft ocTeocHHTe3 Typnepi ®9He KongaHbinarbiH TeMip KypbinbiMgapgbi Tangayra 6onagM. ByraHaHbiR Kypgeni CHHHKTapHHga, ^anraH 6ybiHgapbiHga ®9He gypbic 6iTnereH CHHHKTapHHga THiMgi eMgey 9gicrepimH 6ipi 6yn cyfteK nna-CTHKacHH KongaHa OTbipbm cyfteK iminiK TeMip KyptinbiMgbi KongaHHn ocTeocHHTe3 ®acay.
03eKTi ce3gep: 6yraHa chhhfh, KOHcepBaTHBTiK ®9He onepaTHBTiK eM.
SUMMARY
At treatment of crises clavicle conservative and operative methods of treatment are widely used. Conservative methods of
treatment are applied in patients with simple crises. At complex crises at accompanying damages of the copular device operative methods of treatment are applied. The greatest application in applied medicine was found with methods of external peros-seous osteosynthesis. Each of the specified methods has both advantages, and lacks. Methods osteosynthesis and a choice of a design should be defined depending on a place of localization of crisis and its complexity. In osteosynthesis complex crises and treatment of false joints and nonadhesions the most effective method it is necessary to countinternal intense osteosynthe-sis clamps with thermomechanical memory of forms as one of methods of osteosynthesis.
Key words: crises clavicle, conservative and operative methods.
ЖЕДЕЛ АБДОМИНАЛДЫ А^АУЛАРДА Ш¥ГЫЛ ЭНДОВИДЕОХИРУРГИЯЛЬЩ К0МЕКТ1 ¥йЫМДАСТЫРУ ЖЭНЕ ОНЫЦ ЭКОНОМИКАЛЫЩ ТИ1МД1Л1Г1Н
АНЬЩТАУ
УДК 616.381:616-072.1
Ахметов У.И., Абдуллаев М.Ш., Жумабеков Э.Т., Зейдулла А.Б.
АлМДБЖИ, Алматы ц-сы
Такырыптыц езектшМ: Казахстан Республика-сы Президентшщ 2010 жылгы 29 карашадагы № 1113 Жарлыгымен бектлген Казахстан Республикасынын денсаульщ сактау саласын дамытудын 2011 - 2015 жылдарга арналган «Саламатты Казахстан» мемлекетгiк багдарламасын iске асыру непзшде халык денсаулыгын емдеуде заманауи дэлелдемелi медициналык кемек керсету бiздiн алдымызга койган максатымыз (1). Елбасымыз Н.Э. Назарбаевтын «Жана элемдегi жана Казакстан» ат-ты Казакстан халкына Жолдауында елiмiздiн дамуынын жана кезенiндегi мемлекетпк саясаттын бiр багыты медициналык кызмет керсету сапасын жаксарту жэне денсаулык сактаудын жогары технологиялык жYЙесiн дамыту керек деп атап керсеттi. Аталып еткен улкен багыттардын бiрi медициналык уйымдарда казiргi заманга сай заманауи технологияларды пайдалану аркылы емдеу жумыстарын жYргiзу болып табылады (2). Осы багдарлама негiзiнде бiз жумысымыздын басым белшн заманауи технологияларды пайдалану тшмдшгше кенiл аудардык.
Багдарламаны iске асыру максатында мемлекеттiк бюд-жеттен денсаулык сактау саласына 5 жыл келемшде 359 358,9 млн. тенге бел^ карастырылган (1). Жумсалатын каражаттардын басым белт стационардагы медициналык кемекке жаратылады. Денсаулык сактау саласына белiнген каражаттын 80-85% стационарды каржыландыруга, онын жана технологиялы курал-жабдыктармен камтамасыздануына, кызметкерлердiн жалакысына жумсалады (3). Пациент емiрiнiн каушаздт кaзiргi танда басты максат, сондыктан халык денсаулыгына жогаргы са-палы медициналык кемек керсету керек, ал ол ушш мем-лекеттен белшген каражат кеп жагдайда жеткiлiксiз. Сол себепп белiнген каражатты мYмкiндiгiнше тиiмдi пайдалану кажет (4).
Зерттеудщ максаты: Курсак куысы агзаларынын шугыл хирургиялык сыркаттары жэне жаракаттарымен тYCкен наукастарга эндовидеохирургиялык технологияларды пайдалану аркылы кемек керсетудi гылыми непзделген
алгоритм бойынша дурыс уйымдастыру, осы аркылы ауру-ханадан жумсалатын каражат Yшiн экономикалык тургыдан тиiмдi екендшн аныктау.
Зерттеу мэлiметтерi жэне тэалдерг Мэлiметтердi жи-нау Yшiн орталык калалык клиникалык ауруханасынын мурагатынан 2008-2012 жылдар аралыгында хирургия белiмшесiнде шугыл абдоминалды ауруларымен ем-делген 200 наукастардын сыркатнамаларына ретроспек-тивтi сараптама жYргiзiлдi, эсiресе диагностикасы мен емшщ нэтижелерiне, еткiзген тесек кYндерiне, ота жасау барысында жумсалган медикaменттердiн багаларына, пайдаланылган курал - жабдыктар санына, отадан кешн-гi кезенде тагайындалган консервaтивтi емге, жара тану Yшiн жумсалатын курал - жабдыктарга, аурухана жумсаган каражатка кенiл аударылды. Непзп топты лапароскопиялык эдiспен емделген наукастар курады 120(60%), ал, бакылау тобына дэстYрлi эдiс бойынша ем алган наукастар шр-дi 80(40%). Зерттеуiмiзге кiрген наукастарды жеке нозология бойынша алсак: жедел аппендицитпен 80, же-дел холециститпен 80, жедел панкреатитпен 10, жедел шек етiмсiздiгiмен 10, курсак куысы агзаларынын жаракаттарымен 20. Олардын iшiнде 86 (43%) ерлер, 114 (57%) эйелдер курайды. Емделушiлердiн кепшшп енбекке кaбiлеттi 21 - 55 жас аралыгындагы тулгалар, олар жалпы 121 (60,5%) санын курайды.
Зерттеу нэтижелерк Аурухананын кабылдау белiмiне шугыл абдоминалды хирургиялык сыркаттар жэне жаракаттармен келiп тYCкен наукастарга медициналык жедел кемек керсетудi жYЙелi жэне тиiмдi етiп уйымдастыру максатында гылыми негiзделген алгоритм енгiзiлдi. Осы алгоритм непзшде аурухананын кабылдау белiмi денгешнде наукастар мен зардап шегушшерге шугыл хирургиялык кемек керсету жумысы тиiмдi уйымдастырылды, жанаша уйымдастырылган жумыстын нэтижесi толыгымен зерттелiндi жэне онын аурухананын бюджетше экономикалык тургыдан тшмдшп аныкталынды.
Зерттеуге iрiктелiп алынган наукастардын сыркатнамаларында ота жасау барысында жэне отадан кейiнгi кезецдерде пайда болган тYрлi аскынуларга кещл аудардык. Негiзгi топта келесiдей аскынулар орын ал-ды: к^рт тэрiздi есiндi шажыркайынан кан кету 1 (0,8%), кщ>т тэрiздi есiндi к¥лтыгыньщ лигатурадан босап кетуi 1 (0,8%). Жалпы ет тYгiгiнiн закымдалуы (клипске кысылып калу, кесiлiп кету) 2 (1,7%), ет калтасын экспозиция жасаган отадан кейiнгi жаранын iрiндеуi 1 (0,8%). Отадан кешн-гi баяу агымды перитониттiн дамуы 1 (0,8%), шектердщ динамикалык парезi 1 (0,8%), елiммен аякталуы 1 (0,8%).
Бакылау тобында мынадай аскынулар орын алды: отадан кейiнгi жаранын iрiндеуi 2 (2,5%), отадан кейiнгi жара аймагында инфильтраттын болуы 2 (2,5%), бiрнеше тэулiктерге созылган дене кызуынын кетерiлуi 1 (1,25%), к¥рт тэрiздi есiндi шажыркайынан кан кету 1 (1,25%), Жалпы ет тYтiriнщ закымдалуы (кесшп кету) 1 (1,25%), реак-тивтi посттравматикалык панкреатиттiн дамуы 1 (1,25%), отадан кешнп баяу агымды перитониттщ дамуы 1 (1,25%), ерiм аралык абсцесстiн немесе iрiндiктердiн тYзiлуi 1 (1,25%), елiммен аякталуы 1 (1,25%).
Егер де жогарыдагы аскынулардын жалпы косындыларын шыгарсак, онда негiзгi топтагы 120 (100%) кездескен аскынулардын жалпы саны 8 (6,6%), ал, бакылау тобындагы 80 (100%) керсетшштердщ жалпы саны 11 (13,75%) к¥райды.
Зерттеуге алынган сыркатнамаларды сараптау барысында наукастардын клиникада етшзген тесек кYндерiне де назар аударып, сараптама жYргiздiк. Негiзгi топ бойынша жедел аппендицит диагнозымен емделген наукастардын етшзген тесек кундершщ орташа саны 4,3 тэулш, жедел холецистит 5,1 тэулж, жедел панкреатитте 7,1 тэулж, жедел жабыскакты iшек етiмсiздiктерi себебiмен 5,2 тэулiк, к¥рсак куысы агзаларынын жаракаттарында 5,6 тэулiк.
Осындай жолмен бакылау тобындагы наукастардын сыркатнамаларын есептесек, жедел аппендицитте 7,4 тэулж, жедел холецистит 10,2 тэулiк, жедел панкреатит 15,6 тэулж, жедел жабыскакты шек етiмсiздiгi 8,4 тэулж, к¥рсак куысы агзаларынын жаракаттары 9,3 тэулж керсеткiштерiн бередi.
ДэстYрлi эдюпен жэне ЭВХ технологияларды пайдалану аркылы жасалынган ота барысында ж^мсалынып жаткан ме-дикаментгердi есепке алып отырдык, зертгеудiн нэтижесiн шыгару максатында ж^мсалган медикаментгердiн ортак багасын шыгардык. Непзп топта ж^мсалган каражат саны 11517±0,23 тенге, бакылау тобындагы шыгын келемi 18392±0,11 тенге. Ек1 топтын жалпы шыгындарынын айырмашылыгын шыгарсак 6875±0,45 тенге болады.
Кдоал - жабдыктардын сипаты мен сандарына карайтын болсак, бакылау тобында жалпы алганда 173 - ке дешн к¥ралдар пайдаланатыны аныкталды, ал непз-гi топта 73 - ке дешн к¥ралдар пайдаланылатыны белгiлi болды. Б^л сандардын айырмашылыгын шыгару себебiмiз, эр отада осыншама келемде заттар колданылса, олардын зарарсыздандырылуына кететiн жуушы заттарына, антисептик ертндшершщ кеп мелшерде кетуше, ыстык бу-да зарарсыздандыруга жэне оларды кептiруге арналган аппараттарга кететш жарык шыгындарынын артуына алып келедг
Зерттеу нэтижелерi бойынша, бакылау тобына кр-ген н^скамалардагы дэрiлiк заттардын негiзгi топпен салыстырганда, ауруханада емделу уакытынын ^зактыгына жэне ауырсыну сезiмiнiн кеш кайтуына байланысты кон-сервативп емнiн 1,2 есеге дейiн артык ж^мсалган каражат айырмашылыгы аныкталды. Непзп топта 7520,4766±0,75 тенге каражат ж^мсалса, бакылау тобында 11662,2522±0,78 тенген к¥райды.
Бiр рет жара тацу Yшiн ж^мсалган к¥рал - жабдыктардын тенгеге шаккандагы шыгатын багасы бойынша сараптама-да, негiзгi топта 376,011±0,54 тенге, ал, бакылау тобында б^л керсетшш 601,652±0,68 тецгеге шак.
Ауруханада ем алып жаткан наукастарга жасалынатын оталар немесе оларга тагайындалган консервативтi емь не кеткен каражат шыгындарын есептеп кана коймай, бiз санитарлык гигиеналык т^ргыдан ОККА наукастарыныц кYтiмiне, тамактануына жэне кYнделiктi емiрде пай-даланатын кажеттiлiктерiне кететiн шыгын мелшерiне кещл белдш. Олай болса негiзгi топта 9077,4± 0,81тецге келемiнде болса, бакылау тобында 16924,6±0,72 тенге мелшерiн к¥райды.
^орытынды: Кдосак куысы агзаларынын сыркаттары мен жаракаттарынын диагностикасы жэне емдеу тэсшнде жанаша кез караспен жетiлдiрiлген алгоритм, аурухананын кабылдау белiмiнде ш^гыл кемектi ^йымдастырудьщ тиiмдiлiгiн арттырады. ЭВХ технологияларды кещнен пайдалану ез кезепнде: отадан кейiнгi аскынулар санынын 2 есе азаюына септiгiн типзеда, наукастын еткiзетiн тесек кYнi 2 есеге азаяды, ота жасау барысында ж^мсалатын медикаменттердiн багасы 6875±0,36 тенгеге кыскарады, к¥рал - жабдыктар сандары да 2 есе аз, отадан кешнп кезенде тагайындалган консервативтi ем Yшiн каражат саны 4141,7756±0,92 тенгеге Yнемделедi, бiр рет жара тану Yшiн кететiн каражат 1,6 есеге жуык аз ж^мсалады, наукастын кажеттшктерше кететiн каражаттар 2 есеге азаяды.
ПАЙДАЛАНЫЛГАН ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1. Цазацстан Республикасыныц денсаулыц сацтау сала-сын дамытудыц 2011 - 2015 жылдарга арналган «Саламатты Цазацстан» мемлекеттж багдарламасы.
2. Цазацстан Республикасы Президенттщ Цазацстан халцына жолдауы //Жаца Элемдея жаца Цазацстан, 2007 жыл, 28 ацпан.
3. Чеминава Р.В. Клинико-экономическая оценка современных медицинских технологий в диагностике и лечении больных с острой абдоминальной хирургической патологией: Автореф. дисс.д.м.н.- 2006.- 39 с.
4. Schneider M. Health care cost containment in the Federal Republic of Germany // Health Care Financing Rev. - 1991 - V. 12, N 3.-p. 87-101.
РЕЗЮМЕ
Определение экономической эффективности при правильной организации эндовидеохирургической помощи при острых абдоминальных патологии.
В этой статье раскрывается экономическая эффективность правильной организации эндовидеохирургической помощи при острых хирургических заболеваниях органов брюшной полости и травм живота.
Ключевые слова: организация эндовидеохирургической помощи, экономическая эффективность, острые хирургические заболевания органов брюшной полости и травм живота.
SUMMARY
Definition of economic efficiency with proper organization of endovideosurgical care in acute abdominal pathology.
This article is disclosed economic efficiency proper organization endovideo surgical aid at acute surgical diseases of the abdominal cavity and abdominal trauma.
Key words: Organization endovideo surgical care aid, Economic efficiency, Acute surgical diseases of the abdominal cavity.
