Научная статья на тему 'ЖАҢА ФИТОКОМПОЗИЦИЯНЫҢ ЫҚПАЛЫМЕН ЖАС ЖӘНЕ КӘРІ ЕГЕУҚҰЙРЫҚТАРДЫҢ ЛИМФА ҚҰРАМЫН ЗЕРТТЕУ'

ЖАҢА ФИТОКОМПОЗИЦИЯНЫҢ ЫҚПАЛЫМЕН ЖАС ЖӘНЕ КӘРІ ЕГЕУҚҰЙРЫҚТАРДЫҢ ЛИМФА ҚҰРАМЫН ЗЕРТТЕУ Текст научной статьи по специальности «Фундаментальная медицина»

CC BY
40
7
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ЛИМФА ЖүЙЕСі / ЛИМФА ТүЙіНДЕРі / ЛИМФАЛЫқ ДЕТОКСИКАЦИЯ / ТЕГіС БұЛШЫқЕТ ЖАСУШАЛАРЫ / АДРЕНЕРГИЯЛЫқ ИННЕРВАЦИЯ / ПОСТНАТАЛЬДЫ ОНТОГЕНЕЗ / КЕШ ОНТОГЕНЕЗ / ЛИМФОИДТЫ ұЛПАНЫң МИКРОқұРЫЛЫМЫ / ЭНДОЭКОЛОГИЯЛЫқ ОңАЛТУ

Аннотация научной статьи по фундаментальной медицине, автор научной работы — Боранбаева Г.А., Демченко Г.А., Төлеуханов С.Т., Иманбекова Ж.А.

Адамзаттың ғаламдық қартаюы өзімен бірге көптеген практикалық мәселелерді, соның ішінде аурулардың ауырлығының жоғарылауын және өнімді еңбекпен айналыспайтын халықтың үлесінің өсуін қоса алып келеді.Өмірдің ұзақтығы демографиялық статистика мен библиометриялық мәліметтер базасы пайда болғанға дейін адамдарды толғандырды. Қартаю - бұл қабыну және тромб түзілу процестерімен байланысты организмнің барлық ұлпалары мен жүйелерінің функционалдық резервтерін азайту, кейіннен дәнекер тінмен алмастыру процесі. Қартаю кезінде өзгерістер жойылуымен және реттеуші ықпалдың бұзылуымен көрінеді, маңызды адаптивті ауысулар байқалады - жүрек пен қан тамырларының гуморальды факторларға және жүйке ұштарының бұзылу жағдайындағы медиаторларға сезімталдығының жоғарылауы, сонымен қатар медиаторлардың синтезінің әлсіреуі байқалады. Микроваскулярлық тордың құрылымындағы жасқа байланысты өзгерістер мидың әртүрлі бөліктеріндегі қан ағымының жылдамдығының төмендеуіне ықпал етеді, церебральды артериолалардың қолайсыз экзогендік және эндогендік факторларға реактивтілігінің нашарлауы. Көптеген егде адамдарда кездесетін аурулар - стенокардия, гипертония, қант диабеті, атеросклероз - қанайналым жүйесіндегі жасқа байланысты патологиялық өзгерістерді арттырады [1]. Бұл өзгерістер капиллярлық алмасу қарқындылығының төмендеуіне әкеледі. Қартаюдың себептерінің бірі микроциркуляция жүйесінің өзгеруімен алға қойылады. Қартаюмен бірге бүйрек қан айналымының айтарлықтай төмендеуі көрсетілген, бұл микроваскуляризацияның төмендеуімен тікелей байланысты. Асқазанның шырышты қабығын және биопсия үлгілерін эндоскопиялық зерттеу кезінде микроцеллалар санының азаюы анықталды. Қартаю - бұл көптеген факторлардан туындаған және әртүрлі физиологиялық өзгерістермен, соның ішінде постнатальды дамуды және иммундық жүйенің жұмыс жасына байланысты ерекшеліктерін қоса жүретін күрделі процесс. Бұл жасқа байланысты патологияның алдын алу мен терапиясының жаңа тәсілдерін іздестіру кезінде эндоэкологиялық қауіпсіздікті және спецификалық емес қарсылықты жоғарылатумен байланысты өмірді қолдау жүйесі ретінде қартаю кезіндегі лимфа жүйесінің функцияларын зерттеу қажеттілігін өзектендіреді.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по фундаментальной медицине , автор научной работы — Боранбаева Г.А., Демченко Г.А., Төлеуханов С.Т., Иманбекова Ж.А.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

STUDY OF THE COMPOSITION OF LYMPH AND LYMPH NODES OF YOUNG AND OLD RATS UNDER THE INFLUENCE OF A NEW PHYTOCOMPOSITION

Aging is the process of reducing the functional reserves of all tissues and body systems associated with inflammatory processes and the formation of blood clots, followed by their replacement with connective tissue. Advances in medicine are increasing life expectancy, which leads to demographic situations as the number of elderly people in society increases. With age, changes are observed with the disappearance and disruption of the regulatory effect, significant adaptive changes are observed - increased sensitivity of the heart and blood vessels to humoral factors and mediators in the case of nerve endings, as well as a weakening of the synthesis of mediators. Age-related changes in the structure of the microvascular network contribute to a decrease in blood flow velocity in various parts of the brain, impaired diffusion of oxygen from the blood into the tissue, impaired reactivity of cerebral arterioles to unfavorable exogenous and endogenous factors. Diseases that occur in many elderly people - angina pectoris, hypertension, diabetes mellitus, atherosclerosis - increase age-related pathological changes in the circulatory system. These changes lead to a decrease in the intensity of capillary exchange. One of the causes of aging is a change in the microcirculatory system. With age, there is a significant decrease in renal blood flow, which is directly related to a decrease in microvascularization.

Текст научной работы на тему «ЖАҢА ФИТОКОМПОЗИЦИЯНЫҢ ЫҚПАЛЫМЕН ЖАС ЖӘНЕ КӘРІ ЕГЕУҚҰЙРЫҚТАРДЫҢ ЛИМФА ҚҰРАМЫН ЗЕРТТЕУ»

ВЕСТНИК КАЗНМУ #1-2021

ЭОК 536.75:612.56

DOI 10.53065/kaznmu.2021.61.86.048

1 Г.А.Боранбаева, 1 Г.А.Демченко, !С.Т. Телеуханов, 3Ж.А. Иманбекова

1Эл-Фараби атындагы Цазац ¥лттыц Университету Цазацстан, Алматы

2 С.Ж.Асфендияров атындагы Цазац улттыцмедициналыцуниверситетi

Saia97@inbox.ru +7 7057196986 georgiidemchenko@mail.ru

ЖАЦА ФИТОКОМПОЗИЦИЯНЫН, ЬЩПАЛЫМЕН ЖАС ЖЭНЕ КЭР1 ЕГЕУК¥ЙРЫКТАРДЬЩ ЛИМФА К¥РАМЫН ЗЕРТТЕУ

Т^н: Адамзаттыц галамдыц цартаюы взiмен бiрге квптеген практикалыц мэселелерду соныц штде аурулардыц ауырлыгыныц жогарылауын жэне внiмдi ецбекпен айналыспайтын халыцтыц улестщ всут цоса алып келедi.вмiрдiц узацтыгы демографиялыц статистика мен библиометриялыц мэлметтер базасы пайда болганга дейт адамдарды толгандырды.

Цартаю - бул цабыну жэне тромб тузыу процестерiмен байланысты организмнщ барлыц улпалары мен жуйелертщ функционалдыц резервтерт азайту, кейтнен дэнекер ттмен алмастыру процесс Цартаю кезтде взгерктер жойылуымен жэнереттеушi ыцпалдыц бузылуымен квртеду мацызды адаптивтiауысулар байцалады -журекпен цан тамырларыныц гуморальды факторларга жэне жуйке уштарыныц бузылу жагдайындагы медиаторларга сезiмталдыFыныц жогарылауы, сонымен цатар медиаторлардыц синтезтщ элсiреуi байцалады. Микроваскулярлыц тордыц цурылымындагы жасца байланысты взгерктер мидыц эртyрлi бвлiктерiндегi цан агымытыщ жылдамдыгыныц твмендеуте ыцпал етеду церебральды артериолалардыц цолайсыз экзогендш жэне эндогендк факторларга реактивтшгтщ нашарлауы. Квптеген егде адамдарда кездесетт аурулар - стенокардия, гипертония, цант диабету атеросклероз - цанайналым жyйесmдегiжасца байланысты патологиялыц взгерiстердi арттырады [1]. Бул взгерктер капиллярлыц алмасу царцындылыгыныц твмендеуте экеледь Цартаюдыц себептершц бiрi микроциркуляция жуйестщ взгерумен алга цойылады. Цартаюмен бiрге буйрек цан айналымытыщ айтарлыцтай твмендеуi кврсетыген, бул микроваскуляризацияныц твмендеумен тЫелей байланысты. Асцазанныц шырышты цабыгын жэне биопсия улгыерт эндоскопиялыц зерттеу кезтде микроцеллалар саныныц азаюы аныцталды. Цартаю - бул квптеген факторлардан туындаган жэне эртyрлi физиологиялыц взгерктермен, соныц штде постнатальды дамуды жэне иммундыц жуйенщ жумысжасына байланысты ерекшелiктерiн цоса журетт кyрделi процесс. Бул жасца байланысты патологияныц алдын алу мен терапиясыныц жаца тэсшдерт iздестiру кезтде эндоэкологиялыц цауiпсiздiктi жэне спецификалыц емес царсылыцты жогарылатумен байланысты вмiрдi цолдау жуйеа реттде цартаю кезiндегi лимфа жуйестщ функцияларын зерттеу цажеттшгт взектендiредi.

ТYйiндi свздер: Лимфа жуйесу лимфа тушндеру лимфалыц детоксикация, тегк булшыцет жасушалары, адренергиялыц иннервация, постнатальды онтогенез, кеш онтогенез, лимфоидты улпаныц микроц^рылымы, эндоэкологиялыц оцалту, фитокомпозиция.

бзектыт. Лимфа жуйеа журек-тамыр жуйесшщ ;урамдас белт болып табылады жэне ол организмнщ барлы; физиологиялы; жэне патологиялы; процестерше катысатын интегралды жуйелердщ бiрi болып табылады [2-4]. Сонымен бiрге лимфа жуйеа жабы; ;ан агымы мен дененщ жасушалары арасында делдал ;ызметш ат;арады. Ол лимфа аралы;тарынан, лимфа капиллярларынан, лимфа тамырларынан, магистральдардан, тутжтерден жэне лимфа тушндершен турады. Лимфа жуйеа суйы; кураммен -лимфамен толтырылган ;осымша тесек тузедь Лимфаныц алга жылжуы лимфангионныц лимфа тамырында - тепс миоциттерi бар аралы; сегменттщ болуымен жецшдетшед^ соныц аркасында лимфа алга жылжиды. Лимфа жуйеа ею белiмге белшед^ 1) Лимфа тасымалдау жолдары жэне 2) иммунды; корганыс жэне гемопоэз органдарымен байланысты лимфоидты мушелер. Лимфа тушш - бул лимфа жуйесшщ непзп ;урылымды; бел1мшелершщ бiрi, ол ею жуйенщ ягни лимфа жэне иммунды; жуйенщ б1р1гушщ мысалы болып табылады [5-7]. Картаю кезшде шю ортаныц гомеостазын ;амтамасыз етуге ;атысатын мушелер мен жуйелер арасында мацызды рел лимфа жуйесше жэне оны ;урайтын перифериялы; лимфоидты органдарга -дененщ ;органышты; тос;ауылына жататын жэне

сырт;ы ортага иммунды; жауаптыц ;алыптасуына жауап беретш айма;ты; лимфа TYЙiндерiне жатады. Лимфа TYЙiндерi бiр мезгiлде интерстицийдщ дренажын жэне иммунды; функцияны ЖYзеге асыра отырып, лимфоидты MYшелер арасында ерекше орын алады. Сонымен ;атар, айма;ты; лимфа TYЙiндерiнiц олардыц агып жат;ан агзалармен ;атынасындагы жагдайын багалау морфологиялы; зерттеулердiц негiзгi багыттарыныц бiрi болып ;алады. Картаю кезiндегi лимфа ЖYЙесiн иммуноморфологиялы; ;дйта ;урудыц болжамды; мацыздылыгына ;атысты бiрыцFай кез;арастыц болмауы оныц жеке салыстыруларын жэне жасушалы; ;урамын анатомиялы;-гистологиялы; багалау ^жет-штн аны;тайды. Сонымен бiрге лимфа ЖYЙесiндегi жас;а байланысты жэне патологиялы; езгер^тер сараланбайды.

Судагы гомеостаз - кез-келген организмнщ ^ршшж эрекетiнiц шарты. Судыц гомеостазын са;тау лимфа ЖYЙесiнiц мацызды функциясы болып керiнедi. Лимфалы; дренаж жасушаны ;оршаган интерстицийде азды-кептi болатын зиянды заттарды бейтараптандырумен бiрiктiрiледi. Соцгысы одан пайда болган тiндiк суйы;ты; пен лимфаны биофизикалы;, биохимиялы;, иммунды; ецдеу ар;ылы ЖYзеге асырылады . Организмнщ ^ршшгше

зиянды заттарды бейтараптандыру процесiнде уш гомеостатикальщ жуйе катысады: лимфалык, лимфоидтык (иммундык) жэне интерстиционды курайтын борпылдак дэнекер тiндер ЖYЙесi -организмнщ шю ортасы[8-9]. Бул функционалды синергия бул ЖYЙелердi дренажды-детоксикация кешенi ретiнде карастыруга негiз бередi жэне оны организмнщ биокаушаздшш камтамасыз ететiн функционалды ЖYЙе ретiнде карастырган жен Егеукуйрыктардын соцгысынын, жаска байланысты езгерiстерi (18 айдан бастап) инфекциялык интоксикация мен кабынудын, жогарылауын, жасушалык иммунитеттщ жэне эффекторлык байланыстын активтенуiн, ерекше емес корганыс жасушаларынын жэне олардыц жетiлмеген формаларынын, басым болуын, кешiктiрiлген типтегi жогары сезiмталдык процестершщ активтенуiн жэне иммунореактивтшктщ темендеуiн керсеттi. жэне организмнщ бешмделу денгеш Сонымен, жогарыда беpiлген мэлiметтеp зерттеуге арналган бiздщ тэжipибемiздщ езектшп мен маныздылыгын кеpсетедi.

Зерттеу материалдары мен эдiстеpi: Зерттеу обьектiсi ретшде виварий жагдайында есipiлген эр TYрлi жастагы 246 ак зертханалык егеукуйрыктарга тэжiрибелер жасалды. Бул жануарлардын емiрi 36 айды курайды. Жануарлар 10 топка белшдь 2 KYннен 2 айга дейiнгi жануарлардын 1-тобы жас, ал 10-11 айлык 2-тобы - жетшген егеукуйрыктар барлык параметрлер бойынша зерттелдi. 3-шi топ 22-24 ай шшде вивариумда болды - стандартты диетадагы егеукуйрыктар[10]. 4,5,6,7,8,9-топтагы жануарлар дэршк заттардын бiрiмен немесе виварийдщ стандартты су рационындагы шептiк кайнатпалармен араластырылады жэне олар 1 айдан кешн тексерiледi. Зерттеу келесi дэрiлiк шептердщ катысуымен ЖYргiзiлдi: Зизифоры Бунге, Алматы долана, Эхиносея. Фитокомпозиция кэрi егеукуйрыктардын 10-тобында сыналды.

Кдн мен лимфа сынамаларында жалпы акуыздын, холестериннщ, триглицеридтщ мелшер^ мочевина, креатинин жэне билирубиннщ жалпы липидтер^ ферменттердщ белсендiлiк денгеш: аланин аминотрансфераза (АЛТ), аспартат аминотрансфераза (АСТ), сiлтiлiк фосфатаза, амилаза лимфа мен кан плазмасына сэйкес аныкталды. COBOS INTEGRA 400 автоматты биохимиялык анализаторын колдану аркылы кан мен лимфа, зэрдщ жасушалык курамы «SYSMEX KX-219 9» гематологиялык анализаторынын кемепмен аныкталады. [11-14]. Лимфа мен кан плазмасындагы электролиттердi аныктау AVL 9180 анализаторынын, кемегiмен зерттелдi.

Гистохимиялык флуоресцентт микроскопиялык эдiспен мезентериалды, жатыр мойны лимфа TYЙiндерi мен тушндершщ адренергиялык иннервациясы зерттелдi. Лимфа тушндершщ адренергиялык ЖYЙке аппаратын зерттеу Yшiн В.А. модификациялаган Фальк эдiсi бойынша тшдердеп катехоламиндердi аныктауга арналган арнайы гистохимиялык флуоресценттьмикроскопиялык эдiс колданылды. Глиоксаль кышкылын колданатын говирин. Зерттеуге мезентериальды жатыр мойны, поплитальды лимфа TYЙiндерi алынды. [15-17].^алыцдыгы 20 мкм болатын жалпы кан тамырлары белiмдерi мен лимфа TYШндерiнщ криостат белiмдерi дайындалды. Препараттар рН 7,2

фосфат буфершде дайындалган глиоксаль кышкылынын 2% ертндганде инкубацияланды. Содан кeйiн секциялар жылы ауа агынымен кeптipiлiп,

100 ° C температурасында термостатталды, содан кешн ксилолда ер^ен 5% полистирол epiтiндiciмeн нактылау жэне бeкiту журпзшдь Лимфа TYЙiндepiнe арналган препараттар компьютермен бipгe Vision 300 флуоpecцeнттiк микроскопын (Австралия) пайдаланып зepттeлдi.

Зерттеу нэтижелеpi мен оларды талцылау

Жас егеукуйрыктардагы лимфа ЖYЙeci 2,4 ± 0,3 мкл / мин. егеукуйрыктардын, салмагы 44 ± 5 г. немесе 0,05 мкл / мин болганда. 1г. Егеукуйрыктын улпасы, ал жетшген егеукуйрыктарда ол 7,9 ± 0,5 мкл / мин. егеукуйрыктардын салмагы 259 ± 18 г. немесе 0,03 мкл / мин. 1 г. улпалар, кэpi егеукуйрыктарда салмагы 384,6 ± 22 немесе 0,018 мкл / мин болганда 6,1 ± 0,6 мкл / мин. np 1г. маталар. Жас егеукуйрыктарда каннын уюы 3,59 ± 0,4 мин, жетшген егеукуйрыктарда 3,48 ± 0,4 мин, ал кэpi егеукуйрыктарда 2,88 ± 0,5 мин. Лимфада жас егеукуйрыктарда каннын уюы 3,90 ± 0,5 мин. жетшген жануарларда 3,68 ± 0,4 мин, кэpi жануарларда 2,95 ± 0,6 мин.

Каннын туткырлыгы жас жануарларда 5,5 ± 0,5, жeтiлгeн жануарларда 5,3 ± 0,4 кэpi жануарларда 4,5 ± 0,5, жас жануарларда лимфада 4,4 ± 0,5 жэне жетшген жануарларда 4,1 ± 0 ,6 жэне rapi 3,6 ± 0,5. Жасы улгайган сайын кан уюы жогарылауы жэне кан мен лимфанын туткырлыгынын жогарылауы байкалды. Жас егеукуйрыктарда гематакрит бойынша плазманын мeлшepi 48,0 ± 4,2%, жeтiлгeн егеукуйрыктарда 45,0 ± 3,2%, кэpi егеукуйрыктарда 44,3 ± 3,6% курайды. Жас жануарлардын ЖYpeк согысы 496 ± 15, ал жeтiлгeн жануарларда 481 ± 11, кэpi жануарларда минутына 449 ± 14 соккы[18-20].. Кан кысымы кэpi жануарларда 108 ± 6, жeтiлгeн жануарларда 103 ± 7, жас жануарларда 94 ± 11 мм. Диурез жас жануарларда 0,000019 ± 0,000001 мл / мин дене салмагынын 1 г, ал жетшген жануарларда 0,000015 ± 0,000001 мл / мин. 1 г дене салмагына rapi жануарларда 0,0000099 ± 0,0000002 мл / мин. Темендеу жeтiлгeн егеукуйрыктарда 26%, ал rapi егеукуйрыктарда 39% курады.

Сондай-ак, бiз ересек егеукуйрыктардагы холестерин мен триглицеридтердщ жэне кандагы жэне лимфадагы жалпы липидтepдiн кeбeюiн байкадык эcipece кэpi егеукуйрыктардын (холестерол - 15%; 45%; триглицеридтер - 41%; 16%; жиынтык липидтер - сэйкесшше 18%; 33%). Глюкоза жетшген егеукуйрыктарда канда 26% -га жэне лимфада 7% -га, ал rapi егеукуйрыктарда сэйкесшше 40% жэне 16% -га аздап тeмeндeдi (1-кесте). Жас, ересек жэне rapi жануарлардагы кан мен лимфанын зерттелген биохимиялык параметрлершщ калган бeлiгi: мочевина, билирубин, креатинин, жалпы акуыз, а-амилаза, АлАТ,АсАТ,, ciлтiлiк фосфатаза бipдeй мэндерде ауыткып отырды.

Лимфа мен каннын жасушалык курамынын алынган нэтижелерш талдаганда кан плазмасындагы лeйкоциттepдiн 42% -га жэне лимфада 13% -га, ересек егеукуйрыктарда жогарылаганын аныктадык, ал rapi егеукуйрыктарда кандагы лeйкоциттepдiн 35% -га жэне лимфада 18% -га темендегеш байкалды жетшген жануарлар[21]. Калган параметрлер ешкандай eзгepicтi аныктаган жок

Жас, ересек жэне Kapi егеукуйрыктардын. кан плазмасы мен лимфасынын, биохимиялык параметрлерi (1-кесте)

Кеpсеткiштеp Кдн плазмасы Лимфа

Жас егеукуйрык Ересек егеукуйрык Кэpi егеукуйрык Жас егеукуйрык Ересек егеукуйрык Кэpi егеукуйрык

Несепнэр, ммоль/л 4,7 ±0,8 4,9± 0,7 5,33±0,7 6,2 ±2 3,9± 0,2 5,59±0,7

Билирубин, кмоль/л 3,32±0,94 3,47 ±0,91 1,72±0,75 0,7 ±0,02 0,5±0,04 0,6±0,03

Креатинин, Мкмоль/л 43,82±3,08 42,8 ±3,2 50,33±4,1 39,1±3,6 42,4±3,8 44,33±2,7

Глюкоза, ммоль/л 4,6±0,15 3,65 ±0,18* 2,8±0,21 4,62± 0,19 4,35 ±0,17* 3,9±0,19

Общий белок, г/л 68,2±0,43 69,5± 0,6 67,8±0,7 4,4± 2 39,3 ±0,4 39,6±0,5

а-амилаза, ед/л 480±45 485 ±52 669,4±62 550 ±50 570±55 382,4±49

АлАТ, мккат 0,13±0,03 0,14 ±0,04 250,95±22 140± 10,23 150 ±10,8 151,9±9,9

АсАТ, мккат 0,18±0,5 0,20± 0,2 167,6±11 140±9,0 160 ±11,5 204,2±13,5

Холестерин общий моль/л 1,65± 0,03 1,8± 0,04 1,9±0,03 1,24 ±0,05 1,3± 0,04 1,8±0,06*

Триглицириды, моль/л 0,85± 0,04 0,95± 0,03 1,2±0,1 0,68± 0,03 0,7 ±0,05 0,79±0,07*

Общие липиды, г/л 1,5± 0,04 1,65± 0,05 1,78±0,04 1,2 ±0,04 1,3 ±0,05 1,8±0,08*

Щелочная фосфатаза, Е/л 342 ±14 336 ±12 387±14 410 ±15 480 ±17* 496±18*

Ескертулер: бакылаумен салыстырганда р<0,5*, -р<0,01**

Кдн мен лимфанын, иммунологиялык курамын талдаганда ол сонымен катар лейкоциттер санынын, канда 36% -га, лимфада 12% -га кебейгенше назар аударады, бipак кэpi егеукуйрыктарда олардын, саны азайып, таякша ядролык жэне сегменттелген нейрофилдердщ кебеюi байкалды. Лимфоциттер жетшген егеукуйрыктардын, канында азайды, лимфада кебейедь

Жас, ересек жэне кэрi жануарлардагы ;ан мен лимфаныц иммунологиялы; ;урамы (2-кесте)_

Керсеткiштер Кан Лимфа

Жас егеу;уйры; Ересек егеу;уйры; Кэрi егеу;уйры; Жас егеу;уйры; Ересек егеу;уйры; Кэрi егеу;уйры;

Лейкоциты:1х1 09 3,97±0,2 5,4±0,3* 3,45±0,4 8,5±0,4 9,5±0,6 7,1±0,6

Нейтрофилы п/я 2,8±0,08** 2,6±0,09

с/я 12±1,1 39±1,4** 58,3±2,8 2±0,3 12±1,2 9±0,9

Моноциты 5,5±0,5 4,3±0,4 11,3±0,5 1±0,07 2±0,05 4±0,09

Эозонофилы 1±0,02 1,3±0,03

Лимфоциты % 82±4 54±3** 42,75±5 84,2±2,2 92,0±1,8* 73,3±2,8

абс. 3,45±0,4 2,4±0,2* 1,6±0,4 78,4±0,5 90,5±0,4* 72,5±0,6

Иммуноглобулины

IgM 0,37±0,04 0,45±0,06 0,37±0,05 0,35±0,03 0,4±0,04 0,31±0,05

^ 0,62±0,03 1,8±0,07** 2,47±0,09** 0,55±0,08 0,88±0,06* 0,79±0,06

IgA 0,29±0,03 0,29±0,02 0,275±0,02 0,31±0,02 0,35±0,04 0,35±0,06

IgE 21,9±0,04 18,7±0,04 20,95±0,1 19,5±1,1 22±0,9 21±0,8

Субпопуляции лимфоцитов

Сд - 3 Т-лимф. 49±2 58± 4 35±3 47± 5 49 ±4 43±4

Сд -4 Т-хелп. 27±3 32 ±2 21,7±3 28 ±2,2 29± 2 26±3

Сд -8 Т-супр/цит. 24±1 24 ±1,5 9±0,7* 21 ±1,7 23± 5 19±4

Сд - 16 NK 12±0,5 18± 0,8* 7± 0,9* 14 ±0,9 12± 1,1 11±1,2

Сд - 20 В-лимф. 10±0,6 14,5± 0,6* 4,25± 0,8* 12± 1,1 15± 1,2* 12±1,4

Сд-4/ Сд-8(индекс) 1,1 1,3 2,41* 1,34 1,26 1,37

Ескертулер: ба;ылаумен салыстырганда р<0,5*, -р<0,01**

Кэрi егеу;уйры;тардыц ;анда 52%, ал лимфада 15% азайды. IgG иммуноглобулиндерiнiц мелшерi ;анда да, лимфада да естi. Кэрi жануарлардагы лимфоциттердiц субпопуляцияларыныц саны ;анда азайды (эсiресе SD - 16 NK; SD - 20 B-лимфа) жэне лимфада бiршама темендеу аньщталды (кесте 2). Интервалды суйы;ты; (жасушадан тыс) фитиль эдiсi ар;ылы алынды[22-25]. Оныц жас жануарлардагы ;урамы (ммоль / л-да): №-135 ± 5; К-4 ± 0,2; Са-1,1 ± 0,1; Mg-0,6 ± 0,02; Креатин -0.1; Глюкоза-4,9 ± 0,2; Несепнэр-4 ± 0,1 ммоль / л; А;уыз -0,9 ± 0,1 г / л. Жетшген жануарларда Na-139; ^4,3 ± 0,4; Са-0,9 ± 0,07; Mg-0,5 ± 0,02; Глюкоза-4,5 ± 0,1; Несепнэр - 4,2 ± 0,3 ммоль / л; А;уыз -1,1 ± 0,2 г / л. кэрi жануарларда,

130 ± 4; К-4,1 ± 0,5; Са-0,7 ± 0,08; Mg-0,4 ± 0,02; Глюкоза-4,1 ± 0,2; Несепнэр - 4,4 ± 0,4 ммоль / л; А;уыз -1,1 ± 0,2 г / л. Керiп отырганыцыздай, ауыт;улар физиологиялы; шектерде болды. Жогары гидратталган жэне майсыз тiндердiц электр, резистенттшп майлы, CYЙек жэне эпителий улпаларына ;араганда аз болады[26-28]. Жогары жиiлiктi токтар жасушадан тыс жэне жасушашшж ортадан етiп, майсыз массаны багалауга MYMкiндiк бередi, ал теменп жиiлiктi токтар жасушадан тыс кещстжте таралады. 40 кГц-тен темен жишп бар айнымалы ток негiзiнен тамырлар мен интерстициальды сацылаулар ар;ылы таралады, бул кезде жасуша iшiндегi суйык;тык;ты ;урайтын суйы;

орталардын, кедерпа (мембраналардын жогары омдык кедерпсше байланысты) кедеpгiсi элдекайда жогары болады. Интерстициальды суйыктыктын келемiн аныктау ушш электpлiк сипаттамалары бар «Рео-Мицар» реографы колданылды. Онын электродтарынын зондтау тогынын, жиiлiгi 30-200 кГц курайды, бул онын темен жишкл токтарын (3040 кГц) зерттеу максатында пайдалануга MYMкiндiк беpдi. Бул топтардагы интерстициальды суйыктыктын мелшеpi жас жэне ересек жэне rapi жануарлар тобынын омдык кедерп кисыктарынын езгеpуiнен аныкталды[29-32]. (Жас егеукуйрыктар тобы 33 ± 3%; жетшген егеукуйрыктар тобы дене салмагыньщ 29,5 ± 3,3%, кэpi егеукуйрыктар тобында дене салмагынын 26,4 ± 3,4%). IЛ-дiн 11% -га, ал кэр^е дейiн 20% -га темендеуi байкалды. Цорытынды: Ересек жануарлар жас жануармен салыстырганда лимфа агымынын, зэрдщ белiнуiнiн, интерстициалды суйыктыктын темендеуi жэне rapi жануарлардын одан эpi темендеуi алды. Кэpi жануарлардагы кан мен лимфа холестериншщ, тpиглицеpидтеpдiн, жалпы липидтердщ кебеюi жэне глюкозанын темендеуi аныкталды. Идн курамындагы лейкоциттеpдiн, нейтpофилдеpдiн, CD-20B лимфоциттеpдiн жэне лимфадагы лимфоциттеpдiн кебеюi жетiлген жануарларда, бipак кэpi жануарларда сол керсетюштердщ темендеуi аныкталды. Егеукуйрыктар туылганнан кейiнгi алгашкы 30 ^нде

лимфа тамырлары мен TYЙiндеpiнiн адренергиялык иннервациясынын курылымдык компоненттеpiнiн TYзiлуi байкалады. Бip айдан бастап адренергиялык иннервация - бул дурыс калыптаскан аппарат. topi жануарларда еpiлудiн тыгыздыгы мен саны лимфа TYЙiндеpiнiн жэне лимфа тамырларынын барлык белiктеpiнде сакталады, бipак жаркырауынын жарыктыгы темендейдi, еpiмдегi талшыктар Yзiк-Yзiк болып, саны азаяды жэне варикозды коюлану жогалады. Лимфа TYЙiндеpiнде жалпы картаю белгiлеpi бар: а) ыкшам моpфотиптiн сакталуы аясында герминальды орталыктары бар лимфоидты TYЙiндеp аймагынын азаюымен дэнекер тiннiн улгаюы; б) ретикулярлы жасушалардын есуi аясында ми сымдарындагы лимфоидты TYЙiндеpдегi, паракортикальды аймактагы, плазмоциттердеп жарылыстар мен орташа лимфоциттер санынын азаюындагы жасушалык курамдагы бip багытты езгеpiстеp, бул осы курылымдардын иммунореактивтшпнщ темендеуiн кеpсетедi; Кэpi жануарлардагы лимфа TYЙiндеpiнiн жиырылу белсендiлiгi тежелдi. Кеш онтогенез кезенiнде шеппен емдеу кезшде лимфанын дренаждык жэне иммундык функцияларынын жогарылауы, жиырылгыштык белсендiлiктiн жогарылауы, лимфа тамырлары мен ЖYЙке TYЙiндеpiнiн жогарылауы жэне лимфа TYЙiндеpi курылымдарынын иммундык функциясынын жогарылауы дэлелдендi.

ЭДЕБИЕТТЕР TI3IMI

1 Hauser S., Weich H.A. A heparin-binding form of placenta growth factor (PlGF-2) is expressed in human umbilical vein endothelial cells and in placenta //Growth Factors. -1993. -Vol. 9. -P. 259-226

2 Гостюхина А.А. и др. Адаптивные реакции крыс после световых десинхронозов и физического переутомления // Бюллетень сибирской медицины. -2018. - Т. 17, № 3. - С. 22-34.

3 Ahn SM, Simpson RJ Body fluid proteomics: prospects for biomarker discovery // Proteomics Clin. Appl. - 2007. - P. 1004-1015.

4 Akl TJ, Nagai T, Cote GL, Gashev AA // Mesenteric lymph flow in adult and aged rats.- 2011. - P. 301.

5 Baluk P, Fuxe J, Hashizume H, Romano T, Lashnits E, Butz S, Vestweber D, Corada M, Molendini C, Dejana E, McDonald DM// Functionally specialized junctions between endothelial cells of lymphatic vessels. J. Exp. Med. 204, -2007. - P. 2349- 2362.

6 Blum KS, Proulx ST, Luciani P, Leroux JC, Detmar M // Dynamics of lymphatic regeneration and flow patterns after lymph node dissection. -2013. - P. 81-86.

7 Brandes RP, Fleming I, Busse R Endothelial aging. // Cardiovasc. Res. 66, 2005. - P. 286- 294.

8 Bridenbaugh EA, Nizamutdinova IT, Jupiter D, Nagai T, Thangaswamy S, Chatterjee V, Gashev AA // Lymphatic muscle cells in rat mesenteric lymphatic vessels of various ages. Lymphat. Res. Biol. 11, 2013. - P. 35-42.

9 Бородин Ю.И. Лимфатическая система и старение. // Фундаментальные исследования - 2011. - P.11-15.

10 Горчакова О.В., Бородин Ю.И., Горчаков В.Н. Лимфатические узлы разной локализации: старение и коррекция // Саарбрюккен: Академическое издательство Пальмариум, - 2012. - С. 350.

11 Горчаков В.Н., Саранчина Е.Б., Анохина Э.Д. Фитолимфонутрициолог // Практическая фитотерапия -2002. - С. 6-9.

12 Mebius RE. Organogenesis of lymphoid tissues // Nat Rev Immunol-2003. - P. 292-303.

13 Горчакова О.В., Горчаков В.Н. // Структурно-функциональные особенности паховых лимфатических узлов и лимфотока при старении. -2013. - С. 25-29.

14 Топорова С.Г. Особенности системы перицеллюлярного гуморального транспорта при старении: обзор литературы //Геронтология и гериатрия - 2003. - С.90-94.

15 Майбородин И.В., Майбородина В.И., Позднякова С.В. и др. Дистопия лимфоидных фолликулов в лимфатических узлах после полихимиотерапии как возможный индикатор их регенераци // Клиническая онкология - 2004. - С.4-7.

16 Bende R, van Maldegem F, van Noesel C. Chronic inflammatory disease, lymphoid tissue neo-genesis and extranodal marginal zone B-cell lympho-mas // Haematologica - 2009 . - P. 1109-1123.

17 Egawa G, Kabashima K. Skin as a peripheral lym-phoid organ: revisiting the concept of skin-associated lymphoid tissues // J Invest Dermatol - 2011. - P. 2178-2185.

18 Jones D, Min W. An overview of lymphatic vessels and their emerging role in cardiovascular disease // J Cardiovasc Dis Res. - 2011. - P.141-52.

19 Zolla V, Nizamutdinova IT, Scharf B, Clement CC, Maejima D, Akl T, et al. Aging-related anatomical and biochemical changes in lymphatic collectors impair lymph transport, fluid homeostasis, and pathogen clearance. //Aging Cell. - 2015 . - P.582-94.

20 Karaman S, Buschle D, Luciani P, Leroux JC,Detmar M, Proulx ST. Decline of lymphatic vessel density and function in murine skin during aging. //Angiogenesis. - 2015 . -P.489-98.

21 Shang T, Liang J, Kapron CM, Liu J. // Pathophysiology of aged lymphatic vessels. -2019. - P.6602-13.

22 Nagai T, Bridenbaugh EA, Gashev AA. // Aging-associated alterations in contractility of rat mesenteric lymphatic vessels. Microcirculation. -2011. - P.463-73.

23 Коненков, В.И. Лимфология // В.И. Коненков, Ю.И. Бородин, М.С. Любарский. - Новосибирск: Издат. дом «Манускрипт», -2012. - С. 1179

24 Ecker BL, Kaur A, Douglass SM, Webster MR, Almeida FV, Marino GE, et al. Age-Related Changes in HAPLN1 Increase Lymphatic Permeability and Affect Routes of Melanoma Metastasis. // Cancer Discov. - 2019. - P.82-95.

25 Milasan A, Smaani A, Martel C. Early rescue of lymphatic function limits atherosclerosis progression in Ldlr-/- mice. //Atherosclerosis -2019. - P.106-19.

26 Hunter MC, Teijeira A, Halin C. T Cell Trafficking through Lymphatic Vessels. //Front Immunol. -2016. -P.613.

27 Rademakers T, van der Vorst EP, Daissormont IT, Otten JJ, Theodorou K, Theelen TL,et al. Adventitial lymphatic capillary expansion impacts on plaque T cell accumulation in atherosclerosis. Sci Rep. - 2017. - P. -263.

28 Кукушкин Г.В. Влияние террилитина на лимфатический дренаж в эксперименте и на показатели липидного обмена и иммунитета у больных ИБС и ХОБЛ. // Автореф. дис. . канд. мед. наук. -Москва, 2005 - С. 24

29 Нурмухамбетова Б.Н., Дюсембаева А.Т. Структурные изменения в эндоте-лиоцитах кровеносных капилляров регионарных лимфатических узлов тимуса при экзотоксикозе и в условиях его коррекции. // Бюллетень СО РАМН. -2005. №1 (115). - С. 50-52.

30 Tamura R, Yoshida K, Toda M. Current understanding of lymphatic vessels in the central nervous system. // Neurosurg Rev. 2019. - P. 53.

31 Виноградова И. А. и др. Световое загрязнение, десинхроноз и старение: состояние проблемы и пути решения // Успехи геронтологии. - 2014. - Т. 27. - №. 2. - С. 265-268.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

32 Outflow of cerebrospinal fluid is predominantly through lymphatic vessels and is reduced in aged mice. // Nat Commun. - 2017. - P. 72

33 Louveau A, Plog BA, Antila S, Alitalo K, Nedergaard M, Kipnis J. // Understanding the functions and relationships of the glymphatic system and meningeal lymphatics. J Clin Invest. - 2017 . - P. 9.

34 Louveau A, Smirnov I, Keyes TJ, Eccles JD, Rouhani SJ, Peske JD, et al. // Structural and functional features of central nervous system lymphatic vessels. Nature. -2015. - P.337-41.

9DEBIETTER TIZIMI

1 Hauser S., Weich H.A. A heparin-binding form of placenta growth factor (PlGF-2) is expressed in human umbilical vein endothelial cells and in placenta //Growth Factors. -1993. -Vol. 9. -P. 259-226

2 Gostjuhina A.A. i dr. Adaptivnye peakcii kpys posle svetovyh desinhponozov i fizicheskogo pepeutomlenija // Bjulleten' sibipskoj mediciny. - 2018. - T. 17, № 3. - S. 2234.

3 Ahn SM, Simpson RJ Body fluid proteomics: prospects for biomarker discovery // Proteomics Clin. Appl. - 2007. - P. 1004-1015.

4 Akl TJ, Nagai T, Cote GL, Gashev AA // Mesenteric lymph flow in adult and aged rats.- 2011. - P. 301.

5 Baluk P, Fuxe J, Hashizume H, Romano T, Lashnits E, Butz S, Vestweber D, Corada M, Molendini C, Dejana E, McDonald DM// Functionally specialized junctions between endothelial cells of lymphatic vessels. J. Exp. Med. 204, -2007. - P. 2349- 2362.

6 Blum KS, Proulx ST, Luciani P, Leroux JC, Detmar M // Dynamics of lymphatic regeneration and flow patterns after lymph node dissection. - 2013. - P. 81-86.

7 Brandes RP, Fleming I, Busse R Endothelial aging. // Cardiovasc. Res. 66, 2005. - P. 286- 294.

8 Bridenbaugh EA, Nizamutdinova IT, Jupiter D, Nagai T, Thangaswamy S, Chatterjee V, Gashev AA // Lymphatic muscle cells in rat mesenteric lymphatic vessels of various ages. Lymphat. Res. Biol. 11, 2013. - P. 35-42.

9 Borodin Ju.I. Limfaticheskaja sistema i starenie. // Fundamental'nye issledovanija - 2011. - P.11-15.

10 Gorchakova O.V., Borodin Ju.I., Gorchakov V.N. Limfaticheskie uzly raznoj lokalizacii: starenie i korrekcija // Saarbrjukken: Akademicheskoe izdatel'stvo Pal'marium, - 2012. - S. 350.

11 Gorchakov V.N., Saranchina E.B., Anohina Je.D. Fitolimfonutriciolog // Prakticheskaja fitoterapija -2002. - S. 6-9.

12 Mebius RE. Organogenesis of lymphoid tissues // Nat Rev Immunol-2003. - P. 292-303.

13 Gorchakova O.V., Gorchakov V.N. // Strukturno-funkcional'nye osobennosti pahovyh limfaticheskih uzlov i limfotoka pri starenii. - 2013. - S. 25-29.

14 Toporova S.G. Osobennosti sistemy pericelljuljarnogo gumoral'nogo transporta pri starenii: obzor literatury //Gerontologija i geriatrija - 2003. - S.90-94.

15 Majborodin I.V., Majborodina V.I., Pozdnjakova S.V. i dr. Distopija limfoidnyh follikulov v limfaticheskih uzlah posle polihimioterapii kak vozmozhnyj indikator ih regeneraci // Klinicheskaja onkologija - 2004. - S.4-7.

16 Bende R, van Maldegem F, van Noesel C. Chronic inflammatory disease, lymphoid tissue neo-genesis and extranodal marginal zone B-cell lympho-mas // Haematologica - 2009 . - P. 1109-1123.

17 Egawa G, Kabashima K. Skin as a peripheral lym-phoid organ: revisiting the concept of skin-associated lymphoid tissues // J Invest Dermatol - 2011. - P. 2178-2185.

18 Jones D, Min W. An overview of lymphatic vessels and their emerging role in cardiovascular disease // J Cardiovasc Dis Res. - 2011. - P.141-52.

19 Zolla V, Nizamutdinova IT, Scharf B, Clement CC, Maejima D, Akl T, et al. Aging-related anatomical and biochemical changes in lymphatic collectors impair lymph transport, fluid homeostasis, and pathogen clearance. //Aging Cell. - 2015 . - P.582-94.

20 Karaman S, Buschle D, Luciani P, Leroux JC,Detmar M, Proulx ST. Decline of lymphatic vessel density and function in murine skin during aging. //Angiogenesis. - 2015 . -P.489-98.

21 Shang T, Liang J, Kapron CM, Liu J. // Pathophysiology of aged lymphatic vessels. -2019. - P.6602-13.

22 Nagai T, Bridenbaugh EA, Gashev AA. // Aging-associated alterations in contractility of rat mesenteric lymphatic vessels. Microcirculation. -2011. - P.463-73.

23 Konenkov, V.I. Limfologija // V.I. Konenkov, Ju.I. Borodin, M.S. Ljubarskij. - Novosibirsk: Izdat. dom «Manuskript», -2012. - S. 1179

24 Ecker BL, Kaur A, Douglass SM, Webster MR, Almeida FV, Marino GE, et al. Age-Related Changes in HAPLN1

Increase Lymphatic Permeability and Affect Routes of Melanoma Metastasis. // Cancer Discov. - 2019. - P.82-95.

25 Milasan A, Smaani A, Martel C. Early rescue of lymphatic function limits atherosclerosis progression in Ldlr-/- mice. //Atherosclerosis -2019. - P.106-19.

26 Hunter MC, Teijeira A, Halin C. T Cell Trafficking through Lymphatic Vessels. //Front Immunol. -2016. -P.613.

27 Rademakers T, van der Vorst EP, Daissormont IT, Otten JJ, Theodorou K, Theelen TL,et al. Adventitial lymphatic capillary expansion impacts on plaque T cell accumulation in atherosclerosis. Sci Rep. - 2017. - P. -263.

28 Kukushkin G.V. Vlijanie terrilitina na limfaticheskij drenazh v jeksperimente i na pokazateli lipidnogo obmena i immuniteta u bol'nyh IBS i HOBL. // Avtoref. dis. . kand. med. nauk. -Moskva, 2005 - S. 24

29 Nurmuhambetova B.N., Djusembaeva A.T. Strukturnye izmenenija v jendote-liocitah krovenosnyh kapilljarov regionarnyh limfaticheskih uzlov timusa pri jekzotoksikoze i v uslovijah ego korrekcii. // Bjulleten' SO RAMN. - 2005. №1 (115). - S. 50-52.

30 Tamura R, Yoshida K, Toda M. Current understanding of lymphatic vessels in the central nervous system. // Neurosurg Rev. 2019. - P. 53.

31 Vinogpadova I. A. i dp. Svetovoe zagpjaznenie, desinhponoz i stapenie: sostojanie ppoblemy i puti peshenija // Uspehi gepontologii. - 2014. - T. 27. - №. 2. -S. 265-268.

32 Outflow of cerebrospinal fluid is predominantly through lymphatic vessels and is reduced in aged mice. // Nat Commun. - 2017. - P. 72

33 Louveau A, Plog BA, Antila S, Alitalo K, Nedergaard M, Kipnis J. // Understanding the functions and relationships of the glymphatic system and meningeal lymphatics. J Clin Invest. - 2017 . - P. 9.

34 Louveau A, Smirnov I, Keyes TJ, Eccles JD, Rouhani SJ, Peske JD, et al. // Structural and functional features of central nervous system lymphatic vessels. Nature. -2015. - P.337-41.

1 Г.А.Боранбаева, 1 Г.А.Демченко, 1 С.Т.Тулеуханов, 2Ж.А. Иманбекова

1Казахский национальный университет имени аль-Фараби, Казахстан, г. Алматы 2 Казахский Национальный медицинский университет имени С.Д.Асфендиярова

ИЗУЧЕНИЕ СОСТАВА ЛИМФЫ И ЛИМФАТИЧЕСКИХ УЗЛОВ МОЛОДЫХ И СТАРЫХ КРЫС ПОД ВЛИЯНИЕМ НОВОЙ ФИТОКОМПОЗИЦИИ

Резюме: дарение - это процесс снижения функциональных резервов всех тканей и систем организма, связанных с воспалительными процессами и образованием тромбов, с последующим замещением их соединительной тканью. Достижения медицины увеличивают продолжительность жизни, что приводит к демографической ситуации, так как количество пожилых людей в обществе увеличивается.

С возрастом наблюдаются изменения с исчезновением и нарушением регуляторного эффекта, наблюдаются значительные адаптационные изменения -повышенная чувствительность сердца и сосудов к гуморальным факторам и медиаторам в случае нервных окончаний, а также ослабление синтеза медиаторов. Возрастные изменения структуры микрососудистой сети способствуют снижению скорости кровотока в различных отделах головного мозга, нарушению диффузии кислорода из крови в

ткани, нарушению реактивности церебральных артериол на неблагоприятные экзогенные и эндогенные факторы. Заболевания, встречающиеся у многих пожилых людей - стенокардия, гипертония, сахарный диабет, атеросклероз - усиливают возрастные патологические изменения системы кровообращения.

Эти изменения приводят к снижению интенсивности капиллярного обмена Одна из причин старения -изменение микроциркуляторной системы. С возрастом происходит значительное уменьшение почечного кровотока, что напрямую связано с уменьшением микроваскуляризации. Ключевые слова: лимфатическая система, лимфатические узлы, лимфатическая детоксикация, гладкомышечные клетки, адренергическая иннервация, постнатальный онтогенез, поздний онтогенез, микроструктура лимфоидной ткани,

эндоэкологическая реабилитация, фитокомпозиция.

1 G.A.Boranbaeva, 1 G.A.Demchenko, 1 S.T.Tuleukhanov, 2Zh.A. Imanbekova

1 Al-Farabi Kazakh National University, Kazakhstan, Almaty 2 Kazakh National Medical University named after S.D. Asfendiyarov

STUDY OF THE COMPOSITION OF LYMPH AND LYMPH NODES OF YOUNG AND OLD RATS UNDER THE INFLUENCE OF A

NEW PHYTOCOMPOSITION

Resume: Aging is the process of reducing the functional reserves of all tissues and body systems associated with inflammatory processes and the formation of blood clots, followed by their replacement with connective tissue. Advances in medicine are increasing life expectancy, which leads to demographic situations as the number of elderly people in society increases.

With age, changes are observed with the disappearance and disruption of the regulatory effect, significant adaptive changes are observed - increased sensitivity of the heart and blood vessels to humoral factors and mediators in the case of nerve endings, as well as a weakening of the synthesis of

mediators. Age-related changes in the structure of the microvascular network contribute to a decrease in blood flow velocity in various parts of the brain, impaired diffusion of oxygen from the blood into the tissue, impaired reactivity of cerebral arterioles to unfavorable exogenous and endogenous factors. Diseases that occur in many elderly people - angina pectoris, hypertension, diabetes mellitus, atherosclerosis - increase age-related pathological changes in the circulatory system.

These changes lead to a decrease in the intensity of capillary exchange. One of the causes of aging is a change in the microcirculatory system. With age, there is a significant

decrease in renal blood flow, which is directly related to a decrease in microvascularization.

Keywords: lymphatic system, lymph nodes, lymphatic detoxification, smooth muscle cells, adrenergic innervation,

postnatal ontogenesis, late ontogenesis, microstructure of lymphoid tissue, endoecological rehabilitation, phytocomposition.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.