Научная статья на тему 'ЮҚОРИ МАЛАКАЛИ ДЗЮДОЧИЛАРДА ЎҚУВ-МАШҒУЛОТ ЖАРАЁНИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ ХУСУСИЯТЛАРИ'

ЮҚОРИ МАЛАКАЛИ ДЗЮДОЧИЛАРДА ЎҚУВ-МАШҒУЛОТ ЖАРАЁНИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ ХУСУСИЯТЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
55
7
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Журнал
Fan-Sportga
Область наук
Ключевые слова
ДЗЮДО / КВАЛИФИЦИРОВАННЫЕ ДЗЮДОИСТЫ / УЧЕБНО-ТРЕНИРОВОЧНЫЙ ПРОЦЕСС

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Дадабаев О.Ж.

Ушбу мақолада Ўзбекистон дзюдо федерациясида муваффақиятли тарзда апробациядан ўтган малакали дзюдочиларнинг ўқув-машғулот жараёнини ташкил этиш ва амалга оширишдаги турли ёндашувлар тахлили ёритилган. Мақолада дзюдочиларни тайёрлаш воситаларини уларнинг курашни олиб бориш услубига боғлиқ равишда олиб боришдаги тақсимлаш вариантлари тақдим этилган бўлиб, унда дзюдочилар кўп йиллик тайёргарлигининг тузилиши, машғулотларнинг мезоцикл мазмуни ва унинг асосий тавсифлари таҳлил қилинган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Текст научной работы на тему «ЮҚОРИ МАЛАКАЛИ ДЗЮДОЧИЛАРДА ЎҚУВ-МАШҒУЛОТ ЖАРАЁНИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ ХУСУСИЯТЛАРИ»

9. Донченко П.И. Стратегия и тактика игры в профессиональных командах по мини-футболу // Фан-спортга. - 2012.

- №1. - С.20-25.

10. Драндров Г.Л., Краснов Ю.И., Фаттахов Р.Ф. Тактическая подготовка юных футболистов на основе реализации принципа обобщения в обучении // Вестник Чувашского государственного педагогического университета им. И.Я.Яковлева. - 2011. - № 2(70), ч. 2. - С. 86-91.

11. Конуров Д.М. Связь физической и тактической подготовки спортсменов в игровых видах спорта (на примере мини-футбола): автореф. дис. ... канд. пед. наук: 13.00.04.

- М., 2002. - 13 с.

12. Левин B.C. Реализация стандартных положений в мини-футболе: метод. рекомендации. - М.: Книга, 1997. - 20 с.

13. Митин Е.А. Управление тренировочным процессом в мини-футболе между турами соревновательного периода // Теория и практика физической культуры. - 2004. - № 3. - С. 54-58.

14. Папян Г.Г. Сравнительная характеристика технико-тактической подготовки футболистов в связи с особенностями соревновательной деятельности: автореф. дис. ... канд. пед. наук: 13.00.04. - М., 1983. - 24 с.

15. Петько С.Н. Структура, величина и направленность соревновательных нагрузок в мини-футболе на этапе спор-

Массовая физическая культура и спорт

тивного совершенствования: автореф. дис. ... канд. пед. наук: 13.00.04. - М., 1997. - 24 с.

16. Плон Б. 40 игр и игровых упражнений в футбольной тренировке: метод. пособие. - М.: Терра-Спорт, 1998. - 47 с.

17. Полишкис М.С. Исследование тренировочных нагрузок в мини-футболе на основе динамики изменения ЧСС во время игры // Теория и практика физической культуры. - 1996.

- № 8. - С. 26-29.

18. Полишкис М.С., Петько С.Н., Беляков А.К. Методические аспекты подбора и классификации упражнений в мини-футболе: метод. рекомендации. - М.: Пресс, 1997. - 47 с.

19. Рымко А.В. Подбор специальных технико-тактических упражнений для подготовки мини-футбольных команд: метод. рекомен. - М.: Книга, 1995. - 24 с.

20. Цубан Ю.В. Моделирование игровых упражнений в системе подготовки футболистов на этапе спортивного совершенствования: автореф. дис. ... канд. пед. наук: 13.00.04.

- М., 2003. - 24 с.

21. Эрдонов О.Л. Управление учебно-тренировочным процессом женской студенческой команды по мини-футболу // Ученые записки университета имени П.А.Лесгафта Санкт-Петербурский государственный университет физической культуры, спорта и здоровья. - 2018. - №5. - С.337-340.

шш

Педагогика фанлари номзоди, О.Ж. ДАДАБАЕВ1,

'Узбекистан давлат жисмоний тарбия ва спорт университети, Чирчиц ш.

ЮЦОРИ МАЛАКАЛИ

ДЗЮДОЧИЛАРДА УЦУВ-МАШГУЛОТ ЖАРАЁНИНИ РЕЖАЛАШТИРИШ ХУСУСИЯТЛАРИ

Аннотация

Annotation

В данной статье представляются различные подходы к организации и реализации учебно-тренировочного процесса высококвалифицированных дзюдоистов сборных команд Узбекистана. В статье представлены варианты распределения средств подготовки дзюдоистов в зависимости от стиля ведения поединка, анализируется структура многолетней тренировки дзюдоистов, содержание и основные характеристики мезоциклов тренировки.

Ключевые слова: дзюдо, квалифицированные дзюдоисты, учебно-тренировочный процесс.

Ушбу маколада Узбекистан дзюдо федерациясида муваффакиятли тарзда апробациядан утган малакали дзюдочиларнинг укув-машгулот жараёнини ташкил этиш ва амалга оширишдаги турли ёндашувлар тахлили ёритилган. Маколада дзюдочиларни тайёрлаш воситаларини уларнинг курашни олиб бориш услубига боглик равишда олиб боришдаги таксимлаш вариантлари такдим этилган булиб, унда дзюдочилар куп йиллик тайёргарлигининг тузилиши, машгулотларнинг мезоцикл мазмуни ва унинг асосий тавсифлари тадлил килинган.

Калит сузлар: дзюдо, малакали дзюдочилар, уцув-машгулот жараёни.

The article highlights an organization of training process for skilled judo wrestlers who have successfully passed the Judo Federation of Uzbekistan and an analysis of the different approaches to implementation. The article presents options for distributing judo wrestlers training types depending on their style of wrestling, which analyzes the structure of long-term training of judo wrestlers, the mesocycle content of the training, and its main characteristics.

Key words: judo, skilled judo wrestlers, training process.

Долзарблиги. ^озирда ^укуматимиз томо-нидан оммавий спортни ривожлантириш, ах,оли саломатлигини яхшилаш ва спортчиларни ну-фузли мусобацаларга тайёрлаш буйича бир цатор царорлар, шунингдек, Узбекистан Республикаси Президентининг 2017 йил 9 мартдаги "Узбекистан спортчиларини 2020 йилда Токио ша^рида (Япония) булиб утадиган XXXII ёзги Олимпия ва XVI Паралимпия уйинларига тайёрлаш тугри-

сида"ги ПК^-2821 сонли, 2017 йил 3 июндаги "Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари тугрисида"ги ПК^-3031-сонли хдмда Узбекистан Республикаси Вазирлар Мах,камасининг 2019 йил 13 феврал-даги 118-сонли, 2019-2023 йиллар даврида "Узбекистан Республикасида жисмоний тарбия ва оммавий спортни ривожлантириш концепцияси-ни тасдицлаш тугрисида"ги царорларини амалга

Массовая физическая культура и спорт

оширишда замонавий ва халцаро талабларга мос келадиган иш режаларини такомиллаштириш масаласи хозирги куннинг долзарб мавзуларидан бири хисобланади.

Замонавий спортда хозирги кунда спортчи-нинг куп йиллик тайёргарлигини рационал ра-вишда ташкил этмасдан туриб, катта ютуцларга эришиб булмайди. Бу эса олий спорт махоратини цуйидаги объектив цонуниятларини шакилланти-рилишида илмий-амалий томондан асосланиши лозим. Спорт махоратини шаклланишининг фазавий характери; спорт натижаларини харакат ва вегетатив функцияларини ривожлантириш курсаткичлари билан узаро боглицлиги; иш цо-билияти ва иммунологик реактивлик; спортчини етуклик даражасига чицишида организмнинг мослашиб бориши: (функционал, таянч-харакат аппарати, мушакларнинг кучли юкламаларга, чи-дамкорлик юкламаларига) мослашиши шунинг-дек, харакат координациясининг адаптив цайта цурилиши хамда спорт тайёргарлигининг турли босцичларида, энергия таъминоти тизимида намоён булади [1, 2, 3, 4].

Спорт фаолиятини режалаштириш наза-рий, психологик, жисмоний, техник-тактик ва мусобаца фаолияти буйича тайёргарликларни мажмуали шакллантириш тизимини олдиндан белгилашни уз ичига олади.

Дзюдочиларнинг куп йиллик тайёргарлигини оцилона режалаштиришнинг самарадорлиги туфайли спортчиларни тайёрлашнинг хар бир босцичининг такомиллаштириб борилиши юцори натижаларга эришишда мухим ахамиятга эга.

Тадкицот мацсади. Малакали дзюдочиларнинг уцув-машгулот жараёнини режалашти-ришда техник-тактик махоратини ошириш хусусиятлари.

Тадкицот натижалари ва уларнинг мух,о-камаси. Етакчи олимлар ва мутахассислар томонидан ишлаб чицилган дзюдочиларнинг куп йиллик тайёргарлиги тузилиши, машгулот-нинг мазмуни, мезоцикл даврининг асосий тав-сифлари, машгулотнинг анъанавий микроцикл турлари, машгулот юкламаларининг хажми ва шиддати, малакали дзюдочилар машгулотининг хафталик режалари тадцицотимизнинг асосий методологик тавсифларини ишлаб чицишда асос сифатида хизмат цилди.

Яккакураш спорт турлари билан шугулланув-чиларда урганилган индивидуаллаштириш ма-салалари биз томондан танланган мавзу буйича мавжуд муаммоларнинг ечимини топишда чуцур тахлил цилинган ишлар [5, 6, 7] бизнинг илмий ва амалий цизицишимизга сабаб булди.

Малакали дзюдочиларнинг базавий тайёр-

гарлиги уларнинг бошлангич тайёргарлигига нисбатан уцув-машгулотнинг умумий хажми 50% гача ёрдамчи компонентларнинг хамда 20% гача махсус тайёргарлик компонентларининг оширилиши билан характерланади. Кучли дзюдо-чиларни тайёрлаш уларнинг ёрцин индивидуал хусусиятларига асосан йуналтирилди.

Бу ерда жуда куп холатларда базавий тай-ёргарликнинг ярмидан купрогини ёрдамчи машцлар ташкил цилди. Енгил вазн тоифасидаги дзюдочиларнинг жисмоний тайёргарлиги асо-сан тезкорлик ва координацион имкониятларни ривожлантиришга царатилди, ярим огир вазн тоифасидаги дзюдочиларда эса асосий эътибор максимал кучни ривожлантиришга йуналти-рилди. Жисмоний сифатларни ривожлантириш буйича тадцицотлар асосан усулларни бажариш ва комбинацияларга царатилди. Кучни ривож-лантириш жараёнида асосий диццат эътибор юкламаларни цабул цилишда фаол цатнашадиган мушакларга берилди.

Базавий тайёргарлик жараёнида йиллик бит-та цикллик режалаштиришда бир йил муддатга мулжалланган тайёргарлик даври, уртача цисца мусобаца даври хдмда 30-40 кунлик утиш даври режалаштирилди. Индивидуал имкониятлардан максимал равишда фойдаланиш ва уни амалга ошириш босцичида асосий вазифа юцори нати-жаларга эришиш учун йуналтирилди. Бу даврда тайёргарликнинг умумий хажмидан 40-60 фоизи махсус тайёргарликни ошириш воситаларига царатишни тацозо этди. Йил давомида мусобаца амалиёти буйича юкламаларнинг ортиши дзю-дочиларни юцори спорт формасига киришини таъминлади.

Тадцицот жараёнида малакали дзюдочиларнинг тезкор куч сифатларини такомиллаштириш мацсадида цуйидаги машцлар цулланилди: яккачупда тортилиш (20 сония давомида катта тезлик билан); полда цулларни букиб ёзиш (20 сония ичида тезкорлик билан); 30 м масофага югуриш; татамида цулларда юриш; чалцанча ётган холда гавдани букиб ёзиш (20 сония ичида тезкорлик билан); яккачупда цулларни тирсакдан буккан холда осилиб туриш. Техник тайёргарлик ва махсус чидамкорликни ошириш учун: рациб-ни тезкорлик билан йицитиш (20 сония ичида); ^ топшириц буйича рацибни ушлаш холатига утиш (1 дацица ичида); узининг шохона усули буйича рацибни ушлаш холатига утиш (1 дацица даво-мида); топшириц буйича уцув кураши утказиш го (4 дацица); мусобаца кураши (4 дацица).

Уцув машгулотларининг бир хафталик уртача сони 10,9±0,3 ва 29,0±1,6 соатга етди. Шунинг- I дек, ушбу кескин босцичда баъзи бир дзюдочи- §

№2-2020 е-шаП: fan_sportga@uzdjtsu.uz 21

о

CN

о

CN

ГО

га ■с о

Œ

ларнинг, масалан, Шарофиддин Лутфуллаевда бир хафтада 18 та машгулот утказилди, шу уринда таъкидлаш жоизки, бу машгулотлардан 9-11 таси катта хажмдаги юкламалар билан олиб борилди. Купгина кучли дзюдочиларда йил давомида яхши натижалар кузатилди, уларда бир ма-ромда юкламаларга мослашиш кузатилган булса, бошца бир дзюдочиларда юцори натижаларга эришиш буйича узгарувчан динамика кузатилди.

Йил давомида юцори натижаларга эришиш мацсадида зарбали, мусобацавий микроцикллар режалаштирилди, бу даврда дзюдочилар икки ва ундан ортиц мусобацаларда цатнашди. Машгу-лотларни режалаштиришда мезоцикл ишлаб чицилиб, бу мезоцикл бир нечта микроцикллар-дан ва шунинг мобайнида тикланиш воситала-ридан фойдаланилди. Тикланиш тадбирларида кенг мицёсда фаол дам олиш, саёхат, концертлар ташкил этилди ва натижада иш цобилияти тикла-нишига эътибор берилди.

Шуни таъкидлаш керакки, режалаштириш-нинг барча босцичларида хар бир спортчига унинг индивидуал хусусиятларидан келиб чициб ёндашилди.

Катта ютуцларга эришиш босцичларида дзюдочиларнинг спорт формасида узоцроц муд-дат цолиши ва кейинги йирик мусобацаларда муваффациятли цатнашишлари учун тикланиш тадбирларининг кенг мицёсда олиб боришдан ташцари жарохатларнинг олдини олиш ва касал-ликларга царши профилактик тадбирлар олиб борилди. Вахоланки, спорт формаси муддатини узайиши орцали макроциклнинг утиш даврида машгулотларда юклама хажмини секинлик билан камайтиришга эришиш мумкин булади.

Шундай цилиб, дзюдочиларни хар томонлама шакллантиришнинг куп йиллик якуний босци-чида асосий ахамият индивидуал хусусиятларга царатилиши лозим. Бунда спортчиларни кучли томонлари намоён булади. Шундан келиб чициб машгулот жараёнини турли-туман узгаришларга мос равишда тузиш, мусобаца амалиётини оши-риш, жарохатлар ва касалликларнинг олдини олиш тадбирлари дзюдочини юцори ютуцларга эришишига замин яратади.

Айнан шу босцичда спортчининг харакат малакаси сезиларли даражада ошиб боради. Бу курсаткич сифатли тарзда ишлаб чицилган спорт фаолиятида кескинлик, машгулот хажми ва шиддатини оширишга царатилган режа-лаштириш билан чамбарчас боглицдир. Лекин охирги пайтда терма жамоа аъзоларининг йиллик тацвим режаси жуда зич оралицлардан иборатки, бу спортчиларнинг тикланиш жараёнларига, жисмоний ва психологик тайёргарлигига хамда

Массовая физическая культура и спорт

жарохатлардан холи булиш муаммоларига сал-бий таъсир курсатади. Шунинг учун хозирги пайтда дзюдочиларнинг узоц вацт спорт форма-сида булишлари имконияти йуц [8, 9, 10].

Жахон чемпионатлари, Гран-При, Кат-та-Шлем мусобацалари ва ёзги Олимпиада уйинларида муваффациятли цатнашган дзюдочиларнинг тайёргарликлари буйича утказилган тахлиллар шуни курсатадики, улар мусобаца оралигида юкламани кескин камайтиради, уму-мий тайёргарлик воситаларини эса оширади. Шундай цилиб, улар йил охирида утказиладиган асосий мусобацага тайёрлик куришлар ва унда муваффациятли цатнашишлари керак.

Илмий адабиётларда тацдим этилган ишлар-нинг тахлиллари натижасида шуни айтиш лозимки, дзюдочиларни тайёрлашда машгулот жараёнини режалаштириш буйича тузилган иш режалари умумий тарзда бир хилликни характерлайди. Бу хозирда мусобаца вацтини цисцартирилиши хамда спортчига цуйиладиган талабларни кескин оширилиши, йил давомида йиллик мусобацалар тавцим режасидан купроц курашларда цатнашиши билан боглиц. Малакали дзюдочиларнинг шу тарздаги йиллик юкламала-рининг ортиб кетиши умумий машгулот хажми-нинг купайиб кетишига олиб келади. Ушбу холат дзюдочиларнинг махсус ва жисмоний холатининг пасайишига, цаттиц толицишга ва асаб тизими-нинг зурицишига сабаб булиши мумкин.

Ушбу камчиликларни бартараф этиш учун дзюдочиларнинг техник-тактик махоратини ошириш, спортчиларнинг индивидуал хусуси-ятларини такомиллаштириш буйича тайёргар-ликнинг йиллик циклида биз томондан [11], дзюдочиларнинг кураш олиб бориш услубидан келиб чициб ишлаб чицилган машгулотни режалаштириш воситаларини тацсимлаш буйича тахминий режалаштириш жадвали тайёрланди.

Шуни таъкидлаш керакки, йиллик циклга мулжаллаб ишлаб чицилган жадвал варианти нафацат спортчининг кураш олиб бориш буйича махсус тайёргарлик услубига, балки тезкор-лик-куч ва чидамкорликни такомиллаштиришни таъминлайди.

Йиллик машгулот даврининг бундай тузилиши дзюдочиларнинг кучли томонларини аницлаш ва такомиллаштиришни кузда тутади хамда техник-тактик тайёргарлик буйича индивидуал хусу-сиятларнинг шаклланишига ёрдам беради.

Утказилган педагогик тадцицотлар узининг яхши натижасини берди. Дзюдочиларнинг 2019 йилда турли мусобацаларда курсатган натижа-лари терма жамоа аъзоларида 74% курсаткични ташкил этди.

Массовая физическая культура и спорт

1-жадвал

Турли услубда кураш олиб борадиган дзюдочиларнинг тайёргарлигида ^улланиладиган воситаларни (%)да таксимлаш

Кураш олиб бориш услуби Тайёргарлик воситалари

Умумривожлантирувчи машцлар + тезкорлик-куч тайёргарлиги Махсус тайёргарлик Мусобаца тайёргарлиги

Юкори суръатда кураш олиб бориш 14+14 54 16

Тезкорлик-куч 18+17 46 16

Техник 19+20 42 16

Махсус чидам-корлик 12+12 40 16

Буларга цуйидагилар киради:

- стандарт талабларга жавоб берувчи йиллик машгулотнинг шакли ва формасини режалашти-ришда хар томонлама жисмоний етукликка эришган спортчини тайёрлаш буйича царама-царши фикрлар;

- машгулот жараёнида жисмоний фаоллик, индивидуал цобилиятлар, ицтидорли спортчи тугрисида башорат цилиш масаласи буйича ца-рама-царши фикрлар.

Бизнинг фикримизча, машгулот юкламала-рини режалаштиришда педагогик жараёнларни тугри тузиш ва уни моделлаштириш спорт фа-

олиятида олиб бориладиган машгулотларнинг мацсадлари билан мутаносиб тарзда амалга оширилиши лозим. Бу эса уз вацтида машгулот-ларнинг тизимли равишда, цуйилган мацсадларга мос равишда олиб борилишига асос булади.

Хулоса. Шундай цилиб, соха буйича етакчи олимлар ва мутахассисларнинг фикрларидан келиб чициб уцув-машгулот жараёнини режа-лаштиришнинг мазмуни, воситалари, унинг ша-кллари буйича тузилган йиллик иш режаларида царама-царши хулосалар мавжуд. Йиллик цикл даврида кузда тутилган жисмоний сифатларнинг ривожлантирилиши, техник-тактик тайёргарлик хамда мусобаца амалиётини такомиллаштириш буйича ташкил этилган машгулотлар, шунинг-дек, уцув режасини тузишнинг анъанавий кури-нишлари, машгулотнинг шакли ва услубларини йиллик тайёргарлик даврида ташкиллаштириш, харакат малакаларини шакллантириш, мусобаца амалиёти малакасини шакллантириш масалалари буйича келтирилган бир-бирига царама-царши фикр ва мулохазаларнинг вужудга келиши ушбу танланган мавзуни такомиллаштириш цанчалик мухим ахамиятга эга эканлигини курсатади.

АДАБИЁТЛАР:

1. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 9 мартдаги "Узбекистон спортчиларини 2020 йилда Токио ша^рида (Япония) булиб утадиган XXXII ёзги Олимпия ва XVI Паралимпия уйинларига тайёрлаш т^рисида"ги ПК-2821 сонли к,арори.

2. Узбекистон Республикаси Президентининг 2017 йил 3 июндаги "Жисмоний тарбия ва оммавий спортни янада ривожлантириш чора-тадбирлари т^рисида"ги ПК-3031-сонли карори.

3. Вазирлар Ма^камасининг "Узбекистон Республикасида жисмоний тарбия ва оммавий спортни ривожлантириш кон-цепциясини тасдиклаш т^рисида"ги 2019 йил 13 февралдаги 118-сонли карори.

4. Афонина И., Анализ заболеваемости и травматизма у спортсменов-борцов / И. Афонина // Совершенствование системы подготовки кадров по единоборствам: мат. науч.-практ. конф. преподавателей каф. теории и методики единоборств. - М., 2010. - Ч. 2. - С. 50-52.

5. Бабаев М.А. Проблема педагогического контроля в подготовке дзюдоистов / М.А. Бабаев, В.А. Никифоров, А.М. Кадыров // «Физическая культура, спорт, биомеханика, безопасность жизнедеятельности»: материалы IV междунар. электрон. науч. конф. Ч. II. - Майкоп: Изд-во АГУ, 2010. - С. 67-70.

6. Бабушкин Г.Д. Теоретико-методологические подходы к

решению проблемы предсоревновательной подготовки дзюдоистов / Бабушкин Г.Д., Шумилин А.П. // Вестник Псковского государственного университета. Серия: Психолого-педагогические науки. - 2016. - № 3. - С. 3-10.

7. Бучнев А.А. Модель повышения спортивного мастерства квалифицированных дзюдоистов /А.А. Бучнев //Теория и практика физической культуры. - 2012. - № 1. - С. 47-49.

8. Вершинин М.А. Физическая подготовка высококвалифицированных дзюдоистов на основе дифференцированного подхода / М.А. Вершинин, А.В. Ерофицкий, Д.Л. Новиков // Физическое воспитание и спортивная тренировка. - 2014. -№ 3 (9). - С. 5-10.

9. Ерофицкий А.В. Особенности планирования учебно-тренировочного процесса квалифицированных дзюдоистов / А.В. Ерофицкий, Д.Л. Новиков // Физическое воспитание и спортивная тренировка. - 2014. - № 3 (9). - С. 15-19.

10. Коваленко И.А. Планирование тактической подготовки и преобразование тактических действий в дзюдо /И.А. Коваленко // Студенческий электронный журнал СтРИЖ. - 2016. - № 1 (5). - С. 25-28.

11. Элипханов С.Б. Методика многолетней силовой подготовки в женском дзюдо: учеб. - метод. пособие для тренеров спорт. шк. /С.Б. Элипханов, И.В. Вержбицкий. - Майкоп: Изд-во «Магарин О.Г.», 2013. - 73 с.

о

CN

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

о

CN

ГО

га t О Œ

№2-2020 e-mail: fan_sportga@uzdjtsu.uz 23

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.