Научная статья на тему 'Ёшларга мафкуравий тарбия мазмунини сингдириш орқали «Оммавий маданият» таъсиридан ҳимоялаш'

Ёшларга мафкуравий тарбия мазмунини сингдириш орқали «Оммавий маданият» таъсиридан ҳимоялаш Текст научной статьи по специальности «СМИ (медиа) и массовые коммуникации»

CC BY
597
101
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
ёшлар / маънавият / мафкура / тарбия / оммавий маданият / таъсир / ҳимоя / мақсад / эзгулик / вазифа / бурч / эътиқод / ватанпарварлик / молодежь / духовность / идеология / воспитание / массовая культура / влияние / защита / цель / благородство / задача / долг / вера / патриотизм

Аннотация научной статьи по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям, автор научной работы — Жумаев Эштемир Тошмаматович

Мақолада ёшларга мавкуравий тарбия мазмунини сингдириш уларнинг дунёқарашида ғоявий бўшлиқлар пайдо бўлишининг олдини олиш, турли мафкуравий, маънавий таҳдидлар ва тазйиқлардан асраш ҳамда оммавий маданият воситаларининг салбий таъсиридан ҳимоялаш мақсадида амалга оширилиши лозим бўлган бир қатор вазифалар ва таклифлар берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по СМИ (медиа) и массовым коммуникациям , автор научной работы — Жумаев Эштемир Тошмаматович

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

ЗАЩИТА МОЛОДЕЖИ ОТ ВЛИЯНИЯ «МАССОВОЙ КУЛЬТУРЫ» ПУТЕМ ВНЕДРЕНИЯ В ИХ СОЗНАНИЕ СОДЕРЖАНИЯ ИДЕОЛОГИЧЕСКОГО ВОСПИТАНИЯ

В статье представлен ряд задач и предложений, которые должны быть реализованы в целях недопущения возникновения идейных пробелов в мировоззрении молодежи, в целях защиты ее от различных идеологических, духовных угроз и давлений, а также негативного воздействия средств массовой культуры.

Текст научной работы на тему «Ёшларга мафкуравий тарбия мазмунини сингдириш орқали «Оммавий маданият» таъсиридан ҳимоялаш»

Жумаев Эштемир Тошмаматович,

К,арши мухандислик ик,тисодиёт институти «Касб таълими» кафедраси катта укитувчиси

ЁШЛАРГА МАФКУРАВИЙ ТАРБИЯ МАЗМУНИНИ СИНГДИРИШ ОР^АЛИ «ОММАВИЙ МАДАНИЯТ» ТАЪСИРИДАН ^ИМОЯЛАШ

УДК: 37.02

ЖУМАЕВ Э.Т. ЁШЛАРГА МАФКУРАВИЙ ТАРБИЯ МАЗМУНИНИ СИНГДИРИШ ОРЦАЛИ «ОММАВИЙ МАДАНИЯТ» ТАЪСИРИДАН ЦИМОЯЛАШ

Маколада ёшларга мавкуравий тарбия мазмунини сингдириш уларнинг дунёкарашида Fоявий бушликлар пайдо булишининг олдини олиш, турли мафкуравий, маънавий тахдидлар ва тазйиклардан асраш хамда оммавий маданият воситаларининг салбий таъсиридан химоялаш максадида амалга оширилиши лозим булган бир катор вазифалар ва таклифлар берилган.

Таянч суз ва тушунчалар: ёшлар, маънавият, мафкура, тарбия, оммавий маданият, таъсир, химоя, максад, эзгулик, вазифа, бурч, эътикод, ватанпарварлик.

ЖУМАЕВ Э.Т. ЗАЩИТА МОЛОДЕЖИ ОТ ВЛИЯНИЯ «МАССОВОЙ КУЛЬТУРЫ» ПУТЕМ ВНЕДРЕНИЯ В ИХ СОЗНАНИЕ СОДЕРЖАНИЯ ИДЕОЛОГИЧЕСКОГО ВОСПИТАНИЯ

В статье представлен ряд задач и предложений, которые должны быть реализованы в целях недопущения возникновения идейных пробелов в мировоззрении молодежи, в целях защиты ее от различных идеологических, духовных угроз и давлений, а также негативного воздействия средств массовой культуры.

Ключевые слова и понятия: молодежь, духовность, идеология, воспитание, массовая культура, влияние, защита, цель, благородство, задача, долг, вера, патриотизм.

JUMAYEV E.T.THE PROTECTION OF THE YOUNG FROM THE INFLUENCE OF «MASS CULTURE» BY ABSORBING THE CONTENT OF IDEOLOGICAL EDUCATION

The article presents a number of tasks and proposals that should be carried out in education of youth in order to prevent the emergence of ideological gaps in their worldview, to protect them from various ideological, moral threats and protests, as well from the negative influence of mass culture instrumrnts.

Keywords: youth, spirituality, ideology, education, mass culture, influence, protection, purpose, nobility, task, duty, faith, patriotism.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 6(79)

Узбекистон шароитида мафкуравий тарбия-нинг асосий вазифаси, халкимизнинг озод ва обод Ватан, эркин ва фаровон хаёт барпо этиш йулидаги асрий орзу-истаклари, максад-ларини, миллий истиклол мафкурасининг мохиятини кенг жамоатчиликка тушунтириш ва айникса ёшлар онгига сингдиришдан ибо-ратдир. Чунки, биз яшаётган XXI аср - интеллектуал бойлик хукмронлик киладиган аср.

Кимки бу х,акикатни уз вактида англаб олмаса, интеллектуал билим, интеллектуал бойликка интилиш хар кайси миллат ва дав-лат учун кундалик хаёт мазмунига айланмаса-бундай давлат жахон тараккиёти йулидан четда колиб кетиши мукаррар. Бугун униб-усиб келаётган ёшларнинг хар томонлама баркамол авлод булиб хаётга кириб боришида тускинлик килаётган мафкуравий, маънавий тахдидлар, уларнинг куриниши хамда окибат-ларини илмий асосда урганиш, хулосалар бериш мухимдир.

Мафкуравий тарбия жамиятда авваламбор, оила, мактабгача ёшдаги болалар муассаса-лари, мактаблар, лицейлар, коллежлар, олий укув юртлари, оммавий ахборот воситалари, жамоат ташкилотларининг биргаликдаги фао-лиятини мустахкамлаган холда узлуксиз таълим-тарбияни фаолиятини, мафкуравий тарбия борасида аник максад ва вазифала-рини белгилаб олишда таклиф ва тавсиялар беради. Зеро, мафкуравий максадларни киши-лар ва айникса ёшлар онгига сингдириш вазифаси асосан таълим тизими оркали амалга оширилади.

Бугун масофалар кискараётган, муносабат-лар якинлашаётган маданиятлар муштаракла-шаётган замон тили билан айтганда хамма нарса «глобаллашаётган» бир даврда яшаб турибмиз. Иктисод ва сиёсатнинг глобалла-шуви маданиятлар глобаллашувига сабаб булмокда.

Дунё халклари уртасидаги кенг интегра-цион алокаларга, хамкорликка йуналтирилган хозирги даврда турмуш тарзи глобал муноса-батлар таъсиридан чеккада кололмайди. Гло-бал жараёнлар мохиятга кура, халкларни якинлаштириши, инсоннинг хаёт тарзига уму-минсоний манфаатлар нуктаи назаридан таъ-сир этишнинг омилига айланмокда.

Ёшларга мафкуравий тарбияда купрок Ватанпарварлик тушунчасини кенгрок тушунтириш ва тушуниш такозо этилади. Шу сабабли мафкуравий тарбиянинг асосий максадидан келиб чикиб, мафкуралар курашига оид «мафкуравий кураш», «мафкуравий карши туриш», «информацион хуруж», «мафкуравий диверсия», «мафкуравий инфильтрация», «мафкуравий купорувчилик» каби тушунчалар маъно-сини ёшлар билишлари керак (1-расм)1.

Узбекистон Республикаси Биринчи Прези-денти Ислом Каримов «Юксак маънавият -енгилмас куч» асарида бу масалага тухталиб, «Хозирги вактда ахлоксизликни маданият деб билиш ва аксинча, асл маънавий кадриятларни менсимасдан, эскилик саркити деб караш билан боFлик холатлар бугунги тараккиётга, инсон хаёти, оила мукаддаслиги ва ёшлар тар-биясига катта хавф солмокда ...»,2 дея алохида таъкидлаган.

Бугун турли йуллар билан, хар хил «эзгу» никоблар остида «оммавий маданият» мамла-катимизга хам тахдид солаётгани сир эмас. Айникса, жангари фильмлар, ёшларни соатлаб утиришга «мажбур» килаётган компьютер уйинлари бетухтов ёвузликни тарFиб этса, боласининг отаси кимлигини билмасдан боши котиб ДНК текширувини утказмокчи булган хонимлар хакидаги сериаллар, интернет ола-мида аёл ва эркакларга лаззатланиш хакида берилаётган «энг яхши маслахатлар» фахш хамда бузуклик кучаси сари чорлайди.

Бунинг устига эстрада санъатига кириб келаётган айрим йуналишлар ва кушиклар, клиплар, яратилаётган кинофильмлар, реклама роликларида тарFиб этилаётган турлича кийи-ниш ва сузлашув «маданияти», умуман хаёт тарзимизга туFри келмайдиган холатларга йул куйилаётгани ачинарлидир. «Оммавий маданият кириб келмайди, аввало жуда кичик деталлар, арзимас вокеалар оркали одам-ларни узига ургатади, куниктиради. Ана шунда 4 ёшдаги фарзандимиз репер булиб куйласа хам, уFлимиз кулоFига зирак такиб, кизимиз йиртик шимни кийганида хам «замона зайли»

1 Муаллиф ишланмалари асосида тузилган.

2 Каримов И.А. Юксак маънавият - енгилмас куч. - Т.: «Маънавият», 2008. -117-б.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 6(79)

1-расм. Ёшлар билан ишлаш буйича таклифлар.

Ёшлар дунёкарашида гоявий бушликлар пайдо булишининг олдини олиш уларни турли мафкуравий таздид ва тазийклардан асраш максадини амалга ошириш буйича таклифлар

Ёшларимизга берилаётган х,ар бир билим ва янги маълумотларни асл

мо^иятини чукур изо>у1аб берган *олда, уларнинг максад ва _вазифаларини тушунтириш_

Узбек хал^и тарихи, эътикоди, урф-одатлари, миллий узига хослиги билан боглик лавх;а, ифодаларни назаридан та>у1илга торта билиш

Утилаётган дарслар жараёнида мустакил *амда муста^ил укишга тавсия этилган асарлардаги ёшларимизга тахдид солаётган ёт мафкуралар,

зарарли гояларни инкор этадиган уларга зарба бера оладиган царашларни илгай олиш ва юксак педагогик махррат, илгор усуллар воситасида тарбияланувчилар онгига сингдириш

Мазкур мацсадларни амалга оширишда талаба-ёшлар ру^иятга *ис туйгуларига таъсир курсатган >^олда ёд гоялар, мафкуралар ва маънавий тахдидларга нисбатан нигилистик муносабатни уйгота оладиган метод ва шаклларни излаб топиш

Х,ар бир утилаётган даре ва машгулотларни гоялар, фикрлар таргиботига айлантириб, ёшларни машгулотлардан безитмаслик, балки мукаммал та*лиллар, шар^лар оркали онгни забт этиш йулидан бориш

Урганилаётган мавзуни ^аётийлиги ва назарий а^амияти шундан иборатки, биз мафкуравий кураш, информацион хуружлар, маънавий таздидлар даврида яшаяпмиз, ишлаяпмиз. Шу боис, билим, гоя, барча уцитилаётган мавзуларни х,аёт билан боглаш, далилий исботлар билан тушунтирилиши лозим

дея бепарво буламиз. Колаверса, фарзанди-мизнинг замонавийлигидан кувонамиз.

Аслида «оммавий маданият» соясида кириб келаётган ахлоксизлик, бехаёлик зуравонлик ва бузуклик каби иллатлар дунёдаги хеч бир халкнинг миллий маданиятига хам, умумба-шарий кадриятларга хам туFри келмайди. Хусусан, бизнинг заминимизда туFилиб усган, жахон маданияти ва цивилизациясига улкан хисса кушган Имом Бухорий, Бурхониддин

МарFилоний, Ахмад ФарFоний, Абу Райхон Беруний, Мирзо УлуFбек ва бошка куплаб буюк аждодларимиз колдирган мерос бугун хам долзарблигини йукотгани йук. Халки-мизнинг гузал маънавий кадриятларга йуFрил-ган ор-номус, уят ва андиша шарму хаё каби тушунчалари хаётимизга сингиб кетган.

Айникса, ота - онага хурмат, аёлга эхтиром, мардлик ва жасурлик сингари туЙFуларимиз бутун дунё халкларини ром этиб келади. Мам-

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 6(79)

лакатимиз ахолисининг катта кисмини ёшлар ташкил этади. Шу боис «оммавий маданият» тахдидига карши тура олиш тобора долзарб ахамият касб этаётир.

«Оммавий маданият» нимаси билан хатарли? «Оммавий маданият - куп хажмда саноат усулида ишлаб чикариладиган маданият элементларининг умумжахон эхтиёж-ларини кондирувчи мажмуидир.

Бугунги замонавий фан «Оммавий маданият»нинг (инглизча-mass culture) туб замирида тижорат, моддий манфаатдорлик борлигини эътироф этади. Бу турмуш тарзи-мизга оммавий ахборот-воситалари ва бошка воситалар оркали тарFиб-ташвик килинади, таркатилади, амалга оширилади. Оммавий маданият мазмунини замонавий саноат ишлаб чикарилиши, кино, телевидение, китоблар, газеталар, журналлар, спорт, туризм ва бош-калар ташкил этади. У махсулотларни истеъ-мол килиш-оммавий истеъмолдир, чунки маз-кур маданиятни истеъмол киладиган ауди-тория-катта заллар, стадионлар, киноэкран, телевидение ишкибозларидан иборат булган оммавий аудиториядир.

Узбекистон Республикасининг Президенти Шавкат Мирзиёев ёш авлод тарбияси ва «оммавий маданият»нинг таъсири туFрисида куйидагиларни таъкидлаган: «Ёш авлод тарбияси хакида гапирганда, Абдурауф Фитрат бобомизнинг мана бу фикрларига хар бири-миз, айникса, энди хаётга кириб келаётган уFил-кизларимиз амал килишларини мен жуда-жуда истардим. «Мана, улуF аждодимиз нима деб ёзганлар: «Халцнинг аниц мацсад сари ^аракат цилиши, давлатманд булиши, бахтли булиб иззат-^урмат топиши, жа^он-гир булиши ёки заиф булиб хорликка тушиши, бахтсизлик юкини тортиши, эъти-бордан цолиб, узгаларга тобе ва цул, асир булиши уларнинг уз ота-оналаридан бола-ликда олган тарбияларига боглиц». Каранг, кандай бебахо, олтинга тенг сузлар! Бугунги кунда ён-атрофимизда диний экстремизм, терроризм, гиёхвандлик, одам савдоси, ноко-нуний миграция, «оммавий маданият» деган

турли бало-казоларнинг хавфи тобора куча-йиб бораётганини хисобга оладиган булсак, бу сузларнинг чукур маъноси ва ахамияти янада яккол аён булади»1.

Бугунги кунда купчилик ёшлар одобни, кийиниш, муомала маданиятини асосан оммавий маданият оркали олишади. Бунда реклама хам хизмат килади.

Мисол учун: урф булаётган янги йуналиш-даги кушикчилик, турли мусикий шоулар, кас-сабоп фильмлар фойда куриш, бойлик ортти-ришга хизмат килиш билан бирга ёшлар тар-биясига таъсир килмокда. Бу эса «Оммавий маданият»нинг кенг кулоч очишига замин хозирлаяпти. «Оммавий маданият» намоёнда-лари жамият аъзолари дидини белгиловчи маълум бир андозаларни шакллантиришяп-тики, бир карашда бу зарарсиз, хатто ёкимли булиб туюляпти. Бу - айнан янги жамият бунёдкорлари ёшларни уз домига тортибгина колмасдан, уларни мазкур маданият тарFи-ботчиларига айлантириб куяётганлиги билан хатарлидир.

Умуман айтганда «поп-мусика» ижрочи-лиги кунгилочар мусика никоби остида оммавий васвасали, шайтоний талвасали, бадахлок ракслар, купинча охири жанжал, ур-йикит, вахшийликларга бориб етадиган агрессив дискотека шоуларини уюштириш билан ажра-либ туради. 1970 йилда Калифорниянинг Алта-моне шахрида булган мусика фестивалида узини «поп-музика» кироли хисоблайдиган «Роллинг Стоун» («Айланаётган тош») гурухи концерти ана шундай ур-йикитлар билан тугаб, полиция бу можаро окибатлари билан узок муддат шуFулланишига туFри келган эди «Поп-музика» намояндалари уз «оммавий»-ликларини таъкидлаш учун сахнадаги хатти-харакатлари ва кийим-либослари намойи-шида хам одоб-ахлок, жамиятга эхтиром туЙFуларини рад этиб-асосан куча, оломончи-лик конун-коидаларига амал киладилар.

Аслида уларнинг сахнада узларини безори-лардай тутиши санъатни ва санъаткорликни ерга уради. Бу эса хайрон коларли эмас: чунки асл санъатни ерга уриш - «Оммавий мада-

1 Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Узбекистон Республикаси Конституцияси кабул килинганининг 24 йиллигига баFишланган танта-нали маросимдаги маърузаси.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 6(79)

2-расм. «Оммавий маданият»нинг баъзи шакллари.

ният»нинг дастурий, яъни уз олдига максад килиб куйган вазифаларидан биридир. «Поп-мусика» намояндалари ижро этадиган кушик матнлари эса, аввало, шеъриятнинг оддий талабларига жавоб бермайди ёки улар купрок кучада мавжуд бехаё, жаргон ибораларга-кадриятларни, инсоний эзгуликларини киноя, мазах киладиган сузларга асосланган. Хуллас, эркинлик, демократия «наъмуналари» деб тавсия этилаётган «поп-музика» матнлари билан хакикий шеърият хамда асл халкчил дид, соFлом рухият, маънавият уртасида ер билан осмонча фарк бор.

1958 йилда АКШда Т.Саутерн ва М.Хоффен-берг деган икки муаллиф хамкорликда ёзиш-ган «Кенди1 («Асал киз») номли романини нашрдан чикаришди. Кейинчалик бу китоб кайта ва кайта, катта микдорларда америка-лик китобхонларга такдим этилди. Ушбу роман асосида яратилган кинофильм кинотомоша бозорида кенг таркалди. «Кенди» кахрамони, «Асал киз» деб таърифлаган жувон дуч келган одам билан тушакда айш-ишрат килишдан чарчамайди. Унинг ишкибозлари - турли диний ва сиёсий карашли шахслардир.

1 Саутерн Т., Хоффенберг М. Кенди. - СПб: Ред. ФИШ. ТИД «Амфора», 2014.

«Кенди» романи Америка адабиётида шак-лланган ва кенг таркалган романтик табиатли, ширин ва гузал уй-хаёлларга берилувчан кизлар тимсолини кескин хажв килади.

Айнан, ана шу китоблар ва улар асосида яратилган фильмлар^арбдаги «оммавий маданият» нинг адабиётдаги, телевидение ва кинодаги йулини белгилаб берди. Интим муносбаталар, шахватпарастлик, зуравонлик, худбинлик, «Ким кучли булса - уша хак» деган чангалзорлар конунини поэтиклаштириш АКШ ва Европа «оммавий маданият»ида мана шун-дай асарлар таъсирида кенг оммалашади. Агар айрим Fарб давлатларида эркак билан эркак, аёл билан аёл уртасида никох-хайратланарли ходиса булмай колаётганлиги назарда тутилса, «оммавий маданият» тарFиб этаётган маънавий тубанликлар, бехаёликлар, кабохатлар накадар чукурлашиб кетганлигини тасаввур этиш кийин эмас.

«Оммавий маданият»нинг баъзи шакллари куйидаги расмда келтирилган (2-расм2).

Ёшлар таълим-тарбиясига доимий эътибор каратилиб, уларнинг хар томонлама барка-

2 Fафуров У., Эрназаров О., Анварова Б. Ёшларни «оммавий маданият»нинг салбий таъсиридан химоя килайлик. - http://fikr.uz.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 6(79)

мол, Ватан равнаки учун муносиб хисса куша оладиган юксак маънавият ва тафаккур сохиблари сифатида вояга етиши, келажакда уз урнига эга етук мутахассислар булиб шакил-ланиши борасида кенг куламли ишлар амалга оширилмокда.

Жумладан, барча таълим муассасаларининг замонавий компьютерлар билан жихозланиб, интернетга улангани ёшларимизга уз били-мини бойитиш учун зарур маълумотларни олиш имкониятини бермокда.

Эндиликда уларнинг чет эллардаги таълим муассасалари билан алока урнатиш, хориж-даги таълим жараёни билан танишиши ва у ерда укиётган тенгдошлари билан виртуал фикр алмашиши оддий холга айланди. Юрти-мизнинг барча худудларида интернет клуб-лари ташкил этилиши - ахоли, айникса, ёшла-римизнинг мазкур тизимдан фойдаланиши учун кулай шароит туFдирди.

Халкимизнинг, миллатнинг маънавиятини соFломлаштириш бугунги кунда мухим зару-риятига айланди. Бу вазифани амалга ошириш учун хар бир инсоннинг калбини, туЙFуларини, хиссиётларини тарбиялаш, уларни сергаклаш-тириш, локайдликдан чикариш лозим.

Маълумки, утмишни урганмай, келажакни яратиб булмайди. К,айси бир халкнинг мада-нияти канчалик кадимий булса, уша халкнинг маънавий илдизи хам шунчалик чукур булади. Зеро хар кандай маданият, хар кандай ахлок, урф - одатлар катта инсоний фаолиятнинг синовлари, хаётий тажрибалари асосида юзага келади ва авлоддан авлодга мерос колдирилади.

Халкимиз тарихи ва маданияти эса бир неча минг йиллар давомида шаклланиб, бойиб келмокда. Бу эса бугунги кунга кирит-ган ютукларимизнинг асосидир.

Мустакиллик маънавияти асосларини укувчи ва талабаларга ургатиш, таълим маз-мунини эски усул билан укитиб булмаслиги хаммага аён булиб колди. Бу борада асосий эътибор - укувчи-талабага каратилиши керак. Укувчи - талабанинг дарсда фаоллиги таълим жараёнида масъулиятни хис этиши куп жихат-дан укитувчининг ижодкорлигига боFлик. Укитувчи укиш учун мухит, шароит, имконият,

яратади. Укувчи талабанинг кобилиятига яраша билим беради.

Табиийки, хар бир инсон, жамият фарзанди сифатида, олам ходисаларини англаш, утмиш вокеаларини мушохада этиш, эски хатоларни такрорламай, янги хаёт бунёд этишда тух-товсиз изланиши лозим. Тарихий хотира маънавий ва маданий тараккиётнинг мухим омил-ларидан бири булса, асрлар давомида туплан-ган тажрибалар инсоннинг камол топиши, миллий онги шаклланишида зарур омил хисобланади. Ахлокий камолот маънавий бойликда, амалий бунёдкорлик фаолиятида, ижодий мехнатда намоён булади ва инсон маънавиятида, рухиятида миллий онг сифатида ифодаланади.

Хулоса ва таклифлар сифатида куйидаги-ларни айтиш мумкин: Бугунги телерадиока-налларни бурайдиган, матбуот нашрларини, вараклайдиган булсангиз ёки интернет «чан-галзорлари» буйлаб «сайёхат» киладиган булсангиз, хеч шубхасиз, фойдали ахборот-лардан кура, зарарли ахборотларга купрок дуч келасиз. Айникса, хаётий тажрибага эга булмаган ёшлар бу ахборотларни реал хакикат сифатида кабул килиш ёлFон ва уйдирма гапларга алданиб колиши мумкин. Шу тарика уларнинг хаёти арзимаган бир ахборот туфайли бутунлай номаъкул томонга бурилиб кетиши хеч гап эмас. Шунинг учун хам бугунги кунда ёшларнинг калби ва онгида ахборот иммунитетини тарбиялашимиз лозим.

«Оммавий маданият» ёшларнинг хаётини бутунлай захарлайди ва уларни уз тарихи, миллий кадриятлари, хатто ота-онасини тани-майдиган махлукка айлантириб куяди. Биз-нинг калбимиздан миллий узлик туЙFуси, ватан хиссини сикиб чикармокчи булади. «Оммавий маданият»га карши курашнинг энг самарали йули йигит-кизларимизни ёшлиги-дан бошлаб юксак маданий савия, дид ва фаросат эгаси, мустакил фикрлайдиган, маъ-рифатли килиб тарбиялашдан иборат.

Ана шундай фазилатларга эга булган ёшлар «оммавий маданият» намуналаридан хазар килади.

«Оммавий маданият» бизнинг миллий табиатимиз, кухна кадриятларимиз, инсоний интилишларимизга зид. Шунинг учун уларга

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 6(79)

карши жамиятимиз хамжихатликда кураш олиб бориши лозим. Шундагина ёш авлоди-мизни хар томонлама соFлом ва баркамол килиб вояга етказишга эришишимиз мумкин.

«Оммавий маданият» никобидаги истило-чиликка карши курашда узбек халкида иммунитет мавжуд. Аммо бу таскин олдимизда тур-

ган реал хавфни менсимаслик ёхуд бемалол-чиликка асос булолмайди. Бинобарин, турли хуруж ва Fаразли интилишлар, хорижий мар-казлар томнидан ката куч, маблаF сарфлана-ётган харакатлар ва шу каби хавф-хатарлар бизга кандай зарарли окибатлар олиб кели-шидан огох булишимиз даркор.

Адабиётлар руйхати:

1. Узбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевнинг Узбекистон Респуб-ликаси Конституцияси кабул килинганининг 24 йиллигига баFишланган тантанали маросимдаги маърузаси

2. Мирзиёев Ш.М. Эркин ва фаровон, демократик Узбекистон давлатини биргаликда барпо етамиз. - Т.: «Узбекистон», 2016.

3. Каримов И.А. Юксак маънавият - енгилмас куч. - Т.: «Маънавият», 2008.

4. Саутерн Т., Хоффенберг М. Кенди. - СПб: Ред. ФИШ. ТИД «Амфора», 2014.

5. Fафуров У., Эрназаров О., Анварова Б. Ёшларни «оммавий маданият»нинг салбий таъсиридан химоя килайлик. - http://fikr.uz.

ЗАМОНАВИЙ ТАЪЛИМ / СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ 2019, 6(79)

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.