UDK 628.55
YENGIL AVTOMOBILLARGA INNOVATSION SERVIS XIZMAT KO'RSATISH MARKAZLARINI LOYIHALASHDA TAVSIYALAR ISHLAB CHIQISH
Hamraqulov Yorqin Murtazaqulovich Jizzax Politexnika instituti, assistent, [email protected]
Аnnotation. Ushbu maqolada avtomobil transportining ishlashi jarayonida yengil avtomobillarga innovatsion servis xizmat ko'rsatish markazlarini loyihalashda tavsiyalar ishlab chiqishda servis xizmat ko'rsatish markazidagi barcha ishlar texnologik jarayonlarning aniq ketma-ketligida amalga oshiriladi, bu avtomobillarga servis xizmat ko'rsatishni loyihalash bosqichida hisobga olinishi kerak. Texnik jarayonlarga muvofiq maydonni hisoblash va binolarni joylashtirish korxona ishini optimallashtiradi - bu ish xavfsizligi va xodimlarning samaradorliginioshirish usullari yoritib o'tilgan.
Аннотация. В данной статье при разработке рекомендаций по проектированию инновационных автосервисов при эксплуатации автотранспорта все работы в сервисном центре выполняются в четкой последовательности технологических процессов, что необходимо учитывать на этапе проектирования автосервиса. Расчет площади и размещение зданий в соответствии с техпроцессами оптимизирует работу предприятия -выделяются методы повышения безопасности труда и эффективности работы сотрудников.
Annotation. In this article, when developing recommendations for the design of innovative car services during the operation of vehicles, all work in the service center is carried out in a clear sequence of technological processes, which must be taken into account at the design stage of a car service. The calculation of the area and the placement of buildings in accordance with the technical processes optimizes the work of the enterprise - methods for improving labor safety and the efficiency of employees are highlighted.
Калит сузлар: servis korxonalar, loyihalash,xizmat ko'rsatish,ishchi postlar,texnologik jarayonlar
Ключевые слова: сервисные предприятия, проектирование, сервис, рабочие места, технологические процессы
Keywords: service enterprises, design, service, jobs, technological processes Dastlabki investitsiyalarni qaytarish darajasi va avtomobillarga servis xizmat ko'rsatishning rentabelligi ko'p jihatdan loyihaning rivojlanishiga bog'liq bo'ladi. Bugun biz biznesning muvaffaqiyatiga bevosita ta'sir qiladigan dizaynning nozik tomonlarini aniqlaymiz va xizmat ko'rsatish markazining loyihasini ishlab chiqishda va avtomobilarga servis xizmat ko'rsatish uchun bino qurishda texnik jihatlarni ko'rib chiqamiz va nimalarni amalga oshirishni belgilab olamiz.
• servis xizmat ko'rsatish markazlarini loyihasiga nimani kiritish kerak va binoni qurishdan oldin qanday hisob-kitoblarni amalga oshirish kerak.
• qurilish uchun ortiqcha pul sarflamaslik va avtoservis uchun maydonni qanday aniqlash mumkin.
• ta'mirlashni tugatgandan so'ng muhandislik kommunikatsiyalarini qayta tiklamaslik uchun dizayn bosqichida qanday nozikliklarni hisobga olish kerak.
Avtoservisni kengaytirish yoki yangi joyga ko'chib o'tishni rejalashtirayotgan ishbilarmonlar uchun foydalidir.
Avtomobil xizmati uchun binoni loyihalashdan oldin hisob-kitoblar avtomobil xizmatini
loyihalash bozor tahlili va matematik hisob-kitoblardan boshlanadi. Avvalo, xizmat ko'rsatish servisini qurish uchun istiqbolli joy tanlanadi. Yer tanlashning asosiy mezonlari:
• avtomobillarning barqaror harakatlanishi — Servis xizmat ko'rsatish shoxobchalari shahar markazlarida, shahar chekkasida, yirik ishlab chiqarish korxonalari yonida, tuman markazlarida joylashgan bo'lishi mumkin;
• transportning qulayligi - avtomobillarga servis xizmat ko'rsatish hududiga qulay kirish yo'li va yetarli miqdordagi to'xtash joylari bo'lishi muhimdir;
• raqobatchilar tomonidan kam tirbandlik - eng yaqin xizmat ko'rsatish makrazidan kamida 1 km uzoqlikda joylashgan saytni tanlash tavsiya etiladi. Yaqin atrofda kuchli raqobatchilarning mavjudligi avtomobil xizmatiga kutilgan yukni kamaytiradi.
Bundan tashqari, yong'in xavfsizligi xizmati va shahar ma'muriyatining talablari inobatga olingan. Masalan, xizmat ko'rsatish markazi turar-joy binolaridan kamida 50 m masofada joylashgan bo'lishi kerak. Saytni tanlashda mijozlarning avtomobillarini to'xtash joyini va qattiq chiqindilar va maxsus suyuqliklarni saqlash uchun sanitariya zonasini ajratish muhimdir. Tanlangan saytga asoslanib, kelajakdagi avtoulov xizmati loyihasi tuziladi -ta'mirlash zonasining maydoni va liftlar va to'xtash joylari soni kutilayotgan yuk darajasiga qarab belgilanadi. Qulflash ishlarini, shinalarni o'rnatishni va avtomatik diagnostika qilishni ta'minlaydigan klassik xizmat ko'rsatish stansiyasi uchun yuk quyidagi formula bo'yicha hisoblanadi:
H = Idp/100,
bu yerda:
• Id — avtoulovlarga xizmat ko'rsatish zonasi yaqinidagi kunlik harakat intensivligi.
• p — xizmat ko'rsatish stansiyasiga tashriflarning o'rtacha soni kunlik trafikning foizi sifatida. Ushbu parametr bozor hajmidan kelib chiqqan holda hisoblab chiqiladi - avtotransport parkining hajmi va tanlangan mikrorayondagi joyning ish yuki, mintaqaning iqtisodiy rivojlanish koyeffitsiyentiga moslashtirilgan.
Muayyan brendlarni ta'mirlashga yo'naltirilgan xizmat ko'rsatish stansiyasini loyihalash uchun tanlangan avtomobil markalari uchun shunga o'xshash statistika to'planadi. Batafsil ma'lumot uchun siz shahar ma'muriyatidan, shaharsozlik tashkilotlaridan, franchayzalarni sotish bo'yicha xizmat ko'rsatish stansiyalaridan statistik ma'lumotlarni so'rashingiz yoki tahliliy agentlikdan hisobot sotib olishingiz mumkin.
Bozor yuklamasi bo'yicha olingan ma'lumotlarga ko'ra, xizmat ko'rsatish shoxobchalari uchun postlar soni hisoblab chiqiladi - avtomobillarga texnikxizmat ko'rsatish va ta'mirlashga sarflangan vaqtni hisobga olgan holda 1 ish kunida qancha trafik ko'rsatilishi rejalashtirilganligi aniqlanadi. liftlarning xizmat ko'rsatish oralig'i kabi.
Buning uchun xizmat ko'rsatish stansiyasida ko'rsatiladigan ustuvor xizmatlar ro'yxati aniqlanadi va ishning davomiyligi vaqt normalari asosida hisoblanadi. Hisob-kitoblar eng ko'p talab qilinadigan xizmatlarni almashtirishda - masalan, moy yoki tormoz prokladkalarini almashtirishda ishchilar va avtoservisdagi lift qancha vaqt band bo'lishini tushunishga yordam beradi.
Aylanma chastotasi 2% bo'lgan holda, biz kun davomida o'rtacha 40 ta kelganlarni olamiz - shuning uchun bozor talabini to'liq qondirish uchun avtoservis kamida 3 ta to'liq huquqli postni talab qiladi. Avtomobillarga xizmat ko'rsatish xizmatlariga bo'lgan talabning bozor o'zgarishini hisobga olgan holda, biznes uchun murakkab chilangarlik yoki mijozlarning minimal navbatini shakllantirish bilan murakkab ishlarni bajarish uchun 3 ta lift yetarli bo'lishi kerak. Qo'shimcha trafikni jalb qilish va o'rtacha hisobni oshirish uchun servis xizmat ko'rsatish markazini loyihasiga diagnostika va shoshilinch ta'mirlash uchun 1 ta lift,
shuningdek, shinalar o'rnatish uskunalari va g'ildiraklarni tekislash stendiga ega joylar qo'shilishi mumkin.
1-rasm. Zamonaviy servislarda avtomobillarni joylashtirish xolati
Servis xizmat ko'rsatish markazidagi barcha ishlar texnologik jarayonlarning aniq ketma-ketligida amalga oshiriladi, bu avtomobillarga servis xizmat ko'rsatishni loyihalash bosqichida hisobga olinishi kerak. Texnik jarayonlarga muvofiq maydonni hisoblash va binolarni joylashtirish korxona ishini optimallashtiradi - bu ish xavfsizligi va xodimlarning samaradorligini oshiradi. Avtoservisni loyihalashda ta'mirlash ishlari davom etar ekan, mijozlar avtomobillari o'tadigan marshrutlar ishlab chiqiladi.
2-rasm. Barcha qulayliklarga ega avtoservisni maketi
Avtomobillarga kompleks servis xizmat ko'rsatish va ta'mirlash xizmatini ko'rsatish jarayonida avtoservisni loyihalash misolini tahlil qilaylik.
1. Mijozlarni kutish zonasi - avtoservisning oldingi darvozasi yonida joylashgan servis xizmat ko'rsatish shoxobchasida navbatda turgan avtomobillaruchun to'xtash joyi. Kutish joyi kir yuvish qutilari va ta'mirlash maydoniga qulay kirish joyiga ega bo'lishi kerak, shuningdek, servis xizmat ko'rsatish markazining qabulxonasi va mijozlarning dam olish maskanidan oson yetib boradigan joyda joylashgan bo'lishi kerak. 1-2 ta ta'mirlash postiga xizmat ko'rsatish uchun 100 m2 maydon yetarli bo'ladi - 3-4 to'xtash joyi va darvozaga kirish uchun. Kutish joyi uchun to'xtash joyi belgilarini qo'llash shart emas.
2. Ho'l joy yoki yuvish - ta'mirlash ishlarini boshlashdan oldin avtomobil yuviladi. Yuvish avtomobilni to'g'ri diagnostika qilish va avtoulovlarning katta oqimi bilan ta'mirlash maydoni ichidagi tozalikni saqlash uchun zarur. Avtomobil eshiklarini ochish uchun yetarli joy bo'lishi uchun seris xizmat ko'rsatish markazlari uchun 1 ta yuvish posti uchun kamida 15 m2 yotqizish tavsiya etiladi - uzunligi kamida 5 m va kengligi 3 m dan. Lavabolar qo'shni xonadagi ta'mirlash maydoni yonida, albatta, drenaj tizimi va drenaj kanalizatsiyasi bilan jihozlangan.
3. Avtomobillarni qabul qilish va diagnostika zonasi — yuvinishdan keyin birlamchi diagnostika va avtomobillarni ta'mirlashga qabul qilish amalga oshiriladi. Diagnostika uchun 12 ta alohida postlar ajratiladi, ular tekshirish chuqurlari yoki katlama panjalari bilan liftlar bilan jihozlangan. Qulay ish uchun eng yaqin to'xtash joylari xizmat ko'rsatish eshigi yaqinida va avtomobil yuvish joyi yonida tanlanadi. Asosiy postlarni yuklashda avtomobilga servis xizmat ko'rsatish diagnostika postlarida darhol amalga oshirilishi mumkin.
4. Ta'mirlash maydoni - metallga ishlov berish uchun liftlar va dastgohlar bilan jihozlangan avtoservisning asosiy qismi. Binoning markazida xizmat ko'rsatish markazini ta'mirlash maydonini loyihalash, uzoq devor bo'ylab va yon tomonlarga liftlarni o'rnatish yaxshiroqdir - bu joyni tejashga yordam beradi va bir vaqtning o'zida barcha to'xtash joylari uchun bitta kirishni amalga oshiradi. Yetarli bo'sh joy bo'lsa, ko'targichlar binoning devorlari bo'ylab joylashtirilishi va bo'limlar bilan alohida ta'mirlash qutilariga bo'linishi mumkin. Asosiy ta'mirlash maydoni uchun jihozlar - asboblar, mashinalar va ish stollari bundan mustasno, har bir to'xtash joyi uchun kamida 20 m2 ajratilgan to'rtta ustunli liftlarni o'rnatish tavsiya yetiladi.
5. Ixtisoslashtirilgan bo'limlar - ixtisoslashtirilgan bo'limlar umumiy ta'mirlash hududida amalga oshirib bo'lmaydigan xizmatlarni ko'rsatadi. Bunga kerakli ishlari, tanani bo'yash va korroziyaga qarshi, elektr bilan ishlash kiradi. Maxsus xizmatlar uchun joylar asosiy ta'mirlash maydoni yonida yoki xizmat ko'rsatish markaziga kirish joyi yaqinida - masalan, shinalarni o'rnatish ishlari uchun mo'ljallangan. Har bir to'xtash joyi uchun maydon xizmat ko'rsatishning o'ziga xos xususiyatlariga va maxsus jihozlar soniga qarab individual ravishda hisoblanadi - odatda 30-50 m2 gacha.
6. Qabul qilish va saqlash joyi - qabul qilish dalolatnomalari tuzilgan mijoz avtomobillarini joylashtirish uchun xizmat ko'rsatish shoxobchasi ichida yoki tashqarisida to'xtash joyi. 1 ta to'xtash joyi uchun minimal maydon 13,5 m2 - 5,3 m uzunlik va 2,5 m kengligida. Ko'pincha, mashinani qabul qilish va kutish joylari bitta hududda birlashtiriladi - bu holda, ta'mirdan keyin mashinalar bilan to'xtash joylari to'xtash joyidan panjara bilan eng yaxshi himoyalangan.
Avtotransport vositalarining xizmat ko'rsatish shoxobchalari orqali harakatlanishi uchun ishlab chiqilgan yo'nalishlar korxonaning texnologik jarayonlarini optimallashtiradi va ish vaqtining behuda sarflanishini kamaytiradi. Agar loyihani ishlab chiqish jarayonida avtoservisning bir nechta binolaridan foydalanish rejalashtirilgan bo'lsa, har bir ta'mirlash uchastkasiga qulay kirish yo'llari qo'shimcha ravishda ishlab chiqiladi. Servis xizmat ko'rsatish markazining bo'limlarini loyihalashda xizmatning to'xtab qolish vaqtini kamaytirish uchun qoidalarga rioya qilish tavsiya etiladi.
• Har 2 ta lift yoki 3 ta ish stansiyasi uchun 1 ta mashinalar joyi.
• Ta'mirlash hududidagi har 3 ta to'xtash joyi uchun 1 ta avtomobilyuvish punkti.
• Xizmatdagi har bir to'xtash joyi uchun mijozning dam olish maskanida 2 ta o'rindiq.
• Ta'mirlash hududidagi har 5 to'xtash joyi uchun avtomobilni uzoqmuddatli saqlash uchun 1 ta to'xtash joyi.
Ombor maydoni avtoulov xizmatiga bashorat qilingan yuk va ta'mirlash sohasidagi postlar sonidan kelib chiqqan holda ishlab chiqilgan. Omborni loyihalashda ventilyasiya va yong'inga qarshi signalizasiya tizimi ham ishlab chiqilmoqda, qattiq maishiy chiqindilar va texnik suyuqliklarni saqlash masalasi hal qilinmoqda. Ombor dizayni mijozlar va yetkazib beruvchilarning buyurtmalarini xavfsiz va tez qayta ishlash uchun javonlar va yo'laklarning kengligini hisobga oladi.
Ombor yonida odatda boshqa kommunal xonalar, kiyinish xonalari va xodimlar uchun dush, xodimlar uchun dam olish xonasi loyihalashtirilgan. Berirgan tavsiyalar bo'yicha avtoulovlarga xizmat ko'rsatish uchun kiyinish xonasining minimal maydoni 3 m2 ni tashkil qiladi, har bir xodimda 0,3 m2 maydonga yega shkaf bo'lishi kutilmoqda. Kichik xizmat ko'rsatish shoxobchalari uchun xodimlarning dam olish xonasi va kiyinish xonasini bitta xonada birlashtirishga ruxsat beriladi.
Hammom ishchilar soniga qarab ishlab chiqilgan - 15 ayol va 30 yerkak uchun kamida 1 ta hojatxona. Mijozlarning katta trafigi va xizmat ko'rsatish markazida 5 dan ortiq postlarni o'rnatish bilan xodimlar uchun alohida hammom va mijozlar uchun alohida hojatxonani o'rnatish tavsiya yetiladi. Dushlarni loyihalashda hisob-kitoblar eng katta smenadan chiqish vaqtida har 5-10 xodim uchun 1 shox va yechinish xonasida 3 joyni tashkil qiladi. Shu bilan birga, 1dush qo'li uchun kamida 0,5 m2 taqdim etiladi.
Loyihani muvofiqlashtirish va avtoservisni qurish
Loyihani tugatgandan so'ng, loyihani shahar hokimiyati bilan muvofiqlashtirish va avtoservisni qurish uchun ruxsat olish muhimdir. Servis xizmat ko'rsatish markazi uchun hududni tanlagandan so'ng, yer uchastkasi uchun shaharsozlik rejasini olishingiz kerak. GPZU saytida avtoulovlarga xizmat ko'rsatish uchun bino qurish uchun joyni hisoblash uchun zarur -qizil chiziqlardan tashqariga chiqish binoni foydalanishga topshirishni qiyinlashtiradi va to'xtash joyi yoki kirish yo'llarini noto'g'ri joylashtirish yo'l polisiyasidan jarimaga olib keladi.
Barcha dizayn ishlari tugagandan so'ng, tijorat ko'chmas mulkini qurishni boshlash uchun ruxsat olish kerak.
Avtomobillarga xizmat ko'rsatish stansiyasi uchun loyihani ishlab chiqish saytnitanlash va GPZU ni olgandan keyin amalga oshiriladi. Bu hududning rejasini va qurilish uchun mavjud bo'lgan maydonni hisobga olgan holda, xizmat ko'rsatish stansiyasi uchun binoni to'g'ri loyihalash imkonini beradi. Biz SRT loyihasiga nima kiritilishi kerakligini tahlil qilamiz va qurilishni boshlashdan oldin bunday nuancyelarni hisobga olish kerak. Servis xizmat ko'rsatish markazini loyihalash me'moriy qismdan boshlanadi - loyiha hujjatlari binoning aniq geometrik parametrlari bilan chizmalar to'plamidan iborat. Keyinchalik, konstruktiv yechimlar bo'limi ishlab chiqiladi, unda poydevorga kutilayotgan yukni hisobga olgan holda binoning yuk ko'taruvchi elementlari, bo'linmalari va shiftlarining diagrammalari va chizmalari ishlab chiqilgan.
• Umumiy ma'lumot - loyihaning umumlashtirilgan ko'rsatkichlari bilan hujjatlar ro'yxati - rejalar va eskizlar, smeta va bayonotlar uchun tushuntirish jadvallari. Hujjatlarda xizmat ko'rsatish stansiyasiga boradigan yo'llar soni va liftlar va slipway uskunalari joylashgan joy ko'rsatilishi kerak.
• Binoning bosh rejasi - dastlabki loyihaning asosiy qismi. Xizmat ko'rsatish stansiyasining bosh rejasini ko'rib chiqishda binoning yuk ko'taruvchi elementlari - devorlar, shiftlar va qo'llab-quvvatlovchi tuzilmalarni qo'llab- quvvatlash tugunlari va bo'g'inlariga e'tibor qaratish lozim. Barcha qavatlar va xonalar uchun texnologik chizmalarning bo'limlari va ishlab chiqish chizmalari binoning bosh rejasiga ilova qilinishi kerak.
• Fasad va tom yopish rejasi - dastlabki me'moriy loyihadan alohida, binoning jabhasi
sirtlari va tom yopishning batafsil rejalari ishlab chiqiladi. Shuningdek, u jabhaning barcha me'moriy bo'laklari - binoning zirhli kamarlari,yuk ko'taruvchi ustunlar va istehkomlar tavsifi bilan jabha sxemasini o'z ichiga oladi.
• Qavatlarni tushuntirish - me'moriy chizmalar va pol qoplamalarining yeskizlari uchun tushuntirish. Ko'pincha - xizmat ko'rsatish stansiyasi ichidagi barcha xonalarning pollari uchun ishlatiladigan materiallar ro'yxati bilan jadval. Tushuntirishda xizmat ko'rsatish stansiyasi ichidagi liftlar va liftlarni o'rnatish uchun mustahkamlovchi shpalli joylar ko'rsatilishi kerak.
• Deraza va eshik bloklari sxemalari, toymasin eshiklar - binodagi barcha eshik va derazalarning o'lchamlarini joylashishini va tafsilotlarini, shuningdek, eshik va deraza romlari uchun ishlatiladigan materiallar ro'yxatini ko'rsatadi.
Arxitektura rejasi, shuningdek, pardozlash materiallari ro'yxatini, spesifikatsiyani va qurilishda ishlatiladigan sarf materiallari ro'yxati bilan smetasini o'z ichiga oladi. Xizmat ko'rsatish stansiyalarini qurish uchun namunaviy loyihadan foydalanganda, binoning poydevorini geologik-geodeziya tadqiqotlari uchun moslashtirish kerak. Avtoservis uchun mualliflik loyihasini ishlab chiqishda geologiya va geodeziya majburiy ishlar ro'yxatiga kiritilgan.
Muhandislik bo'limi: Loyihaning muhandislik qismida elektr simlari va katta o'lchamli yelektr jihozlari, suv ta'minoti va kanalizasiya tizimlari, shuningdek, isitishning joylashuvi sxemalari mavjud. Maydoni 50 m2 gacha bo'lgan kichik binolar uchun shamollatish sxemasi muhandislik bo'limiga kiritilmasligi mumkin. 1-2 ta ustunli xonalar uchun shamollatish tizimining yo'qligiga ruxsat beriladi va alohida shamollatish sxemasiga muvofiq binoning qurilishi tugagandan so'ng yegzoz qopqog'ini o'rnatish mumkin.
Avtomobillarga xizmat ko'rsatish loyihasi uchun muhandislik bo'limini ishlab chiqishda quyidagi nuanslarni hisobga olish kerak:
• elektr ta'minoti — 220 va 3BC V tarmoqlariga avtoservis binosiga majburiy topraklama va potensial tenglashtirish tizimini yotqizish bilan ruxsat etiladi. O'rtacha б ta elektr punktidan 1 ta to'xtash joyi yotqizilgan: rozetkalar va elektr starterlar, ishlaydigan mashinalari bo'lgan xona uchun - 2 ta zaxira punkti bo'lgan jihozlar soniga ko'ra. Yoritish punktlarining soni SNiP talablariga muvofiq ishlab chiqilgan bo'lsa, umumiy va mahalliy yorug'lik barcha ish joylari, shu jumladan tekshirish chuqurlari uchun o'rnatilishi kerak.
• Quvur kommunikasiyalarini yetkazib berish - avtoulovlarga servis xizmat ko'rsatish markaziga suv ta'minoti va kanalizasiya tizimi ulanishi kerak. Dush uchun issiq suv ta'minoti isitish qozonlari yoki ikki pallali isitish qozoni, sovuq suv ta'minoti va markaziy shahar quvurlaridan drenaj bilan ta'minlanishi mumkin. Quduqni burg'ulash va xizmat ko'rsatish stansiyalari uchun septik tankni o'rnatish ko'p hollarda amaliy yemas.
• Isitish - radiatorlar bilan suv isitish avtomobillarga xizmat ko'rsatish uchun yeng mos keladi, konvektorlar va yerdan isitish samarasiz. Radiatorlardanminimal issiqlik uzatish 100 Vt / m2 dan bo'lishi kerak va yilning yeng sovuq kunida xona ichidagi harorat kamida 18 daraja bo'lishi kerak. Issiqlik yo'qotilishini kamaytirish uchun xizmat ko'rsatish stansiyasining darvozalariga termal pardalar o'rnatiladi va devorlari 100 mm qalinlikdagi mineral jun bilan izolyatsiyalanadi.
Bundan tashqari, xizmat ko'rsatish stansiyasini loyihalashda binoning atrofida sayt rejasini tuzish, shuningdek, arxitektura pasporti va materiallar ro'yxatini tayyorlash kerak. Loyiha hujjatlarining to'liq to'plami yakuniy byudjetni hisoblashni va qurilish vaqtida mumkin bo'lgan o'zgarishlar bilan loyihaning o'zini tuzatishni soddalashtiradi. Xizmat ko'rsatish markazi binosi uchun loyihani ishlab chiqish byudjeti Loyihaning umumiy qiymatining 70%
dan ortig'i avtomobil ustaxonasi binosi uchun arxitektura-konstruksiya uchastkasini loyihalashga sarflanadi. Taxminan 20% hududning birlamchi auditi: geologik-geografik tadqiqotlar, topografik tadqiqotlar va 25% - har bir uchastkaning rivojlanishi. Muhandislik bo'limi odatda loyihaning dastlabki qiymatiga kiritilmaydi va qo'shimcha haq evaziga ishlab chiqiladi - dizayn uchun umumiy miqdorning 30% gacha. Pulni tejash uchun loyihaning bosh rejasini ishlab chiqishda darhol muhandislik bo'limiga buyurtma berish tavsiya etiladi, shuningdek, xizmat ko'rsatish stansiyasiga ulashgan hududning dizaynini hisobga olish. Avtoturargoh yoki yopiq to'xtash joyini shahar hokimiyati bilan kelishish uchun xizmat ko'rsatish stansiyasining saytida loyiha uchun alohida buyurtma qimmatroq bo'ladi.
3-rasm. Servis markazlarining havo tozalovchi ventilyasiya tizimi.
Avtomobil xizmatini loyihalashda binolarning ventilyasiya tizimini va qattiq chiqindilar va texnik suyuqliklarni saqlash joyini rejalashtirish muhimdir. Busiz avtoulovlarga xizmat ko'rsatish uchun bino foydalanishga topshirilishi mumkin emas va binolarni qayta jihozlash va qayta ta'mirlash qo'shimcha yo'qotishlarga olib keladi.
Xizmat ko'rsatish stansiyalari uchun ventilyasiya tizimini loyihalash va o'rnatish 1-2 postli xizmat ko'rsatish markazlari uchun tekshirish chuqurlaridan havo olish uchun qo'shimcha havo kanallari bilan klassik yegzoz tizimini o'rnatishga ruxsat beriladi. Maydoni 50 m2 bo'lgan servis xizmat ko'rsatish markazlari uchun 20-40 baravar havo almashinuvini ta'minlovchi ta'minot va yegzoz ventilyatsiyasini o'rnatish tartibga solinadi. Tashqi havo harorati 160 C ga tushganda yoki 240 C gacha ko'tarilganda, ventilyasiyadagi kirish havosini qo'shimcha ravishda isitish yoki sovutish kerak.
Katta maydonga ega bo'lgan binolar uchun shamollatish tizimini 2 sxemaga bo'lish tavsiya etiladi - ta'mirlash maydoni uchun alohida, shuningdek, ma'muriy binolar va mijozlarning dam olish joylari. Xizmat ko'rsatish stansiyasi hududida bo'yash ishlari uchun, shuningdek, yaxshilangan havo olish va tozalash tizimiga ega toza xonani ta'minlash muhimdir.
Metallga ishlov berish uchun dastgoh asboblari bo'lgan xonalar uchun qo'shimcha ravishda chip puflagichlari va nozik va abraziv zarralardan havo filtrlash tizimlari uchun joy mo'ljallangan. O'rtacha 100 m2 avtomobil xizmati uchun ta'minot va yegzoz ventilyatsiyasining narxi tugatish ishlari tugagunga qadar 80-100000 rublni tashkil qiladi. Ishlayotgan avtomashinalardan chiqindi gazlarni yig'ish uchun qo'shimcha tizimlar 1 ta kaput va 2 ta mashina uchun qabul qiluvchi yenglar to'plami uchun 60000 rubldan boshlanadi.
Chiqindilarni saqlash tizimini loyihalash va o'rnatish. Avtoservis hududida qattiq maishiy chiqindilarni saqlash faqat yong'in xavfsizligi qoidalari bilan tartibga solinadi va u kommunal yoki saqlash xonasida amalga oshirilishi mumkin. Ta'mirlash zonasida 3 dan ortiq postga yega bo'lgan xizmat ko'rsatish stansiyalari uchun ventilyatsiya, shuningdek, yong'in xavfsizligi va signalizasiya tizimlari bilan jihozlangan alohida chiqindilarni saqlash xonasini
ajratish tavsiyaetiladi.
Texnik suyuqliklarni, shuningdek, kauchuk mahsulotlarni saqlashda qattiqroq qoidalar qo'llaniladi. Avtoservis hududida ishlatilgan moy va antifrizni saqlash uchun yong'inga qarshi xona bo'lishi kerak. Buning uchun neft mahsulotlari va kislotalarga chidamli 2 ta tank sotib olinadi. Favqulodda drenaj tizimiga ega 1 m3 gacha bo'lgan yoqilg'i va moylash materiallarini saqlash uchun tank 20-25000 rubl, 500 litr uchun antifriz va glikol aralashmalari uchun idish -10000 rubldan.
Xizmat ko'rsatish stansiyasini loyihalashda chiqindi texnik suyuqliklarni saqlash uchun joy ombor yoki bepul xizmat xonasi hududida ajratiladi. Katta hajmli tanklar xizmat ko'rsatish stansiyasining hududida eng yaqin binoning poydevoridan kamida 2 m masofada yerga ko'milgan. Bunday holda, suyuq chiqindilarni saqlash joyiga kirish yo'lini ta'minlash kerak.
Seminar binosi yil davomida foydalanish uchun mos bo'lishi va doimiy statik yuklarga chidamli bo'lishi kerak. Xizmat ko'rsatish markazlarini qurish uchun ko'pincha ramkasiz turdagi prefabrik binolar yoki metall prefabrik ramkali binolar ishlatiladi. Avtoulov xizmati uchun kapital binoni noldan qurish yuqori boshlang'ich xarajatlar tufayli kamdan-kam uchraydi. Avtomobil xizmatini joylashtirish uchun mos bo'lgan eng mashhur binolar turlarini ko'rib chiqing.
Avtomobil xizmati uchun qanday turdagi bino mos keladi? 1 -2 post uchun xizmat ko'rsatish stansiyalarini joylashtirish uchun sendvich panellardan tayyorlangan ramka va qoplamali binoning qurilishi mos keladi; Kapital binoni qurish har qanday turdagi xizmat ko'rsatish shoxobchalari uchun tavsiya etiladi, ammo uzoq muddatli o'zini oqlash muddati tufayli kichik va o'rta biznes uchun foydasiz.
Qonunga ko'ra, bunday biznes uchun turar-joy binolaridan foydalanish taqiqlanadi - uyni avtoservisga aylantirish uchun siz binoning holatini o'zgartirishingiz kerak bo'ladi. Turar-joy binosini tijorat ko'chmas mulki maqomida qayta ro'yxatdan o'tkazish mumkin, agar sayt tegishli bo'lsa va eng yaqin ijtimoiy ahamiyatga ega binolargacha bo'lgan masofa kamida 50 m bo'lsa, qo'shimcha qiyinchiliklar yer uchastkasining maqomi bilan belgilanadi - SNT yerlarida va yakka tartibdagi uy-joy qurilishi hududi sotib olingandan keyingi dastlabki 5 yil ichida, shuningdek, yaqin atrofda ochiq suv omboribo'lsa, avtoulov xizmatini ochish qiyin.
Garajda avtoulovlarni ta'mirlash ustaxonasini ochish osonroq - bino uy- joy fondi hududida joylashgan bo'lmasligi kerak, shuningdek, quvvat sarfi uchun yuk hisob-kitoblariga mos kelishi kerak. Avtomobilni ta'mirlash uchun garaj mustahkamlangan quruq tekshiruv chuquri bilan jihozlangan bo'lishi yoki katlanadigan oyoqli ikki ustunli liftni o'rnatish uchun balandligi 3,5 m bo'lgan devorlarga ega bo'lishi kerak. Xizmat ko'rsatish stansiyasini ochish uchun garajning minimal qulay maydoni 20 m2 ni tashkil qiladi, ko'rish teshigining maydoni bundan mustasno.
Xulosa qilib aytganda zamonaviy avtomobillar uchun servis xizmat turlarini ham joriy etish maqsadga muvofiq bo'ladi albatta. Bunda ko'chalarimizda ko'payib borayotgan elektromobillar uchun ham servis xizmat ko'rsatish ishlarini amalga oshirishni yo'lga qo'yish shart bo'lib qoladi. Chunki yaqin kelajakda ekologik toza zararsiz elektromobillarga bo'lgan talab oshib boradi va bu turdagi yangi avlod avtomashinalariga ham servis xizmat ko'rsatish talab qilinadi shunday holatdagi muammoni oldini olish maqsadida malakali kadirlarni tayyorlash va ularni shu sohaga o'qitish va amaliyotga keng joriy etish kerak bo'ladi.
ADABIYOTLAR
1. O'zbekiston Respublikasi Sog'liqni saqlash vazirining 2020-yil 29- dekabrdagi "Turar joylarda, jamoat binolarida, aholi yashash hududlarida va dam olish zonalarida ruxsat
etilgan shovqin darajasining sanitariya qoidalariva me'yorlari" 0008-20-sonli qarori.
2. 2014 yil 18 noyabrda 1640-sonli Texnik jihatdan tartibga solish va metrologiya bo'yicha federal agentlikning buyrug'i bilan GOST 20444-2014 davlatlararo standarti sifati.
3. Azimov Akmal "Jizzax shahri I. Karimov shoh ko'chasidagi transport shovqinini tadqiq etish", JIZZAX - 2019 y., 102 bet
4. Azimov, A. "Factors affecting noise reduction on automobile roads." Scientific and technical journal of Namangan institute of engineering and technology (2020).
5. Звонов, В.А. Экологическая безопасность автомобиля в полном жизненном цикле / В.А. Звонов, А.В. Козлов, В.Ф. Кутенев. - НАМИ, 2001.
6. Хамракулов, Ё. М., & Абдукаримов, Ш. У. (2022). Норматив на капитальный и текущий ремонт карьерных автосамосвалов. Вестник науки, 1(1 (46)), 141-146.
7. Khamrakulov, Y. (2022). METHODS OF CREATING NOISE PROTECTION AND INFLUENCING FACTORS ON CAR NOISE IN SHAROF RASHIDOV AVENUE OF JIZZAKH CITY. Oriental renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences, 2(10), 1108-1116.