Научная статья на тему 'ЯПОНИЯ ВА ЎЗБЕКИСТОН ЎРТАСИДАГИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ СОҲАСИДАГИ ҲАМКОРЛИК ВА МАВЖУД ЛОЙИҲАЛАР: ТАҲЛИЛ ВА ЕЧИМЛАР'

ЯПОНИЯ ВА ЎЗБЕКИСТОН ЎРТАСИДАГИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ СОҲАСИДАГИ ҲАМКОРЛИК ВА МАВЖУД ЛОЙИҲАЛАР: ТАҲЛИЛ ВА ЕЧИМЛАР Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

CC BY
373
20
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
олий таълим тизими / олий таълимда халқаро ҳамкорлик / талабалар алмашинуви ва тадқиқот лойиҳалари / ректорлар конференцияси ва таълим кўргазмаси. / higher education system / international cooperation in higher education / student exchange and research projects / rectors' conference and educational exhibition.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Элмуродов, Элдоржон

Мазкур мақолада Ўзбекистон ва Япония ўртасидаги олий таълим соҳасидаги ҳамкорликнинг ривожланиш тарихи ва жорий ҳолати таҳлил қилинган. Шунингдек, мақолада Япония билан олий таълим соҳасидаги мавжуд лойиҳалар батафсил ўрганилган ва уларнинг аниқ йўналишари ҳамда истиқболлари кўрсатилган. Ўзбекистон ва Япониянинг олий таълим соҳасидаги ҳамкорлигини янада жадаллаштиришга тўсқинлик қилаётган муаммолар ва уларнинг ечимлари мақолада илмий-амалий жиҳатдан таҳлил қилинган. Шунингдек, мазкур илмий мақолада Ўзбекистон олий таълим тизимида тадқиқот салоҳиятини ошириш, ҳамкорлик йўналишлари ва мақсадларини аниқ белгилаш ҳамда япон университетлар билан ўзаро манфаатли ҳамкорлик қилиш механизмаларини жорий қилишга доир хулоса ва таклифлар келтирилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

COOPERATION IN HIGHER EDUCATION BETWEEN JAPAN AND UZBEKISTAN AND EXISTING PROJECTS: ANALYSIS AND SOLUTIONS

This article analyzes the history and current state of cooperation between Uzbekistan and Japan in the field of higher education. Also, the article examines in detail the existing projects in the field of higher education with Japan and shows their clear direction and prospects. The problems and their solutions that hinder the further acceleration of the cooperation between Uzbekistan and Japan in the field of higher education are analyzed in the article from a scientific and practical point of view. Also, this scientific article contains conclusions and suggestions on increasing the research potential in Uzbekistan's higher education system, clearly defining the directions and goals of cooperation, and introducing mutually beneficial cooperation mechanisms with Japanese universities.

Текст научной работы на тему «ЯПОНИЯ ВА ЎЗБЕКИСТОН ЎРТАСИДАГИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ СОҲАСИДАГИ ҲАМКОРЛИК ВА МАВЖУД ЛОЙИҲАЛАР: ТАҲЛИЛ ВА ЕЧИМЛАР»

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

ЯПОНИЯ ВА УЗБЕКИСТОН УРТАСИДАГИ ОЛИЙ ТАЪЛИМ СОХДСИДАГИ ХАМКОРЛИК ВА МАВЖУД ЛОЙИХДЛАР: ТАХЛИЛ ВА

ЕЧИМЛАР

Элдоржон Элмуродов,

Узбекистан Республикаси Президенти хузуридаги Давлат бошкаруви академияси мустакил изланувчиси

АННОТАЦИЯ

Мазкур мацолада Узбекистон ва Япония уртасидаги олий таълим соуасидаги уамкорликнинг ривожланиш тарихи ва жорий уолати таулил цилинган. Шунингдек, мацолада Япония билан олий таълим соуасидаги мавжуд лойиуалар батафсил урганилган ва уларнинг аниц йуналишари уамда истицболлари курсатилган.

Узбекистон ва Япониянинг олий таълим соуасидаги уамкорлигини янада жадаллаштиришга тусцинлик цилаётган муаммолар ва уларнинг ечимлари мацолада илмий-амалий жиуатдан таулил цилинган. Шунингдек, мазкур илмий мацолада Узбекистон олий таълим тизимида тадцицот салоуиятини ошириш, уамкорлик йуналишлари ва мацсадларини аниц белгилаш уамда япон университетлар билан узаро манфаатли уамкорлик цилиш механизмаларини жорий цилишга доир хулоса ва таклифлар келтирилган.

Калит сузлар: олий таълим тизими, олий таълимда халцаро уамкорлик, талабалар алмашинуви ва тадцицот лойиуалари, ректорлар конференцияси ва таълим кургазмаси.

2022 йилнинг январь ойидан Япония ва Узбекистон Републикасининг дипломатик муносабатларини урнатилганлигининг 30 йиллиги муносабати билан оммавий ахборот воситаларида, маданий, ижтимоий ва сиёсий тадбирларда бу икки давлатнинг стратегик хамкорлиги тугрисидаги тахлиллар, имкониятлар ва истицболлари хакидаги маълумотлар кескин купайди. Хукумат вакилларининг расмий учрашувларида икки томонлама хамкорлик натижалари сархисоб килинмокда ва истикболлари хакида ижобий фикрлар баён этилмокда. Лекин, узбек-япон хамкорлигининг жорий холати икки давлатнинг реал имкониятлари ва салохиятларидан анча йирок. Афсуски, Япония хукумати томонидан ажратилаётган имтиёзли кредитлар, Япония халкаро хамкорлик ташкилоти (ДЖАЙКА)нинг ижтимоий лойихаларни молиялаштиришга доир

КИРИШ

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

дастурлари ва, албатта, таълим хамда тадкикот сохасидаги кичик лойихалар билан каноатланиш давом этмокда.

Таъкидлаш жоизки, узбек-япон хамкорлигининг энг баркарор ривожланаётган таркибий кисми - таълим, тадкикот, маданият, туризм ва спорт сохаларидир. Тадкикотлар шуни курсатадики, мустакилликдан сунг Япония ва Узбекистоннинг иккитомонлама хамкорлиги айнан олий таълимдан, аникроги, узбек талабаларини укишга таклиф килиш лойихаларидан бошланган.

Хдмкорликнинг олий таълимдан бошланиши бу жахон халкаро муносабатлари тарихидаги тасодифий холат эмас. Бирор хорижий давлат бошка бир давлат билан узаро хамкорлик килар экан, унинг тарихи, бугуни ва келажагини ёшларнинг билим ва салохиятига караб бахолайди. Албатта, кейинчалик, ушбу кадрлар икки давлат муносабатларини ривожланишига уз хиссасини кушади.

МУ^ОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Узбекистон ва Япониянинг олий таълим сохасидаги хамкорлиги асосан 2000 йиллардан жадал ривожлана бошлади. Япониянинг Нагоя, Цукуба, Токио, Васеда, Токио чет тиллари, Токио кишлок хужалиги ва технологиялари университетлари Узбекистон олий таълим муассасалари билан хамкорлик муносабатларини урнатди. Талабалар алмашинуви жадаллашди ва япон профессорлари Узбекистон давлат бошкаруви, иктисодиёти, суд-хукук тизими, археология ва атроф-мухит муаммолари маданият, тарих, лингвистика каби сохаларда тадкикот кила бошлади.

Узбекистон билан тугридан-тугри хамкорлик алокаларини ривожлантирган Япония университетлари орасидан Нагоя ва Цукуба университетлари тажрибасига алохида тухталиб утиш лозим.

Нагоя университети билан хамкорлик тарихи, жорий холати ва истикболлари. Нагоя универитетининг Олий хукук мактаби 1998 йилда Осиё давлатларининг иктисодий, сиёсий ва суд-хукук сохаларида олиб бораётган ислохотларида хукукий ёрдам1 доирасида хамкорлик килиш дастурини ишлаб чикди. Хдмкорликнинг илк боскичи сифатида кадрлар тайёрлаш масаласи устувор йуналиш этиб белгиланди ва 1999 йилда Узбекистондан илк талаба магистратура йуналишига кабул килинди.

1 Япония хукумати томонидан, яъни Япония халкаро хамкорлик ташкилот томонидан амалга оширилган "Хукукий ёрдам "лойихаси (Legal Assistance Project)

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

2000 йилга келиб Олий хукук мактаби кошида Осиё хукукий алмашинуви маркази (Center for Asian Legal Assitance) ташкил этилди2. Ушбу марказ Осиё давлатларида, жумладан, Узбекистонда миллий конунчиликни ривожлантириш лойихалари доирасида хамкорлик кила бошлади. Нагоя университети профессорлари иштирокида Узбекистондаги катор конун лойихаларини тайёрлаш, суд-хуку; тизимидаги ислохотлар, семинар ва тренинглар утказишда, шунингдек мутахасисларни малакасини оширишда хам назарий хам амалий кумак берди.

Кадрлар тайёрлаш куникмаларини махаллийлаштириш максадида 2005 йилнинг сентябрь ойида Нагоя университети Тошкент давлат юридик институтида (хозирда Тошкент давлат юридик университети) илк маротаба узининг Япон тили хукукини тадкик килиш марказини3 очди.

Ушбу марказда Тошкент давлат юридик университети талабалари япон тили ва хукукини бевосита япон профессорлари томонидан урганади. Барча дарс машгулотлари япон таълим тизими, услублари ва манбаалари асосида амалга оширилади. Бугунги кунда марказни 70 нафардан ортик талаба муваффакиятли тамомлаб, улардан 40 нафари уз укишларини Японияда давом эттиришга муваффак булди. Айни пайтда марказда 100 дан ортик талаба тахсил олмокда4.

2020 укув йилидан буён марказда укиган талабаларнинг япон тили фанидан олган кредитлари Тошкент давлат юридик университети томонидан тан олиниши амалиёти бошланди. Кейинги босикич эса, хукук фанидан утилган фанлар учун олинган кредитларни Тошкент давлат юридик университети томонидан тан олинишидир. Бу эса марказ таълим дастурининг университет укув жараёнларига интеграциялашувига ижобий таъсир курсатади.

2008 йилда Япония хукумати томонидан олий таълимдаги хамкорликни жадаллаштириш ва университетларни халкаролашувини жадаллаштириш хамда академик алмашинувни ривожлантириш максадида "Глобал-30" дастури кабул килинган эди. Ушбу дастур доирасида Нагоя университети 2010 йилнинг март ойида япон грантлари асосида талабаларни укишга юбориш максадида уз ваколатхонасини очди. Бу хамкорликнинг янги даврини бошлаб берди.

Нагоя университети 2010 йилнинг сентябрь ойида Япония олий таълим муассасаларида тахсил олаётган узбекистонлик ва махаллий талабалар

2 Осиё хукукий алмашинув маркази расмий веб-сайти: https://cale.law.nagova-u.ac.ip/en/about cale

3 Осиё хукукий алмашинув маркази расмий веб-сайти: https://cil.law.nagova-u.ac.ip/uz/about

4 Нагоя университетининг Узбекистондаги ваколатхонаси маълумотлари асосида, 2021 йил июль ойи холати буйича.

Oriental Renaissance: Innovative, 73 VOLUME 2 | ISSUE 12

educational, natural and social sciences IV ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

уртасидаги биринчи "Узбек-Япон талабалар академик форумини" утказди. Форумда иштирокчилар узлари олиб бораётган илмий тадкикот мавзулари доирасида мухокамалар ташкил этишди. Ушбу тадбир Узбекистон рахбарияти томонидан юкори бахоланди ва уни мунтазам равишда утказиш тугрисида тегишли вазирликларга топширик берилди.

Илк маротаба Узбекистон ва Япония университетлари ректорларининг биринчи конференцияси 2011 йилнинг 1-2 ноябрь кунлари Нагоя университети ташаббуси билан ташкил этилди. Узбекистон томонидан 10 етакчи университет ректорлари5 таркибидаги делегация Японияга ташриф буюрди. Делегацияга Президент давлат малахатчиси Т.Рихсиевнинг рахбар этиб тайинланганлиги Узбекистоннинг Япония билан таълим ва тадкикот сохасида хамкорлик килишдан манфаатдор эканлигини исботлар эди. Нагоя университетида иштирокчиларга мос хамкорлар топиш ва аник фаолиятни йулга куйишга доир максадли музокаралар ва такдимотлар ташкил этилди. Ректорлар конференцияси доирасида Цукуба университетида 2-чи "Узбек-япон талабалар академик форуми" утказилди ва унга 150 нафар узбек ва япон талабалари иштирок этди.

Иккинчи ректорлар конференцияси эса 2015 йилнинг 11-13 ноябрь кунлари Нагоя университети ва Узбекистон Републикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги билан хамкорликда Тошкент шахридаги Сингапур менежментни ривожлантириш интитутида ташкил этилди. Япония делегациясига Таълим вазири уринбосари Маэкава Кихей ва Нагоя университети президенти Мацуо Сейити бошчилик килишди. Тадбирда Япониянинг 18 та университети ректорлари ва проректорлари (жами 62 нафар) узбек томонидан эса 85 махаллий олий таълим муассасалари ва хорижий универитетлар филиаллари иштирок этди. Конференция якунида 5 та хамкорлик шартномаси6 имзоланди.

2019 йилнинг 8-9 июль кунлари Тошкент давлат иктисодиёт университетида утказилган учинчи ректорлар конференциясида Япония делегациясига Таълим вазири уринбосари Накамура Хироюки ва Нагоя университети президенти Мацуо Сейити рахбарлик килди. Япон томонидан 13 та олий таълим муассаси ва 2 та таълим хамда тадкикотга тегишли ташкилот

5 Узбек томонидан иштирок этган олий таълим муассасалари: Жахон иктисодиёти ва дипломатия универитети, Тошкент давлат юридик университети, Тошкент давлат шаркшунослик универитети, Самарканд давлат университети, Узбекистон Миллий университети, Самарканда давлат чет тиллари институти, Андижон давлат университети, Урганч давлат университети, Бухоро давлат университети ва Наманган мухандислик-педагогика универитети.

6 Нагоя университетининг Узбекистондаги ваколатхонаси маълумотлари асосида

1418

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

вакиллари (жами 45 нафар) иштирок этди. Узбекистан томонидан япон

универитетлари ихтисослигига мос келадиган 38 та олий таълим муассасаси таклиф этилди. Тадбир якунида Тошкент давлат иктисодиёт университети ва Нагоя университети, Тошкент давлат шаркшунослик университети ва Аити префектураси университети, Узбекистон жахон тиллари университети ва Цукуба университети, Самарканд давлат университети ва Когакуин хамда Сока универитетлари уртасида узаро хамкорлик битимлари имзоланди. 4-ректорлар конференцияси Япониянинг Цукуба университетида ташкил этилда ва унда 15 та Узбекистон олий таълим ва 22 та Япония университетлари иштирок этди.

Нагоя университетининг Узбекистон билан олий таълим сохасидаги хамкорлигининг яна бир мухим йуналиши -"Японияда таълим кургазмаси" Ушбу кургазма 2010 йилдан буён хар йили мунтазам равишда утказилиб келинмокда. Бу тадбир бегараз лойиха булиб, унинг асосий максади узбекистонлик талабаларга мос стипендия ва грантлар тугрисида маълумот беришдир. Охирги йилларда кургазма доирасида Япония ва Узбекистон университетларининг икки томонлама хамкорлик муносабатлари фаоллашмокда.

Нагоя университетнинг профессионал кадрларни етиштиришга доир яна бир мухим дастури 2015 йилнинг октябрь ойида Япония Бош вазири Абе Синдзонинг Узбекистонга ташрифи доирасида уз фаолиятини бошлади. Узбекистонда Осиё сателлит кампуслари институтининг докторлик дастури буйича хукукшунослик, сиёсий фанлар, медицина ва кейинчалик таълим хамда психология йуналишларида кабул бошланди. Таълим ва тадкикот номзоднинг иш жараёнидан ажралмаган холда амалга оширилади. Албатта, укув даврида докторант Нагоя университетига бир неча маротаба интенсив тадкикот килиш максадида ташриф буюради.

Айнан Бош вазир Абе Синдзонинг ташрифи давомида икки давлат рахбарлари уртасидаги келишувга биноан Тошкент давлат техника университети кошида Узбек-япон ёшлар инновацион маркази ташкил этилди. 2015 йилда Нагоя университети ва Тошкент давлат техника университети уртасида инновацион марказни ташкил этиш ва ривожлантиришга доир хамкорлик меморандуми имзоланди. Киска вакт ичида Нагоя университети томонидан Япониянинг нуфузли университетлари вакилларидан ташкил топган делегациялар ташриф буюрди. Кагор семинарлар, анжуманлар ва симпозиумлар ташкил этилди.

Oriental Renaissance: Innovative, 73 VOLUME 2 | ISSUE 12

educational, natural and social sciences IV ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

2015-2019 йиллар давомида Нагоя университети томонидан Тошкент давлат техника университетининг 12 нафар ёш тадкикотчилари Япония университетларига киска муддатли амалиётга юборилди. Кейинчалик, Япония халкаро хамкорлик агентлиги томонидан Инновацион марказ учун кадрлар салохиятини ривожлантириш доирасида иктидорли талабалар Японияга магистратурага укишга юборилди.

Инновацион марказнинг тадкикот йуналишларидан келиб чикиб, Нагоя университети Япониянинг Цукуба, Кейо, Тойохаши технологиялар университети, Токио технологиялар институти ва Кюшю университетлари билан Тошкент давлат техника университети уртасидаги хамкорлик муносабатларини урнатди.

Илм-фан, тадкикот ва инновация сохасида узбек ёшларига мотивация бериш ва уларни фундаментал тадкикотлар билан шугулланишга чорлаш максадида 2018 йилнинг 28-31 август кунлари Нобель мукофоти совриндори, буюк олим, профессор Ноёри Риёжи иштирокидаги Узбек-япон илмий анжумани ташкил этилди7. Бу Узбекистон тарихидаги илк Нобель мукофоти совриндорининг ташрифи сифатида тарихда колди. 2021 йилнинг 6 январида буюк физик олим, 2014 йилда физика сохасида Нобель мукофоти совриндори булган Амано Хирошининг Тошкент давлат техника университети ва бошка техника сохасидаги талабалар учун онлайн маърузаси8 ташкил этилди.

Нагоя университетининг яна узига хос хамкорлик лойихаларидан бири -хамкор университетларда япон талабаларининг киска муддатли амалиётларини ташкил килиш. Ушбу лойиха 2015-2019 йиллар давомида мунтазам амалга оширилди. 5 йил давомида 70 нафар япон талабалари Узбекистонда узларининг тадкикот мавзулари доирасида амалиёт утади.

Узбекистон Республикаси Президенти Ш.Мирзиёнинг 2019 йилнинг 17-20 декабрь кунлари Японияга илк маротаба ташриф буюрди. Ушбу расмий ташрифнинг айнан Нагоя шахри, Нагоя университетидан бошланганлиги икки давлат уртасидаги таълим ва тадкикотдаги хамкорликка туртки булди. Президент Ш.Мирзиёев Нагоя университети оркали Япония олий таълим муассасаларига кенг хамкорликни ва аник таклифларни илгари сурди. Масалан, Тошкент давлат техника университетини ислох килиш, 15 та япон профессорлари ва 50 та япон талабаларини Узбекистонга ташрифини ташкил

7 Нобель мукофоти лауреати Рёдзи Ноёри узбекистонлик талабаларга маъруза килди. Халк сузи газетаси. 2018 йил 29 август. Х,авола: https://xs.uz/uzkr/5354

8 Встреча с изобретателем светодиотов. Народное слово. 12 января 2022 года. Источник: https://xs.uz/ru/post/vstrecha-s-izobretatelem-svetodiodov

1420

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

килиш, Фанлар Академияси билан илмий тадкикотларни жадаллаштириш шулар жумласидан. Бу максадларни бажариш учун Узбекистон Республикаси ва Япония уртасида сиёсий, савдо-иктисодий ва маданий-гуманитар хамкорликни янада кенгайтиришга каратилган чора-тадбирлар ижросини таъминлаш буйича амалий харакатлар режаси («Йул харитаси») 9 хам тасдикланган.

Ташриф натижаси сифатида 2020 йилнинг июль ойидан буён Нагоя университети вакили Тошкент давлат техника университетида хорижий проректор лавозимида ишлаб келмокда. Шунингдек, Нагоя университети хамкорлиги доирасида Тошкент давлат техника университети иктидорли талабаларидан иборат махсус курс ташкил этилган булиб, уларга япон профессорлари техника фанларидан укув машгулотларини утишмокда.

Нагоя университетининг Узбекистондаги ваколатхонаси айрим япон университетларининг кушма илмий лойихаларини амалга оширишда хам кумак бериб келмокда. Шулардан бири, Япониянинг Аити санъат университетининг кадимий узбек когози тарихи ва ишлаб чикариш технологияси билан боглик тадкикотни амалга ошириш, кадимий узбек когози билан жахон хамжамиятини таништириш ва когоз оркали илм-фан, маданият ва минатюра санъатининг шаркдан гарбга таркалганлиги эътироф этишдир10.

Ушбу кушма илмий лойиха 2017 йилда Нагоя университети кумагида Камолиддин Бехзод номидаги Миллий рассомлик ва дизайн институти хамкорлигида бошланган. Лойиханинг энг асосий максади Узбекистонда сакланаётган кадимий когозлар таркибини Япониянинг энг замонавий электрон микроскопларида ва бошка илмий технологик асбобларида тахлил килиш ва таркибини урганиш, унинг хитой кадимий когозларидан фаркли хусусиятларини ва тайёрлаш технологияларини татбик этиш хамда ушбу когозларни кайта ишлаб чикаришни таъминлашдан иборат.

Бундан ташкари, Нагоя университети Узбекистонда япон тилини урганиш ва Япония билан боглик тадкикотларни куллаб кувватлашга доир бошка лойихаларга хам кумак бериб келмокда.

Бугунги кунда Нагоя университети Тошкент давлат юридик университети (2002й.), Жахон иктисодиёти ва дипломатия университети (2005й.) Самарканд

9 "Узбекистон Республикаси ва Япония уртасида икки томонлама хамкорликни янада кенгайтириш ва мустахкамлаш чора тадбирлари тугрисида" Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йилнинг 28 декабридаги ПК-4553-сонли карори. Крнун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 30.12.2019 й., 07/20/4553/0016-сон.

10 Presentation materials of Shibazaki Koji, professor of Aichi University of Art in UNESCO international conference in Samarkand city in August 26, 2019. Link: https://labo.a-mz. com/paper/unesco -samarkand. html

1421

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 12

educational, natural and social sciences IV ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

давлат университета (2005й.), Узбекистон Президенти хузуридаги Давлат бошкаруви академияси (2014й). ва Тошкент давлат техника университети (2015й.) билан узаро хамкорлик битимларига эга. Лекин, Нагоя университети Ректорлар конференцияси, Таълим кургазмаси, кушма илмий лойихалар борасида Узбекистоннинг бошка университетлар билан хам хамкорлик алокаларини олиб бормокда.

1999 йилдан буён Япония ва Узбекистон уртасида имзоланган хукуматлараро битимга асосан "Кадрлар тайёрлаш учун стипендиялар ажратиш"11 лойихаси доирасида бугунги кунга кадар 300 нафардан ортик давлат хизматчилари ва тадкикот муассасалари ходимлари Япониянинг турли университетларида магистратура йуналишида тахсил олишди. 2019 йилдан эса ушбу дастур оркали докторантурада хам укиш имконияти яратилди. Лойиханинг очилишидан буён Нагоя университети хукук йуналиши буйича узбекистонлик талабаларни мазкур лойиха доирасида укишга кабул килиб келмокда.

Цукуба университети билан хамкорлик тарихи, жорий холат ва истикболлари. Япониянинг Цукуба университети хам Нагоя университети каби минтакадаги энг фаол хамкорлардан бири хисобланади. Тошкент давлат шаркшунослик университети Цукуба университети билан энг биринчи хамкорлик муносабатларини йулга куйган олий таълим муассаси хисобланади. 2004 йилда илк маротаба ташриф буюрган япон делегацияси 2005 йилда узаро хамкорлик битимини имзолади. Икки университет уртасида талабалар алмашинуви бошланди.

2007 йилда эса Цукуба университети Тошкент давлат шаркшунослик университетидаги Марказий Осиё таълим ва тадкикот марказини очди. Ушбу марказ 2014 йилга келиб кайта ташкил этилди ва унга Цукуба университети Тошкент офиси макоми берилди.

Цукуба университетнинг Тошкент давлат шаркшунослик университети билан хамкорлиги нафакат япон тилини урганиш, колаверса, японшунослик, адабиётшунослик ва маданиятшунослик сохасидаги тадкикотларини хам камраб олади. Шунингдек, Цукуба университети Марказий Осиё минтакаси буйича илмий иш килаётган ёш олимлар ва тадкикотчиларни хам куллаб кувватлайди.

11 Дастур инглиз тилида "Japanese Grant Aid for Human Resource Development Scholarship - JDS" деб аталади ва Япония халкаро хамкорлик агентлиги томонидан бегараз молиялаштирилади.

1422

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 12

educational, natural and social sciences IV ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

2006 йилдан хозирги вактга кадар икки университет уртасида тилшунослик, мадания, тарих, таълим, минтакашунослик ва ижтимоий фанларнинг бошка долзарб муаммоларига багишланган илмий-амалий конференциялари ва семинарлари мунтазам утказилиб келинади. Тошкент давлат шаркшунослик университетида япон тадкикотчилари ва талабалари мунтазам ташриф буюриб, уз илмий изланишларини олиб боради.

Айни пайтда Цукуба университети Тошкент давлат шаркшунослик университетидан ташкари Узбекистон жахон тиллари университети, "Давлат геология музейи", "Эл-юрт умиди" фонди, Самарканд давлат чет тиллар институти ва Жахон иктисодиёти ва дипломатия университетилар билан хамкорлик битимларини имзолаган.

Цукуба университетининг Нагоя университетидан асосий фарки, биринчидан, хамкорлик йуналиши асосан японшунослик, тилшунослик, лингвистика, тарих, минтакашунослик ва шу каби ижтимоий сохаларга каратилган. Иккинчи фарки эса, Цукуба университети, нафакат Узбекистон, балки, бошка Марказий Осиё ва Кавказ давлатлари олий таълим муассасалари билан хамкорликни устувор деб хисоблайди. Масалан, Цукуба университети Козогистоннинг 5 та, Киргизистоннинг 3 та, Тожикистоннинг 2 та, Туркманистоннинг 1 та, Азарбайжоннинг 2 та ва Арманистоннинг 1 та олий таълим муассасалари билан хамкорлик килади12. Цукуба университетининг япон тили укитувчилари нафакат Узбекистонда, балки кушни Козогистон ва Туркманистонда хам бегараз фаолият юритишмокда.

Охирги 5 йилда Япония олий таълим муассасаларининг Узбекистондаги таълим бозорида фаоллашиш жараёнини куриш мумкин. Масалан, 2021 йилда Нагоя университети ваколатхонаси томонидан утказилган охирги "Таълим кургазмаси"да куйидаги япон университетлари иштирок этди:

№ Университет номи № Университет номи

1. Нагоя университети 2. Цукуба университети

3. Токио кишлок хужалиги ва технология универитети 4. Когакуин мухандислик ва технология универстети

5. Хоккаидо университети 6. Жумонжи университети

7. Нагоя тижорат ва бизнес университети (бакалавр) 8. Яманаши Гакуин университети (iCLA)

9. Китами технологиялар 10. Химия ва физика тадкикот

12 Батафсил маълумот учун: https://www.bgi.sec.tsukuba.ac.ip/partner-organizations/

1423

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 12

educational, natural and social sciences IV ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

университети институти (RIKEN)

11. Нагоя иктисодиёт университети 12. Каназава университети

13. Йокохама миллий университети 14. Хирошима эйкей университети

15. Тойо университети 16. Нагоя санъат университети

17. Япония тадбиркорлик олий мактаби 18. Жошиби санъат ва дизайн университети

19. Рицумейкан Осиё-тинч океани университети 20. Р ицумейкан университети

21. Нанзан университети 22. Аизу университети

23. Осака университети 24. Нагоя технология университети

25. Саитама университети 26. Нара илм-фан ва технология университети

27. Кочи университети 28. Уцуномия университети

29. Акита университети 30. Киото университети

31. Хосей университети 32. Хёго университети

33. Мейжи университети 34. Окаяма университети

35. Токио университети 36. Шиншю университети

37. Вакаяма университети 38. Тейкё университети

39. Кансай университети 40. Рюкоку университети

41. Токио чет тиллар университети 42. Тоттори университети

43. Киндай университети

Таълим ва тадкикот дастурлари ва лойих,аларига тегишли ташкилотлар

44. Япония илм-фанни куллаб-кувватлаш жамияти (JSPS) 45. Япония халкаро хамкорлик маркази (JICE)

46. Япония талабаларни куллаб-кувватлаш ташкилоти (JASSO) 47. Япониянинг Узбекистондаги элчихонаси

Нагоя университети ваколатхонаси томонидан Японияда таълим кургазмаси 2022 йилда хам ташкил этилди ва иштирокчи япон университетларининг руйхати куйидагидан иборат:

№ Университет номи № Университет номи

1. Нагоя университети 2. Цукуба университети

3. Нагоя иктисодиёт университети 4. Яманаши Гакуин университети (iCLA)

5. Тойо университети 6. Р ицумейкан университети

7. Осака университети 8. София университети

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 12

educational, natural and social sciences IV ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

9. Нагоя тижорат ва бизнес университети (бакалавр) 10. Токио кишлок хужалиги ва технология универитети

11. Хосей университети 12. Йокохама миллий университети

13. Кюшю университети 14. Тохоку университети

15. Киото аник фанлар университети 16. Р ицумейкан Осиё-тинч океани университети

17. Хоккаидо университети 18. Вакаяма университети

19. Бункё гакуин университети 20. Тоттори университети

21. Акита университети 22. Хирошима эйкей университети

23. Киото университети 24. Япония тадбиркорлик олий мактаби

25. Токио чет тиллар университети 26. Япония халкаро университети

27. Жошиби санъат ва дизайн университети 28. Дошиша Университети

29. Ниигата университети

Таълим ва тадкикот дастурлари ва лойих,аларига тегишли ташкилотлар

30. Япония илм-фанни куллаб-кувватлаш жамияти (JSPS) 31. Япония талабаларни куллаб-кувватлаш ташкилоти (JASSO)

32. Япониянинг Узбекистондаги элчихонаси

Юкоридаги руйхатдан куриниб турибдики, Узбекистондан талабаларни укишга таклиф килмокчи булган Япония олий таълим муассасаларининг кизикиши ва Узбекистонга булган устувор йуналиши узгармаган. Шунинг учун хам Япония университетлари билан хамкорлик масалаларини мухокама килишда юкоридаги университетларга эътибор каратиш лозим ва максад хамда вазифаларни аник белгилаб олиш талаб килинади. Таъкидлаш жоизки, талабалар алмашинуви дастурлари олий таълим сохасидаги хамкорликни ривожлантирса-да, илмий-тадкикот йуналишлари узаро хамкорликни комплекс ривожлантиришда катта хисса кушади. Тадкикотга асосланган хамкорлик баркарор ва узок муддатли булади, таълим сифатини юксалтиришга хам кескин таъсир килади.

Шу уринда, Япониянинг нуфузли «SATREPS-2020» танловида Узбекистон Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги ва Япониянинг Тоттори униерситети профессори Кристина Тодерич кумагида такдим этилган лойиханинг грантга сазовор булганлини таъкидлаш лозим. 2020 йилда ушбу лойиха Япония фан ва технологиялар агентлиги томонидан танланган 10 та

1425

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

халкаро лойихалар ичида энг яхшиси деб топилди.13 Мана шу каби кушма илмий лойихаларда Узбекистон олий таълим муассасаларини иштирок этиши икки давлат олий таълим тизимида баркарор ва узок муддатли хамкорликни таъминлайди.

Япония олий таълим муассасалари билан хамкорлик масалаларини мухокама килишда узбек университетлари томонидан ушбу университетлар чукур урганилиши ва Узбекистон билан хамкорликдан асосий максад ва манфаатларни аниклаштириш олиш лозим. Масалан, Нагоя тижорат ва бизнес университети, Жумонжи университети, Хёго университети, Рицумейкан Осиё-тинч океани университети, Окаяма университети, Япония тадбиркорлик олий мактаби, Яманаши Гакуин университети каби университетларнинг хамкорликдан асосий максади узбекистонлик талабаларни укишга жалб этишдан иборат.

Хоккаидо университети, Йокохама миллий университети, Токио чет тиллари университети, Киото университети, Вакаяма университети, Нагоя санъат университети, Нагоя университети, Цукуба университетлари эса кушма илмий тадкикот лойихаларини амалга оширишга хам кизикиши ва салохият мавжуд. Энг асосийси - япон университетлари орасидан хамкор танлаш жараёнида нафакат узбек томони амалга оширмокчи булган лойихалар ва дастурлар, балки япон томонининг хам салохияти, ресурси ва кизикишларини инобатга олиш лозим.

Япония ва Узбекистон олий таълим сохасидаги самарали хамкорликни йулга куйиш учун бу борадаги мавжуд муаммоларни тахлил килиш лозим. Бу муаммоларга куйидагиларни киритиш мумкин:

-Узбекистонда олий таълим муассасаларида изчил тадкикотни йулга куйилмаганлиги, факат таълимга устувор ахамият берилганлиги;

-Япония олий таълим муассасаларининг Узбекистондаги ташрифини расмий жихатларига (университет рахбарияти билан учрашув, ташкилий, молиявий ва бошка масалалар) асосий эътиборни каратиш, лойиханинг концепцуал масалаларини батафсил хал килмаслик. Учрашувлар ва музокараларда хамкорлик масалаларини мутахассис профессорлар эмас, халкаро булим ёки рахбарият вакиллари томонидан мухокама килиниши ва

13 Узбекистон ва Япония хамкорлиги тобора ривожланиб бормокда. 08.01.2021й. https://uza.uz/ru/posts/ozbekiston-va-yaponiya-hamkorligi-tobora-rivozhlanib-

bormoqda 297358?q=%2Fposts%2Fozbekiston-va-yaponiya-hamkorligi-tobora-rivozhlanib-bormoqda 297358

Oriental Renaissance: Innovative, p VOLUME 2 | ISSUE 12

educational, natural and social sciences IV ISSN 2181-1784

Scientific Journal Impact Factor Q SJIF 2022: 5.947

Advanced Sciences Index Factor ASI Factor = 1.7

кейинчалик келишилган чора-тадбирларни рахбарият томонидан назорат ва мониторинг килиниши;

-Узаро хамкорлик битими мавжуд булган хорижий университет билан хам бирор лойихани мухокама ёки татбик этиш учун Узбекистон олий таълим муассасалари профессорлари томонидан халкаро булим ёки маъмуриятдан кайта-кайта рухсат олиниши шартлиги, яъни профессор ва тадкикотчилар уртасидаги мустакил, тугридан тугри хамкорликнинг мавжуд эмаслиги;

-Узбекистон олий таълим муассасаларидан Япония университетларида академик алмашинув асосида укиган талабаларнинг хориждаги кредитлари аксарият холатларда тан олинмаслиги;

-Узбекистон олий таълим профессорлари томонидан ташкил этилган ва университетдан мустакил равишда фаолият курсатадиган илмий жамиятларнинг мавжуд эмаслиги;

-Япония университетлари билан бирор лойиха амалга оширилганда, узбек томонидаги ишчи гурух таркибини тез-тез узгариши, лойихага алокадор булмаган аъзоларни киритилиши ва карор кабул килишда узок вакт талаб килиниши;

-Япония университетлари билан хамкорлик масалаларини мухокама килишда хорижлик хамкор универитетнинг мавжуд салохияти, хусусиятлари, тажрибаси, йуналишларни мос келиши ва бошка мухим жихатларни синчковлик билан урганмаслик;

-Барча хамкорлик лойихаларини шорт-термизм (short-termism) тамойили асосида режалаштириш, яъни жуда киска вактда маълум натижага эришишни таъминлашга харакат килиш.

-Учрашувларда ва музокараларда келишилган, ёки аниклаштирилиб томонларга маълум килиниши керак булган масалалар юзасидан мунтазам назорат (follow-up culture)нинг мавжуд эмаслиги.

Юкоридаги муаммоларнинг ечимлари сифатида куйидагиларни тавсия этиш мумкин:

-Узбекистон олий таълим муассасалари Япония университетлари билан мавжуд хамкорлик битимларининг барчасини инвентаризация килиш ва уларни самарали ишламаганларини хар томонлама тахлил килиши лозим;

-Узбекистон олий таълим муассасалари таълим ва тадкикот сохасидаги хамкорлик лойихаларини амалга оширишни бошлаш учун Япония университетларидан битим имзолашни талаб килиш тажрибасидан воз кечиши лозим. Чунки, тажриба шуни курсатяптики, Узбекистон олий таълим

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

муассасалари хамкорли битиминии имзолашни натижа сифатида кабул килиб, хакикий хамкорлик масалалари эътибордан четда колмокда.

-Олий таълим сохасида амалга оширилаётган тадбирларнинг расмий макомига эмас, уни мазмуман бойитиш ва илмий-амалий жихатларига асосий эътиборни каратиш лозим.

-Хдмкорликда ва музокараларда "паритет тамойили"га катъий риоя килиш лозим. Куп холатларда хорижлик университет ректорини Олий ва урта махсус таълим вазири, оддий профессорларни эса университет рахбарияти кабул килиш анъаналари сакланиб колмокда.

-Узбекистон олий таълим сохасидаги профессор укитувчиларнинг илмий салохиятини кутариш ва тадкикот билан таълимни интеграциясини жадаллаштириш керак. Жахон тажрибаси тадкикотсиз таълим мавжуд университетлар хеч качон замонавий университетлар билан тулаконли ва тенгхукукли хамкорлик кила олмаслигини исботламокда.

Узбекистон Республикаси Президентининг 2020 йил декабр ойида Олий Мажлис ва халкка килган мурожаатида Олий таълим муассасаларига академик мустакиллик бериш ташаббуси ОТМларга уз миссияси ва стартегиясини белгилаш ва мехнат бозори талаблари асосида кадрлар тайёрлаш (шу жумладан, илмий даражали кадрлар тайёрлаш) буйича эркинликлар бериш билан бир каторда кадрлар сифатига бевосита узи масъул булиши каби масъулиятни хам юкламокда. Бу эса ОТМларда тизимлаштирилган ва ишлайдиган таълим сифатини ички таъминлаш тизимини жорий этишни такозо этмокда.

Президентнинг 2022 йилнинг 20 декабридаги мурожаатномасида "таълим сифатини ошириш - Янги Узбекистон тараккиётининг яккаю-ягона тугри йулидир" деб таъкидланиши ва янги 2023 йилни "Инсонга эътибор ва сифатли таълим йили"14 деб номланиши таълимнинг давлат сиёсатининг марказида эканлигини яна бир бор исботлайди. Шунингдек, 2022 йил 21 декабрдаги "Янги Узбекистон маъмурий ислохотларини амалга ошириш чора-тадбирлари тугрисида"ги Президент фармони давлат бошкарувини, жумладан, олий таълим тизмини такомиллаштиришга хизмат килади. Ушбу фармонга асосан, Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги тегишли вазирлик ва идоралар билан кушилиши натижасида жахоннинг илгор тажрибаси андозалари асосида ислох килинади.

14 Узбекистон Республикаси Президентининг Олий Мажлис депутатлари ва Узбекистон халкига Мурожаатномаси. 2022 йил 20 декабрь. https://president.uz/uz/lists/view/5774

1428

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

Фармонда вазирликнинг сиёсий макоми борасида мухим булган жихат тилга олинади. Унга кура, "вазирлик — тегишли сохаларда ягона давлат сиёсатини ишлаб чикувчи ва амалга оширувчи, муайян йуналишда ижро этувчи хокимият органларининг фаолиятини мувофиклаштирувчи хамда тизимдаги рахбарий фаолиятни яккабошчилик асосида ташкил этадиган республика ижро этувчи хокимият органи хисобланади." Бу бандда вазирликлар учун уз йуналишида сиёсат ишлаб чикиш, амалга ошириш ва рахбарий фаолиятни амалга ошириш белгиланмокда. Эндиликда вазирлик зиммасига давлатнинг у ёки бу сохадаги сиёсати ижросигина эмас, балки бундай сиёсатнинг устуворликларини белгилаш, ишлаб чикиш ва ижро этиш вазифаси юкланмокда. Бу эса, вазирликнинг мустакиллиги билан бирга масъулиятини нихоятда оширади.

Янги Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги билан Япония тажрибасини киёсий холати куйидаги жадвалда акс этган:

«Янги Узбекистан маъмурий исло^отларини амалга ошириш чора-тадбирлари т^рисида®ги Президент фармонига асосан Олий ва урта махсус таълим вазирлигининг к,айта ташкил этилиши ва янги вазирликнинг Япония тажрибаси

билан циёсий тах/шли

Опий ва урта махсус таълим вазирлиги

Ж

Олий таълим, фан ва инновациялар вазирлиги

Узбекистан Республикаси Инновацион ривожланиш вазирлиги Инновацион ривожланиш агентлиги сифатида

Узбекистон Республикаси Вазирлир Ма^камаси ^узуридаги

Таълим сифатини назорат к,илиш давлат инспекциясининг тегишли вазифа ва фунциялари

Узбекистон Республикаси Вазирлир Ма^камаси ^узуридаги Давлат тест маркази Билим ва малакаларни ба^олаш агентлиги сифатида

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Узбекистан Республикаси Вазирлир Ма^камаси хузуридаги Олий аттестация комиссия си

Узбекистан Республикаси Вазирлир Ма^камаси ^узуридаги Хорижий тилларни урганишни оммалаштириш агентлигининг тегишли вазифа ва функциялари

Таълим, маланинт, спорт, фан ва технология вазирлиги

Таълим сиёсати, Бошлангич ва Урта таълим х,амда Олий таълим бюролари

Фан ватехнология сиёсати бюроси

Такдицотни куллаб-кувватлаш бюроси

Тад^ицот ва ривожланиш бюроси

Спорт ишлари агентлиги

Вазирлик ^узуридаги ваколатли органлар:

• Таълим сиёсати тадци^оти миллий институти

• Фан ва технологиялар сиёсати миллий институти

Х,удудий филиаллар

Маданият ишлари агентлиги

Вазирлик ^узуридаги махсус институтлар:

* Япония академияси

* Сейсмология тад^и^отларини такомиллаиггириш штаб-квартираси

* ЮНЕСКОдаги Япония миллий комиссияси

Префекгуралар х;окимияти:

• Префектура таъ л им кен га ши

1 Префектура университетлари ва коллежлари

• Мактаблар ва бошка таълим

институтлари

Муниципал з^окимиятлар:

Муниципал таълим кенгаши Муниципал университетлар ва

коллежлар Мактаблар ва бош^а таълим институтлари

Манбаа: Узбекистон Республикаси Президентининг 2022 йилнг 21 декабридаги №ПФ-269-сонли "Янги Узбекистон маъмурий ислоуотларини амалга ошириш чора-тадбирлари тузрисида"ги Фармони, уавола: https://l ex. uz/uz/docs/6324756

Япония Таълим, маданият, спорт, фан ва технологиялар вазирлиги расмий вебсайти:

https://www.mext.go.jp/en/about/organization/title02/detail02/sdetail02/1375114.htm

1429

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

Юкоридаги киёсий жадвалнинг тахлили шуни курсатадики, Узбекистонда олий таълим давлат сиёсатини ривожлантиришда сиёсий иштирокчиларнинг сонини камайтириш ва Олий таълим тизимида тадкикот ва инновацияларни бирлаштириб, таълим сифатини ошириш аник устувор йуналиш килиб белгиланди. Давлат таълим инспекциясининг хам олий таълимга тегишли вазифалари, фунциялари ва ваколатларини янги Вазирликка утказилиши хам ушбу ислохотларнинг Япония тажрибасига яккинлигини курсатади. Шунингдек, Янги Узбекистон маъмурий ислохотлари тугрисидаги фармон ва Президент мурожаатномасида таълимни ривожлантиришга доир барча фикрлар, таклифлар ва кутилаётган ислохотларни чукур тахлил килиш ва уларни самарали амалга ошириш учун изчил механизмларни жорий этиш талаб килинади.

https://cale.law.nagoya-u.ac.jp/en/about cale, https://cjl.law.nagoya-u.ac. jp/uz/about

2. Нагоя университетининг Узбекистондаги ваколатхонаси маълумотлари.

3. Нобель мукофоти лауреати Рёдзи Ноёри узбекистонлик талабаларга маъруза килди. Халк сузи газетаси. 2018 йил 29 август. Хавола: https: //xs. uz/uzkr/5354

4. Встреча с изобретателем светодиотов. Народное слово. 12 января 2022 года. Источник: https://xs.uz/ru/post/vstrecha-s-izobretatelem-svetodiodov

5. "Узбекистон Республикаси ва Япония уртасида икки томонлама хамкорликни янада кенгайтириш ва мустахкамлаш чора тадбирлари тугрисида" Узбекистон Республикаси Президентининг 2019 йилнинг 28 декабридаги П^-4553-сонли карори. ^онун хужжатлари маълумотлари миллий базаси, 30.12.2019 й., 07/20/4553/0016-сон.

6. Presentation materials of Shibazaki Koji, professor of Aichi University of Art in UNESCO international conference in Samarkand city in August 26, 2019. Link: https://labo .a-mz.com/paper/unesco-samarkand.html

7. Япониянинг Цукуба университети расмий веб-сайти маълумотлари: https://www.bgi.sec.tsukuba.ac.jp/partner-organizations/

8. Узбекистон ва Япония хамкорлиги тобора ривожланиб бормокда. 08.01.2021й. Хдвола: https://uza.uz/ru/posts/ozbekiston-va-yaponiya-hamkorligi-tobora-rivozhlanib-bormoqda 297358?q=%2Fposts%2Fozbekiston-va-yaponiya-hamkorligi-tobora-rivozhlanib-bormoqda_297358

REFERENCES

1. Осиё хукукий алмашинув маркази расмий веб-сайти:

Oriental Renaissance: Innovative, educational, natural and social sciences Scientific Journal Impact Factor Advanced Sciences Index Factor

VOLUME 2 | ISSUE 12 ISSN 2181-1784 SJIF 2022: 5.947 ASI Factor = 1.7

9. Y36eKHCTOH PecnySnuKacu npesugernuHuHr OHHH Ma^nuc genyraTnapu Ba Y3ÖeKHCTOH xanKura Mypo^aaTHOMacu. 2022 hhh 20 geKaöpt. https://president.uz/uz/lists/view/5774

10. Y3ÖeKHCTOH PecnyönuKacu npesugeHTuHuHr 2022 fiunHr 21 geKaSpugaru №nO-269-coHHH "^Hru YsöeKucTOH MatMypuH ucnoxoTnapuHu aManra omupum Hopa-Tagöupnapu Tyrpucuga^ru OapMOHH, x,aBona: https://lex.uz/uz/docs/6324756

11. ^noHua TatnuM, MagaHuaT, cnopT, $aH Ba TexHonoruanap Basupnuru pacMuH BeöcaHTu:

https: //www. mext.go. j p/en/about/organization/title02/detail02/sdetail02/1375114. htm

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.