CC BY
7
Вестник Ка^НЖУ №3-2018
A.A.Yessetova12,T.I.Tuleyeva12, G.A.Dikhanbayeva2
1South Kazakhstan Medicine Academy Department of «General practitioner 2», Shimkent 2International Kazakh-Turkish University named after H.A. Yasawi, Department of «Neurology, Psychiatry and Narcology»Turkestan
CLINICAL AND ETIOLOGICAL ASPECTS OF SYMPTOMATIC EPILEPSY IN CHILDREN IN THE SOUTH KAZAKHSTAN REGION.
Resume: Epilepsy in children is a chronic cerebral disorder characterized by recurring, stereotyped seizures that occur without obvious provoking factors. The leading manifestations of epilepsy in children are epileptic seizures, which can occur in the form of tonic-clonic seizures, absences, myoclonic cramps with or without disturbance of consciousness. Keywords: children, symptomatic epilepsy, epileptic focus, hypoxic-ischemic encephalopathy.
УДК 616.833-009.7-057.875
Г.Б. Абасова, Г.А. Диханбаева, А.А. Муталиева, М.А.Тубанова, С.М. Бурышов, С. 0мiрхан
К.А. Ясауи атындагы Халыцаралъщ цазак,-турж университетi, «Неврология, психиатрия, наркология» кафедрасы, Шъмкент цаласы, Казахстан Республикасы
ЖОFАРFЫ ОЦУ ОРНЫ СТУДЕНТТЕР1 АРАСЫНДА ВЕРТЕБРОГЕНД1К АУЫРСЫНУ
СИНДРОМЫНЫН, МЭСЕЛЕС1
Вертеброгендiк ауырсыну синдромы жогаргы оцу орны cmydeHmmepi арасында 46% жишкте Ke3decmi, ец квп жагдайда бкурс cmydeHmmepiHde 60% жишкте жецл ауырсыну туршде аныцталды. EMdiK жаттыгулар жогаргы о^у орны cmydeHmmepi арасында вepmeбpогeндiк ауырсынуды шешуде жогары muiMd^iK квpcemmi.
TyrnHdi свздер: вepmeбpогeндiк ауырсыну синдромы, студенттер, eMdiK дене шыныцтыру
К1р1спе. Дуние жузшж денсаулы; са;тау уйымыныц айтуы бойынша омырт;а жотасы аурулары жер шарыныц 80%-ы осы аурумен ауыратыны аны;талып отыр. Жогаргы оку орындарыныц студенттерi арасында омырт;а аурулары мэселес к;азiргi кезде мацызды мэселелердiц бiрi болып отыр. Вертеброгендi ауырсынулар орталы; жуйке ЖYЙесiнiц омырт;а патологиялары кезшдеп жэне CYЙек-бyлшык;ет за;ымдануларында жиi квршетш клиникалы; кврiнiстiц бiрi.Вертебральды синдром - омырт;а жотасыныц кез келген бeлiмiнде тYзiлетiн функциональды взгерiстермен кврiнетiн ауырсынулар.¥зактыгына карай
бейспецификалы; вертеброгендi ауырсынулар жедел (6 аптага дейiн), жеделдеу (6-12 апта), жэне созылмалы (12 аптадан аса). Вертеброгендi ауырсыну синдромы омырт;а жотасыныц за;ымдалуында, омырт;а ауруларында, перифериялы; ЖYЙке ЖYЙесiнiц бузылысында жиi кездесед1 Вертеброгендi ауырсыну синдромы остеохондроз, спондилоартроз ауруларында непзп клиникалы; кврiнiстiц бiрi. Остеохондроздыц орналасу децгейiне байланысты вертеброгендi ауырсыну синдромы жиi кврiнетiн бeлiмдерi: 1. мойын децгейi 2. кеуде децгеш З.бел — сегiзквз децгеш. Клиникалы; кврiнiсiне байланысты: компрессионды, рефлекторлы болып жiктеледi. 1,2
Этиологиясы мен эпидемиологиясы. Негiзгi этиологиялы; факторлар, тура;ты механикалы; ЖYKтеме, гиподинамия салдарынан дамыган зат алмасу бузылыстары, генетикалы; бешмдыж, омырт;а жара;аттары, егде жас (;анмен жабды;талуы нашарлайды). Жас арт;ан сайын остеохондроз бен спондилоартроз саны артады. Ерлер 50 жастан асса 90%, эйелдер 50 жастан асса 80% жшлжте кездеседь 2,3
Цазiргi тацда вертеброгендi ауырсыну синдромыныц жас ерекшелИ KYннен KYнге жасаруда. Бул мэселенщ негiзгi себебi жас буын екыдершщ вмiр CYPу салтына байланысты, квп жагдайда гиподинамия, дурыс тама;танбау эсершен CYЙек - буын ЖYЙесiне кальций жет^пеушшгшщ эсерiнен диагностикаланбаган сколиоз ауруы жэне жара;аттар Yлкен орын алуда. Осыган байланысты бул мэселе студенттер арасында кец орын алуда жэне осы аталган факторлар непзп себептщ бiрi болып отыр. 3,4
Зерттеу ма^саты. Жогаргы о;у орны студенттерi арасында вертеброгендiк ауырсыну синдромыныц мэселесш зерттеу. Зерттеу мiндеттерi: 1.Жогаргы о;у орны студенттерi арасында вертеброгендiк ауырсыну синдромыныц кездесу жшлИн зерттеу Yшiн арнайы шкалалар ;олдану. 2.Вертеброгендiк ауырсыну бар студенттерде емдж дене шыньщтырудыц тиiмдiлiгiн зерттеу. З.Зерттеу нэтижелерi бойынша тэжiрибелiк усыныстар эзiрлеу. Зерттеудщ эдiстерi мен ^уралдары. Зерттеу материалдары ретшде жогары о;у орынныц жалпы 70 студент алынды. Оныц iшiнде ОцтYтiк К^аза;стан Мемлекеттiк Педагогикалы; Институтыныц - 1 курстщ 25 студентi, Халы;аралы; К^аза; ТYрiк Университетiнiц - 5 курстщ 30 студент жэне Халы;аралы; К^аза; ТYрiк Университетiнiц - 6 курстщ 15 студента Жалпы 70 студент шшен жынысына ;арай бвлiнуi бойынша 42% - эйел кга, 58 % - ер кга.
Крлданылган зерттеу эдiстерiнiц бiрi: 1.Освестри бойынша омырт;а патологияларына негiзделген вмiрлiк сапасын багалау шкаласы. Шкала бойынша 9 бвлiмнен 54 сура;тан турады:1.Ауырсыну KYшi.2.8зiне ;ызмет кврсету. З.Заттарды квтеруiм. 4.ЖYрiс-тyрыс. 5.Отырган ;алыпта. б.Турган ;алыпта. 7.¥й;ы. 8.Бос уа;ыт. 9.Саяхат . Анкета бойынша омырт;а патологияларына непзделген вмiрлiк сапасын багалау келесi нэтижелж шарттар бойынша аны;талды: ауырсыну жок,вмiр сапасы бузылмаган - 0-5 балл, ауырсыну элсiз,вмiр сапасы элсiз бузылган - 6-15, ауырсыну шыдамды,вмiр сапасы твмендеген - 16-25, ;атты ауырсыну,вмiр сапасы ;атты бузылган - 25-35,твзiмдi емес ауырсыну,вмiр сапасы вте ;атты бузылган - 36-45. Сонымен ;атар «Визуальды аналогты сынама» ауырсыну синдромыныц ауырлы; дэрежесiн аны;тау ма;сатында ;олданылды.
Зерттеу нэтижесь «Визуальды аналогты сынама» зерттеу нэтижесшщ талдауы бойынща жалпы 70 студентке жасалынган сауалнама нэтижелерi: 46% - ауырсыну жо; вмiр сапасы бузылмаган ,36 % -элаз ауырсыну, вмiр сапасы элсiз бузылган ,16 %- ауырсыну шыдамды, вмiр сапасы твмендеген ,2%- ;атты ауырсыну, сапасы ;атты бузылган. Анкета Освестри шкала бойынша 1курс студенттерiнiц ;орытындысы, 5%- ;атты ауырсыну, 25%- элсiз ауырсыну,
Vestnik KazNMU №3-2018
вмiр сапасы элсiз бузылган ,70%- ауырсыну жо^, вмiр сапасы бузылмаган Анкета Освестри шкала бойынша 5курс студенттерiнiц ;орытындысы,48%- ауырсыну жо^, eмiр сапасы бузылмаган, 35%- элсiз ауырсыну, eмiр сапасы элсiз бузылган ,12 %- ауырсыну шыдамды, вмiр сапасы темендеген, 5%- ;атты ауырсыну,сапасы ;атты бузылган. Анкета Освестри шкала бойынша бкурс студенттерiнiц ;орытындысы,40%- ауырсыну жо;, 35%- элсiз ауырсыну, 15 %- ауырсыну шыдамды, емiр сапасы темендеген ,10%-;атты ауырсыну, сапасы ;атты бузылган. Алынган нэтижелердi талдау барысында жиi 6 курс студенттерiнде вертеброгендi ауырсыну синдромыныц керiнiсi 60%- га жогары болганы аны;талды. Бул керсеткш студенттердiц жогары курстагы о;у процесшщ уза;тыгына, медициналы; о;у орнындагы саба; уза;тьиы жэне ЖYKтемесiне, гиподинамикалы; емiр салтыныц болуына, дизбалансты; тама;танудыц эсерше байланысты шыгып отыр. Fылыми зерттеудщ екiншi кезецiнде 6 курстыц 30 студемчмен зерттеу жумысыныц авторыныц бас;аруымен кунделiктi 1ай бойы омырт;а жаттыгулары жасалды. Саба;тар арасында 20-30 минут уза^тынымен жаттыгулар ЖYргiзiлдi. Осы жаттыгуларды жасау барысында 2 жэне 4
аптадан соц анкета ;айта ЖYргiзiлдi.АлынFан нэтижелер бойынша мэлiметтер, 64% - ауырсыну жо;, 25%- элсiз ауырсыну, 11%- ауырсыну шыдамды. Осы керсеткштер вертеброгендж ауырсыну синдромы жогаргы оку орны студенттерi арасында 1 айдан кейш емдiк жаттыгулардыц эсерiн 20% - га жогарылаганын жэне тшмдшпн керсеттi. Цорытынды.Вертеброгендж ауырсыну синдромы жогаргы о;у орны студенттерi арасында 46% жишкте кездестi, ец кеп жагдайда 6курс студенттерiнде 60% жиiлiкте жецы ауырсыну тYрiнде аны;талды. Емдiк жаттыгулар жогаргы о;у орны студенттерi арасында вертеброгендж ауырсынуды шешуде жогары тшмдшк керсеттi.
¥сыныс.Жогар1ы о;у орны студенттерi омырт;а ЖYЙесiнiц гигиенасын жэне салауатты емiр салтын устанганы жен. Ауру синдромы адам емiрiнiц сапасын нашарлатады, сонды;тан ауырсынуы бар студенттерде емдж жаттыгуларды орындау. Вертеброгендiк ауруларды алдын алу ма;сатында саба; арасындагы Yзiлiс кезiнде мiндеттi TYPде емдiк жаттыгу жасап, тыныгу. Университет басшылыгыныц студенттерге арнайы тегiн ;атысуымен спортты; клубтарын уйымдастыру.
ЭДЕБИЕТТЕР Т1З1М1
1 В.А. Бывальцев, Е.Г.Белых, Н.В. Алексеева, В.А. Сороковиков Применение шкал и анкет в обследовании пациентов с дегенеративным поражением поясничного отдела позвоночника: методические рекомендации. - Иркутск: ФГБУ "НЦРВХ" СО РАМН, 2013. - 32 с.
2 Паплов И.К.,Клинические вертебрология. - М.: 2007. - 102 с.
3 Иванов И.С.,Сахаров М.А., Боль в спине. Клинические руководство. - СПб.: 2004. - 71 с.
4 P.Parker Vertebrogenic diseases. - 2012. - 46 p.
Г.Б. Абасова, Г.А. Диханбаева, А.А. Муталиева, М.А.Тубанова, С.М. Бурышов, С. 8м1рхан
Международный Казахско-Турецкийуниверситетимени Х.А. Ясави, кафедра «Неврологии, психиатрии, наркологии», г.Шымкент, Республика Казахстан
ПРОБЛЕМЫ ВЕРТЕБРОГЕННОГО БОЛЕВОГО СИНДРОМА У СТУДЕНТОВ ВЫСШЕГО УЧЕБНОГО ЗАВЕДЕНИЯ.
Резюме: Вертеброгенный болевой синдром у студентов высшего учебного заведения выявлен в 46% случаях, при этом степень выраженности болевого синдрома чаще была умеренной; болевой синдром в 60% случаев диагностирован у студентов 6 курса. Выявлена высокая эффективность лечебной физкультуры в коррекции вертеброгенного болевого синдрома у студентов высшего учебного заведения.
Ключевые слова: вертеброгенный болевой синдром, студенты, лечебная физкультура.
G.B. Abassova, G.A. Dykhanbaeva, M.A. Tubanova, A.A. Mutaliyeva, S.M. Buryshov, S. Omirkhan
Akhmet Yassawi International Kazakh-Turkish University, department of «Neurology, Psychiatry, Narcology», Republic of Kazakhstan
VERTEBROGENOUS PAIN SYNDROME AMONG UNIVERSITY STUDENTS
Resume: Vertebrogenic pain syndrome among university students was found in 46% of cases, with the severity of the pain syndrome being more moderate, while the degree of pain was more often moderate, pain syndrome in 60% of cases is diagnosed in the 6th year students. High efficiency of therapeutic physical culture in correction of vertebrogenic pain syndrome in students of higher educational institutions was revealed.
Keywords: vertebrogenic pain syndrome, students, exercise therapy.
