УДК: 618.515:618.5-089.888.61
Л.К. САРСЕМБАЕВА, Ж.Т.ЕШИМБАЕВА, А.А. ШАНГАРАЕВА, С.А. АСЕМБАЙ
АЛДЬЩГЫ КЕСАР Т1Л1Г1НЕН КЕЙ1НГ1 ^ЫНАПТЫ^ БОСАНУ
Марат Оспанов атында^ Батыс Казакстан мемлекетпк медицина университетi, Актебе, Казакстан
СарсембаеваЛ.К. - №2 акушерл'к жэне гинекология кафедрасынын ассистент'1, ^ тЫп операциясында болfан, «урык
E-mail: leyla [email protected]. | басы мен ана жамбасы елшемдершщ
Аннотация. На^з зерттеудщ максаты - жатырда тыртыры бар жYктi | сэйкесаздт», «босану эрекетшщ
эйелдерге анализ жYргiзiп, болашакта тиiмдi босандыру тактикасын тандау. ^ элсвдт» сиякты керсеткiштерге,
Сон^ы уакытта кесар тiлiгi операциясын жасау жиЫп жоfарылауда. Соfан | сондай-ак, анамнезшдеп операциялар
байланысты, анамнезiнде кесар тЫп бар эйелдердiн де саны артуда. Бул | санына байланысты емес. Жатырдын
санаттаfы эйелдер келесi жYктiлiктерiнде тандау жасай алады: кынап аркылы ^ теменгi сегментiндегi тыртыкпен
немесе кесар ттт операциясымен босану. Жоспарлы кесар тiлiгiн танцаfан | босануды жYPгiзу тактикасынын баска
эйелдер пропорциясы, ез кезегiнде, кесар тiлiгiнiн жалпы санынын айтарлыктай | босануларды жYPгiзу тактикасынан
белiгiн курайды. ^ айырмашылы™ шамалы [2].
Нег'зг'! свздер: жуктЫк, кесар тШг операциясы, босану, жатырдат | ^ Материалдар мен эд^ер.
тыртык,. ^ Жумыс босанfан эйелдердiн босану
,,...„ .. .. ^ тарихы мен айырбастау картасын
Мацыздылыгы. Кесар т1л1пнен ^ жолмен босанулар тобында жэне ^
„. . . ^ . . ^ ретроспективтi талдауfа негiзделген.
кей1н, эйелд| консервативт! босандыру ¡S жоспарлы оперативт! босандырудан §
/ I I I и I I VI \ZWUI I • ■ ' 1 | | ^
. . ^ „. . „ „ . & Барлык эйелдердщ жалпы, акvшерлiк,
мэселес эл1 кYнге дей1н шеш1М1н ^ кей1нп топта айтарлыктай езгешел1к ^
. . ^ . ^ гинекологиялык анамнезi зерттелiп,
таппаfан жэне езект1 болып калуда. § аныкталfан жок. Ана аvрvшандыfы
.. .. амбулаторлы жэне стационарлы
Жатырда тыртык болfан жаедайда мен ел1М1 - таби™ жолмен босанумен ^
... & ... & денгейде жалпы тексеру эдiстерi
кесар т1л1п операциясына колдау ^ салысты^анда, кесар т1л1п операциясы ^ 1-11-11-
^ ,,, ^ жYPгiзiлдi. Босанудын барлык Yш кезенi
рет1нде ек1 непзп аргумент усынылады: ¡| кез1нде жоfары. Жансыздандыру я
. . § _ „ | де босану тарихы бойынша баfаланды.
жатырдаfы тыртык кезшдеп босану ^ жYрпзvге байланысты аскынvларfа ^
^ . ^ Ерте неонаталды кезенде нэресте
жатырдын жыртылуына жоfары § косымша, операция кез1нде мYшелердlн §
§ „. . § жаиайы нэрестенiн даму тарихы
кау1ппен косарланады, ол ана § жаракаттану каут, операциядан кей1нп ж
. ^ . ^ бойынша баfаланды: туылfан кездеп
мен урык YШlн айтарлыктай кау|п ^ кезенде инфекциялык аскынулар кауп1, ^
^ „. . ^ Апгар шкаласы, дене салмаfы, тыныс
тенд|ред|; екшшиден, кайталамалы операциядан кей1нп ауырсынулардын а
..........-г- бузылыстарынын болуы, орталык жYЙке
жоспарлы кесар ттт кау|пс1з операция ^ пайда болу кауп1 бар, ол эйелдщ ^
^ . . . „ ^ жYЙесiнiн жаракаттарынын белгiлерi.
болып саналады. Бул тужырымдар § репродуктивт каб1лет1не эсер етед|. Ана §
. ,, § , § Клиникалык материалдар жэне
каншалыкты эд1л? Кеп жаедайда § аvрvшандыfын баfалаv кезшде табиfи §
§ , , § лабораторлык зерттеvлердiн нэтижесiн
жатырдын теменп сегмент1нде тыртыfы ^босану жолдары аркылы босанумен ^
........ ^ ^ ендеу Yшiн медицинада жалпы
бар эйелдщ таби™ босану жолдары « салыстырfанда, госпитализация §
,. § ... колданатын Стьюденттiн вариациялык
аркылы босануы, кайталамалы кесар § узактыfы мен кесар ттт операциясы §
... & . & статистика эдiсi колданылды.
т1л1п операциясымен салыстырfанда, ^ баfасын ескеру кажет. Плацентанын ^
^ . . . ^ Зерттеу нэтижелерi. Барль^ы
ана мен урык YШlн кауп1 темен1рек ¡| жолда орналасуы, к1нд1к бауынын тYсvl, ¡8
« ■ ■ ^ « жатырдаfы тыртыкпен сэттi кынаптык
болып табылады. Жатырдаfы тыртыfы мерз1мшен бурын калыпты орналаскан ^
^ ^ босану 67%-ды (59) кураса, кесар тiлiгi
бар эйелдщ таби™ жолмен босануы « плацентанын ажырауы жэне урыктын
. § . & операциясымен 33%-ы (29) аякталды.
кез1ндеп аскынулар саны оперативт! § жедел гипоксиясы сиякты жи1рек §
„. . ^ Сонымен катар, УДЗ бойынша
босандырудан кей1нп аскынулардын ^ кездесет1н аскынулармен жумыс ^
^ „ .. г ■ ■ ^ миометрийдiн теменп сегментшщ
1/5 белiгiн курайды. Таби™ босану S жасайтын босану белiмi жатырдаfы S
. s s калындыfы 2мм болfан барлык
жолдары аркылы босану кез1ндеп тыртыкпен табиfи жолдары аркылы ^
,. „ _ босану сэттi аякталfан. Жана туылfан
тыртык бойымен симптомсыз жатыр « босануды жYPпзу мэселес1не де s
S . ,,, S нэрестелердщ жаfдайы Апгар шкаласы
жыртылуы 2%^а жуык эйелдерде § шамасы жетед|. Жатырдаfы тыртыкпен §
.. .. ^ .... ^ бойынша баfаланды, бул жерде 93,2%
кездесед|, бул оперативт! босану ^жоспарлы турде таби^ босану жолдары ^
,. „ . ^ _ ^ (54) жаедайда 7-9 упаймен баfаланса,
кез1ндеп керсетк1штен ерекшеленбейд|. S аркылы босануды тыртыры жатырдын s
§ § 6,8%(4) 4-6 упайлык керсеткiш
Жатырда^ тыртыктын ажырауы, § теменп сегмент1нде орналаскан §
„.. . ..^i ... бойынша баfаланfан жана туылfан
кей1нп жYктlЛlк пен босану кез1ндеп ^ жэне осы жYктlЛlк кез1нде кесар т1л1п ^
... . ^ .. . ^ нэрестелерге алfашкы реанимациялык
сирек кездесет1н аскынулардын б|р| § операциясына абсолютт! керсетк1штер| S
.§„ шаралар жYPгiзiлген, онын iшiнде 3
болып табылады. Перинаталды ел1м ^ жок эйелдерге усынуfа болады. Табиfи ^
,. „ . ^ _ _ ^ жаедайда гестациянын 31-34 аптасында
бойынша мэл1меттердщ мета-анализ1 S босану жолдары аркылы босанудын s
S ........ S мерзiмiнен бурын босану болып,
кез1нде, жатырдаfы тыртыкпен табиfи сэтт1 аякталу мYмкlндlп б|р1нш1 кесар
МеЗииинский журнал ЗапаЗного Казахстана
121
2.46.2015 х.
ЭКСПЕРИМЕНТТ1К ЖЭНЕ КЛИНИКАЛЫ^ ЗЕРТТЕУЛЕР
тыныс алу бузылысы синдромы анамнездершде тек кесар тiлiгi аркылы Индукцияfа босану жолдарын дайындау
орын алды. Апгар шкаласы бойынша босану. Босануды консервативтi максатында интрацервикалды Фолей
темен баfаланfан туылу жаfдайлары, жYPгiзу шешлмш эр эйел жеке, катетерiн енпзу жолын тандаумен
туылfаннан 5 минуттан кейiн 3 сухбаттасып, кауiптердi талкылаумен, механикалык эдiс 35,2%(31) жаfдайда
упайдан темен болуы бакыланfан жок. ак,параттандырылfан келiсiммен колданылfан. Жатырда тыртыfы бар
Бежмделу кезен жэне неонаталды кабылдады. Анамнезiнде жоспарлы жYктi эйелдердщ жатыр мойнын
кезен 93,2% (54) жаксы еттi, ал 6,8%(4) кесар ттт 46,6% (41) жаfдайда жэне жетiлдiру максатында, клиникада
нэрестеге дене салма^ньщ темендiгi жедел тYPде 53,4% (47) жYPгiзiлдi. простагландиндердiн колданылуына
жэне морфологиялык функционалдык ЖYктiлiктiн калыпты аfымы 42%(37) карамастан, аскынулардын каупшщ
жетiлмегендiгiне байланысты, эрi карай жаfдайда байкалды, келес жYктiлiк жоfарылыfына байланысты
неонаталды ку™ жасау Yшiн патология аскынулары аныкталды: мерзiмiнен сон^ылары пайдаланылмаfан [1.2.4].
белiмiне госпитализация кажет болды. бурын босану кауп - 6,8% (6), онын Амниотомия немесе каганак кабын
Босанудын Yшiншi кезенi барлык iшiнде 1 жаедайда истмикалык- ашумен босануды индуцирлеу жэне
жаедайда белсендi турде жYPгiзiлдi, цервикалды жетiспеушiлiкке окситоциндi кектамырfа енпзумен
аскынусыз еттi. Босанудан кейiнгi кан байланысты жатырлык пессарий босануды коздыру 23,8% жаfдайда
жоfалту келемi мынадай тYPде белiндi: салынfан; босануfа дейш ка^анак колданылды, ал 76,2% жаедайда
100-150 мл 74,6% (44) жаедайда; кабынын жарылуы - 18,2% (16); эртYрлi ездiгiнен реттi толfаfынын басталуы
150-300 мл - 20,3% (12), 300-350 мл дэрежелi анемия - 25%(22); 4,5%(4) орын алды. Босануды индуцирлеуге
немесе 5,1% (3). Бала жолдасынын жаедайда амбулаторлы КТГ бойынша керсеткш жYктiлiк мерзiмiнiн толык 40
туылуы жэне ерте босанудан кежнп урык гипоксиясынын керiнiс беру^. апта жэне одан жоfарылыfы, босануfа
кезенде кан кетудiн бiр де бiр жаfдайы Жатырдаfы тыртыктын болу уакытына дейiн ^анак кабынын жарылуы болып
болfан жок. Босанудан кейiнгi кезен байланысты: 6 жылдан 10 жылfа дейiн табылады. Босанудын бiрiншi кезеншщ
3,4% (2) гематометрамен аскынды, 15,9% (14), 5 жылдан 3 жылfа дейш узакты™: 4 саfаттан аз (каркынды
ол утеротониктердi колдануfа экелд^ 56,8% (50), 2-2,5 жылfа дежн 23,9% босану) - 9,0%, 4 саfаттан 7 саfатка дейiн
1,7%(1) жаfдайда бала жолдасынын (21), 1 жылдан 2 жылfа дейiн 3,4% (3) - 35,2%, 7-10 саfат аралы^ында - 19,4%,
белiктерiнiн калуына байланысты, жаfдайды курады. Босану алдында^ 10-12 саfат аралыfында - 15,9%, 12-15
утеротоникт косымша колданумен, миометрийдщ УДЗ мэлiметi бойынша, саfат аралы^ында - 20,5% курайды.
жатырдын кюретажы жасалды. теменгi сегменттегi миометрийдiн Босанудын бiрiншi кезенiнiн узаруы
Босанушылар 94,9% (56) жаедайда калындыfы 2 мм дежн 9,1% (8) партограммаfа сэйкес - 4,5% жаедайда
босанудан кейшп 72 саfаттан сон,, 3,4% байкалды, бул жаедай босануды орын алды, босануды амниотомия
(2) 4-7 тэултте, ал 1,7% (1) 10 тэултте жYPгiзу тактикасын жэне босану тYрiн жасаумен жэне кектамырfа окситоцинд1
шы^арылды. танд^анда ескерiлген жок, б^рак енпзумен коздыру шаралары жYPгiзiлдi.
Алынган мэл™еттерд1 талк,ылау. сэттi аякталfан жатырдаfы тыртыкпен Босануды окситоцинмен кYшейту
2010 жылдын, 12 айында бiздiн кынаптык босану жаедайларын талдау туралы сурак эр жаедайда жеке-дара
клиникамызда барлыfы 6255 босану Yшiн алынfан. Босанудын басталу шешшдк Босанудын бiрiншi жэне екшшл
болды. Жатырдаfы тыртыкпен 197 эйел уакытында^ гестациялык мерзiм: 22- кезен Yнемi ана мен урык жаедайынын
тYстi. Онын iшiнде бiр тыртыкпен 74,1% 37 апта 18,2% (16), 37-41 апта 81,8% мониторлы бакылауымен жYPгiзiлдi.
(146), жатырдаfы екi тыртыкпен 22,8% (72) курады. Босану жолдарынын Кардиотокография мэлiметтерi
(45), жатырдаfы Yш тыртыкпен 3,1% (6). жетiлгенiн баfалау Yшiн Бишоп шкаласы бойынша босанудын бiрiншi кезенiнде
Жатырдаfы бiр тыртыкпен, жатырдын колданылды, оfан сэйкес келесщей 67% (59) жаfдайда урыктын жаедайы
теменгi сегментiнде келденен тiлiгi мэлiметтер алынды: 6 упайдан темен канаfаттанарлык, 33% (29) жаfдайда
бар жэне К,Р ДСМ "Алдын^ы кесар «жеттмеген» босану жолдары 3,4% ерте децелерациялар турЫдеп урыктын
тiлiгiнен кейiнгi кынап аркылы босану" (3) жаfдайда; 6-8 упаймен баfаланfан гипоксиясынын белгiлерi аныкталды,
диагностика мен емдеу клиникалык «жеттушл» босану жолдары 31,8% бул шу^л кесар тiлiгiне керсеткiш
хаттамасына сэйкес, оперативт (28) жаfдайда, 9-10 упайfа баfаланfан болды [2.3]. Босанудын екшшл кезенiнiн
босануfа абсолюттi жэне салыстырмалы «жетiлген» босану жолдары 64,7% пассивт фазасынын узактыfы барлык
керсеткiшi жок 88 эйел тандап алынды. жаедайда. Стационарfа тYсу кезiнде жаfдайда 45-60 минутты курады,
Босанfан эйелдердiн жасы келесiдей реттi босану кызметiнiн ездтнен белсендi фазасынын узактыfы 10
белшдк 18-29 жас - 53,4% (47), 30-40 басталуы 28,4% (25) жаедайда, бул кезде минуттан 30 минутка дежн созылды.
жас аралыында - 45,5% (40) жэне 40 жатыр мойнынын ашылуы 5 см дейш Босанудын екшшл кезенi барлык
жастан жоfары - 1,1% (1). Анамнезшде 76%(19) жаfдайда, 5 см жоfары 24% (6) жаfдайда эйел мен урык жаедайынын
кынап аркылы босану 48,8% (43) жаедайда. 71,6%(63) жYктiлер патология туракты мониторлы бакылауымен
жаедайда болfан, 51,2% (45) жаfдайда белiмшесiне алдын ала жаткызылfан. жYргiзiлдi.
122
Батыс Казахстан медицина журналы
Корытынды. Анамнезшде кесар Ti^iri операциясы бар жYктiлердi оперативт босандыруfа жалпы дYниежYзiлiк тенденцияfа карамастан, карсы керсеткш болмаса, ана мен урык жаедайынын, мукият мониторингiмен кынап аркылы сэтт босандыру мYмкiн болады. Сонымен катар, босану ездiгiнен басталуы мYмкiн немесе босануды индуцирлеуге де болады. Эрi карай босану жолдарын босануfа дайындауfа арналfан эдiстерi бойынша зерттеулер жYPгiзу керек, себебi механикалык эдiстер езшщ кауiпсiздiгi мен тиiмдiлiгiне карамастан, инвазивт болып табылады жэне инфицирлеу каупш жоfарылатады. Миометрийдiн теменгi сегментiнiн калындь^ы босанудын клиникалык керiнiсiне эсер етпейдi жэне кесар
тiлiгi операциясымен аякталатын босану пайызын жоfарылатпайды. Туылfан нэрестелердщ Апгар шкаласы бойынша темен баfалануы жэне ерте неонаталдык кезенiнiн аскынуы аныкталмаfан. Кынаптык босану, босанfан эйелдщ босандырfаннан 72 саfаттан кейiн Yйiне шыfарылуы экономикалык жаfынан тиiмдi.
Эдебиеттер т'зт'г.
1. Методическая рекомендация / Royal College of Obstetricians and Gynaecologists - 2009. - №45. - С.1-16.
2. Мэррей, Энкин. Руководство по эффективной помощи при беременности и рождении ребенка / Энкин Мэррей. - СПб.: Петрополис, 2003. - С.332-340.
3. К,Р ДМ Алдын^ы кесар тЫпнен кежнп кынап аркылы босану.
// Диагностика мен емдеу клиникалык протоколы. - 2013.
4. КР ДМ Босануды коздыру (индукция) // Диагностика мен емдеу клиникалык протоколы. - 2013.
5. American College of Obstetricians and Gynecologists. Vaginal birth after previous Cesarean delivery // ACOG Practice Bulletin No. 5. Washington (DC): ACOG; 1999.
6. Shipp, T. D. Post-Cesarean Delivery Fever and Uterine Rupture in a Subsequent Trial of Labor / T. D. Shipp, C. Zelop, A. Cohen [et al] // Obstetrics and Gynecology. - 2003. - 101(1). - P.136- 139.
7. Кубиев, А.С. Особенности ро-доразрешения после абдоминального кесарева сечения // Батыс Казакстан медицина журналы (журналfа косымша) - 2012. - №2(34). - С.151-152.
РЕЗЮМЕ
Л.К. САРСЕМБАЕВА, Ж.Т.ЕШИМБАЕВА,
I
А.А. ШАНГАРАЕВА, С.А. АСЕМБАИ
РОДОРАЗРЕШЕНИЕ ЧЕРЕЗ ЕСТЕСТВЕННЫЕ РОДОВЫЕ ПУТИ
ПОСЛЕ ПРЕДЫДУЩЕЙ операции кесарево сечения
Западно-Казахстанский государственный медицинский университет имени Марата Оспанова, Актобе, Казахстан
женщин с рубцом на матке после кесарево сечения и выбрать
Цель настоящего исследования - провести анализ
тактику эффективного родоразрешения. В последнее время увеличилась частота проведения родов путем операции кесарево сечения. В связи с этим увеличилось число женщин после операции кесарево сечения в анамнезе. Женщины данной категории в последующие беременности могут выбрать между естественными родами и операцией. Число женщин, запланированно выбравших роды путем кесарева сечения составляют значительную часть общего числа операций кесарева сечения.
Ключевые слова: беременность,операция кесарево сечение, роды, рубец на матке.
SUMMARY
L.K. SARSEMBAYEVA, Zh.T. YESHIMBAYEVA, A.A. SHANGARAYEVA, S.A. ASEMBAY
VAGINAL BIRTH AFTER CESAREAN SECTION
West Kazakhstan Marat Ospanov State Medical University, Aktobe, Kazakhstan
The purpose of present research was to carry out the analysis among patients with uterine scar after cesarean, elaboration of the most rational tactics further. Recently the frequency of caesar-ean section has increased. For this reason, population of women with previous caesarean section has increased in the anamnesis. This category of women has a choice in the subsequent pregnancy: vaginal delivery or elective Cesarean section. The proportion of the women who chose planned Cesarean section in turn is considerable part in total number of Cesarean sections.
Key words: pregnancy, cesarean section,birth,uterine scar.
Медицинский журнал Западного Казахстана
123