CC BY
4
УДК 636.52/.58.033:611.3:631.145
УПЛЫУ КАРМАВЫХ ДАБАВАК НА М1КРАБ1ЯЛАГ1ЧНЫ СКЛАД К1ШЭЧНАЙ
М1КРАФЛОРЫ БРОЙЛЕРАУ
М. I. ПАПСУЕВА
УА «Беларуская дзяржауная сельскагаспадарчая акадэмiя», г. Горю, Рэспублжа Беларусь, 213407
В. В. ЮРКЕВ1Ч
УА «Вщебская дзяржауная акадэмiя ветэрынарнай медицины», г. Вщебск, Рэспублжа Беларусь, 210026
А. А. ГЛАСКОВ1Ч
УА «Вщебск дзяржауны медыцътст утвератэт», г. Вщебск, Рэспублжа Беларусь, 210009
(Паступыаурэдакцыю 09.01.2023)
На сучасным этапе вядзення птушкагадоулi склалiся умовы, яюя дазволт комплексна рашаць пытаны павышэння вы-творчасц прадуктау жывёльнага паходжання пры мтмальных затратах працы i сродкау. Аднак гэтыя новыя метады вядзення птушкагадоулi, спецыфжа сфармiраванай тэхналогп утрымання, кармлення ктотна змянiлi асяродак пражы-вання птушю, г. зн. на абмежаваных плошчах сканцэнтравана вялтая колькасць сельскагаспадарчай птушю. У гэтыгх умовах практычна усе узбуджальтю могуць набыць патагенныя уласщвасць Праз гэта востра узшкае праблема страушкава-юшэчных хваробрознай этыялогп.
Пры выбары прэпаратау для доследнай работы намi улiчвалася тое, што для птушкагадоулi Рэспублж Беларусь у ця-перашш час найбольш прыярытэтнымi з 'яуляюцца экалагiчна чыстыя i недарагiя бiялагiчна актыуныя рэчывы, яюя могуць вырабляцца на айчынных прадпрыемствах з мясцовай сыравты. Практычная значнасць кармавых дабавак заключаецца у тым, што навукова абгрунтаваны перспектыуныя прынцыпы, падыходы, спосабы i сродю, япя забяспечваюць эфектыунае i эканамiчна мэтазгоднае рашэнне жыццёва важных праблем. Прымяненне прапанаваных кармавых дабавак садзейшчае больш ранняму i актыунаму засяленню юшэчшка аблкатнай анаэробнай грам-дадатнай флорай з дамiнiруючым становш-чам апошшху адностах да грамадмоунай няспора-утваральнай факультатыуна анаэробнай флоры. Вызначана, што выву-чаемыя кармавыя дабаут раунамерна засяляюць страушкава-юшэчны тракт i стымулююць фармiраванне лакта- i бiфiдафлоры у страунiкава-кiшэчнъlм тракце хуткарослай птушю, што сведчыць пра станоучае уздзеянне кармавых дабавак на рост грамстаноучай мжрафлоры у юшэчтку. Дакладнае выкананне заатэхшчных мерапрыемствау па уЫх нашрун-ках садзейшчае стабыьнай ттэнаунасщ росту куранят-бройлерау, правыьнаму развщцю маладняка птушю, атрыгманню высокай прадукцыйнасц i эканамiчнай эфектыунасц вытворчасц прадукцып птушкагадоулi.
Ключавыя словы: кураняты-бройлеры, кармавая дабаука, рацыён, камбжорм, страушкава-юшэчны тракт, мiкрабiяцэноз, мжрааргашзмы, лакта- i бiфiдабактэрыi, анаэробныя мжрааргашзмы, бактэрын юшэчна-паратыфознай групы.
At the current stage of poultry farming, conditions have developed that allow comprehensively solving the issues of increasing the production of animal products with minimal labor and funds. However, these new methods ofpoultry farming, the specifics of the formed technology of keeping and feeding significantly changed the habitat of the bird, i.e. a large number of agricultural poultry is concentrated on limited areas. Under these conditions, almost all pathogens can acquire pathogenic properties. Because of this, the problem of gastrointestinal diseases of various etiologies arises acutely.
When choosing drugs for experimental work, we took into account the fact that for the poultry industry of the Republic of Belarus, environmentally friendly and inexpensive biologically active substances that can be produced at domestic enterprises from local raw materials are currently of the highest priority. The practical significance offeed additives lies in the fact that there are scientifically based promising principles, approaches, ways and means that provide an effective and economically feasible solution to vital problems. The use of the proposed feed additives contributes to the earlier and active colonization of the intestine by obligate anaerobic gram-positive flora with the dominant position of the latter in relation to the gram-negative non-spore-forming facultatively anaerobic flora. It was determined that the studied feed additives evenly populate the gastrointestinal tract and stimulate the formation of lacto- and bifidoflora in the gastrointestinal tract of fast-growing birds, which indicates a positive effect of.feed additives on the growth of gram-positive microflora in the intestine. Accurate performance of zootechnical activities in all directions contributes to stable growth intensity of broiler chickens, proper development of young birds, high productivity and economic efficiency of production of poultry products.
Key words: broiler chickens, feed additive, diet, compound feed, gastrointestinal tract, microbiocenosis, microorganisms, lacto-and bifidobacteria, anaerobic microorganisms, bacteria of the intestinal-paratyphoid group.
Уводзшы
Рэзщэнтная мшрафлора страушкава-юшэчнага тракту жывёл якасна аднатыпная, адзначаюць толью розную колькасць мшрааргашзмау таго щ шшага роду у розных аддзелах стрававальнага тракту. У здаровых жывёл i птушю [1, с. 48] на колькасную яе разнастайнасць уздзейшчаюць вщ жывёлы, узрост, тып кармлення, фактары знешняга асяроддзя. Калi пры сумарным уздзеянт розных фактарау якасны i колькасны састау рэзщэнтнай мшрафлоры страушкава-юшэчнага тракту застаецца
адносна пастаянным, то калашзацыйная рэзiстэнтнасць юшэчшка захоуваецца. Пры узрастанш колькасцi транзгарнай мiкрафлоры развiваюцца розныя паталагiчныя працэсы, у тым лiку хваробы страушкава-юшэчнага тракту. Парушэннi нармальнага складу карыснай мiкрафлоры часта звязаны з неабгрунтаваным прымяненнем ашъ^ётыкау [2, с. 42] сульфаншамщау, штрафуранау i другiх хiмiчных прэпаратау, паступленнем павышанай колькасцi радыёнуклщау, грубымi хiбамi у кармленнi, яюя абумоyлiваюць развiццё дысбактэрыёзу, парушэнне махашзмау iмуналагiчнага гомеастазу, iмуннай талерантнасцi i развiццё аyтаiмунных рэакцый. Найбольш адчувальныя да супрацьмiкробных прэпаратау лактабактэрыi i некалькi менш - бiфiдабактэрыi; больш устойлiвыя кiшэчная палачка, стафiлакокi, стрэптакою, пратэй, кластрыдыi i грыбы. На гэтай аснове узшкаюць гастраэнтэрыты дысбактэрыёзнай прыроды, а пры парушэннi мясцовай абароны i укаранення ва унутранае асяроддзе агрэауных мшрааргашзмау развiваюцца i эндагенныя iнфекцыi. Развiццю гастраэнтэрытау дысбактэрыёзнага паходжання спрыяюць парушэннi стрававання пры рэзюм пераходзе ад аднаго тыпу кармлення да другога, незахаванне рэжыму кармлення, непаунацэннасць рацыёнау [6, с. 239; 12, с. 25; 13, с. 4; 15, с. 21] неабгрунтаванае прымяненне супрацьмшробных прэпаратау (асаблiва анть^ётыкау, гармонау), павышаная радыяцыя, а таксама усе фактары, якiя зшжаюць мясцовую i агульную абарону i садзейнiчаюць тым самым узнiкненню iмунадэфiцытнага становiшча. Зыходзячы з прыведзеных дадзеных вiдавочна, што галоуным у прафшактыцы страyнiкава-кiшэчных захворванняу дысбактэрыёзнай прыроды з'яуляецца сучаснае засяленне страyнiка карыснай мшрафлорай, паступовая адаптацыя птушкi да новай ежы, недапушчэнне пападання у корм прэпаратау i розных дабавак, яюя падауляюць сiмбiёнтную мiкрафлору, асаблiва бiфiда- i лактабактэрыi. У маладняка ранняга узросту [3, с. 167; 4, с. 154; 5, с. 400; 7, с. 13; 8, с. 26; 9, с. 12; 10, с. 57; 14, с. 4] дысбактэрыёз юшэчшка нярэдка развiваецца у крытычныя перыяды жыцця [15, с. 19; 16, с. 37] звязаныя з узроставымi iмуннымиi дэфiцытамi. У сувязi з тым, што развщцё дыарэйных хвароб у нованароджаных жывёл носiць шматфактарны характар, аптымiзаваць склад мшрафлоры стрававальнага тракту i ажыццяуляць карэкцыю мiкробнага статусу выкарыстаннем толью лекавых сродкау складана. Таму для рэгулявання нармальнага складу мiкрафлоры юшэчшка у комплексе лячэбна-прафiлактычных мерапрыемствау пры дыарэйных хваробах маладняку вялiкае значэнне набывае прымяненне натуральных бiякарэктараy, кармавых дабавак [4, с. 156], яюя yтрымлiваюць у сваiм складзе лакта- i бiфiдабактэрыi. Новыя кармавыя дабаум валодаюць унiкальным хiмiчным складам i могуць выкарыстоувацца у розных формах у залежнасщ ад паказчыкау i мэты прымянення [11, с. 25; 16, с. 78]. Важнейшая уласщвасць таюх кармавых бiякарэктараy - не толью iх шырокая сфера прымянення, але i здольнасць захавання карыснасщ у розных агрэгатных становiшчах, што садзейшчае павышэнню сацыяльна-эканамiчнай эфектыyнасцi i стварэнню зручных форм для мэтавага прымянення.
Мэта навуковай работы - устанавщь уздзеянне кармавых дабавак на мiкрабiялагiчны склад кiшэчнай мiкрафлоры куранят-бройлерау пасля змены камбiкармоУ, што адпавядае фiзiялагiчным патрабаванням хуткарослай птушкi.
Асноуная частка
На сённяшш дзень ёсць шырою выбар кармавых дабавак, якiя дазваляюць павысiць эфектыунасць вытворчасцi. Адной з таюх дабавак з'яуляецца новая кармавая вгамшна-мшеральная дабаука. На кафедры мiкрабiялогii i вiрусалогii УА ВГАВМ праводзiyся навукова-лабараторны дослед, а таксама даследаванне мiкрабiяцэноза страушкава-юшэчнага тракту птушю. Для вывучэння мiкрафлоры страyнiкава-кiшэчнага тракту куранят-бройлерау, у рацыён якiх уводзш вiтамiнна-мiнеральную дабауку, па схеме доследау, прыведзенай у табл. 1, намi былi узяты пробы памёту з прамой кiшкi птушак у 11-, 25-, 38- i 42-дзённым узросце шпрыцам з клаакальнай адтулiны. Па заканчэнш пра-вядзення лабараторнага эксперымента птушкi, што засталiся, былi прымусова забiты з мэтай вывучэння колькаснага i якаснага складу мшрааргашзмау стрававальнага тракту у 42-дзённым узросце. Якаснае даследаванне мiкрафлоры страyнiкава-кiшэчнага тракту праводзш па метаду М. О. Бiргера (1982), адбор фекалiй - з тоустага кiшэчнiка. Для якаснага вызначэння бактэрый у фекалiях птушю выкарыстоУвалi метад паслядоунага (серыйнага) развядзення. Змесцiва кiшэчнiка рэсуспендзiравалi у стэрыльным iзатанiчным растворы хларыду натрыя у суадносiнах 1:10 з наступным высевам 5-12-га развядзення на пажыуныя асяроддзе Колькасць кiшэчных палачак вызначалi на агары Эндо, бацыл -на 3 % МПА, лакта- i бiфiдабактэрый - на паувадюм тыоглiколевым асяроддзi. 1нкубацыю анаэробнай мiкрафлоры праводзiлi у мшраанаэрастаце i тэрмастаце пры тэмпературы +37 °С на працягу 48 гадзш, а кiшэчнай палачкi - пры +37 °С на працягу 18-24 гадзш.
Комплексная кармавая вiтамiнна-мiнеральная дабаука змяшчае глюкозу, лiзiн, вiтамiны А, Дз i Е, монакальцый фасфат, павараную соль, серу, магнiй сернаюслы, жалезiсты купарос, цынк сернакiслы,
22
медны купарос, марганец сернаюслы, кобальт вугляюслы, калiй ёдзюты, натрыя селенiт, мульцiэнзiмны комплекс, якi уключае ферменты цэлюлазу, глюказамiлазу i працэазу, мел кармавы. Кармавая дабаука вырабляецца навукова-вытворчай фiрмай (НВФ) «Б>Вет» (г. Смаргонь) i адпавядае Дзяржаунай навукава-тэхнiчнай праграме «1мпартазамяшчэнне», што з'яуляецца эканамiчна выгадным у прыярытэтных рамках Рэспублiкi Беларусь.
«Прадукты метабалiзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)» атрыманыя пры вытворчасцi заквасак у шстытуце мяса-малочнай прамысловасцi г. Мшска уяуляе сабой вадкую мiкробную масу лакта- i бiфiдабактэрый, што з'яуляецца натуральным засцерагальным фактарам арганiзма чалавека i жывёл, якi стабiлiзуе колькасныя суадносiны анаэробнай i аэробнай аутафлоры слiзiстых абалонак страушкава-юшэчнага тракту. Па знешняму выгляду уяуляе сабой апалесщруючую вадкасць крэмавата-жоутага колеру, без мехшчных дамешак са спецыфiчным пахам малочнай i воцатнай кiслот. «Прадукты метабатзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)» утрымлiваюць у сваiм складзе бiясiнтэтычную малочную кiслату, бактэрыяцыны, полiцукрыды, незаменныя амшаюслоты, арганiчныя кiслоты, вiтамiны, у тым лiку групы В, мiкраэлементы, прэбiятычныя кампаненты. Бiфiдабактэрыi прэдуцыруюць воцатную i малочную кiслоты, ствараюць кiслае асяроддзе, садзейшчаюць усмоктванню кальцыя, жалеза, вгамша D, сiнтэзуюць вiтамiны групы В i К, нармалiзуюць перыстальтыку юшэчшка, перашкаджаюць колькаснаму павелiчэнню патагеннай, гншаснай i газаутваральнай мiкрафлоры. З пункту гледжання iнфекцыйнай паталогii асаблiвае значэнне мае высокая антагашстычная актыунасць бiфiдабактэрый да патагенных бактэрый. Бiфiдабактэрыi у норме павiнны складаць 90 % ад усяго мшробнага пейзажу тоустага кiшэчнiка жывёлы i вызначаць яе здароуе i iмунны статус. У вырабляемым фармакалагiчным прадукце бактэрыi знаходзяцца у жывой бiялагiчна актыунай форме i таму пачынаюць сваю жыццядзейнасць у кiшэчнiку адразу пасля прыёму прэпарата. Дадзеная асаблiвасць адрознiвае вадкую форму прабiётыка ад сухой, у якой бактэрьп знаходзяцца у глыбоюм анабiёзе. Пераход да актыунага фiзiялагiчнага стану у iх наступае праз 8-10 гадзiн пасля прыёму унутр. За гэты час большая iх частка выводзiцца з арганiзма, у вышку чаго значна памяншаецца эфектыунасць прэпарата пры сiндроме дыарэi. «Прадукты метабатзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)» валодаюць антаганiстычнай актыунасцю у адносшах да шырокага спектра патагенных i умоунапатагенных мiкраарганiзмау, уключаюць эшэрыхii, сальманэлы, пратэй, стафiлакокi, клебсiелы, пастэрэлы, псеудамоныи iншыя вiды. Кармавыя дабаукi задавался згодна схемы доследу (табл. 1-2).
Таблща 1. Схема скармлiвання кармавой дабаую Т-2 («Бюшах - Миг») бройлерам кроса «Ко«8-308»
Групы куранят-бройлерау
1 -кантрольная 2 -даследчая 3 - даследчая 4 - даследчая 5 - даследчая
Асноуны рацыён (АР): «Предстартер», «Стартер», «Гро-вер», «Финишер» АР: «Предстартер», «Стартер», «Гровер», «Финишер + кармавая дабаука (0,1 г/кг) АР: «Предстартер», «Стартер», «Гровер», «Финишер + кармавая дабаука (0,2 г/кг) АР: «Предстартер», «Стартер», «Гровер», «Финишер + кармавая дабаука (0,3 г/кг) АР: «Предстартер», «Стартер», «Гро-вер», «Финишер + кармавая дабаука (0,4 г/кг)
Таблща 2. Схема выпойвання «Прадуктау метабалiзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)» бройлерам кроса «Коз$-308»
№ групы Схема выпойвання прадуктау метабалгтау
1 -кантроль Асноуны рацыён (АР) без дадатковых дабавак яюх-небудзь прэпаратау
2 -доследная АР + 0,05 мл / 0,5 л Н2О «Прадукты метабал1зму лактабактэрый [ б1ф1дабактэрый (1:1)»: выпой-вал1 у 3 цыклы па 5 дзён з штэрвалам у 7 дзён: 1 цыкл - з 3 па 7 дзень; 2 цыкл - з 15 па 19 дзень; 3 цыкл - з 27 па 30 дзень
3 -доследная АР + 0,1 мл / 0,5 л Н2О «Прадукты метабал1зму лактабактэрый [ б1ф1дабактэрый (1:1)»: выпойвал1 у 3 цыклы па 5 дзён з штэрвалам у 7 дзён: 1 цыкл - з 3 па 7 дзень; 2 цыкл - з 15 па 19 дзень; 3 цыкл - з 27 па 30 дзень
У табл. 3 прадстаулены вынiкi утрымання лакта- i бiфiдабактэрый у куранят-бройлерау пры увядзенш у рацыён кармавой дабаую Т-2. Прадстауленыя у табл. 3 вынт сведчаць пра тое, што прымяненне вывучаемай кармавой вiтамiнна-мiнеральнай дабаую iстотна аказвае станоучае уздзеянне на утрыманне лакта- i бiфiдабактэрый. Варта адзначыць станоучую дынамiку росту калонш лакта- i бiфiдабактэрый у страушкава-юшэчным тракце куранят-бройлерау 2-й, 3-й, 4-й и 5-й групы за перыяд скармлiвання комплекснай кармавой дабаум. Кат да сярэдзiны перыяду (25 дзён) вырошчвання птушкi колькасць карысных мшрааргашзмау была зафiксiравана на УзроУнi 62,31х107± 0,539 х107 (4-я доследная група), то да канца адведзенага часу (42 дш) iх утрымання лш калонiй павялiчыуся i склау 63,42х109± 0,386 х109 змесцiва кiшэчнiка . Ва ушх 4-х доследных групах куранят-бройлерау, атрымаушых комплексную вгамшна-мшеральную дабауку «Biomaх - Миг» быу адзначаны рост лакта- i бiфiдабактэрый, але у большай ступенi у чацвёртай доследнай групы (0,3 г/кг корму). Пры параунанш усiх вывучаных паказчыкау пяцi доследных груп у сярэдзше i да канца перыяду вырошчвання куранят-бройлерау устаноулена, што параметры мiкрабiяцэнозу кiшэчнiка
23
птушак 4-й групы (АР + кармавая дабаука (0,3 г/кг)) былi значна i дакладна лепшым^ чым у 2-й доследнай групе (АР кантролю + кармавая дабаука (0,1 г/кг)), у 3-й доследнай групе (АР кантролю + кармавая дабаука (0,2 г/кг), i у 5-й доследнай групе (АР кантролю + кармавая дабаука (0,4 г/кг)). Мiкрабiяцэноз юшэчшка ушх 4 доследных груп куранят-бройлерау адрознiваецца высокай канкурэнтнай здольнасцю i праяуленнем сваiх станоучых якасцей. 1нтрадукцыя кармавой дабаук у камбiкорм павялiчыла прадуктыунасць куранят-бройлерау, а менавiта: захаванасць пагалоуя, у параунанш з паказчыкамi кантрольнай групы, павялiчылася ад 2,5 да 6,25 працэнтных пункта; сярэдняя жывая маса у забойным узросце, адпаведна, як i сярэднесутачныя прыросты, былi вышэйшыя за кантрольныя паказчыю на 2,47 - 16,81 % (Р < 0,001). Павелiчэнне прадуктыунасщ абумоулена комплексным дзеяннем сiмбiёзу карыснай мiкрафлоры птушкi, якая выпрацоувалася пры скармлiваннi даследуемай кармавой дабаукi.
Таблща 3. Дынамжа бактэрыяцэнозу страушкава-юшэчнага тракту бройлерау пры увядзенш у камбiкорм кармавой дабаую Т-2 («Бюшах - Миг»), КОЕ/г, (М+ш, п = 10)
Найменш паказчыкау Групы куранят-бройлерау
1 -кантроль 2- доследная 3- доследная 4- доследная 5- доследная
11 дзён
Тыёглжолевае асяроддзе (змесцша лакта- [ б1ф1даб-актэрый) 39,86х104±1,419х 104 36,58 х105±0,157х105 р2-к<0,05 35,38х105±0,127х 105 Р3-к<0,01 51,35х105±0,126х 105 Р4-к<0,05 42,53х105±0,137х 105 Р5-к<0,05
МПА (змесцша аэробных мжрааргатзмау) 56,28х106+0,687х 105 43,61х106±1,308х 106 р2-к<0,001 45,38х105±1,153х 105 Р3-к<0,001 49,62х105±1,313х 105 Р4-к<0,001 46,88х105±1,271х 105 Р5-к<0,001
Асяроддзе Эндо (змесцша бактэрый кшэчна- паратыфознай групы) 28,29х106±0,437х 105 10,89х106±0,517х 106 р2-к<0,001 12,77х105±0,457х 105 Р3-к<0,001 15,64х105±0,424х 105 Р4-к<0,001 19,54х105±0,578х 105 Р5-к<0,001
25 дзён
Тыёглжолевае асяроддзе (змесцша лакта- [ б1ф1даб-актэрый) 75,31х105±0,823 х105 73,82 х106±0,798 х106 р2-к<0,001 49,28х107±0,605 х107 Р3-к<0,001 62,31х107±0,539 х107 Р4-к<0,001 51,71х107±0,523 х107 Р5-к<0,001
МПА (змесцша аэробных мжрааргатзмау) 62,46х107±0,478 х107 42,31х107±0,536 х107 р2-к<0,001 34,09х107±0,422 х107 Р3-к<0,001 57,20х106±0,394 х106 Р4-к<0,001 51,45х106±0,323 х106 Р5-к<0,001
Асяроддзе Эндо (змесцша бактэрый кшэчна- паратыфознай групы) 23,75х108±0,638 108 11,90х106±0,432 х106 р2-к<0,001 18,38х107±0,343 х107 Р3-к<0,001 17,87х106±0,293 х106 Р4-к<0,001 19,57х106±0,321 х106 Р5-к<0,001
38 дзён
Тыёглжолевае асяроддзе (змесцша лакта- [ б1ф1даб-актэрый) 32,66х106±0,680 х106 76,22 х107±0,397 х107 р2-к<0,001 84,90х107±0,388 х107 Р3-к<0,001 19,09х108±0,237 х108 Р4-к<0,001 11,19х108±0,355 х108 Р5-к<0,001
МПА (змесцша аэробных мжрааргатзмау) 73,46х109+0,490 х109 53,68х107±0,347 х107 р2-к<0,001 67,19х107±0,513 х107 Р3-к<0,001 82,86х106±0,328 х106 Р4-к<0,001 75,14х106±0,354 х106 Р5-к<0,001
Асяроддзе Эндо (змесцша бактэрый кшэчна- паратыфознай групы) 47,19х1010±0,620 х1010 72,59х107±0,433 х107 р2-к<0,001 83,70х107±0,451 х107 Р3-к<0,001 75,29х106±0,343 х106 Р4-к<0,001 71,84х106±0,352 х106 Р5-к<0,001
42 дн1
Тыёглжолевае асяроддзе (змесцша лакта- [ б1ф1даб-актэрый) 14,69х107±0,596 х107 46,69 х108±0,407 х108 р2-к<0,001 47,36х109±0,427 х109 Р3-к<0,001 63,42х109±0,386 х109 Р4-к<0,001 58,45х109±0,395 х109 Р5-к<0,001
МПА (змесцша аэробных мжрааргатзмау) 56,13х109+0,904 х109 42,80х107±0,602 х107 р2-к<0,001 31,99х107±0,433 х107 Р3-к<0,001 33,40х106±0,397 х106 Р4-к<0,001 52,83х106±0,338 х106 Р5-к<0,001
Асяроддзе Эндо (змесцша бактэрый кшэчна- паратыфознай групы) 33,35х1012±0,560 х1012 47,51х107±0,465 х107 р2-к<0,001 28,93х107±0,371 х107 Р3-к<0,001 13,30х106±254 х106 Р4-к<0,001 19,56х106±0,276 х106 Р5-к<0,001
Заувага: р2-к - паказчыкi у жывёл 2-й групы у параунаннi з паказчыкамi у парасят кантрольнай групы, р4-к - паказчыкi 4-й групы парасят у параунанш з паказчыкамi жывёл кантрольнай групы, р5-к
-5-й паказчыкамi жывёл кантрольнай групы у параунаннi з паказчыкамi у парасят кантрольнай групы.
У табл. 4 прадстаулены вынiкi змесцiва лакта- i бiфiдабактэрый у куранят-бройлерау пры увядзенш у рацыён «Прадуктау метабалiзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)».
Таблща 4. Дынамжа бактэрыяцэнозу страушкава-юшэчнага тракту кшэчшка бройлерау пры увядзенш у рацыён «Прадуктау метабалiзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)», КОЕ/г, (М+ш, п = 10)
Найменне Групы
1-кантроль 2- доследная 3- доследная
7 дней
Тыёглжолевае асяроддзе (змесщва лакта- [ б1ф1дабактэрый) 26,35*104 36,18*104 64,82*104
МПА (змесщва аэробных мжрааргашзмау) 39,52*104 29,36*104 27,36*104
Асяроддзе Эндо (змесщва бактэрый кшэчна-паратыфознай групы) 84,62*104 28,93*104 23,26*104
Малочна-Солевы Агар 28,63*104 11,36*104 10,06*104
Асяроддзе Ктглера 73,70*104 64,23*104 36,20*104
Асяроддзе Плосюрава 49,33*104 24,33*104 13,41*104
14 дней
Тыёглжолевае асяроддзе (змесщва лакта- [ б1ф1дабактэрый) 36,16*104 48,18*104 68,18*104
МПА (змесщва аэробных мжрааргашзмау) 68,26*104 33,10*104 21,46*104
Асяроддзе Эндо (змесцва бактэрый кшэчна-паратыфознай групы) 25,93*104 19,36*104 11,26*104
Малочна-Солевы Агар 29,76*104 17,52*104 16,38*104
Асяроддзе Ктглера 29,96*104 28,76*104 14,72*104
Асяроддзе Плосюрава 74,96*104 31,19*104 19,86*104
35 дней
Тыёглжолевае асяроддзе (змесщва лакта- [ б1ф1дабактэрый) 36,18*104 40,26*104 68,10*104
МПА (змесщва аэробных мжрааргашзмау) 63,42*104 36,22*104 21,96*104
Асяроддзе Эндо (змесцва бактэрый кшэчна-паратыфознай групы) 46,84*104 38,18*104 32,45*104
Малочна-Солевы Агар 33,46*104 27,64*104 12,52*104
Асяроддзе Ктглера 75,12*104 40,92*104 34,76*104
Асяроддзе Плосюрава 34,42*104 32,86*104 17,86*104
42 дш
Тыёглжолевае асяроддзе (змесщва лакта- [ б1ф1дабактэрый) 20,18*104 39,32*104 69,35*104
МПА (змесщва аэробных мжрааргашзмау) 41,60*104 32,94*104 22,60*104
Асяроддзе Эндо (змесцва бактэрый кшэчна-паратыфознай групы) 96,18*104 85,30*104 38,70*104
Малочна-Солевы Агар 73,01 *104 22,46*104 14,56*104
Асяроддзе Ктглера 73,18*104 30,46*104 29,96*104
Асяроддзе Плосюрава 35,09*104 30,26*104 15,46*104
Прымяненне «Прадуктау метабатзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)» нармалiзуе кiшэчны мiкрабiяцэноз, садзейнiчае росту колькасщ лакта- i бiфiдабактэрый i змяншэнню умоуна-патагенных мiкраарганiзмау. Выкарыстанне «Прадуктау метабалiзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)» аказвае станоучае уздзеянне пры змяненнi рацыёнау для хуткарослай птушкi на функцып тонкага кiшэчнiка, печанi, недапушчэння дыярэi i абязводжвання. Уключэнне «Прадуктау метабатзму лактабактэрый i бiфiдабактэрый (1:1)» рэкамендуецца пры змене камбшармоу, у выпадку знiжэння куранятамi-бройлерамi спажывання корму, а таксама з мэтаю аднаулення парушанай нормафлоры страушкава-юшэчнага тракту i паляпшэння якасцi i бяспекi прадукцып птушкагадоУлi.
Заключэнне
Увядзенне у рацыён куранят-бройлерау кармавых дабавак, што утрымлiваюць у сабе лакта- i бiфiдабактэрыi, садзейнiчае скарачэнню факультатыуна-патагенных i умоуна-патагенных калонш, якiя могуць выклiкаць сур'ёзныя захворваннi у сельскагаспадарчых птушак з аслабленым iмунiтэтам. Такiм чынам, нармальную мiкрафлору юшэчнага тракту можна разглядаць як першасную мшэнь дастасавання любога экзагеннага або эндагеннага злучэння, як метабалiчны орган, першым уцягнуты у трансфармацыю натуральных i чужародных субстанцый, як структуру, дзе адбываецца першасная абсарбацыя i транслiруюцца карысныя i патэнцыяльна шкодныя агенты. Як вщаць, нармальная мiкрафлора - той неспецы^чны бар'ер, пасля прарыву якога шщыируецца уключэнне неспецыфiчных i спецыфiчных мехашзмау абароны.
Л1ТАРАТУРА
1. Влияние «Апистимулина-А» на естественную резистентность, мясную продуктивность и сохранность цыплят-бройлеров / М. А. Гласкович [и др.] // Ученые записки учреждения образования «Витебская государственная академия ветеринарной медицины»: научно-практический журнал. - Витебск, 2005. - Т. 41, вып. 2, ч. 3. - С. 47-49.
2. Гласкович, М. А. Влияние кормовых антибиотиков на кишечный микробиоценоз сельскохозяйственных животных: краткий аналитический обзор / М. А. Гласкович, Е. А. Капитонова // Ученые записки учреждения образования «Витебская
государственная академия ветеринарной медицины»: научно-практический журнал / УО ВГАВМ. - Витебск, 2010. - Т. 46, вып. 1, ч. 1.
3. Гласкович, М. А. Влияние совместного использования пробиотика «Биофлор» и продуктов пчеловодства на продуктивность и иммунную систему цыплят-бройлеров / М. А. Гласкович, П. А. Красочко // Ветеринарная наука-производству: научные труды / РНИУП «Институт экспериментальной ветеринарии им. С. Н. Вышелесского НАН Беларуси». - Минск, 2005. - Вып. 38. - С. 167-169.
4. Гласкович, М. А. Экологически чистые препараты и их применение в кормлении сельскохозяйственной птицы / М. А. Гласкович // Труды ВИЭВ / Всероссийский научно-исследовательский институт экспериментальной ветеринарии им. Я. Р. Коваленко. - Москва, 2009. - Т. 75: Современные средства и методы диагностики, профилактики и лечения инфекционных, протозойных и микотических болезней сельскохозяйственных и промысловых животных, рыб и пчел: сборник материалов Международной научно-практической конференции, (10 февраля 2009г.). - С. 152-156.
5. Гласкович, М. А. Ветеринарная технология защиты выращивания ремонтного молодняка птицы в ОАО «Витебская бройлерная птицефабрика» / П. М. Кузьменко, М. А. Гласкович, А. М. Лодыга, Н. В. Бабахина, Б. Н. Соболев / Ученые записки УО «ВГАВМ»: науч.-практ. журнал. Витебск, 2011. Т. 47, вып.1, ч. 1. - С. 399 - 403.
6. Гласкович, М. А. Влияние технологии выращивания на резистентность организма сельскохозяйственной птицы / М. А. Гласкович // Современные технологии сельскохозяйственного производства: материалы XI Международной научно-практической конференции / Гродненский государственный аграрный университет. - Гродно: УО ГГАУ, 2008. - С. 239-240.
7. Гласкович, М. А. Нанобиокорректоры в кормлении птицы / М. А. Гласкович // Ученые записки учреждения образования «Витебская государственная академия ветеринарной медицины»: научно-практический журнал. - Витебск, 2009. -Т. 45, вып. 1, ч. 2. - С. 12 - 15.
8. Экологически безопасные биологически активные препараты в кормлении сельскохозяйственной птицы / М. А. Гласкович. - Горки: БГСХА, 2013. - 241 с.
9. Гласкович, М. А. Нанобиокорректоры в кормлении птицы / М. А. Гласкович // Ученые записки учреждения образования «Витебская государственная академия ветеринарной медицины»: научно-практический журнал. - Витебск, 2009. -Т. 45, вып. 1, ч. 2. - С. 12 - 15.
10. Гласкович, М. А. Иммуностимуляторы природного происхождения в птицеводстве / М. А. Гласкович // Наше сельское хозяйство. - 2010. - № 10. - С. 57- 61.
11. Капитонова, Е. А. Рекомендации по применению ферментных препаратов «Экозим», «Витазим» и биокорректора «ВитоЛАД» в промышленном птицеводстве / Е. А. Капитонова, М. А. Гласкович, Л. В. Шульга; Витебская государственная академия ветеринарной медицины. - Витебск: ВГАВМ, 2010. - 32 с.: табл. - Библиогр.: с. 25-27.
12. Гласкович, М. Особенности нормированного кормления сельскохозяйственной птицы / М. Гласкович, С. Гласкович, В. Юркевич, Ю. Воронович, М. Папсуева // Ветеринарное дело. - 2016. - № 6 (60). - С 25-29.
13. Гласкович, М. А. Основы технологии производства и переработки продукции растениеводства и животноводства: курс лекций. В 2 ч. Ч. 1. Технология производства и переработки продукции животноводства / М. А. Гласкович, М. В. Шу-пик, Т. В. Соляник. - Горки: БГСХА, 2013. - 312 с.
14. Рекомендации по использованию иммуностимулятора «Апистимулин - А» для выращивания сельскохозяйственной птицы / М. А. Гласкович [и др.]; Витебская государственная академия ветеринарной медицины, Кафедра микробиологии и вирусологии. - Витебск: УО ВГАВМ, 2008. - 20 с.: табл. - Библиогр.: с. 16-17.
15. Гласкович, М. Технология производства яиц и мяса птицы / М. Гласкович, С. Гласкович, Ю. Воронович, В. Юркевич, М. Папсуева // Ветеринарное дело. - 2015. - № 11 (53). - С. 19-25.
16. Гласкович, М. А. Экологически безопасные биологически активные препараты в кормлении сельскохозяйственной птицы / М. А. Гласкович. - Горки: БГСХА, 2013. - 241 с.: ил.
