UCHINCHI RENESSANS YOSHLARINI TARBIYALASH VA YOSHLAR MILLIY O‘ZLIGIDAN BEGONALASHUVIGA QARSHI “MILLIY TIKLANISHDAN MILLIY YUKSALISH SARI» G‘OYASINING O‘RNI Текст научной статьи по специальности «Политологические науки»

>q )> d )> :>

"Talqin va tadqiqotlar" Respublika ilmiy-uslubiy jurnali №8

UCHINCHI RENESSANS YOSHLARINI TARBIYALASH VA YOSHLAR

MILLIY O'ZLIGIDAN BEGONALASHUVIGA QARSHI "MILLIY TIKLANISHDAN MILLIY YUKSALISH SARI» G'OYASINING O'RNI

)>j# *J>

Ф 1 )> 1>#:

Nigora Xolmuxammatovna Zokirova

Toshkent to'qimachilik va engil sanoat instituti assistenti

https://doi.org/10.5281/zenodo.7295370

Ш<\ J : 1>S*;

Annotatsiya: Maqolada Uchinchi Renessans yoshlarini tarbiyalash va yoshlar milliy o'zligidan begonalashuviga qarshi "Milliy tiklanishdan milliy yuksalish sari» g'oyasining o'rni ilmiy jihatdan asoslangan.Bugun dunyoga yangi O'zbekiston nomi bilan balqiyotgan uchinchi Renessans g'oyasining jozibasi shundaki, u o'z atrofiga davlatni ham, jamiyatni ham, butun xalqni ham birlashtira oladi. Bu g'oyaning milliy g'oya o'laroq keng quloch yozishi esa, nazarimizda, barchamizning uning mazmunini

лпплпгглл otiftl ofinimirrrro lûrot^fAn miirnAnnno \mt"i+ionimif7iYn Krvrr'liri CUn nonnrln

chuqurroq anglashimizga, teranroq mushohada yuritishimizga bog'liq. SHu asnoda

>

*

davlatimiz rahbarining «Biz Uchinchi Renessans masalasini strategik vazifa sifatida oldimizga qo'yib, uni milliy g'oya darajasiga ko'tarmoqdamiz.

Kalit so'zlar: Uchinchi Renessans, yoshlar, tarbiya, milliy o'zlikni anglash,

m?

milliy tiklanish, milliy yuksalish, fan, ta'lim, oila, mahalla.

Аннотация: В статье научно обоснована роль идеи «От национального возрождения к национальному подъему» в воспитании молодежи Третьего Возрождения и против отчуждения молодежи от своей национальной

идентичности. По нашему мнению, широкое признание этой идеи в качестве

_

национальной идеи зависит от нашего более глубокого понимания и

наблюдения за ее содержанием. В этом контексте глава нашего государства сказал: «Мы ставим вопрос о Третьем Возрождении как стратегическую задачу и поднимаем его на уровень национальной идеи.

Ключевые слова: Третье Возрождение, молодежь, образование, осознание национального самосознания, национальное возрождение, национальный подъем, наука, воспитание, семья, соседство.

Abstract: The article scientifically substantiates the role of the idea "From the J-jt

л w

national revival to the national rise" in the education of the youth of the Third

ш

Renaissance and against the alienation of youth from their national identity. In our opinion, the widespread acceptance of this idea as a national idea depends on our

J "1 > ' ^^ \ "1 >

deeper understanding and observation of its content. In this context, the head of our

! И*

state said: "We raise the issue of the Third Renaissance as a strategic task and raise it to the level of a national idea.

Keywords: Third Renaissance, youth, education, awareness of national identity,

national revival, national uplift, science, education, family, neighborhood.

u>,* ^ «KQs

>q )> d )> :>

"Talqin va tadqiqotlar" Respublika ilmiy-uslubiy jurnali №8

Musulmon Uyg'onish davrida ayniqsa arab dunyosida ta'lim, fan, adabiyot,

. - - ' san'at va madaniyat rivojlandi. Bag'dod, Qohira, Damashq, Buxoro, G'azna, Samarqand, Xorazm, Isfahon, Nishopur, Balx, Kordova, Tabriz kabi shaharlar jahonning yirik ta'lim va madaniyat markazlariga aylandi. Dunyodagi birinchi universitet musulmon davlatida ochilgan. Bu 859 yilda Marokash malikasi Fotima al-Fixri tomonidan Fezda ochilgan birinchi universitetdir. Bungacha IX asrning 20-yillarida Bag'dodda "Bayt al-hikma" islom akademiyasi tashkil etilgan. Olimlarning ta'kidlashicha, xalifa Al-Ma'mun ochgan ushbu "Donishmandlar uyi"ga O'rta Osiyo

O J O J

va Erondan ko'plab olimlar kelib ishlashgan. Uyg'onish davrida ta'lim va ilm-fan mayoqlari bo'lgan bu shaharlarda Evropa, Osiyo, Afrikaning ko'plab davlatlaridan olimlar to'planishgan. Umuman olganda, G'arbiy Evropada Uyg'onish davrining tug'ilishi va shakllanishiga musulmon Uyg'onish davri alohida ta'sir ko'rsatdi.

Evropada Uyg'onish davrida insoniyatning xalqaro munosabatlari sezilarli darajada rivojlandi. Bu buyuk geografik kashfiyotlar davri edi. 1492-yilda Kristofer

FJnmKm'nn A mariVnitn +r, ol-.*-,'« 1/100 -,.'1.' ar, ^ ooU,V> a i o+^n rrr, +r, ol-.*-,'«

Kolumbning Amerikaga tashrifi, 1498-yili Vasko da Gamaning Hindistonga tashrifi,

1522-yilda Fernan Magellanning dunyo bo'ylab mashhur ekspeditsiyasi kabi misollar Uyg'onish davri insoniyatga nima berganligini yaqqol tushuntirib bera oladi, deb hisoblaymiz. Ulardan tashqari Uyg'onish davri vakillaridan Dante, Galiley,

Kopernik, Bruno, Monten, Rotterdam, Makiavelli, Kampanella, SHekspir kabi insoniyat ongi va umumiy bilimiga katta hissa qo'shgan shaxslarni tilga oladigan bo'lsak. Servantes, Mikelanjelo, Leonardo da Vinchi, keyin bu davr sivilizatsiyasi tarixida ahamiyati aniq bo'ladi.

Musulmon Uyg'onish davrida va undan keyingi G'arb Uyg'onish davrida inson, insoniylik, odob-axloq, fikr, xatti-harakat, his-tuyg'ular birinchi o'ringa chiqqan bo'lsa, qozoqlar kabi mustamlakalashgan xalqning uyg'onishida millat va inson chambarchas uzviylikda ko'rindi. Bu barcha mustamlakalashgan Osiyo, Evropa va Amerika xalqlariga xos xususiyatdir. Masalan, 19-asr oxiridan 20-asr boshlarigacha Hindistondagi Bengal Uyg'onish davrini eslatib o'tishimiz mumkin. Uning asosiy

m

figurasi R. Tagor edi. Bolgariyada 18—19-asrlar oxiridagi bunday uyg'onish "bolgar milliy uyg'onish davri" deb ataldi. Bunday misollarni ko'p keltirish mumkin. Umuman olganda, bunday xalqlarda Uyg'onish davri milliy-ozodlik harakati bilan

J-jt

1 11 1 rm f~» n O A nn-t* l-> n -I s-\ n /~*~i X Tt t rr ' r» 11 1 n Ii r\ r»t 7-n 11 1 ' ' rrll /"»I r

kechayotganini tushunish qiyin emas. 20-asr boshidagi Uyg'onish davrini "O'zbek

xalqi milliy uyg'onish davri" deb atash to'g'ri bo'ladi. CHunki, jadid ma'rifatparvarlari davrida butun bir xalqni savxodini oshirishga alohida e'tibor qaratildi. Jadidchilik harakatining avvalgi barcha harakatlardan asosiy farqi, kerak

! K*

bo'lsa, hatto afzalligi ham uning fikriy-madaniy va intellektual-siyosiy harakat ekanligidadir. Ochig'i, bu jadidchilik harakati 19-asr oxiri va 20-asr boshlarida zamonaviy bilim olgan o'zbek ziyolilari qarashlariga asoslangan siyosiy kurashdir.

O'zining tarixiy missiyasiga xos bo'lgan jadidchilik harakati davri, bizningcha, bir

>q )> d )> :>

"Talqin va tadqiqotlar" Respublika ilmiy-uslubiy jurnali №8

qancha uyg'onish davri arboblarini vujudga keltirdi. «Bugungi kunda butun

#

>

xalqimizning qalbidan chuqur joy olgan, umummilliy harakatga aylanib borayotgan „YAngi O'zbekiston" g'oyasi zamirida ana shunday ulug' ajdodlarimiz, umuman olganda, milliy tariximizda Birinchi va Ikkinchi uyg'onish davrlariga asos solgan alloma bobolarimizning orzu-intilishlari va armonlari ham mujassam, desak, adashmagan bo'lamiz» [1], — dedi davlat rahbari SHavkat Mirziyoev.

Uyg'onish davri odami kim va uning xususiyatlari qanday, degan savolni bersak, quyidagicha javob bergan bo'lardik. "Uyg'onish davri shaxsi" deganda inson

о jo о

va xalqning insonparvarlik xarakterini aks ettirgan va uni keng targ'ib qilgan, insonparvarlik g'oyalarini o'z ijodi va kurashining tayanchiga aylantirgan, tarix va madaniyat, san'at, ta'lim sohalarida ulkan burilish yasagan shaxs tushuniladi. Biz maktabgacha ta'lim va maktab ta'limi, oliy va o'rta maxsus ta'lim tizimi hamda ilmiy-madaniy muassasalarni bo'lg'usi Renessansning to'rt uzviy halqasi, deb bilamiz. Bog'cha tarbiyachisi, maktab muallimi, professor-o'qituvchilar va ilmiy-

HrvrllTr "VlTrrvl l1nt4tY»1'-7-ni ann ТГП1ЛГГ1 T Ттггг'АПюЬ s~\ ОТ m mnrv Irv'rl 11П+11П1

ijodiy ziyolilarimizni esa yangi Uyg'onish davrining to'rt tayanch ustuni, deb

hisoblaymiz [2].

Milliy ilm-fanning tug'ilishi va shakllanishi o'sha xalq uchun doimo o'ziga xos hodisadir. Bu odamlarning ulg'ayib, tafakkuri yangi sifat bosqichiga ko'tarilganini

»

yaqqol ko'rsatadigan misoldir. Bilimli, ilmli xalq o'z bilimi evaziga dunyodagi narsa va hodisalarning sir va sirlarini anglay boshlaydi, hayoti engillashadi, yangi hunar va kasblarni egallaydi. U buni hayotida yaratishni boshlaydi. Ayni shu ma'noda "Milliy tiklanishdan milliy yuksalish sari» g'oyasini Uchinchi Renessans yoshlarini tarbiyalash va yoshlar milliy o'zligidan begonalashuviga qarshi kurashdagi ahamiyati beqiyos hisoblanadi. O'zbekistonda uchinchi uyg'onish davri boshlandi. O'zbekiston Respublikasi Mustaqilligining 29 yillik tantanalarida O'zbekiston Respublikasi Prezidentining: «Xalqimizning ulug'vor qudrati jo'sh urgan hozirgi zamonda O'zbekistonda yangi bir uyg'onish - Uchinchi Renessans davriga poydevor yaratilmoqda» [3], - degan so'zi yangradi.

Renessans, ya'ni Uyg'onish faqat Evropa hodisasi emas. Dunyo madaniyatini yaxlit olib o'rgangan olimlarning ishlari shuni ko'rsatdiki, Osiyo markazida joylashgan Movarounnahr, Xuroson va Eronda Italiyaga qaraganda bir necha

asr

пттттп! / T X'' VTT ortflrtfi пМт-шл m n »i n 1 т î 1 vi I 1 1-х т rn r-w Тл/л-игтп-и 1 1 m inr> тn 1 n n rn r>/

avval (IX-XII acrlar) ulkan madaniy ko'tarilish yuz bergan, ilm-fan, falsafa, adabiyot

ш

kuchli rivojlanib, ilg'or insonparvarlik g'oyalari jamiyat fikrini band etgan, aqliy va ijodiy faollik gurkiragan. Bu davr dunyo ilmida "Musulmon Renessansi" (A.Mets) yoki "SHarq Uyg'onishi" (N.I.Konrad) nomi bilan atalib kelinmoqda. SHarq

! !>»

Uyg'onish davri ham ulug' allomalar, qomusiy bilim sohiblari, mashhur mutafakkirlarni etishtirdi. SHarqdagi Birinchi Uyg'onish davrida yurtimizdan Muhammad Xorazmiy, Abu Rayhon Beruniy, Ibn Sino, Ahmad al-Farg'oniy,

j • „ шт. г- TT - U,___.-,-u _____

Mahmud Qoshg'ariy va YUsuf Xos Hojiblar etishib chiqqan bo'lsalar, Ikkinchi

ЩЪ ПЙ»-

>q )> d )> :>

"Talqin va tadqiqotlar" Respublika ilmiy-uslubiy jurnali №8

Uyg'onish davrida esa, xususan, temuriylar xonadoni hukm surgan bosqichda Mirzo

#

>

Ulug'bek, Alisher Navoiy, Zahiriddin Bobur kabi daho ijodkorlar o'lmas asarlar yaratdilar, ishq-muhabbat, qahramonlik, ozodlik va ezgulikni kuyladilar. Miniatyura rassomchiligida bir necha maktablar shakllandi, bunda Kamoliddin Behzod rasmlari yangi ijodiy yo'nalishga asos soldi [4].

Mustaqillik bilan bog'liq bo'lgan globallashuv jarayoni sharoitida Uchinchi Renessans yoshlarini tarbiyalash va yoshlar milliy o'zligidan begonalashuv iga qarshi kurashish jarayoni Yangi O'zbekistonda fuqarolik jamiyatining shakllanishi bilan

O J J o

hamohang kechayotganini hisobga olgan ma'qul. Bu tarixiy ong asosida rivojlang an maishiy madaniyatdagi o'zgarishlar bilan ham bog'liq edi. Bir qarashda tarixiy ong madaniyatning bir qismidek tuyulishi mumkin. Zero, madaniy jarayon insonning uzluksiz tarixiy jarayondagi rolini yaqqol his etishiga imkon beradi. Biroq, tarixiy ong va madaniyat bir-biriga yaqin bo'lsa-da, tarixiy ong madaniy meros bilan chambarchas bog'liq bo'lsa ham, bular turli xil ijtimoiy-falsafiy tushunchalar ekanligini hisobga olish kerak. Har holda, madaniyat jamiyatning o'ziga xos tarixiy ongidir. Aksincha, madaniyatdagi hodisalar jamiyat hayotida tarixiy voqeaga aylanadi. Shunga asoslanib, o'sha jamiyatga xos bo'lgan o'z-o'zini anglash va ong shakllana boshlaydi. Demak, bu erda millatning o'z-o'zini anglashi tarixiy ongning

iw

muhim tarkibiy qismidir. Binobarin, madaniyat xalqning tarixiy taqdiriga beqiyos ta'sir ko'rsatadi. Chunki xalq xotirasi, mentaliteti madaniyatda saqlanib qoladi va bu jamiyatning tarixiy ongini chuqurlashtirishga xizmat qiladi. Boshqa tomondan, tarixiy ongsiz meros madaniyatni anglash qiyinligi sir emas. SHunday qilib, tarixiy ong va madaniyatning integratsiyalashuvi xalqning milliy ongida namoyon bo'ladi. Milliy ong tarixiy ongning belgilovchi qismiga aylanadi. SHuning uchun madaniyat tarixiy ongning bir shakli ekanligini inkor eta olmaymiz. Buzilgan aql o'ziga xos madaniyatni yaratadi.

Maktabdagi bezorilik, qo'rqitish va qiynoqqa solish bu holatlarning asosiy

sabablari bo'lmoqda. Ajablanarli tomoni, o'z joniga qasd qilayotganlarning 70 foizi sog'lom bo'lib, ularning aksariyati qishloqlarda yashagan [5]. Demak, qanchadan-qancha ota-onalar qora libosga burkanib, farzandlarini yo'qotib, ming-minglab yuraklar ezilib ketgan. Bugun ota-onalar farzandlari maktabga borsa, uylariga eson-

/Л+ЛЛ/Л-1Л /ÏATrflK 1г/л1 1 п 1л n rl 1 1T> 1 /4 П Г»Т 7/л1 lu rr ' 1 I n /I 1 Тп1л/4г» '1 ггл-«л1 nvi Г» Г» ' ГГ ' 1 1

omon qaytib kelishadimi, degan savol tug'iladi. Ishda bo'lganlarida, o'g'li kechki

payt ularni kutib olishidan xavotirda edilar. Ertaga kim bevaqt o'lim eshigini taqillatadi, kim yig'laydi?! Bu falokat qaerdan keldi? Tashqi ko'rinishi butun, ichi tutunli bolalar qaerdan keladi? Nega bolalar beshikdan chiqolmasa, bunchalik

! и*

hafsalasi pir bo'ladi? Farzandlari uchun o'tga ham, suvga ham borishga tayyor bo'lgan ota-onaning ko'z yoshlari nega qurimaydi? Mutaxassislar bu haqda nima deydi? Ularning bir qismi o'z joniga qasd qilish holatlarining ko'payishiga ijtimoiy sharoit, oilaviy va ijtimoiy tarbiyaning etarli darajada berilmaganligi, zo'ravonlik,

щъ пй*

: * ^ * n>

WiW к/

>q )> q )> :>

"Talqin va tadqiqotlar" Respublika ilmiy-uslubiy jurnali №8

diniy oqimlar faoliyati, giyohvandlik sabab bo'layotganini ta'kidlamoqda. O'z joniga

#

>

qasd qilish holatlarining ko'payishi, birinchi navbatda, televizordagi mushtlashuvlar va qonli filmlar, shuningdek hammani daromadidan mahrum qilib, boyligini oshirishga urinayotgan ota-onalarning ish bilan bandligi aybdor, deganlar ham bor. Jamiyatdagi o'zgarishlar, turli qiyinchiliklar bolalar psixologiyasiga salbiy ta'sir ko'rsatmoqda. O'z joniga qasd qilish - bu tushunmovchilik va begonalashuv muammosi hisoblanadi. Ilmiy ish doirasida o'tkazilgan "Bolalarning o'z joniga qasd qilishi» bo'yicha o'tkazilgan tadqiqotda bolaning og'ir ijtimoiy-psixologik ahvoli,

1 j о 11 ooj^r-o

millatlararo munosabatlar, oilaviy hayotdagi noqulaylik, qo'llab-quvvatlanmasligi kabi omillar bunga asosiy sabab sifatida ko'rsatilganligi ham bejiz emas.

Dunyoning axborotlashuvi, insonning tabiatdan begonalashishi, O'z joniga qasd qilish holatlarining ko'payishiga asosan yoshlar o'rtasida turli xil kompyuter o'yinlari sabab bo'ldi. O'smirlar ko'pincha tanqidni qabul qilmagani va qiyinchiliklarga toqat qilmagani uchun o'z joniga qasd qiladi. Bundan tashqari, giyohvandlar va ichkilikbozlar o'z joniga qasd qilish ehtimoli ko'proq. YOshlar o'rtasida o'z joniga

qasd qilish holatlari ko'payib borayotgani mamlakatimizda yoshlarga oid siyosat pastligidan dalolat beradi. SHifokorlar o'z joniga qasd qilish fikrini kasallikning bir turi deb aytishsa, psixologlar depressiyaning namoyon bo'lishini aytishadi.

»

2021 yilda 148 nafar boshlang'ich sinf o'quvchisi va 314 nafar o'rta maktab o'quvchisi ruhiy kasallik, jumladan, ruhiy tushkunlik, yomon o'qish va ota-onalari bilan munosabatlardagi kelishmovchilikni bahona qilib, o'z joniga qasd qilgan [6]. Yoshlarning yangi imkoniyatlardan foydalana olishi bevosita ularga bog'liqligi aniq. Biroq, davlat va jamiyatning ulushi bor. YOshlar etarlicha axborot ta'minoti va barcha shart-sharoit yaratilsa, o'z mustaqil ta'limini samarali amalga oshirishi mumkin. Va agar biz ularning 32 media-ta'lim xabardorligiga erishmoqchi bo'lsak, ular nafaqat media-kontentni iste'mol qilishlari, balki uni tanqidiy baholashni o'rganishlari va media ma'lumotlarining ijodiy foydalanuvchilariga aylanishlari kerak. Va buning uchun unga tegishli media ta'limini berish kerak va buni maktab yoshidan boshlagan ma'qul. Bolalar axborot olish, media-kontentni ishlab chiqarish va ularni almashish uchun yangi texnologiyalardan samarali foydalanishlari kerak. Eng muhimi, tajovuzkor yoki xavfli xarakterdagi media-kontentni to'g'ri tanlash, tan olish va ba'zi hollarda tanqidiy baholay olishdir. Masalan, Buyuk Britaniyada media -ta'lim sohasidagi pedagogik strategiyaga ko'ra, o'qituvchilar birinchi navbatda shaxs shaxsini, ijodiy va kommunikativ qobiliyatlarini, shuningdek, ommaviy axborot vositalarini tanqidiy fikrlash, tushunish, tahlil qilish va baholash qobiliyatini rivojlantirishga qaratilgan. ommaviy axborot vositalari orqali matnlar. U asosiy fanlar bilan birgalikda, shuningdek, mustaqil ravishda yoshlar markazlarida o'qitilishi mumkin [7].

; >;> Ы >

>q ] - )> >

a > j

WiW к/

>q )> q )> :>

"Talqin va tadqiqotlar" Respublika ilmiy-uslubiy jurnali №8

Dunyoda ham milliy, ham umuminsoniy boshlang'ichlar azaldan mavjud

#

bo'lgan. Tarixning eng qadimgi davrlaridan boshlab butun dunyo bo'ylab tarqalib ketgan va bir-biridan bexabar inson jamoalari, odatda, deyarli bir xil qonunlar ostida yashab, faoliyat yuritgan. Insonlar o'z ehtiyojlari va tabiatiga ko'ra ham umuminsoniy, ham shaxsiy mavjudot bo'lganidek, xalqlar ham shundaydir. Milliylik va insoniylik sintezi taraqqiyotga to'siq emas, balki obektiv qonuniyatdir. Darhaqiqat, bugungi kunda dunyoda ro'y berayotgan ko'plab voqea va vaziyatlarni

! Ш-

etnik, fuqarolik va milliy o'ziga xoslik, milliy ong, millatlarning tiklanishi, ommaviy etnik-siyosiy safarbarlik, etnik-siyosiy ziddiyatlar, ziddiyatlar kabi omillarni hisobga olmasdan turib tushunib bo'lmaydi. Umuman olganda, olimlarning fikricha, millatlararo munosabatlarga bevosita va bilvosita ta'sir etuvchi omillarga ijtimoiy-iqtisodiy beqarorlik, siyosiy, geosiyosiy, ishsizlik, inson huquqlarini himoya qilish, etnik guruhlarning haqiqiy holati, alohida xalqlar ichidagi tinchlik, madaniyat va urf-odatlar darajasi kiradi.

Vnnrvnrinn-ilntmi 11 m 11 m 1 no nf 1 п К il r\on о 1 ro brln ntrlnnirrnn Krv'l оп1л m ill 1 т г

Yuqoridagilarni umumlashtirib xulosa sifatida aytadigan bo'lsak, milliy o'zlikni

anglash masalasi ma'naviy yangilanish jarayonining o'zagi hisoblanadi. Chunki siyosiy barqarorlik, iqtisodiy o'sish va madaniyatning holati milliy va fuqarolik o'ziga xosligiga erishishga bog'liq bo'ladi. Ya'ni, globallashuv davrida, shiddat bilan

»

o'zgarib borayotgan dunyoda har bir xalq o'ziga xosligini yo'qotmasdan, balki o'zi duch kelayotgan xavf-xatarlarni to'g'ri engib o'tish, omon qolish uchun uni yanada mustahkamlashi kerak. Faqat "xilma-xillikdagi birlik" siyosiy formulasi asosida biz tinchlik, totuvlik, totuvlik va barqarorlikni saqlaymiz, kelajakka katta ishonch bilan

qaraymiz, strategik rejalar tuzamiz va ularni amalga oshiramiz, raqobatbardosh , , .......

O'zbekiston davlatini shakllantiramiz.

i ># * > Adabiyotlar:

1. https : //www.gazeta.uz/uz/2021/08/17/renaissance/# !.

2. https://xs.uz/uzkr/59537. —*-

3. https://xs.uz/uzkr/post/ozbekistonda-yangi-ujgonish-uchinchi-renessans.

4. https://yuz.uz/news/uchinchi-uygonish-davri-sarchashmalariga-bir-nazar.

5. https : //zamin.uz/j amiyat/43361 -usmirlar-nega-uz-ioniga-qasd-qiladi .html.

6. https://uza.uz/uz/posts/covid-19-pandemiyasi-davrida-yapon-ayollari-orasida-oz-zhoniga-qasd-qilish-darazhasi-oshdi 355413?q=%2Fposts%2Fcovid-19-pandemiyasi-davrida-yapon-ayollari-orasida-oz-zhoniga-qasd-qilish-darazhasi-

oshdi 355413.

7. Belinskaya E., Jichkina A. Sovremennbie issledovaniya virtualnoy kommunikatsii: problembi, gipotezbi, rezultatbi. - M.: YUNITI-DANA, 2004.

W

:>q> q> >

I >■;> >

■H* ^ #,?Î