Научная статья на тему 'ТЬЮТОРЛИК ФАОЛИЯТИНИНГ ШАКЛЛАНИШИ, УНИНГ ТАРИХИЙ ВА ЗАМОНАВИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ'

ТЬЮТОРЛИК ФАОЛИЯТИНИНГ ШАКЛЛАНИШИ, УНИНГ ТАРИХИЙ ВА ЗАМОНАВИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Науки об образовании»

699
115
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
тьютор / тьюторлик фаолияти / талаба / ривожланиш даври босқичи / тарбиячи / тьюторлик фаолияти функциялари. / tutor / tutor activity / student / stage of development / educator / tutor functions.

Аннотация научной статьи по наукам об образовании, автор научной работы — Нилуфар Муҳаммадовна Ўринова, Хилола Абдуллаева

Ушбу мақолада тьюторлик тушунчаси, тьюторлик фаолиятининг пайдо бўлиш тарихи ва ривожланиш даври босқичлари, тьюторнинг функционал вазифаларининг тарихий ва замонавий ўзига ҳосликлари ѐритиб берилган.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

This article discusses the concept of tutoring, the history of the emergence of tutoring activity and the stages of the period of development, historical and modern functional responsibilities of the tutor.

Текст научной работы на тему «ТЬЮТОРЛИК ФАОЛИЯТИНИНГ ШАКЛЛАНИШИ, УНИНГ ТАРИХИЙ ВА ЗАМОНАВИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ»

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

ТЬЮТОРЛИК ФАОЛИЯТИНИНГ ШАКЛЛАНИШИ, УНИНГ ТАРИХИЙ

ВА ЗАМОНАВИЙ ХУСУСИЯТЛАРИ

Нилуфар Му^аммадовна Уринова

ФарFOна давлат университети доценти

Хилола Абдуллаева

ФарFOна давлат университети магистранти

АННОТАЦИЯ

Ушбу маколада тьюторлик тушунчаси, тьюторлик фаолиятининг пайдо булиш тарихи ва ривожланиш даври боскичлари, тьюторнинг функционал вазифаларининг тарихий ва замонавий узига хосликлари ёритиб берилган.

Калит сузлар: тьютор, тьюторлик фаолияти, талаба, ривожланиш даври боскичи, тарбиячи, тьюторлик фаолияти функциялари.

ABSTRACT

This article discusses the concept of tutoring, the history of the emergence of tutoring activity and the stages of the period of development, historical and modern functional responsibilities of the tutor.

Keywords: tutor, tutor activity, student, stage of development, educator, tutor functions.

КИРИШ

XXI асрда жахон микёсида таълим баркарор тараккиётни таъминловчи асосий омил сифатида эътироф этилиб, 2030 йилгача белгиланган халкаро таълим концепциясида "... барча учун бутун хаёт давомида сифатли таълим олишга имконият яратиш" долзарб вазифа сифатида белгиланди[2]. Бу узлуксиз таълим тизимини, жумладан, масофавий укитиш тизимини ривожлантириш ва унда тьюторлик фаолиятини самарали ташкил этиш имкониятларини кенгайтирди.

Х,озирги даврда "Тьютор" атамасининг бир неча таърифлари мавжуд булиб, инглиз тилидан таржима килинганда "Тьютор" (tutor) том маънода устоз, мураббий, инструктор-йул курсатувчи маъноларида кулланилади. Педагогик-психологик атамалар луFатида "уз укувчиларининг билимдон мураббийи укув

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

жараёнини осонлаштирувчи шахс, укитувчи" деб таъриф берилган. Professor А.Холиков уз илмий маколасида тьютор сузига куйидагича таъриф берган: "Тьютор - укув курсларини интерфаол такдим этиш буйича мутахассис.

АДАБИЁТЛАР ТАХЛИЛИ ВА МЕТОДОЛОГИЯ

Тарихий манбаларга назар ташлайдиган булсак, тьюторлик фаолияти тарихи камида 900 йилдан буён таълим бериш маданияти билан биргаликда алохида маданият сифатида шаклланиб келган ва асрлар давомида ривожланишида унинг таълим-тарбия жараёнидаги роли хам узгариб борган.

Мавжуд манбаларга кура тьюторлик фаолиятининг ривожланиш даврларини куйидаги боскичларга ажратиш [3], максадга мувофик:

1-боскич: ... - XVI асрлар - тьюторлик фаолияти таълим олувчиларнинг мустакил укишларига кумаклашувчи сифатида;

2-боскич: XVI-XIX асрлар - тьюторлик фаолияти инглиз университети тизимида расмий тан олинган касб сифатида;

3-боскич: XIX-XX асрлар - тьюторлар ва китобларни асосий билим манбаи деб билиш мумкин булган вактлар;

4-боскич: XXI аср - тьютор янги касб сифатида: укитувчи функциясини узгартириш, кенгайтириш ва янги лавозим мажбуриятини белгилаш.

Мавжуд адабиётларда тьюторлик фаолияти XII асрдаги Европа университетлари, жумладан Оксфорд, Кембриж университетлари тарихи билан чамбарчас боFликлиги ва Буюк Британияда шаклланганлиги таъкидланган[5].

Тьюторлик фаолияти тахминан XIV асрда инглиз университетлари Оксфорд ва бироз кейинрок Кембрижда шаклланган ва бу буйича мавжуд тажрибаларнинг тахлилларига кура, шу даврдан бошлаб тьюторлар университет мураббийси сифатида шаклланганлигини куриш мумкин.

Бу даврда университетларга укитувчилар ва талабаларнинг уюшмалари сифатида каралган ва талабалар бир хилдаги муайян курсларда иштирок этиши талаб этилмаган, кайси профессорни тинглашни ёки кайси фанларни урганишни талабанинг узи хал килиши лозим булган. Х,ар бир профессор узининг тадкикот мавзусига доир маъруза укиган ва шархлаган. Шунинг учун талабалар нафакат узининг, балки бошка таълим муассасалар профессорлари маърузасини тинглашлари мумкин булган. Университет эса, уз талабаларини факат битирув имтихонларига куйган. Бунда талабаларга уз йулини танлаш

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

жараёнида хамда курс якунида тегишли даражани олиши учун зарур булган билимларни эгаллашда тьюторлар ёрдам курсатишган[5 ].

Бу вактлари укишнинг биринчи йилида барча талабалар тьюторлар консультацияларига катнашиш мажбурий булган ва улар хар хафтада бажарилган ишлари туFрисида тьюторга хисобот бериб туришган[4]. Талабаларнинг тьюторлар билан учрашувлари жадвал буйича ва дарсдан ташкари вактда утказилган хамда бундай учрашувлар, мулокотлар талабалар учун биринчи даражали ахамиятга эга булган.

Уша замондаги университетнинг рад килиб булмайдиган жихати укитиш ва укишнинг эркинлиги булгани учун, тьюторлар профессор ва талаба уртасида воситачилик функциясини бажарган.

Таълим олиш эркинлиги талабанинг мустакил укиши билан чамбарчас боFлик булиб, бунда тьюторнинг асосий вазифаси талабанинг мустакил билим олиш жараёнини академик FOялар билан боFлашдан иборат булган. Мустакил укиш жараёни университетда билим олишнинг асосий кисми хисобланган ва тьютор ушбу мустакил укиш жараёнига кумаклашиш функцияларини бажарган[5].

XVI асрнинг охирида университет укув жараёнида тьюторлар уз талабалари тарбиясига жавобгар сифатида асосий шахсга айланган. Бу борада М.И.Попова тадкикотларида шундай ёзилган. Бизлар ... факат билим беришимиз эмас, тарбиялашимиз керак: билим билан биргаликда ахлокий ва диний жавобгарлик хиссини сингдиришимиз лозим. Талаба бу ерда хдр хил коидаларга буйсунади ва тьюторлар назорати остида булади, улар ... хам оталарча, хам хизмат хукукига эга, хар кадамда узини тутишни ва узини идора килишни талаб килади ва шундай килиб, унинг учун хаётга тайёрловчи хакикий мактаб булиб хизмат килади. .„»[5]. Бу фикрлар билан тадкикотчи тьюторлик фаолияти, талабаларнинг индивидуал таълим олиш траекторияси буйича уз карашларини келтириб утган.

XVII асрга келиб тьюторлик фаолияти сохаси кенгайди, унинг факат таълимга оид эмас, тарбиявий функциялари хам борган сари купрок ахамиятга эга була бошлади. Тьютор талабага кайси маърузалар ёки амалий машFулотларда иштирок этиш энг маъкул эканлиги ва у узининг укув режасини кандай тузиши кераклиги буйича маслахат берган, уз талабаларининг яхши укишлари ва имтихонларга тайёр булишларини назорат килган. Тьютор уша

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

даврларда талабанинг энг якин маслахатчиси ва унинг барча кийинчиликлари, муаммоларининг ечимини топишда ёрдамчи булиб хисобланган[5].

XVII асрда тьюторлик тизими инглиз университети тизимининг профессорлик (немис) моделини аста-секин сикиб чикариб бораётган бир кисми деб расмий равишда тан олинган[5]. 1700 йилдан 1850 йилгача даврда инглиз университетларида оммавий курслар ва кафедралар умуман булмаган. Талабаларни имтихонларга факат тьюторлар тайёрлаган. XVII асрга келиб Оксфорд ва Кембриж университетларида тьюторлар уз атрофига уни уз устози деб танлаган 1-2 талабани туплаб, таълим жараёнида асосий шахсга айланган ва у уз талабалари оладиган билимлар доирасини белгилаган. Узи таклиф килган материалларни узлаштириш натижалари буйича улардан имтихонлар олган.

МУХОКАМА ВА НАТИЖАЛАР

Бошкача килиб айтганда, тьютор талаба шахсини индивидуал ёндашув асосида шахсий ва касбий жихатдан хаётга тайёрловчи васийдир.

XIX асрнинг охирида университетларда эркин кафедралар ва коллегиал маърузалар пайдо булганида хам, талабанинг профессорлар ва курсларни шахсан танлаш хукуки сакланиб колган.

XVIII-XX асрлар давомида Англиянинг эски университетларида тьюторлик тизимининг мавкеи пасаймаган, аксинча, таълимда асосий уринни эгаллаган: маърузалар тизими факат унга кушимча булиб хизмат килган ва хозиргача шундай хизмат килмокда.

Оксфорд ва Кембрижда тьюторлар хозиргача таълим-тарбия ишида мухим урин эгаллайди ва бу лавозим штат бирликлари хисобланади.

Тьюторлик фаолиятининг тарихий ривожланиш тенденциялари сифатида 2008 йилда Удмуртия давлат университети томонидан Эдвард ва Элейн Гордонларнинг «Тьюторликнинг юз йиллиги: Америка ва Гарбий Европада мукобил таълимининг тарихи» номли китоби нашр килинганлиги хам мухим ахамият касб этади. Ушбу китобда муаллифлар кундалик дафтаридаги ёзувлар, архив материаллар, буюк шахсларнинг фикрларига асосланиб тьюторнинг функцияларини шархлаган ва индивидуал таълим хар кандай замонавий педагогик муассасадан кура кадимийрок эканлигини курсатиб берган[5].

Шунингдек, МДХ, давлатларида тьюторлик фаолияти бир мунча кечрок шаклланганлигини куриш мумкин. Жумладан, Россияда тьюторлик фаолияти узок вакт давомида унчалик маълум булмаган, тьюторлик FOялари асосан

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

Россияда факат кайта куриш даврида таркала бошлаган. 1989 йилда П.Г.Щедровицкий рахбарлигида Москвада тьюторларнинг биринчи конкурсини утказган. Кейинчалик П.Г.Щедровицкий турли худудлардан булган ёш педагоглар учун «Артек» лагерида янги педагогик фаолият - тьюторлик туFрисида туркум маърузалар укиган. Шу вактдан бошлаб аста-секин Россияда тьюторлик амалиёти ташкил топа бошлаган. П.Г.Щедровицкий фикрича тьюторлик фаолияти укувчининг таълимга оид мотивлари ва кизикишларини аниклаш ва ривожлантириш, индивидуал таълим дастурини яратиш учун таълим ресурсларини излаш, оиланинг таълимга оид буюртмаси билан ишлаш, укувчининг тарбияси ва таълимга оид рефлексиясини шакллантиришга йуналтирилган таълимни индивидуаллаштириш буйича педагогик фаолият тушунилган[5].

ХУЛОСА

Шундай килиб, тьюторлик фаолияти - бу тарихда укитиш ва укиш маданияти билан ёнма-ён шаклланган алохида маданият хисобланади. Х,озирги даврларда тьюторлик таълими масофавий укитишда оммалашиб бормокда ва бу кундузги укитиш шаклларидан бирмунча фарк килади.

Республикамиз олий таълим тизимида эндигина пайдо булган тьюторлик фаолиятининг узига хос хусусиятлари куйидагилардан иборат[1]:

1.Тьютор — талабаларнинг шахсий ривожланишига, университет, республика ва халкаро микёсдаги танлов ва олимпиадаларда муносиб иштирок этишига, шунингдек, уларнинг буш вактларини мазмунли утказишига кумаклашувчи инсон булиб, у йигит-кизларни касбга йуналтириш, Ватанга мухаббат рухида тарбиялаш, турли илмий тугаракларга жалб этиш хамда муаммо ва камчиликларини урганиб, уларга атрофлича ечим топиш билан шуFулланади.

2.Тьюторларнинг асосий максади — таълим ва тарбия жараёнини самарали ташкил этишда университет ва талабалар уртасидаги муносабатларни мустахкамлаш, талабаларнинг университет хаёти ва таълим жараёнига мослашишига кумаклашиш, уларга услубий, ижтимоий ва психологик ёрдам курсатиш ва талабаларда танлаган касбига мухаббатни оширишдир. Шу билан бирга улар йигит-кизларнинг дарс машFулотларини мунтазам тахлил килиб боради ва сифатини оширади, уларнинг дарсдан буш вактларини мазмунли

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

утказишини таъминлайди хамда ижтимоий ахволидан доимий хабардор булиб туради.

3.Тьюторлар маънавий-маърифий ва ахлокий-тарбия, укув ва укув-услубий хамда илм-фан, инновацион ва илмий-тадкикот йуналишларида уз фаолиятини олиб боради.

4. Х,ар бир тьютор узига бириктирилган гурух талабаларини беш мухим ташаббус доирасида ташкил этилган клуб ва тугаракларга жалб этиб боради хамда уларнинг ижодий кобилияти ва истеъдодини намоён этиши учун имкон яратади. Талабаларнинг хукук ва конуний манфаатларини химоя килади, уларнинг таълим олиши, илм билан шуFулланиши, яшаши ва дам олиши учун шароитлар яратишга кумаклашади ва бу борадаги янгиликлардан хабардор килиб боради.

5. Талабаларнинг укув интизомини мустахкамлаш, уларда ижодий фикрлаш, халоллик, туFри сузлик каби хислатларни шакллантириш борасида тизимли ишларни йулга куяди. Иктидорли ва истеъдодли талабаларни аниклаб, уларнинг турли танлов ва олимпиадаларда муносиб иштирок этишига хамда талабаларнинг лойиха ва стартапларини амалга оширишга кумаклашади.

6.Талабаларнинг дарсларни узлаштириш даражасини назорат килиб боради, уларнинг инновацион таълим технологиялари ва укув -услубий материаллар, ахборот-ресурслари билан таъминлаш ва ушбу манбалардан кенг ва унумли фойдаланиши учун замин яратади.

7.Тьюторлар талабаларни уйлантирадиган катор масалалар, хусусан, талабаларни турар жой билан таъминлаш, колдирилган дарсларни узлаштиришига ёрдам бериб боради.

8. Х,ар бир тьютор узига бириктилган академик гурухларнинг дарсларини, талаба давоматини ва дарс сифатининг мониторингини олиб бориш максадида кузатиш, талабаларга юклатилган мажбуриятларнинг бажарилишини талаб килиш, ТТЖга жойлашиши учун эълон бериш ва бу борадаги комиссия йотилишида талабанинг иштирокини таъминлаш,талабага тавсифнома ва академик таътил бериш масаласини хал килишда иштирок этиш, уларни раFбатлантирилиши ёки жазоланиши, турли стипендияларга тавсия килишда хулоса ва фикрнома бериш хукукига эга.

9.Х,ар бир тьютор талабаларнинг шаъни ва кадр-кимматини, обрусини хурмат килиш, уларнинг жисмоний, рухий ва психологик холатидан мунтазам хабардор булиш, укув, маънавий ва илмий фаолиятини мониторинг килиб

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

бориш, йигит-кизларнинг дарсларда иштирокини назорат килиш, ёшларнинг ота-оналари ва узи билан доимий мулокот килиб боришга мажбурдир.

REFERENCES

1. Узбекистан Республикаси Президентининг 2019 йил 8 октябрдаги "Узбекистан Республикаси олий таълим тизимини 2030 йилгача ривожлантириш концепциясини тасдиклаш туFрисида"ги ПФ-5847-сон Фармони// lex.uz

2. Inncheon declaration // Education 2030: Towards inclusive and euitable quality education ang lifelong learning for all (Word Education Forum, 19-22 may 2015, Incheon, Republic of Korea).

3. Лях А.Ю. Развивающий потенциал тьюторских технологий в системе обучения старших школьников // Образование и наука. 2013. № 10 (109). ст. 3751

4. Дудчик С.В. Особенности организации тьюторского сопровождения в начальной школе // Организация тьюторского сопровождения в образовательном учреждении: содержание, нормирование и стандартизация деятельности тьютора: Материалы Всероссийского научно-методического семинара.-М.: АПКиППРО, 2009.

5. Ковалева Т.М., Кобыща Е.И., Попова (Смолик) С.Ю., Теров А.А., Чередилина М.Ю. Профессия «тьютор». М. -2012. Тверь: «СФК-офис». -246 с

6. Karimova, M., & Tuychieva, R. (2019). THE PEDAGOGICAL BASICS OF TRAINING STUDENTS FOR PROFESSIONAL, MORAL AND EDUCATIONAL FUNCTION. Scientific Bulletin of Namangan State University, 7(10), 311-317.

7. Khaitboevich, B. B. (2020). Some features of protection of students from the threat of harmful information in the educational process. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences, 5(10), 69-72.

8. Maksudov, U. K. (2020). ISSUES OF NATIONAL VALUES AND SOCIAL ACTIVITY OF STUDENTS IN THE DEVELOPMENT OF POSITIVE PSYCHOLOGY. In Психологическое здоровье населения как важный фактор обеспечения процветания общества (pp. 394-396).

9. Qizi, M. K. I. (2020). A system for training future teachers in tourism through museum pedagogy. Проблемы современной науки и образования, (3 (148)).

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

10. SAIDKULOVICH, S. B., & UGLI, T. J. U. The Social Pedagogical Necessity of Developing Students' Aesthetic Culture in the Process of Globalization. International Journal of Innovations in Engineering Research and Technology, 8(1), 75-77.

11. Siddikov, B. S. (2020). THE IMPORTANCE OF SPORTS AND RECREATION ACTIVITIES FOR A HARMONIOUSLY DEVELOPED GENERATION. In Психологическое здоровье населения как важный фактор обеспечения процветания общества (pp. 107-111).

12. Sobirjon, A. (2020). SOCIO-PEDAGOGICAL FACTORS OF FORMATION OF ACTIVITIES OF SOCIETY AND SOCIAL INVOLVEMENT IN STUDENTS WHO HAVE AN ACTIVE LIFE POSITION. European Journal of Research and Reflection in Educational Sciences Vol, 8(12).

13. Tuychieva, I., Aripov, S., Madaminova, D., & Mustaev, R. (2021). THE PEDAGOGICAL SYSTEM OF PREPARING BOYS FOR FAMILY RELATIONSHIPS IN GENERAL SECONDARY SCHOOLS.

48(8).

14. ugli Abdullaev, S. S. (2021). SOCIAL INVOLVEMENT IN STUDENTS RESULTS OF EXPERIMENTAL WORK ON THE DEVELOPMENT OF VIRTUES.

15. ugli Abdullaev, S. S. (2021, July). SOCIO-POLITICAL FACTORS OF DEVELOPMENT OF SOCIAL RELATIONSHIPS IN STUDENTS IN THE PROCESS OF PEDAGOGICAL EDUCATION. In Euro-Asia Conferences (pp. 168170).

16. Urinova, N. M., & Abdullaeva, N. (2021). Opportunities to use project-based teaching technology in the development of students' research competence. ACADEMICIA: An International Multidisciplinary Research Journal, 77(3), 2344-2348.

17. Ахмедов, Б. А. (2020). Сиддиков Бахтиёр Саидкулович, Джалалов Бахромжон Бегмурзаевич МОДЕРНИЗАЦИЯ ОБРАЗОВАНИЯ-ОСНОВНОЙ ФАКТОР В ФОРМИРОВАНИИ ИННОВАЦИОННОЙ КОМПЕТЕНЦИИ БУДУЩИХ УЧИТЕЛЕЙ. Academy, 9, 60.

18. Джалалов, Б. Б. (2016). Место и роль воздействия воспитания в повышении общественной активности учащихся. Ученый XXI века, (5-1), 38-41.

19. Джалалов, Б. Б. (2018). РАЗВИТИЕ ПРОФЕССИОНАЛЬНОЙ КОМПЕТЕНТНОСТИ ПЕДАГОГИЧЕСКИХ КАДРОВ В УСЛОВИЯХ ГЛОБАЛИЗАЦИИ КАК ПЕДАГОГИЧЕСКАЯ ПРОБЛЕМА.

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.

Academic Research in Educational Sciences VOLUME 3 | ISSUE 1 | 2022

ISSN: 2181-1385 Scientific Journal Impact Factor (SJIF): 5.723 Directory Indexing of International Research Journals-CiteFactor: 0.89

DOI: 10.24412/2181-1385-2022-1-387-395

In INTERNATIONAL SCIENTIFIC REVIEW OF THE PROBLEMS AND PROSPECTS OF MODERN SCIENCE AND EDUCATION (pp. 53-55).

20. Джалалов, Б. Б. (2019). ВАЖНЫЕ АСПЕКТЫ ФОРМИРОВАНИЯ ИННОВАЦИОННЫХ КОМПЕТЕНЦИЙ У БУДУЩИХ УЧИТЕЛЕЙ. In EUROPEAN RESEARCH: INNOVATION IN SCIENCE, EDUCATION AND TECHNOLOGY (pp. 43-44).

21. Джалалов, Б. Б., Хатамов, Х. А., & Насайдинова, Ф. У. (2016). Преимущества коллективного обучения. Ученый XXI века, 40.

22. Закирова, Д. С. (2020). РАЗВИТИЕ КУЛЬТУРЫ МЕЖНАЦИОНАЛЬНОГО СОГЛАСИЯ У СТУДЕНТОВ. European science, (4 (53)).

23. Ибрагимова, Ш. О. (2019). РОЛЬ СЕМЬИ В ФОРМИРОВАНИИ ЦЕННОСТНЫХ ПРЕДСТАВЛЕНИЙ У МОЛОДЕЖИ О БРАКЕ И СЕМЬЕ.

In EUROPEAN RESEARCH: INNOVATION IN SCIENCE, EDUCATION AND TECHNOLOGY (pp. 84-86).

24. Максудов, У. К. (2015). Социально -педагогические и экономические проблемы повышения качества непрерывного образования на основе внедрения национальных ценностей. Молодой ученый, (12), 776-777.

25. Туйчиева, И. И., & Ганиева, Г. В. (2016). ХАРАКТЕРИСТИКА ПРИНЦИПОВ ПЛАНИРОВАНИЯ РАБОТЫ ПО РАЗВИТИЮ РЕЧИ. Ученый XXI века, 48.

26. Уринова, Н. М., & Хусеинова, С. Б. (2021). Теоретико-практическая подготовка будущих учителей гуманитарного профиля к социально ориентированной воспитательной работе. Бюллетень науки и практики, 7(5), 434-440.

27. Уринова, Н. М., & Хусенова, С. Б. (2021). БУЛАЖАК УКДТУВЧИЛАРНИ ТАРБИЯВИЙ ИШЛАРГА ТАЙЁРЛАШНИНГ ТЕХНОЛОГИК МОДЕЛИ. ИННОВАЦИИ В ПЕДАГОГИКЕ И ПСИХОЛОГИИ, 4(7).

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.