Научная статья на тему 'ТУРЛИ ОБЪЕКТЛАР АСОСИДА, ЯЪНИ ПТКТЧ ВА ПАВЛОНИЯ ҲАМДА БАНАН ЦЕЛЛЮЛОЗАЛАРИДАН Е-466 ОЛИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ ВА УНИНГ ФИЗИК-КИМЁВИЙ, МЕХАНИК-СТРУКТУРАВИЙ ХОССАЛАРИ'

ТУРЛИ ОБЪЕКТЛАР АСОСИДА, ЯЪНИ ПТКТЧ ВА ПАВЛОНИЯ ҲАМДА БАНАН ЦЕЛЛЮЛОЗАЛАРИДАН Е-466 ОЛИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ ВА УНИНГ ФИЗИК-КИМЁВИЙ, МЕХАНИК-СТРУКТУРАВИЙ ХОССАЛАРИ Текст научной статьи по специальности «Промышленные биотехнологии»

CC BY
108
10
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.
Ключевые слова
целлюлоза / степен полемеризации / деревесина / лигнин / растворимост / карбокиметил целлюлоза / зольност / набухаемост / степень замищения / основного вещество / карбоксиметил целлюлоза / смачиваемость. / cellulose / degree of polymerization / wood / lignin / solubility / carboxymethyl cellulose / ash content / swelling / degree of substitution / basic substance / carboxymethyl cellulose / wettability.

Аннотация научной статьи по промышленным биотехнологиям, автор научной работы — Музаффар Муродович Муродов

Научная суть состоит в том, что целлюлозу сначала вымачивают в изопропиловом спирте и проводят мерсеризацию в растворе едкой щелочи (NaON). Алкилирование проводят путем добавления к щелочной целлюлозе определенного количества однохлористой уксусной кислоты. затем проводят алкилирование, добавляя к щелочной целлюлозе определенное количество однохлористой уксусной кислоты. Полученную карбоксиметилцеллюлозу направляют на очистку. Na-KMT с влажностью 38,40% превращают в 53% этиловый спирт и проводят процесс экстракции.

i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

Похожие темы научных работ по промышленным биотехнологиям , автор научной работы — Музаффар Муродович Муродов

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.

TECHNOLOGY OF GETTING E-466 FROM DIFFERENT OBJECTS, ie PTKTCh AND PAVLONIA AND BANANA CELLULOSES AND ITS PHYSICAL-CHEMICAL, MECHANICAL-STRUCTURE

The scientific essence is that cellulose is first soaked in isopropyl alcohol and mercerization is carried out in a caustic alkali solution (NaON). Alkylation is carried out by adding a certain amount of monochlorous acetic acid to the alkaline cellulose. then alkylation is carried out by adding a certain amount of monochlorous acetic acid to the alkaline cellulose. The resulting carboxymethyl cellulose is sent for purification. Na-KMT with a moisture content of 38.40% is converted into 53% ethyl alcohol and the extraction process is carried out.

Текст научной работы на тему «ТУРЛИ ОБЪЕКТЛАР АСОСИДА, ЯЪНИ ПТКТЧ ВА ПАВЛОНИЯ ҲАМДА БАНАН ЦЕЛЛЮЛОЗАЛАРИДАН Е-466 ОЛИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ ВА УНИНГ ФИЗИК-КИМЁВИЙ, МЕХАНИК-СТРУКТУРАВИЙ ХОССАЛАРИ»

ТУРЛИ ОБЪЕКТЛАР АСОСИДА, ЯЪНИ ПТКТЧ ВА ПАВЛОНИЯ ХДМДА

БАНАН ЦЕЛЛЮЛОЗАЛАРИДАН Е-466 ОЛИШ ТЕХНОЛОГИЯСИ ВА УНИНГ ФИЗИК-КИМЁВИЙ, МЕХАНИК-СТРУКТУРАВИЙ ХОССАЛАРИ

Музаффар Муродович Муродов

Тошкент инновацион кимёвий технология илмий тадкикрт институти

АННОТАЦИЯ

Научная суть состоит в том, что целлюлозу сначала вымачивают в изопропиловом спирте и проводят мерсеризацию в растворе едкой щелочи (NaON). Алкилирование проводят путем добавления к щелочной целлюлозе определенного количества однохлористой уксусной кислоты. затем проводят алкилирование, добавляя к щелочной целлюлозе определенное количество однохлористой уксусной кислоты. Полученную карбоксиметилцеллюлозу направляют на очистку. Na-KMT с влажностью 38,40% превращают в 53% этиловый спирт и проводят процесс экстракции.

Ключевые слова: целлюлоза,степен полемеризации, деревесина, лигнин, растворимост, карбокиметил целлюлоза, зольност, набухаемост, степень замищения, основного вещество, карбоксиметил целлюлоза, смачиваемость.

TECHNOLOGY OF GETTING E-466 FROM DIFFERENT OBJECTS, ie PTKTCh AND PAVLONIA AND BANANA CELLULOSES AND ITS PHYSICAL-CHEMICAL, MECHANICAL-STRUCTURE

ABSTRACT

The scientific essence is that cellulose is first soaked in isopropyl alcohol and mercerization is carried out in a caustic alkali solution (NaON). Alkylation is carried out by adding a certain amount of monochlorous acetic acid to the alkaline cellulose. then alkylation is carried out by adding a certain amount of monochlorous acetic acid to the alkaline cellulose. The resulting carboxymethyl cellulose is sent for purification. Na-KMT with a moisture content of 38.40% is converted into 53% ethyl alcohol and the extraction process is carried out.

Keywords: cellulose, degree of polymerization, wood, lignin, solubility, carboxymethyl cellulose, ash content, swelling, degree of substitution, basic substance, carboxymethyl cellulose, wettability.

УЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ВАЗИРЛАР МАХКАМАСИНИНГ "РЕСПУБЛИКА ХУДУДЛАРИДА ПАХТА-ТУ^ИМАЧИЛИК ИШЛАБ ЧЩАРИШИНИ ЖОРИЙ ЭТИШ МЕХАНИЗМЛАРИНИ ЯНАДА КЕНГАЙТИРИШ ЧОРА-ТАДБИРЛАРИ ТУГРИСИДА" 914-СОН 18.11.2019 ^АРОРИ нинг 7-булимида "^оракалпогистон Республикаси Вазирлар Кенгаши ва вилоятлар хокимликлари «Узтукимачиликсаноат» уюшмаси билан биргаликда икки ой муддатда барча пахта-тукимачилик ишлаб чикаришлари ташкилотчилари томонидан 2023 йил 1 январга кадар республикада етиштирилган пахта хом ашёсини чукур кайта ишлаш ва тайёр махсулотгача булган жараённи, шунингдек, махаллий корхоналар билан ички тармок кооперациясини тулик йулга куйишни назарда тутувчи инвестиция шартномаларининг имзоланишини таъминласин" аник тартибда курсатиб утилган.

Турли объектлар асосида, яъни ПТКТЧ (Тукимачилик корхоналарининг толали чикиндилари целлюлозаси) ва павлония хамда банан целлюлозаларидан Е-466 олиш технологияси ва унинг физик-кимёвий, механик-структуравий хоссалари урганилди [1-5].

ПТКТЧ целлюлозасидан олинган Na-КМЦ нинг айрим сифат курсаткичларини Tsh-88.2-12-2005 ва Tsh-2231-001-5353-5770-01 ларда келтирилган талаблар билан солиштириш ва физик-кимёвий курсаткичлари

1-жадвал

Павл Бана

№ Курсаткич ПТКТЧ 1Ts 2Tsh ония, 1Tsh 2Tsh н, 1Tsh

лар Ц, Na-КМЦ h 85/6 00 Na-КМЦ 85/60 0 Na-КМЦ

1 Полимерла ниш даражаси, кам эмас 1400 500 650 920 500 500 650 500

2 Карбоксил группалари билан урин алмашиш даражаси 85 80100 85 85 80100 65-85 85 80100

3 Асосий

модда 50 50 53 55 50 48 55 50

мивдори, %

4 2% ли

сувли 124,0 100 215, 115,2 100 90- 111,8 100

эритманинг динамик ковушкокли ги, мПас 8 150

5 Сувда эрувчанлиг и, % 98,4 97 98,8 99,2 97 98 98,9 97

6 Мухит, рН 11 812 9 11 8-12 8-12 11 8-12

* 1Tsh-88.2-12-2005 *2Tsh-2231-001-5353-5770-01

Жадвалдан куриш мумкинки олинган Na-КМЦ нинг айрим сифат курсаткичлари келтирилган техник шарт талабларига жавоб берадиган бир нечта маркалари олинди.

Олинган КМЦ нинг сувда эрувчанлиги, динамик ковушкоклиги, полимерланиш даражаси, алмашиш даражаси, асосий модда микдори ва шуларга ухшаш турли курсаткичлари келтирилган Tsh-88.2-12-2005 ва Tsh-2231-001-5353-5770-01 техник шарт талабларига мос тушиши аникланди.

ПТКТЧ, павлония дарахти ва банан поялари целлюлозасидан олинган Na-КМЦнинг турли маркаларидан нефт ва газ саноатида ва геология сохдсида бургулаш реогенти сифатида (85/500), лок-буёк ишлаб чикаришда хамда гугурт ишлаб чикариш саноатида елимловчи сифатида, хдмда турли сохаларда кенг ишлатилинади.

Расм - 2. Техник КМЦ нинг И^-спектри.

Спекторларда куйдаги поласалар мавжудбулиб, яъни, 3750, 3500, 3250, 3000,...1250, 750, 500 см-1. Бу поласалардан куриш мумкинки целлюлозанинг гидроксил гурухига карбонил функционал гурух оркали алмашиниш даражаси руй берган ва куйи поласалардани И^-спектро чизикларда реакцияга киришмай колган гликолятлар мавжудлиги, яъни ташки фазада эканлиги тасвири келтирилган [6-13].

Илмий мохдяти шундан иборатки, дастлаб целлюлоза изопропил спиртида буктирилади ва уювчи ишкор (NаОН) эритмасида мерсерлаш жараёни амалга оширилади. Сунгра ишкорий целлюлозага маълум микдорда монохлор сирка кислотаси солиниб, алкиллаш жараёни амалга оширилади. сунгра ишкорий целлюлозага маълум микдорда монохлор сирка кислотаси солиниб алкиллаш жараёни амалга оширилади [14-20]. Х,осил булган карбоксиметил целлюлоза тозалаш учун йуналтирилади 38 , 40% намликга эга булган Na-КМЦ 53% ли этил спиртига хдсоб килиниб, уни экстракцияга келиш жараёни амалга оширилади.

25 -%T 22,5 -

л \

............ / v....................... 1 A 1

/I 1Ж -й g s s 1 " f \ Ф

1 1 £ s M y 1 1 1

H V Ji

WMu t ,1.1............ J, 1 x

да к«а Р V i 1 Isis

А к s S

J

1 ! .............

4000 3750 3500 3250 3000 2750 2500 2250 2000 1750 1500 1250 1000 750 500

18,12,2019 Spirt 1/ci

Расим - 3. Экстракциядан сунги этил спиртининг И^-спектори.

Лаборатория шароитида 53% ли этил спиртининг сувли эритмасидан 650 мл олиниб 3000 мл хджмли шиша идишга солинади. Унинг устига 150 гр Na-КМЦ

20

17,5

15

12,5

10

7,5

5

2,5

0

-2,5

солиниб, 1 соат давомида аралаштириш ёрдамида экстракция килинади. Бир вакт ичида Na-КМЦ таркибидаги турли кушимча бирикмалар олиниб спиртнинг таркибига утади [21-26]. Тозаланган КМЦ эса ажратиб сикиб олинади ва 860С дан олинган холда куритилади.

Спекторларда куйдаги поласалар мавжудбулиб, яъни, 3500, 3250, 3000, 2500, 1750, 1250, 750, 500 см-1. Бу поласалардан ва уларнинг оралигидаги англай олинадиган поласалардан кузатиш мумкинки, этил спиртида технинк КМЦ ни экстракция килингандан сунг, турли реакцияга киришмай колган монохлорацетат, целлюлоза, уювчи натрий гидрооксиди колдиклари, яъни гликолятлар спирт таркибига утиб, КМЦ нинг асосий модда микдори 55 дан 98 фойизгачан ошганлигини кузатиш мумкин. Бу эса юкори тозаликка эга булган КМЦ препаратидан келгусида турли сохаларда, жумладан, медицина, парфимерия хамда озик-овкат саноати учун кен микёсда ишлатилиши имконини беради [2735].

Лаборатория шароитида юкорида кайд этилган услуб асосида, бугдой сомони целлюлозаси асосида тозаланган КМЦ нинг 70/500 маркаси хамда пахта целлюлозаси асосида эса тозаланган КМЦ нинг 85/800 маркаларини олишга эришилади.

REFERENCES

[1] Ganiev, A. G. (2021). The Development Of The Doctrine Of Light."Wave Theory Of Light" Mind Map. In ПРИОРИТЕТНЫЕ НАПРАВЛЕНИЯ РАЗВИТИЯ НА УКИ И ОБРАЗОВАНИЯ (pp. 10-12).

[2] Рахманбердиев, Г. Р., & Муродов, М. М. (2011). Разработка технологии получения целлюлозы из растений топинамбура. Итисодиёт ва инновацион технологиялар " илмий электрон журнали, (2), 1-11.

[3] MURODOVICH, M. M., QULTURAEVICH, U. M., & MAHAMEDJANOVA, D. (2018). Development of Technology for Production of Cellulose From Plants of Tissue and Receiving Na-Carboxymethylcellulose On its Basis. JournalNX, 6(12), 407-411.

[4] Primqulov, M. T., Rahmonbtrdiev, G., Murodov, M. M., & Mirataev, A. A. (2014). Tarkibida sellyuloza saqlovchi xom ashyoni qayta ishlash texnologiyasi. Ozbekiston faylasuflar milliy jamiyati nashriyati. Toshkent, 28-29.

[5] Murodov, M. M., Rahmanberdiev, G. R., Khalikov, M. M., Egamberdiev, E. A., Negmatova, K. C., Saidov, M. M., & Mahmudova, N. (2012, July). Endurance of high molecular weight carboxymethyl cellulose in corrosive environments. In AIP Conference Proceedings (Vol. 1459, No. 1, pp. 309-311). American Institute of Physics.

[6] Murodov, M. M., Xudoyarov, O. F., & Urozov, M. Q. (2018). Technology of making carboxymethylcellulose by using local raw materials. Advanced Engineering

Forum Vols. 8-9 (2018) pp 411-412/©. Trans Tech Publications, Switzerland. doi, 10, 8-9.

[7] Ibragimkhodjayev, A. M., Rakhmonberdiyev, G. R., Murodov, M. M., & Kodirov, O. S. (2009). "Influence of ripening process of cellulose from topinambour on its fractional composition. Chemistry and chemical technology. Tashkent, (4), 57.

[8] Муродов, М. Х., & Муродов, Б. Х. У. (2015). Фотоэлектрическая станция с автоматическим управлением мощностью 20 кВт для учебного заведения. Science Time, (12 (24)).

[9] Murodovich, M. M., & Mahamedjanova, D. (2020). Technologies for producing cellulose from saflor plants and producing carboxymethyl cellulose based on

it. ACADEMICIA: AN INTERNATIONAL MULTIDISCIPLINARY RESEARCH JOURNAL, 10(12), 730-734.

[10] Qulturaevich, U. M., Elievich, C. L., Murodovich, M. M., & Uralovich, K. S. (2021, May). TECHNOLOGY OF PATS GETTING BY MONOAPPARAT. In Euro-Asia Conferences (Vol. 5, No. 1, pp. 5-7).

[11] Elievich, C. L., Khasanovich, Y. S., & Murodovich, M. M. (2021). TECHNOLOGY FOR THE PRODUCTION OF PAPER COMPOSITES FOR DIFFERENT AREAS FROM FIBER WASTE.

[12] Murodov, M. M., Yusupova, N. F., Urabjanova, S. I., Turdibaeva, N., & Siddikov, M. A. (2021). OBTAINING A PAC FROM THE CELLULOSE OF PLANTS OF SUNFLOWER, SAFFLOWER AND WASTE FROM THE TEXTILE INDUSTRY.

[13] Murodovich, M. M., Murodovich, H. M., & Qulturaevich, U. M. (2020). Obtaining technical carboxymethyl cellulose increased in main substance. ACADEMICIA: AN INTERNATIONAL MULTIDISCIPLINARY RESEARCH JOURNAL, 10(12), 717-719.

[14] Ганиев, А. Г., Авлиякулов, А. К., & Алмардонова, Г. А. (2003). Физика. 1 часть. Учитель.

[15] Ganiev, A. G. (2021). MOVEMENT OF OBJECTS IN SPACE." DISTANCE" MIND MAP. In НАУКА, ОБРАЗОВАНИЕ, ИННОВАЦИИ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ И СОВРЕМЕННЫЕ АСПЕКТЫ (pp. 13-15).

[16] Халиков, М. М., Рахманбердыев, Г. Р., Турабджанов, С. М., & Муродов, М. М. (2016). ИНГИБИРОВАНИЕ ДЕСТРУКЦИИ НАТРИЕВОЙ СОЛИ КАРБОКСИМЕТИЛЦЕЛЛЮЛОЗЫ В ПРОЦЕССЕ ЕЁ ПОЛУЧЕНИЯ. Химическая промышленность сегодня, (11), 22-26.

[17] Turabovich, D. A., & Murodovich, M. M. Processing And Development Of Technology For Development Of Equipment For Sustainable Promotions For Maximum Communities. International Journal on Integrated Education, 3(12), 498-504.

[18] Murodov, M. M., Yusupova, N. F., Urabjanova, S. I., Turdibaeva, N., & Siddikov, M. A. (2021). OBTAINING A PAC FROM THE CELLULOSE OF PLANTS OF SUNFLOWER, SAFFLOWER AND WASTE FROM THE TEXTILE INDUSTRY.

[19] Murodovich, M. M., Qulturaevich, U. M., & Mahamedjanova, D. Comparative Researches of the Composition and Properties Cmc in Different Degree of Polymerization. JournalNX, 6(12), 412-415.

[20] Murodovich, M. M. Creation of Innovative Technology to Be Involved in Popular and Wine Tours (Marmar Popular, Another Bentonit and Maxali Homes). International Journal on Integrated Education, 3(12), 494-497.

[21] Ganiev, A. G., & Abdunazarova, Z. S. (2021). Biophysics Of Brain Activity. Brain Activity In The Development Of' Creative Thinking"" Mind Map". Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(4), 1-6.

[22] Ganiev, A. G. (2021). USING MIND MAP IN TEACHING THE SUBJECT OF AGGREGATE STATES OF MATTER. CURRENT RESEARCH JOURNAL OF PEDAGOGICS (2767-3278), 2(05), 72-77.

[23] Ganiev, A. G. (2021). MOVEMENT OF OBJECTS IN SPACE." DISTANCE" MIND MAP. In НАУКА, ОБРАЗОВАНИЕ, ИННОВАЦИИ: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ И СОВРЕМЕННЫЕ АСПЕКТЫ (pp. 13-15).

[24] KOCHKAROVA, S., & MAMBETULLAEVA, S. (2020). Study of Successional Processes of Vegetation Cover on the Dried Seabed of the Aral Sea. Journal Research on the Lepidoptera, 51(1).

[25] Кочкарова, С., & Мамбетуллаева, С. (2021). МАТЕМАТИЧЕСКОЕ МОДЕЛИРОВАНИЕ ЭВОЛЮЦИИ ФИТОЦЕНОЗА НА ОБСОХШЕМ ДНЕ АРАЛЬСКОГО МОРЯ. Збгрник наукових праць АОГОЕ.

[26] Кочкарова, С. А. (2019). АНАЛИЗ НАПРАВЛЕННОСТИ СУКЦЕССИОННЫХ ПРОЦЕССОВ РАСТИТЕЛЬНОГО ПОКРОВА НА ОБСОХШЕМ ДНЕ АРАЛЬСКОГО МОРЯ. Евразийский Союз Ученых, (8-1 (65)).

[27] Tleumuratova, B. S., Kublanov, J. J., Kochkarova, S. A., & Mambetullaeva, S. M. (2020). Modeling of the Processes of Formation and Development of Phytocenoses of the Dried Bottom of the Aral Sea. International Journal of Science and Research, -9(10), 1066-1071.

[28] Кочкарова, С. А. (2019). Современные способы восстановления растительного покрова на обсохшем дне Аральского моря. In НАУЧНЫЕ ИССЛЕДОВАНИЯ И РАЗРАБОТКИ 2019 ГОДА (pp. 15-17).

[29] Кочкарова, С. А. (2019). АНАЛИЗ НАПРАВЛЕННОСТИ СУКЦЕССИОННЫХ ПРОЦЕССОВ РАСТИТЕЛЬНОГО ПОКРОВА НА ОБСОХШЕМ ДНЕ АРАЛЬСКОГО МОРЯ. Евразийский Союз Ученых, (8-1 (65)).

[30] Отаров, А. О., & Кочкарова, С. РЕШЕНИЕ СМЕШАННОЙ КРАЕВОЙ ЗАДАЧИ ДЛЯ УРАВНЕНИЯ ТЕПЛОПРОВОДНОСТИ МЕТОДОМ ПРОГОНКИ. КАРАКАЛПАКСКОГО ГОСУДАРСТВЕННОГО УНИВЕРСИТЕТА им. БЕРДАХА, 19.

[31] Kochkarova, S. A., & Mambetullaeva, S. M. Simulation of the Phytocenosis Evolution of the Dry Bottom of the Aral Sea.

[32] Ganiev, A. G. (2021). THE MOVEMENT OF A MATERIAL POINT IN TIME. MIND MAP" TIME". In СОВРЕМЕННАЯ НАУКА: АКТУАЛЬНЫЕ ВОПРОСЫ, ДОСТИЖЕНИЯ И ИННОВАЦИИ (pp. 15-17).

[33] Ganiev, A. G. (2021). Exploration Of Alisher Navai's" Khamsa" With A Mind Map. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 12(4), 37-42.

[34] Ganiev, A. G. (2020). others. The role of travel lessons in the Shahrisabz Zoo in teaching foreign languages and developing their imagination to pupils of preschool educational institutions. International scientific and practical conference. Kazakhstan. Pavladar, 249-251.

[35] Ganiev, A. G. (2021). THE CORPUSCULAR THEORY OF LIGHT." THE CORPUSCULAR NATURE OF LIGHT" MIND MAP. In ПЕДАГОГИКА И СОВРЕМЕННОЕ ОБРАЗОВАНИЕ: ТРАДИЦИИ, ОПЫТ И ИННОВАЦИИ (pp. 2123).

iНе можете найти то, что вам нужно? Попробуйте сервис подбора литературы.
i Надоели баннеры? Вы всегда можете отключить рекламу.